ALKMAAR VIERDE RUSTIG ZIJN 8ste OCTOBER
De rol van de Vrouw door alle Eeuwen
is waarlijk niet gering geweest
Gave koorzang boeide groot
auditorium in Grote Kerk
P
Voorbereiding en deelname lieten
te wensen over
Met daverend vuurwerk werd kalm
verlopen Ontzetfeest besloten
AGENDA
Alkmaar
of!
Sn óf.'
Stoet van 26 nummers
Zevenhandbal op
Waagplein
HET REQUIEM VAN VERDI
Solisten zongen een
goede partij
I
DONDERDAG 9 OCTOBER 1952
VRAAGT
catalogue
wijndrecht
in dil blad
ALS EEN LEVEND GESCHIEDENISBOEK
t daarom
ied naast
ijk nauw*
t
Sn óf/
Optocht voldeed minder dan verleden jaar
Niet spontaan
De viering van de 8ste October, de
dag der dagen uit Alkmaars geschiede
nis, is zonder veel spontaneïteit ver
lopen. Er was veel volk op de been en
er was ook heel wat te beleven, maar
hetzelfde euvel van andere jaren, dat
in de avonduren de feestviering zich
hoofdzakelijk tot de café's beperkt,
deed zich ook gisteren voor. Het be
stuur van de 8 October-vereniging
heeft dit punt al vele malen op de
agenda geplaatst. Er zijn suggesties
gedaan om het feest 's avonds meer
algemeen te doen zijn en toch is men
dit jaar in grote trekken blijven vast
houden aan het geijkte programma,
dat begint met de aubade en eindigt
met het vuurwerk. Het resultaat was
dain ook, dat drommen mensen netjes
door de versierde straten zijn gewan
deld en dat men tegen het midder
nachtelijk uur een kogel door de Lan-
gestraat had kunnen afvuren zonder
al te veel slachtoffers te maken. Wij
geloven, dat er alle aanleiding toe be
staat dit punt nog eens terdege onder
de loupe te nemen. Er is een zekere
durf voor nodig om met het tradition
nele programma te breken, maar wij
zijn ervan overtuigd, dat het voor de
toekomstige 8 Octoberfeesten van het
grootste belang zal zijn.
Wat de route van de optocht betreft
zouden wij er op willen wijzen, dat
vrijwel steeds dezelfde straatbewoners
deze optocht te zien krijgen. Waarom
loopt men niet eens door andere stads
delen, waar ook oude en zieke mensen
wonen, die nooit iets te zien krijgen?
Laat men de routes desnoods per
jaar afgewisseld eens meer naar het
Zuiden, het Oosten, het Westen of het
Noorden uitstrekken en ook de nieuwe
stadsdelen niet vergeten, waar tal van
mensen wonen, die het moeilijk valt
om op 8 October naar de binnenstad
tc gaan en er lang terzijde van de weg
op de optocht te wachten. Ook wat dit
betreft mag wel eens met de traditie
worden gebroken.
DE Vrouw heeft gistermiddag het 8 Octoberfeest volledig beheerst. Na het
mannelijke schouwspel van stram marcherende militaire eenheden was zij
het, die 's middags met ai haar charme en bevalligheid de toon aangaf. Vele
tienduizenden hebben er een paar koude voeten voor over gehad om haar in
velerlei gedaante te zien langs trekken. Pluvius, die op de praalwagens zóveel
godinnen ontwaarde, hield zich wijselijk schuil en daardoor kwam het, dat de
stoet langs de gehele route een vrolijk najaarszonnetje ontmoette, dat weliswaar
weinig warmte schonk maar voor de feestvreugde een onmisbare factor was.
Zes en twintig wagens en groepen zijn 's middags door de stad getrokken,
voorafgegaan door de traditionele „kop" bestaande uit politie te paard, vaandel-
wacht en rijtuigen met ditmaal loco-burgemeester mr A. J. M. Leesberg,
het bestuur van de 8 Octobervereniging, de Leidse en Groningse Ontzetvereni
ging, het Collegium uit Leiden en de herauten.
werp gewijd. Achter de rondtrekkende
kooplièden, die het met hun Perzische
kleedjes op de burchtvrouwe hadden
gemunt, reed een jachtpartij, voorafge
gaan door een meute met jagers. Na
Jeanne d'Arc, omringd door zwaar ge
harnaste krijgers,, volgde een fleurige
middeleeuwse bruiloftsstoet en in aan
sluiting daarop de oud-Hollandse huis
vrouw in haar welvarend koopmansge
zin uit de dagen van de Hollandse re
naissance. Tussen deze vrouw en de
voorname regentes verscheen als
schrille tegenstelling de volksvrouw. Zo
van „leve de lol" en „geef me nog een
druppie".
De eeuwen groeiden
MAARMATE de optocht vorderde wer
den ook de taferelen van steeds jon
gere datum. Via de Grieken, de Germa
nen, de Middeleeuwen en de Renaissan
ce waren we langzamerhand terecht ge
komen bij de 18de eeuw, waarin Frank
rijk de toon aangaf en o.a. de stijve kle
derdrachten van de Hollandse vrouw
met zijn pruikentooi heel wat meer
charme en gratie verleende. Het einde
van deze eeuw bracht de Franse revo
lutie, voorgesteld door de laatste gang
van Marie Antoinette, haar rit op een
boerenkar naar het schavot. De Came
ra Obscura was vertegenwoordigd door
een huiselijk stukje: de verguldpartij bij
de familie Kegge.
Een optocht gewijd aan de Vrouw
zonder Florence Nightingale zou on
denkbaar zijn en daarom reed ook zij
in de rij mee, liefdevol de gewonden uit
de Krim-oorlog verplegende. Aardig was
het groepje schoolmeisjes, dat onder de
strenge hoede van de schooljuffrouw de
opvoeding van de vrouw moest uitbeel
den. Een tafereeltje van de eerste
Olympische Spelen uit 1896 liet zien,
dat de vrouw zich tegen het eind der
vorige eeuw ook aan de sport begon te
wijden. Het slotstuk vormde de rol, die
voor de vrouw door" alle eeuwen heen
dezelfde is gebleven, haar rol van moe
der
Levende geschiedenis
TIENDUIZENDEN hebben het schouw
spel gadegeslagen en tijdens het
langstrekken van de edele Vrouwen, de
jachtstoeten, de burchtvrouwen en de
MA deze voorposten kwamen de Vrou
wen. Van de klassieke mythologie tot
aan het eind van de negentiende eeuw.
Een indrukwekkende stoet, die, hoe
wel minder gevarieerd dan de „ope
ra's en operettes" van verleden jaar, de
toeschouwers met zijn vele taferelen uit
de historie dwong tot de erkenning, dat
de rol door de vrouw in de loop der
eeuwen gespeeld, waarlijk niet zo klein
is geweest.
Het begon met de mythologie, die
zonder godinnen een schamele weer
spiegeling zou zijn geweest van hetgeen
zij nu heeft betekend. Juno, de gade
van Jupiter, opende de rij, gevolgd door
haar dochter Minerva. Dan waren er de
Sirenen, mystieke groene wezens, die de
arme Odysseus stevig in hun macht
hadden, Hoewel hun „betoverende" zang
gistermiddag achterwege bleef. Die zou
trouwens zo vlak achter het padvinders
vendel weinig effect hebben gehad en
we vermoeden, dat de bekoorlijke we
zentjes tot dezelfde conclusie waren ge
komen. Via de koningin van Saba en de
stoere Walküren te paard zag het pu
bliek na de Germaanse vrouw-tijdens-
de-volksverhuizing de eerste Christen
vrouwen verschijnen en de vrouw zoals
zij zich in vele Maria-legenden open
baart. Koopgrage dames waren er óók
reeds in de middeleeuwen en één van
de fraaie praalwagens was geheel aan
dit historische en toch actuele onder-
De „draaiorgelmuzikanten" hebben zich gistermorgen dapper geweerd.
Bij de groepen wonnen zij bij de kinderoptocht een welverdiende prijs.
De sport op 8 October
Individuele prestaties
waren behoorlijk
In het kader van de 8 Octoberviering
ontbrak ook dit jaar niet de turndemon-
stratie op het Hofplein en het ziet er
naar uit dat de prestatieloop, ditmaal
aangevuld met een wedstrijd over 2200
meter tot een goede gewoonte gaat be
horen. Hoewel de individuele presta
ties zeer behoorlijk, soms zelfs uitste
kend waren, moet ons toch van het
hart, dat bjj het turnen de organisatie
w bij de wedloop door de stad, de in
teresse te wensen over liet.
Bij de turndemonstratie ontbrak bij
voorbeeld de gymnastiekvereniging
ï®1! Holland en ae zusterverenigingen
i;e Halter en Tunrlust hadden pas
éondag bericht gekregen, dat hun me-
"Werking aan de turndemonstratie op
I frijs zou worden gesteld. Jong Hoilanu,
j-° deelde men ons mee, was zelfs ge-
heel vergeten. Het ligt voor de hand,
dat de voorbereiding te kort was om
met een goed afgerond geheel voor de
dag te kunnen komen, te meer daar een
demonstratie in de open lucht altijd
h°g heel wat anders is dan het turnen
'n een zaal of andere afgesloten ruim
te- Het gevolg was dat Turnlust en De
Halter, onafhankelijk van elkaar, de
monstreerden, overigens op voortrefie-
jjke wijze, maar dat tussen de verschil
lende nummers een leemte was die
oorzaak was, dat wij niet van een vlot
verloop konden spreken. Van de ver
schillende nummers willen wij noemen
de rhythmische vrije oefening van de
Turnlust-dames, de knotsoefeningen
Van De Halter-dames en de demonstra
tie van de Halter-heren op de lange
mat. Dit is een bijzonder spectaculair
nummer, dat juist voor een dergelijke
gelegenheid zeer attractief is.
Fransen won wedloop
Voor de prestatieloop bestond een
redelijke belangstelling. Ongeveer een
dertig jongens hebben de 1200 meter,
JVddTvan het tempo door enkele gerou-
a&letea werd aangegeven,
met goed gevolg afgelegd. Zij kregen
na afloop een herinneringsmedaille. Wij
hadden verwacht, dat voor de 2200 me
ter een groot aantal Alkmaarse sport
beoefenaren had ingeschreven. De
deelname stond immers vrij voor
hockeyers, zwemmers, voetballers, tur
ners, kortom voor iedere sportbeoefe
naar, die zijn uithoudingsvermogen
eens wilde testen. Slechts elf moedigen
gingen van start en dat was veel te wei
nig om de vele toeschouwers te kunnen
imponeren. Ook dat doet natuurlijk
niets af aan de vlotte overwinning van
de Olympus-athleet Fransen, die voor
de 2200 meter een goede tijd van 6 min.
24.4 sec. noteerde. Buurmeester van
AVA werd met slechts ruim één sec.
achterstand tweede en Huigen nam de
derde plaats in.
In een draagstoel werd de Vrouw
uit de Bijbel, de Koningin van
Saba, langs de gehele route ge
voerd. Op weg naar Jeruzalem om
de stad, de tempel en Koning Salo
mon te aanschouwen. Dat ver
meldde tenminste het programma.
In werkelijkheid was het einddoel
het Doelenveld, waar de dragers
met een zucht van verlichting hun
vracht neerzetten.
gepruikte dames een levend geschiede
nisboek zien opengaan, dat sterk tot
ieders verbeelding heeft gesproken. Het
waren geen droge jaartallen, die men
kreeg te slikken. Verre van dat. Maar
het was wel een les, dat de vrouw ook
zonder haar emancipatie nog wel het
een en ander in de geschiedenis te ver
tellen heeft gehad. De mannen zorgden
ook gistermiddag voor de nodige tam
tam. Het waren de padvinders en de
muzikanten van Postharmonie, St Cae-
cilia en Excelsior, die de trom stevig
roerden en de trompetten luid lieten
schetteren. Toch viel de optocht niet
vrij te pleiten van een zekere eentonig
heid in de uitgebeelde onderwerpen en
de stoet heeft ons dan ook minder vol
daan dan die van verleden jaar, toen
iets van de klank en fleur der opera's
en operettes in de optocht viel te be
speuren. Die geestdrift, die het publiek
snel aanvoelt, ontbrak dit jaar.
Nationale Reserve defileerde 's avonds langs
het Stadhuis
ALKMAAR heeft op kalme, haast gedegen wijze het traditionele feest van de
achtste October gevierd. De gehele dag was er ergens in de stad iets te
beleven in de vorm van optochten maar ook nu weer was er van uit
gelaten vreugde of groot enthousiasme maar weinig te bespeuren. Het was wat
tam, ondanks de moeite die de organisatoren en verschillende buurtverenigingen
zich hadden getroost om de stad een feestelijk aanzien te geven. Voor het vuur
werk, dat zoals gewoonlijk de, feestelijkheden besloot, bestond opmerkelijk wei
nig belangstelling. De kermisexploitanten zijn van de Ontzetfeesten maar weinig
rijker geworden, hoewel des middags de kermis goed bezocht was, en ook de
tientallen overijverige speldjesverkopers, straatfotografen en muzikanten zal de
opbrengst zijn tegengevallen. In de avonduren trokken de sportliefhebbers naar
het Waagplein, waar door AVA een demonstratie van zevenhandbal werd
gegeven.
7EVENHANDBAL is een zaalsport, die
zelden of nooit in de open lucht
wordt beoefend. Maar op 8 October is
in Alkmaar vrijwel alles mogelijk en
het wekte daarom geen verwondering
dat gisteravond omstreeks half acht op
het Waagplein twee dames- en twee
herenteams aantraden voor een zeven-
balwedstrijd in de open lucht. Op het
plein was met kalkstrepen een „veld"
uitgezet en rond het terrein waren hoge
netten opgetrokken. Deze afscherming
kon echter niet verhinderen dat de
Waagpleinbewoners enkele malen de
schrik om het hart sloeg als weer een
Florence Nightingale beeldde in de optocht van gistermiddag de Vrouw
als verpleegster uit. Een tafereeltje uit de bloedige Krim-oorlog, waarin
hef Engelse meisje het leed van de gewonden verzachtte en de wegbereid-
ster werd van de giekenverplegwg.
hoge bal op de ruiten van de bovenver
dieping af kwam en maar enkele centi
meters naast het glas tegen de muur
van de gevel ketste. Het was spannend
af te wachten hoe lang dit goed zou
gaan. Niet daarvoor echter bestond er
een zo grote belangstelling voor dit
spel. Door de drie AVA-teams en het
Amsterdamse DW werd een fris par
tijtje handbal gedemonstreerd, al was
op het harde plaveisel voorzichtigheid
geboden. De doelpunten waren deze
avond niet schaars, maar daar werd
minder op gelet. Het ging er om de
Alkmaarse sportliefhebbers te laten
kennismaken met zevenhandbal en in
deze opzet is AVA uitstekend geslaagd.
De vrijwilligers marcheerden
LIET handbalspel was nog niet afgelo-
pen of elders in de stad was al weer
iets nieuws te beleven.
De vrijwilligers van de Nationale Re
serve uit Alkmaar en omgeving, die
maar weinig in het licht van de schijn
werpers komen, waren deze avond aan
getreden voor een mars door de stad en
toonden daarbij dat zi.i werkelijk ge
zien mogen worden. De tweehonderd
zeventig vrijwilligers marcheerden keu
rig op de maat van de muziek van een
drumband door de stad. Om negen uur
trokken zij met kapitein Koppenol aan
het hoofd Voorbij het stadhuis, waar de
parade werd gade geslagen door bur
gemeester Wytema, de inspecteur van
de Nat. Reserve, kolonel Van Hinden
uit Den Haag, de commandant van het
district Noord-Holland-Noord, majoor
Kropf en de commandant van het BKL
en waarnemend garnizoenscommandant
kapitein J. Euchter. Het was jammer
dat het ditmaal met de afzetting van
de Langestraat nabij het stadhuis niet
zo vlot verliep als we gewend zijn
doordat er op het laatste moment een
ie grote toeloop van belangstellenden
was. De incidenten die hierdoor ont
stonden, waren echter niet van ernstige
aard en zullen een volgende maal wel
voorkomen kunnen worden.
Vuurwerk lof slot
PEN 8-Octoberfeest zonder vuurwerk
is als een krentenbrood zonder kren
ten. Ieder jaar opnieuw is het vuur-
Oratoriumvereniging voelde de geest van het
werk in alle facetten aan
De belangstelling die de muziekliefhebbers uit Alkmaar en wyde omgeving
toonden voor het laatste concert van het Festival 1952, heeft onze verwachtingen
verre overtroffen. Het maakte indruk, die honderden en nog eens honderden
luisteraars bijeen te zien in geconcentreerde aandacht voor Verdi's „Messa da
Requiem", dat op buitengewoon lofwaardige wijze ten gehore werd gebracht
door de Nederl. Hervormde Oratorium Vereniging onder de muzikale supervisie
van dirigent Corn. Jonker. Verdi's dramatiek speelt zich in tegenstelling met
Wagner af in de realiteit van het menselijk leven en de roerselen van het
mensenhart. Deze eigenschap als diepere achtergrond van het notenbeeld bezit
ook Verdi's dodenmis, geschreven ter nagedachtenis van zijn vriend Mantoni.
Bovendien kan een zekere religieuse tendenz het werk niet worden ontzegd.
De emotie van dit werk is onuitput
telijk en zal daarom zijn aantrekkings
kracht op de massa ook niet meer
verliezen.
Het bleek al dra, dat dirigent Jonker
en zijn koor zich door serieuse voorbe
reiding de geest van dit werk hadden
weten eigen te maken. Verdi's parti
tuur verkreeg in de reproductie de
nodige spanningen en effecten, zonder
dat men in overdrijving verviel. De
bassen konden soms nog iets beschaaf
der zijn geweest in de klankvorming
en de sopranen hadden meer volheid
van klank kunnen hebben, maar deze
zaken speelden een kleine rol en kon
den het muzikale geheel geen noe
menswaardige afbreuk doen. Overigens
was de samenzang zeer homogeen en
waren de nuanceringen fijn afgewerkt.
Voornamelijk maakte indruk de grote
Het 8 October-meisje was één van
de aardige nummertjes uit de kin
deroptocht, die 's morgens door de
straten ging.
werk het (luidruchtige) sluitstuk van
de feestelijkheden. De belangstelling
voor het traditionele schouwspel was
minder dan in voorgaande jaren. Het
programma was als volgt: „boem, zzzt,
ieoeoew, rang, klats, knal", hetgeen bij
niemand verwondering wekte omdat
met niet anders had verwacht. Dat de
vuurwerkfabriek De Kat overigens met
haar tijd meegaat, bewees ze met haar
.vliegende schotels", die als raketten
de lucht in schoten. Het was verder
een bekend programma, dat toch weer
wist te boeien. Het grote slotstuk „Van
Alkmaar begint de Victorie" was eén
waardig einde van dit vuurwerk en
deze 8-Octoberdag.
dramatische spanning in het „Dies
irae" en de fuga uit het „Libera me".
Ook in de overige delen, zoals „Sanctus
en Benedictus" werd een mooie gave
koorzang bereikt. Kortom de koor
prestaties stonden onbetwist op een
hoog niveau.
De solisten
Het aandeel van de solisten in dit
Requiem was lang niet gering en dat
verraadt in Verdi weer de opera-com
ponist.
Met de keuze vam de solisten was
men deze keer wel bijzonder geslaagd.
De sopraan Erna Spoorenberg zong
vaak met feilloze intonatie op bril-
lante wijze haar zware partij. De
mezzo-sopraan Lenie Henning trof
door gevoelvolle voordracht. Han Le
Fèvre bevestigde weer zijn goede
reputatie. Een verrassing was wel het
optreden van de nog jonge zanger, de
bas David Hollestelle. Een pracht
stem, die hij vooral gebruikt in dienst
van het werk, door een steeds volge
houden boeiende uitbeelding van de
tekst. Van hem kunnen we in de toe
komst verwachten, dat hij zich tot
zanger van groot formaat zal ontwik
kelen.
De orkestbegeleiding van de H.O.V.
kan niet anders dan uitnemend wor
den genoemd en de intenties van de
dirigent werden met merkbare toe
wijding gevolgd.
De voornaamste betekenis van deze
uitvoering is, dat de spanning van de
eerste tot de laatste noot werd volge
houden en alle facetten van Verdi's
melodische rijkdom goed werden be
licht.
Voor de Nederl. Herv. Oratorium
Vereniging en haar dirigent is de uit
voering van Verdi's Requiem een ver
diend en groot succes geworden. De
luisteraars zullen zeker met schone
herinneringen en groot respect voor
het koor de Grote Kerk hebben ver
laten. En hiermede behoorde weer een
van de belangrijkste gebeurtenissen
uit het stedelijk muziekleven tot het
verleden. Ms.
DONDERDAG
Rex Theater, 2.30 en 8 uur: Zondige
grenzen (18 jaar) Harmonie Theater,
8 uur: De Rode Aarde (18 jaar) Cine
ma Americain, 8 uur: Het Huis bij de
rivier (18 jaar) Victoria Theater, 8
uur: Klokslag 12 (14 jaar).
Wapen van Heemskerk, 8 uur: Film
avond Rode Rio.
Sted. Museum: Klein Plastiek 10—12,
25, 79 uur.
VRIJDAG
Victoria Theater, 8 uur: The African
Queen (14 jaar) Rex Theater, 2.30 en
8 uur: Café De Rode Engel (18 jaar)
Harmonie Theater, 8 uur: Mara Maru
(14 jaar) Cinema Americain, 8 uur:
Kangoeroe (14 jaar).
Gulden Viies, 8 uur: Instituut voor
Arbeiders-Ontwikkeling.
Openbare Leeszaal: Tentoonstelling
nieuwe boeken 912, 26 uur.
Sted. Museum: Klein Plastiek 1012,
2—5, 7—9 uur.
HOOG WATER TE BERGEN AAN ZEE
Donderdag 19.29 7.50
Vrijdag 20.20 8.44
TE CAMPERDUIN
Hoog Laag
Donderdag 19.34 7.55 12.47 1.55
Vrijdag 20.55 8.49 1125 2.49
ren
)or-
1
I
- i
