/reemd bijgeloof vermoordt een bud volk op de Balkan Belgie kan zich gelukkig prijzen met het bezit van zijn Congo Per kruiwagen van Sydney naar Melbourne De zeeslang is geen fantasieschepsel HONEVISIE Australië dorado voor gekke stunts IPrimitieve en gruwelijke zeden Raadselachtige afkomst der Walachen [devisie per telefoon DE SPOORWEGEN WERDEN GEKLOPT Men kan toch gekworden als men wil Wetenschappelijke en komische oplossing mnnniraiinininiiniiiriiiinifiiifflniiijinifniiiiiiinniüHiiiiiiMiiiiniiniiniiiniminHnnim teu-en in dovdkeMle diepten deb $ee ZATERDAG 1« AUGUSTUS 19SS (Van een speciale verslaggever) IflSGELOFELIJK primitieve levensomstandigheden ln dorpen in het Noord- |U Oosten van Servie, waarvan de bevolking een Roemeens dialect spreekt, kwa- |BtU aan het licht, toen onlangs de Joegoslavische autoriteiten een poging waag- Ijen uit dit gebied arbeidskrachten te recruteren. Er was onder de Walachen, zo- I' ie in de volksmond heten, nauwelijks één man te vinden, 'die geschikt was. Ipe oorzaak hiervan was ondervoeding en verwaarlozing en het Servische partij- Ijljd onthult vol verontwaardiging, dat wat iedereen in dit gebied reeds weet |,de plaatselijke instanties geen vinger uitgestoken hebben om de Walachen ook Injar de primitiefste begrippen van hygiëne en beschaving bij te brengen. Ze I aren veeleer blij, dat deze minderheid, die in de gehele staat slechts 93.500 ge- Ijjdtelijk gevestigde, gedeeltelijk nomadiserendc zielen telt, geen onrust stichtte 1,3 absoluut geen belangstelling heeft voor politiek. Daarom liet men ze liever Ittjetercn- vijftien mannen en tien vrouwen, die met tovenarij mensen en vee in ziekte gevallen behandelen. De vrouwen mo gen alleen op stro, hooi of lompen hun kind baren en de jonge moeders wor den na de geboorte dagen lang dron ken gevoerd om ze sterk te maken. Zelfs zevenjarige kinderen krijgen nog de moederborst; desondanks blijft ech ter nauwelijks de helft van de zuige lingen in leven. Als er een klein kind sterft, wordt er een geestenbezwering gehouden om de nog levende kinderen ■rjN' raadsel omhult deze volkssplin- lt ter, dat de tot dusverre niet eens |,,jr de volkenkundigen opgelost kon ■virden. Bij de vorming van de Roe- Ireense staat in de vorige eeuw ble- 4,;] ze buiten beschouwing. Ze worden de gehele Balkan aangetroffen, in ëjekenland, in Bulgarije en in Joego- hier Walachen, daar Aromunen voor de dood te beschermen. Men haalt ./jnzaren genoemd, als Nomaden, die «jloos van dorp tot dorp zwerven a primitieve dorpen huizen. Iedere Menging met Zigeuners, mVt wie ze hun leven en m sommige gebrui- overeenstemming vertonen, wei- Egën ze ten strengste en ze geven de J.jEgc leden van hun stam de over- [jifcring mee, dat ze afstammelingen i de Romeinen zijn, die eens in lizrn-Severin hun belangrijkste ves- gebouwd hebben. Wassen op feestdagen. |(1)I de 14.000 Walachen in de Joego slavische dorpen bij de Roemeense hatsgrens, die tegenwoordig onder loge spanning staat, heeft zich tot hsverre niemand '«kommerd. Dat ze thans officieel ontdekt zijn, is waar schijnlijk niet alleen toe te schrijven Kan de onstilbare behoefte aan ar beidskrachten, doch ook aan de poli- leke maatregelen om deze laatste re- Icrvaten door te kammen. De toestan- die men in de vervallen leemhut- aantrof, zijn onbeschrijfelijk. Mens nvee huist onder hetzelfde dak. Meu- iclstukken, zelfs bedden, zijn een zeld- samheid. Daar iedere hygiëne ont breekt en niet eens latrines aanwezig [mi, wemelt het water van ziektekie men. Ondergoed kent men niet. Lakens torden twee keer jigr jaar zonder zees i de beek gewassen, wggrbij men ze for slaan met stokken op een steen iaverkt. Alleen op hoge feestdagen hit men zich en de vrtmwen en meis je geloven, dat ze slechts één keer week hun haar mogen kammen. Bloedzuigende geesten. deze dorpen regeren de tovenaars heksen. In een dorp vond men 1951 waren in de Verenigde Staten Iniet minder dan 108 televisie-stations la de lucht". De totale inkomsten It reclame-campagnes van de geza menlijke stations waren in dat jaar Bijna twee honderd en veertig millioen Icollar. Het aantal televisie-stations leemt echter voortdurend toe. New lïork heeft thans zes en Los Angelos hven televisie-stations. Bij de Federal prnmunications Commision wachten ongeveer vijfhonderd aanvragen toestemming voor het uitzenden Ivan televisie-programma's op behande- lling. Het gevolg is, dat ondanks de Ihoge opbrengsten uit advertenties de Is'.ations de enorme kosten van de pro gramma's niet meer kunnen betalen. Jien der grootste fabrikanten van tele- Ivisie-toestellen heeft thans bij de Ame- Ir.kaanse regering een aanvraag inge leend om zogenaamde phonevisie-toe- piellen te mogen invoeren. EZE toestellen, waarop de program ma's van gewone reclame-televisie illations normaal kunnen worden ont- pngen, projecteren speciale culturele programma's zeer gestoord, tenzij men legen betaling per uitzending de ,,code" In de zender per telefoon toegevoerd krijgt. Voor elke keer, dat men deze ■telefonische code toegevoerd krijgt, |v ordt één dollar in rekening gebracht. I De phonovisie-televisiezender (links i boren) zendt de speciale program- Ima's gecodeerd uit. De zender pro- I iuceert tegelijkertijd de „sleutel" op de code om het beeld ongestoord te kunnen ontvangen. Deze sleutel loopt evenwel via de telefoonlijn en telefooncentrale. De ontvanger kan de telefooncentrale vragen de code voor een bepaalde uitzending over zijn telefoonlijn door te geven, waarvoor hij dan later de rekening krijgt aarde van het graf van het dode kind, vermengt deze met water en geeft dit papje aan de zuigelingen te drinken. Afschuwelijke riten begeleiden de be- grafenisstoet, wamt men gelooft nog aan bloedzuigende, nachtelijke geesten. De graven van de pas gestorven stam leden worden weer geopend en de lij ken van kruisen voorzien om zich te beschermen tegei) het verschijnen van de boze geesten. Daarmede hebben cL doden nog geen rust in hun graf. Ware weduwen en weduwnaars woelen dc graven open en zoeken naar een stukje stof, omdat het bijgeloof zegt, dat zc niet weer kunnen trouwen, als een stervende een stuk yan hun kleren af gescheurd heeft en mee in het graf neemt. Een van de vreselijkste en afschu welijkste zeden is echter de openbare viering van de manbaarheid, die met wilde orgiën gepaard gaat en waarbij het gehele dorp stomdronken is. Kin derhuwelijken zijn aan de orde van de dag. Hoog sterftecijfer. HE sterfelijkheid in deze Walachen- dorpen is zo groot, dat volgens offi ciële opgaven geen enkele van deze mensen een hoge ouderdom bereikt. Bijna de helft sterft reeds vóór het der tigste jaar. Onder de 14.000 inwoners van deze „pas ontdekte" dorpen waren meer dan 3000 syphilitisch en 13.500 hadden tuberculose. Als er geen radi cale maatregelen worden genomen om deze verschrikkelijke wantoestanden te verbeteren, zal een nietige volksstam uitsterven, nog eer de wetenschap ge legenheid had deze nader te onderzoe ken. Niemand gelooft echter, dat men zich verder nog om ze zal bekommeren. i pel (Van onze correspondent te Sydney) „ÜANDZAAMHEID" is een typische eigenschap van de meeste Australiërs. Nog voortlevend in de geest en do traditie der pioniers, die nergens om steun en raad konden vragen, doch die alles zelf moesten opknappen, is de echte Austra liër nog steeds gauw geneigd om het eerst zelf maar eens te proberen. In tegen stelling tot de oude wereld, waar men niet zo licht over één nacht ijs gaat, en eerst het voor en tegen van iets nieuws zorgvuldig tegen elkaar afweegt, is de gemiddelde Australiër nog geneigd om met een „give it a go" Iaat maar eens proberen er direct maar de schouders onder te zetten, ook al heeft hij het nog nooit eerder bij de hand gehad. Dit maakt, dat het vijfde werelddeel nog steeds het dorado voor gekke kunststukken is. De gemiddelde Australiër praat er doorgaans niet lang over hij doet wat om zo te zeggen in zijn malle hoofd opkomt. UET laatste kunststuk is de tocht van 11 een zestal cement-krulers uit Syd ney, die een kruiwagen met een vrachtje van 25 kilo van Sydney naar Melbourne geduwd hebben de lieve afstand van 945 kilometer om te la ten zien dat zij het op deze wijze vlug ger konden doen dan de vrachtdienst van de spoorwegen der staten Nieuw Zuid-Wales en Victoria. De zes wandelaars zetten een ver pakte stoel als vrachtgoed op de trein in Sydney, geadresseerd aan iemand in een voorstad in Melbourne, en gingen zelf met hun kruiwagen lopen. Met blaren op de voetzolen, stijve armen en gebroken ruggen zijn zij inderdaad eerder op het adres in Melbourne aan gekomen dan het vrachtgoed, dat per trein ging. Staaltjes TOT de sinds het einde van de oorlog 1 uitgehaalde kunststukken behoren de volgende staaltjes: Een arbeider in de vleesindustrie, die Australië in een bokkenwagen rond wilde rijden. Hij startte in de provin ciestad Gladstone, doch moest na 800 kilometer zijn reis opgeven, omdat de staat Nieuw Zuid-Wales hem niet toe stond zijn bok over de grens te brengen. Een man, die in het hartje van Syd ney midden op de dag 30 keer achter elkaar „De Heilige Stad" zong alleen maar, omdat een vriend had gezegd, dat hij dit niet zou durven. Een leerling uit de een of andere in dustrie, die in het midden van de win ter veertien dagen lang op het dak van zijn huis bleef zitten om vijf honderd gulden aan weddenschappen te winnen. Een voetballer en golfspeler uit Vic toria, die elkaar 35 kilometer achterna renden, de één een voethal trappend en de andere een golfbal slaande. Een man die een witte haan met een zwart strikje aan op een kinderkruiwa gen door de straten van Melbourne duwde. Een 22-jarig meisje uit Sydney, dat om geld voor liefdadige doelein den bijeen te krijgen, acrobatische oefe ningen uitvoerde op een vijftig centi meter brede rand veertig meter boven een der hoofdstraten. En een 180 pond wegende man, die geblinddoekt over een soortgelijk randje liep. Kruiwagens hebben hierbij altijd om de een of andere onverklaarbare reden een grote rol gespeeld. In 1946 duwde Henry Cook zijn kruiwagen in tien maanden tijds van Darwin aan de Noordkust naar Adelaide aan de Zuid kust ongeveer 3600 kilometer door de woestijn. TOT de na-oorlogse afdeling „hele maal gek" behoren de 63-jarige voorvechter voor lichtere mannenkle ding, die op een driewieler van Mel bourne in het Zuiden naar Cairns in het Noorden fietste alleen gekleed in zwembroek, hoed en een paar schoe nen en de jonge man die op een „surf ski" de 130 kilometer van Sydney naar Newcastle over zee roeide. Op het gebied van eten en drinken verschenen de laatste jaren de 75-jari- ge grijsaard uit Perth die zijn verjaar dag vierde met het drinken van 75 glazen whiskey. Toen hij het dit jaar weer wilde proberen, werd hij tot zijn verbazing na het 60ste glas ziek. Weegbrugemployé Harry Fulton dronk kort geleden 60 glazen bier ach ter elkaar, en mejuffrouw May Dow- nie trachtte het oester-eten-record te breken, doch zakte na 21 dozijn en 4 oesters in een uur tijds in elkaar. Misschien is ai dit fraais het beste te beschrijven in de woorden van de grapjas, die een paar dagen geleden een tot de garde der „ijsbergen" beho rende tandarts uit het ijskoude zee water aan het strand bij Bendi riep om hem, daarna hard weglopend, al leen maar te vragen: „Zeg. hoe gek kan je je eigenlijk wel aanstellen De temperatuur van de „vliegende schotel"-koorts in de Verenigde Staten stijgt met de dag. Honder den rapporten worden ontvangen over „vreemde dingen", die door het luchtruim vliegen. Allerlei theo rieën worden verkondigd, foto's worden gemaakt en vliegtuigen maken jacht op de voorwerpen, ledereen spreekt of redetwist over de „vliegende schotels" de „mode van de dag". Hierboven: De Amerikaanse na tuurkundige Noel W. Scott heeft in zijn laboratorium in Virginia proeven genomen, die werden bijgewoond door officieren van de technische legerdiensten. Hier bij werd in een glazen klok met constante druk lucht in steeds grotere hoeveelheden toegelaten totdat ten tevoren vastgestelde hoeveelheid bereikt was. Vervol gens werd een bepaalde lading statische electriciteit aangevoerd, waarna de hoeveelheid ingebrachte lucht en de spanning werden ver minderd. Daarna traden verschijn selen op, die overeenkwamen met de beschrijvingen van de „vliegen de schotels". Noel Scott is van mening dat de door hem in zijn laboratorium verkregen schotels miniaturen zijn van die, welke door piloten van vliegtuigen en waar nemers op vele plaatsen van het land 'werden gezien. Links: Noel Scott bezig met het vervaardigen van „vliegende schotels" welke we op rechtse afbeeldingen zien. Het Zijn oranjekleurige bollen, omgeven door vlammende saturnusringen. Hoezeer de „vliegende schotel"- koorts de Amerikaanse burger te pakken heeft vertolkt nevenstaande foto op originele wijze. (Van onze correspondent te Brussel) ALS men denkt aan de moeilijkheden, die Nederland gehad heeft met zijn koloniën, kan men niet zeggen dat het bezit van de Congo voor onze Zuider buren reeds het karakter van een probleem aangenomen heeft. Er zijn natuur lijk moeilijkheden, maar niets wijst er op, dat de Congo zich zou willen vrij maken van Belgie en in dit opzicht in het schuitje van Indonesië wil gaan varen. Hoe gelukkig dit voor Belgie is kan teder begrijpen, die bedenkt dat dit land een parasiet van de Congo is en op dezelfde manier er van leeft als de water lelie van het water. Wat zou Belgie zonder de Congo zijn? Het Amerikaanse weekblad „Business Week" wees er onlangs op dat de Belgische Congo zich momenteel met een grote snelheid ontwikkelt tot een van de belangrijkste Afrikaanse gebieden. In „Keesings financiële en economische berichten" gaat men nog verder en noemt men de Congo de rijkste kolonie ter wereld. De Congo is welhaast de enige kolonie, welke toekomst heeft als zodanig. Het is een der weinige gebieden op de wereld waar privaat kapitaal nog veilig kan worden belegd. Congo is niet onderhevig aan communistische infiltratie of een opge zweept nationalisme der inboorlingen. (Van een speciale verslaggever) rtE krantenmensen van tegenuioordig kunnen zich nauwelijks de moei lijkheden voorstellen, die voor hun voorgangers in de goede oude tijd mat de honds dagen plachten aan te bre ken. Toentertijd had de hoge politiek nog respect voor het welverdiende recht op vacantie en ontspanning en de hoofd- en politieke redacteuren konden gerust een paar weken met vacan tie gaan en aan de thuis blijvers de zorg overlaten, hoe ze iedere dag de kolom men vol zouden krijgen. Als dan in de kranten der ge hele wereld de zeeslang op dook, kon men er zeker van zijn, dat geen internationale verwikkelingen te vrezen waren. Dit fantasieschepisel vervulde steeds het doel van zijn bestaan: de lezers te onderhouden en de krant door de komkommertijd heen te helpen! En nu vaart er opeens een ruisen door de bladen, dat de zeeslang helemaal geen fantasieschepsel was, of, om in het krantenjargon te blij ven, een canard. Hij bestaat werkelijk en waarachtig, een wetenschappelijke expe ditie heeft het verkondigd. Hij leeft aan de Westkust van Afrika, in het Zuiden van de Atlantische Oceaan, in de Stille Oceaan en wordt ook aangetroffen in de wa teren langs de kusten van Zuid-Amerika. De kans, dat men hem van een oceaan stomer af te zien zou krij gen. is echter zeer gering; hij huist op een zeediepte van 1500 a 2000 meter en schijnt slechts zelden dit begrensde rijk te verlaten, om zich aan de oppervlakte te vertonen. Het Britse fregat, H. M. „Galathea", dat 100.000 kilo meter ver de wereldzeeën doorploegd heeft, brengt het bericht mee naar huis. De elf Britse en Scandinavische geleerden aan boord staan voor de geloofwaardigheid hiervan in; zij zijn allen er varen diepzee-onderzoekers, die op deze expeditie met een zeer moderne uitrusting uitgevaren .en zodoende in staat waren met een tot dus- proeven nemen van de zee bodem. De Deen Bruun ont dekte in een van deze proe ven kleine levende wezens, eenvoudigs bacteriën. Daar mee was het bewijs gele verd, dat daar beneden leven bestond, al was het maarop de primitiefste trap; eveneens kon men thans de mogelijkheid aan nemen, dat daar ook hoger ontwikkelde dieren leven, die zich met deze kleine levende wezens voeden. De geleerden hadden ge luk. Op een goede dag vis ten ze een grote kiezelsteen verre ongekende nauwkeu righeid tot in de donkerste diepten der zeeën door te dringen, speciaal het onder zeese ravijn bij de Philip- pijnen, met een diepte tot 10.000 meter. ]")E eerste verrassende ont- u dekking, die de oceaan- onderzoekers deden, was de aanwezigheid van dierlijk leven in deze diepten, waar sinds het begin aller tijden de diepste duisternis heerst. In het begin baggerden ze alleen de roodachtige mod der op, die, naar men aan neemt, de zeebodem bedekt. Maar in de loop van hun onderzoekingen konden ze met hun graaftoestel een beweeglijke hand, die aan het einde van een 10.50C meter lange stalen kabel be vestigd was grondiger MilllllllH op, waaraan twee zee-ane monen ringen, vleesetende dieren, die met hun op een bloem gelijkende tast- en grijporganen vissen vangen. De wijze, waarop deze zee anemonen aan de kiezel steen hingen, bewees, dat ze van de zeebodem zelf af komstig moesten zijn. HE belangrijkste ontdekking was echter een dier, dat iemand een ware nachtmer rie zou kunnen bezorgen: een soort spin, roodachtig- zwart, zonder ogen, die op deze diepte ook geen zin zou den hebben; het geheel was een organisme, dat aan een fabriek deed denken, met echte photo-electrische cel len, één aan iedere poot. Het monster heeft twaalf poten, die ieder vijftig keer zo lang zijn als het gehele lichaam. De electriciteit speelt bij de dieren van deze, zeediepten een belangrijke rol. Ze zenden alle licht stralen uit, waarmee som mige hun prooi naar zich toe lokken. De geleerden van de „Galathea" hebben een diepzeevis ontdekt, die de natuur met een geper- fectionneerd radartoestel uitgerust heeft. Met het ra dartoestel, waarschijnlijk de sensationeelste uitvinding van de laatste oorlog, kan immers een vliegtuig, een schip, een wachtpost op hon derden kilometers afstand een vijand of een hindernis waarnemen. Het dier, dat door de „Galathea" gevon den werd, beschikt over een nog veel gevoeliger radar toestel misschien zal deze vondst nog meehelpen de menselijke techniek weer een stap vooruit te brengen. MOG sensationeler was ech ter de buit, die de ge leerden op enige mijlen af stand van het eiland St. Helena maakten: een soort paling, 1.80 meter lang, waarvan de specialisten con stateerden, dat het een larve moest zijn. Evenals Cuvier met behulp van een enkel wervelbeen een van deze reuzen-reptielen uit het Tertiair kon reconstrueren, trachten thans de geleerden van de „Galathea" het vol wassen dier te bepalen, dat uit deze larve zal voortko men. Volgens hun bereke ningen moet dit een 25 30 meter lange en in doorsnee 1 meter dikke slang zijn dezelfde zeeslang, die daar door ten slotte uit het rijk der fabelen aan het licht dei- werkelijkheid gebracht zou zijnl MEN moet echter niet denken, dat het bezit van de Congo voor Bel gië een sinecure is. Het fg veel eerder een probleem, maar tot haar eer moét gezegd worden, dat zij dit probleem in een moderne geest aanpakt en dat zij profijt blijkt getrokken te hebben uit de bittere ervaringen die andere landen met hun koloniale politiek heb. ben opgedaan. „Koloniale politiek"!: hiermee zijn wij gekomen bij het punt waarom het gaat. De kwestie is deze: zal België gewapend met de lessen der jongste geschiedenis voortgaan een koloniale politiek in de ouderwetse Zin te voe ren, of zal zij nieuwe banen gaan be wandelen, waarop de oudé fouten wor den vermeden? Er zijn Belgen, die in dit opzicht liefst conservatief zijn en stokstijf op het oude koloniale standpunt blijven staan. Maar toen dit punt onlangs be sproken werd op een conferentie van de „Jonge Balie", een vereniging van jonge Belgische juristen, bleek, dat de meerderheid der aanwezigen een an der standpunt innam en meer moder ne ideeën huldigde. Zelfs als men er kende, dat de beste oplossing voor België deze is, dat men Belgische bur gers naar de Congo zendt om daar te werken, zei men ronduit dat het oude systeem niet had gedeugd en dat men in het verleden niet het bewijs kon vinden, dat België niet. in de slechte zin, aan koloniale politiek had ge daan, in de zin van onderdrukking en onrecht aan de inboorlingen. Toen twintig jaar geleden de inboor lingen een zwakke poging ondernamen om een coöperatieve vereniging op te richten om de landbouw te bevorderen, hadden de „kolonisten" deze poging in de kiem gesmoord. Ook, zeide de Jon ge juristen, waren het de kolonisten geweest die in de Congo de verhoging der salarissen van de inboorlingen hadden tegengehouden, ondanks de ja ren van grote voorspoed en welvaart. Streven naar gelijkheid niT is voldoende om er twee dingen mee aan te tonen: in de eerste plaats, dat een duidelijke wil en ver langen zich openbaart een front te ma ken tegen de methoden van da oude koloniale politiek, door meer de rech ten en belangen van de it boortuigen te beschermen. En in de tweede plaats, dat er wel terdege sprake is van „pro blemen" rondom de Congo en de me ningen verdeeld zijn over de toekom stige wijze van bewindvoering in dat land. Voeg daar nog bij, dat in de Con- go de bevolking nvt reuzenschreden vooruitgaat en dar steeds groter wor dende eenheden hun pr-'mitief karak ter hebben verloren om zich aan te passen aan het Europese model van le ven en de ambten te vervullen waar- voor België hen heeft opgeleid, dan verstaat men vanzelf dat er staatsmans wijsheid van de eerste ring nodig zal zijn om de Congo vast te houden en het embleem waarheid te maken, dat de Congolese en Belgische Boy-scouts onlangs op hun Jamboree vertoonden: twee saamgevoegde handen, blank en zwart, voor de triomf van de Christe lijke beschaving in da Confl

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1952 | | pagina 9