Een expositie in Franse geest
In de greep der Kominform
De Speeltuin
Het nieuwe boek
Eigen landbouwmachine-industrie na
de oorlog opgebouwd
Puzzle-rubriek
Kwistig gebruik van particuliere
Nederlandse eretekenen
y
Textiel trekpleister van de Jaarbeurs
Zakdoeken als parachutes en knotten
wol als schaakstukken
WE hebben het gevraagd aan Geertsema, die nu al heel wat jaartjes de
kaartjes afscheurt op het Vreeburg te Utrecht, aan de kellners, die met
hun kofflekarretje langs de stands rijden en aan een paar Jaarbeurs-
veteranen, maar allen waren ze het er unaniem over eens, zo'n Voorjaarsbeurs
nas er nog niet geweest. En dan bedoelen ze niet al die radio's, lappen,
schoenen, tassen, kofferB en duizend-en-een artikelen meer, welke zich daar
aan Vreeburg en Croeselaan opstapelen; die komen elk jaar terug, liefst een
beetje glimmendcr, groter of kleiner dan een jaar tevoren. Neen, waarover
zo eenstemmig de loftrompet werd gestoken is de textiel. De wijze, waarop
de producten van de Nederlandse en Belgische textiel-industrie dit jaar aan
de Jaarbeurs-bezoeker worden gepresenteerd, is wel zo origineel, dat men
vergeet op een zaken-beurs te zijn
Masseermachines en
skuim-wijn
Binnenlandse behoeften worden reeds voor meer
dan de helft gedekt
Groeiende export
MEN was onvoldoende op de hoogte
met de benoeften, met de productie
van anderen en met de omvang van
de import. Om gedekt te zijn tegen
het" wegvallen van een bepaalde vraag
vervaardigde men verschillende soor
ten werktuigen, waardoor men niet
tot de productie van grotere machines
kwam en in geen geval tot series van
enige betekenis. Bovendien veroor
loofde de koopkracht van de gulden
zich op de buitenlandse markt van de
nodige werktuigen te voorzien. Na de
oorlog was dat anders. Het ontstane
tekort en het moeilijk verkrijgen van
landbouwwerktuigen in het buitenland
leidde ertoe, dat de belangstelling voor
een eigen productie toenam, waarbij
men uiteraard voor allerlei proble
men kwam te staan.
Trotse soldatenborst met Jruitsla"
„Oorlogshelden" met kruis van de Vierdaagse
Vijf en twintig „orden"
3e komende regeling van het luchtverkeer om Schiphol
\\l
w '-v~ x
j V\
Ons kort verhaal
Kleurenfotografie bij de
kankerbestrijding
ZATERDAG 29 MAART 1982
(Van onze speciale verslaggever).
AAT U die televisie-toestellen en elc-
trische scheer-apparaten even links
liggen en ook de lederwaren nog even
onaangeroerd, want vóór alles moet u
toch dat sprookje beleven, dat artisten-
handen daar in de grote Beatrix- en
Irene-hal te voorschijn hebben geto
verd .In een schemerig licht hangen
zakdoeken als parachutes in de lucht,
fel-kleurige knotten wol zijn pionnen op
de zwart-witte vakken van een reu-
zen-schaakbord en in schelpen als uit
het land van Gulliver worden de
nieuwste bad-costumes getoond.
Sneeuwwitje kon niet schoner tule
hebben gedragen dan hier in de meest
wonderlijke en kleurrijke vormen ligt
uitgespreid. Zo wandelt men als in een
droom verder, over de pleinen en door
de kronkelstraatjes van dit textiel-
paradijs. Ergens in een lingerie-afdeling
klateren kleine fonteintjes en kostbare
orchideeën vormen het decor voor nog
kostbaarder zijden stoffen.
Met Franse zwier
LIET is Martin Engelman, de Parijse
Nederlander, die dit alles op zo'n
artistieke wijze heeft gerangschikt.
Hollandse degelijkheid wordt hier met
Franse zwier aan het publiek getoond.
Er zitten natuurlijk ook bezwaren aan
deze wijze van etaleren, want daar,
waar Engelman een Theatre Forain ont
wierp en poppen van zijn Parijse leer
meester Maltin in wollen stoffen tot
leven brengt, is het gevaar niet denk
beeldig, dat het textiel-product zelf
verdwijnt in het kunstzinnige, artistieke
geheel. En dat zal toch niet de bedoe
ling zijn van de Twentse en Brabantse
textiel-fabrikanten die hun producten
niet alleen willen tonen, maar ook aan
de man brengen. Wat dit laatste be
treft zijn de standhouders niet ontevre
den. De verwachtingen waren in deze
orgels, bordenwasmachines en artikelen
daar. dat er zeer bevredigende resulta
ten werden geboekt.
Voor Ischias
f\P een middag kan men op de Jaar-
beurs een hele wereld ontdekken,
Daarvoor moet men gaan neuzen in de
buitenlandse paviljoens, waar Duits
land ditmaal de grootste ruimte nodig
heeft. In dames-modeartikelen, piano's,
orgels .bordenwasmachines en artikelen
voor de huishouding zijn onze Ooster
buren het beste georiënteerd. Tussen
deze weinig-schokkende producten
vindt u echter een masseer-machine. om
de rheumatiek en ischias mee kwijt te
raken en een huisbar, die tegelijk als
ijskast fungeert. Maar voor deze laatste
Kroniek van Sint Pancras
door A. Mekken
Van de hand van de genealoog A.
Mekken is thans een boekje versche
nen, dat de veelzeggende titel „Kroniek
van Sint Pancras tot het jaar 1900'
draagt. B. en W. van Sint Pancras had
den hiertoe in 1950 de stoot gegeven,
omdat er tot dusverre geen literatuur
in compacte vorm over het dorp ver
schenen was. Zoals alle geschiedschrij-
vingen, is ook die van Sint Pancras
geen amusementslectuur, doch voor
hen, die van het ontstaan en de toch
veelbewogen ontwikkelingsgang
van hun dorp iets meer willen weten,
zal dit sober uitgevoerde boekje in een
behoefte voorzien. De heer Mekken
heeft tal van bronnen aangeboord en
hij beschikt over een vlotte pen, waar
door zijn boekje niet alleen historisch
verantwoord, doch ook zeer leesbaar is
geworden. Na verschillende opvattin
gen van vroegere geschiedschrijvers,
Waaronder die van de bekende Alk
maarder Eikelenberg, tegen elkaar te
hebben afgewogen, volgt de heer Me re
ken de gesch'xlenis van het dorp
Vanaf de dertiende eeuw op de voet.
Aparte hoofdstukje; zijn gewijd aan
de verwoesting en onderwerping van
Vronen in 1297, de droogmaking van
het Vronermeer en de Allerheiligen-
Vloed. Het zielental van het dorp wordt
op verschillende plaatsen, naarmate
men de moderne tijd nadert steeds
veelvuldiger, genoemd en gespecifi
ceerd. Aan het slot is er een korte,
doch nauwkeurige beschrijving van
allerlei kleine feiten uit de laatste de
cennia van de vorige eeuw Het ligt
in de bedoeling een vervolg op dit kro-
niekje uit te geven, waarin dan wel
licht ook foto's zullen worden opge
nomen.
De heer Mekken heeft hun, die zich
voor de geschiedenis van Sint Pancras
interesseren, ongetwijfeld een grote
dienst bewezen met de samenstelling
van deze beknopte kroniek. Typo
grafisch is het boekje zeer eenvoudig,
doch met toewijding verzorgd.
„heimliclier Schatz" betaalt men dan
ook f 1400.
Zwitserland doet het een beetje be
scheidener, maar wat de Alpen-bewo
ners hebben meegebracht mag gezien
worden. Natuurlijk zijn er horloges
„mooie Hugo" uit de Tour de France
maakt er zelfs (op een foto) reclame
voor. Verder schijnt het breien in
Zwitserland een nationaal gebruik te
zijn, want bijna om de andere stand
krijgt men een demonstratie met brei
machines.
Tunesië pronkt met tapijten, vruch
ten, groenten en wijnen en Joego-Slavië
doet het al niet minder met tabak, le
derwaren en landbouw-producten. U
kunt hier rustig uw nieuwsgierigheid
uiten, want in de twee minuten, dat
we aan de Slavische sigaretten en si
garen stonden te ruiken, hoorden we
de standhouder uit het land van Tito
in vijf verschillende talen telefoneren.
„Skuim-wijn"
HE trots van de Luxemburgers zijn
elk jaar weer de wijnen, het aarde
werk en het natuurschoon. Riesling en
Rulander zijn weer in alle jaartallen
voorradig, de beroemde kopjes en scho
teltjes van Septfontaines zijn schoner
dan ooit en de vergezicht-foto van Ech-
ternach is nog een paar meter groter
dan een jaar geleden.
Canada is voor het eerst na de oor
log op de Utrechtse Jaarbeurs aanwe
zig. De prikkelende houtlucht van de
Canadese wouden doet echter ver
trouwd aan en de vele jonge paar
tjes,, die reeds kwamen vragen naar
emigratie-mogelijkheden, zullen weinig
moeite hebben gehad, in de sfeer te ko
men
Wie even gezellig wil babbelen, moet
beslist even gaan kijken bij Zuid-Afrika,
want daar raakt de heer Theron, een
ras-echte Transvaalse zoon, niet uitge
praat over „die produkte uit die vrug-
bare en sonnige vallei". Natuurlijk
vindt onze gastheer het spijtig, dat hij
de Van Riebeeckfeesten nu misloopt,
maar als het op feesten aankomt, kan
dat desnoods in Utrecht ook, want de
champagne, de „skuim-wijn", hebben
de Afrikaners in kisten vol meege
bracht.
Als laatsten bezochten we de Belgen
en daar hadden we zowaar een echt-
Nederlandse ontmoeting, n.l. met zes
Urkers, die met hun beste Zondagse
bolbroek en petje naar Utrecht waren
getogenvoor zaken. Zelfs bij de
Argentijnen waren ze geweest, maar
heel de buitenlandse wereld op het
Vreeburg had hen niet kunnen leveren
wat zij zochten: een automatisch echo
lood. Geen wonder dan ook, dat de
Belgen met al hun radio's, glas- en
aardewerk nauwelijks de interesse van
deze teleurgestelde IJselmeervissers
konden opwekken. Om er dan tenslotte
toch nog maar „een gezellige dag" van
te maken, ging het zestal wat verpo
zing zoeken in de luchtvaart-stand van
de K.L.M., buiten op het Jaarbeurs
terrein, waar men kon luisteren naar
de stem van de verkeersleiding op
Schiphol-tower. Tenslotte is dat stoer
werk en dat ligt een Urker beter dan
glas- en aardewerk
(Van onze Haagse redacteur).
Jn tegenstelling met vóór de tweede wereldoorlog heeft Nederland tegenwoor
dig een eigen zij het nog bescheiden industrie van landbouwmachines.
Dat is, zo zou men kunnen zeggen, een van de gunstigste gevolgen van de vijf
jaren bezettingstijd, bij alle ellende en narigheid, die zij over ons land gebracht
hebben. Wy proberen thans zo veel mogelijk ons zelf te helpen en binnen onze
grenzen te vervaardigen waarvoor wij vroeger bij vreemde mogendheden
moesten aankloppen. Er waren niet lang na de bevrijding slechts twee groepen
van producenten. In oe eerste plaats de landbouwsmeden, dle beschouwd
moesten worden ais de producenten van de eenvoudige speciale streekartikeien
en in de tweede plaats de ongeveer veertig door de Vakgroep „Landbouw
werktuigen" erkende landbouwwerktuigenbedrijven, waarvan enkele de grotere
werktuigen als dorsmachines, stropersen, zaaimachines en sorteercombinaties
vervaardigden, doch het merendeel zich beperkte tot de productie der meer
eenvoudige werktuigen, zoals aardappelsorteerders, gierpompen en dergeiyke.
(Advertentie, Ing. Med.)
Ter oplossing daarvan werd aan de
hand van de gemiddelde behoefte aan
landbouwwerktuigen in agrarische be
drijven van verschillende grootte en
type door het Centraal Instituut voor
Industrie-ontwikkeling een bereke
ning opgezet, die het mogelijk maakte
voor elk artikel vrij nauwkeurig de
jaarbehoefte vast te stellen en zonder
veel risico aan fabrikanten de produc
tie van zekere artikelen te adviseren.
De materiaalvoorziening legde men in
handen van het Bureau Grondstoffen
en Voedselvoorziening, dat tevens de
import van landbouwwerktuigen in
handen had, waardoor de invoer af
gestemd kon worden op de Nederland
se productie.
Mogelijkheden
Reeds in 1947 kwam men tot de con
clusie. dat in deze tak van industrie
uitbreidingsmogelijkheden lagen voor
alleen wat de Nederlandse behoefte
betreft, 1400 onmiddellijk productie
ve arbeiders, die met een investering
van ongeveer 7.5 millioen gulden een
productievermeerdering van circa
12.000 ton aan landbouwwerktuigen
per jaar konden geven met een waar
de „af fabriek" van 18 millioen gul
den per jaar. Tegenover een import
van materiaal van circa 5 millioen
gulden, betekende dit dus een devie-
zenwinst van 13 millioen gulden.
Heel erg van een leien dakje ging
het echter niet. De opbouw van een
nieuwe industrie heeft enige aanloop
tijd nodig en in die periode zat de
buitenlandse concurrentie uiteraard
niet stil. Aanvankelijk was er weinig
kwantitatieve vooruitgang, doch wel
verbeterde het door Nederland ver
vaardigde product kwalitatief, met
het gevolg, dat er voor verschillende
artikelen tegen aanvaardbare prijzen
langzamerhand een exportmarkt werd
gevonden.
IN het algemeen is men thans niet
ontevreden over de vorderingen,
die de Nederlandse landbouwwerk
tuigenindustrie gemaakt heeft. Buiten
beschouwing gelaten de tractoren,
landbouwwagens en landbouwgereed
schappen. groeide de productie van
I landbouwwerktuigen in ons land als
I volgt:
In 1946: 4000 ton met een waarde
van f 6.000.000; in 1947: 6000 ton, waar
de f 9.000.000; in 1948: 8000 ton, waar
de plm. f 12.000.000; in 1949: 8500 ton,
waarde plm. f 13.000.000; in 1950: 8500
ton, waarde plm. f 13.000.000.
De langzame groei na 1948 en de
stilstand daarvan in 1950 was het ge
volg van de toenemende importen van
landbouwwerktuigen. Vooral in de
laatste tijd gaat Duitsland weer een
woord meespreken en ook Belgie en
Frankrijk zitten niet stil. Doch Neder
land is thans toch zo ver, dat het voor
meer dan de helft in de eigen behoef
te voorziet en in staat is tot een be
scheiden export. Zelfs worden land
bouwmachines naar Canada uitge
voerd. Dat rechtvaardigt de verwach
ting, dat de Nederlandse landbouw
werktuigenindustrie zich wel handha
ven zal en zich steeds steviger zal
vestigen.
Puzzle 234. De Vermenigvuldiging der
Vieren (Opl.)
De bedoelde vermenigvuldigsom, die
voldeed aan de gegeven voorwaarden,
zag er geheel in cijfers als volgt uit:
763849
763849
6874641
3055396
6110792
2291547
4583094
5346943
583465294801
Uit het groot aantal ontvangen oplos
singen bleek, dat men met veel genoe
gen naar de bedoelde som had gezocht.
Zeer vele dames bleken niet terug te
schrikken voor een enigszins reken
kundige opgave.
Na loting onder de inzenders van een
goede oplossing is de wekelijkse prijs
van f 5ditmaal ten deel gevallen
aan: Mej. D. Held, Oudendijk 133 (Post
Avenhorn). Abonné van het Dagblad
voor West-Friesland. Gefeliciteerd!
Deze prijs zal worden toegezonden.
En nu onze nieuwe opgave.
Puzzle 235. Een moeilijke lettergreep-
puzzle.
Hieronder vindt men in alphabetische
volgorde 49 lettergrepen. Daarvan kun
nen de 12 woorden gevormd worden,
die voldoen aan de verder gegeven om
schrijvingen.
Welke zijn die woorden en welk
woord vormen de eerste letters, gele
zen van boven naar beneden?
Lettergrepen
bebeicacodedodoes
tegergigogrihoinin
inJalaIelilimenane
niniopapelrararan
reirensetateterter
teittitietotrietuusver
zil.
Omschrijvingen
1. iets dat voorkomt in de schors van
de berkenboom, 2. Chileense goudmunt.
3. Bekende mooie vogel. 4. Vraag om
opheldering of inlichting. 5. Naaldbo
men. 6. Romeins dichter. 7. Geheel en
al. 8. Niet te scheiden. 9. Staande kan
delaar van kristal. 10. Onschendbaar
heid. 11. Waternimf. 12. Onderdeel van
de wiskunde.
Oplossingen
(per briefkaart) tot en met Donderdag
3 April aan de Redactie van dit blad.
(Onder de inzenders van een goede
oplossing wordt weer een prijs van
f 5.verloot).
Geen liet, sonnet of Madrigaal quam immer sóó in swangh
als nu het dwaze speeltuynliet: ick hoor 't reets dagenlangh.
Het slagersjongh, de radio, de oudtjens op de banck:
eenelck gaet nu den speeltuyn in en brenght den dichter danck.
We schommelen en draeyen maer, tótdat w' onpass'lyck syn,
dogh ieder neuriet, fluyt en singht het magische Refreyn.
De waerelt is in speeltuynsfeer, nu weet men: ,,'t Al is Spell"
En 't kotsen na hët schommelen, och dat comt later well
Er quam een spel, dat „Speeltuyn" heet, ick sagh reets een slgaer,
die op den doos een Speeltuyn hadt en kindren al te gaêr.
Je kryght stracks „Speeltuyn-margarien" dat con er nèt nogh by.
De molen draeyt maer lustigh ront; gheen mensch blyft ervan vry.
Er ls een rolprent in de maeck, die op den Speeltuyn slaet,
waerin een Pa (niet luy) met kroost, naer enen speeltuyn gaet.
Oock in die film speelt steets dat liet, dat tettert in myn oor,
Doch wie maer Speeltuyn-minded is, bereydt sich erop voor.
Cortom; de molen en de wip, de schommel en de ton,
sy knersen waer men 't arme oor in Neêrlant wenden con.
De mensch gheeft kapitalen uyt voor 't veelghedraayde liet
Maar centen veur den Speeltuyn-bouw.... Eilaes, die syn er niet....!
THOMASSIUS
(Van onze speciale verslaggever),
gen paar officieren zaten in het café niet ver van ons vandaan. De oudste, een
luitenant-kolonel, viel op door twee rijen bonte linten qp zjjn linkerborst.
Merkwaardig dachten wy, hy moet een goed deel van de oorlog hebben mee
gevochten met ai die onderscheidingen, maar eigenlijk ziet hy er toch wat
on-militair uit; om de waarheid te zeggen stond het woord „kantoor" over zijn
hele figuur geschreven. Een vriend, zelf ex-officier, zag onze blik. „Ho", zei
hij. „Je denkt natuurlijk, dajt dit een echte oorlogsheld is met al die „frultsla"
op zijn borst. Maar ik zal je uit de droom helpen".
CN hij begon op te sommen. „Mobilisa-
tiekruis 1914/1918; onderscheidings
teken voor langdurige dienst als offi
cier; mobilisatie-oorlogskruis. vaardig
heidsmedaille K.N.I.L.; medaille Neder
lands Olympisch Comité; medaille Ne
derlandse Bond van vrijwillige Burger
wachten; kruis van de Algemene Ver
eniging van Nederlandse Reserve Offi
cieren voor militaire prestatietocht;
herinneringskruis 1940/1945 van het
Nederlandse Rode Kruis. Ziehier de
„orden en eretekenen" die door al de
prachtige lintjes worden vertegenwoor
digd".
Men begrijpt, dat wij hem niet wilden
geloven. Wat hij had opgenoemd klonk
JNoor tn von\
1 Huil
anvliegge
an SC HI
QppMSTjpbAM
SCHIPHOL
^UTRECHT
3Nqqt en von\
\Lontftn
j Kopunhogtn
f" i en Ma/mö I
<-? 'x /'-7 i
'f V' \4'
'o,
*Tl I 9*3
f
J 1 K. J Frankfort
1nis,r.
f s
+X. j f... '.X: X X X" J52I5I IviPELT
In deze kaart geven wij een overzicht van de verkeersregeling, zoals voor
de burgerluchtvaart op Schiphol is vastgesteld. Deze regeling is een onder
deel van een luchtwegennet, dat zich uitstrekt over geheel Europa.
-X
W/IE zou in het liefelijke Wortelschans,
met zijn klompenfabriekje als enige
industrie, grote dingen verwachten? De
vierhonderd ingezetenen gaan elke
Zondagmorgen getrouw ter kerke en
als er na negen uur 's avonds nog een
lampje brandt in Wortelschans, dan is
dat achter het hartvormige openingetje
in een W.C.-deur. De „Wortelschanser
Kroniek", die tweemaal per week ver
schijnt, heeft derhalve moeite genoeg
om al zijn vier pagina's vol te krijgen.
Nimmer woedde er een flinke brand in
het dorp, geen roofmoord deed de bur
gers ijzen en sedert 1947 (het jaar van
Klaas Vet), had geen Wortelschanser
de enkel verstuikt. Hoe zal ik dus de
ontsteltenis schetsen, die oplaaide toen
de Kroniek in een extra-editie het be
richt bracht, dat er in het dorp een cel
van de Kominform zijn duistere arbeid
pleegde. Een uur na de bekend wor
ding stierven er twee inwoners, die an
ders zeker nog jaren hadden kunnen
leven en alle dorpelingen spitsten de
lippen om het vreselijke woord „Kom-
In-Form" te fluistere
TWEE namen werden in afgrijzen ge
noemd: die van Kollof en die van
zijn hospita, de goedhartige weduwe
Anastasia Boezemrijk. De laatste ver
leende sinds elf maanden logies aan
voornoemde Kollof, die overigens een
mysterieus leven leidde. Elke ochtend
namelijk, om acht uur precies, vertrok
hij op de fiets in de richting van Ap
pelscha, waar hij volgens zijn bewe
ringen op een kantoor werkzaam
was. Tegen het vallen der duisternis
keerde hij terug en trok zich dan op
zijn kamer terug, waar hij blijkbaar
studeerde. Hij sprak met niemand en
las zelfs niet de „Kroniek". Nochtans
had Wortelsehans deze zonderlinge
man aanvaard, hoewel hij veel bespro
ken werd.
Het verbaasde dan ook niemand,
toen nu een week geleden de
weduwe Boezemrijk doodsbleek het
pclitie-posthuis was komen binnenhol
len en uitstiet: „KollofKollof!
Lieve Help" Hetgeen veelzeggend ge
noeg was. Men had de arme vrouw
enige glazen water gegeven, waarna ze
hijgde: „Hij is van devan de
Kominform! Gusteravondik zat
net te hakenwordt 'r gebeld'n
lange ventdonker., met 'n scheel
oog(dit werd snel genoteerd)
staat voor me deurzegt alleen:
„Kollof", zegt-iepraat een hele
boel Russisch tegen meen rent
naar bovenDaar praatte die
met Kollof1 Ook RussischLie
ve hemeltje nog an toe! Ik heb eerst
niks geen argwaanal von-ik 't
gekmaar net zegt Greet van hier
naast,,'t Is vast van de Komin
form! Die kostganger van jou hebt toch
al zo'n gemeen smoel en zo'n gekke
naam."
Dit was genoeg. „Eén man met me
vrouw Boezemrijk mee" besliste post-
commandant Klapjes", en verlies haar
niet uit 't oog! Ze loopt gevaar, deze
vrouw! Maar denk erom; ongemerkt
schaduwen"
UEN kwartier later wist heel Wortel-
schans, dat de wurgende poliepen-
arm van de Kominform zich op het
vredige dorp had gelegd. Men blikte
vertrouwensvol op naar Klapjes; de
grote man in deze affaire, aan wiens
persoon in „de Kroniek" een gedicht
werd gewijd, waarin men zijn hoop
en de betrouwen in Klapjes uitdruk
te.
Er vergleden zes dagen en steeds
grauwer werden de gelaten der In
gezetenen. Wel fluisterde men, dat oe
politie een „heterdaadje" (ze noemde
men het na amper een week van
confrontatie met de misdaadi zou uit
voeren, doch dat men wachtte totdat
de Donkere Vreemdeling de heer Kol
lof weer zou bezoeken. De laatste bleef
van dit alles onbewust, ook al omdat
zijn hospita, die hem vroeger nog wei
eens dorpnieuwtjes placht te vertel
len. geen woord meer tegen hem sprak
De ontknoping kwam eerder dan ver
wacht werd. Op een late avond werd
het posthuis opgebeld door agent Veer-
mans. die op dat moment de wacht bij
het Kominform-hui« had. Hij had een
man - beantwoordend aan het signale
ment - zien aanbellen. Kollof had zelf
opengedaan, waarna de twee de trap
hadden bestegen.
I/LAPJES verbleekte, toen hij de mel
ding door kreeg. Bij de brandmees
ter, de melkhuishouder en de heer
Graanhark (gepensionneerd Indisch
man) gingen de telefoons en .binnen
het kwartier stonden vier robuste
mannen voor het bewuste huis. De
spanning was voelbaar. Graanhark, die
toch een nette vent was, liet zelfs een
boer van ingehouden kracht en zei
zacht „Pardon", wat niemand hoorde.
„Naar boven!", sisde Klapje, zelf het
voorbeeld gevend. Zacht slopen de man
nen naar boven en posteerden zich
voor de deur van Kollofs kamer. Daar
binnen klonken stemmen! 'n Vreemde
taal. Klapjes legde het oor op het pa
neel. „Ciu homo vidas tuj. Ke L' olei
bel familio. Trovi«as ce nü", verstond
hij. Hii wenkte Graanhark. „Ze heb
ben het over de familie Pootgras. Ze
willen haar uitroeien. Ik verstond-
„In de plee met de familie Pootgras!"
Klapjes - nu in het besef van de ge
varen, die hier dreigden, zette zich in
oostuur en trok een gezicht, zoals 'at
bedoeld wordt onder punt 14 van het
Alg. Reglement. „In naam der wet, loe
open!", riep hij.
Prompt week de deur en de inslui
pers zagen de verbaasde gezichten van
Kollof en de Vreemdeling. „Wat doet
u hier, met al die mensen", vroeg Kol
lof verwonderd. „Is er brand. Klapjes'"
De aangesprokene trad spel de kamer
binnen. „Zwijg! Ik stel uin staat van
beschuldiging. Hier werkt 'n cel van de
Kominform! Vier betrouwbare mannen
hebben u Russisch horen praten met
hem daar! Ontkennen zal niet baten!
Wat bespraken jullie? En wat willen
jullie met Pootgras?!" Kollof barste
in lachen uit. „Russisch praten? Wij?
Hahabaha! M'n beste man. we stude
ren hier samen Esperanto!"
„Ja", voegde de vreemdeling eraan
toe, „de taal. waarmee je de hele we
reld tot één grote familie kan ma
ken..1"
bijna allemaal „particulier". En toch
sprak hij de waarheid.
Er zijn welgeteld 25 door particu
liere instellingen verleende onder
scheidingen
WIJ willen de lezer een voltallige op
somming besparen. Een paar wer
den boven al genoemd. Op de lijst ko
men ook het kruis van de Vierdaagse
voor, liefst vier soorten kruisen van
het Rode Kruis, een medaille van de
Nederlands-Indische Vereniging voor
Luchtvaart en wat niet al. Dit alles
leert ons het „Voorlopig reglement op
de Eerbewijzen en het Ceremonieel bjj
de Koninklijke Landmacht.
JTR zouden nog allerlei détails te ver
melden zijn. Bijvoorbeeld dat voor
sommige van deze onderscheidingen
practisch gesproken slechts een gang
naar de winkel nodig is, aangezien zij
in het geheel geen oordeel over prij
zenswaardige prestaties inhouden. Of
dat met andere heel scheutig wordt
omgegaan; er zijn er bij, die met tien
duizenden werden uitgegeven. Ook het
bijzonder onprettige feit, dat er niet
weinig Nederlanders zijn, die zichzelf
decoreren, moet worden geconstateerd.
Er is immers geen controle.
Welke conclusies moet men uit dit
alles trekken? Wij willen ons niet be
geven in een discussie over de prin
cipiële wenselijkheid van onderschei
dingen. Maar met alle respect moet
worden opgemerkt, dat de wettelijke
bepalingen een stap te vér zijn gegaan,
toen al die particuliere „onderscheidin
gen" op één rij werden gesteld met de
door het gezag verleende, zij het in
rangorde achter deze.
^L die brave medailles mogen op hun
plaats zijn als prettige herinnerin
gen, misschien thuis achter glas, zoals'
men documenten over sportieve pres
taties, tentoonstellingen en dergelijke
bewaart. Maar als orden op de borst?
Zo, dat de onkundige buitenstaander ze
automatisch vereenzelvigt met officiële
dapperheidsonderscheidingen? De ge
schiedenis heeft het nu eenmaal zo ge
wild, dat het grootste deel van het
Nederlandse Leger slechts kort heeft
gevochten. Is het dan echter nodig het
gebrek aan werkelijke onderscheidin
gen aldus aan te vullen?
Niets kan de betekenis van het ver
schijnsel duidelijker maken dan een
waar verhaal, dat wij bij ons onder
zoek tegenkwamen: Onlangs vroeg een
Engelse kapitein op een NATO-samen-
komst aan een Nederlandse kolonel,
wiens borst met reeksen van zulke echt
Nederlandse lintjes was versierd, naar
hun betekenis. De kolonel werd verle
gen, temeer daar er een Nederlandse
majoor bij stond. Dus zei hij kortaf:
„Och, allemaal sporttekenen".. En dat
vond de Engelsman, voor wie een lint
op de borst een orde betekent, een reu
ze grap. Hij lachte hardop, kennelijk
onder de indruk van de bescheiden
Nederlander en ging het verhaal ijlings
aan een paar andere Engelsen vertel
len, zo bij wijze van „moet je die De-
scheiden Hollander toch horen". Dat
kwam de Nederlandse naam allerminst
ten goede. Is dat geen onprettige ge
waarwording?
De Polaroid Corporation't» te Bos
ton heeft een nieuwe microscoop ver
vaardigd, waarmede kleurenfoto's van
door kanker aangetaste menselijke
cellen kunnen worden genomen. De
kleuren dezer foto's zijn nog nimmer
door mensenogen gezien, zij worden
veroorzaakt door kleine hoeveelheden
scheikundige stoffen in de nog levende
cellen. De mogelijkheid bestaat dat
men, aan de hand van de genomen
celfoto's, nieuwe kennis zal opdoen
over door het optreden van kanker in
het menselijke lichaam veroorzaakte
scheikundige veranderingen. Ook is het
mogelijk dat kanker op deze wijze eer
der kan worden aangetoond. Met ge
wone microscopen kunnen de kleuren
niet worden waargenomen.
Kankerspecialisten hopen met behulp
van de nieuwe microscoop ook te
kunnen waarnemen wat de uitwerking
van bestraling der kankergezwellen is
en hoe de aangetaste cellen van een
kankerpatiënt reageren op het toedie
nen van verdovende middelen.
Het eerste exemplaar van de micros
coop heeft 400.000 dollar gekost, in dit
bedrag zijn de kosten, gemaakt tijdens
jaren van onderzoek, inbegrepen.
