Griekenland en Turkije toegelaten
tot het Atlantisch Pact
De Tweede Kamer voelt niet voor
een koopavond op Donderdag
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Italiaans verdrag moet worden herzien
Defensieraad voor het, Nabije Oosten
Nederland is bereid tot nieuwe
verhouding met Indonesië
Frans parlement aanvaardt de
glijdende loonschaal
Een dode bij ongeluk met een
Spitfire op Soesterberg
Vrijdag 21 Sept. 1951
J 48e Jaargang No. 223,
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
West-Europa voor
nieuwe mijlpaal
OTTAWA NAM HET VERWACHTE BESLUIT
Commissie voor niet-
militaire versterking
tUeeA-^eUcdt
Ruim drieduizend Mekka-
gangers omgekomen
Hefschroefvliegtuigen
aan Koreaanse front
Prof. Supomo naar Djakarta terug
Gezamenlijke studie beslist over vorm
Grote nederlaag voor regering-Pléven
Debat oyer Winkelsluitingswet begonnen
Regeling moet worden overgelaten
aan de gemeentebesturen, meent men
Nog tal van bezwaren
en wensen
KoaI BjeAleJU
Dr.
G. L. Kortenhorst
Kamervoorzitter
weer
Besprekingen beginnen
in November
Verkiezingen op
Woensdag 25 Juni
Waarschijnlijk beroep
op Privy Council
Noodlottige start
BUREAU:
ADMINISTRATIS
Voordam 11, Tel. 3320
Postgiro 187294
Redactie:
Achterdam 20, Tel. 5541
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
A, KAPT^IN
ALKMAARSCHI COURANT
f
TARIEVEN:
Advertenties: 18 ct. p. mJn.
Familieberichten 20 ct p.m.m.
Vraag en Aanbod (alleen 2e
hands goederen) tot 15 woor
den 1.-, elk woord meer 5 ct.
Uitsluitend contant.
Abonnementsprijs, bij voor
uitbetaling, 1.72 p. mnd.,
f 5.15 per kwartaal, plus
incassokosten.
r\E STRIJD om Duitsland en dat
betekent in hoge mate de strijd
om de definitieve macht in Europa
nadert thans snel zijn beslissende sta
dium. In het de vorige week door de
westelijke Grote Drie in Washington
uitgegeven communiqué over de toe
komst van de republiek van Bonn en
de daarmede samenhangende plannen
voor een Europees leger is wel veel,
maar zeker niet alles onthuld. Met na
me werd er in gzwegen over het tem
po, waarin het Westen zich de opne
ming van de Duitse bondsrepubliek in
het Atlantische verband voorstelt. Ook
maakte het communiqué het niet ge
heel duidelijk, dat het de Franse visie
op de organisatie van Europa's defen
sie, neergelegd in het plan-Pleven, is
geweest, die ten slotte door de Ameri
kanen en Britten als richtsnoer is aan
vaard. Inlichtingen daarover zijn eerst
in de loop van deze week uit Washing
ton en Ottawa, waar de Atlantische
Raad vergaderde, doorgesijpeld.
Op grond van het communiqué van
Washington en de aanvullende inlich
tingen kan men de plannen van het
Westen omschrijven als een program
ma van vier punten, dat ongetwijfeld
een nieuwe mijlpaal op de weg naar
Europa's eenheid betekent. De vier
punten zijn:
1. Overlegging van een tot in bijzon
derheden uitgewerkt plan voor een
Europees leger met inbegrip van
Duitse, maar zonder Britse troepen
aan de volgende N.A.T.O.-conferentie,
die 26 October in Rome begint. De mi
litaire experts van Frankrijk, Duits
land, Italië en Luxemburg menen, dat
zij over een maand met het voorberei
dende werk gereed kunnen zijn. (Ne
derland is op de conferentie over het
plan-Pleven totnogtoe slechts door een
waarnemer vertegenwoordigd)
2. Formeel herstel van de onafhan
kelijkheid van West-Duitsland op
uiterlijk 1 Januari 1952. De Ameri
kaanse Hoge Commissaris in Duitsland
McCloy, onderhandelt reeds met Bonn
over de stappen, welke daartoe geno
men moeten worden.
3. De opstelling van een Duitse
strijdmacht, te recruteren en op te lei
den door de Westduitse regering, maar
verantwoordelijk aan een tijdelijk
Europees legerbevel, onder supervisie
van generaal Eisenhower, onmiddellijk
na 1 Januari en vóór 1 Maart 1952.
4. De geleidelijke opbouw in 1952
van de Raad van Europa tot een orga
nisatie, die niet slechts de hoogste zeg
genschap over het te vormen Europese
leger zal uitoefenen, maar bovendien
in staat moet zijn de functie van licha
men als de Organisatie voor Europese
Economische Samenwerking en de
Europese Betalingsunie over te nemen.
MATUURLIJK is een dergelijke snel
le ontwikkeling, die West-Europa
in ongeveer een jaar tijd dicht bij de
federatie zou brengen, slechts mogelijk
indien de West-Europese volken, resp
hun vertegenwoordiging enen daar
bij moet in het bijzonder worden ge
dacht aan de parlementen van Frank
rijk en West-Duitsland bereid zijn,
een niet onaanzienlijk deel van hun
souvereine rechten aan de Raad van
Europa over te dragen. Vanzelfspre
kend zijn de Westeuropese communis
ten sterk in Frankrijk en Italië
daar niet voor te vinden, evenmin als
de extreme nationalisten, die men in
Frankrijk in de partij van De Gaulle
en in Duitsland in de kringen om een
Rehmer en een Guderian kan vinden.
Het is waarschijnlijk, dat het vooral de
eisen van de Duitse nationalisten wa
ren Guderian is bereid tot Duitse
herbewapening in ruil voor het recht
van Duitslandneutraal te mogen
blijven! die de Amerikanen en Brit
ten in Washington bewogen, toe te ge
ven aan het Franse standpunt van
„geen Duitse soldaat, zonder een Euro
pese hoge defensie-autoriteit".
Veel zal afhangen van het verloop
der onderhandelingen ook van Bonn.
Ongetwijfeld zal Adenauer, hoe groot
voorstander ook van de Westeuropese
eenheid, de medewerking van Duits
land afhankelijk trachten te maken van
de inwilliging van een aanzienlijk aan
tal verlangens, zoals vermindering van
de bezettingskosten, vermindering van
de verplichte Duitse kolenexport, meer
zeggenschap over de Duitse divisies
dan de Fransen willen toestaan en her
stel van de Duitse jurisdictie over de
Saar en het Roergebied. Hij moet dit
ook wel doen, wil hij nog enigszins
kunnen rekenen op de steun der Duit
se socialisten, die, bij monde van dr.
Schumacher, al hebben verklaard, in
Griekenland en Turkije zullen eerlang kunnen toetreden tot het Atlantische
Pact. De 12 te Ottawa vergaderende ministers van buitenlandse zaken, tezamen
de Noordatlantische Raad vormend, hebben Donderdag met algemene stemmen
het principiële besluit tot toelating dezer landen genomen. Verwacht wordt, dat
het hierop betrekking hebbende protocol tegen het begin van het volgende jaar
door de verschillende regeringen en parlementen zal zijn aanvaard. Men be
schouwt deze beslissing als het meest concrete resultaat van de conferentie. Een
volgende stap zou zijn de instelling van een opperbevel voor de verdediging van
het Nabije Oosten. De Britten hebben reeds de vorming van een defensieraad
voorgesteld en zullen waarschijnlijk in de nieuwe organisatie een belangrijke
rol gaan spelen.
Aangezien eind October in Engeland
verkiezingen worden gehouden, is thans
de volgende bijeenkomst bepaald op
begin November. De ministers zijn dan
in Parijs aanwezig op de Agemene
Vergadering van de V.N. Bij die ge
legenheid zal Eisenhower rapport uit
brengen over de staat van de Europese
verdediging. Ook zal dan o.m. worden
gesproken over de Westduitse bijdrage
aan de Atlantische defensie.
In een communiqué is voorts medege
deeld, dat een tijdelijke commissie is
ingesteld, die de behoeften en de voort-
brengingsmogelijkheden van de Atlan
tische landen moet onderzoeken en de
middelen moet opsporen om de kloof
tussen beide te overbruggen. De strijd
krachten moeten tot een voldoende peil
worden opgebouwd. Men is het voorts
eens geworden over de financiering van
vliegvelden, verbindingen en andere in
stallaties voor de Atlantische strijd
krachten in Europa.
De Raad heeft verder een verklaring
aangenomen, waarin hij zich duidelijk
uitspreekt voor herziening van het
Italiaanse vredesverdrag. Alle belem
meringen voor samenwerking op grond
slag van gelijkheid dienen te worden
opgeruimd, zo heet het. Italië heeft
zich met de verklaring in deze vorm
volkomen accoord verklaard. Zij houdt
immers een opheffing van de achter
stelling van dit land in.
Ook is er een commissie gevormd, be
staande uit de ministers van Neder
land, Belgie, Canada, Italië en Noor
wegen, die de verdere versterking van
de Atlantische gemeenschap door uit
werking van de niet-militaire voorzie
ningen van het Pact moet overwegen.
De commissie rhoet voorstellen formu
leren aangaande een intensievere ge-
dachtenwisseling over de buitenlandse
politiek en over nauwere economische,
financiële, culturele en sociale samen
werking.
Verwachting, tot Zaterdagavond:
Koude nacht met hier en daar
ochtendnevel. Morgen overdag
tameijk zonnig met iets hogere
temperaturen. Zwakke tot ma
tige wind, hoofdzakelijk tussen
zuid en oost.
ZATERDAG: Zon op 6.24, onder
18.41. Maan op 21.22, onder 14.57.
Ons gevaarlijke beroep
'l'UEN een aantal journalisten en
fotografen in de gelegenheid
werd gesteld de zojuist uit Afrika
gearriveerde chimpansee Honzo
in de dierentuin Schönbrunn te
Wenen te bewonderen, verstoor
de Honzo het programma door via
de geopende deur naar buiten te
rennen en twee journalisten, een
man en een vrouw, te bijten. Het
gelukte hem met fvat melk en een
sigaret te kalmeren, tot een pers
fotograaf zijn kooi betrad om
Honzo al drinkend en rokend op
de gevoelige plaat vast te leggen.
Honzo stond onmiddellijk op,
greep de camera, gooide die uit
zijn kooi en beet de onfortuin
lijke fotograaf hevig in armen en
benen.
de afspraken van Washington niets an
ders te kunnen zien dan een poging,
om Duitsland definitief onder Franse
hegemonie te brengen.
Overlegt men dit alles, dan schijnt
de verwachting, dat op 1 Januari 1952
de plannen-Schuman en -Pleven on
dertekend en geratificeerd zouden zijn
en tot herstel van de Duitse onafhan
kelijkheid zou kunnen worden overge
gaan, misschien wat optimistisch. Aan
de andere kant echter staat de Wester
se vastbeslotenheid om de zaken nu
goed aan te pakken, borg voor de
handhaving van een snel tempo.
Slechts geheel nieuwe ontwikkelingen
zouden daarin 'veranderingen kunnen
brengen. Deze zijn alleen van de zijde
van de Sowjet-Unie te verwachten en
inderdaad is Moskou reeds begonnen
met een poging, om de Westerse plan
nen te doorkruisen. Daarover in een
volgend artikel.
Meer dan drie dnizend bedevaart
gangers naar Mekka, uit alle delen
van de Mohammedaanse wereld, zijn
door zonnesteek als gevolg van een
hevige hittegolf in dit seizoen overleden
aldus is Donderdag in gewoonlijk wel
ingelichte kringen te Bagdad medege
deeld.
Troepen landden op een
heuveltop
Een groep volledig bewapende mari
niers zijn met hefschroefvliegtuigen aan
het front in Noord-Korea geland. Dit
is de eerste maal, dat de verbonden
troepen een landingsoperatie met be
hulp van deze toestellen hebben uitge
voerd. De soldaten werden afgezet op
de top van een heuvel in het gezicht
van de in hun stellingen verschanste
communisten.
Terwijl de eerste helicopter zich bo-
vij de heuvel bevond, daalden de inzit
tende manschappen langs een touw op
de top af. Zij maakten het landings
terrein voor de andere elf toestellen
in orde; deze bleven in afwachting hier
van boven de heuvel rondvliegen. In
totaal zijn 228 man en acht ton mate
riaal op de heuvel- afgezet.
Generaal-majoor Thomas, de bevel
hebber van de eerste Amerikaanse divi
sie mariniers, zei grote waarde te hech
ten aan deze wijze van vervoeren van
troepen.
HET V.N.-LEGER in Korea heeft
proeven genomen met een nieuwe
draagbare vlammenwerper, die
brandende gasoline spuit met een
straal van 55 meter, welke een
hitte ontwikkeld van 1500 graden
(F.). Het wapen weegt ongeveer
31 pond.
Na de terugkomst van prof. Supomo uit San Francisco zijn de door hem met
de Nederlandse regering gevoerde besprekingen hervat. Daarbij heeft de Neder
landse regering aan de Indonesische afgevaardigde medegedeeld, dat aan Neder
landse zijde de bereidheid bestaat om, nu Inonesie de wens te kennen heeft
gegeven, om de verhouding tussen beide landen op een andere basis te stellen
dan op de thans bestaande Unie, een gezamenlijke bestudering van dit vraagstuk
ter hand te nemen.
Ondanks het verzet van premier Pleven heeft de Franse Nationale Vergade
ring Donderdagavond met 410 tegen 203 stemmen een voorstel van de socialisten
om de lonen automatisch aan de kosten voor het levensonderhoud te koppelen
aanvaard. Vóór stemden de Gaullisten, communisten, socialisten (niet in de
regering vertegenwoordigd) en de volksrepublikeinen (MRP), die wel deel uit
maken van de regering. Het voorstel houdt in, dat telkens wanneer de inónx
van de kosten voor het levensonderhoud vijf procent of meer stijgt, het vast
gestelde minimumloon met eenzelfde percentage verhoogd zal worden.
(Van onze parlementaire redacteur)
Volop heeft de Tweede Kamer zich Donderdagmiddag na het reces weer in
het werk gestort. Op de agenda stond namelijk het wetsontwerp tot regeling van
de winkelsluiting, waarover naar bekend was de meningen nog al verschil
den, vooral op onderdelen. In het wetsontwerp werden nieuwe regelen gesteld
aangaande de tijd, gedurende welke het verboden is een winkel voor het publiek
geopend te hebben en markthandel, straathandel of handel te water te bedrijven.
In samenhang daarmede worden tevens regelen gesteld betreffende de verkoop
door middel van automaten.
twaalf en twee uur des middags. Zaken
waarin uitsluitend rookartikelen wor
den verkocht, kunnen tot des avonds
zeven uur geopend blijven. Op Donder
dag zal een vrije koopavond worden in
gesteld. Dan kunnen de winkels langer
open blijven.
(Zie verder elders in dit blad).
In het algemeen moeten de winkels
gesloten zijn op Zondagen en op werk
dagen tussen zes uur des avonds en vijf
uur des ochtends en eveneens tussen
In Hongarije gebeuren ook góéde
dingen. Ale Hongaren boven de 35 jaar
zullen om de zes maanden op kanker
worden onderzocht teneinde eventuele
gevallen van deze gevreesde ziekte in
een vroeg stadium te ontdekken, wan
neer genezing nog mogelijk is. In
de overigens goed bekend staande
Zweedse stad Nörrköping klagen de
dames de laatste tijd over een ladder
en gaten-epidemie, die hun nylonkou
sen teistert. De kousen vertonen vroeg
tijdige ladders of gaten met zwarte
randjes. Na een nauwgezet onderzoek
zijn de geleerden tot de overtuiging ge
komen, dat een fabriek in die stad gas
sen afscheidt, die reukloos en onzicht
baar zijn, en onschadelijk voor de
menselijke huid en voor zijden kousen,
doch verderfelijk voor nylons. H»t
Amerikaanse Huis van Afgevaardigden
heeft een voorstel tot belastingverho
ging goedgekeurd, dat een stijging van
de inkomsten met slechts 7200 mill, dol
lar betekent. Truman had nog wel een
verhoging van 10.000 millioen verzocht.
Geen wonder, dat laatst een Ameri-
talers. Het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden heeft ook besloten een
commissie van zevens in te stellen voor
een diepgaand onderzoek naar de be-
kaanse afgevaardigde op een vergade- ruchte massamoord op de duizenden
ring in een van de staten drie minuten Poolse officieren in de bossen van Ka-
stilte vroeg ter ere van de belastingbe-
Ik hoef niet te sluiten; mijn kar is
geen winkel
tyn. De Duitsers en de Russen beschul
digen elkander wederkerig van dit
bloedbad. In de Franse stad Dyon
zit de rechter in moeilijkheden. Voor
hem op het groene kleed licht reeds
lange tijd een berg zeer lichtzinnig zij
den ondergoed opgestapeld. In het ge
vang zit een man, die ervan wordt ver
dacht deze kledingstukken te hebben
gestolen. Maar hij kan niet vóórkomen,
zolang niemand van de Dyonse dames
zich meldt als de eigenaresse van de
kledij. Tot nog toe is echter nog nie
mand van de bedeesde Franse huis
vrouwtjes komen opdagen. Ten slot
te nog een blij bericht. De vredemin-
nende Zuidamerikaanse staat Bolivia
heeft deze week de staat van oorlog
met Duitsland beëindigd, hetgeen
Theodoors zorgen aanzienlijk vermin
dert.
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Donderdagmiddag gehouden
vergadering van de Tweede Kamer
heeft de griffier voorlezing gedaan van
het Koninklijk Besluit, waarbij dr. G.
L. Kortenhorst opnieuw tot voorzitter
van dit hoge staatscollege is benoemd.
Daarna hield dr. Kortenhorst een uit
voerige rede, waarin hij de plaats van
de Tweede Kamer in ons staatsbestel
schetste daarbij in het bijzonder wij
zend op het werk van de parlementai
re enquête-commissie en op het streven
om bij de komende Grondwetsherzie
ning de Kamer te verjongen.
De Tweede Kamer prijst zeker niet
steeds, wat de regeerders wijzen. Dr.
Kortenhorst had de indruk, dat er
stellig wel eens over „die lastige Ka
mers" gesproken wordt.
,Hij besloot zijn rede met de wens, dat
de volksvertegenwoordiging het gezag
der parlementaire democratie in deze
ontredderde wereld zou hoog houden.
Daarbij zal onderzocht moeten wor
den, of een nieuwe basis gevonden kan
worden, welke voor beide landen aan
vaardbaar is. De vraag, of de Neder
landse regering bereid is mede te wer
ken aan de opheffing van de Unie, kan,
aldus heeft de Nederlandse regering
doen weten, door haar eerst definitief
worden beantwoord, indien het resul
taat van de studie bekend zal zijn.
Voorts is nader van gedachten gewis
seld over de vraag, op welke wijze deze
studie zal worden aangevat. Prof. Su
pomo zal thans omtrent een en ander
verslag uitbrengen aan zijn regering.
Eerst nadat dit geschied is en het Ne
derlandse kabinet zich, na terugkomst
van de thans afwezige ministers, hier
omtrent nader zal hebben beraden, kan
een definitieve regeling van de te vol
gen procedure worden vastgesteld.
Waarschijnlijk zal in November de ge
zamenlijke bespreking een aanvang
kunnen nemen.
De verkiezingen voor de Tweede
Kamer zullen op 25 Juni worden ge
houden, aldus de Telegraaf. Krachtens
de nieuwe kieswet vindt op 13 Mei (de
tweede Dinsdag in deze maand) de can-
didaatstelling plaats en 43 dagen daarna
volgen de verkiezingen. Dat is dan de
25ste Juni. De vergaderingen van de
Kamer zullen in Maart eindigen ten
einde de leden in de gelegenheid te
stellen de verkiezingsstrijd aan te bin
den.
Nogmaals Bertha Hertogh
Een vooraanstaand advocaat uit Pa
kistan, Syed Ahmed Rafique, heeft me
degedeeld, dat waarschijnlijk beroep
bij de „Privy Council" zou worden in
gesteld tegen de uitspraak van het
hooggerechtshof te Singapore, waarbij
Bertha Hertogh aan haar ouders werd
toegewezen.
Gistermiddag is een tweepersoons
Spltfire-lesvliegtuig van de LSK bij de
start op de vliegbasis Soesterberg ver
ongelukt. De inzittenden, de reserve-
eerste-luitenant-vlieger A. van Tienho
ven uit Utrecht, en de kapitein-vlieger
jhr. B. Sandberg uit Heemstede, wer
den zwaar gewond opgenomen. Tijdens
het vervoer naar het militaire hospitaal
Oog in Al is luitenant Van Tienhoven
overiedea
De Spitfire kwam even buiten het
vliegveld de Hertenlaan terecht. Het
toestel werd totaal vernield. Een com
missie van onderzoek is onmiddellijk
begonnen met haar pogingen de oor
zaak van het ongeluk op te sporen.
Luitenant Van Tienhoven was een
z.g. maandvlieger. Hij studeerde medi
cijnen aan de Utrechtse Universiteit.
Hij was 26 jaar oud. Kapitein Sand
berg, 36 jaar oud, is commandant van
het 322 Spitfire Squadron. Hij is een
bekend jachtviieger, die het in de Mei
dagen van 1940 de Duitsers met een
Fokker G, I zeer lastig heeft gemaakt.