Faroek verdreef ex-koning Zogoe uit diens Egyptisch toevluchtsoord J CULTUREEL NIEUWS „Alles draaii om Eva" OMZET .ROTEN SZEN AMSTERDAMS PODIUM Liefdeshistories vertroebelden de eens uitstekende verhouding Twee gebroeders IN PARKEN EN WOESTIJNEN 5.- 4200 Oudes 'TEUR rzieht in de ogramma's ijft toch in n de Rijn Iministratief gbladbedrijf Koninklijke hereboer in Amerika OP HET MATJE vT- de 'indlaarxen j 27-29 38 39-42 50 g50 ALKMAAR tornen. Je is gen omen IJSCHOOL 3 CES" Instructeur van de Vries E PRIJS goud, zilver, len, bloedko- 14, Alkmaar ïikt U door I Uw adver- te plaatsen agblad ie. Moet zijn. Bjj- Iporteurs, i'den e.d. ijverdien- dlt blad. R- IALEN (LKMAAR el. 3463 fl itzendingen in Ne- atsje worden inge- ieroverzicht. Twee t K.N.M.I. zullen in weerkaartje teke- odat de kijkers een rullen krijgen over omingen. die het 'nvloeden. .vifauna" zal defl- n de Rijn blijven, r elders te verhui- tan. nu de burge- i gistermiddag aan ansvergunning op nd. rige besprekingen irdigers van de se Dagblad-Pers tordigers van de ies, is thans over men over de in- e arbeidsovereen- ninistratief perso de dagbladonder- O zal zo spoedig /orm aan het col- iddelaars worden (Van onze correspondent in Cairo) JTNVER HODSCHA, dictator van Albanië de kleinste satellietstaat van de Sowjetunie, kan in het vervolg met één zorg minder gaan slapen: van ex- koning Achmed Zogoe, die tot dusver van Cairo uit een groep emigranten leidde en de dictator daardoor nog al eens In ongelegenheid bracht, zal hij voortaan niet meer te vrezen hebben. Koning Zogoe werd op Goede Vrijdag in het jaar 1939 door Mussolini afgezet; hij vond asyl in de Egyptische hoofdstad. Daaruit Is hij nu verdreven. Koning Faroek heeft hem aangeraden zijn koffers te pakken. Deze raad kwam neer op een bevel en de zestigjarige koning heeft er dan ook zonder tegenpruttelen gevolg aan gegeven. Met zijn 38-jarige, nog altijd knappe vrouw Geraidine, een Hongaarse gravin, zijn elfjarige zoon Leka, die ais twee druppels water op de jeugdige Bulgaarse ex-koning Simeon lijkt en zijn bedienden heeft Zogoe het vliegtuig naar Amerika genomen. Daar heeft hij een landgoed gekooht om er in de toekomst verder als hereboer zijn spruitjes, zijn kool en zijn boontjes te kweken. Goudschat ging mee AAN de nodige middelen ontbreekt het hem in elk geval niet. Toen Zogoe indertijd inzag, dat de zaak tegen Italië verloren was, verliet hij met zijn vrouw en zijn pas drie dagen oude zoon zijn land, doch niet dan nadat hij de goud reserve van de Albanese Nationale Bank bij zich had gestoken. Hij bereis de eerst Zweden, Turkije en Engeland en liet zich tenslotte als Mohammedaan door zijn geloofsgenoot koning Faroek met open armen in Alexandrië ontvan gen. In Egypte vertoefden nog andere onttroonde vorsten en Zogoe, die geen haatdragend karakter schijnt te bezit ten, vond er het gezelschap van de ko ning van Italië, Victor Emanuël, wiens troepen hem eens uit zijn land verdre ven hadden. De Egyptische regering was buitengewoon tegemoetkomend te genover Zogoe. Hij mocht zijn landge noten om zich verzamelen; zij stroom den tenslotte in zo groten getale toe, dat hij een neven-regering kon samen stellen. Egypte erkende deze regering- in-de-verbanning, behandelde Zogoe volledig als koning en verleende het ministerie speciale voorrechten. De schaduwregering gaf zelfs geldige pas poorten af. Overigens boerde Zogoe za kelijk zo gelukkig, dat zijn goudreserve niet in het minst werd aangetast. Vaderlijke vriend DE Albanese emigrantenkolonie en haar regering zouden zich nog lang ongestoord hebben kunnen handhaven, indien niet enige onprettige gebeurte nissen de tot dan toe uitstekende ver houding tussen Zogoe en Faroek snel hadden vertroebeld. Vooreerst schijnt de Albanees gaarne als vaderlijke vriend van de jonge koning Faroek op getreden te zijn en het voor nuttig ge houden te hebben de „jonge nog oner varen monarch" voor zekere, zoge naamd onbetrouwbare lieden uit zijn VR STONDEN twee gebroeders voor de rechter, de een als verdachte, de andere dis aanklager. De oudste broer had de jongste uit zijn kantoor gesla gen. Het was een bloedneus en een blauw oog geworden en dat was het kleurig slot van een lange, lange his torie. Die ik u, tot lering en zelfonder zoek, hier even vertellen moet Toen de oude Buttelaer het moede hoofd voorgoed had neergelegd heb ben de mensen gezegd, dat 'ie zijn leven lang een ijverig mannetje was geweest. En dat moet wel want hij was met zeven stuiver begonnen en toen, na zijn afscheid van deze aarde, de notaris de papieren begon voor te lezen, bleek er twee ton aanwezig, degelijk en soiied gestoken in de zaak, waarvoor 'ie zes-en-veertig jaar tang gesjouwd en gezwoegd had. Deze man had twee zonen. De oudste had 's vaders voetsporen gedrukt; een man van respect en aanzien. Maar de jongste ioas van de natte gemeente en aan de zwierige kant; die hield van Wijntje en Trijntje en speelde de ver loren zoon zonder berouw. Zulks komt vaker voor; het is een onderwerp voor Noorse schrijvers, die dergelijke con flictstof uitzaaien over twaalfhon derd pagina's in drie delen met kleur- prenten van Anton Pieck. Alhoewel: de verhouding tussen de beide broers was nou niet bepaald schilderachtig. Want die oudste wilde de zaak bij mekaar houden, zonder zilveren dak van vreemde makelij, maar de jongste kon door een mankement aan het testament met recht en reden om kapitaal gaan roepen. Dat is de oudste zoon gaan zien als grafschennis. Zijn vader was amper 'n half jaar dood, toen er al een halve ton uit het bedrijf werd gesleept „voor zuiperijen en braspartijen, edelacht bare"De jongere broer hield maar niet op; het ging er met handen vol uit. „En vader had het met dubbeltjes bijmekaar verdiend". Ik kan uw standpunt begrijpen, zei de rechter met iets Warms in zijn stem. Maar daarom kan, wat u gedaan hebt, toch nog niet door de beugel. De jongste van de twee zei: Kan u het met een waarschuwing afdoen? Ik heb het niet zo erg bedoeld met die klacht, maar ik wil niet gedwars boomd in me rechten, dat voelt u wel Ik voel precies, hoe de verhoudin gen liggen, zei de rechter. En dat klonk nogal dubbelzinnig, maar het was dui delijk. De officier sprak van „eigen rechter spelen" en van „ruw geweld". Waar zou het heengaan, als iedereen maar sloep? Dat kan toch niet en dat mag toch niet. En meer van zulk geschut, laar de eis was licht als harpenspel en de rechter deed er nog de helft af. Het werd drie tientjes boete. De beide broeders gingen tegelijk de ral uit. Maar ze keken elkaar niet aan. oee werelden, vreemd en vijandig, t r van elkaar verwijderd. Eens heeft 'dezelfde moeder hun te drinken ge geven en hen toegestopt onder één en dezelfde deken. KARET, De druppel, die de emmer deed overlopen, kwam echter van een ande re kant. Zogoe had een secretaris, een zeer goed uitziende jongeman, die de dochter van een voorname familie in Alexandrië in vervoering had gebracht. Haar verwanten dienden bij de koning hun beklag in en op een morgen werd de secretaris uit Zogoe's villa gehaald op een schip gezet en naar Beiroet ge bracht. Niettegenstaande Zogoe's hardnekki ge tussenkomst bleef Faroek bij zijn uitwijzingsbevel. Het ergste was, dat dit geval zich herhaalde met de secretaris van konin gin Geraidine. Iskander Vila, die als „schoon als Apollo, gecultiveerd, veel talig en uitstekend bridgespeler" afge schilderd werd. Hij verloor zijn hart aan zijn vrouwelijke bridgepartner, die ongelukkig voor Iskander de vrouw van een neef van Faroek was. Het schandaal werd algemeen bekend, toen Iskander Vila naar Frankrijk reis de en de prinses hem op de voet volgde. Geduld uitgeput Daarmede was Faroeks toegevend heid uitgeput; hij wees zijn koninklijke gast, die bij de keuze van zijn onmid dellijke medewerkers zo ongelukkig had gefaald, kort en bondig de deur. EX-KONINGIN GERALDINE koffers pakken omgeving te waarschuwen. Deze be moeiingen zou koning Faroek misschien nog vergeven hebben, wanneer daarbij maar niet gezinspeeld was op de be kende voorliefde des konings voor nachtlokalen en speelhuizen De juiste koers vaart U met een geïdealiseerde kapi taalverzekering, gesloten bij onze Bank, waardoor tevens een jaarlijkse rente voor Uw nabestaanden verzekerd is. Lage premieI Inlichtingen vrijblijvend bij de: ÏATIOlüLB LmifmmmiIIG-BAlIK Ï.T. Schiekade 130, ROTTERDAM, Tel. 82700 en Raar vertegenwoordigers EX-KONING ZOGOE hereboer Welke politieke achtergronden deze gebeurtenissen hebben, onttrekt zich tot dusverre aan de waarneming. In ze kere kringen fluistert men, dat een boodschap van de Sowjet-Unie aan Cairo niet geheel vreemd is aan het onvrijwillige vertrek van koning Zogoe. VIVIAN LEIGH „beste ster van het jaar" r RIJS, ERNSTIG EN ONONTKOOMBAAR stond de herfst tussen de miezerige muren van de Bakkersstraat. Op het Rembrandtplein, vlakbij, sprongen de eerste neon-vuren, groen en zwoel-rood, onverhoeds uit de gevels te voorschijn. Aarzelend, talmend vulden zich het Plein en de steeg met schaduw. De tram wagen voerde ons door de Bakkersstraat, een steeg die nors en triest en morsig was. Haast een bovengronds riool in het hart der stad. Ergens tegen de wand van dat riool stonden drie kinderen, twee jongens cn een meisje. Het was in de tram te donker om de krant te lezen en we keken dus maar in het gat van het riool. We zagen iets meer dan drie seconden die kinderen. 70 MORSIG en zo vuil die steeg was, zo morsig en zo vuil waren die kin- altijd deren. Men zegt dat kinderen aardig zijn, maar dat is niet waar. In eik geval waren die kinderen niet aardig. Het meisje, misschien een jaar of zes, droeg een verschoten, smakeloos jurk je, dat veel te lang was voor haar leef tijd. Ze zag er dwaas en onaantrekke- DE SCHRIJVER Jan Fabricius viert Zondag zijn tachtigste verjaardag. Hij werd geboren in Assen. De school waar hij er het lager onderwijs volgde, heet nu „Jan Fabricius-school". Fabricius was achtereenvolgens letterzetter bij verschillende dagbladen, chef van een drukkerij in Batavia en werd in 1897 redacteur aan de Preangerbode te Ban doeng. In 1907 werd hij hoofdredacteur van de „Wereldtourist" te Haarlem, werkte nog aan „De Nieuwe Courant" te Den Haag en het Batavia's Handels blad. Sinds 1938 woont Fabricius in het Engelse plaatsje Breadstone. Zijn voor naamste werken zijn: „Met de hand schoen getrouwd", „Dolle Hans", „Son- na", „Een ridder kwam voorbij", „Loods aan boord" en „De verdwenen ring". De 76-jarige schrijver Thomas Mann heeft In Salzburg een voordracht ge houden uit zijn werk „Aufzeichnungen des Hochstaplers Felix Krull". Veertig jaar geleden begon de schrijver met dit werk, dat hij onderbrak in 1911 ter wille van „Der Tod in Venedig". Nu we het toch over boeken hebben. In het Zuid-Oosten van Turkije hebben opgravingen een 2600 jaar oude Assy- rische bibliotheek aan 't licht gebracht. Deze wordt gevormd door niet minder dan 150 z.g. kleitafeltjes. De verzame ling is naar de Turkse hoofdstad An kara overgebracht voor een nadere be studering. De beschrijvingen op de klei tafeltjes behandelen, voor zover thans reeds kon worden nagegaan, gods dienstige en mythologische onderwer pen. De nieuw ontdekte bibliotheek toont veel overeenkomst met de be roemde koninklijke bibliotheek van Nineveh, die ongeveer honderd jaar ge leden werd gevonden. De opgravingen hadden plaats bij de stad Harran. Daar deze plaats de residentie was van de laatste koning der Assyriërs, is het niet uitgesloten dat de ontdekking nieuw licht zal werpen op de dramatische on dergang van de stad Nineveh, waar over men kan lezen in het Bijbelboek Jona, en over de val van het Assyriscbe rijk. DE BEKENDE Poolse pianist Stefan Askenase, die vooral naam maakt met z'n vertolking van Chopinmuziek is in ons land aangekomen en zal hier een uitge breide tournée maken. Daarna gaat hij naar Zwitserland, Scandinavië, België en Spanje. De Haagse componist Alexander Voormolen heeft 'n pianowerk geschre ven, dat de titel draagt „Elne" Henk Badings heeft met zijn inzen ding „Vivos Voce" de eerste prijs ge wonnen van een door het stadsbestuur en de beiaardschool van Mechelen uit geschreven wedstrijd voor beiaard-com posities. Het werk is dezer dagen door Staf Nees op de beiaard van de St. Romboutstoren te Mechelen voor de eerste maal uitgevoerd. De violist Yehudi Menuhin heeft aangeboden een concerttournée te ma ken door India ten bate van het Natio nale Steunfonds van dit land. Menuhin wordt 22 Februari uit Londen in Bom bay verwacht. HET befaamde Salzburger Marionet ten Theater gaat een tournée door de Ver. Staten maken en zal daar ook voor de televisie optreden. Sinds de oprich ting heeft dit theater reeds 33.750 voor stellingen gegeven. De artistieke prestaties van de Salz burger Festspiele en de „sfeer" van dit wereldberoemde Oostenrijkse muziek' centrum zullen worden weergegeven in een kleurenfilm van 3000 meter lengte, Voor haar spel in de film „Tramlijn Begeerte" kreeg de ster Vivian Leigh tijdens het jongste filmfestival te Ve netië de onderscheiding „Beste actrice van het jaar". Film die zes maal bekroond werd J|OLLYWOODS Academy of Motion Pictures riep de film „All about Eve" uit tot de beste Amerikaanse film van 1950. Behalve deze hoge onderscheiding werden nog vijf andere „Academy Awards" aan deze film toegekend: schrijver-regisseur Joseph L. Mankie- wicz verwierf een „Oscar" (zoals de po pulaire benaming luidt voor het gouden beeldje dat als Academy Award wordt uitgereikt) voor zijn scenario en een Margq Channing de nederlaag te laten talent gebouwd was, maar door schijn lijden; de carrière van Eve Harrington ligt open. Van de centrale figuur Eve, om wie het verhaal draait, geeft Anne Baxter een voortreffelijke vertolking. Zij toont een geleidelijke ontwikke ling van betrouwbaarheid naar peri/er- siteit in de tekening van haar figuur en geregeerd wordt en dan nog onderhe vig is aan corruptie en geintrigeer. Talrijke opmerkelijke bijrollen telt deze bijzonder bloeiende maar cyniscne film: Thelma Ritter als de huishoudster Birdie, de filmregisseur Gregory Ratoff in de rol van een toneelproducer, Geor ge Sanders als een van sarcasmen en daardoor maakt ze die figuur wel inte- corruptie levende criticus en ten slotte ressant maar mist ze de kans om van voor zijn regie, Charles Le Maire kreeg de aanvang af een indrukwekkende creatie te leveren door de tekening van een zeer gecompliceerd karakter. er een voor zijn costuumontwerpen, W. D. Flick en Roger Henan samen eveneens een voor hun geluidsregie en de zesde „Oscar" ging naar George Sanders voor de beste vertolking van een bijrol. Niet zonder reden oogstte „All about Eve" (hier uitgebracht onder de titel „Alles draait om Eva") al deze onderscheidingen: het is een opvallend goed verzorgde, weloverwogen ge maakte speelfilm, uitermate boeiend en vol verrassende kwaliteiten. Maar haar grootste en meest verrassende verdien ste werd echter niet met een Academy Award onderscheiden: het indrukwek kende spel van Bette Davis. DETTE DAVIS speelt In „All about Eve" de rol van een oudere actrice, Margo Channing. wier grote talenten haar hysterie doen verontschuldigen. Zij neemt een bedeesd en wat zielig meisje dat haar bewondert. Eve Har rington, bii zich in huis, maar dit meisje blijkt achter een masker van bescheidenheid èn deerniswekken de tragiek slechts een koel berekenen de vrouw. Met een uiterste aan cynisme heeft ze zich ten doel gesteld zich een carrière bii het toneel te veroveren en déartoe wil ze Margo Channing vail nabij bestuderen, opdat ze behalve van de bescherming vooral ook van de zwakheden dezer actrice kan profite ren. Margo Channing heeft hiertegen geen verweer: ze ervaart als actrice over haar hoogtepunt heen te zijn en ervaart tevens, dat ze niet alleen haar schrijver maar ook haar regisseur, die bovendien haar echtgenoot is, aan haar beschermelingetje dreigt te verliezen. De vrouw Margo Channing kan het dan nog slechts winnen door de actrice Gay Merrill, die niet alleen in het da gelijks leven maar ook in deze film op treedt als Bette Davls' echtgenoot. Evenals in zijn vorige (ook al onder. Werkelijk indrukwekkend is Bette scheiden) film „A letter to three wives" Davis in de rol van die verouderende actrice, die weet haar hoogtepunt ach ter zich te hebben maar zich verschuilt achter een masker van cynische levens wijsheid en onverschilligheid. En aan grijpend is Bette Davis vooral daar, waar ze de tragiek toont van deze vrouw in haar machteloosheid: het trieste verval van een wereld die op toonde Mankiewicz zich ook hier niet een regisseur die een film bepaald do mineert: hij laat bijzonder veel ruimte aan de creativiteit van zijn acteurs. Maar door 'n zeer zorgvuldige camera behandeling en een intelligente mon tage, hoedt hij zich ervoor slechts ver filmd toneel te presenteren. LONG-SHOT Anne Baxter (midden) speelt de rol van een berekenend parasiterend meisje, dat om carrière te maken zich indringt in het leven van een gevierd actrice (Bette Davis) en haar echtgenoot (Gay Merrill) lijk door uit. Haar gezicht was mager, hoekig en haast wreed. Er was iets dierlijks aan dat gezicht. Het haar hing als nat en verkleurd touw over het voorhoofd. Het was een kind zonder kans ooit eens op het omslag van Li- belle of Margriet te komen. De jongens zagen er ongewassen en ongekamd, groezelig en onaantrekke lijk uit. De één zoog op 't laatste stukje van een loUy. Het spuug droop langs z'n mond en kin. Het was hoogst on smakelijk. De ander zag er een beetje Mongools uit, met z'n rare, troebele ogen en laag-ingeplant haar. Zo stonden ze daar naast elkaar te gen de rand van het riool, dat Bakkers straat wordt genoemd, gedurende die drie, misschien vier seconden dat de wagen van Lijn 5 zich moeizaam naar de Amstel wrong. Drie kinderen tus sen de vij- en de zes jaar, nog niet zo lang geleden begonnen met het leven. Voor elk van hen begon, zes jaar ge leden, het wonder dat men leven noemt. Om de één of andere reden zijn de omstandigheden, waaronder dat v/onder plaatsvindt, niet voor elk kind gelijk. Het is voor het kind, geboren in de bocht der Herengracht, of er gens op de Rooseveldtlaan, in ieder opzicht anders dan voor kinderen uit de Bakkersstraat, de Oudezijds Achter burgwal of de slums van Kattenburg. Men kan dit onrechtvaardig vinden en ongerijmd, maar in elk geval stonden de drie wiegen van deze drie kinderen niet in een slaapkamertje met mooie plaatjes van Rie Kramer aan de wand. En boven hun wiegen waren géén blau we hemels. En in hun boxen lag niet al dat verrukkelijke speelgoed, dat de grote mensen tegenwoordig maken voor de kleine mensen. Waarschijnlijk alleen maar een oude hutkoffer of iets dergelijks. En daarin begon het won der van het leven voor elk van deze drie. De rest van het wonder speelde zich af in de Bakkersstraat. Wij stellen ons een kinderparadijs énders voor. Die drie kinderen zagen er niet lijdend of treurend uit. Natuurlijk niet. Men kan niet treuren om dat, wat men niet al leen niet bezit, maar waarvan men geen weet heeft, dat het bestaat. Ik zei u al: ze zagen er alleen maar hard, dierlijk en onaantrekkelijk uit. En om dat ze dat harde, dierlijke en onaan trekkelijke met tien, misschien wel honderd andere kinderen deelden, le den ze er niet onder. JJJET verschrikkelijke is, dat niet drie, niet tien, niet honderd, maar dui zend wonderen aan deze drie kinderen onthouden zullen worden. Tussen de Bakkersstraat en de Herengracht i s nu eenmaal geen brug. Daartussen ligt een onoverkoombare kloof. De wonde ren zijn voor de Herengracht; de mod der, de lolly en de stank voor de Bak kersstraat. Wanneer zullen deze kinderen zich buigen over de witte kelken van wilde duinrozen? Wanneer zullen vader en moeder hen meenemen naar de zee en hen vertellen hoe schoon, hoe ver en hoe geheimzinnig die zee is? Rozen zul len ze zien op de karretjes van het Plein, al half verlept. En de zee op het verschietend beeld in een buurt-bios- coop. Voor hén geen gymnasium of ho gere burgerschool. Voor hén alleen de buurtschool en daarna 't leven in. Geen klassieke dichters, geen schrijvers die met hét wonder van hun woord een mens tienduizend levens laten le ven. En wie zal zulke kinderen voor de betoverde doeken der musea lei den, waarop het beste, edelste, schoon ste en nobelste van mensenharten od linnen ligt bewaard? Voor hén de lied jes uit de tingeltangels en de deunen van de dag. Maar nooit de dichters van hun volk. En nooit muziek. Toen ze geboren werden, en knippe- <end het eerste licht zagen, was het te gelijk al schemering. En schemering zal het altijd blijven, voor hen die 1<j- ven in de stegen. Ook in deze rijd. die gonst van Gelijke Rechten voor Allen. Die dreunt van acties voor niet-ont- wikkelde gebieden. Die davert van de plannen voor de mens in nood. Die brult en tiert van moties en congressen. Voor 1 't heil van hen, die zo ver af zijn van het paradijs. J)IE drie kinderen, leunend tegen de muren van die steeg, zijn al voor goed verloren. Ze begonnen in de scha duw en zullen eindigen in de schaduw. En wij, die het weten, gaan door met onze plannen. Maar liefst altijd in groot verband. En altijd weer met mo ties. meetings en congressen. Als we eens direct begonnen, vrien den? Met die drie schooiers uit die grijze steeg tussen de Amstel en het Plein? En dan daarna verder gingen oraten. En daarna verder gingen schrij ven? ANTHONY VAN KAMPEN.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1951 | | pagina 7