't Zomert in de bloemkassen van het Westland Lichting 1949-11 is geslaagd Franse kabinetscrisis was weer volkomen nutteloos HARTJE WINTER EN TOCH: „Industrie" met een grote economische betekenis f TOEZICHT OP POLITIEKE DELINQUENTEN De strijd tegen de runderhorzel gaat beginnen Ere-doctoraten voor Gerbrandy en Walter Huis van Shaw wordt gedenkteken 11,1 1 STUIVERTJE WISSELEN IN PARIJS De privé belangen der Kamerleden wegen het zwaarst Amusante verbeelding van sombere tijd Oud-minister Götzen naar Minuor? VRIJDAG 16 MAART 1951 Er ontstaan schone staaltjes van kweekkunst (Van onze speciale verslaggever) „TEMPERATUREN gedurende het middaguur van 0 tot 3 graden" luidde het weerbericht, toen ongeveer tien dagen van delentemaand verstreken waren. In de stad kwamen wij bejaarde heertjes tegen, die verwarmende oor kleppen droegen en een jongeman, die zjjn bontmuts weer had opgezocht. De vlugge wandelaars liepen diep in de kraag van hun jas gedoken. Een ijzige wind joeg door de straten en streek over het land, waar broeikassen en warenhuizen naar eek beetje zon lagen te snakken. Maart presenteerde zich in al zijn grillig heid, maar in die warenhuizen bloeiden reeds honderden inheemse en zelfs tro pische planten in zomerse pracht. De bloemenweelde vormde een schrille tegen stelling met de winterse koude; zij hield tevens een rijke belofte in voor de maanden, waarin we ons weer in een licht zomerpak en de dames in vrolijke luchtige jurkjes op straat kunnen wagen. frt de verwarmde kassen wagenhuizen eisen de duizenden planten en bloemen de dageWfkse zorg van bekwame vakmensen. kassen in de voortdurende zorg van bekwame handen vereisen. Tot voor anderhalf jaar ontving de kweker, die ons zijn schatten toonde, orchideeën- planten uit Ambon. Dat is thans afge lopen, doch men kweekt door met de exemplaren, die men bezit. De uiterst fijne zaden wordén op een speciale voedingsbodem het geheim van de kweker in een fles gebracht en dan is het afwachten, of zij gedijen willen, of zich geen schimmels ontwikkelen, die het resultaat van langdurige, waar devolle en miniteueuze arbeid verlo ren doen gaan. Komen de zaadjes uit en groeien de plantjes op, dan worden zij enkele keren overgeplant, totdat planten verkregen zijn, die bloemen zullen dragen. Dat is echter een lang proces. Pas na zeven jaar kan men de eerste bloemen verwachten en dan is het nog een risico, of men geen minderwaardige bloemen verkregen heeft Orchideeën ontlenen hun waarde zeker niet alleen aan hun schoonheid. Er is veel geld, veel arbeid en veel risico in verdisconteerd. r\E NEDERLANDSE bloemenkwekers, die hun roem tot ver over de grenzen verbreid hebben, staan voor bijna niets meer. Wel zijn ook zij af hankelijk van de jaargetijden en vormt het weer voor hen een onzekere fac tor, doch zij beheersen de natuur met behulp van allerlei vernuftige midde len zodanig, dat zij vrijwel in iedere tijd van het jaar de bloemen kunnen leveren, die zij willen. De Nederlandse bloemencentra be vinden zich in Aalsmeer, in Rijnsburg en in het Westland. Aalsmeer is wijd en zijd bekend, doch ook het Westland is beroemd door wat een geperfection- neerde kwekerskunst er met een ein deloos geduld voortbrengt. Het West land, waar wij aan een aantal kassen een bezoek hebben gebracht, spreekt zijn woordje mee, niet alleen op de binnen- maar ook op de buitenlandse markt. Enkele cijfers In 1950 is in ons land voor een to taal bedrag van zestig millioen gulden aan bloemen en planten geproduceerd. Hiervan werd voor 35 millioen op de veilingen verhandeld. Aalsmeer nam 't leeuwenaandeel voor zijn rekening,na melijk 20 millioen. Op de Westlandse veilingen werd voor 4 millioen omge zet en op de veiling in Rijnsburg even eens voor 4 millioen. Er werd in 1950 voor f 17.500.000,— aan bloemen en planten uitgevoerd, voornamelijk naar Duitsland (f 9.000.000,—), Belgie (f 3.000.000,—), Zweden. Engeland en Zwitserland. De export naar Amerika is nog van geringe betekenis, doordat men daar zelf over een keur van bloe men beschikt men heeft er nage noeg alle klimaten doch het biedt enig perspectief voor seringen, waar voor in de Verenigde Staten belang stelling ontstaat. De détailverkoop van bloemen in Nederland bracht in 1950 tachtig a vijf en tachtig millioen gul den op, tegen ruim honderd millioen in 1947. Deze handel is dus enigszins achteruit gelopen, hetgeen vooral moet worden toegeschreven aan de gerin gere koopkracht van het publiek. Maar toch besteedde in 1950 nog elke Ne derlander, man en vrouw en jong en oud, gemiddeld f 8,— aan bloemen. Deze cijfers bewijzen, dat de bloe- menindustrie voor ons land van bete kenis is. Wij zeggen bloemen-.,indus trie", want wie een kijkje neemt op een kwekerij en door de kassen met de daarbij behorende gebouwen dwaalt, krijgt op sommige plaatsen sterk de indruk, dat hij in een fabriek verzeild geraakt is. Grote met steenkool ge stookte ketels leveren de stoom, die door de kassen gevoerd wordt om deze op temperatuur te houden. In enkele kassen en warenhuizen maakt men ge bruik van speciale daglichtlampen om het groeiproces ook gedurende de nacht voortgang te doen vinden.... Orchideeën In de kassen kan men een weelde van exotische planten vinden, waar- o Ti dei' soorten, die nog nooit in de handel zijn geweest. Zij zijn vaak van eel«i ve.-biuffende schoonheid. Maar de mees e indruk maken toch de voor name orchideeën, de kostbare bloe men vooral in lila tinten van vreemde bodem, die in hun warme De lichting 1949-11 heeft het examen dat de oefening „Crescendo" in feite Was, met goed gevolg ondergaan. Ge- neraal-majoor A. T. C. Opsomer, de commandant strijdkrachten te velde, verklaarde Donderdagavond, dat hij tevreden was. De generaal, die met de thans „afgestudeerde" lichting (on- gveer 7000 man) de eerste basis heeft gelegd voor zijn toekomstig drie-divi sies leger ,zeide veel fouten geconsta teerd te hebben, voornamelijk tenge volge. van de bijzondere moeilijkheden bij de opleiding rond deze lichting. Dergelijke fouten verwachtte hij ook bij de aanstaande herhalingsoefening. Een zeer verheugend resultaat van de oefening vond de generaal de geest van de troepen. „Met een dergelijke geest overwinnen wij de moeilijkheden en kunnen wij een goed leger opbou wen. De oefening heeft geleerd, dat een verzorgingscompagnie met werkgroe pen moet worden uitgebreid. De ver pakking van levensmiddelen, die door een tekort aan blik niet in kleine blikken, maar in grote kisten geschied de, vormt een te zware belasting van de compagnie. Zeer goede resultaten heeft de samenwerking tussen de ba taljonscommandant en de commandant der artillerie geleverd. Eveneens was men zeer tevreden over de wijze van samenwerking tussen de luchtmacht en de grondstrijdkrachten. Bij de oefening „Crescendo" was voor het eerst een schadevergoedings commissie ingedeeld, die schade bene den f300.veroorzaakt door het op treden der troepen, onmiddellijk ter plaatse uitbetaalde. Vóór 1940 wachtte men in dergelijke gevallen een half jaar of langer. De nieuwe regeling heeft goed vol daan. De mensen waren zeer verbaasd, zo zeide hij, dat de staat opeens zo vlot van betaling was geworden. De commissie heeft echter niet diep in de zak behoeven te tasten, want er is slechts weinig schade gemeld. - - •i c v"" ét Het Hoofd van het bureau Amster dam der bovengenoemde Stichting verzoekt ons mede te delen, dat, in verband met de thans aangevangen de finitieve liquidatie dier Stichting alle spreekuren te Haarlem, Alkmaar en Utrecht zijn opgeheven. Alleen te Am sterdam blijven op Maandag tussen 20,00 en 21.00 uur en óp Dinsdag tus sen 10,00 en 12 00 uur v.m. de spreek uren voorlopig gehandhaafd, doch uitsluitend voor personen, die nog on der toezicht staan. Alle bemoeiingen met voormalige niet meer onder toezicht staan, moe ten vanaf heden worden gestaakt. Ter voorkoming van kosten voor arbeids- verlet en nutteloos reizen dienen be trokkenen hiervan goede nota te ne- Ingevolge de wet op de runderhorzel- bestrijdüig is iedere veehouder ver plicht op zijn bedrijf zodanige maatre gelen te nemen, dat de verbreiding van de runderhorzel wordt voorkomen. Dit geldt voor alle houders van vee, ook voor hen, die het vee hebben inge- schaard. Door de opzichters van de vee- artsnijkundige dienst zal dit jaar een intensieve controle worden uitgeoefend en ook bij de marktkeuring zal het vee nauwlettend worden bekeken. Wor den daarbij levende horzellarven aan getroffen, dan worden de runderen voor rekening van de aanvoerder ge wassen a 1.terwijl de aanvoerder te vens een proces-verbaal krijgt. De laatste jaren hebben bewezen, dat een goede bestrijding terdege resultaten afwerpt. Op warme zomer dagen ziet men nog slechts zelden, dat de dieren, bevreesd voor het gezoem van de rondsnorrende horzels, angstig door de wei hollen. Daarom heeft ieder het in zijn macht zichzelf voor onaangenaamheden te bewaren. Hoe het ve moet worden behan deld. De Provinciale Gezondheidsdienst voor Dieren in Noord-Holland deelt mede, dat de beste tijden om te wassen zijn omstreeks 1 April, 1 Mei en 1 Juni. Bij de eerste wassing moeten alle pin ken een beurt hebben. Bij de tweede wassing weer alle pinken en de vaar zen, die horzelbulten vertonen. Bij de derde wassing worden alleen die dieren behandeld, die bulten vertonen. Dit keer moeten ook de oudere koeien worden nagekeken. De horzellarven verschijnen namelijk bij de oudere die ren later dan bij de jongere. De run deren moeten worden gewassen van de schoft tot aan de staart langs de rugge streng en ter weerszijden, dus ook op de kruisplaten. De veehouders moeten bedenken, dat een goede bestrijding in ieder opzicht tot eigen voordeel strekt. De huiden, waarvoor tegenwoordig prijzen van on geveer f 80.worden betaald, blijven onbeschadigd. Bovendien hebben de dieren meer rust, wat zich onmiddellijk openbaart in een betere melkgift; uier verwondingen ten gevolge van het hol len door de wei worden vermeden en de dieren vermageren minder snel. De universiteit van Edinburgh heeft medegedeeld, dat zij deze zomer ere doctoraten zal v rlenen aan de voor malige premier prof. mr. P. S. Ger brandy en aan Bruno Walter, die het „New York Philharmonic Orchestra" zal dirigeren tijdens het cultuurfestival te Edinburgh. Het huis in Ayot St. Lawrence. Hertfordshire, Engeland, waar de beroem de schrijver George Bernard Shaw bijna een halve eeuw lang gewoond en gewerkt heeft, is bestemd tot gedenkteken te zijner nagedachtenis. Op 18 Maart zal het voor het publiek opengesteld worden. De inrichting van het huis is nog precies als tijdens de laatste levensdagen van Shaw. Links: het zomerhuisje in de tuin, waar Shaw vaak zat te werken. Rechts De hal, met links de rolstoel, die Shaw, na zijn val, waardoor hij invalide werd, moest gebruiken. Naast de piano de kapstok met zijn geliefde groene jas. Nieuwe regering een liquidatie-kabinei EEN CRISIS van tien dagen is er weer een nieuw Frans kabinet. Onder leiding van monsieur Henri Queuille zal men trachten de lopende zaken af te wikkelen tot aan de verkiezingen, die vervroegd, in Juni zullen plaats hebben. Vandaar dat men spreekt en schrijft over een liquidatie-kabinet. De heer Queuille vindt dit echter een erg onaangenaam woord, aangezien men alleen over liquidatie spreekt in geval van een faillissement. De nieuwe regering lijkt sprekend op het kabinet van de gevallen heer Pleven, wiens ministerie weer sprekend leek op dat van zijn voorganger. Bovendien volgden de tien regeringen die we sinds 1946 voor het front van de publieke opinie hebben zien defileren, toch weer steeds dezelfde politiek. En dit doet automatisch de vraag rijzen: Waarom ontstaat er in Frankrijk gemiddeld ieder half jaar een crisis, als do nieuwe regering toch vrijwel weer hetzelfde is als de oude; waarom dat nutte loze stuivertje wisselen? Het invloedrijkste ochtendblad in Pa rijs, de Figaro, heeft hier in een opmer kelijk bitter hoofdartikel antwoord op gegeven. Omdat nu de leden van het parlement eerst ran zichzelf en hun herkiezing denken, in de tweede plaats aan hun partij en in de derde plaats pas aan hun land. Al deze tegenstrijdige eigenbelangen zorgen er voor, dat de regering vaak nog op de ernstigste mo menten omver wordt gekegeld. Verkiezingskoorts. Nu de verkiezingen vervroegd zijn, zal de verkiezingskoorts zeker oplaaien. Er staan twee grote problemen voor de deur, die om oplossing schreeuwen: ten eerste, hoe men het kiessysteem zal veranderen en ten tweede, wat er ge daan moet worden om de gevolgen van de internationale prijsverhogingen op te vangen. Het probleem van de kieswet is zo ingewikkeld, dat er maar weinig Fransen zijn, die weten hoe de vork V9 Wereldgeschiedenis op z'n Hongaars familie bij zijn kindernaampje „Dupi" genoemd, is de figuur die de draad door het verhaal legt. Hoofdpersoon in Lajos Zilahy: Het Geslacht Du- Di\ au-monarchie uit elkaar viel. Het foet eerste deel is zijn oudste dochter kay. Deel I: Kristina en de ko- eindigt met de dood in ballingschap, Kristina, die zich op een geheimzin jaren voor, tijdens en na de eerste wereldoorlog in zijn trilogie. De ont wikkeling der techniek zowel als die der psycho-analyse, de diplomatieke verwikkelingen, de opkomst van fas- ning. Deel II: De koperen van de ongelukkige keizer-koning Ka- nige manier aan de aartshertog Karei cisme en hitlerisme ziet men van vlak- gebonden voelt, nadat een zigeunerin bij, maar zonder enige zwaarwichtig- schemering. Deel III: Een land rel. Het tweede deel geeft weer, hoe ligt braak. (The Dukays). Ver- de omstandigheden na het verdrag van taald door J. G. Elburg en M. Trianon alle zekerheden in Hongarije hart van een koning in haar hand zal Mok. Uitgeverij De Bezige Bij, ondermijnd hebben behalve de trots houden" en deze Karei, met wie zij op Amsterdam. van het geslacht Dukay, dat zijn bezit- haar voorspeeld heeft dat zij „eens het heid. vaak trouwens allen anecdotisch, geschetst. En passant worden allerlei pikante bijzonderheden uit de chroni- que scandaleuse van de Donau-adel M' een familiefeestje te Wenen eens een en zou van iemand die zoals de tingen ongeschonden door de oorlog kus gewisseld heeft, inderdaad koning verteld. En nu mag het dan waar zijn en door de communistische revolte van van Hongarije wordt. Zij tracht op dat Zilahy soms de indruk maakt van Bela Kun heeft heen gebracht. Maar aue manieren invloed op de koning te een klein burgermannetje dat het reeds ontwikkelt zich in dat geslacht krijgen, is de bemiddelaarster in zijn heerlijk vindt „grote hanzen en adel lijke heren" te mogen tutoyeren en Hongaarse schrijver Zilahy, in een tamelijk hopeloze ballingschap leeft, allicht een zeer ernstig, zoals niet som- ber, boek verwachten. Lajos Zilahy be antwoordt, opervlakkig beschouwd, niet aan die verwachting. Zijn trilogie „Het Geslacht Dukay" is in een hoogst de kiem van het verderf, wat hier be- vredesgezinde politiek, woont het op tekent, dat de zelfverzekerdheid wordt stellen van de befaamde brief bij die deze prins Sixtus van Bourbon Parma aan om Clemenceau overhandigde aangetast. „Ja. er was iets in wereld, een onverzoenlijke eis rekenschap te geven, die in de tijd van Karei later, op instigatie van zijn mi- amusante nu eens iromsc Frans Jozef onbekend was geweest. In nister van buitenlandse zaken, Cernin, sarcastische stijl gehou en. i dagen was een ryk man een toon- zou loochenen. neer men de roman dieper op zich laat beeia van deugdzaamheid geweest en inwerken, ontdekt men dat hij enige punten van overeenkomst vertoont met de stijl welke de Franse aristocra ten tijdens de terreur in acht namen gedurende de dagen welke hen van de rit naar de guillotine scheiden. Deze historische periode speelt trouwens haar rol in het verhaal. De trilogie be handelt de geschiedens van het Hon- als men geld uitgaf, deed men een In beide andere delen is de jongste dochter, gravin Zia, de hoofdpersoon. deugdzaam werk. Nu was het een zon- zij huwt eerst een Italiaanse prins, die de, een sociale ergernis". Zo mijmert de oude graaf Dukay. Zijn kinderen gaan wegen die hij niet begrijpt. De jongste zoon, Janos zoekt onder invloed van zijn Duitse gouverneur zijn heil bij de Nazi's en hij een boek bezoekt Hitier. Zijn tweede zoon. haar bedriegt en in de steek laat, waarna zij zich lange tijd op een oppervlakkiger) maar zelfs eilandje in de Adriatische Zee vestigt, komt niet aan Kafka. In tegelijkertijd beroddelen men moet daarin tevens de begrijpelijke reactie die zien op de gedragingen ener kaste welke tenslotte tekort schoot in haar taak: leiding te blijven geven in een tijdperk dat een stroomversnelling in de gschiedenis der mensheid beteken de. Kafka heeft dit probleem symbo lisch en uiterst diepzinnig proheren te schetsen: Zilahy doet het directer (en hij ont- Kristina's - - - i J JvUiyiiLLCIU ilCClVf uuv vCll IPilP ctuiiv uj gaarse geslacht Dukay gedurende ee György> gaat in Amerika studeren. 0p het grootgrondbezit inhoudt. Graaf halve eeuw, de halve eeuw die zulke ontzaglijke veranderingen in het ge laat van Europa gebracht heeft, van 1890 tot 1940. Het .geslacht was, gelijl- het een Hongaarse magnatenfamilk betaamt, niet bepaald onbemiddeld: tot de bezittingen der Dukays konden o.a. een landgoed met kasteel en 42.00" ha grond, een paleis te Boedapest, een te Wenen, een jachthuis aan de Inn een herenhuis te Parijs en nog enigf kleinere goederen, fabrieken enz. gere kend worden. Het eerste deel geeft een beeld van het onbezorgde, lichtzinnige leven te gen het eind van de vorige eeuw. de eeuw die eigenlijk haar einde pas vond in de eerste wereldoorlog, toen de Zijn jongste en liefste dochter, Zia trouwt in tweede huwelijk een socia listisch schrijver en geeft haar erfdeel, een domein van 1200 ha., aan de boe- daar een Hongaars astronoom en socio- dagboek giet hij een flinke scheut sym- loog ontmoet en met deze huwt nadat feoliek, al is hij dan zo vriendelijk er Het grote Braakland" ge- aan het eind een verklaring van te publiceerd heeft, dat een felle aanval geven. En de idiote oudste zoon Dukay. Rere, komt in elk der drie delen meer Dupi verstoot haar nadat zij alle fami- ais symbool dan «ls mens voor, al lietradities opgeofferd heeft door haar spaart de schrijver toch oook zijn, niet landgoed te verdelen, maar ziet in zijn laatste levensjaren, tegen de dreigende ren ten geschenke En zijn vrouw, telg schaduwen van de nieuwe oorlog, dp van de oudste Oostenrijkse adel en daad van zijn dochter toch allengs an- verwant aan de Habsburgers, gaat op ders, want hij beseft dat er voor zijn haar oude dag een allermodernst, zij geslacht geen uitweg uit de komende rama van een tijdsbeeld, zo uitgestrekt, het tevens alleronmogelijkst, opvoe- gruwelen zal zijn. merkbaar grote, mensenliefde vooral voor deze zielige figuur. „Het Geslacht Dukay" is geen histo risch document, pretendeert dit ook niet te zijn. Maar het geeft het pano- dings-tehuis voor kinderen oprichten Het gebeurt allemaal in de laatste ja ren voor wereldoorlog II, die, zoals men weet, aan alle magnatenheerlijk- heid van Hongarije een einde zou ma ken. r\e persoonlijkheid van graaf Istvan Dukay, tot zijn sterfdag door »t}n J^it is dan het skiet van het verhaal Het zou, zo beschouwd, ook een van zo veelzijdig en zo kleurig, dat het tijdgenoot en nakomelingschap wel licht meer inzicht in de geschiedenis Gibss befaamde tijdromans kunnen ener halve eeuw kan geven dan minu- zijn, maar hoeveel levendiger, amusan ter en pikanter is deze Hongaar. Met tieus verantwoorde geschiedschrijving De Bezige Bij heeft met die, in fraaie een bewonderenswaardige, flitsende banden gestoken, Nederlandse uitgave speelsheid verwerkt hij alles wat van de trilogie een goed werk gedaan beeld en gestalte heeft gegeven aan de WITSEN ELIAS precies in de steel steekt. Het komt er echter op neer, dat de regeringspartijen een middel zoeken, waardoor het moge lijk zal zijn een groot gedeelte van d« communistische kamerleden uit het parlement te verjagen. Strikt democra tisch gezien is dat natuurlijk zeer aan vechtbaar. Bij de komende verkiezingen zullen de Franse communisten van 25 tot 30 van de stemmen op zich weten te verzamelen. Men wil echter, dat hun percentage in de Kamer veel kleiner zal zijn. Daarom wil men per arrondis sement gaan stemmen. Wie de meest» stemmen in het arrondissement ver werft, komt in de Kamer. Aangezien da regeringspartijen in iedere arrondisse ment kunnen samenwerken, kunnen zij er dus voor zorgen, dat de partijen van de oppositie niet aan bod komen. Dit lijkt heel eenvoudig. Maar in wer kelijkheid is de zaak veel ingewikkel der. Er zijn partijen, die wel weten, dat zij geweldige klappen zullen krijgen, B.v. de M.R.P., de Franse Katholieke Volkspartij, die nu 30 van de Kamer zetels bezet, maar die bij de volgende verkiezingen meer dan de helft van haar stemmen zal verliezen. Deze partij wil nu een kiessysteem waarbij het ergste voorkomen kan worden. En zo hebben alle regeringspartijen hun eigen belangen, met het gevolg, dat er on overkomelijke meningsverschillen be staan. De grote onbekende bij de komende verkiezingen is natuurlijk generaal De Gaulle. Het is zeker dat zijn partij, de R.P.F. als een van de belangrijkste partijen uit de stembus zal komen. Men moet niet vergeten, dat de R.P.F. na de vorige kamerverkiezingen ontstaan is en dus in de huidige Kamer nagenoeg geen vertegenwoordigers heeft. Na de volgende verkiezingen zal dat stellig veranderen. De Gaullisten en de Com munisten zullen dan de twee grootst» partijen vormen. Het probleem van de prijzen en de lonen merkt iedereen natuurlijk in het dagelijks leven. Vandaar dat al de par tijen, die in de mensen in de eerste plaats kiezers zien, wel hun uiterste best zullen doen om althans tot da verkiezingen een nieuwe stijging te voorkomen. Iedere nieuwe stijging maakt ontevreden mensen, die beslui ten bij de komende verkiezingen maar eens niet voor de regeringspartijen, doch liever voor de oppositie te stemmen (dus voor de communisten en de gaul listen) Vandaar dat het belang van de parle mentsleden nu zo nauw met het belang van de „man in the street" verbonden is, dat we, tot de verkiezingen wel min of meer gerust kunnen zijn. Naar het ANP verneemt zal de ge wezen minister zonder portefeuille. L. Götzen. optreden als staatssecretaris van het ministerie voor Uniezaken en Overzeese Rijksdelen. De heer Götzen zal morgen door de Koningin worden beëedigd. MR. STIKKER NIET NAAR PARIJS De Nederlandse minister van buiten landse zaken zal niet aanwezig zijn op de bijeenkomst van het ministerscomité van de Raad van Europa, welke Vrij dag en Zaterdag in Parijs wordt ge houden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1951 | | pagina 7