Als militair inzicht en politiek geschipper op elkaar botsen Niet-gevaccineerde militairen moeten in de kazernes blijven C.H.U. bereid lasten te dragen Generaals komen in deze tijd voor ernstige gewetensconflicten te staan De tijden zijn veranderd Nog 250 millioen voor Marshallhulp Regering dient ontwerp voor nieuwe Zondagswet in Nederlandse ambtenaar te Djakarta in arrest Rook met Uw still making friends Staphorster meiskes kregen een slechte indruk van ons parlement Binnen tien jaar eei. millioen ouden van dagen Moederweelde DONDERDAG 17 MEI 1951 Bij het ontslag van generaal MacArthur n (Van een bijzondere militaire medewerker) VRAAG MAG WEL EENS WORDEN GESTELD of in de huidige omstandig heden op het geweten en het verantwoordelijkheidsgevoel van bevelvoerende generaals niet dikwijls een te grote wissel wordt getrokken. Werkelijk politieke generaals met een sterke ambitie om daadwerkelijk in te grijpen in de staats zaken zijn zonder twijfel een gevaar voor de samenleving, doch omgekeerd zijn politieke betweters op militair gebied een even groot gevaar. In de rustige tijden vóór 1914, toen van extremisme nog geen sprake was, lag het voor de hand, dat de dienaren van het militaire instrument zich buiten de sfeer van de directe politiek hielden en op hun sociëteit het spelletje whist of poker speelden. Het leger was, zo nodig, 't apparaat waarvan de regering zich bediende bij onlusten, stakingen e.d. Men denke h.v. aan de spoorwegstaking van 1903 en de onrust hl 1918, toen een bepaalde stroming op ondemocratische wijze naar de macht lonkte. B(j dergelijke zuiver interne aangelegenheden kan vanzelfsprekend geen partij kiezen van het leger worden geduld. Diplomaten en politici kunnen wel het begin van een oorlog gelasten, doch zij zullen deze militair nooit kunnen be ëindigen. Is de strijd eenmaal ontbrand, dan dienen de ongeschreven wetten te luiden, dat aan de militaire bevelheb bers het laatste woord wordt gelaten: n.l. de bereiking van het stategische einddoel. Dat doel lag voor Korea in Mandsjoerije en China. MacArthur heeft blijkbaar nog hoop, dat de Westerse machten in het Verre Oosten nog niet volkomen zijn uitge rangeerd. Als een laatste redmiddel propageerde hij de aanval op de mili taire vijandelijke bronnen over de gren zen van Korea. Hiermede provoceerde hij zijn eigen ontslag. Doch militair gesproken zal MacArthur op den duur het gelijk aan zijn zijde krijgen, on danks zijn onvrijwillige retraite. Welke onthullingen te Washington verder ook mogen worden gedaan, één ding schijnt vrijwel vast te staan: in Korea zal geen vrede heersen, tenzij MacArthurs denkbeelden tot gemeen goed worden gemaakt, dan wel een ac- coord met Moskou en Peking wordt ge sloten. In het laatste geval zal. evenals in Indonesië het geval was, alle bloed te vergeefs zijn gevloeid, zullen hele land streken nutteloos zijn verwoest en zal het communisme een nieuwe triomf hebben behaald. Alles terwille van een weifelende politiek. Eén troost VA DE BEIDE wereldoorlogen, en vooral na 1945 werd het aspect van de wereldsituatie echter grondig ver anderd. De geallieerde overwinning op Duitsland, Italië en Japan blijkt allengs te resulteren in een beklemmende vrees voor een derde wereldoorlog te gen een der voormalige partners. Het is bijkans onmogelijk, en zeker onrede lijk, te verwachten, dat leidende offi cieren bij de discussies over de moge lijkheden tot het voeren van een der gelijke oorlog een zwijgzame en passie ve rol zouden spelen. Men mag in dit tijdsgewricht van geen enkel mondig mens verwachten, dat hij onbewogen do gebeurtenissen aanschouwt en lijde lijk afwacht. Vooral zal zulks niet het geval zijn bij de bevelhebbers op de hoogste posten. Eigenlijk verkeren deze hoogste mili taire autoriteiten continu in de poli- teke heksenketel. Hun adviezen om trent militaire kansen op een oorlog worden gevraagd en hierin hebben be velhebbers als MacArthur de gele ge heid hun ideeën naar voren te brengen, te onderstrepen en toe te lichten. Ook de Verenigde Chefs van Staven hebben, hoe men de zaak ook wendt of keert, geregeld bemoeienis met de politieke gang van zaken, evenals de chefs van militaire inlichtingendiensten. Zonder twijfel zal elke regering haar koers voor een belangrijk deel dienen te be palen naar de inhoud van de rapporten der militaire inlichtingendiensten. Deze vormen eensdeels een onmisbare aan vulling van de diplomatieke rapporten, doch zij zijn anderzü is dikwijls in strijd met de verkondigd^ meningen der ge- zaghebbenden op 'de ministeries van buitenlandse zaken. Het is in dergelij ke situaties, dat de gewetensconflicten der militaire bevelhebbers zich ont wikkelen en de botsingen tussen diplo matie en strategie zich demonstreren. De bevelvoerende officieren dienen in opdracht hunner regering, of, zoals op Korea, in naam van de U.N.O., hun op dracht uit te voeren. Voor deze op dracht worden ter bereiking van het strategische doel legers en materiële hulpmiddelen ter beschikking gesteld. Moeilijke beslissing JJET ZAL ook voor de niet-militair duidelijk zijn voor welk conflict een bevelhebber wordt geplaatst indien hij meent, dat de hem ter beschikking ge stelde strijdmacht voor de bereiking van het doel onvoldoende is. Of stra tegisch nog erger: indien hij overtuigd is, dat een bepaald, beperkt, doel inder daad tot een goed einde kan worden gebracht, doch een verder gelegen doel, dat door de opdrachtgever niet in be schouwing wordt genomen, buiten het terrein van zijn actie dient te blijven. Het is dit eonfliet, dat het ontslag van MacArthur heeft bespoedigd. De primaire taak zuivering van Zuid- Korea, zo nodig van Noord-Korea was voor de opperbevelhebber, bij be schikbaarstelling van zeer ruime mid delen, strikt genomen bereikbaar. In dien de Verenigde Naties de prijs van stromen bloed verantwoord achten voor de zuivering van Korea, dan zou Mac Arthur borg hebben gestaan, dat aan de opdracht van zijn politieke chefs ware voldaan. Doch MacArthur, wijs geworden door de ervaring, zag verder dan zijn op drachtgevers te Washington en Lake Success. Met zware verliezen aan men sen en materieel wist hij. weliswaar met afwisselend resultaat, de situatie op Korea meester te blijven, zij het, dat er zonder twijfel wel eens geblunderd werd. Doch de bevelhebber meende te vens (en hij stak die mening niet onder stoelen of banken) dat een dergelijke oorlog, waarbij geheel Korea met de grond zou worden gelijk gemaakt, niet tot een definitief einde zou komen, in dien de bronnen van alle vijandelijke aanvoer (welke in Mantsjoerije en China zijn gelegen), niet tevens tot ob ject werden gemaakt van meedogen loze aanvallen der luchtmacht van de Verenigde Naties. De verbindingslijnen Wij vermoeden, dat vrijwel iedere militaire autoriteit de mening van Mac Arthur zal onderschrijven. Want indien in een moderne oorlog de aanvoerbases en de verbindingslijnen van de vijand in het achterland niet aan een grondi ge vernietiging worden onderworpen, dan zal een oorlog tot in lengte van jaren voortduren. Vooral indien de vij and, zoals in Korea, over een onbe perkt arsenaal aan mensen, en moge lijk ook materiaal beschikt. Acheson, Van Maarseveen, Van Royeo en vele anderen, thans opponenten van MacArthur, of tegenstanders van wijlen Spoor, in de boeken der historie reeds lang zullen zijn verbleekt, dan zal Mac Arthurs naam daarin nog steeds met ere zijn vermeld als de bevrijder van het Verre Oosten van het Japanse juk, van dezelfde Japanse terreur die Soe- karno in het zadel hielp. De bittere ironie wil, dat deze Ja panse satelliet op zijn beurt weer ge- ruggesteund werd door de machten, welke thans „the lucky general" zijn neergang zo gaarne gunnen en welke in Spoor een militant gevaar zagen. Het kan raar draaien in de politiek. Deze berust blijkbaar op andere, min der hechte grondslagen dan de strategie van politieke generaals: kerels die be reid zijn de vijand aan te grijpen tot in de verste uithoeken der wereld de enige weg om te komen tot wer kelijke vrede in deze tijden van slap heid en besluiteloosheid. Dat is misschien de beste les, welke, mits zij begrepen wordt, kan worden getrokken uit het onterende gesol met een man, een generaal bij exceptie, een leider groter dan zij, die hem béstrijden om eigen zwakheid te dekken: de „po litieke" generaal Douglas MacArthur. £R is één troost en MacArthur getuig de daarvan zelf: „Old soldiers never die". Als de namen van Truman, Attlee, Exira bijdrage voor vier Europese landen De ECA zal tegen het eind van deze maand aan het Amerikaanse Congres voorstellen, nog 350 millioen dollar aan Marshallhulp te verstrekken aan Oostenrijk, Griekenland, Turkije en IJsland. De verstrekking zal lopen over de Europese betalingsunie, aangezien deze landen niet het vooruitzicht heb ben, dat zij de kosten van lidmaatschap zelf zullen kunnen opbrengen. Zij ko men 350 millioen tekort voor de aan koop van noodzakelijke grondstoffen. De aanvraag is een onderdeel van een programma tot een bedrag van twee milliard dollar, dat thans bij het bu reau voor de begroting in behandeling is. Hiervan is vijfhonderd millioen be stemd voor voortzetting van de Mars hallhulp, een milliard voor de bewape ning van Europa en 500 millioen voor hulp aan Aziatische landen. HEUSS VERWERPT VERZOEK VAN PÏECK De Westduitse president, prof. Theo- dor Heuss, heeft Woensdag het verzoek van de president van Oost-Duits'%id. Wilhelm Pieck, om het Westduitse ver bod op het houden van een plebisciet tegen herbewapening van Duitsland en voor een vredesverdrag in 1951 op te heffen, van de hand gewezen. Geen plichtmatige viering van de dag des Heren Hoofddoel: bescherming van de openbare rust De regering heeft bij de Tweede Ka mer een ontwerp voor een nieuwe Zon dagswet ingediend. Zjj zegt in haar me morie van toelichting onder meer, dat, indien het al ooit tot de taak van de overheid heeft behoord, de plichtmatige viering van de dag des Heren te ver zekeren, daarvan thans in geen geval sprake kan zijn. De regering heeft der halve gemeend in het wetsvoorstel uit sluitend voorschriften te moeten opne men ter wegneming van beletselen voor de viering van de Zondag als dag des Heren. Voor zodanige regeling is in een natie als de onze, waarvan een gro te meerderheid de Christelijke gods diens belijdt, stellig plaats. De bescherming van de openbare godsdienstoefening en van de openbare rust op Zondag vormt dus het hoofd doel van het ontwerp. Intussen kan zulks in het huidige tijdsgewricht niet leiden tot het geheel doen stilstaan van het openbare leven. In het wetsontwerp is voor de ont spanning en sportbeoefening op Zondag een oplossing nagestreefd, in dier voege, dat: 1. de mogelijkheid wordt opengela ten om niet alle soorten van openbare vermakelijkheden over één kam te scheren; 2. in principe voor de Zondag morgen een strenger regime zal gelden dan voor de rest van de Zondag; 3. op grond van het plaatselijk heersende opvattingen het regime voor de Zon dagmorgen zal mogen worden uitge breid tot dg gehele Zondag. Wat betreft de Christelijke feestdagen staat de regering op het standpunt dat de tweede Paas-, Pinkster- en Kerst dag niet met de Zondag gelijk dienen te worden gésteld. Hemelvaartsdag en Nieuwjaarsdag zullen daarentegen als een Zondag worden beschouwd. De wet behelst verder een verbod om op Zon dag vóór 13 uur politieke optochten of politieke bijeenkomsten in de open lucht te houden en verbiedt ten slotte om op Zondag zonder genoegzame re den de openbare rust door arbeid in beroep of bedrijf te verstoren. De heer H. Krijgsman, hoofdambte naar van het Nederlandse Hoge Com missariaat te Djakarta, is Maandag avond door Indonesische autoriteiten in arrest gesteld. Hij is echter Dinsdag avond, na stappen van de Hoge Com missaris bij het Indonesische ministerie van buitenlandse zaken, in vrijheid ge steld. Egypte zal zijn legersterkte op voeren tot honderdduizend officieren en manschappen, teneinde de buitenwe reld te bewijzen, dat het zonder hulp van buitenaf het Suezkanaal kan be schermen. Hiervoor is 50 millioen pond uitgetrokken, 11 pet ven de begroting. Panamese ministers achter de tralies De advocaat-generaal Dario Sando val, die met het onderzoek inzake de jongste gebeurtenissen in Panama be last is, heeft de arrestatie bevolen van de voormalige minister van buitenland se zaken Carlos Brin en alle ministers van de regering-Arias, die de verorde ning over de afschaffing van de grond wet van 1946 mede hebben onderte kend. Drie van hen bevinden zich reeds in de gevangenis. Waar het hart vol van is, daar vloeit de mond van óver! En daarom zegt de Virginia-roker hartgrondig „King's Cross, een sigaret naar mijn hart'.' De milde Virginia van standing - j"**5"* onschadelijk voor hart en longen Van harte: zij is meer waard dan ze kost. (Advertentie, Ing. Med.) Thans ook her-inenting te Amsterdam Met ingang van gisteren 13 uur zijn op bevel van de legerleiding alle mi litairen, die niet in het bezit zijn van een geldig pokkenbewijs in hun kazer nes en gebouwen geconsigneerd. Dit geldt ook voor militairen die na 12 Mei zijn gevaccineerd of gerevaccineerd. IN APRIL BIJNA DERTIC MILLIOEN ONTSPAARD In April hebben bij de Rijkspostspaar bank de terugbetalingen de inleg met 18.258.000 overtroffen; bij de bijzon dere spaarbanken is 10.289.000 meer terugbetaald dan gestort en bij de bank- spaarbanken 1.4Q8.000. Hiermede is de totale ontsparing in April tot bijna 30 millioen, n.l. 29.955.000 gestegen. Zeeuwse mosselvissers naar de Waddenzee Nu een parasiet de Zeeuwse mossel cultuur onmogelijk maakt, heeft een aantal mosselvissers besloten, naar de Waddenzee te gaan. Vijf en twintig vis sers vertrokken Dinsdagmorgen uit Bruinisse. Ook uit Ierseke, Zierikzee Tholen voer een aantal schepen weg. De regering stelde voor deze proef een voorschot beschikbaar. De verwachtin gen zijn bij de vissers niet hoog ge spannen. De mosselen die er zijn lig gen hoog op het wad en zijn dus moei lijk te bereiken. Velen hebben daarom bakken gehuurd. Er zou naar de me ning van sommigen meer perspectief in deze visserij zitten, wanneer ook op het Groninger wad gevist mocht worden. AARDSCHOKKEN IN ITALIë Dinsdagavond tegen middernacht heeft een ernstige aardtrilling, verge zeld van een ondergronds gerommel, gedurende 16 seconden de huizen in Locarno doen beven. Het KNMI te de Bilt heeft op dezelf de tijden lichte trillingen geregistreerd. De Zuidkoreaanse nationale verga dering heeft met 78 tegen 73 stemmen Kim Soeng Soo, leider van de democra tische oppositiepartij, tot vice-president gekozen. (Van onze parlementaire redacteur) JJE voorste banken van de publie ke tribune in de Ridderzaal) waar de Tweede Kamer nog altijd vergadertwaren Woensdagmiddag gevuld met een lange rij van Stap- worden, de presentielijst hadden getekend. Slechts 46 afgevaardigden waren opgekomen. Om half twee opende de voorzitter een bijeen komstvan Kamerleden. Hij deed de mededeling van de ingekomen horster schonen in haar typische stukken en liet daarna door de grif fier de namen van de aanwezige leden en vervolgens die van de niet aanwezige leden voorlezen. Na ruim vijf minuten sloot mr. Kortenhorst de bijeenkomst weer, onder mededeling, dat de bezoekers op de tribunes konden blijven zit ten en dat hij hoopte na ongevee' een kwartier de eigenlijke vergade ring te kunnen beginnen. De Staphorster meisjes hebben daarop niet gewacht. Zij hadden blijkbaar genoeg gezien van het Nederlandse parlement. Geleidelijk drupten daarna nog enkele leden binnen. Om tien mi nuten vóór half drie kwam het 51ste, de communistische heer Hoog- carspel. De Kamerbewaarder liep hem al met de presentielijst tege moet! Hij tekende en de voorzitten kon de vergadering openen. nationale dracht. Het vrolijke rood van haar omslagdoeken en het blin kende metaal van haar kappen, waarin de vele lampjes der grote lichtkronen weerspiegelden, vorm den een prettige tegenstelling met de donkere bezadigdheid, waarin ons parlement vrijwel steeds ge dompeld is. De jongedames uit het bekende Overijselse plaatsje, die een dagje in Den Haag waren en ook wel sens de vroede volksvertegenwoor digers in hun dagelijkse arbeid wilden gadeslaan, hebben geen beste indruk mee naar huis geno men. Want op het aanvangsuur der vergadering dat is om één uur s middags was het quorum niet aanwezig. Dat wil zeggen, dat neg geen 51 leden, die tegenwoordig moe ten zijn, wil ar vergaderd kunnen Deze maatregel is een voorzorgs maatregel, zo vernemen wij van be voegde zijde en behoeft geen enkeie reden van bezorgdheid te geven. De directeur van de G.G.D. te Am sterdam heeft de bevolking er nog maals op gewezen, dat herinenting te gen pokken van personen die reeds een of meermalen zijn ingeënt en inenting van kinderen tot 2 jaar, dringend is aan te raden. Personen boven de leef tijd van 2 jaar, die nog nooit zijn in geënt, moeten zich aldus de direc teur thans nog niet laten inenten. Op verscheidene plaatsen en ver schillende tijden bestaat thans in Am sterdam de gelegenheid voor kosteloze (her-inenting) tegen pokken. Geen nieuwe gevallen Er deed zich gister te Tilburg geen enkel geval van pokken voor. Heden kunnen 22 personen de quarantaine inrichting van het Cenakel verlaten, zodat er dan slechts 26 contacten ter observatie overblijven. Bond voor Siaaispensionnering kwam ie Amsterdam bijeen Tijdens de algemene vergadering, die de Bond voor Staatspensionnering gisteren te Amsterdam gehouden heeft, is door het hoofdbestuurslid, de heer C. J. van Lien den, die tevens lid van de Tweede Kamer is, medegedeeld, dat volgens schattingen van het Centraal Bureau voor de Statistiek Neder land binnen tien jaar bijna een mil lioen ouden van dagen (65 jaar en ouder) zal hebben. Nog tien jaar later zullen er weer tweehonderdduizend zijn bijgekomen. Een betere regeling van het ouder domspensioen was volgens de heer Van Lienden dan ook dringend nood zakelijk en inderdaad zag het er naar uit, dat binnen afzienbare tijd een nieuwe regeling van het probleem ge troffen zal worden. Het hoofdbestuurs lid kantte zich in dit verband echter tegen ieder streven de kwestie van de zekering". Hij zeide ten slotte liever te zien dat de noodwet-Drees voorlopig als noodwet van kracht bleef, dan dat er op korte termijn een beslissing ge- •nomen zou worden, die verkeerd zou blijken te zijn. Bij de bestuursverkie zing werd in de vacature R. Terpstra benoemd ds J. Luchies uit Petersbie- rum (Friesland) ouderdomsvoorziening op te lossen langs „de onbegaanbare weg der sociale ver- a u nog eens doet staat de ge- volraririfr" Hii qoirla fern nlnffn 11ottöh to OP HET MATJE JUFFROUW Alida Brakels, geboren J Kneuvel, verscheen voor de rechter in een japon van allemaal rode en paarse bloemen, met een roesje van vissersgaren langs de forse hals. Op het hoofd droeg zij een pannekoek met opstaande randjes, van achteren ver sierd met enig gaaswerk, gelijk de mannen van het vreemdelingenlegioen in de Noordelijke delen van Afrika plegen te hebben. Haar volgroeiae handen waren gestoken in glanzee- handschoenen, die haar bij het uit trekken enige trubbel veroorzaakten. De knoopjes wilden niet los vanwege de spanning, hetgeen haar een zucht en een uitroep ontlokte. „Die pesdinge klemme!", zei ze, maar de rechtei be toogde, dat ze de handschoenen wel kon aanhouden. Toen kwam men terzake en dat Was mishandeling van een eerbaar caarten- bakker. Juffrouw Brakels wenste ogenblikkelijk „effies een paar woor den te zegge", maar de rechter hield de leidsels en zo kwamen we dan aan de weet, dat er een conflict was ont staan rond Kobus Brakels, die bij de bakker ontslagen was, omdat hij nóch het buskruit nóch het vlotte arbeids- tempo had uitgevonden. Ik kon die jongen niet houden, zei de mistroostige patissier. Gutnogtoe, zo'n bijdehande knul. Kobus heb zelf ze eige knijnehokke getimmerd as ventje van zestien jaar en altijd eve netjes en met twee wo.tr- de spreke vanwege de opvoeding, want ik heb er zeven, maar ik zeg al tijd: Jongens, zeg ik De rechter onthield ons de moeder lijke wijsheden met een hamerslag, anders was het een paedagogisch standaardwerk in drie delen geworden. 17 ontkent niet, dat u de bakker een klap in het gezicht gaf?, wilde de Kadi weten. Me gal kookte van de zenuwe van me eer as moeder. Ik laat me «eind niet verschandalisere door zo'n man die margarine in de taarten doet. Nooit een pietertje boereboter, weledelacht- zaam, en dan maar dure prljze in ze etalazie! Die klap hebbie verdiend Een bakkersknecht, met het voor komen van een treurende dashond, stak zwerende vingers in de lucht en beschreef de hoedanigheden van de klap. „Ik doch dat ze de baas tege dé wereld zou slaan".... Het werd veertig gulden boete ,.en vangems voor u open Ken ik het hoger op gooie?, vroeg Alida. Jawel, zei de rechter. En in zijn stem klonk alle berusting, die het leven temidden der domheid een men senkind kan bijbrengen. KAREL Twee ministers spraken op algemene vergadering De Christelijk Historische Unie hield gisteren in Krasnapolsky te Amsterdam haar algemene vergadering, waarbij de twee ministers van deze partij, mr. H. Mulderije en ir. C. Staf aanwezig wa ren. Beide ministers richtten zich met 'n kort woord tot de vergadering. Mr. Mulderije zei, dat het zijns in ziens in het landsbelang is, dat chris- telijk-historische ministers deel van het kabinet uitmaken. Ik ben het met de heer Tilanus eens als hij zegt, dat dit kabinet en dus ook mijn persoon met gereserveerd vertrouwen tegemoet werd getreden. De minister besloot met; „Ik hoop dat wij, uw ministers, uw vertrou wen mogen verdienen". „Wij zijn samen met twaalf vrije vol ken aldus ir. C. Staf die hun vrij heid willen verdedigen en bereid zijn om het uiterste te doen. Wij hebben zware verplichtingen en persoonlijke offers moeten hiervoor worden ge bracht. Verplichtingen betekent zo vervolgde de minister zware belas tingen langere diensttijd, herhalings oefeningen en restricties wegens de de fensie. die prioriteit heeft. Er is in onze kringen een bereidheid, deze lasten te willen dragen. Wij moeten zo ein digde de minister een strijdbaar Ne derlands volk hebben, in de eerste plaats ook geestelijk strijdbaar". Vrije handel voor Japan Amerika heeft Japan bij monde van generaal-majoor William F. Marquatt, de leider van de economische afdeling van het geallieerde hoofdkwartier te Tokio, doen weten, dat het als gelijk waardige handelspartner kan deelne men aan het handelsverkeer tussen de vrije landen, doch dat het hoofdzake lijk op eigen krachten zal zijn aange wezen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1951 | | pagina 5