Per week gaat 700 ton Drentse
melk over de grenzen
Het woningvraagstuk voor de bejaarden
Er groeit een nieuwe revue
DE OOIEVAAR HEEFT NIET DE
OUDSTE PAPIEREN
Getuigen wei
gezi
Moeilijk probleem met vele facetten
De meeste babies moet
men halen
Publiek is onberekenbaar
Levering aan Amerikanen in Europa
Drentse boeren zagen
hun kans
r\E MELK is afkomstig uit Drente,
u waar men er in is geslaagd, niet
alleen de beschikking te krijgen over
t.b.c.-vrij vee, maar ook een geheel ge
bied vrij .te maken van deze gevreesde
ziekte. Hét was een Amerikaanse voor
waarde, waaraan moest worden vol
daan, wilde men deze millioenenorder
krijgen. De Drentse boeren hebben er
onder leiding van de heer A. Ibema
offers voor gebracht, maar de resulta
ten zijn die uitgaven waard gebleken.
De „Poppestien"
Eigenzinnige kool
Perversie...
Kwestie-Blitar naar
Uniehof?
Internationaal hockey
tournooi te Amstelve
Wi.
het Neder
WAAR HET ANKER WORDT UITGEWORPEN
EEN VAN DE belangrijkste proble
men der laatste jaren is de zorg voor
de Ouden van Dagen.
Natuurlijk is die zorg er altijd ge
weest, maar zij beperkte zich hoofdza
kelijk tot de uivere armenzorg der
kerkgenootschappen en toen die de
daarvoor steeds meer benodigde gel
den niet meer konden opbrengen tot
een groter wordende gemeentelijke
steun door Burgerlijke Armbesturen en
Instellingen van Maatschappelijk Hulp
betoon.
Het Rijk is in zijn armenzorg niet
achtergebleven, maar het „oud en arm"
is nog steeds een moeilijk probleem en
dat duiz'Vden nog ijveren voor een
behoorlijke staatspensionnering is het
beste bewijs, dat men nog lang niet is
waar men zijn moet.
EVENWEL, HET ergste is geleden.
De tijd dat een oude vader of moe
der uitsluitend of noodzakelijk was
aangewezen op de wening en het gena
debrood van een gehuwde zoon of doch
ter ligt gelukkig achter ons.
De oudjes krijgen hun uitkering en
het pensioen van „Vader Drees" heeft
ten gevolge gehad, dat zij na een lang
leven van ingespannen werken niet
zonder meer aan het noodlot zijn over
gelaten, al is wat zij toegewezen krij
gen dan ook meestal onvoldoende om
er zonder meer van te kunnen leven.
LANGZAAM MAAR geleidelijk breekt
er een betere tijd aan voor de hulpe
loze Ouden van Dagen en het bedrijfs-
pensioen is daarbij zeker een stap in
de goede richting.
„Oud" is niet altijd „arm" meer,
maar in de meeste gevallen wel hulp
behoevend financieel en lichamelijk
en het is een verblijdend teken, dat
de ouderdomszorg steeds meer in het
teken der algemene belangstelling komt
te staan.
Niet allereerst wat betreft de uitvoe
ringen vóór en de uitstapjes van de
Ouden van Dagen, welke alleen licht
punten kunnen zijn in een steeds don
kerder wordend bestaan, maar boven
al door de grotere aandacht welke te
genwoordig besteed wordt aan onder
houd en huisvesting van hen, die in de
schemer van de levensavond nog slechts
tastend voorwaarts kunnen gaan.
V
DAT HET PROBLEEM „zorg voor de
Ouden van Dagen" steeds meer in het
brandpunt der publieke belangstelling
komt is niet uitsluitend te danken aan
de zich steeds meer uitbreidende so
ciale overheidszorg, maar voor een
groot deel ook aan de min of meer ver
rassende omstandigheid, dat het per
centage oude mensen de laatste jaren
voortdurend groter wordt en de bejaar
den een belangrijke volksgroep in onze
samenleving beginnen te vormen.
De burgemeester van Alkmaar heeft
er in zijn nieuwjaarsrede o.a op gewe
zen, dat het zogenaamde geboorteover
schot ditmaal bijzonder klein was, wat
niet uitsluitend te wijten was aan het
geringe aantal geboorten maar ook aan
het dalende sterftecijfer.
Het is juist dat laatste dat niet al
leen in Alkmaar, maar overal met
vreugde geconstateerd wordt, maar te
vens een probleem schept, dat steeds
dringender om een oplossing vraagt.
Het is een verblijdend verschijnsel, dat
de gemidde'de leeftijd in minder dan
een eeuw tijds verdubbeld is en in
het laatste decennium nog van 65 tot
70 jaar is gestegen.
DE OORZAAK DAARVAN is niet
ver te zoeken.
Zij ligt hoofdzakelijk in de verbe
terde levensomstandigheden en men
mag het dan logisch noemen in een
sterke daling van'' het sterftecijfer.
Logisch in de betekenis van „na
tuurlijk" is dit niet, omdat de mens
zelf de omstandigheden heeft gescha
pen waaronder dit alles mogelijk is
geworden.
De voornaamste oorzaak is zonder
twijfel de algemene verbetering van
hygiënische toestanden, gepaard aan
een steeds doeltreffender gezondheids
zorg en daarnaast de vooruitgang der
medische wetenschap waardoor epi
demieën spoediger worden bedwong' 1
en door de toepassing van moderne me
thoden en geneesmiddelen steeds meer
zieken worden genezen, die in vroeger
jaren onherroepelijk ten dode waren
opgeschreven.
HET LIGT NIET in onze bedoeling
daarop verder in te gaan. Wat wij
hierboven schreven is voldoende om
duidelijk en begrijpelijk te maken, dat
er een nieuw probleem ontstaan is, nl.
dat van de Ouden van Dagen, die door
de groei van hun aantal een factor m
onze samenleving gaan vormen waar
mee men terdege rekening heeft te
houden. Dit vraagstuk heeft vele op
merkenswaardige facetten waarvar
een der belangrijkste zeker het finan
ciële is en waartoe wij ons nu uitslui
tend zullen bepalen, namelijk de huis
vesting.
DAT IS EEN ALLESBEHALVE ge
makkelijk probleem want ook hier geldt
het spreekwoord „zoveel hoofden, zo
veel zinnen"
Er zijn oudjes laten wij die ge
moedelijke naam nu maar verder ge
bruiken die vóór alles op hun per
soonlijke vrijheid gesteld zijn. Zij wil
len zolang zij zich nog enigszins zelf
kunnen helpen niet in een tehuis
waar zij aan voorschriften en reglemen
ten gebonden zijn.
Het bewonen en onderhouden van 'n
„groot" huis wordt hen te bezwaarlijk,
zij willen liefst buiten diaconie of
gemeente om een kleine p Tactische
woning waar zij baas in eigen huis
kunnen blijven.
Voor hen bestemd zijn de projecten
waarin men woningcomplexen voor be
jaarden bouwt waarbij ieder zijn volle
vrijheid behoudt en o- toch voor enig
toezicht gezorgd is opdat de bewoners
in tijd van ziekte en dood niet hele
maal aan hun lot worden overgelaten
VOOR DEZULKEN IS of wordt er
in diverse gemeenten reeds gebouwd
en wij zullen als voorbeeld daarvan het
complex woningen bespreken, dat de
Het woningvraagstuk voor be
jaarden begint steeds meer in het
teken der publieke belangstelling
te komen.
In steden en dorpen in onze
omgeving komt men tot de bouw
van woningcomplexen, welke een
bijzonder karakter dragen, of tot
de oprichting van tehuizen waar
de Ouden van Dagen huisvesting
en verzorging kunnen vinden.
Er zijn, wat de laatste verblijf
plaats van bejaarden betreft,
diverse systemen waarvan wij
er enkele nader zullen bespre
ken,
in dit artikel volgt, na de alge
mene inleiding van het vraagstuk,
een beschouwing over een com
plex woningen voor hen die lie
ver niet in een tehuis willen. We
zullen daarna nog een tehuis voor
behoeftigen bespreken, een te
huis voor een bepaalde categorie
weinig draankrachtigen en een
algemeen tehuis, dat in het bij
zonder voor de meer gegoeden
bestemd is.
jonge architect J. Rus Jr in Heiloo
heeft doen verrijzen.
Men vindt hier grenzende aan de
Nicolaas Beetsweg een in carré ge
bouwde groep huisjes. Wanneer men
ze vanuit het daarvoor liggende poort
gebouw bekijkt maken ze met hun wit
te muren en hun van banken voorzie
ne voortuintjes een vriendelijke in
druk. De gemeente heeft dit complexje
in een beplanting van jonge bomen en
struiken gezet en in het midden een
hertenkampje gemaakt waar een her
tenpaartje en een paar loopeenden op
toekomstige uitbreiding van het dier
lijk element wachten. Men heeft met
succes getracht van dit ankerplaatsje
voor Ouden van Dagen een bekoorlijk
geheel te maken.
DE STICHTING „Woningcomplex
voor Bejaarden" is hier het initiatief
van een groep protestantse burgers,
maar Heilooërs van elk geloof kunnen
hier onderdak vinden, mits zij 65 jaar
of ouder zijn. Het voor de bouw beno
digde kapitaal kan in 50 jaren worden
afgelost, men heeft gebouwd in het ka
der van de woningwetbouw, het Rijk
geeft een toeslag per woning en het geld
dat men tekort kwam, is geleend van
de gemeente.
Het belang dat de gemeente bij deze
woningbouw heeft blijkt duidelijk uit
het feit, dat daardoor 14 huizen leeg
gekomen zijn waarin in deze tijd van
woningnood gezinnen met 4 of 5 perso
nen gehuisvest konden worden.
HET COMPLEX OMVAT 23 huisjes
maar is voor uitbreiding vatbaar. Ze
zijn merendeels berekent op bewoning
door twee personen, maar in de groot
ste kunnen er desnoods drie onderge
bracht worden. Er zijn drie typen waar
van de grootste een woon- en een slaap
kamertje, met nis voor een opklapbed,
hebben benevens een zolderruimte
Een kleine hal, een keuken met kelder
kast, een vaste wastafel en een w.c.
voltooien het geheel.
Voor deze huisjes wordt een huur
van f 5.40 per week betaald met inbe
grip van het gebruik van water.
Acht woningen zijn van een kleiner
type zonder slaapkamertje voor
f 5 per week en drie éénpersoons huis
jes met een nog kleinere zit-slaapka-
mer, voor f 3.65 per week.
Er is overal gas en licht maar geen
centrale verwaming omdat de aanleg
daavan de huren gemiddeld f 3 per
week zou doend stijgen.
IN HET MIDDEN van dit complex
ziet men een wat groter gebouwtje.
Boven woont de concierge, die het al
gemeen toezicht op de toestand van
huisjes en bewoners heeft en allen det
raad en daad oijsiaat. De benedenver
dieping van dit gebouwtje is ingericht
als centrale keuken, waarin men desge
wenst ook zelf kan koken of zijn eten
kan bestellen.
Er is een badgelegenheid met een
kuipbad en twee douches en een bij
keuken met wasmachines, waarvan de
vrouwelijke bewoners desnoods gebruik
kunnen maken.
De wijkverpleegster verzorgt de zie
ken totdat hun toestand opname in een
ziekenhuis noodzakelijk maakt.
Dit is wel de allereenvoudigste op
lossing van het probleem van tehuizen
voor bejaarden, in het bijzonder be
stemd voor hen, die baas in eigen huis
willen blijven.
In een volgend artikel zullen wij een
tehuis .bespreken, dat voornamelijk voor
behoeftigen bestemd is.
Het woningcomplex voor bejaarden in Heiloo. Het grote witte huis is de
centrale keuken met bovenwoning voor de concierge.
Ayla de lieveling van de
Turkse brigade
Een Koreaans vluchtelingenkindje
heeft het hart gestolen van de
leden van het Turkse legeronder
deel in Korea. Het meisje heet
Ayla en tracht met een glimlach
wat blijheid te verspreiden onder
de vechtende Turkse troepen, die
haar als mascotte geadopteerd heb
ben. In hun tent wordt de laatste
hand gelegd aan Ayla's toilet. Haar
haren worden gekamd door ser
geant Baha Gugench, die zich als
een vader over het meisje ontferm
de en bij wie ze ook in de toekomst
een tehuis zal vinden.
Er zijn veel antwoorden op dezelfde vraag
Een immigrant klapwiekt boven de schoorsteen
(Van een bijzondere medewerker)
rjE OOIEVAAR wordt niet zonder reden de gepatenteerde kinderbrenger ge-
noemd. Hoe overtuigd alle moderne paedagogen ook de eerljjkheidsleer
prediken, steeds weer wordt de altijd onverwachte kindervraag: „Waar kom ik
vandaan", met enkele, weliswaar poëtische, maar toch niet minder oprechte ver
klaringen „bevredigd". Het is dezelfde liefelijk aandoende onoprechtheid, die
er oorzaak van is, dat op vrijwel elke geboorte-aankondiging de ooievaar staat
afgebeeld als symbool van de komst van een nieuwe wereldburger. In elk brui
loftsgedicht klapwiekt de vogel boven de schoorsteen van ieder jonggetrouwd
paar; een snoezig bundeltje in de snavel. Hoezeer iedere opvoeder zich een
beetje ongerust voelt, als hij een nieuwsgierig kind met een kluitje in het riet
moet sturen; blijven rode kool, ooievaar en andere verklaringen voor de komst
van koning Baby hardnekkig in zwang. Een kind, dat vóór zijn veertiende jaar
(meestal ligt de leeftijdsgrens zo om en bij de achttien....!) „overal-van-op-de-
hoogtg-is", wordt gewoonlijk beschouwd als iemand, die een vreselijk geheim
met zich ronddraagt en we lijken ons er wel over te verbazen, dat de kinderen
in kwestie zo weinig over hun misschien pas verworven wetenschap spreken....
In dit opzicht verschilt de atoomperiode niet van de pruikentijd.
LIET ZAL weinig bekend zijn, dat de
ooievaar als kinderbrenger eigen
lijk een immigrant is. Zo de ooievaar
een wieg mocht hebben gehad, dan
stond die vermoedelijk in het Noorden
van Midden- en Oost-Duitsland. Aange
nomen wordt, dat hij in de zeventiende
eeuw naar ons land is komen overvlie
gen en sedertdien klinkt zijn vleu^Bl-
slag dan ook in steeds driftiger cadans
boven de Nederlandse schoorstenen.
Artistieke, maar nog meer een technische affaire
(Van onze Haagse redacteur)
gEHOEDZAAM zet Kees van Dijk een aantal miniatuur-requisieten in de
maquette van een groot toneel. Hij legt er een stuk papier op, plaatst er
een sterke, afgeschermde lamp boven en draait het licht in de kamer uit. Het
effect is verrassend. Het is, alsof we van het balcon van een grote theaterzaal
op een fantastisch aangeklede Bühne kijken. Zo schept hij de illusie van een
circus met een enorme ronde kooi. Hij laat een andere scène-opbouw zien: een
paleis-interieur, waarvan de afzonderlijke delen openklappen en waaruit tijdens
de revue de spelers en de girls zullen stappen om het publiek te vermaken. Hij
toont andere ontwerpen en vertelt, dat hij zelf al deze denkbeelden zal uitvoe
ren, wanneer de directie ze aanvaardt. De stukken zullen dan worden gemaakt
in maten, waarin ze gemakkelijk kunnen worden vervoerd en op alle mogelijke
tonelen in het land opgesteld kunnen worden.
UIER groeit een revue. Het is interes-
sant, om bij de geboorte ervan te
genwoordig te zijn. Tal van dingen im
mers gebeuren heel anders dan wij ons
dat vaak voorstellen. Het is lang niet
altijd zo, dat eerst de tekst van een
scène geschreven wordt en dat men
daarbij een décor ontwerpt. Vaak gaat
dat, juist andersom. De décorontwerper
laat zijn fantasie de vrije loop en dan
proberen anderen er een passende aar
dige scène bij te bedenken.
Reeds veertien dagen na de première
van een revue beginnen de voorberei
dingen voor een nieuwe. Uitgemaakt
moet worden, wat men er aan zal be
steden. Er moet een speelplan worden
opgesteld en met tal van theaterdirec
ties moeten contracten worden afge
sloten voor de vertoning.
Om op de hoogte te blijven oriën
teert zich de directeur in het buiten
land. Daarna beginnen de stafbespre-
(Van onze speciale verslaggever)
VOUR butter-milk is the best I ever had in the world". Dat zei een Ameri-
kaanse sergeant ergens in het Zuid-Franse Bordeaux. Deze jongeman kwam
kersvers uit Korea, en had met het Amerikaanse leger nog al wat van de wereld
gezien. Met andere woorden: dat hij die Nederlandse melk de beste van de
wereld vond, kon hjj dus uit pure ondervinding beweren. Deze sergeant van het
Amerikaanse leger is niet de enige, die er zo over denkt. Zelfs niet de enige
Amerikaan. Alle Amerikaanse militairen, die hier in West-Europa gelegerd zijn,
krijgen dagelijks dit melkverse product van de Nederlandse veestapel voorgezet.
r\E AMERIKAANSE legergroepen in
Europa zijn te ver van huis en heb
ben dus op de Europese markt naar de
artikelen gezocht, die voor de ravitail
lering van deze gigantische legermacht
nodig zijn. Aanvankelijk betrokken ze
melk en melkproducten uit Denemar
ken. Sinds half 1950 is daar Nederland
bijgekomen. De situatie op dit ogenblik
is zo, dat Denemarken 40% van de be
nodigde hoeveelheid levert, Nederland
60%. Dat kwantum beloopt voor wat
het Nederlandse aandeel betreft nu al
ongeveer 700.000 liter per week. „De
Sierkan" heeft hiervan sinds kort te
zorgen voor ri 80.000 liter, „Sterovita'
voor de inderdaad kolossale hoeveelheid
van 600.000 liter per week.
Het grootste contingent Amerikaanse
militairen is in Duitsland gelegerd
Vandaar dat dagelijks tussen 8 en 10
uur 's avonds een speciale melktrein
van 12 tot 15 koelwagens de Nederlands-
Duitse grens tussen Venlo en Kalden-
kirchen passeert. Bestemming: Frank
furt. In deze Duitse stad wordt de trein
gebroken". Gekoppeld aan de gewone
Duitse treinen gaan de wagons dan alle
een verschillende richting uit naar de
verschillende onderdelen van het Ame-
rik'.anse bezettingsleger. Intussen zijn
echter ook een paar wagens_ In Neder
land gekoppeld aan de Parijse goede
rentrein. die 's morgens tussen 6 en 7
uur de Nederlan Is-Beleische grens over
schrijdt. Bestemming: Frankrijk. Tot in
de Pyreneeën wordt dit goed-Neder-
landse product gebracht Het Ameri
kaanse leger-onderdee'. dat in Enge
land ge'egerd is, laat de KL M. voor
melkboer spelen.
Een karavaan van tankauto's rijdt
dagelijks van Drente naar Amsterdam
en Dordrecht om er de rauve (gekoel
de) melk af te leveren. In de hoofdstad
er. in. de Merwestad wordt zij gestan
daardiseerd, verwerkt en gebotteld
Van deze 700.000 liter gaat dagelijks
270.000 liter in geparaffineerde dozen
weg. Het Dordtse bedrijf is het enige
in Europa, dat deze Amerikaanse me
thode toepast.
Vernuftige machines vormen, plak
ken, paraffineren, vullen en nieten ten
slotte de cartons. Geen mens krijgt de
kans ergens met zijn vinger aan te zit
ten. Het enige nadeel is, dat elk carton
ongeveer zeven Nederlandse centen
kost. Ondanks zeer lofwaardige pogin
gen van een bedrijf uit Leeuwarden,
is men er in ons land niet in geslaagd,
materiaal te fabriceren, dat het het
Amerikaanse kan vervangen.
Vier duizend cartons per uur moeten
er immers afgeleverd worden, wil men
dag in dag uit met de regelmaat van
een klok aan zijn verplichtingen kun
nen voldoen. Men denke het zich even
in, hoeveel organisatie en voorberei
dend werk voor dit alles nodig is. Al
leen wie hier mee te maken hebben,
zijn in staat om de juiste waarde aan
te voelen van het woord van die Ame
rikaanse sergeant: „Your butter-milk
is the best, I ever had in the world"
En dan denken we nog maar niet eens
aan die kei-harde vijf millioen Ameri
kaanse dollars, die ons verarmde landje
er nu al een paar jaar achtereen aai
verdient.
Dagelijks wordt hard gewerkt aan de verpakking in cartons van de vooi
de Amerikaanse bezettingstroepen bestemde melk. Men maakt daarvoor
gebruik van ingenieuze machines.
kingen: balletmeester, componist, décor
ontwerper, costumier en tenslotte ook
de technische man komen bij elkaar.
Allerlei ideeën, niet zelden aansluitend
bij actuele gebeurtenissen, komen ter
tafel. Soms ook gaat men uit van me-
lod eën, zo indertijd in de revue Copa-
cabana.
Stafbesprekingen
TN DE loop van een reeks stafbespre
kingen krijgt de revue langzamerhand
vorm en gestalte. Ideeën worden ont
wikkeld en uitgewerkt, vaak ook vol
komen omgewerkt. Daarbij moet men
er terdege rekening mee houden, dat
het publiek vaak heel anders oordeelt
dan de vakmensen. Het zou de eerste
keer niet zijn, dat een scène, waarvan
men zich veel voorstelde, valt als een
steen. Aan de andere kant gaat een
scène, waarvan het gezelschap niets
verwacht, er soms in als koek. Dat is
p.v. gebeurd in een Snip-en-Snap-revue,
waarin Snip aan Snap verzoekt, aan
te bellen bij een kennis met wie hij
overhoop ligt. Als hij uit zijn bed komt
en het raam van zijn slaapkamer op
schuift, moet Snap-alleen maar zeggen:
Er hangt een man uit het raam! Aldus
gebeurt. Er wordt gebeld, de man
schuift zijn raam open, maar komt dan
naar beneden, om eveneens te kijken,
wie er wel uit zijn raam hangt. Ten
slotte staat Snip na veel verwikkelin
gen met 's mans vrouw achter het bo
venraam en de in zijn nachtrust ge
stoorde bevindt zich in zijn pyama op
straat. „Dat wordt niets", dachten alle
spelers. Men vergiste zich. Het werd
een daverend succes, met het gevolg,
dat het tafereel tenslotte stukken lan
ger duurde dan het was opgezet.
Het komische deel
OET komische gedeelte staat in een
1 revue vrijwel op zichzelf Directie
en sterren zetten tezamen de eigen
nummers op. De komieken schrijven
soms hun eigen 'eksten, soms roepen
zij ook de hulp in van speciale tekst
schrijvers. De sketches worden dan in
de loop van de opvoeringen als het
ware naar het publiek toegespeeld. Ze
hebben een vast stramien, maar al naar
ge'ang de reacties van het publiek wor
den ze telkens weer wat gewijzigd. Zo
doen het Willy Walden en Piet Muyse-
laar, zo deed het in het verleden ook
Buziau.
Op een komische scène moet een goe
de showscène aansluiten. De keus is
zeer moeilijk. Zodra men het geheel
overziet, wordt de volgorde van de
nummers vastgesteld. Daarbij moet er
rekening mee worden gehouden, dat
het ene décor achter het andere kan
worden opgesteld. Wil men geen hia
ten krijgen, dan moeten er steeds drie
décors achter elkaar staan. De revue
moet zonder onderbrekingen worden
vertoond. Daarom telt ook de compo
nist ziin muziek maat voor maat uit
Zo wordt een revue vooral een tech-
mische affaire.
Wanneer in de jtafbesprekingen alle
problemen zijn opgelost, en alles wis
kundig in elkaar zit, beginnen de repe
tities. Eerst oefenen de groepen afzon
derlijk: de komieken met de bijfiguren
apart, de muziek ergens anders en ten
slotte nog het ballet bij de piano. Lang
zamerhand komen al deze groepeq vol
ledig tezamen zonder costuums. De
laatste week gebeurt dat dagelijks in
een theater; eerst zonder, dan met dé
cors en tenslotte ook met costuums. De
opbouw van de décors wordt geoefend
want alles moet immers volgens het
horloge verlopen.
En als dan de generale helemaal naar
wens verloopt, mogen de medewerkers
veertien uur slaper volkomen ver
diend na een week van hard werken,
waarin de mensen hun bed bijna niet
te zien hebben gekregen. De eerste uit
voering vergt alweer het uiterste. Kort
na de première begint de kringloop op
nieuw....
Een oud bruiloftsgedicht, dat de Deven
ter dichter Jan van der Veen in 1653
schreef, gewaagt het eerst van meneer
Langbeen, de leverancier van kinder
tjes. Toch hoe algemeen het kinder
geloof in de ooievaar schijnt te heersen
lijdt het dier in de lage landen een
kommervol bestaan, als men zijn popu
lariteit vergelijkt met die in Duits
land. Sedert eeuwen hebben deze vogels
daar genesteld. Het is logisch, dat de
Duitsers, op wie de ooievaar, die op ge
regelde tijden met een mysterieuze be
stemming vertrok, een diepe indruk
maakte; dit men zou zeggen „legen
darische" dier aan de nieuwsgierige
kleuters voorhielden als bezorger van
de pasgeborenen. Men bemerkt hierin
duidelijk, dat de omstandigheden, het
milieu, een grote invloed hebben op het
denken, de dromen van de mens en
daardoor weer op het volks- of kinder
geloof. Zo zal bijvoorbeeld de water
geest alleen voorkomen in waterrijke
gebieden, terwijl de demonen van het
moeras slechts in moeras-gebieden een
redelijk bestaan kunnen leiden.
Hoe vreemd het moge schijnen; de
ooievaar is in Nederland niet nummer
één. Reeds lang voor zijn komst had
den de Nederlandse vaders en moe
ders hun eigen dooddoeners op de
„precaire" kindervraag. Doch ook hier
had het milieu een sterke invloed.
Zo zou men kunnen zeggen, dat bij
voorbeeld de Bergumer „poppestien"
meer Nederlands is dan de ooievaar,
omdat de laatste zuiver een import
artikel is. Om een en ander duidelijk
te maken, moeten we een onderscheid
maken tussen twee min of meer onaf
hankelijke groepen in het kindergeloof,
namelijk waar worden de kindertjes
vandaan gehaald? en wie brengt ze?
De eerste groep vertoont nog sterk
de Oudgermaanse opvattingen over
de herkomst van het leven, zoals het
veel verbreide geloof, dat de kinderen
uit bronnen en putten en - zoals aan
de Zaan - uit de watermolen komen.
De oude Germanen geloofden, dat de
bewoners van het zielenrijk per-schip
over het water in het land der leven
den arriveerden. Vandaar ook, dat de
Amsterdamse baby's heel lang per
schuitje uit de Volewijk werden ge
haald. In Noord-Holland, vooral in
West-Friesland, waar honderden slo
ten en vaarten zijn, haalde vader of
moeder de kindertjes uit de rietschoot,
de rietrand langs het water. Vooral
hier ziet men dus duidelijk de milieu
invloed. De „Poppestien" als plaats in
herkomst van kleine kinderen, is voor
al in het Noordoosten van Friesland
en het Westen van Groningen in trek.
Soms ook levert een gewone grote
steen de baby's af. Rondom Nijmegen
doch ook in Bergen bij Alkmaar en in
Castricum vinden we een enkele maal
een Rooms-Katholieke invloed. Hier
komen de rozige wurmpjes uit de he
mel, uit het paradijs, uit het Heilige
Land of de missie.
De kool, naar wens rode-, witte-, groe
ne-, of sqvoiekool fungeert op 'n merk
waardig eigenzinnige wijze als magazijn
van pasgeborenen. Immers, in de kool
streek, de Langedijk,wordt de kool
betrekkelijk weinig genoemd. Meer
vindt men de kool in Zuid-Holland en
Zeeland en zelfs tot in de Bètuwe. Een
bepaalde koolsoort wordt dikwijls ver
antwoordelijk gesteld voor de haar
kleur van de kinderen, of voor het feit
dat er meisjes of jongens zijn.
Meestal kiezen de ouders echter het
meest markante van hun omgeving
als „kindermagazijn".
In Scheveningen en IJmuiden vindt
men daardoor de vuurtoren, in andere
havenplaatsen weer de schepen. In
Overijsel komen de kinderen uit de
turf en de steenkool, terwijl dit merk
waardigerwijs in Zuid-Limburg in het
geheel niet voorkomt.
Dan zijn er nog tientallen plaatsen,
die elk voor zich een aparte verkla
ring hebben. Dijkerhoek in Overijsel
heeft bijvoorbeeld de kelder en Rijssen
ook in Overijsel; de vogelnesten. De
Achterhoek heeft schoorstenen, dak
goten en elders spreekt men weer o-
ver de knotwilg, een holle boom, een
boomstronk of het bos. Een dorp in
Zuid-Friesland wijst weer op een oude
molen, als de „precaire" vraag zich
voordoet.
Kinder-b r e ng e r s zijn in mindere
mate vertegenwoordigd. Naast de ooie
vaar moeten we als kinderbrenger de
dokter en de vroedvrouw beschouwen.
Dit zijn alle moderne vormen van kin
dergeloof. Doch de allernieuwste is wel,
dat nieuwe wereldburgers per vlieg
machine worden bezorgdHet is een
typisch symptoom yan deze tijd, die de
neiging heeft de wonderen te verschui
ven van de toch ondoorgrondelijke na
tuur naar de berekenbare en in wezen
allerminst geheimzinnige techniek.
Men kan dit betreuren, omdat een
vliegmachine zo'n prozaïsch instrument
geworden is. Een feit blijft echter, dat
noch de ooievaar, noch de kool, noch
de „Poppestien", noch welke gefingeer
de „moederschoot" dan ook, een ver
vangingsmiddel kan zijn voor het wer
kelijke, schone verhaal van de geboorte
van een nieuw leven. Laat ons beden
ken, dat de kinderziel nog in staat is
zonder een spoor van perversie dit
prachtige poëtische verhaal te begrij
pen.
Ruiter werd ten onrt
veroordeeld voor mei
Enige tijd geleden heeft zich
Waaldijk bij Wamel een ongelu
gedaan, waarbij enkele personei
gewond werden. Een auto, waai
personen zaten, ontmoette twee
Het paard van een hunner be;
Bteigeren, zodat de chauffeur, o
ger te voorkomen, een zodanige
king moest maken, dat zijn waj
de dijk neer rolde.
De zaak diende voor het kar
recht te Tiel, waar de beide
verklaarden, dat zij achter elkaa
den gereden. De inzittenden v
auto hielden echter vol, dat zij ds
nen naast elkaar hadden gezien.
Deze verklaring leverde een d(
ters een vervolging wegens m
op; hij werd tot zes maander
vangenisstraf veroordeeld door d<
hemse rechtbank.,
Voordat deze zaak in hoger 1
voor het Arnhemse hof diende,
de verdediging eerst een onderzo
plaatse ingesteld. Daarbij bleek,
inzittenden van de auto het slach
waren geworden van gezichtsbed
Een vriendelijk uliimaiu
In antwoord op een vraag va
Tweede Kamerlid Weiter, heel
minister-president inzake de inb
genomen wapenen op de Nederl
schepen „Blitar" en „Talisse",
klaard, dat aan de Indonesische
ring een nota is overhandigd, w
op teruggave van deze wapenen
aangedrongen. Mocht aan dit verli
niet vóór 1 Maart worden teg<
gekomen, dan is de Nederlandse
ring voornemens de kwestie aai
Uniehof voor te leggen. Tenzij d
donesische regering liever de besl
van een andere internationale, ree
lijke instantie of arbiter wenst
roepen. De Indonesische regering
nog niet op de nota geantwoord.
Huwelijksdrama te Nijmc
voor Arnhemse hof
In Maart van het vorige jaar
een Nijmeegse smid zijn vrouw,
niet meer met hem samenwoonde
het huis van haar kennissen in
auto gesleept en is na haar te he
mishandeld naar het Maas-Waalk;
gereden om er een eind aan te m;
Op het laatste ogenblik schrok hij
de daad terug en bracht de vi
naar een ziekenhuis. De Arnhi
rechtbank veroordeelde hem tot
jaar gevangenisstraf en ter bes<
kingstelling van de regering. In h
beroep is voor het Arnhemse hof
derhalf jaar en voorwaardelijke tei
schikkingstelling tegen hem geëisl
Man en vrouw-hadden zich intu
Verzoend.
Het programma van bet interna
naai hockey-tournooi, dat tijdens
Paasdagen te Amstelveen zal wor
gespeeld ter gelegenheid van het
jarig bestaan van de Amsterda:
Hockey en Bandy Club, is thans v;
gesteld. Zowel bij het dames- als
het herentournooi zijn de elftallen
gedeeld in twee poules, en wel
volgt:
Dames: Poule 1: Southern Counti
Women s Hockey Association, Ooste
elftal, rood wit; Poule 2: La Vie
Grand Air du Medoc, Hilversum
Amsterdam.
Heren: Poule 1: The Oxford Univ
sity Hockey Club, BMHC, Hilvers
en Amsterdam; Poule 2: La Vie
Grand Air du Medoc, Royal Rac
TOGOde Bruxelles' de Batavieren
Trofee Edmond Genh'1 19
werd niet toegekend
De presidenten en vice-president
van de verschillende nationale wieli
bonden zouden gistren tijdens een ma;
tijd de Trofee Edmond Gentil 1951 tc
wijzen. Zoals bekend wordt deze Ti
iee-,ee" bronzen beeld, toegekend vo
ue beste individuele prestatie van h
Ipfn da,VveI voor het geheel der wi
lvf s van een land.
bi{e.arfne/,st?m.mingen was geen abs
nresi,w rheid verkregen zodat i
staairt Van de Ult dertig leden b
men? h»3?-1? overeenkomstig het regl
ment besliste, dat de Trofee voor 19
ontbrek?nWOrden toegewezen. Niet h
maar lan schitterende prestati
™e i irv e overvloed ervan belet
komen Positief resultaat
Ime'd^ 61 eens over gedach'
land* Üm 8 van het Neder.
Z°U ZUn als 1000 voet.
elftalieder voor z*h da
middel?» d" samenstellen en het ge
U kun? d= aarVan werd gnomen
U het Nw*r 7Zelf aan meedoen al!
keuze Invnt el£tal van Uv
forniulier d *P ?et GoaI-PrÜs vraag
vXtbVt ba UW k™id™ie'
Bovendien hebt U dan nog kan.
prijzen" die' 4°° m°°le voetbal'
Prijzen, die voor de inzenders be.
