Vijf uur in 't nachtleven
van Amsterdam
„Toto'-tips voor Alkmaarse courses
Washington èl te openhartig tegen
zwijgend Moskou en Peking
CULTUREEL NIEUWS
Waar men danst en zingt en drinkt
en waar een eenzaam hart verkwijnt
Op stap met een Brits
panopticum
Vele kanspaarden komen aan de start
Aantrekkelijke
heat-draverij
Amerika wenst geen verkeerde oorlog
tegen de verkeerde vijand"
Rusland speelt tactische
partij
(Van onze speciale verslaggever)
QNZE grootvader-zaliger zei het al. „Jong," zei-die, „de grote stad is vol
verleiding. Hou je d'r verre van!" We hebben grootvaders advies gevolgd,
en vestigden ons in de provincie. Werden dus in de ogen van de grote-stads-
kinderen provinclaaltjesbevinden ons er wel bijmaar lonken in
tussen nog wel eens een beetje jongensachtig naar de gloed van het barnen-
de grote-stadsleven, die het uitspansel aan onze (geografische) horizon avond
aan avond rood kleurt. Het onbekende lokt ons. Het onbekende en het ge
vaar. Zo zijn we. Kind nog. Onder ons gezegd en gezwegen. Alleen doods
benauwd om het te bekennen, in staat tot manslag, als een ander het van ons
zou durven zeggen. Kortom heer dus, in ai onze dagelijkse gedragingen
Karakteristiek Amsterdams plekje:
De Oude Zijds Kolk
W/EL, als provinciaal heer-met-kin-
1 derlijke-geest zijn we dan in de
baaierd, die grote stad heet, terecht
gekomen, betaalden vijf-en-twintig
pegels, stapten in een touringcar en
lieten ons het nachtleven van Am-
iterdam show-en in gezelschap van
27 flegmatieke Engelsen, omtrent wie
men zich geen beter voorstelling kan
vormen dan door aan 'n panopticum te
denken. Grilliger lot had ons niet be-
schoren kunnen zijn. Wij, hunkerend
naar „het grote avontuur" en dim
in gezelschap van 27 grijsharige of
kaalhoofdige Engelsen van beiderlei
kunne in de leeftijd van naar schat
ting 5b tot 75 jaar. Ze maakten een
vacsnzie-uitstapje naar Holland.
Dat was 's avonds zo omstreeks
liegen uur. We voelden ons een beet
je verveeld. En zo kwamen we dan
op onze eerste pleisterplaats: „Place
Pigalle". De aankleding van de tent
trof ons. Het orkestje speelde met
élan het onsterfelijke lied „I will buy
B paperdoll, that I can call my own".
De Engelsen keken overrompeld, en
nipten nu en dan aan het drankje,
him door welwillende obers direct na
aankomst in eenvoudig glaswerk ge
serveerd.
Enfin, hier bleven we een uurtje,
luisterend naar de muziek, nippend
aan het kleine glaasje en kijkend naar
de die's en dat's, die het oog zouden
kunnen bekoren, maar altijd weer te
rugkerend tot ons panopticum.
Toen bracht de gids ons in „Extase",
ergens op het Leidseplein. Het was er
vol. Keurig geklede dames en heren,
van wie men onmogelijk kon bepalen
of een echtelijke band de grondslag
was van hun relatie, sjokten over een
dansvloer van minimale afmeting. On
vermoeibaar speelde een band. De af
grijselijkste syncopen werden over de
hoofden der dansenden uitgestort. In de
glazen op de tafeltjes glinsterden kleu
rige drankjes, die volkomen pasten in
het min of meer luxueuse milieu. Er
was goed cabaret. Een danseuse kron
kelde zich in allerlei bochten, een goo
chelaar tikte levende kuikens uit
eieren en een uitstekende muzikale
clown deed vermakelijk zot.
Wij hebben er wat gepraat met een
collega, die ons vertelde in deze gele
genheid eens de huisonderwijzeres van
zijn kinderen te hebben getroffen.
„Toen ze me zag, probeerde ze te
vluchten. Ik heb haar tegen gehouden
en toen vertelde ze me haar leven. Ze
kon niet wennen aan het eentonige,
burgerlijke bestaan van alle dag.
's Avonds verkleedde ze zich en met
haar kleding legde ze haar persoonlijk
heid af. Het keurige onderwijzeresje,
op wie niets aan te merken viel, werd
dan dame-du-monde, en dompelde zich
in de flonkering van dit nutteloze
weeldeleven. Om zichzelf te ontvluch
ten, Nacht op nacht. Een dubbele per
soonlijkheid. Een ongelukkig mens.
De nachtelijke stad.
QM TWAALF UUR hebben we „Ex
tase" verlaten. De in leer gevatte
chauffeur van onze touringcar sleurde
ons door de nachtstille straten van
Amsterdam-bui ten-het-vermaakcentrum
naar „Le Chevalier d'Or" ergens in
Zuid. Het gaf de vreemdelingen de
gelegenheid Amsterdams stedebouw-
kundige schoonheid even in een flits te
zien. Amsterdams stedebouwkundlge
schoonheid bij kunstlicht. Het kunst
licht van het niet karige gemeentelijke
electriciteitsbedrijf. dat dag weet te
scheppen, waar men nacht zou ver
wachten.
Of de vreemdelingen er veel oog voor
hebben gehad.7 Och, flegmatieke
Engelsen zijn ook maar mensen. En
onze gids was een uitstekend mensen-
Kenner. Zowaar wist hij het panop
ticum onder het rijden tot massa-zang
te brengen. Stemmige massa-zang. Niet
te luidruchtig, niet te uitbundig na
tuurlijk. Zoiets ware niet ln overeen
stemming geweest met de gemiddelde
leeftijd der nachtdolers. Maar de En
gelss versie van hst romantischs Usd
der twee blauwe ogen begeleidde dan
toch maar het eentonige ronken van
de motor. En dat was meer dan wij
van dit gezelschap ooit zouden hebben
durven verwachten.
Enfin, zo arriveerden we in „Le Che
valier d'Or", een exquise gelegenheid
met rustige fluisterhoek] es, een goede
keuken, een bescheiden violist en pia
nist, en voldoende ruimte om zich eni
ge ogenblikken te vermeien in Terpsi
chore's kunst. De „famous Golden
Knight Wine" fonkelde in de kristal
len. en men sprak met gedempt geluid.
Een bereisd man.
De 30-jarige heer C. Speet, mede-di
recteur van Bergmann's Reisbureau,
de organisator van deze trip, vertelde
ons hier over zijn werk. Hij is geboor
tig uit Anna Paulowna, maar de Noord
hollandse polder heeft hij geruild voor
de grote wereld. „Verleden- jaar Sep
tember bezocht ik Frankfurt, Heidel-
berg, Garmisch Partenkirchen, Basel,
Genève, Lugano, Milaan, Venetië, Flo
rence, Rome, Napels en ging toen lek
ker uitrusten op Capri. Een pracht-land.
In Februari maakte ik een wereldreis.
Noord- en Zuid-Amerika. Tienduizend
kilometer per boot en tienduizend
kilometer per vliegtuig, met een rust
pauze van zes dagen in Curasao. De
Amerikaanse zakenstijl bevalt me. In
November of December ga ik weer
naar de U.S.A. Daarvóór staat Parijs
nog op mijn program. We hebben ver
bindingen over de gehele wereld. Deze
nachttrips zijn een Nederlandse versie
van de Parijse trips. Voor de Amerika
nen is het een koopje. De vreemdelin
gen verlangen ernaar vermaakt te wor
den. Wij doen het naar Nederlandse
trant, maar toch juist los genoeg, om
de mensen geïnteresseerd te houden".
De werkelijkheid.
CN ZO vervloog de tijd. Andermaal
gaf de gids het sein, dat een vol
gende pleisterplaats ons wachtte. Het
Casino, in een verloren hoek van Am
sterdams traditionele vermaakscentrum,
dat Leidseplein heet. Tot vier uur zou
den we hier onze feestroes hebben
kunnen volhouden. Dansend, kijkend
en luisterend naar cabaret van inter
nationale klasse, of hangend aan de
bar, waar men plotselinge-vriendschap-
pen kan sluiten met mensen, die men
wellicht nooit meer in zijn leven zal
ontmoeten.
„Ik ben getrouwd geweest. Geschei
den. Eén kind van twee. een ander
is gestorven vóór de geboorte bij een
auto-ongeluk, een derde is overleden
kort na de geboorte aan een ziekte, die
de dokter nooit heeft kunnen definië
ren", vertelt ons een kantoorjuffrouw,
die zuiver beroepshalve in dit vermaak
terecht gekomen is. Ze fungeert als
dame de réception voor vreemdelin
gen. Alles in het perse ordentelijke.
Ze vindt het verschrikkelijk, dat ze
aan dit nachtleven moet deelnemen.
Het interesseert haar niet in het minst.
„Maar ja, Ik moet verdienen, om de
kleine te kunnen onderhouden. Mijn
man- was officier in hart en nieren.
Werd afgekeurd. Kwam terug uit En
geland, en kon het hier niet meer vin
den. Ruzies. Hij liet me zitten. Maar
ik hou nog van hem. Hij zwerft af en
toe om het huis, want hij kan de klei
ne niet vergeten. Ik zal op hem wach
ten blijven. En ik zal proberen de
kracht op te brengen dit werk zolang
te volbrengen. Een vriendelijke geest
heeft me deze baan bezorgd. Men is
zeer welwillend voor me, ieder draagt
me een groot respect toe. Dat helpt me
wel
Toen hebben we onze hotelkamer op
gezocht. Het panopticum deed dat ook.
Na vijf uur vermaakt te zijn. Maar met
de onherroepelijke zekerheid in ons,
dat dit type vermaak niet het onze is.
Te duur en te goedkoop beide.
EEN kleine Boheemse
Jood, kind van zeer
arme ouders, wilde com
ponist worden. Toen hij
zes jaar was. gaf hij pla
noconcerten. Mahler ont
dekte zijn „held": Wag
ner, en zelfs 'n leermees
ter: Anton Bruckner.
Gustav Mahler schreef
liederen en ook indruk
wekkende symphonieën.
Ondanks dat erkende 't
publiek hem slechts als
dirigent. Gedurende heel
zijn leven leidde hij in
Praag, Budapest of We
nen concerten en opera
uitvoeringen. Maar dan op
zijn eigen enigszins revo-
lutionnaire wijze. Hij was
uiterst nauwkeurig, be
steedde de grootste zorg
aan de kleinste details
van de muziek en bracht
een geheel nieuwe inter
pretatie van het klassieke
repertoire. Soms wist hij
zich van zijn beroep (zijn
slavernij zoals hij het
noemde) los te maken en
in enkele uren schreef hij
nieuwe symphonieën. die
alleen Richard Strauss destijds waagde
te spelen. Op zijn zeven en veertigste
Jaar was Mahler beroemd, maar arm.
Hij stak over naar New York om de
Opera te reorganiseren en tegelijkertijd
het befaamde Symphonie Orkest te lei
den. Na drie jaar was hij zo uitgeput,
dat hij tijdens een concert in elkaar
zakte. Hij werd naar Wenen vervoerd,
waar hij veertig jaar geleden op 18 Mei
overleed. De uitvoering van zijn laat
ste symphonie en tevens zijn meester
werk: „Het lied van de aarde" heeft hij
nooit mogen beluisteren... (Unesco).
p^JA EEN verblijf van een half jaar In
Amerika keerde de voordrachtkun
stenares van Jiddische en Hebreeuwse
De paardensportvereniging „Vooruit" heeft het geluk dat Zondag op geen
enkele andere plaats dan Alkmaar courses worden gehouden. Het is daarom niet
verwonderlijk dat niet alleen een groot aantal paarden werd ingeschreven,
maar dat die paarden over het algemeen ook van uitstekend gehalte zijn. Zonder
twijfel zuilen dus vele paardensportllefhebbers en „toto"-enthousiastelingen een
bezoek aan het Alkmaarse Sportpark brengen.
Trainer Van der Broek brengt twee
kanspaarden voor de Bloesem-prijs in
de baan, waarvan Peter Karnac de
voorkeur verdient boven Petulance.
Roel van Wieringen zal dit tweetal met
Paul Spencer ernstige concurrentie
aandoen en ook met Pelikaan S. moet
rekening worden gehouden. Onze keuze
valt dus op Peter Karnac of Petulance,
Paul Spencer en Pelikaan S.
Als Lee Axkit Zondag nu eens niet in
de fouten gaat draven mag een span
nende strijd tussen dit snelle paard en
Mc. Heny worden verwacht. Lord Tod-
dington en Memnon hebben het voor
deel dat zij twintig meter voorgift heb
ben en zullen dus lastige tegenstanders
kunnen zijn. Onze voorspelling voor de
Meikever-prijs is als volgt: Mc. Heny,
Lord Toddington, Lee Axkit en Mem-
non als outsider.
De grote Lente-prijs wordt een heat-
Voor de Meidoorn-prijs staan twee
nieuwelingen ingeschreven. Hoewel
deze paarden. Ortis Donum en Odys
seus K. van goede afstamming zijn,
resp. Iilustre Hanover u. Donum Vita
en Determination u. Maya Toddington,
is bij geen benadering te zeggen wat de
verrichtingen van deze vierjarige heng
sten zullen zijn. Toch zou het ons niet
verwonderen als Ortis Donum in de
buurt zou komen, daar de kanspaarden
Nellie's Tjamme W.B. en Neptunus
tachtig meter moeten voorgeven. Olym
pus start met Ortis van kop en behoort
daardoor tot de favorieten. Onze tips
luiden derhalve Olympus. Nellie's
Tjamme W.B., Neptunus en Ortus Do
num als zser gevaarlijke outsider.
draverij over 1720 meter. Van kop ver
trekken Norton Williams, Larus S.,
Miss A,, King Spencer, Kentucky's
Queen en Narciso van Zora. Guy Hano
ver moet zestig meter op dit veld voor
geven. Ais het geen heat-draverij be
trof, zouden wij Guy een uitstekende
kans geven, maar het lijkt niet waar
schijnlijk dat deze prachtige viervoeter
in staat zal zijn tweemaal achter elkaar
de handicap van zestig meter goed te
maken. Neen, dan geven wij Larus S.
en Kentucky's Queen meer kans en als
Miss A., die tegenwoordig bij Van
Leeuwen Jr. in training is, wat meer
uithoudingsvermogen heeft gekregen,
zou het een felle kamp tussen Mc. He
ny, Lord Toddington en Lee Axkit kun
nen worden. Narciso van Zora zouden
wij als outsider willen tippen.
Marathonloper heeft dit seizoen in
verschillende courses veel indruk ge
maakt. Zondag zal dit paard de strijd
met Kentucky King, Narciso van Zora,
Kruger en O' Nelly Zora moeten aan
binden. Marathonloper heeft echter niet
meer het voordeel van een grote voor
gift en dientengevolge start hij dit
maal zeker niet als favoriet. Wij geven
de voorkeur aan Kentucky King en
NarcUo van Zora.
GUSTAV MAHLER
.Nooit hoorde hij zijn „Lied"....
kunst, Chaja Goldstein, dezer dagen in
Europa terug. Zij zal ook in ons land
enkele voorstellingen geven en opende
haar tournee met een premiere in de
fcr was eens een arme
jongen Stem van
India Toneel in Wenen
x
schouwburg te Rotterdam. Op haar
programma staan o.a. Gebed van een
Ghetto-Jood van Bertus van Lier, een
sprookje van W. Torkanowsky, Ernstig
gesprek met God van Stutschwesky en
een reeks liederen.
De jeudige Nederlandse dichtere»
Mies Bouwhuys is naar Indonesië ver
trokken. Zij is bezig met het schrijven
van kinderverhalen, waarin de omgang
tussen Indonesische en Nederlandse kin
deren wordt beschreven. Op twintig
jarige leeftijd verwierf zü de „Reina
Prinsen Geerligsprijs" met haar bundel
„Ariadne op Naxos".
Negentig jaar geleden werd in Cal
cutta de ook in de Westerse wereld zo
bewonderde Indiase dichter Rabindra-
nath Tagore geboren. Zijn gedichten,
romans en toneelwerken werden in ve
le talen vertaald. In 1913 verwierf hij
de Nobelprijs voor letterkunde. Het be
drag van ongeveer f 90.000. dat hem
daardoor ten deel viel, schonk hij ge
heel aan de door hem opgerichte school
.Shantiniketan". waaraan studenten uit
talrijke landen de colleges volgden.
JN WENEN ging de première van
„Bertha Suttner", een toneelstuk
over de grote Oostenrijkse strijdster
voor de vrede en schrijfster van het
bekende werk „De wapens neer". Het
toneelstuk van de in 1888 te Graz ge
boren schrijver Herbert Ertl, tekent
het leven van Berta Suttner, ook haar
ontmoeting met Alfred Nobel. Het
„Theater der 49" te Wenen, zo geheten
omdat het 49 zitplaatsen telt, heeft hat
stuk „Het geval A. D." van de Neder
landse toneelschrijver en acteur
Tltmeyer opgevoerd.
ZATERDAG 19 MEI 1951
aren toen zeer in
nog van dergelij-
e kast liggen, dan
allig in de motten-
Want men wil
s van sportkleding
jandacht schenken
jkt wel uit het feit,
a voor 1951 in zee
en de geheel effen
n naar eigen smaak
loor appliqué of bor-
men veel de nop-
gewenste grootte,
ekend over plastron
semt deze combina-
'oorname plaats bij
i/ooral het plastron
overpeinzing ge-
lur een ietwat ste-
erlenen, is men ar
ine, korte baleintjes
ize plastrons aan da
hals gesloten, doch
(Franse) modellen,
rijde een sluiting
delige badcostuum»
t derde deel is dan
dat over hetbroek-
Men moet echter
iet rokje rondom
n; mogelijk wegens
wordt het alleen
istgehecht.
rr voor de overige
ij dames als heren
de badkleding is 't
een pak. Geel doet
jes is nogal gevari-
i en streepmotieven.
n zijn natuurlijk 't
igen, maar ook ka-
Dor wedstrijdzwem-
:t te veel water aan-
p de voorgrond,
stuumpje is meestal
f gemaakt. Grote
figuren zijn geen
aandoend badpakje
Dat was namelijk
verwerkt met ny-
ijn de badpakken
de korte broekjes
ingang. Ook de zeer
i vóór 1951 afge-
ppaald jammer te
a zou Amerika niet
iet de „laatste" vin-
de heren werden
s uitgedacht, wel
de zuiver wollen
ten innemen. Een
lordelen is wel, dat
snel droogt. Zij gaan
;r de titel „play-
>r het spel aan het
en zeilen. Rayon,
isel. gabardine, po-
hte stoffen, worden
r de herenzwem-
:ostuumpjes zal men
■eepmotief zien. ge
ien kort jasje tegen
(Van onze diplomatieke medewerker)
WANNEER spreken zilver en zwijgen goud is, liggen de rijkdommen in Moskou
en Peking torenhoog opgetast, terwijl het in Washington maar een betrekke
lijk karige boel is. Nu al dagen achtereen wordt voor twee Amerikaanse
Senaatscommissies het zogenaamde, door het ontslag van generaal MacArthur
ontketende „Grote Debat" over de Amerikaanse strategie en hoge politiek ge
houden, waarin de leidende staatslieden en militairen der Verenigde Staten
haarfijn uiteenzetten wat zij willen en wat zij niet willen, wat zij weten en wat
zij niet weten, waar zij zich bezorgd over maken en waar zij onbezorgd over
zijn. Een nauwkeurig stenografisch verslag daarvan wordt bijna ongecensureerd
om het uur verspreid en is tegen betaling van 12 dollarcent per pagina te
bekomen.
]\/IEN stelle zich eens voor, dat zo, in
allalopenbaarheid een debat over de
Russische buitenlandse politieke doel
einden voor het Politburo werd ge
houden! Alleen al de idee is absurd.
De kracht van de dictatuur is voor een
groot deel gelegen in de omstandig
heid, dat haar leiders niet door het
volk gedwongen kunnen worden hun
ware bedoelingen te onthullen. Dus
zwijgt het Kremlin evenals men ;n
Peking zwijgt en doet het zijn voor
deel met de overgrote openhartigheid
van Washington. Dat wil zeggen: de
Russen zullen ongetwijfeld alles in hel
werk stellen om die situaties te schep
pen, die de Amerikanen juist ntet
wensen. Uitbreiding van de oorlog in
het Verre Oosten is daar de belang
rijkste van.
Voor de beoordelaar van de interna
tionale toestand heeft het debat in het
Capitool deze goede zijde, dat hij thans
ten minste bij benadering kan vast
stellen, hoe de Amerikaanse politiik
geaard is. Het door generaal MacArthur
verdedigde programma, dat voorziet in
het bombarderen van de Chinese bases
in Mandsjoerije en het loslaten van
Tsjiang Kai-Sjeks Formosa-leger op
het vasteland van China, is bij monde
van de minister van Defensie, Mars
hall, en de voorzitter van het comité
van chefs van staven, Bradley bei
den zogenaamde vijf-sterren-geaeraals,
precies als MacArthur! van de hand
gewezen, omdat het Amerika zou kun
nen verwikkelen in „de verkeerde oor
log, op de verkeerde tijd en plaats, te
gen de verkeerde vijand". Marshall en
Bradley zetten het standpunt van hun
regering ongeveer als volgt uiteen:
De Sowjet-Unie kan in het Verre
Oosten niet door ons verslagen en zelfs
niet zwaar gewond worden. Uitbrei
ding van het gewapend conflict in het
Verre Oosten zou daarom betekenen,
dat aanzienlijke delen van de Ameri
kaanse strijdkrachten zouden worden
verwikkeld in een eindeloos lange oor
log, zonder een beslissing in het voor
uitzicht. En terwijl Rusland op dit
strijdtoneel een krachtige bondgenoot
zou hebben, China, zou Amerika het
zonder bondgenoten moeten stellen,
want niet verwacht kan worden, dat
de Europese landen om der wille van
Korea het Rode Leger tot een invasie
zouden uitnodigen. Met een neutraal
Europa echter zou Amerika vrijwel
niet in staat zijn om zijn machtigste
wapen doeltreffend tegen de Sowjet-
Unie te gebruiken: de atoombom. Het
zou daarom hogelijk onverstandig zijn,
door een openlijke oorlog tegen China
te beginnen, de Sowjet-Unie, die een
militair bondgenootschap met Peking
heeft, tot de strijd in het Verre Oosten
uit te dagen.
VATUURLIJK, zo gaven Marshall m
Bradley toe, wij kunnen niet ree-
hinderen, dat de Sowjet-Unie op een
door haar gewenst ogenblik zelf, zon
der dat Amerika daartoe enige aanlei
ding geeft, de grote oorlog begint.
Maar nu is er in elk geval nog een
kans, dat ook het Kremlin deze vermij
den wil. Wat de Russen tegen de vrije
wereld voeren is een „guerrilla-diploma-
tie". Tegen twee van de gevaarlijkste
acties in dit kader, Berlijn en Grieken
land. hebben de democratieën zich met
succes te weer gesteld. In Korea *ij»
zij daarmede thans bezig.
Dit standpunt houdt in, dat, zoals
Marshall en Bradley verklaarden, de
beschuldiging van MacArthur aan het
adres van de regering te Washington,
volgens welke deze ten aanzien ven
Rood-China een politiek van „appeas-
ment" zou voeren, ongegrond is. Ame
rika zal zich tegen de aggressie in Ko
rea blijven verzetten met alle midde
len, behalve die van de totale oorl >g.
En van toelating van Rood-China tot
de V. N. en onderhandelingen over
Formosa zal, voor zover het Amerika
betreft, geen sprake zijn.
De houding van Amerika ten aanzien
van de situatie in het Verre Oosten is
door deze verklaringen nu wel volko
men duidelijk geworden.
Maar de vraag blijft natuurlijk, of
alles zal gaan, zoals de Amerikanen het
wensen. Ten slotte hebben de Sowjets
het in hun macht om uit te maken,
hoever de Amerikaanse „middelen, be
halve die van de totale oorlog" reiken.
Het voorgestelde embargo op de uit
voer van strategisch belangrijke goede
ren naar China schijnt in dit opzicht
nog weinig riskant. Maar reeds in de
stap, die er logisch op zou moeten vol
gen, de blokkade van de Chinese kust.
zouden de Russen desgewenst een daad
van oorlog tegen hun bondgenoot Chi
na kunnen zien. En juist omdat .le
Amerikanen geen grote oorlog in het
Verre Oosten wensen, moet men aan
nemen, dat het Kremlin, zo het wer
kelijk aanneemt, dat een strijd met
Amerika toch niet te vermijden is. er
alles op zal zetten, om het zwaarte
punt daarvan in Oost-Azie te vestigen