De energiebronnen raken uitgeput
V.S. nemen maatregelen tegen Hongarije
Defensie belangrijk punt van
conferentie met Truman
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Weer werkelijk
onderhandelen
1
Benelux-landen wensen beperkte
gemeenschappelijke begroting
Verliezen in Korea
Ontwikkelingsplan voor oostelijk
deel van West-Friesland
KoJit B.e,iJbeJk
Zaterdag 29 Dec. 1951
148e Jaargang No. 306
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Over tachtig jaar geen steenkool meer in Nederland
Prof. Brinkman: Nederland moet zich
toeleggen op atoomsplitsing
Een enorme besparing
Oproep van Trygve Lie:
Twee doden bij botsing
Britse schoener voor
Devonshire vergaan
Dolle stier zet Bologna op stelten
Boedapest overtrad regels van fatsoen
Sluiiing van iwee consulaten en geen
paspoorten meer voor Amerikanen
Vijfendertig deskundigen vergezellen Churchill
Storm brengt datum van
vertrek in gevaar
Vliegers in veiligheid
De conferentie over een Europees leger
Waarschijnlijk heden eind
der Parijse besprekingen
Ul&eA^eAicAt
Vliegveld Shannon-staat
onder water
SCHIP GEKAPSEISD
IN ORKAAN
De loze loodgieters
Rijksbijdrage in kosten van
de weg Amsterdam-Hoorn
gewenst
STORM OP KOMST
Keerpuni ten
goede
Joego-Slavie verlaagt de
koers van de dinar
BUREAU:
ADMINISTRATIE
Voordam 11, Tel. 3320
Postgiro 187294
Redactie:
Achterdam 20, Tel. 5541
Directie;
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
ALKMAABSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct. per m.m.
Familieberichten 20 ct. p.m.m.
Vraag en Aanbod (alleen 2e
hands goederen) tot 15 woor
den 1.-, elk woord meer 5 ct
Uitsluitend contant.
Abonnementsprijs, bij voor
uitbetaling, 1.72 p. mnd.,
5.15 per kwartaal, plus
incassokosten.
pROF. DR. H. BRINKMAN, directeur van het natuurkundig laboratorium te
Groningen, heeft in een gisteren te Utrecht gehouden causerie over atoom
energie nog eens de nadruk gelegd op de uitputting van energiebronnen, die de
aarde in het algemeen en Nederland in het bijzonder gaat bedreigen. Een over
zicht gevende van de z.g. conventionele energiebronnen, deed de hoogleraar nog
eens uitkomen, dat de wereldvoorraden aan steenkool in ieder geval over 500
jaar zullen zijn uitgeput, terwijl die in Nederland over tachtig jaar verdwenen
zullen zijn. De strekking van zijn verdere betoog was, dat, willen wij niet aan
gewezen worden op import van energie, 'Nederland zal moeten komen tot het
scheppen van nieuwe energiebronnen in deze zin, dat men zal moeten trachten
gebruik te maken van'de energie, die vrijkomt door het splitsen van atoom
kernen.
pROF. BRINKMAN heeft daarna een
uiteenzetting gegeven van de me
thode waarop de" atoomenergie aan
vredelievende doeleinden kan worden
dienstbaar gemaakt en een beeld ge
geven van wat er op dit gebied reeds
is bereikt. Spr. deed uitkomen, dat
voor de totale jaarlijkse Nederlandse
electriciteitsopwekking kan worden
volstaan met een hoeveelheid van
pl.m. 120 kg. splijtstof. Het gehele
transport probleem van de steenkool
voor de electrische centrales zou door
deze toepassing vèrdwijnen. In plaats
van onafzienbare reeksen kolenwagens
zou men slechts de beschikking behoe
ven te hebben over een jeep om de
brandstof aan te voeren. Er zou geen
as- en geen rook- of roetvraagstuk
meer bestaan. Toch was de prijs van
zuiver uranium in 1943 slechts 45 dol
lar per kg. en ook thans is de prijs
nog zeer laag, vergeleken met de enor
me bedragen, die alleen reeds door
het kolenverbruik worden verslonden.
Verdere toepassingsmogelijkheden zag
prof. Brinkman in de verwarming van
grote woningcomplexen en in de toe
passing bij de scheepvaart. Daarbij
deed hij uitkomen, dat in Amerika het
De secretaris-generaal der Verenigde
Naties, Trygve Lie, heeft in een speciale
boodschap aan het einde van het jaar
op alle volkeren een beroep gedaan op
nieuw een poging te doen om de vici
euze cirkel van impasse's en propagan
da" te doorbreken.
„Wij moeten in het belang van het
algemeen welzijn proberen weer tot
werkelijk onderhandelen te komen",
aldus Trygve Lie.
Op dc weg van Hedel naar Zaltbom-
mel is gisteravond een personenauto
met grote snelheid op een stilstaande
vrachtauto gereden. De beide inzitten
den van de personenauto, de 55-jarige
heer J. C. de Vries, te Geldrop. lid van
de Raad van Bestuur van de Philips
Gloeilampenfabriek tj.V. en diens echt
genote, werden door de voorruit ge
drukt en op slag gedood.
De heer De Vries kwam in 1922 in
dienst van Philips op de afdeling finan
ciën. In 1937 kreeg hij de leiding van
de afdeling financiën en boekhouding,
in 1939 werd hij onder-directeur en in
1946 lid van de Raad van Bestuur-.
Ter hoogte van het Britse graafschap
Devonshire is de Britse houten schoe
ner „Nellie Bywater" omgeslagen en
gezonken. Twee personen, onder wie
een 17-jarige dochter van de kapitein,
worden vermist. De overige negen op
varenden zijn te Plymouth aan land ge
bracht. De „Nelly Bywater" werd in
verschillen^ films gebruikt.
gebruik van een kernreactor reeds
verwezenlijkt wordt in een duikboot.
De toepassingen staan nog .volkpmen
in de kinderschoenen, want, in het al
gemeen is men nog bezig met labora
torium proeven. Maar de inrichtingen,
waarmede nu wordt geëxperimen
teerd zullen de efficiente machinerieën
van de toekomst worden.
In Amerika verwacht men in 1953
reeds de beschikking te hebben ove?
een electrisch vermogen van 15 mil-
lioen kw. Het totale Nederlandse ver
mogen bedraagt 300.000 kw. Naar do
stellige mening van prof. Brinkman
zal Nederland moeten -trachten mee te
doen, omdat het energievraagstuk
voor Nederland schrijnend wordt.
Dl verband met wat door Nederland
op dit gebied ^gepresteerd wordt, zeide
prof. Brinkman, dat men deels tevre
den kan zijn, maar dat er aan de an
dere kant reden is tot zorg, omdat
men ook in regeringskringen eigenlijk
nog niet voldoende doordrongen is van
de noodzaken,, waarvoor wij thans ko
men te staan, ten aanzien van de voor
de industrie zo nodige energie.
Een ontsnapte stier veroorzaakte in Bologna (Italië) grote consternatie door
op een menigte in te lopen. Na een spannende drijfjacht van de politie,
waarbij het dier veel schade aan winkels e.d. aanrichtte, gelukte hej haar
eindelijk om het dier dood te schieten. Het moment, waarop het dier het
genadeschot ontvangt.
Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft meegedeeld, dat
geen paspoorten meer zullen worden verstrekt aan Amerikaanse burgers die
naar Hongarije willen reizen. Voorts is aan de Hongaarse legatie te Washington
opdracht gegeven de Hongaarse consulaten te New York en Cleveland onmid
dellijk te sluiten.
kaanse volk is terecht verontwaardigd
De Hongaarse regering heeft de grond
regels van het internationaal fatsoen
overtreden".
De vier Amerikaanse vliegers, die na
tot lauden gedwongen te zijn in Hon
garije veroordeeld waren, zijn gister
middag te Nickelsdorf over de Hon
gaarsOostenrijkse grens gegaan. Zij
zijn later op de dag naar Wiesbaden
overgebracht.
Zij verkeren in goede toestand. De
vliegers werden ontvangen door de
Amerikaanse hoge commissaris in
Oostenrijk, Walter Donnelly.
De maatregelen werden bekend ge
maakt kort nadat de vier Amerikaanse
vliegers Hongarije hadden verlaten.
Minister Acheson zei: „het Ajncü-
In Londen is bekend gemaakt, dat
zich onder de 35 personen, die Churchill
op zijn reis naar Washington zullen
vergezellen, de chef van de imperiale
staf, veldmaarschak Sir William Slim
en de eerste „sea lord" admiraal Sir
Rhoderick McGrigor, bevinden. Hier-
De Nederlandse minister van buiten
landse zaken, mr. D. U. Stikker, heeft
gisteren op de conferentie over een
Europees leger te Parijs voorgesteld,
slechts een gemeenschappelijke begro
ting op te maken voor de gelden, die
nodig zijn voor administratieve doel
einden.
Hij verdedigde hiermee het standpunt
van de Benelux-landen. Frankrijk,
Italië en West-Duitsland willen daar
entegen, dat de gemeenschappelijke be
groting het geheel van de nationale
bijdragen omvat.
Na de zitting waaraan zowel de mi
nisters van buitenlandse zaken als de
ministers van financien van de zes
landen deelnamen, verklaarde minis
ter Stikker, dat uit de besprekingen
over het algemeen een neiging ten
gunste van een gemeenschappelijke
begroting blijkt. De Franse minister
Verwachting tot morgenavond:
Vannacht over het algemeen wei
nig bewolking en zwakke wind.
Temperatuur op vele plaatsen da
lend tot enkele graden beneden
het vriespunt en plaatselijk nevel
of mist. Morgen overdag weer
toenemende bewolking en tijdelijk
regen. Krachtig en langs de kust
tot hard toenemende Zuidelijke
wind. Ongeveer dezelfde tempera
tuur als vandaag.
van defensie, Bidault, en leden van .1e
Westduitse delegatie waren van oor
deel, dat er gisteren vorderingen wa
ren gemaakt. Men verwacht, dat de
besprekingen heden zullen worden
beëindigd.
Van officiële zijde is te Cairo
verklaard, dat hulpverlening aan bui
tenlandse troepen in Egypte spoedig
bij de wet voor Egyptenaren strafbaar
zal worden gesteld.
uit leidt men af, dat de verdediging en
de NAVO belangrijke punten van be
spreking zullen zjjn op de conferentie
tussen president Truman en de Britse
premier.
Voorts wordt Churchill o.m. verge
zeld door de minister van buitenlandse
zaken, Eden, de minister voor betrek
kingen met het Gemenebest, Lord Is-
may en de paymaster-general, Lord
Cherwell (de vroegere atoomdeskundi
ge prof. Lindemann).
Hoewel de „Queen Mary", waarmede
het gezelschap naar Amerika zal reizen,
door het slechte weer op de thuisreis
uit New-York reeds twee dagen vertra
ging heeft, hoopt men toch, dat het
schip volgens programma Zondagmor
gen uit Southampton naar New-York
zal kunnen vertrekken. Verwacht
wordt, dat Churchill 4 Januari in New-
York zal aankomen, vanwaar hij per
vliegtuig direct naar Washington zal
vliegen en dezelfde avond zijn bespre
kingen met president Truman zal be
ginnen.
Het Ierse vliegveld Shannon is we
gens overstroming voor onbepaalde
tijd gesloten. Het verkeer ^aat nu via
het vliegveld van Dublin.
Het Amerikaanse stoomschip „Flying
Enterprise", dat tien passagiers aan
boord had, is gistermiddag in een
orkaan op 'n afstand van 750 kilometer
ten westen van Landsend gekapseisd.
Het Engelse schip „Birch", dat zich in
de nabijheid bevond, is onmiddellijk ter
assistentie gevaren en heeft een aantal
overlevenden aan boord genomen.
Volgens een schatting van het Ame
rikaanse achtste leger bedroegen de
verliezen van de communisten op 24
December 1.515.688 man, n.l. 692.357
Noordkoreanen en 823.331 Chinezen. In
Washington is meegedeeld, dat begin
Dec. de geallieerde verliezen 109.459
man bedroegen. In dit cijfer waren niet
de 212.544 verliezen begrepen, die tot
Juni van dit jaar waren geleden door
de Zuidkoreancn onder bevel der V.N.
Twee mannen belden op een
morgen in de afgelopen week aan
bij alle etages van een woning
in Amsterdam-West en vertelden,
dat de bewoners water moesten
tappen, omdat er een langdurige
reparatie aan de waterleiding
moest worden verricht. De twee
loodgieters gingen aan het werk
en verdwenen na enige tijd om
enkele vergeten gereedschappen
te gaan ophalen. Zij kwamen ech
ter niet meer opdagen en 's avonds
was er nog geen water. Toen
bleek, dat de twee onbekenden
zeven meter waterleidingpijp
achter de hoofdkraan hadden ge
sloopt en meegenomen.
De begrotingscommissie voor econo
mische zaken heeft een voorlopig ver
slag uitgebracht over drie wetsontwer
pen, die alle tot onderwerp hebben de
deelneming van het rijk in dc uitvoe
ring van de eerste phase van de ont
wikkelingsplannen voor bet oostelijk
IN AMSTERDAM zijn zeventien kerst-
bomen verbrand tijdens de afgelopen
feestdagen. Er was zelfs één electri
sche kerstboom bij. die kortsluiting
maakte. In een school te Diepenveen
trad een kerstman op, die prompt door
enkele leraren en een groot aantal leer
lingen van de voordeur werd wegge
stuurd, omdat hij een heidense ver
schijning was Een vrederechter in
Indianapolis heeft tijdens de behande
ling van 'n echtscheidingsproces tegen
Albert Ricard een ingewikkeld vonms
uitgesproken. Albert zal zijn echtgenote
en zijn dochter gedurende twintig jaar
niet mogen bezoeken. Wel op Zondag
inag hij hen even een vjsite maken.
Onbeperkt bezoek is hem echter toe
gestaan, als hij verlangt een kijkje te
nemen bij zijn zeventien konijnen, die
een standplaatsje hebben achter het
huis van zijn ex-echtgenote. In 1909
verbood een dokter aan Clarence De-
mar, een circus-artist, zijn gevaarlijke
toeren aan zwevende trapeze's en der
gelijk aardig goed. Immers, Clarence
leed aan een hartkwaal. Dezer dagen
vierde de athleet zijn veertigjarig jubi
leum als trapeze-werker en in zijn feest
rede wijdde hij een woord van waar
dering aan zijn vroegere arts, die in
1911 overleed. Aan een hartkwaal! D
Enkele, nog in Californie verblijvende
Indianen hebben besloten de vrede ie
Dat gtat straks ook a(u)tomatisch
sluiten en niet langer te trachten de
regering omver te werpen. Te dien
einde hebben zi onlangs plechtig de
vredespijp gerookt. Men rookt wol
lelijker pijpen. Een klarinettist van het
Boston Promenade-orkest, kon tijdens
een concert plotseling niet verder bla
zen, aangezien zijn instrument verstopt
was. Er bleek een pruimpje tabak in
te zitten. De arme man had het al van
af de eerste maten geproefd, maar
durfde zijn spel niet te onderbreken.
In de zangwdstrijd vooi amateurs
van boven de vijftien, die in Spalding
'Engeland) werd gehouden, werd win
nares mevrouw Emma Smith, die over
een vijf-en-zeventigjarig keeltje be
schikte. n Tante Pos, die toch ook ai
heel oud moet zijn, laat een mens ook
wel eens schrikken. Op een dag ont
ving een groot aantal Britten uitslui
tend poststukken, die volgens het post
stempel een week later dan het mo
ment van bezorgen, op de bus waren
gegaan. De fout zat in het stempeltje,
dat op een der Londense postkantoren
werd gebruikt.
deel van West-Friesland, voor Z.W. en
oostelijk Groningen, oostelijk Fries
land, N.O. Overijssel, Z.W. en N.O.
Noord-Brabant en noordelijk Limburg.
Voor wat betreft oostelijk West-Fries
land waren enige leden van mening, dat
het billijk zou zijn een bijdrage in het
plan van dit gebied op te nemen m de
kosten van de aanleg van de rijksweg
FoornAmsterdam.
Dezelfde leden vestigden de aandacht
op Volendam met zijn grote overbevol
king. Er zijn aanwijzingen, dat ver
schillende industrieën bereid zouden
zijn zich daar te vestigen of dochter
maatschappijen te stichten, indien goede
industrieterreinen werden gesticht en
een rechtstreekse wegverbinding Vö-
lendamEdam tot stand zon komen.
Het een en ander is evenwel zonder
overheidssteun niet mogelijk, terwijl
dit wel gewenst zou zijn, teneinde te
voorkomen, dat de bevolking van deze
plaats met haar bijzondere geaardheid
wordt gedwongen te gaan werken in
Amsterdam.
Gistermiddag om vier uur heeft een
stormveld, vergezeld gaande van
windstoten van meer dan 150 km per
uur, de zuidwestpunt van Engeland be
reikt. Aangezien dit stormveld zich
snel naar het oosten uitbreidt, zullen
ook bij ons de winden tot stormkracht
aanwakkeren. Het is evenwel te ver
wachten, dat de zwaarste stormen ten
zuiden van ons land over Belgie en
Noord-Frankrijk naar het oosten zullen
trekken, aldus het K.N.M.I. in De Bilt
J^ET oorlogsgevaar is nu aanzienlijk
kleiner dan een jaar geleden. Deze
verheugende vaststelling was te be
luisteren in bijna alle boodschappen,
die de groten der aarde volgens tradi
tie ter gelegenheid van het Kerstfeest
tot de mensheid richtten. Met de
Nieuwjaarsboodschappen zal het zeker
niet anders zijn.
Er is, indien men de internationale
situatie van dit ogenblik met die van
de vorige jaarwisseling vergelijkt, in
derdaad alle reden tot een gematigd
optimisme. Men bedenke slechts: een
jaar geleden grepen, voor het Westen
volkomen onverwacht, de Chinese
„vrijwilligers" in de Koreaanse oorlog
in_ en dwongen de strijdkrachten der
Verenigde Naties tot een snelle terug
tocht. Een smadelijke nederlaag daar
scheen slechts verhinderd te kunnen
worden door het beginnen van een
oorlog met alle middelen tegen het
communistische China. Maar oorlog te
gen China zou naar alle waarschijn
lijkheid de Sowjet-Unie in de strijd be
trokken hebben en een eenmaal in
actie gekomen rood leger zou zeker
ook naar West-Europa zijn opgerukt.
Was dat gebeurd, dan zou ook Neder
land op het ogenblik Russisch bezet
gebied zijn, want er was een jaar ge
leden nog niets, waarmee men de wals
uit het Oosten zou hebben kunnen
tegenhouden.
Hoe geheel anders is de toestand in
het Verre Oosten nu. In Korea dooft
de oorlog langzaam uit. Hij eindigt
weliswaar niet met een overwinning
van de Verenigde Naties de te slui
ten wapenstilstand komt zo ongeveer
neer op een herstel van de toestand,
zoals deze was vóór het begin der vijan
delijkheden maar de communistische
aggressie is de kop ingedrukt en Pe
king, dat een jaar geleden op zijn
kracht pochte, heeft een lesje gehad,
dat het ongetwijfeld zal heugen. Met
Japan is inmiddels een vredesverdrag
gesloten, dat dit land aan het Westen
bindt en het de gelegenheid geeft tot
een herbewapening in dienst van de
Westelijke defensie.
CEN verandering van nog oneimüg,
groter belang voltrok zich in West-
Europa. Lag dit twaalf maanden gele
den nog volkomen onbeschermd tegen
over een eventuele aanval uit. het Oos
ten. thans bezit het in ieder geval de
militaire middelen, die het de halve
veiligheid garanderen. Het oorlogsge
vaar is daarmede, zo kan men misschien
zeggen, met vijftig procent gedaald.
West-Duitsland werd opgenomen in de
kring der vrije volken en het herkreeg
principieel de mogelijkheid tot zelfver
dediging. Met het plan-Schuman en het
plan-Pleven, waarvoor de laatste hin
dernissen thans uit de weg worden ge
ruimd, deed Europa een aanzienlijke
stap in de richting van noodzakelijke
eenheid.
Natuurlijk zijn er enige factoren, die
temperend op het optimisme moeten
werken. Naar veler gevoelen voltrekt
het eenwordingsproces zich in een tem
po, dat, gezien de eisen van deze tijd,
te langzaam is. In het bijzonder de hou
ding van Engeland, dat er nog moeilij
ker dan de overige Westeuropese na
ties toe komen kan, iets van zijn sou-
vereiniteit op te geven ten bate van
een supra-nationale autoriteit, die een
werkelijk gemeenschappelijke politiek
tegenover de grote internationale pro
blemen zou kunnen voeren, staat in dit
opzicht aan critiek bloot. Als een groot
gemis wordt ook gevoeld, dat liet Wes
ten er nog steeds niet in geslaagd is,
zich een duidelijk beeld te vormen van-
de methode, waarop de koude oorlog
gevoerd en met succes beëindigd moet
worden. Maar er zijn aanwijzingen, dat
veel van hetgeen in 1951 nog ongedaan
bleef, in 3952 zal worden verricht. Be
driegen deze voortekenen niet, dan zal
eens met recht kunnen worden vast
gesteld dat 1951 voor het Westen een
keerpunt ten goede was.
Tof een zesde van de waarde
De regering van Joegoslavië is
overgegaan tot devaluatie van dc di
nar. De waarde van deze muntsoort is
verlaagd van vijftig tot driehonderd
voor een dollar. Het is niet bekend, of
de dinar voortaan vrij inwisselbaar zal
zijn tegen elke buitenlandse muntsoort,
maar Westelijke economen betwijfelen
znlks.
Zij menen, dat een waarde van 350
dinar tegen een dollar dichter bij de
werkelijke waarde zou komen. Het in
ternationale monetaire fonds had een
koers van 320 per dollar voorgesteld.
Officieel is gemeld, dat de koersver-
laging ten doel heeft, de munt op een
niveau te brengen, dat in overeenstem
ming is met de prijzen voor Joegosla
vische producten.