Eeuwfeest van de Rijkstelegraaf
91* mat
Ook in Italië heerst de fiscus
Hef compromis
AMSTERDAMS PODIUM
Drie sinaasappelkratien en
de eeuwigheid
R!
CHTEN
P
Altijd een zorgenkind geweestmaar
met zijn tijd meegegaan
De ontwikkeling van het telegraafnet
v^eheimzinniq de ^-je denken 00k
Draadloze telegrafie
Telefoon concurrent
en hulpmiddel
Verzamelaar
r~
Uuilhe.^oe.k aan de.
ThCn&enyïaM
Belastingopgaven
in boekvorm
Klimaatverandering in
het Noordpoolgebied
A:
ïis naar
an Keu-
et verz.
Rudes-
gse reis
uitsland
0 p.p.
eis naar
entrée's
il en de
p.p.
;e 10-da
f 160.—
ITSER-
-25 jr.)
ral- en
excur-
s plaat-
5.—.
an met
talrijke
tel. 4009
(39.
iaar, z. k. m.
of VRIEND.
:r no. A 212
blad.
>OP:
verkerende
compleet
slot en zo
inden 65.—
gr jongens
een dames-
a een grote
1 15.—.
liaan 16,
uur.
revraagd te
ENSION
i HUIS.
Sept. a.s.
opgaaf van
A 215 bureau
standigheden
-auto.
ir no. A 216
blad.
OTEN
1 U door
w adver-
plaatsen
>lad
!ENTR., 19 Juli.
n: Eerstelingen
-11.20, Eigenhei-
8.10—9.40; 25000
I—13.80, B 4.40—
A 6.80—10.90, B
te kool 6.30; 700
B 42—44. C 36;
2000 st. Bloem-
AII 22.80—29.90.
OND, 19 Juli.
Eerstelingen 9.40
'0, Doré 11.20,
i, blauwe Eigen-
)ve aardappelen
105.90. kleine
8—40; 1800 kg
rdrielingen 13—
4.10—6; 1300 kg
tuks bloemkool:
J. 10—19.90.
Juli '52. 35400
Schotse muizen
'.8011.40. grove
9.10, drielingen
II12.30; grove
tjes 9.30, grove
kg Bieten 5.90.
D
v. Zwanenbrttg
ambtenaar bij
leider.
DIE ZATERDA
Op 1 December 1852 opende de Rijkstelegraaf haar eerste lijn tussen Amster
dam Den Haag Rotterdam Dordrecht en Breda met verbinding naar
Brussel. Dit honderdjarig bestaan van de Rijkstelegraaf wordt te 's-Gravenhage
herdacht met een imposante tentoonstelling, waar de oudste Morse-toestellen
naast de modernste teleprinters in volle werking te zien zijn. Het eeuwfeest van
de Rijkstelegraaf is niet het eeuwfeest van de telegrafie in ons land. Het parti
culier initiatief had zich al eerder van deze nieuwe vinding meester gemaakt.
In 1845 nam de Hollandse IJzeren Spoorweg Mij. de wijzertelegraaf voor haar
dienst in gebruik tussen Amsterdam en Haarlem. In 1847 werd deze telegraaflijn
«doorgetrokken naar Rotterdam en daarna opengesteld voor het publiek. In ver
volge hierop opende de Nederlandse Telegraaf Maatschappij in 1851 een ljjn voor
openhaar verkeer tussen Amsterdam en de zeehaven Den Helder, waarbij voor
het eerst in Nederland Morse-toestellen werden gebruikt.
r* I iderhoud en 'het leggen van zeekabels
3 aan het eerste kuststation „Scheve-
H^OOIT heeft de telegraaf zo tot de ringen" dat in 1904 in gebruik ge-
J verbeelding van iedereen gesproken
als andere vindingen, die het tempo van
de tijd enorm versnelden. Dit laat zich
ook wel begrijpen, omdat het geen ap
paraat was, dat in handen gesteld werd
van het grote publiek. Men kon zijn
telegram opgeven, maar daarmee was
de publieke activiteit dan ook afgelopen.
De P.T.T.-ambtenaar zorgde voor de
verzending ervan. Nog zou dit feit al
leen de populariteit van deze vinding
op de lange duur misschien niet in de
weg gestaan hebben. Maar op 15 Fe-
■Wbruari 1881 werd hier te lande ook de
telefoon in gebruik genomen en deze
verkeersmogelijkheid nam een enorme
vlucht.
Merkwaardig genoeg geschiedde die
ingebruikneming van de telefoon ten
behoeve van het telegraafverkeer. De
kleinere postkantoren of hulppostkan
toren waren namelijk niet telegrafisch
i verbonden met de grotere centra. De
telefoon opende voor de plattelanders
nu ook de mogelijkheid telegrammen
te gaan verzenden. Het Texelse De
Cocksdorp was het eerste dorp van ons
land, waar 15 Februari 1881 een tele-
foonkantoor voor de telegraafdienst
werd ingericht. Tot op de huidige dag
Jthebben de telefoonverbindingen haar
felangrijke rol in het telegraafverkeer
ehandhaafd.
Vooruitgang
^■NTUSSEN heeft t i ontwikkeling van
het telegraafverkeer niet stilgestaan.
De Morse-tekens worden al lang niet
meer gebruikt. Tegenwoordig wordt
't normale letterbeeld overgeseind. Het
.bedrijfsleven bedient zich in steeds
grotere mate van de zogenaamde tele
printers, die de P.T.T. in huur beschik
baar stelt, en die een rechtstreekse ge
schreven verbinding geven met abon
nees in binnen- en buitenland.
Ook de wereldpers bedient zich er-
van. De telex, die in ons redactiekan-
toor dag en nacht doorratelt en ons da-
j, gelijks een stroom van nieuws doet toe
vloeien, zou in de Hedendaagse wereld
iCTniet meer gemist kunnen worden.
1 Maar er is meer in het debet te schrij-
jjVen van de honderdjarige Rijkstele-
graaf. En dan denken we aan het feit,
dat reeds in 1853 een rechtstreekse ka-
Belverbinding tussen Nederland en
JEngeland tot stand kwam, dat in ons
eigen land in 1860 de eerste zeekabel
gelegd werd in de Zuiderzee tussen
Stavoren en Enkhuizen, in 1948 een
1 speciaal kabelschip een coaster in
gebruik genomen werd bij P.T.T., dat
m internationaal verband voor het on-
TAE theoretische grondslag voor
het overbrengen van electri-
sche trillingen door de vrije
ruimte, waarvan de Rijkstele
graaf in 1904 met z'n kuststation
Scheveningen gebruik ging ma
ken, werd in 1865 door Maxwell
gelegd. Herz stelde in 1885 expe
rimenteel de juistheid van deze
theorie vast. Marconi slaagde er
in in 1895 in de verschillende
ontdekkingen op het gebied van
deze trillingen toe te passen in
het eerste bruikbare toestel voor
het overbrengen van berichten.
steld werd, en waarbij een dankbaar
gebruik gemaakt werd van de jonge
wetenschap der radiotechniek. „Sche
veningen" werd de schakel tussen het
telegraafnet op het vasteland en de ra
diostations op de schepen.
Nederland vooraan
IIET pleit weer voor ons land, dat
Scheveningen-radio zich sindsdien
(sedert 1926 te IJmuiden) heeft ontwik
keld tot het tweede kuststation ter
wereld. Nummer één op de ranglijst is
het Engelse Portshead.
Ook Kootwijk, de radiozender voor
rechtstreekse verbinding met Indonesië
mag in dit verband genoemd worden.
In 1923 werd dit zendstation opgericht
om onze onafhankelijkheid te verzeke
ren van buitenlandse zeekabels in het
telegraafverkeer.
Alzo een ongetwijfeld luisterrijke his
torie van de eerste T. uit P.T.T. Een
historie, die stellig waard is herdacht
te worden, al is de Rijkstelegraaf deze
honderd jaar dan altijd een kind geble
ven, dat nooit zichzelf kon onderhou
den. Zo gezegd een zorgenkind dus-
Maar dat alleen omdat de techniek
geen stilstand kende en de ouders (het
Nederlandse volk) het kind steeds naar
de laatste mode kleedden.
telefoon is een ernstige con
current geworden van de tele
graaf, heeft de betekenis van de
telegraaf ongetwijfeld sterk ge
reduceerd. Slechts waar dit ad
ministratief of zakelijk gewenst
is, wordt nog gebruik gemaakt
van de telegraaf. Alleen de
abonnee-telegrafie met hulp van
de teletype en teleprinter neemt
hand over hand toe. Per jaar mei
ongeveer 60 Men noemde ons
deze apparaten „het middel van
de toekomst". Terwijl de ver-
keerscijfers van de normale open
bare telegraafdienst achteruit
lopen.
OP HET MATJE
DE magere jongen, die zijn
i
hoofd
tussen de schouders had gestoken als
een slaperige eend, maakte op mij
althans nu niet bepaald de indruk
gerekend te moeten worden tot de
klasse der super-denkers. Ik zou er
bepaald van hebben opgekeken als hij
bijvoorbeeld Klaas Einstein zou heb
ben geheten, maar die schok bleef ons
bespaard, want hij werd afgeroepen
als Teunis Waterneef, van beroep ma
gazijnbediende en ter wereld gekomen
omstreeks de kuikentjestijd van het
jaar 1931.
Het was een vreemde jongen. Hij
droeg een wazig-blauw truitje met
een opstaand boordje en een rits van
achteren. Dat was nogal uitzonderlijk.
Maar zijn manier van doen was toch
nog vreemder dan zijn uniform: hij
staarde onophoudelijk naar de veters
zijner schoenen en keek slechts dan,
als de rechter extra-luid tot hem
sprak, een ogenblik verbluft naar het
groene laken. Direct daarna daalde het
gezicht weer met een ruk omlaag en
iedere keer als het zakte gaf de jon
gen een vreemd hikje, als verslikte
hij zich in een dwarse pruimepit.
Deze jongen had gestolen en hij had
de administratie van een magazijn
vervalst op originele wijze. Hij had
geen verkeerde cijfers van inkomen
de en uitgaande goederen neerge
schreven, hij had alleen maar ver
keerd afgetrokken en opgeteld. Het
eindresultaat was zo, dat er in de pa
pieren geen tekorten ontstonden, maar
het gat in de voorraad was niet meer
met drie cijfers te omvamen
Ik heb het ruwweg geschat op 'n
vijftien honderd gulden, zei een me
neer met een gouden bril en toen ver
telde de rechter even, wat hij dacht
van de controle in het bedrijf. Want
de jongen had zijn goocheltrucs be
oefend gedurende een tijdperk van
bijna twee jaren en als hij niet zo
oprecht bekend had, zou de gemoede
lijke meerderheid onzer burgerij hem
gewoon voor een slecht rekenhoofd
hebben versleten.
Wat hebt u met het geld gedaan,
dat de goederen opbrachten?, wilde de
rechter weten.
t'oor postzegels, meneer, zei de
jongen zachtjes.
Had u zoveel te corresponderen?
vroeg de rechter met verbaasd opge
trokken wenkbrauwen Maar de jon
gen verhief zijn hoofd met een schril
hikje en fluisterde: Voor me album.
Er was aan deze verzamelzot nogal
heel wat gepsychologiseerd, want <fe
rechter had vele folio-vellen in een
rose omslag en de advocaat, die bij
zonder verstandige dingen zei over het
handwerk der opvoeding, verwees
naar dat rapport met een galm van
ontzag.
En omdat het boekdeel nogal on
duidelijk was in de groepering der
neurosen werd de zaak verschoven
naar een latere datum. Men zal nog
wat verder speuren in het hoofd van
Teunis Waterneef. Met 'fine ik, eerlijk
gezegd, een onbestemd soort mede
lijden heb.
En wie dat slap vindt, omdat hij
zelf zo stevig in zijn fatsoenlijk ge
poetste schoenen staat, hij zie maar
toe, dat geen van zijn kinderen valle!
KAREL
(Advertentie. Ing. Med.)
Tn het algemeen worden maar weinig
problemen waarlijk opgelost door het
treffen van een compromis. Behalve
dan wellicht de dagelijkse problemen
van de handel, waarin het compromis
het elkaar halverwege tegemoet
komen nu eenmaal zulk een usance
werd, dat het tot de regels, van het spel
is gaan behoren.
Zodra het echter gaat om beginselen,
om levenswaarden, om culturele, psy
chologische en religieuze dingen, kan
er van het compromis gezegd worden
dat het meer kwaad doet dan goed. Het
kweekt halfheid, lafheid en een tevre
denheid. die in diepste wezen een ge
makkelijke berusting is, waaraan iedere
heldhaftigheid, iedere levensstijl vol
komen vreemd is. Het compromis is
meestal een fraaier woord voor capitu
latie, een andere benaming voor slap
heid.
Dit is zo in de gewone dingen des
dagelijksen levens, maar hoeveel te
sterker accent krijgt deze stelling, zo
zij geplaatst wordt in de sfeer van het
persoonlijke, geestelijke leven van de
mens. „Een dubbelhartig man is onge
stadig in al zijn wegen", hij is „als de
golven der zee". Toegeven aan invallen,
schipperen naar links en plooien naar
rechts heeft nog nooit iemand tot een
beter mens gemaakt. Het leidt in het
einde tot verwording, mislukking en
zedelijke ondergang.
Paulus, die behalve een zeer held
haftig Christen óók een man was, wijs
boven velen, heeft het vraagstuk
scherp gesteld toen hij in zijn twee
de brief aan de gemeente van Corinthe
vroeg; „Welke gemeenschap bestaat
er tussen gerechtigheid en ongerech
tigheid?" Daar ligt de kern. Want de
meeste compromissen worden gesloten
op de grenzen, die gerechtigheid van
ongerechtigheid scheiden. Hoeveel ma
len worden die grenzen niet verdoe
zeld, verwijd of tijdelijk opgeheven zo
zulks in het belang is van de compro
mis makende mens? Hoevelen, die zich
omgeven met een aureool van christe
lijke rechtvaardigheid, stappen niet
over de grenzen van het oirbare heen
als ze er, zoals dat verkeerd genoemd
wordt, „beter van kunnen worden"?
Hoe vaak maakt het geld, dat stom is,
ook voor hun geweten niet recht wat
krom is?
Beginselen (indien zij althans niet
alleen maar kortzichtige vooroordelen
zijn) hebben ons leven te richten. Be
ginselen, die wij zelf naar tijd en ge
legenheid inkorten, veranderen of op
non-actief stellen zijn geen beginselen,
zij zijn maskers tot verberging van
huichelarij.
Daarom is het compromis, dat de
mens sluit tussen zijn beginselen en
zijn zucht naar gewin of bevrediging,
een der slechtste dingen die men noe
men kan. Hij bedriegt er niet alleen
zijn omgeving maar ook zichzelf mee.
En geen bedrog is verachtelijker dan
bewust zelfbedrog.
Gerechtigheid en ongerechtigheid
kunnen nooit door een compromis ver
zoend worden, hoe schoon de woord
keus ook is, die men er voor heeft, hoe
beschaafd en christelijk ook de schijn
moge wezen, die men er aan geeft. Zij
staan tegenover elkaar als licht en duis
ternis.
De Bijbel noemt hen, die waarlijk
Christenen zijn, „kinderen des lichts"
en „eikebomen der gerechtigheid". Wie
zich een ,kind des lichts" noemt en
zich ophoudt met duistere practijken,
wie de naam draagt van „eikeboon der
gerechtigheid" maar zich buigt tot het
onrecht, is niets dan een huichelaar,
die, om met Vondel te spreken, God
voert in de mond maar de valsheid in
't gemoed.
Christen-zijn betekent een besliste
keuze te hebben gedaan en nóg dage
lijks te doen tussen recht en onrecht,
tussen goed en kwaad, tussen licht cn
duisternis. Ieder compromis daartussen
is onbestaanbaar.
\L lang geleden had men mij gezegd, dat hij zich in benarde omstandigheden
bevond cn dat ik me, in verband met een oude verplichting, wel eens met hem
mocht bemoeien. Zoals dat altijd gaat, duurde het lang eer ik daar toe kwam.
Wij willen wel graag goede, sympathieke, menslievende daden plegen, maar
alleen dan, als het ons uitkomt. En vooral niet te vaak. Hoogstens één, twee
maal per jaar.
Het was de dag, en ik begaf mij naar het buis aan de Prinsengracht, niet ver
van de boorden van de Amstel. Toen ik er voor stond, was ik niet ontevreden
over mezelf. Ik ging een medemens helpen. En aangezien het noch Kerstmis,
noch Oudejaar, noch Sinterklaas was, wist ik dat de voorgenomen daad van een
bijzondere, zeer speciale allure was.
IK zocht zijn naam tussen de vijftien,
zestien andere namen aan de
die aan de
gevel van die huurkazerne vermeld wer
den. Ik belde, werd opengedaan en be
gon de tocht langs de vier trappen. Op
ieder portaal was het donker en op elk
rook het anders: op het ene naar zuur
kool, op het andere naar lysol, en op
weer een ander naar menselijke excre
menten. De trappen waren uitgesleten
enieder portaal deed me, met z'n ge
sloten, verveloze deuren, denken aan
het portaal, waarop Raskolnikof in
„Schuld en Boete" zijn moord op de
oude vrouw beraamt, j
Onder het dak trof ik hem in zijn
kamer. Er waren vier wanden,, waar
aan wat tekeningen hingen: oud, gekreu
keld en verscheurd. Ik kende ze: hij
nam ze altijd .weer mee, als hij van
kamer veranderde, hetgeen met uiter
lijk driemaandelijkse regelmaat ge
schiedde. Aan de ene wand hing een
wasbakje: u kent ze wel, die dingen die
men een halve eeuw geleden aan wan
den hing: zwart imitatie-marmer, met
een kinderlijk klein kraantje erboven,
hetwelk slechts tot het allermagerste
straaltje water pleegt te komen. Er is
alleen water in zulke sanitaire appara
ten, als niet een van de benedenburen
de kraan nodig heeft.
Er stond een 2-pits petroleumtoestel.
Een jute zakje, half gevuld met aard
appelen, lag in een der hoeken: wat
groenten in een andere. Op het tafeltje
met de idioot-hoge poten lagen wat
boeken en kranten. En naast die tafel
stonden vier sinaasappelkratten, klein
model. En dat was alles. Op een klein
stenen bakje na, dat onder het sanitair
geplaatst was, en welks functie me aan
vankelijk niet geopenbaard werd.
Hij ontving me redelijk gastvrij, doch
een spoor van opvallende blijdschap
zocht ik tevergeefs. Dat stak me en ik
dacht: dat verandert nog wel als hij het
doel mijner missie gaat vermoeden.
Ik wilde hem een sigaret geven, maar
hij zei, dat hij liever shag rookte dan
de rotzooi, die ze tegenwoordig in
pakjes stoppen. We zwegen daarna en
om toch iets te zeggen informeerde ik
naar de betekenis van dat bakje onder
het wasgeval. Op dat ogenblik viel de
eerste glimp vriendelijkheid over z'n
ongeschoren gezicht; dat is de katten
bak zei hij. Ik heb een kat.
Waar is hij dan? vroeg ik, maar
hij legde z'n vinger op z'n mond en
fluisterde: schreeuw niet zo, ik mag
geen beesten hebben volgens het huur
contract. Ik heb hem frauduleus. Over
dag leeft hij in de goot, hiernaast, en
's nachts laat ik 'm in. Dan zet ik z'n
bak in de wasbak, zie je. O, we kunnen
het samen best vinden, zo. Maar als ze
het te weten komen, trappen ze me d'r
vandaag nog uit
Is dit een dure kamer?
Ja, veertig gulden vijf en zeventig
in de maand. En ik moet uitkijken,
want ze willen me wel kwijt. Ze kun-
(Van een correspon
dent te Rome).
UEEL ROME GNUIFT er
nog over dat geen enke
le van de belastingexperts
in de Italiaanse Kamer de
volgende tekst uit een nieuw
ontwerp van de regering kon
ontcijferen: „Voor de tussen
de genoemde cijfers gelegen
bedragen moet de belasting
worden berekend op grond
van de volgende formule:
M Y 0.0005 X2 plus 0,0486
X plus 10,28". Zover komt
het, als St Burcaueratius
aan wiskunde gaat doen!
De eigenaar van een sala
mi-fabriek in Mantua, Dan
te Villani, vulde op zijn be
lastingverklaring een inko
men van 6,79 millioen lire
(ongeveer 400.000 gulden)
in. Toen een journalist van
de „Gazetta di Mantova" dit
hoorde, schreef hij een
vlammend artikel en ver
klaarde daarin, dat deze
opgave absoluut niet over
eenkwam met het werkelij
ke inkomen van Villani. De
fabrikant bood de journalist
aan een jaar lang zijn fa
briek te leiden, om zich zelf
van de juistheid van zijn
belastingverklaring te over
tuigen. De journalist nam
het aanbod aan; hij is stel
lig dol op salami.
„De fiscus brengt het aan
het licht", zou men met het
oog op de laatste belasting
aanslagen der Italiaanse
filmsterren kunnen zeggen:
Amadeo Nazari wordt aan
geslagen voor een jaarlijks
inkomen van tien millioen
lire (ongeveer 600.000 gul
den), Aldo Fabrizi voor 7,9
millioen, de filmkomiek Vit-
toria de Sicca voor 4,6 mil-
loen en Silvana Pampanini
voor 3 millioen. Anna Mag-
nani en Roberto Rosselini,
de bekendste personen uit
de Italiaanse filmwereld,
lieten de berekening van
hun inkomen maar aan de
inspecteur over, omdat ze
er blijkbaar zelf geen gat
meer in zagen.
"POT de belangrijkste Ita
liaanse belastingbetalers
behoort ook de president
van de Italiaanse voetbal
club „Lazzio", Signore Ze-
nobi, die een jaarlijks inko
men van circa 8 millioen
lire geniet. Over het inko
men van de voetbalsterren
zelf wordt angstvallig ge
zwegen; men wil zeker geen
afbreuk doen aan hun po
pulariteit!
Het Italiaanse ministerie
van financiën is serieus van
plan de belastingopgaven
ieder jaar in boekvorm on
der het -ubliek te versprei
den, opdat een ieder inzicht
kan krijgen in de belasting-
moraal van zijn medemens.
Te oordelen naar de alge
mene belangstelling voor
zulke onthullingen zal vol
gens de mening van deskun
digen dit „Ware verhaal"
van de fiscus beslist een
bestseller worden.
LjOEWEL door het zware
noodweer in Zuid-Italië
de dorpen Ulassi en Osini
op Sardinië tengevolge van
geweldige overstromingen
een paar dagen geheel van
de buitenwereld afgesneden
waren, is het een dappere
man toch gelukt om zich
door de woedende wateren
een weg te banen naar deze
dorpen. Daar aangekomen
ging hij van huis tot huis.,
om de achterstallige belas
tingen te innen! De moedi
ge man was namelijk nie
mand anders dan de deur
waarder. Bijna hadden de
bewoners van Ulassi en Osi
ni hem in het water ge
gooid; slechts met moeite
kon de dappere nog aan de
verontwaardigde volksme
nigte ontkomen en opnieuw
door modder en gevaarlijk
overstroomde velden wa
dend zich op het droge red
den, waar hij getrouwelijk
op het belastingkantoor ver
slag kwam uitbrengen. Een
Italiaanse krant heeft nu
voorgesteld voor deze be
lastingambtenaar, die met
ware doodsverachting zijn
plicht vervulde, een stand
beeld op te richten.
De Italiaanse minister van
financiën heeft zich in Ita
lië zeer verdienstelijk ge
maakt door een nieuw be
lastingsysteem te ontwer
pen en in te voeren. Even
als alle andere ministerssa
larissen is ook het salaris
van de minister van finan
ciën belastingvrij. Over al
le andere inkomsten, ook
van hoge staatsambtenaren,
moet echter wel belasting
betaald worden. Signore Va-
noni's inkomen uit andere
bron bedraagt, volgens of
ficiële mededeling, drie mil
lioen lire. Critische stemmen
beweren, dat deze opgave
veel te laag is; en tenslotte
zeggen ze, moet toch in
ieder gevat de minister van
financiën zelf „syst'eem" in
zijn eigen belastingepgave
brengen en het publiek een
waardig voorbeeld geven
om na te streven
nen het niet uitstaan, dat ik me met
niemand bemoei, begrijp je?
"Waar staan je andere spullen?
vroeg ik belangstellend.
Hij keek me cynisch aan en zei: Er
is niets anders dan dit. De rest is ge
bleven op verhuizingen. Een mens kan
tenslotte niet alles meeslepen in z'n
leven. Hoe minder je hebt, des te be
ter
Je hebt zeker geen grote verhuis
wagen nodig? vroeg ik sarcastisch.
Nee, zei hij goedmoedig, dat
valt wel mee. Kan ik trouwens ook niet
betalen. Ik bel de „Tempo" op en die
staat een uur later altijd met de bak
fiets voor de deur. Voor drie gulden
brengt hij het zaakje over, naar elk
huis in Amsterdam; hoogte der verdie
ping geeft niet, maar omdat ik altijd
op de hoogste zit, komt er meestal nog
een pakje sigaretten, voor de man die
het doet, bij.
Zijn die paar sinaasappelkistjes,
dat oliestel en die kattebak je enige
aardse bezit?
Ja, en het is me eigenlijk nog te
veel. Man, je leeft zo kort en je zit er
later maar mee. Kijk, dat. is een der
straffen, die ze de mensheid hebben op
gelegd: z'n bezit. Je gaat er aan hechten
en je kunt er niet meer van los komen.
Je kunt je niet voorstellen, hoe vrij ik
me voel. Werkelijk, het is de ideale
toestand. Je moet er eens over naden
ken. Ik geloof niet, dat je erg geluk
kig bent met die hele bende, die je om
je heen verzameld hebt. 't Lijkt me
nogal een straf.
Ik vroeg hem mee te gaan eten, er
gens in de stad, maar hij schudde z'n
hoofd.
Ik moet nog wat lezen en ik laat
Gerrit (hetgeen die kat bleek te zijn)
niet alleen. Hij heeft ook z'n rechten,
als hij de hele dag in die goot gezeten
heeft.
Hij stond op en ik kreeg het gevoel,
dat hij vond, dat we het hier maar bij
moesten laten.
In een laatste stuiptrekking van edel
moedigheid prevelde ik iets in de trant
van: als je me soms nog eens nodig
hebt, wees dan niet zo stom.. Maar
hij wuifde alle hoop op zoiets weg en
zei alleen: Ik heb niemand nodig,
maak je geen'zorgen. Maar als je mij
nodig hebt, weet je de weg. En
denk er eens aan, wat ik je zei over
al die rommel, die je meesleept. Als ik
je bekijk, heb je nog een jaar of twin
tig, misschien dertig, te leven. Je kunt
geen splinter van die ballast meenemen.
Hoe minder hoe beter. En je verhuist
goedkoop. Drie pop, met „Tempo", no
teer het adres even. Goedkoper kom je
hier nergens klaar. Salut!
Toen ik de Prinsengracht afwandelde,
voelde ik me als een geslagen hond.
Op de een of andere manier was hij
de rijkaard en ik de gesjochtene. Hij
was vrij man en ik de slaaf. Hij had
alleen zorg voor drie sinaasappelkistjes
en een kat en ik dacht aan de verze
keringsmannen, die me zwaar op het lijf
zitten in verband met te lage assuran
ties. Ik had hem hulp, steun en bijstand
willen verlenen, maar hij had ze m ij
verleend. En de ongelukkige, die ik had
verwacht te vinden, was een redelijk
gelukkig mens, tevreden met die man
sarde op de vierde étage, zijn kat en
z'n eenzaamheid.
Ik stond stil voor een winkel in meu
bilaire goederen. Er troonde een modern
tweepersoonsbed, ge kent ze vrienden,
zo'n slagveld van weelde. Ernaast stond
een spiegelkast, zoals men ze in de films
van Doris Day ziet. De rest was nave
nant. Ik droomde al jaren van zo'n
combinatie, doch de prijs maakte de
droom onbereikbaar. Ook deze: f 975.50.
Ik aanschouwde het slagveld en ineens
wist ik, dat het ijzeren ledikantje van
mijn vriend (zó gehaald van het Wa-
terloopiein) kostbaarder was. En be
gerenswaardiger. En onschuldiger! Om
dat we niets ervan kunnen meenemen,
straks. Straks, als ook de bakfiet van
„Tempo" zelfs niet meer nodig is, om
die drie katten, het oliestel en dat ledi
kant te transporteren. Straksover
twintig, dertig jaren. Ais alle slagvelden
en Waterlooplein-ledikanten in waarde
precies aan elkaar gelijk zijn
Toen liep ik door. Opnieuw een illu
sie armer. De zoveelste.
ANTHONY VAN KAMPEN
^CHT Amerikaanse geleerden hebben
de top van de Takoe-gletscher, ten
Noorden van Juneau, de hoofdstad van
Alaska, bereikt. Zij zullen gedurende
twee maanden een studie maken van
het klimaat en hopen hier in staat te
zijn tendenzen van het weer in de ge
hele wereld te voorspellen.
Het Amerikaans aardrijkskundig ge
nootschap, dat di) mededeelt, verklaart,
dat zich thans in het Noordpoolgebied
een klaarblijkelijke verandering van
klimaat voordoet. „Er zijn vele aan-
wiizigingen, dat het klimaat in het
Noordpoolgebied met het jaar warmer
wordt", aldus de mededeling.
De geleerden hadden twee maanden
nodig om de top van de gletscher te
bereiken.
