ZWITSALETTEN
Mr Stikker over de defensiegemeenschap
Nederland blijft tot grotere
defensie-inspanning bereid
Adenauer wil vrijwilligers
De financiering van 50.000
woningen verzekerd
Akkertje
56 saluutschoten voor Engeiands dode
Een Europees legercorps uif louter
nationale homogene divisies
Koning vreesde de dood niet
De verhouding met
de NATO
Minister Staf stelt twee
Ook defensiedebat in Westduitse Bondsdag
Minister In 't Veld:
voorwaarden
Vernielingen bij
kazernebouw
DIEVEN OP HET DAK
Vier millioenste inlegger
Rijkspostspaarbank
"Nare dagen"?
Vragenuurtje in de
Tweede Kamer
Inkomen van Kroon
verhoogd
De Sowjetunie beiuigi
medeleven
Zwakke verdediging van
Bondskanselier
Britse protestnota
aan Egypte
Politie arresteerde 500
terroristen
Verongelukt reuzenfort
veroorzaakt ramp
Vele doden en gewonden
nabij Tokio
VRIJDAG 8 FEBRUARI 1958
(Vervolg van pag. 1)
De verhouding tussen de Europese
defensie-gemeenschap en de N.A.T.O.
kenschetste de bewindsman als twee
concentrische cirkels: de gemeenschap
•wordt als geheel ingebracht in de
N.A.T.O. Daarpm zal de bevelvoering
uitsluitend bij het N.A.T.O.-oppercom-
mando mogen berusten. Te dien aanzifen
wordt op het ogenblik onderhandeld
over de vraag, wat zal moeten geschie
den, als de Noordatlantische Verdrags
organisatie o n enigerlei reden zou op
houden te bestaan.
Een grote mate van overeenstemming,
is reeds bereikt op het punt van de ge
meenschappelijke financiering der de
fensieinstelling.
Het commissariaat.
Wat de organen van de Europese de
fensie-gemeenschap aangaat, deelde de
bewindsman mee, dat het Commissa
riaat bestaande uit negen leden, veen-
zes jaar zal vorden benoemd door alle
deelnemende staten tezamen. Van ieder
land zullen ten hoogste twee onderda
nen in het college zitting kunnen ne
men. Een raad van ministers zal aan het
Commissariaat richtlijnen kunnen ge
ven. Bij staking van stemmen in deze
raad, zal als doorslaggevend worden be
schouwd die gr.oep, die zowel ten aan
zien van de financiële contributies als
ten aanzien van de inbreng van man
kracht ten minste met tweederde is ver
tegenwoordigd. Het Hof van de Ge
meenschap van Steenkolen en Staal zal
tevens functionneren als het Hof voor
de Europese defensie-gemeenschap.
Belangrijk was 's ministers medede
ling, dat een Europees legerkorps zal
zijn samengesteld uit nationale homo
gene divisies, die ieder voor zich van
verschil'ende nationaliteit kunnen zijn,
waarboven een geïntegreerde korpsstaf
met geïntegreerde korpstroepen.
Ten slotte verklaarde mr. Stikker, dat
de Nederlandse regering zich kan ver
enigen met het grondbeginsel, dat er
een gemeenschappelijke controle moet
z :n op de productie en de levering van
oorlogsmateriaal, teneinde leveranties
van wapens te voorkomen, die niet in
overeenstemming zijn met de belangen
van de Gemeenschap.
Verzoek om uitstel.
Precies een uur en 23 minuten had
de voorlezing van deze regeringsverkla
ring geduurd. Om acht minuten over
drie stelde de voorzitter voor om tot
vier uur te pauzeren. De heren Wage
naar (CPN) en Weiter (KNP) bepleit
ten uitstel van het debat om meer tijd
te hebben de verklaring te bestuderen.
De voorzitter hield voet bij stuk en
bracht zijn voorstel in stemming. Bij
aanneming ervan, zo betoogde hij,, zou
den andere voorstellen vervallen zijn.
De heer Wagenaar liep rood aan en
hij uitte luide protesten, toen de pre
sident bij zitten en opstaan over zijn
voorstel liet beslissen. „Het blijkt, dat
de meerderheid vóór het voorstel is",
zo constateerde mr. Kortenhorst.
„Dat blijkt helemaal niet!", riep de
heer Wagenaar verontwaardigd uit. Met
zijn fractie stemden nJ. ook leden van
andere fracties tegen, o.a. Katholieke
en de anti-revolutionnairen. Doch de
voorzitter had de vergadering al ge
schorst, stak zijn sigaretje op en wan
delde weg, de heer Wagenaar, die
schreeuwend protesteerde, aan zijn lot
overlatend
Om half vijf begon het debat.
Mejuffrouw Klompé van de KVP
noemde de Saarkwestie ook voor ons
land belangrijk, omdat het voor Europa
van bet grootste gewicht is, dat de te
genstelling tussen Frankrijk en Duits
land niet opnieuw tot moeilijkheden
leidt. Zij hoopte, dat vóór Lissabon een
of andere regeling getroffen zou kun
nen worden en dat minister Stikker
naar zijn vermogen daarin een aandeel
zou leveren.
De heer Van der Goes van Naters
(P. v. d. A.) zag maar een mogelijk
heid: complete integratie van de Duit
se verdedigingsbijdrage m een gefu
sioneerd westelijk leger. Z.i. zou het
nuttig zijn als de „Grote Vier" geza
menlijk de positie van het Saargebied
nader bezien. Dat Duitslands verhou
ding tot de NATO geregeld wordt, is
naar sprekers oordeel redelijk. De ge
dachte van confederatie wilde hij maar
liever direct onder de tafel schuiven
Hij stelde tenslotte de vraag of er geen
reden is voor de stichting van een su
pranationale Rekenkamer.
De heer Korthals (WD) verheug
de zich erover, dat het kabinet de laat
ste maanden te Parijs had meegedaan in
constructieve en positieve zin. Hij ver-
De minister tijdens de verklaring.
Rechts de minister-president dr. W.
Drees en links de minister van
Uniezaken en Overzeese Gebieds
delen ir. L. A. H. Peters.
klaarde zich voorstander van een Euro
pees leger, omdat het de mogelijkheid
.gaf, de Europese eenwording een duw
vooruit te geven. De heer Korthals was
van oordeel, dat Duitsland in 't NAVO-
verband moet worden opgenomen en
dat de komst van de EDG het belang
rijkste is. Hij gaf de voorkeur aan de
vorming van een meerhoofdig commis
sariaat. Ten slotte verklaarde spreker
dat hij liever dan de rede van de minis
ter een nota had gehad.
De heer W e 11 e r (KNP) was van
oordeel, dat de minister onder invloed
van zijn departement overhelt' naar
alles wat internationaal is. Zijns in
ziens moest echter het Nederlandse be
lang op de eerste plaats komen.
De heer Wagenaar (CPN) noemde
het Europese leger een camouflage om
de herbewapening van West-Duitsland
mogelijk te maken en een nieuw fascis
tisch leger te vormen.
Minister Stikker verklaarde hier
op de indruk te hebben gekregen, dat er
een grote mate van eenstemmigheid be
staat, uitgezonderd dan het standpunt
van de heer Wagenaar. De minister
meende dat het uitermate moeilijk was
om tijdens de onderhandelingen een
concrete nota neer te leggen en hij gaf
de voorkeur aan de thans gevolgde me
thode. Verder was de minister er van
overtuigd, dat er geen hogere financiële
verplichtingen zouden ontstaan als de
EDG tot stand komt dan onder de
NAVO. De kwestie van de integrale
verdediging van Nederland ging volgens
de minister buiten de EDG om, daar dit
een zaak is van het operationele plan
van de NAVO. Wat de industrie be
treft, was minister Stikker van oordeel,
dat deze zich naar de defensie moest
richten en niet andersom.
Hierop werd de vergadering tot he
denmiddag verdaagd.
'n Zwitsal product
(Advertentie. Ing. Med.)
W of meer verrassend was gisteren de aankondiging van bondskanselier
Adenauer voor de Westduitse Bondsdag, dat Duitse divisies vooreerst uit
vrijwilligers zullen worden gevormd en dat eerst op een later tijdstip de instel
ling van een dienstplicht zal moeten worden overwogen. Tegenover het vaste
voornemen van Adenauers coalitie om ondanks alles voort te gaan op de weg
naar een Europees leger stelde de sociaal-democratische oppositie opnieuw haar
afwijzing van het huidige project en eiste ontbinding van de Bondsdag, daar
volgens haar overtuiging dit in 1949 gekozen college geen volmacht heeft mee
gekregen om over militaire vraagstukken te beschikken.
Nederland is niet ongenegen, over te
gaan tot vergroting van zijn defensie
inspanning, zo heeft minister Staf te
genover een correspondent van Belga
verklaard. Het zou daarmee voldoen
aan het verlangen, dat de „Drie wijze
mannen" van de NAVO in hun rapport
over de Westeuropese verdediging heb
ben uitgesproken.
Voorwaarde is echter, aldus de mi
nister, dat ook in de toekomst Ameri
kaanse Economische hulp wordt ver
leend, terwijl de minister verder veel
waarde hecht aan de verstrekking van
z.g. offshore-orders. Dat betekent, dat
in Nederland orders worden geplaatst
van voor ons land bestemde militaire
goederen, die met dollars worden be
taald.
Er is reeds een order vpor militaire
voertuigen geplaatst, terwijl binnen-
Enige dagen geleden kwam bij de
bouw van de nieuwe kazernes bij Nun-
speet de pompinstallatie gereed. In de
nacht van Woensdag op Donderdag zijn
aan deze pompinstallatie naar men
verneemt, met opzet, vernielingen aan
gebracht. Een tweetal manometers
werd vernield. De politie heeft een
uitgebreid onderzoek ingesteld. Er
wordt niet in de eerste plaats aan sa
botage gedacht. „Het is mogelijk, dat
de vernielingen uit wrok tegenover een
of andere uitvoerder zijn aangebracht",
aldus onze zegsman. Ondanks de bewa
king is er onlangs een zware trilma-
chine ontvreemd.
J^EV/G ontdaan kwam gisternacht
een bewoonster van een zolderver
dieping op de Crooswijkseweg te Rot
terdam tot vier maal toe haar nood
klagen op het politiebureau Boezem
singeler liepen dieven op haar dak
Drie maal gingen er een paar agenten
met haar mee, doch steeds keerden zij
onverrichterzake naar het bureau
terug. Toen de doodsbange vrouw ech
ter voor de vierde maal hulp kwam
halen, zei zij te weten, waar de onver
laten zich bevonden: in een vertrek
naast haar kamer. Thans gingen er
twee agenten en een brigadier mee en
werkelijk, er werd geknars en ge
schuifel langs de grond gehoord. In
het aardedonker hurkte men neer, ge
wapend met de gummistok, gereed om
op het eerste sein toe te slaan. Toen
de deur langzaam openging, sloegen
de politiemannen hard en grondig toe,
doch het waren de eksterogen van de
controlerende buurman, die het moes
ten ontgelden. Nu was men vier man
sterk en toen er even later opnieuw
een roffel van slagen was gevallen,
lag er een levensgrote rat te stuip
trekken. De rust op de zolderverdie
ping was weergekeerd
Het stadje Gorinchem kwam gister
morgen plotseling „in het nieuws",
doordat een van zijn inwoners tot de
vier millioenste nieuwe inlegger bij de
Rijkspostspaarbank gepromoveerd werd.
Het was de heer J. H. W. Groenenberg,
Balistraat 10, een 44-jarige voorarbei-
der, aan wie men ijlings het heugelijke
nieuws is gaan vertellen. Inderdaad
heugelijk nieuws, want er staat hem
een verrassing te wachten.
kort ook een soortgelijke regeling voor
de bouw van twee en dertig mijnen
vegers voor onze marine is te ver
wachten.
Het ligt niet in de bedoeling, de
diensttijd, diè thans twintig maanden
bedraagt, te verlengen.
Neem
'n
^Advertentie. Ing. Med.)
(Van onze parlementaire redacteur)
Van het zogenaamde mondelinge-vra-
genuurtje is Donderdagmiddag in de
Tweede Kamer ruimschoots gebruik ge
bruik gemaakt.
De heer Andriessen van de K.V.P.
vreesde, dat in 1952 het aantal van
50.000 nieuwe woningen niet zal wor
den gehaald, wanneer geen maatrege
len van financiële aard worden getrof
fen.
De Minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting, mr dr In 't Veld,
achtte de financiering van 50.000 wonin
gen in 1952 verzekerd. Hij vond het niet
onverantwoordelijk, de optimistische
verwachting uit te spreken, dat de ont
brekende 50.000.000.er wel zullen
komen. Bijzondere financiële maatrege
len noemde hij niet nodig. De indie
ning van de nota wacht op het advies
van de Sociaal Economische Raad,
Een vraag van de heer Vondeling
van de P. v. d. A„ of het juist is, dat
bij de groenvoederdrogerijen in gebruik
zijnde tractoren niet meer gerekend
worden tot de categorie landbouwmo-
torrijtuigen, beantwoordde de Minister
van Verkeer en Waterstaat, de heer
Wemmers, bevestigend. De heer Vonde-
landbouwtractoren vervoeren van gras
en andere groenvoedergewassen grote
technische en economische bezwaren
oplevert en wenste, dat voor Mei a.s.
deze bezwaren weggenomen zullen wor
den. Minister Wemmers merkte hierte
genover op, dat de grasbedrijven de
keus hebben tussen verschillende ver
voermiddelenEr is echter overleg
met het Ministerie van Landbouw
gaande.
De Tweede Kamer heeft zich met 77
tegen 2 communistische stemmen ac-
coord verklaard met een verhoging van
de inkomens van de leden van het
Koninklijk Huis.
De inkomens van de Kroon zullen
als ook de Eerste Kamer haar fiat aan
het ontwerp gegeven heeft, tot de vol
gende bedragen verhoogd worden: De
Koningin f 1.500.000,— (nu f 1.000.000);
Prins Bernhard f 300.000,— (f 200.000);
de Kroonprins, Prins van Oranje, bij
het bereiken van de meerderjarigheid
f 300.000,— (f 200.000,—); de Kroon
prinses bij het bereiken van de meer
jarigheid f 300 000,— (f 200.000,—); de
Kroonprinses - de Kroonprins na hu
welijk f 600.000,— (f 400.000,—). Het
'ledrag voor het onderhoud van de pa
ling vestigde er de aandacht op, dat het leizen wordt vastgesteld op f 350.000,
op andere wijze dan met behulp van (thans f 100.000,
(Vervolg van pag. 1)
Gistermiddag om 12 uur klonken van
uit Hyde Park en de Tower te Londen
56 saluutschoten, voor elk levensjaar
van de overleden Britse koning een.
Dit saluut werd herhaald door schepen
van de Britse vloot in binnen- en buï-
ten!and, door leger- en vlootgarnizoe-
nen in geheel Engeland en in de hoofd
steden van Schotland en Noord-Ierland.
Vandaag zal de voorzitter van -iet
Lagerhuis op een speciale bijeenkomst
van het Huis mededeling doen van de
regelingen met betrekking tot de be
grafenis van wijlen koning George VI.
Westminster Hall, waar de koning zal
worden opgebaard, is gebouwd door de
zoon van Willem de Veroveraar. Rou
wenden zullen langs de katafalk gaan
in een laatst eerbetoon. Leden van het
parlement zullen in de antieke zaal op
het stoffelijk overschot wachten om hun
laatste eerbewijs te brengen. Van San-
dringham naar 't station zullen slechts
de ingezetenen van het landgoed de
stoet begeleidden. De latere processies
zullen met veel meer ceremonieel ge
paard gaan.
De Sowjet-minister van buitenlandse
zaken, Andrei Wysjinski, heeft aan de
Britse ambassadeur in Moskou een brief
doen toekomen, waarin Nicolas Sjwer-
nik, president van de Sowjetunie, uit
drukking geeft aan zijn medeleven met
het overlijden van de Engelse koning.
De doodsoorzaak van de koning blijkt
trombose in de kroonslagader te zijn.
Volgens het Franse persbureau AFP
blijkt uit de wijze,, waarop de koning
gestorven is, dat de kroonslagader en
de kroonaderen evenzeer verhard en
ingekrompen waren als de bloedvaten
in het been, waarvoor de koning reeds
drie jaar geleden geopereerd werd. In
deze omstandigheden kon gemakkelijk
trombose optreden en het hart tot stil
stand brengen, hetgeen geschied is.
Bij het sterfbed vond men twee boe
ken, die de koning heeft ingekeken
voordat hij insliep: een roman en een
boek over vogels.
De Zuidafrikaanse regering heeft
koningin Elizabeth uitgeroepen tot
„souverein in en over de Unie van
Zuid-Afrika".
De Volksraad (de Zuidafrikaanse
Tweede Kamer) heeft een adres aan
genomen, waarin koningin Elizabeth
verzekerd wordt van „onze trouwe
aanhankelijkheid aan de. kroon en per
soon van Uwe Majesteit".
Halve rouw op Soestdijk.
Zoals bekend zal het Koninklijk huis
in verband met het overlijden van Ko
ning George gedurende 14 dagen halve
rouw aannemen. Gedurende de halve
rouw dragen de heren in burgerkle
ding kledingstukken van zwarte stof,
loodkleurige of zwarte handschoenen
en om de hoge hoed een zwart lakense
band tot op de helft der hoogte. In
eostuum of uniform wordt de krips om
de linkerbovenarm gedragen. De dames
dragen fluwelen stoffen, loodkleurige of
grijze handschoenen, de sieraden en de
waaiers moeten zwart, grijs of wit zijn.
CHURCHILL EERT ZIJN OVERLEDEN VORST
De Britse premier Winston Churchill
heeft gisteravond in een radiotoespraak
tot het Britse volk eer bewezen aan
wijlen Koning George, die in de afge
lopen maanden „met de dood wandelde
alsof de dood een metgezel was, een
kennis, die hij herkende en niet vrees
de".
„Tenslotte kwam de dood als een
vriend en, na een gelukkige dag van
zonneschijn en sport, nadat hij dege
nen, die hem het meest lief hadden,
goeden nacht had gezegd, viel hij in
slaap zoals iedere man of vrouw, die er
naar streeft God en niets anders te
vrezen, mag hopen te kunnen doen".
Hij prees de koning als vorst, meris,
vader en echtgenoot en zijn moed in
oorlogs- en vredestijd. Hij bracht hul
de aan koninginmoeder Elizabeth, die
haar echtgenoot „steunde in al zijn
moeilijkheden en problemen".
Churchill, die met gevoel sprak, be
sloot: „Het bewind van onze koningin
nen was beroemd. Nu wij de tweede
koningin Elizabeth hebben, die even
eens in haar 26ste levensjaar de Troon
besteeg, worden onze gedachten bijna
vier honderd jaar teruggevoerd naar
de schitterende figuur, die de leiding
had in, en in vele opzichten belichaam
de de grootheid en vitaliteit van het
tijdperk van Elizabeth".
ADENAUER sprak gedurende twee
uren tegen voortdurende obstructies
van de communisten, die herhaaldelijk
tot de orde moesten worden geroepen.
Terwijl hij sprak, moest de sterke po-
litie-afzetting van het parlementsge
bouw met waterslangen 150 vrouwen
verdrijven, die tegen een herbewape
ning van Duitsland kwamen demon
streren. Twaalf personen werden aan
gehouden.
Naar aanleiding van een der commu
nistische interrupties riep Adenauer uit:
„Ik vermoed, dat achter de plotselinge
wijziging van Frankrijks houding te
genover ons de Sowjet-Unie staat."
Adenauer heeft opnieuw verzekerd, dat
alle persberichten, volgens welke hij de
oplossing van het Saarconflict en de
toelating van Duitsland tot de NAVO
als voorwaarden zou stellen voor de
Duitse bijdrage aan het Europese le
ger, onjuist zijn. Tegelijkertijd zei de
kanselier echter: „Het is begrijpelijk,
dat wij onder geen omstandigheden
jonge Duitsers zullen onderwerpen aan
organen, op welker functies wij gener
lei invloed kunnen uitoefenen."
Meer dan de helft van zijn rede ge
bruikte dr Alenauer voor scherpe aan
vallen op de Sowjet-Unie en een schil
dering van de gevaren, welke Europa
van die zijde bedreigen.
Wat het conflict over de Saar aan
gaat, verklaarde de bondskanselier, dat
in het Saargebied eindelijk democra
tische vrijheden moeten ontstaan.
De rede van Adenauer had slechts
weinig bijval, zelfs van zijn eigen coa
litie. Zij werd in het algemeen de
zwakste genoemd, welke de kanselier in
de Bondsdag heeft gehouden.
De woordvoerder der socialisten,
Erich Ollenhauer, zei, dat de Duitse bij
drage aan de versterking van de demo
cratische wereld allereerst op het so
ciale terrein moest liggen. De oorzaak
der huidige moeilijkheden noemde Ol
lenhauer het feit, dat de Duitse rege
ring haar eis tot toelating tot de NAVO
niet aan het begin der onderhandelingen
had gesteld.
De leider der liberale fractie, Euler,
zette kracht bij aan Adenauers verlan
gens ten aanzien van de NAVO. Wat
de Saar betreft, liep zijn eis parallel
met die van Adenauer.
Een woordvoerder van de christen
democraten, professor Eduard Wahl, zei-
de, dat 86 Duitsers nog steeds gevan
gen werden gehouden in een Neder
lands kamp. „Het is onmogelijk voor
ons in te stemmen met een Westduitse
herbewapening, zolang dergelijke ge
vangenen nog niet naar huis zijn ge
keerd."
Van de zijde van het Ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft het A.N.P. de
mededeling ontvangen, daj het hier
Duitsers betreft, die voor oorlogsmis
daden in een kamp te Norg zitten.
De Britse regering heeft Egypte een
protestnota doen toekomen, waarin de
ongeregeldheden van 26 Januari in
Cairo ten sterkste worden veroordeeld.
De Egyptische politie heeft in de af
gelopen dagen meer dan vijfhonderd
terroristen in de Suez-kanaalzone en in
het Deltagebied gearresteerd. Deze ac
tie is ingezet op rechtstreekse instruc
ties van het Egyptische ministerie van
binnenlandse zaken en heeft ten doel
„de steden en dorpen te zuiveren van
ongewenste elementen teneinde een
vreedzamer sfeer te scheppen, die ge
schikt is voor het voeren van onder
handelingen".
Radio-Cairo heeft medegedeeld, dat
koning Faroek premier Maher Pasja
opdracht heeft gegeven het kabinet te
hervormen. In het desbetreffende de
creet worden nieuwe ministers be
noemd voor voorzieningen, handel, in
dustrie en landbouw.
Nabij Tokio is tijdens een sneeuw
storm een Amerikaans vliegend reu
zenfort omlaag gestort. Het vliegtuig
bad een volledige bommenlast aan
boord. De bommen ontploften, waar
door het brandweer en reddingploegen
onmogelijk was het wrak dichter dan
acht honderd meter te naderen. Van de
bemanning van eif koppen heeft nie
mand de ramp overleefd. Door de ont
ploffing is een burger om het leven
gekomen, terwijl drie anderen vermist
worden. Tien burgers zijn ernstig ge
wond. Zestien huizen werden als ge
volg van de na het ongeluk uitgebro
ken brand, in de as gelegd.
President Truman heeft George F.
Kennan officieel benoemd tot ambassa
deur te Moskou.
