Staatsmijnbedrijf in het goud
Een hechte pijler in onze
nationale economie
m
De fotografie
als kunstvorm
KUNST EN CULTUUR
Vijftig Nederlandse schilders op
één expositie
Zo ging het vroeger
markt barneveld
„Confectiepakkie" van Louis Davids
is verleden tijd
Kledingbedrijven nu moderne industrieën
In zes uur een volledig
costuum
Schone was verdwenen.
in de schoorsteen
Goed initiatief van M.GM. en Kunst en Bedrijf'
Provinciale kunstenaars
goed vertegenwoordigd
De Schagermarkt
Scheepvaartberichten
Bij een tentoonstelling
te Amsterdam
April
was warm
VRIJDAG 2 MEI 1952
w
2
Jubileum valt
halverwege Mei
9, 10 en 11 Mei
U zal Zuid-Limburg
wei zo ongeveer op
z'n kop staan. Dan
wordt in de mijn
streek het feest ge
vierd van het vijftig
jarig bestaan van het
Staatsmijnbedrijf. lEn
het zal 'n echt volks
feest worden met
(eestgaven voor alle
mijnwerkers,
voetbal- en wieler
wedstrijden, open
luchtvariété .toneel
uitvoeringen, optoch
ten en versierde en
feestelijk verlichte
steden en dorpen. En
andermaal stellen we
ons zelf de vraag: Wat
weten we eigenlijk
van het voor onze
volkshuishouding zo
belangrijke Zuidlim
burgse mijnbedrijf?
Het is beschamend
weinig. Eerlijk beken
nen we, dat we het
t geweten hebben,
STAATSMIJN MAURITS, HET MODERNSTE
MIJNBEDRIJF VAN EUROPA
dat daar in dat golvende Zuidlimburgse land niet minder dan twaalf mijnen
ontgonnen worden. Nog minder bekend was het ons, dat die twaalf geëxploi
teerd worden door vier particuliere maatschappijen en sinds 1902 dan één
staatsbedrijf. De staat heeft vier mijnen in handen. De Wilheimina, die in 19U6
de eerste kolen leverde, de Emma, Hendrik en Maurits. De laatste mijn is de
Jongste en de modernste mijn van West-Europa.
Wij wisten al deze feiten niet. Nu,
op het moment van dit gouden jubi
leum, komen ze onder de aandacht.
Deze feiten, en dan tegelijkertijd nog
enkele andere, die in het kader van dit
artikel niet onvermeld mogen blijven,
hoewel ze met het staatsmijnbedrijf van
Zuid-Limburg niets van doen hebben.
Wel echter met het daarnaast liggende
particuliere mijnbedrijf. Maar ze zijn
van te evident belang, om ze niet in
dit artikel te verwerken. Oordeelt u
zelf.
De Particuliere N.V. Nederlandse
Steenkolenmijn Willem-Sophia te Spek-
holzerheide is er onlangs na 25 jaar on
derhandelen in geslaagd een concessie
te verwerven voor de exploitatie van
het in Duitsland gelegen z.g. Melanie-
yeld. En de eveneens particuliere Maat
schappij ter Exploitatie van de Steen
kolenmijnen Laura en Vereniging te
Eygelshoven verwierf zich de exploi
tatierechten van een ander op ons land
aansluitend mijngebied in Duitsland.
Feiten van belang. Nederlandse mijn
werkers overschrijden dagelijks onder
gronds de Nederlands-Duitse grens. En
nergens ontdekten ze een grenspaaltje
uit het stenen tijdperk, dat „es verbo
ten war".
Keren we terug tot het ophanden
gouden jubileum van de Staatsmijnen,
waarvan Woensdag 30 April reeds de
eerste symptomen merkbaar waren in
een Japans vuurwerk, en waarvan het
Nederlandse volk het eerst kennis
kreeg dank zij onze PTT, die een extra
postzegel uitgaf met de beeltenis van
zo'n Zuidlimburgse kompel.
Oude rechten
F)E exploitatie van steenkolenvelden
van staatswege werd geregeld in de
wet van 24 Juni 1901. Alle nog beschik
bare terreinen in Zuid-Limburg wer
den voor staatsontginning gereserveerd.
Aan het ruim negentig-jarig privilege
van particuliere exploitanten van onze
bodemschatten werd niet getornd. Zij
mochten houden, wat zij sinds de eer
ste exploitatie in 1810 aan rechten ver
worven hadden. Maar uitbreiding werd
er niet meer aan gegeven. Nadat op
He vorm is voor een costüum van
het grootste belang. De revers
behoren goed te zitten en te blij
ven; de borstvorm is van beteke
nis en ook bijvoorbeeld de wijze
van inzetten van de mouwen in
het colbert is een zaak van vak
kennis. De tegenwoordige con-
fectie-f abrikanten hebben daar
mee over het geheel genomen
geen of heel weinig moeite meer.
Anders was het in vroeger dagen
gesteld. Om de jute, die toen voor
het binnenwerk werd gebruikt
tegenwoordig is het paarden- of
kameelhaar wat stevigheid te
gevennam men een pot lijm en
een grote kwast. Daarmee werd de
jute ingesmeerd, die vervolgens
nog met. een strijkbout bewerkt
werd. Dan lek het, zolang het
costuum op een étalage-buste was
bevestigd, heel wat. Maar na
enkele dagen, vooral wanneer er
eens een regenbuitje op het
costuum gevallen was, leek het
naar niets meer. Intussen is er
heel wat veranderd! Over deze
veranderingen vertellen wij het
een en ander in nevenstaand
artikel.
BARNEVELü, 1 Mei 1952. Pluimvee-
ïriarkt. Aanvoer ca 30.000 stuks. De han
del in zware oude kippen en jonge
hanen was traag. De aanvoer van N.H.
blauwe kuikens vermindert steeds met
als gevolg nogere prijzen.
Prijzen: Oude kippen, zware rassen
f 1.95f 2.10, lichte rassen f 215f 2 20
jonge hanen f 2.10—f 2.30, N.H. blauwe
kuikens f 2.50f 2.80, alles per kg: ove
rige per stuk: oude hanen f 2.50—f 4.50
oude eenden f 1.40f 2.50, tamme jonge'
duiven f 0.75—f 1.
Eiermarkt: Aanvoer ca 1.000.000 stuks.
Handel vlot. Prijzen: f 13.60f 14, alge
mene prijs f 13.70, kiloprijs f 2.27.
Eierveiling. Aanvoer ca 6S0.000 stuks.
Handel kalm. Prijzen: Kippeneieren van
55/60 gram f 12.50f 13.50, kippeneieren
van 61/65 gram f 13.60—f 14 40, eenden
eieren f 10.50—f 11.30, ganzeneieren f 25,
kalkoeneieren f 23, krielkipeieren f 6.50.
15 Februari 1902 de heer H. J. E.
Wenckebach, directeur van de Noord
ooster Lokaal Spoorwegmaatschappij,
tot directeur-generaal van de Staats
mijnen was benoemd, volgde op 1 Mei
d.a.v. de offciële opening van de dienst
van de Staatsmijnen.
In 1903 werd begonnen met de aan
leg van de mijn Wilheimina, die wij
meldden het reeds in 1906 de eerste
kolen leverde. Het is stellig niet ge
heel toeval, dat de ontsluiting van de
Limburgse mijnenvelden van staats
wege geschiedde op een ogenblik, dat
ook een modern industrieel leven,
zich begon te ontplooien.
Een industrieel leven, waarvoor de
Nederlandse kolen van eminent belang
werden.
Die industriële ontwikkeling, wij we
ten er alles van, om het zo maar eens
bescheiden te zeggen. Het mijnbedrijf
heeft er echter behalve zijdelings ook
meer direct zijn steentje aan bijgedra
gen. In 1916 werd begonnen aan de
bouw van de eerste cokesfabriek van
het mijnbedrijf bij de staatsmijn Em
ma. Tn 1919 werd ze gedeeltelijk in ge
bruik genomen. En in 1929 werd een
geheel nieuwe fabriek bij de staatsmijn
Maurits geplaatst, om aan de sterk ge
stegen cokes-vraag te kunnen voldoen.
In het voorjaar van 1930 werd aan
het bedrijf een onderneming toege
voegd, die voor de Nederlandse land
en tuinbouw en voor de chemische in
dustrie van groot belang werd. Het
was het stikstofbindingsbedrijf te Lut-
terade, dat zich bezig houdt met de
vervaardiging van ammoniak, kunst
meststoffen en chemische producten.
Aldus in enkele zinnen een flits van
de economische betekenis, die dit mijn
bedrijf voor ons hele land heeft. Maar
van minstens even grote betekenis is
de invloed geweest, die dit bedrijf ge
had heeft op het 'sociale leven van de
Zuid-Limburgse bevolking. Men denke
maar eens, hoe onder invloed van dit
bedrijf gezorgd werd voor een voor
beeldige vakopleiding van duizenden
jongeren, hoe gezorgd werd voor hui
zenbouw en de bpuw van scholen, hoe
bijzondere organisaties in het leven
geroepen werden, die de mijnwerkers
bepaalde faciliteiten bewerkten bij de
aankoop van textiel, e.d.
Zuid-Limburg is vergroeid met het
mijnbedrijf. En het voer er wel bi).
Zoals ons gehele Nederlandse vctk er
wel bU voer, dat deze pijler van ons
nationale economische leven in de af
gelopen vijftig jaar zo wel gefundeerd
werd. Vandaar dat we Zuid-Limburg
op dit ogenblik de pret van zijn gouden
mijnfeest zo van harte gunnen.
STAATSMIJNEN
urr ccrstc, rroouctie
ParticuH tn 'mt/ntn
IJ Nog a on tt wljztn
IJ Staotamrjngtbité
3 Concttt/t» in
DuUa/and
CONCSSSIEORENZfN
k -J MIJNSCHACHTEN
C CORESFAMIEKCN
S BTIKSTOromtXNGï-
O f HAVEN»
-e—o SPOORWEGEN
VOORU.NCD GRENS
Duitsland
- V
(Van een speciale verslaggever)
UET confectie-pakkle, waarover wijlen Louis Davids, zo'n vijf en twintig jaar
geleden zong, is verleden tijd. Dergelijke „pakkies" worden er tegenwoordig
niet meer gemaakt. En wie tegenwoordig confectie-kleding draagt, kan in de
regel zonder enig bezwaar van een costuum spreken. De vooruitgang bij de
fabricage van heren- en jongensbovenkleding is, voor de laatste na-oorlogse
jaren, zodanig geweest, dat de confectie-fabrikanten thans producten aan de
markt brengen, die men gerust critisch kan bekijken. Dit is ons gebleken tijdens
een tweedaagse persreis, die gemaakt werd op uitnodiging van de Vereniging van
Nederlandse Fabrikanten van Heren- en Jongensbovenkleding. Tijdens deze reis
werden bezoeken gebracht aan bedrijven in Groningen, Almelo, Rotterdam en
Den Haag, welke plaatsen met Amsterdam de grote centra zijn van de confectie-
industrie. Dit woord industrie kan zonder overdrijving gebruikt worden. Want
niet alleen werken er in de heren- en jongensconfectiekledingbedrijven in geheel
Nederland rond 12.000 arbeidskrachten, maar vrijwel alles geschiedt tegenwoor
dig machinaal. Dank zij tal vn speciale mchines kunnen zo goed als alle hande
lingen, die een kleermaker met de hand moet uitvoeren, mchinaal verricht
worden.
HAT IS overigens nog niet zo lang het
geval. Pas in 1930 kan er gesproken
worden van een confectie-industrie.
Voordien werd er veel met de hand
gedaan en bovendien was het de eer
ste dertig jaar van deze eeuw in de
regel zo, dat kwalitatief gezien, aan
de confectie veel, zo niet alles haperde.
De ontwikekling van de confectie-kje-
ding wijst trouwens reeds in deze rich-
ding wijst trouwens reeds in deze rich
ting. Het confeetie-bedrijf werd gebo
ren uit de strijd tegen de tweedehands
klerenhandel en gedreven op zolderka
mers en in kelders. De hulpmiddelen
die mer. 111 die dagen gebruikte, zou
den F- ms iedere confectionair de ha
ren ten berge doen rijzen.
veerde mechanisatie, waarbij in bepaal-
Dank zij de steeds verder doorge-
de bedrijven het bandsysteem wordt
toegepast, is men thans in staat om in
knippen, te naaien en te persen. Een
ongeveer vier uur tijd een colbert te
zeer vaardig kleermaker zou hierover,
zo deelde men ons mee, zeker twee da
gen doen. Een broek, compleet met
elastieken band en achterzakken, vraagt
slechts een kleine twee uur voor de
vervaardiging.
Overigens neemt de confectiekleding
in Nederland bij lange na (nog?) niet
die plaats in, welke men in Amerika
kan waarnemen. In de Verenigde Sta
ten draagt ongeveer 95% van de man
nelijke bevolking confectie-kleding. In
Nederland is dit percentage, zoals een
opinie-onderzoek heeft uitgewezen
ongeveer 65 procent. Het ligt voor de
hand, dat de vereniging van confectie-
fabrikanten niet slechts tracht om de
ontbrekende 35 procent aan zich te
trekk r, maar bovendien naar de oor
zaken van dit verschil tussen ons land
en Amerika heeft gezocht.
Daarbij is men o.m. tot de conclusie
gekomen, dat in verschillende geval
len de mensen niet tot het kopen van
confectiekleding overgaan, omdat zij
menen, dat hun figuur daarvoor om een
of andere reden niet geschikt is. Ver
der is een punt van overweging het
gevoel, dat het persoonlijke element
bij de confectie is verdwenen. Ook op
andere gebieden, zoals bijvoorbeeld bij
tapijten ziet men dit verschijnsel. Vaak
wordt aan handwerk de voorkeur ge
geven ook al kan men voor minder
geld een betere kwaliteit kopen.
In de Ver. Staten
MET NAME de zogenaamde physieke,
lichamelijke bezwaren tegen de
confectie wil men in de kringen van
de Nederlandse confectie-fabrikanten
thans trachten op te heffen. En daar
bij bekijkt men, evenals met de mo
dernisering van de bedrijven na de oor
log is gebeurd, naar de Ver. Staten.
Daar heeft men namelijk, na zeer uit
gebreide onderzoekingen, een maatsy-
steem ingevoerd, dat het mogelijk
maakt costuums te vervaardigen voor
vrijwel elk figuur. Ook in Nederland
streeft men hier thans naar. Er is con
tact gezocht met een hoogleraar, die
zich bereid heeft verklaard om, in sa
menwerking met medische studenten,
tien tot twintig procent van de manne
lijke Nederlanders de maat te nemen.
Deze maten zullen dan nader uitge
werkt worden en gehoopt wordt, dat
het dan mogelijk zal zijn, de costuum-
maten zodanig vast te stellen, dat ieder
een het voor zijn figuur geschikte pak
zal kunnen kopen.
Zo goed als bij de fabricage dus ook
hier de modernste productiemethoden.
De efficiency, de doelmatigheid is in
de Nederlandse confectiebedrijven tot
een zeer hoge graad opgevoerd. Hét
productie-schema van een costuum is
nauwkeurig uitgestippeld en bevat
soms achttien fasen. Tal van keren
wordt er gecontroleerd om te voorko
men, dat ooit nog weer eens het zeer
populaire liedje over het confectie-pak
kie opgeld zou kunnen doen. Tot scha
de van consument zowel als van de
producent.
Kraaien zijn roofzuchtige vogels. Dat
dit niet „zo maar" een schools verhaal
tje is, heeft een inwoonster van het
dorpje Giessen-Nieuwkerk in de Al-
blasserwaard dezer dagen ondervon
den. Zij had de was gedaan en die
zoals gewoonlijk te bleken gelegd op
het grasveldje achter haar woning.
„Een vliegende kraai vindt altijd wat"
en zo ontdekte een groepje kraaien ook
het blekende wasgoed. Na enkele uren
deed de eigenares de, vanzelfsprekend,
hoogst onaangename ontdekking dat
het wasgoed grotendeels verdwenen
was. Er werd onmiddellijk aan diefstal
gedacht. Maarlater bleek dat mense
lijke handen deze euveldaad niet had
den gepleegd. Men was hoogst ver
baasd, toen de textielgoederen werden
teruggevonden ineen schoorsteen.
Omdat het toch schoonmaak is, wilden
de kauwtjes hun woning blijkbaar eens
inrichten met'smetteloos witte textiel
Schoon was de was overigens niet
meer.
Engels voor emigranten
De BBC geeft over de radio al ge
ruime tijd Engelse lessen. Zondag 4
Mei wordt een aanvang gemaakt met
het vierde deel der lessen in de serie
„Listen and speak". Voorts zal men
opnieuw het eerste deel der lessen ter
hand nemen.
Van Australische zijde maakt men
er ons opmerkzaam op, dat het in het
belang van de Nederlahdse emigranten
naar Australië is, de Engelse taal
machtig te worden. De lessen der BBC
die telkens des Zaterdags om 17.00 uur
en des Zondags om 08.00 uur worden
uitgezonden 'kunnen er toe bijdragen
deze taal te leren.
De heer T. Nauta overleden
Te Leeuwarden is gisteren op 79-ja-
rige leeftijd overleden de heer T. Nau
ta, die gedurende 24 jaar burgemees
ter van Dantumadeel en 40 jaar lang
lid van de Provinieale Staten van
Friesland is geweest. De heer Nauta
trad in de A. R.partij op de voorgrond
en in 1901.deed hij voor deze partij ziin
intrede in de Provinieale Staten van
Friesland. In 1911 werd hij tot gedepu
teerde gekozen en dit bleef hij tot 1915,
toen hij tot burgemeester van Dantu
madeel werd benoemd.
Data verzending zeepost
Met de volgende schepen kan zee
post worden verzonden. De data, waar
op de correspondentie uiterlijk ter
post moet. zijn bezorgd, staan, tussen
haakjes, achter de naam van het schip
vermeld: Indonesië: ms „Indrapoera"
(5 Mei); Nieuw-Guinea: ms „Kedoe"
(5 Mei); Ned. Antillen: ms „Delft" 3
Mei); Suriname: ss „Cottica" (14 Mei);
Canada ss „Waterman" (5 Mei); Austra-
li en Nieuw-Zeeland via Engeland (3
Mei); Argentinië, Bolivia, Chili en Uru
guay: ms „Tero" (9 Mei); Brazilië: ss
„Uruguay Star" (5 Mei).
MARKTBERICHTEN
HEM, 30 April 1952 Bevelanders
12.30—14, witlof I 29—35, II 22—30,
afw. 10—19, sla 6—13.40.
AVENHORN, 1 Mei Grove uien
30—32, gewone 30.80—31.50 (10500 kg),
bieten I 22,. II 19.40 (2000 kg); witlof
22—35, II 16—27, III 12—17 (10000 kg).
MEDEMBLIK, 1 Mei. Witlof 1 22
—33, II 16—24, IH 6—16, afw. 6—8; ra
barber 10; ronde biet modjo 7.60.
OPPERDOES, 1 Mei. Witlof I 28—
32.60, II 17—26.20, III 6—12.60.
ALKMAAR, 30 April 1952 Witlof I
26—36, II 12—25; bloemkool I 45—65, II
27—43; spipazie 8—21; sla I 9—15.50, II
58.50; postelein 3753, radijs 8.50
12.50; rabarber 714; bospeen 57; uien
I 2134, II 820; prei 811, soepgroen
ten 2.50—6.50, peterselie 34.50.
NOORDER MARKTBOND, 1 Mei '52.
3000 kg uien 28,30—30,30, grove 25—
28,80, drielingen 19; 23.000 kg witlof I
28"— 33, IB 22—27, II 24—25, IIB 16—24,
III 8—21, afwijkend 6—17; 9800 kg prei
8; 800 kg rabarber 10; 9.000 kg rode
kool 9—16,60; 1700 kg gele kool 6,50—
10,90; 32.000 kg Deense witte kool 6,50
—14.10.
W ARMENHUIZEN, 1 Mei. 18400
kg rode kool 915, 550 kg witte kool
16, 10.000 kg witte kool 15, 200 kg wit
lof I 30, II 20.10, 110 kg prei (doorge
draaid).
LANGEDIJKER GROENTENCEN-
TRALE, 1 Mei 1952. 6500 kg gele
kool 14,2014,80; 10.000 kg witte kool
1414,40; 5.000 kg uien 2122,70, grof
19,30—22,60; 5.000 kg prei" 8; 1200 kg
rabarber 11.60-11.80- 7000 kg witlof
I B 25,30—34,20, II B 17,80—23,20.
De aanvoer van vette koeien was iets
groter dan vorige week. De handel was
goed en ze werden vlug verkocht.
Hoogste notering f 1200. Per kg varieer
de de prijs van f 2.70—f 3.10. De kalf-
en melkkoeien werden nog weer duur
der verkocht dart vorige week. Als
hoogste prijs noteerden we f f250. Er
waren tien Grminger koeien aange
voerd en ook deze gingen dadelijk van
de hand, tegen uitstekende prijzen.
Voor de weidekoeien was eveneens gro
te belangstelling met als gevolg een
vlugge en dure handel. Hoogste note
ring f 1025.. Handel in pinken vlug te
gen hoge prijzen. Ook de nuchtere kal
veren waren weer stijf aan de prijs en
konden een gulden of drie meer op
brengen dan vorige week.
Naar fokkalveren was meer vraag.
Ze gingen van de hand tegen prijzen
die liepen van f 55f85. Op de wolvee
markt een kalme handel met onveran
derde prijzen. De aanvoer van lamme
ren wordt over ongeveer veertien da
gen verwacht. Een enkel schaap met
twee lammeren ging voor f140f 200
van de hand. Biggen gingen bij nor
male handel iets duurder weg.
Prijzen en aanvoer: paaruen f 800
f 1150, 99 gelde koeien f 750—f 1025, 53
vette koeien f 800-f 1200, 35 kalfkoeien
f 900—f 1250, 7 pinken f 450— f 575, 195
nuchtere kalveren f 35—f 80, 45 over
houders f 100115, 2 bokken f 35f 50.
3 zeugen f 350f 400, 45 biggen 1 50
f 65, 34 konijnen t 1f 8.
(Van een onzer redacteuren)
MGM brengt binnenkort in Neder
land de nieuwe technicolorefilm „An
American in Paris" in roulatie. Aan
gezien deze rolprent iets met een schil
der uit te stan heeft, hechtte dae Ne
derlandse afdeling van dit filmbedrijf
er waarde aan, samen met de stich
ting Kunst en Bedrijf een expositie
van moderne schilderijen te organise
ren. Op een bovenzaaltje van Gerzons
Modemagazijn aan de Kalverstraat te
Amsterdam kan men thans het. resul
taat der gezamenlijke inspanningen be
wonderen.
Van vijftig schilders hangt hier leder
een werk. We zullen er maar niet over
twisten, of deze collectie representa
tief is voor de huidige stand van de
Nederlandes beeldende kunsten. Daar
over zal bij een passender gelegen
heid nog wel eens iets worden ge
zegd. Belangrijker is, dat men zich
niet alleen tot de erkende grootheden
heeft gericht, doch ook bepaald de
groepen uit de provincies aan bod
heeft laten komen. Zo konden we hier
werk uit Amsterlam, Rotterdam, Den
Haag vinden naast stukken uit Zuid-
Limburg, Brabant, Zeeland, Gronin
gen, Friesland, Staphorst en Putten.
Men hoeft zich overigens geen illu
sies te maken: van een provinciaal ac
cent is hier geen sprake; navolging
van de hedendaagse Parijse stromin
gen geschiedt los van "a'lle gewestelij
ke overwegingen. Aan de andere kant
blijken deze bewoners der buitenge
westen toch wel zeer behoorlijk mee
te kunnen doen. Kunst wordt er niet
alleen vervaardigd in de grote steden:
ook van de daar buiten gelegen geble,
den blijkt veel goeds te kunnen ko'
men. We noemen twee voorbeelden
het fraaie „Staphorster Boeren" van
Stien Eelsingh en het „Prelude d'A-
mous" van de Middelburger R. Kimpe,
een der zeer weinige doeken, waarin
kleur en vorm ons overtuigden van de
innerlijke noodzaak van deze visie.
Om meer in eigen omgeving te blij
ven: de Bergenaren zijn hier met vijf
van vertegenwoordigd. Jaap de Car-
pentier zond een zeer tragische „Clown'
in, uitstekend van opzet en uitwerking.
Van C. H. Roelofs vonden we er een
zeer geestige Haan met Kippen. Jaap
Min verloochende ook ditmaal zijn
sterke voorliefde voor bijbels en reli
gieuze nderwerpen niet; zijn „Schep
ping van Eva" vonden we decoratief
van vlakverdeling en zeer fraai van
Alamak, CalcuttaR'dam, 1-5 te Suez.
Alcyone, AdelaideR'dam, pass. 1-5 Fi-
nisterre. Aldabi, R'damBuenos Aires,
pass. 30-4 Madeira. Alhena, Buenos
Aires—Rdam, pass. 30-4 Finisterre. Al
tair, 30-4 van Porto Alegre naar Floriana-
polis. Alwaki, New YorkBuenos Aires,
30-4 van Rio de Janeiro naar Santos.
Amstelpark, 29-4 van IJmuiden naar Nor
folk. Arkeldyk, 1-5 van New York te
R'dam. Arnedyk, R'damNew York,
30-4 nm. te Antwerpen. Almkerk, 1-5
van Sydney te R'dam. Bantam, Sema'
rang—R'dam, 29-4 van Port Said. Blitar,
30-4 van R'dam naar Kobe. Boschfon
tein, Buenos AiresA'dam, 1-5 van Port
Said naar Genua. Britsum, 30-4 van
Norfolk naar R'dam. Callisto, 2-5 van
Cienfuegos te Rdam verw. Caltex Delft,
R'damSidon, pass. 30-4 Westpunt Kreta,
Diemerdyk, 30-4 van R'dam naar Ham
burg. Drente, Balikpapan—R'dam, pass.
30-4 Socotra. Enggano, Perzische Golf
R'dam, 1-5 te Genua. Fairsea, A'dam
Australië, 30-4 van Papeete n. Welling
ton. Gadilla, GlasgowCurasao, pass.
60-4 vm. Sombrero. Garoet Makassar—
New York, 30-4 van Djeddah naar Suez.
Hestia, ChiliA'dam, 1-5 van Callao te
Pisco. Hector A'damAlexandrie 30-4
te Alextandrie. Helder, Callao—A'dam,
1-5 te Bremen. Hoogkerk, 30-4 van
Barcelona naar Antwerpen. Kertosono,
BalikpapanR'dam, 30-4 van Makassar
naar Singapore. Kota Agoeng, 30-4 van
Karachi naar Madras. Kota Gede, New
YorkJava, 3-5 te Penang verw. Laag-
kerk, R'damCalcutta, pass. 30-4 Gibral
tar. Leersum, 28-4 van R'dam te Hous
ton. Loppersum, 30-4 van R'dam naar
Piombino. Leuvekerk, RdamPerzische
Golf, pass. 1-5 Gibraltar. Maasland
Buenos AiresA'dam, 30-4 van Bahia naar
Las Palmas. Merwede, 30-4 vm. van
Savanna naar Le Havre. Modjokerto,
R'dam—Tandjong Priok, 1-5 te Aden.
Muiderkerk, A'dam—Beira, 30-4 van Ge
nua naar Port Said. Marisa, Curasao—
Singapore, pass. 1-5 Malta. Nestor, 30-4
van A'dam naar Hamburg. Omala, Sin
gapore—Vizagapatam, 1-5 te Vizagapatam.
Ootmarsum, R'damHouston, pass. 29-4
nm. Scillys. Ovula, 30-4 van Spezia naar
Suez. Radja, 1-5 te Alexandrie verw. v.
New York naar Tandjong Priok. Ridder
kerk, A'damZuid-Afrika, 3-5 van Tene-
riffe naar Kaapstad. Rossum, R'dam—
Sayona, 30-4 te Sagunto. Ruys Rio de
JaneiroYokohama, 30-4 van Mauritius
naar Penang. Schiedyk, Golf van Mexi
coR'dam, 1-5 te Le Havre. Stentor,
1-5 van Antwerpen te A'dam. Sibajak,.
Rdam—Quibec, 30-4 900 mijl ONO Kaap
Race. Stad Leiden, 30-4 van R'dam naar
Golf van Mexico. Straat Malakka, 29-4
van Lorenzo Marquez naar Tandjong
Priok. Tarakan, 30-4 van Singapore
naar Tandjong Priok. Teiresias, Ma
kassar—Adam, pass. 30-4 Kaap St. Vin
cent. Themisto, 30-4 van Baltimore naar
Hamburg. Tjitjalengka, 1-5 van Yoko
hama te Rio de Janeiro. Tomori, R'dam
—Tandjong Priok, pass. 29-4 Ouessant.
Waterman, 2-5 van Halifax te R'dam verw.
kleur; de verbazing om het wonder
der schepping had niet zuiverder kun
nen worden verbeeld. De „Compositie
vrouwenfiguur" van David Kouwenaar
hebben we al eerder gezien. Het stuk
vermag ons niet te overtuigen van de
noodzaak dezer visie, hoeveel waarde
ring we overigens ook hebben voorde
kundige vlakverdeling en de verfbe-
handeling. Van Dirk Trap is er een
„Stilleven met clarinet", goed van
compositie, vrijwel in toon geschil
derd.
Van W.
ALKMAARSE PAARDENMARKT
Op de 1 Mei 1952 te Alkmaar gehou
den Paardenmarkt werden in totaal
aangevoerd 70 paarden (vorig jaar 74).
De prijzen waren als volgt:
Voljarige paarden van f 900 tot f 1300:
2%-jarige paarden van f 700 tot f 900;
lV2-jarige paarden van f 500 tot f 700-
werkpaarden t.m. 7 jaar van f 700 tot
f 900; oudere werkpaarden van f 650
tot f 850; hitten van f 700 tot f 800;
slachtpaarden van f 800 tot f 1100. Han
del goed.
(Van een onzer redacteuren)
Is fotografie kunst? Alle stellig niet.
Zeker niet de huis-tuin-en-keuken-
plaatjes, die de pagina's van een dag
blad sieren. Deze hebben trouwens
ook niet die pretentie. Zij hebben
slechts de bedoeling, het nieuws toe
te lichten en zij zijn te beter, naar
mate zij meer aan de eisen voldoen,
duidelijk te zijn en het essentiële van
een gebeurtenis weer te geven.
Maar het werk van een Eva Besnyöï
Van een Emmy Andriesse, 'n Cas Oost-
huys, een Carel Blazer? Wanneer men
het beziet, zoals het op het ogenblik
in enkele kabinetjes van het Stedelijk
Museum te Amsterdam is opgehangen,
heeft men de neiging, het inderdaad
als een uiting van kunst te beschou
wen. Dat is niet ongevaarlijk. In een
tijd, waarin brede lagen van de mens
heid de meest realistische uitbeelding
in de schilderkunst nog altijd als hoog
ste wijsheid en schoonheid beschouwt,
kan opneming van de fotografie onder
de rij der muzen spoedig tot verwar
ring en vervaging der grenzen leiden.
In een schilderij heeft altijd de per
soonlijkheid van de maker meegespro
ken: in zijn keuze van en zijn visie op
het onderwerp, in het gamma van zijn
kleuren, in de compositie van zijn
werk. De schilderkunst is in feite al
tijd symbolisch, om niet te zeggen ma
gisch van karakter geweest men
denke maar aan de functie van de
rotstekeningen onzer voorhistorische
vaderen terwijl de fotografie aan
vankelijk geen andere taak had dan
een zo nauwkeurig mogelijke uitbeel
ding van het geziene.
Pas in de laatste decennia heeft men
de mogelijkheid ontdekt, om doormid
del van de lens bijzondere aspecten
van het geziene zichtbaar te maken.
Nadat men zich eerst tot het uiterste
in allerlei effecten had uitgeleefd,
streeft men er thans weer naar, het
object zelf te laten spreken. Men wil
het leven zelf vangen in zijn beelden.
En dit nu bepaalt het werk van de
vier fotografen, wier namen we hier
boven noemden. Uiteraard is hun werk
niet volkomen uniform. Want zelfs in
hun streven naar uitbeelding van het
leven zelf openbaart zich hun persoon
lijkheid, hun visie. Elk hunner kiest
zijn onderwerpen op zijn of haar wijs.
De mannen benaderen de dingen vaak
meer van de kant van, de techniek
van het koele, objectieve waarnemen.
De vrouwen laten sterker allerlei ge
voelselementen meespreken. Bij haar
spreekt het moederlijke mee, het men
selijke in de mens raakt haar.
Cas Oorthuys heeft veel van de re
porter in zich, Carel Blazer wordt nog
al eens aangeraakt door allerlei, dat
met techniek en met bouwen te ma
ken heeft. Emmy Andriesse zoekt de
mens, Eva Besnyö ontdekt in vrouwen
met kinderen iets van zichzelf.
Maar bij alle verschil in aanpak van
de dingen is er toch deze grote over
eenkomst: dat zij met grote gevoelig
heid openstaan voor de dingen om hen
heen en dat zij het vermogen hebben,
ons deze dingen zo te laten zien, dat
wij er eveneens door worden geraakt
op een volkomen nieuwe manier. Fo
tograferen moge een technische bezig
heid zijn, op deze wijze bedreven kan
het inderdaad tot de kunsten worden
gerekend. Mits men het dan beziet
van de eigen gezichtshoek uit en niet
in vergelijking met een der andere
beeldende kunsten.
Van W.
April was een zonnige, warme en
droge maand. De gemiddelde tem
peratuur, berekend uit uurlijkse
waarnemingenbedroeg te De Bilt
10.3 graden Celsius tegen 8.3 graden
per maand. In deze eeuw hebben
slechts twee maanden April een
hogere gemiddelde temperatuur ge
had, n.l. in 1943 en in 1949. Vooral
overdag steeg het kwik tot zeer
hoge waarden, dit was echter niet
in onze kuststreken het geval, waar
Den Helder het hoogstens tot 15
graden C bracht. In De Bilt waren
twintig dagen warmer en tien kou
der dan normaal. Op totaal elf
dagen steeg de temperatuur hoger
dan twintig graden Chet record
staat op dertien dagen in 1865. Zeer
groot was het aantal uren zonne
schijn. Het aantal uren zonneschijn
bedroeg te De Bilt 221 uren tegen
159 uren normaal. De hoeveelheid
neerslag was overal belangrijk
onder normaal. Vooral in Noord-
Brabant en Limburg. In het midden
van ons land viel de meeste regen.
In Den Helder viel 25 mm tegen
normaal 45 mm. In Groningen 20
mm, De Bilt 32 mm, VHssingen 23
mm en in Maastricht 17 mm. Men
kan dan ook op een zeer zonnige en
droge Aprilmaand terugzien en
laten wij hopen dat de Meimaand
hieraan een voorbeeld zal nemen.
