IS VERDERE INPOLDERING VAN
BIESBOSCH VERANTWOORD?
Grondlegger van
Lyceum
Het aangiftebiljet voor de Inkomstenbelasting
werk
Een uniek stuk natuurschoon
Geleerde woekerde
met zijn talenten
11 'f, F
Millioenen zonder
resultaat
In Amsterdam rolt
Ford Taunus van
de lopende band
Wie het laat liggen
wordt extra belast
ZATERDAG 27 SEPTEMBER 1952
>als men „Voet-
t, is geheel Cha-
Hij heeft er 4«
ed en twee volle
erkt, vóórdat de
werd. Toen had
tanden nodig om
aaiboek, dialoog,
s en costuuma,
tmuziek en twee
slin. Zijn Calvere
jekende Chaplln-
l gewoon sterve-
mrleske violist of
hoed op.
i heeft zijn bui-
he behendigheid
n de danseres in-
euwe ster, Claire
iden geëngageerd
jp het toneel zag.
nderen werken er
Lita Grey, Sidney
kinderen uit zijn
Oona O'Neill, do
de zesjarige Mi-
e Josephine,
clown Calvero is
ing van Chaplin,
zekere psycholo-
in. De handeling
ir hij de man heeft
inspiratie tot deze
e clown Sandy, die
dat niemand meer
oen in de Theems
>ral het schilder-
Kensington, heeft
ere aantrekkings-
tgeoefend. „Ik heb
omerset Maugham
hij lijdt aan heim-
Dit door de ellende
haplin steeds weer
ington Road, Lam-
iechapel betekenen
een ver verleden
ring, maar ook de
ierinnering aan een
verdrietigheden en
waaraan Chaplin
geworden ls.
ongedeerd
dood van zijn va-
eder, die bij kleine
optrad, veel moei-
s op te voeden. Het
i tijd op een arm-
e, dat Chaplin later
lid" gereconstrueerd
bracht hem de eer
de pantomime bij.
bij het variété op.
n hij toen leefde,
n „Voetlicht" weer
kwam hij aan de
1 hij erg veel moeite
ratting van de kunst
lack Sennet, die er
eg op kon beroemen
te hebben, had in-
ik heftige discussies
t grimassen maken",
e moet met je armen
de film moet je be-
als je begrepen wil
was van een geheel
beroemde Franse to-
.ouis Barrault heeft
„Chaplin bereikt de
de mimiek, die van
1". Ten slotte heeft
iad met zijn techniek,
:h steeds weer afvra-
ir het publiek begre-
heeft hij in het be-
flim gevreesd! Maar
l het einde 'van zijn
en alle critici eenpa-
ilin zelf evenals de
orden is, is zijn kunst
gebleven.
van de Nederlandse
Isschouwburg in Am
en. Een typische uit
een oogpunt van keu-
ran Beethoven iswon-
,m het feit, dat wij
gespleten voorstelling
Iet was namelijk of
ips en orkest in de 3e
e, die vóór het derde
l werd, zóveel vuur
at daarna zowel in de
het podium het ware
;heente ontbreken:
is niet willen ingaan
deze inlas muziekdra-
■n verantwoord is. Ons
de hele avond ge-
op onze plaats in de
s wanvérhouding tus
sen strijkers en bla-
zetrshet koper was
zo hard, dat wij de
solisten niet konden
verstaan.
Gré Brouwenstijn
heeft deze voorstelling
met haar bewonde
renswaardig talent ge
dragen, daarin bijge
staan vooral door Ge
rard Groot als de ci
pier en Corry van Bec-
kum, die een wat on
wennige Marzelline op
het toneel zette. Oto-
kar Kraus forceerde
zijn stem tezeer met
schreeuwerig effect.
Frans Vroops ten slotte
moet oppassen de na-
j tuurlijke „voile" van
zijn stem niet te culti*
veren. Dit komt aan
de klankrijkdom be
slist niet ten goede.
Van der Vies mise-en
scène was rustig en d
koren bewogen zich
beheerst tussen de
sombere decors van
Hans vam Norden. Een
goede opvoering me'
een vrouwelijke glans
rol derhalve, waard
m gehoord te worden.
H. M. K-
MPNM j«fl
r'ff&W
sUJM
(Van onze speciale verslaggever).
NEDERLAND bezit in de Biesbosch, dat merkwaardige
landschap tussen de steden Dordrecht en Geertruiden-
berg, een uit natuurwetenschappelijk oogpunt uniek
gebied. Het is een zoetwatergetijden-delta. Met andere
woorden, eb en vloed van de westelijker gelegen Noordzee doen
zich hier via de Zuidhollandse en Zeeuwse stromen nog gelden,
maar het water in de honderden met riet en griendhout om
zoomde kreken is zoet. Nergens elders in Europa kan men dit
merkwaardige verschijnsel tegenkomen,
het Waddengebied en de rivier
monden en Zeeuwse stromen. Bin
nen weinige tientallen van jaren zal
deze oplossing gevonden moeten
zijn. Maar is het dan verantwoord,
aldus dr Van Rijsinge, op dit ogen
blik vele millioenen uit te geven
voor een werk, dat misschien over
twintig jaar overbodig geworden is?
DAAR deze omstandigheid er
mede toe geleid heeft, dat zich
hier een zeer bijzondere planten
groei ontwikkelde het wilgen-
populierenvloedbos en zich ook in de
vogelstand 'het merkwaardige karakter
van dit gebied weerspiegelt, zien talloze
natuurliefhebbers met leedwezen, hoe
de Rijkswaterstaat bezig is langzaam
maar zeker de hele Brabantse Biesbosch
in te polderen. In 1950 reeds heeft de
Contact-commissie voor Natuur- en
Landschapsbescherming, vertegenwoor
digende 81 bij haar aangesloten organi
saties op velerlei gebied, de leden van
de Tweede Kamer haar bezorgdheid te
kennen gegeven. Uit niets is gebleken,
dat deze bezorgdheid weerklank ge
vonden heeft in de regeringskring.
Daarom heeft de Contact-commissie
dezer dagen weer de grote trom geroerd.
Daarom, en omdat zij meent, dat er
inmiddels nog weer andere aspecten
aan het licht zijn gekomen, die tot
voorzichtigheid manen bij de verdere
uitvoering van de plannen.
Dr. C. J. van Rijsinge, lector aan de
Landbouwhogeschool te Wageningen,
heeft ons hierover een boekje open ge
daan en daarbij de vraag opgeworpen,
o! verdere uitwerking der plannen ver
antwoord is, als men bedenkt, dat
hoe merkwaardig dit ook klinkt
Nederland langzamerhand met een
watergebrek te kampen krijgt, dat
sociaal-economisch gezien enorme ge
volgen heeft. Van onze, erfvijand, waar
tegen we eeuwen hebben moeten vech
ten, is het water zo langzamerhand tot
een erfvriend geworden, die we in ere
moeten houden.
Enkele dringende
problemen
In het hoge gedeelte van Neder
land leverde de regenval omstreeks
1700 een voordelig saldo op van
100 mm. Dat wil dus zeggen, dat de
planten, die voor hun groei water
nodig hebben 100 mm minder ver
bruiken dan er aan regen werd
toegevoerd. Tegenwoordig is er een
nadelig saldo van tenminste 100
mm, als gevolg van de intensivering
van de landbouw, die een vele ma
len hogere opbrengst biedt dan een
paar eeuwen geleden en van verder
gaande cultivering van de grond
HET lage deel van Nederland kent
het probleem van de verzilting
van de grond. Het zeewater dringt
de rivieren binnen en de infiltratie van
de omringende gronden door zoetwater
uit het duingebied is onvoldoende om
Vele millioenen moet de inpoldering
van de Biesbosch kosten. Hoeveel mil
lioenen, geen sterveling die het zeggen
kan, want de merkwaardige samenstel
ling van dit gebied met zijn particulier
bedijkte poldertjes binnen de kreken,
zal telkens nieuwe problemen opwer
pen, wanneer de Waterstaat weer een
gedeelte van het gebied „in de ban"
gedaan heeft. Door de uitgestrektheid
van het gebied behoeven de polderdijk
jes niet zo zwaar te zijn. om de normale
eb en vloedstroom te kunnen keren.
Van hef een in het
ander
MAAR wanneer men het gebied
kleiner maakt, dan zal dezelfde
zich verplaatsende watermassa
door een kleiner gebied moeten worden
opgenomen. Wat gebeurt er dan?
Waterstaat zal van het ene werk in
De -prachtige biezenwal in het Wes
telijke deel van de Biesbosch, waar
nog tamelijk veel open water is.
het andere moeten vervallen. Millioenen
zullen moeten worden geïnvesteerd.
En met welk resultaat? Alleen dat men
een 1000 h.a. meer vruchtbaar bouw
land gewonnen zal hebben, ten koste
van de economisch gelijkwaardige riet
landen en de iets minder florerende
griendlanden. En dan verder natuurlijk
ook nog ten koste van de merkwaardige
constellatie van dit unieke gebied, flora
en fauna, en de naar recreatiemogelijk
heden zoekende Nederlanders, voor wie
deze Biesbosch tot nog toe een para
dijselijk oord is gebleken.
Uiteraard kennen we de tegenargu
menten niet, die Rijkswaterstaat in
staat zal zijn op te leveren. Maar het
komt ons voor, dat de argumenten van
de Contact-commissie voor Natuur- en
Landschapsbescherming minstens waard
zijn gehoord te worden. Te grote cul
turele en economische belangen staan
hier naar onze smaak op het spel.
LIET eerste 'exemplaar van de Ford
Taunus 12 M, die tijdens de RAI i:i
Nederland werd geïntroduceerd, is in do
Fordfabriek te Amsterdam van de lo
pende band gekomen. Aan de auto zijn
diverse technische silufjes aangebracht,
die weliswaar niet doorslaggevend zijn
voor het bepalen van de kwaliteit van
een wagen, maar de gebruiker heel wat
gemak kunnen bezorgen. Eén van die
dingen is het automatische lichlcontact.
Opent ge het portier dan floept prompt
het licht aan. Hetzelfde gebeurt bij het
openen van de kofferruimte en bij het
optillen van de motorkap. Er is in de
wagen een goed ventilatiesysteem ge
maakt, dat desgewenst tevens als ver
warming kan dienst doen.
Om te starten behoeft ge sléchts het
contactsleuteltje om te draaien. De ver-
nellingshandcl bevindt zich aan het
tuur, evenals de hoorncontactring en
Ie schakelaar voor de richtingaanwij
zers, welke laatsten na het doorrijden vtisueiiingbak op drie plaatsen in rub-
van een bocht automatisch terugvallen, ber is opgehangen om het overbrengen
De carrosserie is uit diepgetrokken van trillingen op de carrosserie tot een
electrisch gelaste platen opgebouwd. De minimum te beperken. Het ledige ge-
voorwielen zijn onafhankelijk geveerd wicht van de Taunus 12M bedraagt 850
opgehangen, waardoor een vaste ligging kg. De auto, die nu voor het eerst op
op de weg ten zeerste wordt bevorderd, de Nederlandse markt komt, heeft een
Over de 38 pk vier cylinder motor kun- breedte van 1.58 meter en een lengte
nen we nog vertellen, dat hij met de van 4.07 meter.
De proefrit van de glanzende nieuwe
wagen kpn beginnen. De FordTaunua
12 M. verlaat de lopende band van
de Ford-fabriek te Amsterdam, om op
het terrein naast het gebouwencom
plex te worden getest. Eerst als
proefondervindelijk is vastgesteld,
dat de auto aan alle eisen voldoet, zal
zij haar weg vinden naar de cliënt
ProfCasimir wordt Maandag 75 jaarJ)
zijn moeder dag aan dag
mee- de bijbel had zitten
spellen, en zijn bevat
tingsvermogen op die
jonge leeftijd al een op
merkelijke pegaafdheid
arbeid. Nauwelijks een tj zien had gegeven-
half jaar oud, stierf zijn Negen w;eken heeft de
vader. Moeder Casimir, latere professor op 11-
»*r - waarover de 75-jarige jarige leeftijd als leer-
I «Sm fn vlnlhurn Pressor met zoveel eer- ling achter de letterkas-
womng in Voorburg bied spreektj 2ette het ten gestaan van de Kol-
verbeidt een goedhartige handeltje van vader lumer krant. De professor
geleerde de komende voorb terwijl ze zich met herinnert zich nog dat hij
(Van onze speciale
verslaggever)
Maandag, de dag waarop evenveel toewijding wierp een ingezonden stuk heef t
hij 75 jaar zal worden.
Het is professor If. Casi
mir, geboortig uit Kol-
lum, zoon van het Friese
land, jongste kind uit het
vroeg vaderloze gezin
koopman; de geleerde,
die in .1909 het eer
ste Nederlandse Lyceum
stichtte.
De
Op de opvoeding van de gezet over het dragen van
Vier zoons en twee doch- klompen in de school. En
ters. een doodsbericht van de
Aanvankelijk leek hel kinderrechter Gouver-
efop, of de jongste uit het neur
gezin in het drukkersvak Na negen weken ver-
het gezin naar
7 - gcz-lli in iiL- l. UI UIVAClüVOh. XNct IJ
een rondreizend terecht zou komen, hoe- huisde
wel de Kollumers nog Groningen, waar de oud-
niet van hun verbazing ste zoon een aanstelling
waren bekomen, dat deze gekregen had bij de poli
knaap al lezen kon. nog tie. en dus- mee de fina-n-
levensgeschiedenis vóórdat hij op school ciële zorgen met zijn in
NAAR 100 JAAR
Ook de dotterbloemen, die bij vloedstand onder water lopen, vinden in de
Biesbosch een goede voedingsbodem.
van professor Casimir is was. Dit laatste, doordat komen kon helpen dra-
er een van voortdurende hij over de schouders van gen.
Zes tienen, vier negens
en een zeven
DIE verhuizing van Kolluin naar
Groningen heeft een wending ge
geven in het leven van de jongste
uil het gezin. Hij.ging naar de Christe
lijke Normaalschool om opgeleid te
worden voor onderwijzer. Eén jaar
slechts, want toen stapte hij over naar
de Neutrale Normaalschool, deed in
1896 examen en kreeg een lijst mee met
in totaal 103 punten voor de elf vakken,
die geëxamineerd werden. Zes tienen,
vier negens en één zeven (voor schrij
ven). Een ongekende prestatie was het.
Er werd over gesproken in die dagen.
Mevrouw Casimir, die leerling van de
laagste klas was van dezelfde Normaal
school in die dagen, weet het zich" nog
te herinneren. Een vriendin van haar
wees de knappert na, en toen had ze
gekscherend gezegd: „je zou niet zeg
gen, dat-ie zo knap is. die lange slappe".
Niet wetend natuurlijk, dat ze weinige
jaren later met die „lange slappe ge-
MIDDELPUNT van velerlei dwaasheden en spot-
ternij, oorzaak van allerlei moeilijkheden, in
elk geval bron van veel hoofdbrekens, dat is het
aangiftebiljet voor de inkomstenbelasting, het
welk telkenjare zo geruisloos in de brievenbus van
heel wat Nederlanders glijdt.
Talrijke mensen kunnen dit biljet hoe inge
wikkeld de formulering menigmaal ook moge
schijnen zonder veel moeite en juist invullen.
Voor anderen is een juiste invulling vrijwel een
onmogelijkheid, hetzij omdat hun ontwikkeling
daartoe niet toereikend is, hetzij omdat zij niet of
nog niet over de juiste gegevens beschikken. Hoe
dit ook zij, onder beide categorieën treft men
mensen aan, die er naarstig naar streven om tijdig
hun aangifteplicht te vervullen, en mensen, die
het formulier achteloos terzijde leggen.
Ik maak me sterk, dat wanneer over een serie
van jaren eens werd nagegaan wie hun aangifte
plicht verzaakten, het op zou vallen, dat dit zeer
dikwijls dezelfde mensen zijn. En het zijn heus
niet enkel zondaars uit onmacht, integendeel!
Toch kan men niet straffeloos het aan hem
uitgereikte aangiftebiljet oningevuld in de kasl
laten liggen. Reeds velen hebben het ondervon
den, dat vroeg of laat een zogenaamde ambtshalve
aanslag wordt opgelegd. Deze ambtshalve aansla
gen zijn doorgaans zeer gepeperd en dientenge
volge oorzaak van veel ellende.
De wetgever heeft aan het niet doen van de ver
eiste aangifte een dubbele sanctie verbonden. In
deze verzilting °gen te gaan seto-t de da eerste plaats omkering van de bewijslast. Di
}e »a. ,seQerl ae Ie nehouden de ommstheid van dc
bevolking zo'n vijftig zestig jaar over
matig water aan deze duinen onttrokken
heeft voc. zijn drinkwatervoorziening
en ook de dorst van de industrieën ge
lest moet v rden.
Deze problemen dringen naar een
oplossing, welke waarschijnlijk ge
legen zal zijn in een afsluiting van
aangeslagene is gehouden de onjuistheid van dc
hem opgelegde ambtshalve aanslag aan te tonen
In de tweede plaats stempelt de wet het nie(
doen der aangifte tot een strafrechterlijk delict
Men kan dus met de strafrechter in aanraking
komen.
LIET vorige jaar is aan deze dubbele sanctie nos
n een andere maatregel toegevoegd. In de wet is
namelijk de volgende bepaling opgenomen: Indien
de vereiste aangifte niet is gedaan, kan de be-
iastingplichtige bij aangetekende brief worden
aangemaand om binnen een daarbij te stellen ter
mijn aan deze verplichting te voldoen. Is aan een
zodanige aanmaning niet voldaan, dan wordt de
in de aanslag te begrijpen belasting verhoogd met
5 ten honderd, doch ten minste met vijf gulden.
De minister heeft destijds deze nieuwe maat
regel toegelicht met de opmerking, dat de om
kering van de bewijslast, alhoewel op zich zeil
een juiste maatregel, betekenis mist ten aanzien
van de grote groep van belastingplichtigen, die
zonder noemenswaard bezwaar in staat zijn rte
hoegrootheid van hun inkomen met behulp van
een goede boekhouding of andere deugdelijke be
scheiden te staven. Wel echter treft deze sanctie
'in het bijzonder de, veelal minder draagkrachtige
kleine zelfstandige voor wie het, bij gebreke van
^en goede boekhouding of ander deugdelijk be
wijsmateriaal, dikwijls moeilijk valt de onjuist
heid van de aanslag aan te tonen.
Verder merkte de minister op, dat ook een
■trafvejrvolging niet het geëigende middel is om
n alle gevallen het nakomen van de aangifteplicht
e verzekeren. De meeste van dergelijke verzui-
nen zijn, individueel bezien, niet van een zoda
nige aard en ernst, dat zij een toch altijd grievende
correctie in de openbare sfeer van de strafrecht
spraak rechtvaardigen. Ook het tijdverlies, dat
voor de betrokken inspecteur gepaard gaat met
sen strafrechterlijke procedure, vormt aldus de
memorie van toelichting een beletsel om or
ruime schaal strafvervolging wegens verzuimde
aangifte in te leiden.
pil zo ontstond dan de dreiging van 5°/o extra be-
lasting, een dreiging, die naar mijn ervaring
niet heeft nagelaten indruk bij de belastingplich
tigen te maken. De verhoging van 5°/« is slechts
verschuldigd, indien de belastingplichtige tevoren
bij aangetekende brief is aangemaand en hij ook
dan nog in gebreke is gebleven de vereiste aan
gifte te doen. Het bij de aanmaning te verletien
respijt voor de indiening van de aangifte zal vol
gens de minister niet op een kortere termijn dan
tien dagen worden gesteld. Ernstige gevallen
voorbehouden ligt het niet in de bedoeling om,
indien de inspecteur wegens de verzuimde aan
gifte de belasting verhoogt, voor hetzelfde feit
bovendien een strafvervolging te doen instellen
De omkering van de bewijslast blijft bij een ambts
halve aanslag natuurlijk onverkort van kracht.
Als grondslag voor de berekening van de ver-
noging dient de netto-aanslag. Dat is de aanslag,
nadat deze is verminderd met de belastingbedra
gen. die reeds- in de vorm van voorheffingen zijn
voldaan (loonbelasting, dividendbelasting).
Meer dan ooit geldt als welgemeend advies:
levert tijdig Uw aangifte in. Mochten er omstan
digheden zijn, die IJ dit niet mogelijk maken,
neemt dan geen afwachtende houding aan, doch
wendt U met een gemotiveerd verzoek om uitstel
tot de inspecteur. Alhoewel de ene inspecteur een
belangrijk soepeler houding aanneemt dan de
andere, meestal wordt op goed gemotiveerde ver
zoeken gunstig beschikt. Het in voorkomende ge
vallen verlenen van uitstel voor de inlevering
van het aangiftebiljet behoeft voor de belasting
dienst geen onoverkomelijke bezwaren op te leve
ren. Immers, nog steeds niet is de achterstand In
de aanslagregeling volledig ingehaald en dus
worden de aangiften over het laatste jaar niet
aanstonds in behandeling .genomen. Maar nog
rnaals: doet een daad en wacht niet af.
J. G. FLINK.
DROF. CASIMIR, die door zijn
lengte, begaafdheid en levens
stijl altijd opviel, heeft in zijn
leven misschien twee sigaretten
gerookt en één sigaar, en is overi
gens sinds zijn jeugd een mili
tante figuur in de drankbestrij
ding.
Wanneer men de 75-jarige pro
fessor Casimir vraagt naar zijn
plannen voor de toekomstdan
zegt hij: „Eerst moet ik een
nieuwe druk van mijn Wijsbe
geerte maken. En dan nog wat
Zweeds leren. Ik kan wel de bij
bel in het Zweeds lezen, maar de
grammatica ken ik niet, en ik 'wil
Ellen Key in de oorspronkelijke
taal lezen."
Maar ja, professor Casimir is
'van plan om 100 jaar te worden.
„Een mens hoort honderd te wor
den", zegt hij. „Ieder zoogdier be
reikt een leeftijd van zeven maal
de tijd tussen zijn geboorte en
zijn puberEn in Zuid-Afrika
sprak ik een man, die 109 jaar
■was."
trouwd zou zijn en zij samen een over
gelukkig leven zouden leiden.
Vervolgen we de levensloop van de
jonge Casimir,dan zien we hem acte
na acte halen, staatsexamen doen, in
1903 zijn candidaats wijsbegeerte plegen,
en in 1906 naar Den Haag vertrekken,
waar hij een vervolgklasse grondvestte
bij de Haagse schoolvereniging, waar
uit in 1909 het eerste Nederlandse
Lyceum groeide.
VERVULLING
HET Nederlandse Lyceum. Daarin
mogen we een levenstaak van
professor Casimir weerspiegeld
zien. Men kende hier slechts de H.B.S.
en het Gymnasium. Maar een schoolin-
richting met een gemeenschappelijke
onderbouw, die zicli na twee of drie
jaar zou splitsen in H.B.S. en Gymna
sium. die kende men niet. Het voordcel
ervan was en is, dat dc keuze voor het
kind vergemakkelijkt wordt. Eerst in
de puberteitsjaren van het kind open
baart zich de persoonlijkheid, kan men
dus bepalen of de exacte of de huma
nistische richting het meest overeen
stemt met de geaardheid van de leer
ling.
De Lyceumgedachte heeft in de da
gen van zijn eerste verwezenlijking
enorme weerstand opgewekt. Uit het
feit, dat er thans in Nederland 115 van
deze instellingen zijn, moge afgeleid
worden, dat die weerstand is overwon
nen. Mede dank zij het practische feit,
dat het nu ook in kleinere gemeenten
mogelijk werd zowel H.B.S. als gym
nasiale opleiding te geven.
PROFESSORAAT
TOT 1931 heeft de initiatiefnemer
het rectoraat over het Nederlands
Lyceum te 's-Gravenhage vervuld.
Eerst toen aanvaardde hij te Leiden de
bijzondere leerstoel in de paedagogiek,
v/elke de Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen hem in 1918 reeds te Gronin
gen had aangeboden. Tot zijr. 72ste jaar
heeft prof. Casimir zich op bijzonder ge
waardeerde. manier van zijn hoge taak
gekweten. De paedagogiek, nauw sa
menhangend met de psychologie, heeft
de erkenning gevonden een veelomvat
tend vak te zijn. En de school, verloor
mede dank zij het groeiend inzicht in
het wezen van het kind, haar kwalifica
tie van marteloord te zijn. Op deze dag
zeggen veel kinderartsen: „Stuur het
kind maar naar school, dan wordt het
wel beter!"
Professor Casimir, de 75-jarige van
dit ogenblik, rekent het zich in alle be
scheidenheid tot een eer aan deze be
gripsverbetering met zijn wetenschap
pelijke werken te hebben bijgedragen.