Bouwer van het Olympisch Stadion
Stad en Omgeving
Hartelijke woorden bij het eerste
lustrum P.v.d.A.
Ex-KNIL militair werd bedrogen
Afdeling V
Interessante causerie voor de Mij.
voor Nijverheid en Handel
Reclame moei men
waar maken
Van magnetiseurs en
somnambules
Dr. Tenhaeff besloot zijn
serie voordrachten
AGENDA
N.S. beambte had
vlugge vingers
Nieuwe verkeersregels
Bij krachtig bestuur is toekomst niet zorgwekkend
Vreemde houding van de officiële instanties
Bij de transacties werden
geen prijzen genoemd
Oud-Alkmaarder Jan Wils 60 jaar
Beroemd architect oniwierp ook de
tribune in Gem Sportpark
Berlage zijn meester
Net Melsj
Twee Alkmaar:
DONDERDAG 22 FEBRUARI 1951
De psychologie van de reclame
Niettegenstaande de reclame tot één der jongste wetenschappen gerekend
mag worden, is door het baanbrekende werk in Amerika en Engeland over
deze materie reeds een uitgebreide litteratuur ontstaan, welke gevoegd bjj
ztfn eigen rijke ervaringen, de heer Han G. D. Coppens in staat stelde voor
de leden van het departement Alkmaar van de Maatschappij voor Nijverheid
en Handel een gloedvolle en zeer Interessante causerie te houden over het
onderwerp „Psychologie van de reclame". In een duidelijke uiteenzetting,
welke gegrond was op-de resultaten van wetenschappelijk onderzoek en prak
tijk, heeft de heer Coppens de tairjjke aanwezigen, die zich gl .u-middag aan
de maandelijkse lunch verzameld hadden, binnengeleid in het rijk der adver
tenties. reclamefilms, affiches e.d., dingen, welke niet alleen een belangrijke
post uitmaken op de begrotingen van zaken en industrieën, maar tevens een
onmisbaar contact geworden zijn tussen publiek en zakenwereld.
„De reclame," aldus de heer Cop
pens, „heeft ten doel binnen te drin
gen in het domein van het individu
teneinde artikelen te verkopen, men
sen van onze diensten gebruik te laten
maken, goodwill te kweken of de naam
van een artikel of zaak in de herinne
ring te laten voortleven." Dr. Hermen»
noemde in zijn proefschrift de reclame
de massale beïnvloeding van hel
vraag-en-aanbod-potentieel en prof.
Roels heeft gezegd, dat de psychologie
van de reclame beoogt een gunstige,
waarderende zin te creëren ter bevre
diging van de behoeften, waartoe de
mensen in staat zijn. Een scherp on
derscheid wilde de heer Coppens ma
ken tussen propaganda, reclame en
Voorlichting. Propaganda heeft slechts
ten doel een idee kenbaar te maken,
waarbij in de ongunstige zin vaak
misbruik wordt gemaakt van denk
fouten. Voorlichting behoort te zijn het
geven van niet-tendentieuze medede
lingen, terwijl de reclame de wet keni
van het waar maken van hetgeen men
aankondigt. De heer Coppens stcna
uitvoerig stil bij de waarneming, de
lering, het onthouden, het denken en
de motieven, welke het publiek kun
nen bewegen over te gaan tot de
daad, waartoe de reclame opwekt.
Aan de hand van vele voorbeelden be
lichtte hij de gedachten-associatie, de
belangrijkheid van de ondervinding,
welke de koper opdoet met een be
paald artikel, de habituele gesteldheid
van de waarnemer, de reactie, de aan-
dachtswaarde van kleuren, alsmede de
intensiviteit, waarmede de massa ver
schillende vormen van reclame be
ziet. Reclame moet aan vier eisen vol
doen; zij moet de aandacht trekken,
de belangstelling wekken, de begeerte
doen ontstaan en ten slotte de stimu
lans geven tot de koopdaad. Om de
aandacht te trekken zijn de blikvan
ger en -geleider van groot belang, al
moest spreker waarschuwen tegen 'n
De bekende Utrechtse psycholoog,
dr. W. H. C. Tenhaeff, hield gister
avond voor de contribuanten van de
Volksuniversiteit in het Landbouwhuis
de laatste van zijn drietal boeiende
voordrachten over „Magnetiseurs en
Somnambules". Na nog eenmaal gere
capituleerd te nebben wat hij de vo
rige malen had behandeld, legde hü er
de nadruk op. dat er naar zijn mening
naast de invloed van de suggestie
therapie, waarvan eveneens vele genees
heren bewust of onbewust ge
bruik maken, bij de magnetiseurs ook
nog sprake moest zijn van een, nog
onbekende en op te lossen x-factor
Hiernaast, speelt het magisch prestige
van de magnetiseur nog vermeer
derd door zijn dikwijls vreemde kle
ding en zijn telepathische vermogens
een belangrijke rol. De moderne fonds
dokter bezit dit magische prestige niet
meer, in tegenstelling to de vr egere
dokter met zijn hoge hoed en zijn
koets. Hierbij speelt de „mann" een
rol, de geheimzinnige kracht, die de
primitieve volkeren aan hun vorsten en
aan vele voorwerpen toeschrijven.
Vele magnetiseurs blijken ook over
ziekte-beschrijvende gaven te beschik
ken en kunnen dikwijls feilloze dia
gnosen stellen. Dit berust op telepathie
en volgens spreker schuilt bier ener
zijds een groot gevaar in, daar aan
het oordeel van deze z.g.n. psycho-
skopen, ook mdien het foutief is, door
de patiënten zeer grote waarde waarde
wordt gehecht. Alle mensen zijn in
zekere mate telepaath, doch bij de
meesten komt dit zelden of nooit tot
uiting. Henri Bergson zeide eens, dat
het een van de taken van onze harse
nen is, de herinnering en het onder-
beluste weten te vervagen. Dr. Ten-
V»-rf besloot zijn ongemeen interes
sante mededelingen met er nogmaals
op te wijzen, dat hij een feJle tegen
stander was van een zelfstandige ves
tiging van practiserende magnetiseurs
Wel meende hij dat de wetenschap in
bepaalde gevallen een nuttig gebruik
van hun eigenschappen zou kunnen
maken.
FIETSEN-PUZZLE
Een dame, die bij een rijwiel-verhuur-
inrichting een fiets had gebuurd, 'en
einde boodschappen te gaan doen be
merkte na enkele winkels te hebben
bezocht, dat ze een andere fiets be
reed dan die haar door de verhuur
inrichting was verschaft Of deze fiets
beter is dan de eerste is niet bekend
In elk geval kunnen zij, die inlichtin
gen kunnen verschaffen zich melden
bü het politiebureau.
overvloed aan aandachtswaarde, waar
door de adverteerder zijn doel voorbij
schiet, hetgeen hij aan de hand van
verschillende advertenties bewees.
Vervolgens wees de heer Coppens o.a.
op de vergeetachtigheid van het pu
bliek en sprak als zijn oordeel uit, dat
't plaatsen van één grote advertentie in
de drie maanden geen zin heeft. Om
het beoogde doel te bereiken, kan men
beter met kleinere annonces regel
matig de aandacht vragen. De waar
heid in de reclame zag spr. als de
enige garantie, dat men met deze re
clame kan doorgaan. Men kan de men
sen enige tijd voor de mal houden, doch
niet altijd, aldus de heer Coppens, die
zjjn met grote aandacht gevolgde le
zing besloot met de opwekking om bij
de samenstelling van de reclame voor
al niet te hoog te grijpen. Men dient
de reclame te richten naar de
bevolkingsgroep, welke men wil be
reiken en haar voor het publiek be
grijpelijk te maken. Men vermijde
daarbij het gebruik van vreemde
woorden en het toegeven aan de eigen
smaak.
De voorzitter van het departement,
de heer J. F. ie Blansch, dankte de
heer Coppens hartelijk voor zijn inter
essante lezing en sprak de wens uit,
dat men over kortere of langere tijd
nog eens een beroep op hem mocht
doen. Vóór de causerie besloot het
departement de contributie voor 1951
vast te stellen op 11.
STATUTEN VERZONDEN
Verzonden zijn de statuten van de
„De Keyzer", zuivelproducten en kolo
niale waren N.V. te Alkmaar.
(Ontleend aan onze Advertentie-rubriek)
DONDERDAG.
Victoria Theater, 8 uur: De wraak van
een vrouw (18 jaar); Rex Theater, 2.30
en 8 uur: De onoverwinnelijken (14 j.);
Harmonie Theater. 8 uur: Liebe '47 (18
jaar): Cinema Americain, 8 uur: Het
meisje van de zonde (18 jaar).
Galden Vlies, 8 uur: HOV concert.
Wapen van Heemskerk, 8 uur: Feest
avond Partij van de Arbeid.
VRIJDAG
Rex Theater, 2 30 en 8 uur: De harten
breekster (alle leeftijden); Harmonie
Theater, 8 uur: Annie get your gun (alle
ioeftüden); Cinema Americain, 8 uur
"a. tain China (14 jaar); Victoria The-
ter, 8 uur: Straaljager no. 3 ant
woordt niet (14 jaar-).
Gulden Vlies, 8 u.: Filmavond Volks
universiteit.
In samenwerking met de recherche
dienst der Nederlandse Spoorwegen
heeft de gemeentepolitie de hand kun
nen leggen op een tweetal Alkmaar-
ders, die gedurende de laatste tijd
herhaaldelijk diefstallen pleegde uit
goederen, die met de Nederlandse
Spoorwegen ter verzending waren
meegegeven. Een van het illustere
vriendenspan was een beambte der
Nederlandse Spoorwegen te Alkmaar.
Reeds geruime tijd werden vermis
singen geconstateerd uit goederen, die
door de N.S. werden vervoerd De die
ven waren kennelijk geen lieden met
voorkeur. De ene keer verdwenen er
rijwielbanden, dan weer waren het
levensmiddelen, een stofzuiger, lakens,
kortom artikelen van de meest uiteen
lopende aard.
Hetgeen uit hun buit in beslag kon
worden genomen besloeg een ruimte
van twee grote kasten. Dank zij goed
gecoördineerd speurwerk door de N.S.-
recherche en de gemeentepolitie slaag
de men erin de daders van de diefstal
len te achterhalen. De N.S.-beambte en
zijn makker zijn in verzekerde bewa
ring gesteld.
Een ander lid van het vingervlugge
gilde was een 34-jarige magazijn
bediende, die herhaalde malen bij zijn
patroon dozen bonbons en chpcolade
stal. Een deel van de zoete buit kon in
beslag worden genomen De magazijn
bediende heeft zijn diefstallen bekend.
Voorrang b|j wegkrnisingen
Bestuurders van voertuigen, ruiters
en geleiders van rij- en trekdieren en
vee, die een kruising of splitsing van
een of meer wegen naderen, zijn ver
plicht de doorgang vrij te laten voor
hen, die uit een andere richting langs
een der wegen gelijktijdig of nagenoeg
gelijktijdig met hen die kruising of
splitsing naderen en daar volgens de
hier onder opgesomde regels voorrang
hebben:
Bij kruisingen en splitsingen van een
voorrangsweg en een andere weg, heeft
het verkeer op de voorrangsweg voor
rang boven het verkeer op de andere
weg Het verkeer op een weg, welke
kruist of zich splitst van een weg waar
langs een bord staat met het woord
„stop", heeft voorrang boven het ver
keer dat het kruispunt of de splitsing
nadert langs de weg waar het bord
staat. Bij kruisingen en splitsingen van
een verharde weg en een onverharde
weg, heeft het verkeer op de verharde
weg voorrang.
Onverminderd het hierboven bepaal
de hebben bij kruisingen en splitsingen
van wegen bestuurders van motor
rijtuigen voorrang boven andere weg
gebruikers. Zij moeten echter het ver
keer, dat de ook door hun gebruikte
weg blijft volgen, bij het kruisen van
de weg laten voorgaan. Overigens heeft
het verkeer van rechts voorrang.
In afwijking van de hierboven opge
somde voorrangsregels hebben motor
rijtuigen ten dienste van politie en
brandweer, voor zover zij gebruik ma
ken van bel of sirene, begrafenisstoe
ten, militaire colonnes en trams voor
rang boven het overige verkeer. De ge
noemde categorieën hebben in de volg
orde waarin zij zijn opgesomd, voor
rang boven elkaar.
Het eerste lustrum van de Partjj van de Arbeid is in Alkmaar niet onop
gemerkt voorbijgegaan. De zaal van Valles Lunchroom, waar het plaatselijke
bestuur gisteravond recipieerde, was feestelijk versierd met tal van bloem
stukken en rode vlaggen en vele afgevaardigden van aangesloten bonden ge
tuigden in hartelijke bewoordingen van hun vriendschappelijke gevoelens
jegens de jubilerende partij.
De bijeenkomst werd geopend dooi
de voorzitter, de heer G. W. de Jong,
die een beschouwing gaf waarin hij de
groei van de partij schetste. Hij noem
de de vorming van de Partij van de
Arbeid, nu vijf jaai geleden, een grote
gebeurtenis in het politieke leven van
ons land. De samenbundeling van de
progressieve groepen betekende een
belangrijke vernieuwingsgedachte in 't
volksleven. Er is in de afgelopen pe
riode een berg werk verzet en vele
sociale en economische maatregelen
zijn er het bewijs van dat men, zo niet
geheel dan toch ten dele, geslaagd is.
Ten dele, doordat compromissen moes-
sen worden gesloten en door econo
mische tegenwind. De heer De Jong
deelde mede, dat er bij de oprichting
van de partij 508 leden waren. Thans
is hun aantal gègroeid tot 668. Het
zijn vrienden met verschillende levens
overtuigingen, die elkaar hebben ge
vonden in de strijd voor sociale ge
rechtigheid. Spreker betoogde, dat de
Partij van de Arbeid ais doorbraak
partij zeker is geslaagd. De negen
raadsleden vertegenwoordigen ruim
dertig procent van de Aikmaarse be
volking. Spreker zeide te hopen, dat
men het vertrouwen van de kiezers zou
behouden en uitbreiden.
Activiteit.
De heer A. Sietsma, die het woord
voerde namens de raadsfractie, gaf
een historisch overzicht van de ge
meentepolitiek. Spreker zeide veel
waardering te hebben voor het werk
van Jhr. Van Kinschot, Prof. Koelmn
en mr dr. Wytema, die allen hun bes
te krachten hebben gegeven voor de
bioei van Alkmaar. Het deed spreker
veel genoegen, dat burgemeester Wy
tema een partijgenoot is. Door zijn be
noeming is een lang gekoesterde wens
in vervuiling gegaan. De heer Siets
ma zeide mr. Wytema niet- te zien als
de burgemeester van Alkmaar, doch
als een Aikmaarse burgemeester. Ver
volgens wijdde spreker zjjn aandacht
aan de bevolkingsaanwas de finan
ciën, de volkshuisvesting en de wo
ningbouw. De heer Sietsma noemde de
sterke stijging van de uitgaven en de
vermeerdering van dq schuluenlast 'n
weerspiegeling van de activiteit van
het gemeentebestuur Spr betoogde,
dat hier de cost voor de baet uit gaat
Bij een krachtig bestuur zag hjj de
'oekoms. niet zorgwekkend.
Zwaartepunt in de gemeenten
Na de pauze werd het woord ge
voerd door burgemeester mr. dr. H. J
Wytema, die niet uit hoofde van zijn
kwaliteit, doch als lid van de partij
aanwezig zeide te zijn. Spreker keerde
zich tegen de voorgestelde wet op de
financiële verhouding tussen Rijk en
gemeente, omdat deze regeling zal uit
lopen op een financiële aderlating voor
de gemeenten, waar juist het zwaarte
punt van het werk der partijen ligt.
Spreker noemde de plaatselijke be
stuurders in de meest letterlijke zin
de dragers van de partij. I.Ir. Wytema
zeide te hopen, dat de Partij van de
Arbeid zou voortgaan met het uit
dragen van haar idealen, want daar
mee bereikt men de burgerschapsge
dachte, die onontbeerlijk is voor een
democratische samenleving.
Gewestelijk biljartkampioen-
schap
Het district Schagen van de Ned
Biljartbond heeft van het gewest „Het
Noord-Westen" (waaronder de distne
ten Alkmaar, Amsterdam, 't Gooi.
Haarlem, Den Helder, Schagen, Utrecht
West-Friesland en de Zaanstreek resor-
teren) twee gewestelijke kampioen
schappen toegewezen gekregen, name
lijk van de vijfde en de tweede k'asse
libre. De eindstrijd van de vijfde klas
se zal worden gehouden op 2, 3 en 4
Maart in de zaal van de heer D. Ka
per te Wieringerwaard onder leiding
van de WBC. De volgende districts
kampioenen zullen deelnemen: P. Boe
der uit Hauwert; J. Griek van VOG
uit Den Helder; J. van Heerde uit
Haarlem: J. May van „De Posthoorn"
uit Zaandam; J. Noot uit Amsterdam;
D. Smit van WBC uit Wieringerwaard;
J. Tersteeg uit Utrecht en G. Wester
van „De drie ruiten" te Alkmaar. De
wedstrijden beginnen 's middags om
twee uur en 's avonds om acht uur.
Zondagmiddag 4 Maart worden de
vier slotpartijen gespeeld, waarna om
streeks vijf uur de prijsuitreiking
plaats vindt. Er wordt voor deze wed
strijden veel belangstelling verwacht.
DEN BURG, 19 Februari 1951. Aange
voerd werden 4 koeien van 650900 30
nuchtere kalveren 3056; 10 schapen van
80 tot 125 en 30 biggen van 40 tot 47,50.
In de week van 1217 Febr. werden
84.929 eieren aangevoerd, welke een ge
middelde kiloprijs opbrachten van 1,90.
Vervolgens werd het woord gevoerd
door mevrouw Frieiink namens de
Vrouwengroep, de heer E. Prins, voor
zitter van de afdeling Nieuwe Koers,
de heer J. Meijer, voorzitter van de
A.B.B., de heer s. Tump namens da
A.J.C. en Jonge Strijd, de heer W.
van der Vall, de heer C. Couwen
hoven als voorzitter van de Woning
bouwvereniging Rochdale, de heer
Bakker namens de VARA, mevrouw
Meijer namens de Vrouwenbond van
het N.V.V. en de heer Kirpensteijn.
I tl ai •-
ONVRIJWILLIG VOETBAD Een zachte berm langs de smalle Holweg
tussen Heerhugowaard en Hensbroek was de oorzaak, dat een zogenaamde
spoorbus van de NACO langzaam met de linkervoorzijde in de sloot zakte,
toen de chauffeur Aets te veel naar links uithaalde. De passagiers konden
ongedeerd de bus verlaten. Het voertuig zelf had geen schade van dit on
vrijwillige voetbad opgelopen.
„Deze verdachten hebben zich op schandelijke wijze bevoordeeld ten koste
van mensen, die een zeer moeilijke tijd achter de rug hebben en die niet op de
hoogte zijn met de toestanden hier te lande," zo zeide de officier van Justitie,
mr. dr. J. M. Vellinga, gisteren in zijn requisitoir tegen de Aikmaarse tex
tielhandelaar S. H. en diens zoon P. H., die terecht stonden ter zake van prijs
opdrijving. Het slachtoffer van de handelwijze van H. en zijn zoon was de
jeugdige ex-KNIL militair R. Lejjdekke, thans sergeant bij de K.L.
dese zaak eiste mr. Vellinga tegen S. H. drie
maanden gevangenisstraf en tegen diens zoon
f 200,— subs, twee maanden.
Nadat II. verklaard had dat hij f 16,— had
teruggestort, zodat de militair de jas niet had
gekregen voor f 77,—, maar voor f 61,—, deed
mr. Markus uitspraak.
De politierechte: bracht de wachtmeester
hulde voor zijn nauwkeurig proces-verbaaL
Spreker noemde het misbruik maken van de
onwetendheid van deze jongeman, een zeer
laakbare wijze van handelen. Hij veroordeelde
H. tot twee maanden gevangenisstraf en de
zoon tot f 100,— subs, één maand en twee
maanden voorwaardelijk met een proeftijd van
twee jaar.
De vader van de Schoorlse slager P.
de W. trok enige tijd profijt van het
geld, dat hem toekwam vanwege de
kinderbijslagwet. De vader werkte ge
durende enige maanden in het bedrijf
van zijn zoon, die de lijsten voor de
kinderbijslag invulde als was zijn va
der bij hem in loondienst. De officier
zeide het moeilijk te vinden om uit te
maken of vader en zoon onder één
hoedje speelden. In elk geval had de
vader van de financiële voordelen ge
profiteerd. De zoon nam de nadelen
van dergelijke transacties in ontvangst:
f 150 boete of een maand hechtenis.
De eis luidde f 200 of twee maanden.
Harry M. uit Heiloo stond voor een
zelfde zonde terecht. Hij had een valse
opgave ingediend, waardoor hem een
bedrag van even vijf gulden onrecht
matig was toegevallen. Hij verweerde
zich door te zeggen, dat zijn werkge
ver gewoonlijk de ingediende aanvra-
gen-lijsten nakijkt en dan aangeeft
hoeveel dagen er per maand gewerkt
is. Blijkbaar was ditmaal de werkge
ver in gebreke gebleven, aldus Harry.
De officier eiste veertig gulden boete
of twintig dagen hechtenis, alsmede
een maand voorwaardelijk mei jaar
proeftijd. De politierechter besloot
echter de zaak nog even aan .e hou
den om de aspecten betreffende de
lijsten-corrigerende werkgever e
studeren.
Sergeant Leijdelcke had voor zich en zijn.
gezin kledingkaarten ontvangen, die hij in een
beperk c aantal zaken in Alkmaar kon besteden.
Spoedig leerde hij de textielhandelaar H. ken
nen, die hem uitnodigde in zijn zaak inkopen
te komen doen. De sergeant had vertrouwen
in de handelaar en deed daarom zijn inkopen
in deze winkel. Toen hij later in zijn pension
te Bergen terugkeerde en de pensionhoudster
toonde wat hij op zijn kaarten had ontvangen,
zeide deze dat hij was bedrogen. De heer
Leijdekke deed op haar advies aangifte en het
gevolg was, dat H. en zijn zoon gisteren voor
de economische politie-rechter terecht stonden.
Hoewel hun meerdere overtredingen verweten
konden worden, was alleen prijsopdrijving van
een mantel ten laste gelegd. H. had de mantel,
die hij zelf had gekocht voor f 58,75, ver
minderd met 10 pet. korting, aan de militair
geleverd voor 77.—.
Overbluft
De verbalisant, wachtmeester Sieswerda, zeide
dat het hem was opgevallen, dat H. steeds zo
spoedig weet in welke pensions de militairen
uit Indonesië zijn ondergebracht. Zelfs op Zon
dag weet hij hen te vinden. De wachtmeester
deelde voorts mede, dat H. de militair, die voor
de eerste maal in Holland was, heeft overbluft
en hem te weinig goederen op zijn kaarten
heeft geleverd. Hij heeft dit later trachten
goed te maken, doch dat was pas nadat aan
gifte werd gedaan. Er zijn thans nog meer
klaohten over H. in onderzoek.
„Ze moeten mij altijd hebben", zeide H.
Mr Markus: „Bij u is er ook altijd wat aan
de hand."
De sergeant, die hierna als getuige werd ge
hoord, zeide dat de winkelier hem geen prij
zen had genoemd. Hij had hem een aantal
kledingstukken gegeven en gezegd, dat het zo
wel goed was. Toen getuige op aanraden van
de pensionhoudster een klacht bij de politie
had ingediend, wilde H. hem alsnog een baby
pakket en een lap textiel geven. Sergeant Ley-
dekker zeide zich eerst bij de officiële instan
ties in Haarlem te hebben beklaagd, doch daar
had hij niets bereikt.
De officier van Justitie achtte het ten laste
gelegde volkomen bewezen.
Mr. Vellinga vond het zeer ergerlijk,dat
H. voor zijn practijken juist een man uitkoos,
die al met zoveel moeilijkheden had te kam
pen. De houding van de officiële instanties in
Haarlem kwam spreker zeer merkwaardig voor.
Spreker meende dat H. ten onrechte de be
voegdheid is verleend aan gerepatrieerden te
mogen leveren. Ook het halsstarrig schuld ont
kennen had op de officier geen prettige in
druk gemaakt. Gezien de gehele entourage van
Y^ANDAAG herdenkt een oud-Alkmanrder, wiens faam tot ver over onze
landsgrenzen is doorgedrongen rijn 60ste verjaardag. Op 23 Februari 1891
werd hier ter stede als zoon van een aannemer geboren Jan Wils, die in Ia-
tere jaren vooral beroemdheid zou verkrjjgen als bouwmeester van het
Olympisch Stadion te .Amsterdam.
aldaar vertoonde destijds een geheel
ander beeld dan thans.
Nadien heeft de architect Wils behal
ve een tweetal W' onhuizen aan de
Westerweg, één aan de Wilhelminalaan
en één aan het Nassauplein niet vee'
meer in Alkmaar gebouwd en vestigde
hij zich definitief in Voorburg, waar
hi) thans nog woont. Van toen af aan
werden zjjn werkzaamheden steeds
drukker. Hü bouwde kerken, scholen,
huizen, ja gehele stadskwartieren, doch
vond bovendien nog tijd om meubelen
en kunstglaswerk te ontwerpen en een
achttal prijsvragen te winnen.
Het Olympisch Stadion.
JN 1924 wees het Internationaal Olym
pisch Comité Amsterdam aan als de
plaats waar in 1928 de IXe Olympiad»
zou worden gehouden. De hoofdstad be
zat echter geen enkele gelegenheid
waar de spelen zouden kunnen worden
georganiseerd. Wel stond aan de Am
stelveenseweg het massieve, vierkanti
Stadion, dat kort vóór het uitbreker
van de eerste wereldoorlog door arclii
tect Harry Elte was gebouwd, doch dii
complex bleek voor een Olympiade on
geschikt. Daarom schreef het N O C
een prijsvraag uit, die glorieus door
onze oud-stadgenoot werd gewonnen, In
fy]A de toenmalige „Burgerscnool" van
wijlen de heer F. J. Aukes alhier te
hebben doorlopen, bezocht de jonge
Wils de Aikmaarse HBS waarvan hij in
1909 het diploma verwierf.
Zijn liefde ging uit naar de bouw
Kunst'en in 1910 werd hü tewerkgesteld
op het bureau van de toen zeer beken
de Haagse architect Mutters en enige
tüd later bü diens Rotterdamse collega
Otten. Vervolgens trad hü in dienst bü
de grote bouwmeester dr. H. P. Berlage
de schepper van de Amsterdamse Beurs
Hoewel dr. Berlage meerdere jonge
assistenten in opleiding had, ontdekte
hü in de jeugdige Wils toch büzondere
kwaliteiten. De oude meester en zü«
jonge medewerker vervaardigen te
zamen tekeningen, die zo groet waren,
dat zü slechts op de grond konden
worden gemaakt. De vriendschap tus
sen dr Berlage en Jan Wils is tot de
lood van eerstgenoemde in stand ge
lieven. Inmid Iels was Wils zelfstandig
ne het ontwerpen van gebouwen be
gonnen. Zo ontwierp hü nauwelijk'
twintig jaar oud, de toenmalige „Ken
nemer Autogarage" thans meer bekend
als de „Garage Pouwels" aan de Ken
nemerstraatweg alhier. De omgeving
nauwelijks een half jaar werd het grote
bouwwerk, dat wij nog altijd onder de
naam van Olympisch Stadion kennen,
onder de opperste leiding van architect
Wils voltooid. Duizenden vreemrielin
gen maakte met deze schipping ken
nis en verspreidden Wils' faam naar
alle windstreken. Zo kwam het dat hü
lezingen hield in Europa's hoofdsteden
als Wenen, Brussel, Boedapest enz. De
toenmalige Duitse Oostenrükse- en
Hongaarse Architecter bonden benoem
den Wils tot hun ere lid, de Tsjecho
sïowaakse regering tot haar adviseur bü
de stadionbouw in haar land.
Koningin Wilhefmina onderscheidde
de bouwmeester met een benoeming tot
Officier in cc Orde van Oranje-Nassau.
Bij het Olympisch Kunstiournooi/dat
in 1S28 werd gehouden, werden de te
keningen van Jan Wils bekroond met
de gouden medaille van het Internatio
naai Olmpisch Comité.
De tribune
Alkmaar bleek Wils niet te zün ver
geten. In 1929 droeg het gemeente
bestuur hem op de bouw van de tegen
woordige tribune op het Gem. Sport
park, die door de fa. Duinmeüer werd
uitgevoerd voor de som van f 60.000.
Ondanks het bereiken van de 60
jarige leeftü'd, denkt de heer Wils er
nog in het geheel niet aan potlood
liniaal en passer ei bü neer te leggen
Daarvoor is hij ook te overladen met
tal van grote opdrachten voor woning
bouwcomplexen, service flats en an
iere gebouwen owel hier te lande als
op Curacao en Aruba. Daarenboven
voelt architect Wils zich te vitaal om
zelfs maar aan ruften te denken.
Moge het onze oud stadgenoot gege
ven zün zich nog vele jaren aan zijn
geliefd beroep te wüden.
>e-
Clandest-iene koffie
De Amsterdammer Frans S. en de
Alkmaarder Trijntje H.H. stonden
gisteren gezamenlijk bij de economi
sche politierechter op het matje voor
een deliet dat vroeger veelvuldig voor
kwam, doch thans tot de zeldzaamhe
den is gaan behoren: een overtreding
van de distributiebepalingen.
Frans werd aangehouden, toen hij
met vier kilogram koffie op weg was
naar Alkmaar. Aan de politie ver
klaarde hij destijds dat hü voor deza
koffie f 12 per kilo berekende en de
koopster had dat bevestigd. Thans hal
veerden beiden de prijs en verklaarden
eensgezind dat voor een pak f 6 moest
worden betaald.
De officier van Justitie mr. dr. J. M.
Vellinga, zeide de indruk te hebben
dat S. zich regelmatig bezig houdt met
de handel in koffie. Mr. Vellinga eis
te tegen S. f 50 subs. 25 dagen en te
gen koopster f 25 subs. 15 dagen. Mr.
Markus vonniste overeenkomstig de
eis.
Pief-je Bell in "f Gulden Vlies
Dat Pietje Bell nog een populaire fi
guur onder de jeugd is bewees gisteren
in het Gulden Vlies de grote kinder
schaar die op de vrije Woensdagmid
dag daarheen was gekomen om zün
streken te gaan zien. Het Rotterdams
kinderloneel wist op buitengewoon
aardige en paedagogische wijze dit
stuk voor de jeugd te spelen. Het
bracht een aantal kwajongensstreken
ten tonele, waarmee het de jeugd vol
komen wist te boeien. Opgewonden
schreeuwden de kinderen juist op de
meest kritieke momenten waardoor 't
gesproken woord soms geheel overstemd
werd. Een middag als deze is leerzaam
omdat het toneelgezelschap de inhoud
zo naar voren brengt, dat het accent
telkens weer op een paedagogische
strekking wordt gelegd. Ook deze mid
dag heeft Pietje Bell voor de kinderen
weer tot een onvergetelijke gemaakt.
Burgerlijke Stand
Geboren: Dirk, z. van J Rens en D.
astenburg. - Hendncus C. j„ z. van H. J,
'elmer en A. J. M. Kroeders.
Overleden: Gerritje Wonder, 70 jaar,
wed. van D. Scbuljtemaker, Jannetje Dros,
75 jaar, wed. van M. R. Versteeg. - Gustaaf
A. L. Erdtsieck, 61 jaar, gehuwd met M. A.
Schuring.
Heden overleed, na
Langdurig en smar
ijden, onze gel
vlan, Vader, Behuw
rootvader, de He
KLAAS SIJTZ]
KNIJPSTRA,
in de ouderdom va
jaar.
Uit aller naar
G. KNIJPSTRA—
AUK
Alkmaar, 21 Febr. 1
Oudegracht 64.
De begrafenis zal i
hebben a.s. Zaterda
de Gemeente Beg
daats. Vertrek var
terfhuis voormiddai
Gevraagd een
voor halve dagen.
Mevr, HOLLENBÏ
Bierkade 19
Tegen 1 Mei gevraag
EEN NET MEIS
boven 20 jaar, voor
dag en nacht. W
aanwezig. Aanm. nft
Mevr. BULTHUIS
Langestraat 106.
"WIE WIL, bij bej
klein benedenhuis ir
te Amsterdam bei
huishouding verzo
tegen verg. van kc
tnw. Brieven onder
458 bureau van dit
Dinsdagavond werd in i
Stompetoren een vergade
dooi de centrale Helder va
einde te komen tot bet op:
afdeling van die partij,
traden op mevrouw G
Teengs en mr dr C. E
Alkmaar. Niettegenstaand»
weer was er grote belani
beiae sprekers werden met
aangehoord. Mevrouw Ho:
in het bijzonder tot de aa
de vraag: „wat doet u met
Er zijn vele jaren strijd 1
weest eer het zover was
vrouw passief en in 1919
kreeg. Lang niet alle vrou
de politieke gelijkstelling m
ls gemakkelijker anderen
ze stemmen dan zelf uit U
candidaat men de meest
Doch men mag zich nie
den. want ieder is een dec
gemeenschap en die hebbi
lien. Wanneer men zich n
een politieke partij kan m
invtoed uitoefenen bij het
een candidatenlijst.
De VVD neemt een bijzo:
VERVOLG STAD
Motorsport-ka
De bij de K.N.M.V. aa;
torclubs in Noord-Hollar
men te Alkmaar büeen
spreking van de compe
kampioenen 1950, de he
koop uit West-Graftdijk i
uit Noord-Scharwoude
27 Februari op de feest
M. C. Alkmaar in de bloe
gezet. Besloten werd et
leggeld te heffen van f
moeten de clubs tien eer
aankoop van prijzen. Dt
lichte en zware motoren
op 200 cm3. De ritten vo
tie zullen in hoofdzaak o;
worden uitgezet, terwül
lijk de bebouwde kom
worden. In iedere rit
honderd km zullen twee
punten zijn. Op deze wü
de riiders die geen kilt
hun motor hebben met i
deelnemen. Voor 1951 is
Beverwijk bü Noord-Hol]
gedeeld. Voor de compet
den de volgende data va
ringen 15 April; Texel 3
der 27 Mei; Schagen 17 J
22 Juni
De jaarlijkse Van Z
Jaar op Zaterdag 18 Aug
en op 9 September treed
verwijk als gastvrouwe
Schermeer te Oterleek
tocht op 7 October en de
ritten wordt af"esloten t
dorp, waar dus uitgemaa
wie kampioen 1951 woi
kampioenschap zullen de
ten van zes van de acht
Verder werd de avond c
de M.C. Schermeer op 28
vastgesteld. 29 April, 1 J
tember organiseert de IV
der flinke ritten.
Land en volk van 2
Voor de filmavond „I
van Zuid-Afrika", welke
door de samenwerkend*
in 't Gulden Vlies wore
staat, naar het bestuur
ons mededeelde, veel be
De avond wordt geopei
toning van een film, opg
feesten ter inwijding va
trekkers-Monument in 2
Het bestuur van de V
ons belangstellenden er
attent te maken, dat,
ernstige karakter van de
de deuren van de zaal ti
toning daarvan gedurenc
nuten gesloten blijven.
Men zorge dus op tü
zün
