Kabinetscrisis wordt mogelijk geacht Kruis en Calmeyer uit de Generale Staf VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Pekings voorstel in beraad fDijk bij Muntendam bezweken^) Attlee juicht vredespoging toe Rustaanhetfront in Korea Woensdag 24 Jan. 1951 148e Jaargang No. 20 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Nieuw Guinea-debai bereikt heden hoogiepunf Minister Stikker treedt af op een motie van partijgenoot Oud randaag alarmoefening M Water sloeg gat van twintig meier in de weg Polder onder water INDONESISCH MINISTER BIEDT ONTSLAG AAN Churchill waarschuwt tegen splitsing in V.N. M anoeuvres van de Sowjetunie Weerbericht Conflict tussen Minister en legerleiding Kol. Hasselman volgt Mr. Kruis op Verschil van inzicht over drie-divisie-plan KoM B&bleJk De vijand is spoorloos DE STAAT IN CASSATIE BUREAU: ADMINISTRATIE Voorc 9 Tel. 3320 Postgiro 187294 REDACTIE: Achterdam 20, Tel 2274 Directie: J. BIJLSMA én C. KRAK Hoofdredacteur:, A KAPTEIN ALKMAAESCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 ct p. m.m Familieberichten 20 ct. p m.m. Vraag en Aanbod (alleen 2e hands goederen) tot 15 woorden t 1.elk woord meer 5 ct. Uitslui tend contant. Abonnementen 1.72 per maand, 5.15 per kwar taal plus incassokosten. Onder voorzitterschap van Attlee is het Britse kabinet in buitengewone vergadering bijeen geweest om het nieuwe voorstel van Peking te bespre ken. Na beëindiging van de vergade ring werden nieuwe instructies gezon den aan de Britse gedelegeerde in de politieke commissie der V.N., Sir Glad- wyn Jebb. Het Franse kabinet zal he den beraadslagen. De Indonesische minister van Buiten landse Zaken, mr. Moh. Roem. heeft I verklaard, dat het voorstel „zelfs be moedigender" is dan het vroegere ant woord van Peking op de voorstellen der V.N. Hij drong aan op toelating van China tot de U.N.O. om dat een dergelijk lidmaatschap Peking niet slechts rechten zou verschaffen, doch ook zekere verplichtingen oplegt. De Amerikaanse resolutie om China als aggressor te brandmerken komt niet overeen met de handelwijze, waaraan de Indonesische regering de voorkeur geeft, aldus Roem. J In Amerika worden geheel andere geluiden gehoord. De Senaat aanvaard de een resolutie volgens welke de V.N het lidmaatschap aan het communisti- «che China dienen te ontzeggen De Democraat J. E. Rankin van Mississip pi heeft zelfs bij het Huis van Afge- 'aardigden een resolutie ingediend tot ipzegging door de Ver. Staten van het dmaatschap der V.N. De V.N. was jen van de grootste mislukkingen van 's mensen geschiedenis geweest, aldus :ankin. De groep van de twaalf Aziatische en Arabische landen, die het voorstel tot het staken van het vuren in Korea heeft ingediend, heeft Dinsdagavond besloten in de politieke commissie een resolutie in te dienen, waarin om de inmiddellijke benoeming van een ze- enlandencommissie voor Korea wordt :erzocht. De dezer dagen aangekondigde grote llarmoefening is vandaag begonnen, hedenmorgen om 7 uur heeft de com- nandant strijdkrachten te velde het evel gegeven tot onmiddellijke ver plaatsing van troepen ter sterkte van 9000 man naar de Oostrand van de Ve- luwe. UEDENMIDDAG zal de Tweede Kamer stemmen over vier moties, welke gisteren tijdens het Nieuw Guinea-debat door de heren Oud (V.V.D.), Tilanus (C.H.U.), Schouten (A.R.) en Gortzak (C.P.N.) zijn ingediend. Geen dezer mo ties heeft ook maar enige kans op een meerderheid, maar toch zullen wellicht acht V.V.D.-stemmen voldoende zijn om het gevaar van een kabinetscrisis acuut te maken. In ieder geval staat het thans reeds vast, dat mocht de V.V.D. zich achter de motie van haar fractie-voorzitter scharen, de minister van Buitenlandse Zaken, mr. D. U. Stikker, hieraan de consequenties zal verbinden en zal aftreden. Na af loop van de vergadering heeft mr. Oud aan de pers medegedeeld, dat zijn fractie inderdaad vóór d<* motie zal stemmen. In de motie-Oud constateert de Kamer, dat het kabinet zijn aan de Staten Generaal medegedeeld standpunt, dat de Nederlandse souve- reiniteit over West Nieuw Guinea behoort te wor den gehandhaafd, heeft prijs gegeven, zonder de Kamer vooraf in de gelegenheid te hebben gesteld van haar oordeel omtrent deze wijziging in het re geringsbeleid te doen blijken. Van oordeel, dat deze handelwijze niet in overeenstemming is met het geen een juiste constitutionele verhouding tussen regering en Staten Generaal behoort mede te bren gen, spreekt zij over deze gang van zaken haar teleurstelling uit en gaat over tot de orde van de dag. Nadat mr. Oud op een vraag van prof. Eomme had verklaard, dat deze motie een afkeuring inhield, werd de spanning merkbaar, toen minister Stikker te half twee het woord vroeg om o.a. mede te delen, dat hij het niet eens was met het standpunt van de heer Oud en dat hij consequenties aan de motie zou verbinden, ook als ze niet de meerderheid zou verkrijgen, maar als zij de stem men van de V.V.D. zou verwerven. „Het zal mij niet mogelijk zijn, mijn poli tieke werk te doen als ik niet kan rekenen op de steun van de groep, waaruit ik voortkom", aldus besloot mr. Stikker zijn opzienbarende verklaring. Onze parlementaire redacteur merkt hierbij op, dat met minister Stikker na het heengaan van de christelijk-historische minister Schokking de tweede niet-R.K. en niet-socialistische, maar wel tot een politieke partij behorende minister het kabinet zal verlaten. Van de „brede basis", zoals men het met een groot woord zou kunnen noemen, blijft dan niets over. Wij betwijfelen of de overige ministers onder deze omstandigheden bereid zjjn verder te regeren. Het aftreden van minister Stikker zou wel eens het aftreden van het gehele kabinet kunnen betekenen. Mr. STIKKER TN zijn verklaring, waarmede hij ge wacht had tot de Kamer zich had uitgesproken, merkte minister Stikker op, dat het kabinet is opgetreden als programkabinet. Bij de samenstelling is er naar gestreefd vier partijen in het kabinet te vertegenwoordigen. Die vier partijen hebben in het algemeen het kabinet gesteund. De heer De Kadt van de P.v.d.A. heeft gezegd, dat hij geen kabinetscrisis wil veroorzaken. Wat geldt voor een grote fractie in de Ka mer en een groep van ministers in het kabinet, geldt ook voor een kleine fractie en een eenling in de regering. De nadere verklaring van de heer Oud op zijn motie, houdt in, dat het de be doeling is afkeuring uit te spreken. Voor spr. is dit een uitermate moeilijke positie. De strekking van de motie is, dat de VVD' in zo sterke mate het ge voerde beleid afkeurt, dat zij geen steun kan verlenen aan het kabinet of aan de leden, die rechtstreeks bij deze zaak zijn betrokken. De Kamerleden heb ben hun eigen verantwoordelijkheid Dat hebben ook het kabinet en de leden De functie van de minister van Bui tenlandse Zaken is-^en sleutelpositie. Meer dan andere ministers moet hij verzekerd zijn van de 'steun der Kamer en van wie zich politieke vrienden noe men. Kabinetscrisis gevaarlijk. gPREKER moet vasthouden aan de opvatting waartoe hij ten opzichte van de wereldpolitiek na ernstige studie is gekomen. Bij de behandeling van de begroting van buitenlandse zaken heeft spr. getracht de grote ernst van de wereldsituatie te schilderen. Om in die omstandigheden een kabinetscrisis uit te lokken acht hij hoogst gevaarlijk, ook omdat hij geen oplossing ziet. (Voor het overige verslag van de Kamerzitting zie men pag. 3) De oostelijke dijk van het Muntendammerdiep, die door het doprsijpelen van het water zacht was geworden is over een afstand van zeker twintig meter weggeslagen, ongeveer midden tussen Zuidbroek en Muntendam. Met enorme kracht stroomt het water van het Winschote-diep de polder „De Muute", die zich tot Scheemda uitstrekt, binnen. Twee schepen, die in het Muntendammer diep lagen, zijn door het gat in de dijk geslagen. Er valt niet aan te denken, de stroom te stuiten. Om vijf uur gistermiddag had de burgemeester van Zuidbroek nog een kort onderhoud met leden van de Pro vinciale Waterstaat over de te nemen voorzorgsmaatregelen voor de nacht. Men had toen niet kunnen vermoe den. dat tien minuten later een enor me scheur het eerste symptoom zou zijn voor een dijkdoorbraak, waarvan de gevolgen nog niet te overzien zijn. Men spoedde zich in allerijl naar de dijk. Het duurde maar even, of de scheur werd groter en men kreeg een gat in deze weg van ruim een meter De minister van Binnenlandse Za ken in het Indonesische kabinet, mr. Assaat, heeft aan minister-president Moh Natsir Dinsdag formeel zijn ont slag aangeboden. Minister Assaat kan zich niet ver enigen met een door het parlement aangenomen motie die intrekking voor stelt van de ordonnantie nr 39 en „be vriezing" eist van alle daerah-raden, die kort geleden krachtens deze ordon nantie werden gevormd. Britse premier over het Verre Oosten De Britse eerste minister, Clement Attlee, heeft Dinsdag in het Lagerhuis in een verklaring over de toestand in het Verre Oosten het initiatief van de Azia tische en Arabische staten om een staakt het vuren in Korea tot stand te bren gen en de mogelijkheden van een regeling door onderhandelingen weer in het leven te roepen, toegejuicht. Attlee zeide, dat de regering de mening was toe gedaan, dat de V.N. in dit stadium gaen nieuw en belangrijk besluit dienden te Hemen. Dit zou impliceren „dat wij de hoop op het bereiken van een vreedzame opln-sine hebben laten varen. En dit hebben wij niet gedaan". De laatste opmer king werd met instemming begroet. De regering erkende eveneens „de naakte ieiten van de situatie in Korea" eö stemde in met „het veroordelen van de Chinese interventie ter ondersteu ning van een aggressor, die het stre ven van de VJN. heeft gedwarsboomd" De leider van de oppositie, Winston Churchill, drong er bij de eerste minis ter op aan, voortdurend „de ernstige gevaren" voor ogen te houden, „die over ons allen komen als er een ern- •Hge afwijking zou optreden tussen )nze politiek en die van de V.S. en als «Ol ernstige splitsing in de V.N. zou 'Orden veroorzaakt door manoeuvres, Ie kennelijk in het belang zijn van li» Sowjetunie". anhangers der regering riepen uit: zullen ons niet in een oorlog la- meeslepen. Jttlee zeide, dat zijn regering het groot belang acht, dat „de eens- ndheid met het Gemenebest, de enigde Staten en alle vredelievende pen" gehandhaafd wordt. „De rege- is op haar hoede voor pogingen Verwachting, geldig tot Donder- Bgavond: Overwegend droog weer et plaatselijk mist. Overigens kei-drijvende wolkenvelden afge- |sseld door opklaringen, Van- jcht op vele plaatsen lichte vorst, prgen overdag temperaturen op [meeste plaatsen enkele graden yen het vriespunt. JBDonderdag: Zon op 8.32, onde; 17.14, Maan op 19.58, onder 09.44. om een scheiding teweeg te brengen Franse reactie Volgens Reuters correspondent te Parijs komt de verklaring van Attlee overeen met de gevoelens van de Fran se regering en verantwoordelijke func tionarissen van het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken. JTjE MINISTER VAN OORLOG, MR. S' JACOB is tot de conclusie gekomen, dat er te veel verschil van inzicht bestaat tussen hem en de hoogste leger leiding omtrent de wijze, waarop onze strijdkrachten kunnen en moeten wor den georganiseerd, zodat hjj zich Maandag na afloop van de ministerraad ge noodzaakt heeft gezien aan de Chef van de Generale Staf, generaal mr. H. J. Kruis, mede te delen, dat hjj zijn post aan een ander zou moeten overgeven. Het ligt in het voornemen de kolonel der huzaren B. R. P. F. Hasselman. inspecteur der Cavalerie, voor te dragen tot Chef van de Generale Staf. Deze benoeming zal circa 1 Februari ingaan. In aansluiting op het aftreden van generaal Kruis, heeft ook de plaatsvervangend chef van de generale Staf, luit.-generaal M. R. H. Calmeyer ontheffing uit zijn functie gevraagd en verkregen. De minister van Oorlog heeft generaal Calmeyer verzocht zich voor bijzondere opdrachten ter beschikking te houden. Verwacht wordt, dat nog verschillende andere mutaties in de generale staf zullen volgen. de opleidingsruimte te vinden zouden zijn. De steeds weer andere plannen, welke generaal Kruis ontwierp om de- ze drie vraagpunten op te lossen kon- den de goedkeuring van de minister niet wegdragen. De minister, aldus onze zegsman, miste daarin de door hem ge wenste vaste lijn. Hij wenste deze vaste lijn niet telkens doorkruist te zien door nieuwe plannen. Het latente conflict uitte zich in zeer verscherpte vorm na het bezoek van generaal Eisenhower Het verschil van inzicht werd toen zo danig verdiept, dat er geen basis meer was voor een goede samenwerking tus sen de legerleiding en de politieke lei ding. J-JET aftreden van generaal Kruis en luit.-generaal Calmeyer is in de kring van de generale staf wel zeer on verwacht gekomen. Het heengaan vindt zijn oorzaak in het verschil van inzicht over het drie-divisie-plan. De minister en generaal Kruis waren beiden voor standers van een snelle uitvoering van dit plan Bij de uitwerking zag men zich voor de vraag gesteld, waar op dit ogenblik de mensen het materiaal en Advertentie uit de te Bismarck, de hoofdstad van de Amerikaanse staat Noord-Dakota, verschijnende „Tribune": Aangeboden: slaapkamer voor heer al leen. Ook plaats voor senator. Dat dit verschil tussen heren en senatoren WiHDHIlH tralie is ook al op eigen veiligheid be dacht en heeft derhalve uit militaire overwegngen het nemen van luchtfo to's verboden. Over fotoverbod ge sproken: De gouverneur van de kleine Soenda-eilanden heeft verordonneerd kok verklaarde een op heterdaad be inderdaad wel een® aan de dag treedt trapte roofovervaller, dat hij altijd dat toeristen voortaan geen blootboeze- bleek in Michigan waar een Democra- slechts een speelgoedpistool gebruikte, mige Balinese schonen op de gevoelige omdat z'n „baas" hem had verboden plaat zullen mogen vastleggen, q Op t Amerikaanse ministerie van Binnen landse Zaken is men blijkbaar niet zo tisch senator in antwoord op de be schuldiging dat twee van zijn pasge kozen partijgenoten gevangenisstraffen hadden ondergaan antwoordde: „Ik zou de politicus wel eens willen ontmoeten, die nog nooit gedaan heeft wat zij deden. Ik geloof dat ze het „verkie- zingszwendel" noemen". Q Gezanten houden er gelukkig nog wel een ere code op na: De Chileense gezant in Turkije is uit het corps diplomatiqu gestoten wijl hij betrokken was bij eer ongeoorloofde goudsmokkel. Meer smokkel: Palestijnse rechercheurs ar resteerden op het vliegveld Lydda eei viertal listigerds, die voor duizende' Israëlische ponden aan gouden horlo ges, verstopt in een aantal worsten, he land binnen probeerden te brengen. En omdat in deze „snert-tijd" de soe en de worst niet zo ver uiteen liggei meldt Theodoör u in een moeite doo dat de Nijmeegse Hermandad een 48 jarige Bossenaar heeft ingerekend di zich voor „Toon de Soep uit Oss" uit gaf. Hij gebruikte dit alias om bij ver schillende mensen angst in te boeze men of hun medelijden op te wekker en dit in klinkende munt om te zetten O Nog een wowld-be schurk: In Bang- z'n slachtoffers te verwonden. ^ee dan is de Canadese heer Coughlin van incasseerder uitoefent heel wat minder zachtzinnig. Bekeurd wegens het dragen van een gevaarlijk wapen verklaarde hij dat boksbeugel en gum mistok onmisbare attributen waren bij iet innen van huurpenningen. Aus overdreven kuis. Daar hebben ze tert- dieTe ^~e^»e^ep tZS&iï Esquire" gekocht. Omdat dat langs de hierachieke weg geschiedde kostte deze frivoliteit de Amerikaanse belas tingbetaler de somma van 13 dollar 89. Aan de kiosk kost „Esquire" slechts ?en halve dollar. Geef Theodoor dan maar liever die Amerikaanse oorlogs veteraan die zijn regering schriftelijk mededeelde verder van zijn 100 dollar in de maand pensioen af te zien omdat er „nu jongens uit Korea terugkomen die het harder nodig hebben". Trou wens toch hartelijke lui die veteranen: Oc Canadese oudstrijders-bond stuurde nvitaties voor een kinderfeest rond vaarop o.m. gedrukt stond: Leden zon- ier kinderen wordt verzocht twee deinkinderen mee te brengen Siam ichoeft zich gelukkig over dergelijke iroblemen niet zo erg ongerust te ma ren: Koningin Sirikit hoopt in Juni of Juli haar gemaal koning Phumipon met een troonopvolger(ster) te ver blijden. Het lijkt wel of die Nieuw-Guinese vulkaan hier it uitgeborsten. Onze zegsman verklaarde, dat de mi nister het vaste voornemen heeft om zo snel mogelijk verder te bouwen aan de uitbreiding van de defensie. Het be sluit is genomen om het drie divisie plan uit te breiden tot een vijf divisie plan. Met de uitwerking hiervan is men reeds begonnen. Standpunt van Kruis. [^RINGEN, die in nauw contact staan met generaal Kruis hebben ons des gevraagd medegedeeld, dat de onthef fing van generaal Kruis uit zijn functie van Chef van de Generale Staf voorna melijk het gevolg is van diens stand punt ten aanzien van de parate troepen. Het standpunt van generaal Kruis, zo werd ons gezegd, komt op het volgende neer. Hij is van oordeel, dat Nederland in de huidige omstandigheden over 2 a 3 brigades moet beschikken, die geoefend zouden moeten worden onder een divisie-staf. Hij acht dit mogelijk zonder de opleiding van de nieuwe lichtingen in gevaar te brengen. Deze brigades zouden gevormd kunnen wor den door de Indonesie-veteranen een langere herhalingsoefening te laten doormaken en door de diensttijd te verlengen Generaal Kruis meent, dat de risico's verbonden aan een onmid dellijke vorming van een parate troe penmacht kunnen worden aanvaard. Kolonel Hasselman. JAE nieuwe Chef van de Generale Staf de kolonel Benjamin Richard Peter Frans Hasselman werd geboren in 1898. Op 31 Juli 1919 werd hij tweede luite nant, vier jaar later eerste luitenant en op 1 November 1936 kapitein. Op 6 October 1948 volgde zijn benoeming tot majoor, een dag later werd hij luite nant-kolonel en op 25 October 1948 ko lonel. In het voorjaar van 1950 was ko lonel Hasselman militair attaché in Praag. In deze functie vertegenwoor digde hij met de zaakgelastigde J. v. d. Gaag en de handelsattaché mr. K. Wes terhof de Nederlandse legatie aldaar bij het geruchtmakende proces tegen de Nedrelandse hoofdvertegenwoordi ger van de A.K.U., de heer J. A. Lou- wers. Op 1 Juli 1950 werd hij benoemd tot inspecteur van het wapen der cava lerie. Kolonel Hasselman wordt geken schetst als een uiterst bekwaam officier, die zijn sporen o.a. heeft verdiend bij de reorganisatie van de cavalerie. Een hoofdofficier van de Generale Staf noemde de kolonel „een vechter, zo hard als een spijker". Naar wij voorts vernemen, zal luit.- generaal Calmeyer gaan optreden als persoonlijk adviseur van de minister. MASSAGRAF TE MAAGDENBURG. Te Maagdenburg is een massagraf met de stoffelijke resten van 29 voor malige gevangenen uit het kamp Bu- chenwald gevonden. De slachtoffers zouden hebben behoord tot een tran sport van 2 a 3.000 gevangenen meest buitenlanders - die in April 1945 naar het oosten werden vervoerd. In allerijl werden 140 militairen uit Steenwijk naar de plaats des on- heils gedirigeerd, om de schade zo veel mogelijk te beperken door het storten van stenen in de ontstane opening in de duiker. Een door braak kon echter niet voorkomen worden. Met enorme snelheid joeg het water van het Muntendammerdiep door het gat, dat tegen zes uur een breedte had van plm tien meter. Het was onmoge lijk om het naderende onheil te stui ten. In een ommezien van tijd stond de polder blank en plaatselijke auto riteiten zagen zich genoodzaakt de fa milies Brink en Mooybroek, die bei den boerderijen in deze polder hebben, te evacueren. Dank zij de hulp van mi litairen en politie slaagde roeh er in "ook nog enig huisraad mede te ne men. En toen deze mensen enkele mi nuten later bij gastvrije Zuidbroekers een onderkomen vonden, was het gat in het wegdek reeds 25 meter. De po litie gaf onmiddellijk order om al de schepen, die in het Muntendammerr diep ligplaats gekozen hadden, van de \*al los te maken, omdat men rekening hielp met het gevaar van kapseizen door de steeds dalende waterstand van het Muntendammerdiep. Inmiddels is in Zuidbroek en omge ving alarm geslagen Nog vannacht werden militairen uit omliggende plaatsen gewaarschuwd om tegen het krieken van de morgen, wanneer men hoopt,dat het waterpeil in polder en diep ongeveer gelijk is, het gat provi sorisch te dichten. Het is op het ogen blik onmogelijk na te gaan, welke enorme schade hier de uitgestrekte landerijen wordt toegebracht. Langs het gehele Koreaanse ft ent heerst momenteel rust. De .troepen der Verenigde Naties patrouilleren in het gebied rondom bun stellingen en ruk ken zelfs op sommige plaatsen vele ki lometers op zonder ook maar op enige tegenstand te stuiten. Dit raadsel, ge combineerd met de jongste voorstellen der Chinese regering, heeft weer voed. sel gegeven aan de wijdvertakte ge ruchten, dat de communistische troe pen een algemeen bevel tot terugtrek ken hebben gekregen. Aan de Oostkust schijnen in het ge heel geen communistische strijdkrach ten meer te zijn. Patrouilles der V N. rukten dertig kilometer noordwaarts zonder enige tegenstand te ontmoeten. Alleen kilometers achter het front der V.N. ten zuid-oosten van Tanjang strijden de verbonden legers tegen meer dan drieduizend communisten. Weer in Wonjoe. Een bataljon van de Ver Naties is heden opnieuw met versterkingen Wonjoe binnengerukt. Ook het bij de stad gelegen vliegveld is heroverd. In de afgelopen dagen heeft het bataljon de stad elke dag opnieuw bezet om haar 's nachts weer te verlaten en op een beter houdbare positie terug te trekken. In Korea zijn tot nu toe 120 Britse soldaten omgekomen, 366 zijn gewond en 231 worden vermist, zo is in het Lagerhuis medegedeeld. Naar wij vernemen, heeft de regering* besloten In cassatie te gaan tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-Gravenhage inzake het afvloeien enz. der Ambonese militairen van het voor malige KNIL op Java. s

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1951 | | pagina 1