litserlaiiil
STEFANO f 3.SO
Fa. M. Preijer Zoon
Nederlandse monumenten in verval
rONELLO
DEVALK
PA* n.v.
UW 0MZE1
VERGROTEN
"N
UURKOOL
Aansluiting bij de N.V. Bouwkas
N.-Nederiandse gemeenten
Bedrijfs-schaakcompetitie
Veertigduizend Xavantes zijn
steeds op het oorlogspad
LOONSTATEN 1952
BEKENDMAKING
De Alkmaarse Visser
Radioprogramma
Er komt een brug overj"Llnte^wethoudcrs ult de
de Wuyversloot
Trein met levensmiddelen
naar Italië vertrokken
Limmen
B. en W. vragen f 50.000
voor de bouw van 4 woningen
Overheid is onmachtighet publiek
onverschillig
DE heer Koot is bezig aan de zesde
druk van zijn boek over Amster
dam. De eerste druk verscheen in
1931. Hij doorkruist thans heel de stad
om correcties in zijn tekst aan te
brengen en het huilen stond hem na
der dan het lachen, toen hij zag hoe
veel schoonheid er in die twintig jaar
verdwenen is. Verdwenen door ver
waarlozing en door afbraak. ,,Van de
vele mooie huizen die in 1931 in de
Slijkstraat stonden, zijn er nog twee
overgebleven en wat er voor de rest
in de plaats is gekomen is verschrik
kelijk!"
Er verdwijnt zeer veel
onvervangbaars
Contact ze,er moeilijk
te verkrijgen
De relletjes tijdens de
Eindhovense kermis
Verzamelloonstaten
Loonboeken
WOENSDAG 19 DECEMBER 1951
er nog maar twaalf waren,
oeffie was er niet bij. Ze
ren terzijde genomen. „Jon-
mee en zeg niets tegen de
k ga meteen naar meneer
s zoeken. Want al mag hij
setje mopperen, ik kan het
;oed vinden die arme man
ngst te laten. Bovendien zie
wolk hangen waaruit zeker
mt en dan zijn de sporen
nog uitgewist". „Maar Moe-
ïu ook verdwaalt?" „Schaam
antwoordde Moeder streng,
aal niet. Ik heb een uitste-
ardersneus, dat moest je
at uiteindelijk hebben jullie
;rskwaiiteiten van mij ge-
ijsafspraak teniet
t van hen, die „in de zuur-
en zijn sinds 1938 verbonden
it alle partijen een redelijke
niet van ellende liet omko-
;en behoorlijk product tegen
ist van degenen, die met de
maken hebben, is wel ver-
De fabrikanten staan in ze-
og het sterkst, omdat zij hun
erendeels centraal afzetten en
et geheel de prijs vrij aardig
id kunnen houden. Voor de
het er heel wat slechter uit.
inde afspraak, welker nale-
iods met sancties kan worden
en, is er niet meer. Men kan
n gentlemen's agreement ma-
daaraan zullen velen zich
in geweten gebonden achten
emand waarborgt, dat er niet
■laren zullen zijn, die met hun
meden die van hun collega's
lan is het hek van de dam en
van een dumping zelfs zeer
de groot- en nog meer in de
si kan een prijzenoorlog gaan
waarvan uiteindelijk laatst-
groep het slachtoffer wordt
jument geen voordeel heeft,
verlies op het ene product
uiteindelijk door overwinst
e artikelen worden goedge-
ïet de bedoeling van de mi-
:ht zijn geweest, om op deze
fzet van zuurkool te vergroten,
iet wel eens kunnen blijken,
eft misgetast. Inderdaad kun-
brieken, die niet bij het Cen-
:oopkantoor zijn aangesloten,
-e prijzen hun afzet iets ver-
koste van de andere, maar
smt dat niet op een vergro-
op een verschuiving van de
neer. Het verbruik van zuur-
t hier te lande vrij stabiel te
ligt per seizoen om en de bij
millioen kilogram.
iudt echter ook in, dat het
f voor de witte kool er niets
door wordt. Maar de teelt en
hiervan vormen een drama
n verhaal op zichzelf.
20 DECEMBER
SUM I, 402 m.: 7.00 KRO, 10.00
.00 KRO, 14.00—24.00 NCRV. -
7.15 Morgengebed en Litur-
7.30 Zendersluiting. 9.00
10 Voor de huisvrouw. 9.30 Wa-
9.35 Gram.muzlek. 10.00 Ge-
ziek. 10.30 Morgendienst. 11.00
11.45 Gram.muziek. 12.00
L2.03 Lunchconcert. (12.3012.33
Tuinbouwmededelingen.) 12.55
er 13.00 Nieuws en katholiek
3.20 Dameskoor. 13.40 Kamer-
.00 Promenade-Orkest en solist,
r de vrouw. 15.15 Pianokwartet,
16.30 Zendersluiting.
18.15 Voor de jeugd. 18.40
elling". 18.50 Gram.muziek. 19.05
gen van allerlei aard en een
antwoord. 19.20 Verzoekpro-
19.40 Radiokrant. 20.00 NieuWl
erichten. 20.05 Kerstzangdienst.
21.00 Intern, zang"
22.15 Buiten-
22.35 Gram.muziek.
[SUM II, 298 m.: 7.00—24.00
7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgym-
.30 Zendersluiting. 9.00 Nieuws,
9.25 Gram.muziek.
Groenteman. 9.35 Gram.muziek.
de kleuters. 11.00 Gevarieerde
Gram.muziek. 12.30 Land-
>uwmededelingen. 12.33 Dansmu-
0 Causerie over een reis naar
en Ethiopië. 13.00 Nieuwl.
edehngen of gram.muziek. 13-20
ïziek. 13.55 U kunt het geloven
14.00 Gram.muziek. 14.15 ..Het
Instituut voor de Tropen te
Klankbeeld. 14.45 Gram."
5.00 Voor de zieken. lo.lO Gram."
>.30 Zendersluiting. 18.00 Niemv**
r jeugd. 18.40 Gram.muziek.
r kinderen. 19.00 Gesproken
Londen. 19.05 Avro-allerlei. 19.10
sert. 19.40 Rubriek van Kunst
r 20.00 Nieuws. 20.05 Omroep*
solist. 20.55 Ronde Tafel en
21.20 „Winterstemmingen j
t» muziek. 22 25 Gevarieerd Pr0"
Nieuws.
Gemeenteraad van Lanqedijk
Burgerzinlening tot maximaal 100.000 gulden
De gemeenteraad van Langedijk vergaderde gisteravond onder voorzitterschap
van burgemeester H. Schelhaas. Besloten werd 50'/. bij te dragen in de kosten
voor aansluiting van de kosterswoning der Ned. Herv. Gemeente te Oudkarspel
op de waterleiding. De weg vóór de percelen Dorpsstraat 374, 380 en 382 zal
worden verbreed. Ook werden enige besluiten genomen met betrekking tot het
Salaris van het gemeentepersoneel, zulks overeenkomstig de regeling voor Rijks
ambtenaren. Het belangrijkste voorstel dat aan de orde kwam, was wel dat van
B. en W„ om toe te treden tot de N.V. Bouwkas N.-Nederiandse gemeenten. De
burgemeester zette uiteen wat de bedoeling van het bouwkas-syseem is.
Degenen, die een huis wensen te bouwen, brengen spaargelden bijeen in een
vennootschap. Uit het aldus gevormde fonds worden volgens rangorde van de
wachtlijst hypothecaire leningen verstrekt. De methode heeft in de practijk
zijn waarde al bewezen. Een publieke bouwkas is in staat gebleken, sneller dan
particulieren tot de bouw van woningen te komen.
Er zal een nieuwe verordening wor
den vastgesteld voor het verlenen van
kindertoeslagen aan het gemeenteper
soneel.
Aan het slot van de vergadering zei-
de burgemeester Schelhaas, dat aan de
agenda was toegevoegd een voorste!
tot het bouwen van een voetbrug over
de Wuyversloot. In de vergadering van
2 October had de Raad op de bouw
van een dergelijke brug aangedrongen,
die het industrieterrein te Noord-Sehar-
woude zou verbinden met het empla
cement van de Spoorwegen. Kort ge
leden was een dergelijk verzoek van de
daar gevestigde industrieën ontvangen.
De tegenwoordige toestand werd ook
door B. en W. onhoudbaar geacht.
Wethouder Weel (RK) betreurde het,
dat de banne besloten had, het plaat
sen van standers onder de brug, te
weigeren. De heer J. Alden (Prot.-
Chr.) achtte de situatie daar niet on
gevaarlijk. Hij vroeg of het niet wen
selijk zou zijn, dat de directe belang
hebbenden een bijdrage in de kosten
zouden leveren.
De burgemeester zeide hierop, dat de
brug het algemeen belang zou dienen.
Met algemene stemmen werd besloten
de brug (die 6500 gulden zal kosten)
te doen bouwen.
De burgemeester schetste in het kort
de consequenties van de toetreding tot
de N.V., die in 1946 werd opgericht.
Hij noemde het voorstel tot toetreding
van ernstige strekking. Het is moeilijk
op de vrije markt geld aan te trekken.
Hij gaf een verslag van een excursie
naar enige Drentse gemeenten, waar
woningen, die door de bouwkas waren
gebouwd, in ogenschouw zijn genomen.
De heer Schelhaas had niets dan lof.
Met algemene stemmen besloot de
Raad tot aansluiting.
De burgemeester deelde vervolgens
mede, dat de burgerzinlening 33.000
gulden heeft opgebracht. Het is voor
het gemeentebestuur echter onmoge
lijk de nood geheel te lenigen. Nog
maals. deed spreker een dringend be
roep op de burgerij om mede te helpen
aan de totstandkoming van deze lening.
Besloten werd over te gaan tot het
sluiten van een burgerzinlening tot een
maximum van 100.000 gulden. De wo
ningen zullen worden gebouwd al naar
gelang het geld van de burgerij bin
nenkomt.
Vier kasgeldleningen
Hierna werd overgegaan tot intrek
king van de verordening op de heffing
van begrafenisrechten in de gemeente
Langedijk en tot vaststelling van een
nieuwe verordening. Aangenomen werd
een voorstel tot verlenging van de ter
mijn voor ontruiming van onbewoon
baar verklaarde woningen. Het betreft
de woningen aan het Fabriekspad 3 te
Broek op Langendijk en twee wonin
gen te Oudkarspel. Ook werd het voor
stel aangenomen tot wijziging van de
verordening, regelend de voorwaarden,
waarop aan bijzondere scholen voor
voorbereidend L.O. in de gemeente
Langedijk, subsidie uit de gemeentekas
kan worden verleend. Financiële me
dewerking zal worden verleend bij de
bouw van een rijwielbergplaats bij de
school met de bijbel te Noord Schar-
woude. Het voorstel tot verlening van
medewerking voor het herstel van
twee lokalen, alsmede de aanschaffing
van drie nieuwe schoolbanken voor de
UK. meisjesschool te Noord-Schar-
v;oude, werd eveneens aangenomen.
Tenslotte passeerden enige besluiten
de hamer, betreffende het sluiten van
vier kasgeldleningen.
Aangenomen werd het voorstel tot
wijziging der verordening, regelend de
toekenning van wachtgeld of pensioen
aan de wethouders en de toekenning
van pensioen aan de weduwen en we-
Het Nederlandse volk heeft f 400.000
bijeengebracht voor de slachtoffers van
de watersnood in Italië. Hiervan is
f 160.000 besteed voor levensmiddelen,
welke gisteren in elf wagons naar het
getroffen gebied zijn gezonden. Een
bedrag van f 200.000 zal worden uitge
trokken voor houten noodwoningen,
die naar de Po-vlakte zullen worden
vervoerd. Voor het resterende bedrag
zullen eveneens goederen worden ge
kocht.
De levensmiddelen-pakketten zullen
nog vóór Kerstmis aan de slachtoffers
worden uitgereikt. Met het oog hierop
hadden verscheidene fabrieken hun
waren van een fleurige Kerstverpak-
king voorzien. Op speciale etiketten
stond vermeld „Donna dalle Croce Ros-
sa Hollandese", hetgeen betekent „gift
van het Nederlandse Rode Kruis".
Vervoersstaking dreigt in
West-Berlijn
In West-Berlijn dreigt een vervoers-
«iaking. Het gemeentebestuur heeft na
melijk een ultimatum van de vakbon
den, waarin met een staking tegen
Donderdag wordt gedreigd, indien de
looneisen van het personeel niet wor
den ingewilligd, van de hand gewezen.
Het gaat hier om ongeveer vijftigdui
zend man personeel van bussen, trams
en ondergrondse spoorwegen. Gaat de
staking door, dan zullen de Berlijners
zijn aangewezen op de Oostberlijnse
luchtspoorbrug, die het vervoer niet
aan kan.
Rotterdamse verpleegster
hoort twee jaar eisen
Voor de Rotterdamse rechtbank is
gisteren tegen de 39-jarige verpleegster
Th. Chr. M. B., die door middel van een
gefingeerde tonnen-erfenis een aantal
mensen, onder wie de directeur van
een rusthuis te Rotterdam en zijn zoon,
voor grote gedragen had opgelicht, een
gevangenisstraf van twee jaar en ter
beschikkingstelling van de regering ge
eist. De uitspraak volgt op 28 Decem
ber.
VIETMINH-OMROEP OVER DE
STRIJD IN INDO-CHINA
Volgens de omroep van de Vietminh
zijn 23 élite-compagnieën van de Fran
se strijdkrachten in Noord-Vietnam
in gevechten van een maand, die op 13
December ten einde waren, vernietigd.
In dezelfde periode werden vijf tanks
en 63 voertuigen buiten gevecht ge
steld.
Bij elke fles een Apéritiefglas gratis
Voordam 10
Tel. 3166
Alkmaar
(Advertentie, ing. Med.)
VERVOLG STADSNIEUWS
Afscheid van de heer Nijman
Het was gisteravond voor de laatste
maal dat de bedrijfsschaakwedstrijden
onder leiding stonden van de heer A.
Nijman. In de weinige maanden dat in
Alkmaar het bedrijfsschaken wordt be
oefend, heeft de heer Nijman zich als
een uitnemend wedstrijdleider doen
kennen. Als hij over enkele dagen naar
Nieuw-Zeeland vertrekt, kan hij er ze
ker van zijn dat de beste wensen van
alle bedrijfsschakers hem vergezellen.
De uitslagen van de Vrijdagavond en
gisteravond gespeelde wedstrijden zijn
als volgt:
PTTHooge Huys I: J. KooyE.
Kayser 0,5-0,5; S. de BoerJ. Hoekstra
0,5-0,5; J. NijmanG. Boon 0-1; W.
OostendorpJ. Valkenier 0-1P. Bïtltn
F. Faber 0-1. Uitslag 1-4.
D.O.S.Sabelis en Kerrebijn: N.O.G.
—F. Hol 0-1; A. NijmanJ. Frank 1-0;
NO.G.L. C. Kroon 0-1; B. Vermaas
W. Blumink 1-0; F. J. den RijkA. J.
Kamp 0-1. Uitslag 2-3.
RASA IAlkmaarsche Courant: C. P.
WoutersenM. Ploeger 1-0; A. G.
SchaapsTj. N. Adema 1-0; C. Visser
J. Bijlsma Jr. 0-1; D. KoornC. H.
Adema 1-0; J. de MikJ. den Otter
1-0. Uitslag 4-1.
Hooge Huys II—RASA II: R. Faber—
J. Kieft 0-1; G. Bijlstra—J. Kuperus
0,5-0,5; H. VerhoevenC. Winkelman
0,5-0,5; J. van 't VeenA. Smorenberg
0-1; J. KuschJ. Ie Jay 1-0. Uitslag 2-3.
DIERENBESCHERMING
In de omgeving van het Blockhove-
park zwerft een lichtgekleurde hond
(teef, type herder).
Op het C. v. Everdingenplein is een
gele herdershond komen aanlopen. In
de Nieuwstraat zwerft een jong wit
poesje (rood en zwart plekje op de
kop). Op de Westdijk tenslotte zwerft
een grote cyperse poes. Het dier is
te verkrijgen aan het adres Westdijk
21. Adres inspecteur: C. Verwer, Baan-
straat, Alkmaar.
„JEUGD EN MUZIEK"
Voor de derde avond van „Jeugd en
Muziek" bestond veel belangstelling.
Bernd Süsskind en Ida Maria Visser
hadden zich beschikbaar gesteld enige
liederen te zingen. De eerste vertolkte
op voortreffelijke wijze J. S. Bach en
Hugo Wolf, de laatste Purcell en enige
Franse Bergerettes. De dames Gischler,
piano, en Enklaar, viool en Toon Doorn,
cello vertolkten het trio van Glinka.
In de pauze werden gemeenschappelijk
enige stemmingsvolle liederen gezon
gen, wat ten goede kwam aan de intieme
sfeer.
MARKTBERICHTEN
LANGEDIJKER GROENTENCENTRA-
LE 2000 kg rode kool 7.5011.80,
17000 kg gele kool 6.70—7.50, 7500 kg
groene kool 6.50—7, 80000 kg witte kool
5—7.90, 5000 kg uien 26.70—27.10, drie
lingen 23.10—23.90, 4000 kg andijvie
7.20—12, 800 kg witlof bi 21—25, 400
kg spruiten 1215. Doorgedraaid 4080
kg witte kool.
WARMENHUIZEN, 19 Dec. '51. 48800
kg Rode kool 7.50—11.80; 1400 kg Gele
kool 5.808.50; 6500 kg Bieten 55 30;
3200 kg Uien 25.70—27.40, grove uien
26.70, drielingen 26.70; 3100 kg Andijvie
5—7.20; 375 kg Peen C 14.40 en B 13.40.
Bij de Vrijdagavond te houden ge
meenteraadsvergadering komt een voor
stel van B. en W. aan de orde tot het
aangaan van een geldlening van f50.000
voor de bouw van vier woningen. Te
vens vragen B. en W. herziening van
het raadsbesluit van 3 Augustus, dat
een regeling bevat tot bevordering van
de particuliere bouwnijverheid. De ge.
meentebegroting 1952 en de begroting
van het Burgerlijk Armbestuur zullen
worden vastgesteld.
GESPREK MET TON KOOT
(Van onze speciale verslaggever)
„HET bedrag van 2.200.000.dat de regering op het ogenblik ter beschikking
stelt voor de restauratie van al onze cultuurmonumenten gedurende een heel
jaar, is belachelijk en onmogelijk. Het is nog minder dan een druppel op een
gloeiende plaat en te enenmale ontoereikend. Geen defensie- of andere nood
zakelijke uitgaven kunnen een voldoende excuus vormen, voor dit gebrek aan
medewerking van de zijde der overheid. Er staan grote belangen op het spel.
Onze reputatie ais cultuurland is er mee gemoeid. Het verval waarin ons natio
naal monumentenbezit verkeert, is groter en ernstiger dan menigeen zich kan
indenken. Als er niet spoedig en energiek wordt ingegrepen, dan zal ons land
een verlies lijden dat nooit meer te herstellen is. Wat de oorlog en de bezetter
intact lieten, zullen wij dan zelf hebben vernield".
Reclame is in deze tijd onontbeer
lijk, dat begrijpt iedereen. Maar waar
om moet die altijd ontsierend zijn? In
de oude Warmoesstraat telde men 350
uithangborden en toch bleef het een
mooie straat. Waarom streven zaken
lieden niet naar een artistiek verant
woorde reclame? Nederland is op dat
gebied toch vindingrijk genoeg! Licht
reclames verlevendigen een stad bij
avond, maar ontsieren haar dikwijls
overdag. En dat is niet nodig.
Ton Koot zoekt al jaren naar een
oud huis om in te wonen. Hij kent
Amsterdam als zijn vestzak, maar kan
er geen vinden. En toch, tal van oude
huizen in Amsterdam en elders staan
leeg en dienen als pakhuis voor vod
den en lompen, terwijl ze na restau
ratie prima geschikt zouden zijn voor
bewoning!
ALDUS SPRAK de heer Ton Koot,
secretaris van het Rijksmuseum en
van de Bond Heemschut, een van de
ijverigste, energiekste en competent-
ste cultuurstrijders van Nederland
„Het is onbegrijpelijk en ontstellend",
aldus vervolgde onze zegsman, „zo
onverschillig als ons volk de onder
gang van zijn kostbaarste bezit aan
vaardt. Deze onverschilligheid demon
streert een volkomen gemis aan in
zicht. Men wil of men kan blijkbaar
niet begrijpen, dat wij niet strijden
voor een of ander vaag aesthetisch
ideaal, maar voor wezenlijke waarden,
die een rol spelen in het leven van
iedere dag van ieder mens".
Schoonheidsgevoel ontbreekt.
TON KOOT wijst er dan op hoe sinds
de Franse revolutie het natuur
lijke gevoel voor schoonheid geknakt
en het gevoel voor goede verhoudin
gen speciaal bij onze bouwers
verdwenen schijnt te zijn. Aan wat er
sindsdien gebouwd is, kan men maar
hoogstzelden de 5000 jaar Europese
cultuur bespeuren waarop onze tegen
woordige beschaving gebaseerd is. En
kele loffelijke uitzonderingen daarge
laten, kan men nog steeds niet zeggen
dat er een moderne archïtectuui is
ontstaan, die voldoende representatief
is voor deze tijd en de bewondering
van ons nageslacht zal kunnen opwek
ken. Wij zelf en onze nakomelingen
hebben het recht te leven temidden
van schone dingen. Dat is zelfs een
noodzaak voor een gelukkig leven
Waarom is de gewone trots op zijn
stad? Omdat hij mbewust geniet van
haar schoonheid. Welnu, als deze tijd
ons geen mooie dingen brengen kan,
dan moeten wij de monumenten uit
vervlogen eeuwen zorgvuldig bewaren
Niet omdat ze oud zijn, maar omdat
ze mooi zijn.
oud huis gesloopt, daar een mooie
pomp opgeofferd aan het autobus-
verkeer, elders een schilderachtige
gracht gedempt om parkeerruimte te
verkrijgen. Talloze kerken en andere
openbare gebouwen ontberen teder
onderhoud en brokkelen langzaam
maar zeker af. Molens verdwijnen.
Beseft men wel dat/ dit niet alleen
een aesthetische verarming betekent,
maar dat de vreemde toeristen die nu
millioenen in Nederland besteden, op
de duur hier niets meer te zoeken of
te bewonderen zullen hebben?
Er moet, op welke manier dan ook,
geld komen om een debacle te ver
mijden en de overheid heeft de plicht
om voor te gaan. Vroeger waren het
de rijke kooplui die monumenten
bouwden, bij de nutdige belastings
politiek kan men van het „particulier
initiatief nauwelijks hun behoud ver-
langer.".
Nederlander in Indonesië
vermoord
Even buiten Subang is de Nederland
se ondernemingsemployé H. Borg door
onbekenden doodgeschoten. Hij was in
dienst van de P en T-landen en op een
motorfiets onderweg naar de onderne
ming Tjibo. Zijn polshorloge was ge
stolen, maar zijn voertuig hadden de
rovers laten liggen. Hij zou op Oude
jaarsdag in het huwelijk treden. An
derhalf jaar geleden is zijn vader ver
moord.
Mgr. 'Alojzije Stepinac draagt na
zijn vrijlating weer geregeld de Mis
op in de dorpskerk van zijn ge
boortedorpje Krashich.
NIEUW KANON IN ACTIE
IN KOREA
Aan het Westelijke front in Korea
hebben de Noordelijken gisteren, kort
voor het invallen van de schemering,
een zware aanvai met 800 man'onder
nomen. Het gold hier de zwaarste aan
val in de laatste weken. Kort voor de
schemering opende de Noordelijke ar
tillerie het vuur, waarbij een nieuw
snelvuurkanon in gebruik werd geno
men. Daarna rukten stoottroepen op
ondanks zwaar machinegeweervuur
van de verbondenen. De stoottroepen
kwamen tot staan bij een prikkeldraad
versperring en de hoofdmacht moes»
ten slotte wijken.
KERKELMK NIEUWS
Nederl. Herv. Kerk. Bedankt voor
Arnhem (voorg. Vrijz. Hervormden):
J. Flink te Wieringermeer.
Geref. Kerken. Beroepen te Anna-
Jacobapolder: J. Heule, cand. te Bloe-
niendaal. Bedankt voor Vriezenveen: G.
S Oegema te Zutphen.
Geref. Kerken art. k.o. Beroepen te
Bilthoven: B. van Riet te Pieterburpn.
Bedankt voor Buitenpost; D. Deddens
te Wentzingesauwerd.
Giften en legaten. De kerkvoogdij
der Ned. Hervormde gemeente van
Arnhem ontving een bedrag van f 1000
voor de restauratie van het orgel
Braziliaanse ontmoetingen
Moordlustige Indianenstammen bedreigen elkaar
en de vreemdelingen
(Speciale correspondentie).
ALS MILITAIRE vliegtuigen boven de staat Goiaz patrouilleren, worden ze
niet zelden met pijlen beschoten. Rubbertappers en geestelijken, die over
de Rio dos Mortes, de Rivier des Doods varen, staan herhaaldelijk aan over
vallen bloot. In Goiaz leven namelijk de Xavantes, zeer strijdlustige Indianen,
die nog steeds de strijdbijl niet hebben begraven en niet alleen vreemde in
dringers, maar elkander bekampen. Hun dagelijkse bezigheid is eigenlijk
niets anders dan krijg voeren. Terwijl de vrouwen in de kampen blijven, trek
ken de strijdvaardige mannen in groepjes van twintig tot veertig erop uit om
te moorden en te roven. Komen ze terug, dan trekken ze zich spoedig terug
in een ruime bladerhut om nieuwe plannen te beramen en wapens gereed te
maken.
£)E XAVANTES lopen geheel naakt.
Zij zijn bijzonder grillig geschilderd
en dragen sieraden, die o.a. gemaakt
zijn van lichaamsdelen van de slacht
offers, die ze ombrachten. Ze zijn ge
drongen van gestalte, maar sterk en ge
hard. Het oorlogvoeren wordt de kin
deren reeds bijgebracht. Zodra een jon
gen volwassen is, wordt hij op allerlei
manieren gepijnigd en gefolterd. Slechts
wanneer hij geen kik geeft, noch tra
nen laat, wordt hij geschikt bevonden
voor de grote jacht.
Deze Indianen zijn ongelofelijk ge
oefend in 't hanteren van pij! en boog.
Zodra een levend wezen binnen het be
reik van hun pijlen komt, zal hij het
stellig kunnen treffen. Sommige stam
men hebben bovendien blaaspijpen,
waarmee ze tot op zestig meter afstand
feilloos kunnen raken. Andere zijn zo
bekwaam in het zwemmen en duiken,
dat ze de menselijke visotters worden
genoemd; onder water jagen ze op vis.
Niet te beteugelen moordlust.
Vreemdelingen worden ter dood ge
bracht, maar ook onderling moorden
de Xavantes. Menige stam is op die wij
ze uitgeroeid. Vaak hebben onderzoe
kers afschuwelijk verminkte lichamen
gevonden. Ook nu nog kost het de Bra
ziliaanse regering heel wat hoofdbre
kens om het probleem van de vijandige
Indianen op te lossen. Blanken en be
vriende stammen moeten worden be
schermd tegen de moordlust der Xa
vantes.
Een Amerikaanse expeditie is er on
langs in geslaagd met hen in contact
te komen. Dat gebeurde, nadat zij al
vijf, zes keer geschenken tabak, zout,
sieraden had neergelegd. In de strui
ken verscholen sloegen de Xavantes
dat gade en ten slotte legden zij er hun
geschenken voor in de plaats. Ondanks
het feit, dat op een kwade dag een der
Amerikanen werd vermoord, ging men
toch door met het geven van geschen
ken. Zo kwam op den duur het contact
tot stand. Waartoe het leiden zal, moet
nog blijken.
Deze Indianen geloven aan geesten
en menen, dat ze na hun dood in dieren
veranderen, die de stam als demonen
blijven achtervolgen. Vooral de slang
men neemt aan dat 300/o der India
nen aan slangenbeten sterft is een
heel boze geest, waartegenover zelfs
de tovenaar machteloos staat.
Men weet dat de Indianen in voor
beeldige monogamie leven. Wie dat
niet doet, wordt verstoten of vermoord.
Ook oude Indianen worden uitgeban
nen, zodra hun een prooi ontsnapt; dan
komen ze in de wildernis om.
De Krijgsraad te Veldé te 's-Herto-
genbosch heeft enige militairen, die
betrokken waren bij de relletjes in
Eindhoven nog eens herinnerd aan die
voor hen zo noodlottige dag. Zoals be
kend ontstond er tijdens de Eindho
vense kermis een botsing tussen poli
tie, M.P. en militairen en burgers.
Nadat destijds reeds flinke gevange
nisstraffen waren uitgedeeld, werd
thans soldaat T. W. uit Wormer, vrij
gesproken. Hem was ten laste gelegd,
dat hij na de sommatie zich te verwij
deren, was blijven staan.
In zijn zaak werd de hoofdinspecteur
van politie te Eindhoven gehoord. W.
had verklaard, dat hij door de grote
drukte niet uit de voeten kon komen,
doch de politieman beweerde het te
gendeel. De advocaat-fiscaal eiste ver
nietiging van het vonnis en veroor
deling tot twee maanden. Op 8 Januari
doet het Hof uitspraak.
|\]IEMAND schijnt geld en aandacht
te hebben voor onze cultuurmonu
menten. Honderden monumenten in
het gehele land, die dringend herstel
behoeven, moeten wachten tot er geld
is. Maar monumenten wachten met
instorten niet op geld! Er is een nieu
we monumenen-wet in de maak, maar
de aandacht wordt voor zoveel andere
zaken opgeëist, dat het nog wel ge
ruime tijd za! duren voor ze k 1 a a is.
„En ondertussen gaat er bijna dage
lijks een monument verloren", aldus
de heer Koot. „Hier wordt een mooi
GRAANBEURS GRONINGEN
Rode tarwe 21.2527,50. witte tarwe
2i.2525,25; inlandse rogge 26,25—
35,75; wintergerst vrij 26,75—36,50; win-
tergerst inlevering 22—23; zomergerst
vrij 26,7538,25; Mansholtgerst 30,50—
30,75; witte haver vrij 26,25—31,75, witte
haver inlevering 20,25—21,50; groene
erwten 42,8059,paardenbonen 35,30
--37,30; wierdebonen 35,30—37,30; dui-
vei,bonen 50.30—61,30' koolzaad 40,35—
60,85; karwijzaad 60,50—78,50; gele mos
terdzaad 50,4060,kanariezaad 40,35
—44,30.
E BILARS
Langestraat 36 Alkmaar
Telefoon 3713
Abonneert U op dit blad
U gooit uw geld
niet over de balk,
als U uw was laat
drogen bij
WASSERIJ
DE VALK.
Noorderkade 72-74
Tel. 3776
NIEUW MODEL
PAYGLOP
LANGESTRAAT 8, naast JAMIN
Voor Uw Kerstinkopen HET ADRES.
Grote sortering BOOMFIGUREN.
per 250 gram per 100 gram
42 Fondant kransjes 20
48 Musket kransjes 45
70 Ges. kransjes 25
75 Pinda Rotsjes 40
68 Truffels 45
Biscuits
Iioekkransjes
Crème Allerhand
Frou en Ijswafels
">neeuwkoekjes
Op Maandagen 24 en
31 December worden
GEEN DIENSTEN
gereden
Dit bereikt U door
geregeld Uw adver
tentie te plaatten
in dit dagblad
