Bagdad werd het toneel van zeer
felle betogingen
Sint in de
Gewijzigd Indisch en nieuw
Sovjetvoorstel over Korea
Half millioen verwelkomde de
Eisen o a. opzegging van verdrag mei
Engeland en agrarische hervorming
Fransen in Indo-China gaven een
belangrijk bolwerk prijs
INMENGING LEGERLEIDING IN DE
LANDSPOLITIEK ONDULDBAAR
Koningin Juliana en prinsessen Marijke
en Margriet op de Dam
De Communisten grepen
kans bij binnenlands
geschil
W.-Duitse Constit. Ho!
stelt beslissing uit
Albert van Raalte is
overleden
HENRIETTE ROLAND
HOLST OVERLEDEN
Twee doden bij aanrijding
nabij Nieuwkuijk
Behoud van Thai in
het geding
De CPN houdt zestiende
partijcongres
Schacht nu naar Syrië
Vijftien Kikoejoes werden
bij onlusten gedood
Ook onrust in Belgische
Congo
„Globemaster" boven
Alaska vermist
Regeringsverklaring in Djakarta
DE, EIS van de zijde der legerleiding cm het parlement te ontbinden, kan
niet juist worden geacht, omdat zulks duidelijk een inmenging betekent op
politiek terrein. Het ligt geenszins in de bedoeling der regering, te tolereren,
dat de grenzen van de taak van het leger worden overschreden en zij zal de
nodige maatregelen treffen, waar ook deze overtredingen worden begaan", aldus
het slot van een Indonesische verklaring, die Zaterdagavond laat, na een ver
gadering van het kabinet, die vier uur heeft geduurd, te Djakarta werd uitgege
ven. Het kabinet had van te voren van gedachten gewisseld met president Su
karno (tevens opperbevelhebber der strijdkrachten) en met de vice-president.
Moskou zou direct het
vuren willen staken
WEERBERICHT
Aardbeving in de V. 5.
duurde drie kwartier
De V.S. kopen 500
Britse tanks
Maandag 24 Nov. 1952 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 149e Jaargang No. 278
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
IRAK VERWISSELDE VAN REGERING
nAGDAD, DE hoofdstad van Irak, is gedurende het weekeind het toneel ge-
weest van felle betogingen, waarbij volgens onbevestigde berichten tien per
sonen werden gedood en honderd gewond. Voorts trad het zakenkabinet onder
premier Oemari, dat na de ontbinding van het parlement was belast met de
voorbereiding van nieuwe verkiezingen af, poogde de voorzitter van de Senaat
zonder succes een nieuw kabinet te vormen, waarna generaal Noerdin Mah-
moed, chef van de generale staf dit werk overnam en er wel in slaagde. Dit
nieuwe kabinet telt verschillende ministers van de oude regering. Tijdens de
betogingen, waaraan naar schatting 20.000 personen, die deels waren gewapend
met messen, zwaarden en revolvers, deelnamen, trokken groepen burgers en
studenten door de stad onder het roepen van leuzen tegen de Britten en de
Amerikanen. Niettegenstaande sterke politiebewaking werden de Britse en de
Amerikaanse ambassade met stenen bekogeld, ging het gebouw van de Ameri
kaanse voorlichtingsdienst in vlammen op en kraaide de rode haan ook op een
aantal politieposten. Ook in ander opzicht kregen de onlusten een rode tint.
De communisten, die sinds enige tijd in dit land een opmerkelijke activiteit
voeren, zagen hun kans schoon en trachtten de onrust verder te doen oplopen.
De „vredespartisanen" rukten aan met spandoeken met ronkende slagwoorden.
Betogende studenten, die de zaak doorhadden, keerden zich nu op hun beurt
tegen de communisten.
UOEWEL Irak een van de minst in
sociaal opzicht ten achter geble
ven gebieden van het Midden-Oosten
is, moet men als oorzaken van de
betogingen naast de oppositie tegen
de oude kieswet stellen een toenemen
de ontevredenheid over de brede
kloof tussen rijken en armen, eisen
tot zuivering van het politieke leven
en ontevredenheid over de bepalingen
van de olieconcessies van de Engeis-
Iraakse Oliemaatschappij. De vier op
positiepartijen eisen o.a.: verkiezing
van senatoren inplaats van benoe
ming; agrarische hervorming naar
het voorbeeld van generaal Naguibs
maatregelen in Egypte; opzegging
van het Brits-Iraakse verdrag en
weigering om deel te nemen aan het
voorgenomen geallieerde commando
in het Midden-Qosten. In kringen van
de oppositie gaan stemmen op om de
olie-industrie te nationaliseren.
Hoewel de toestand in Bagdad in
de loop van Zondag weer rustig werd,
worden de belangrijke gebouwen on
der bewaking gehouden en is in de
stad de staat van beleg afgekondigd.
Generaal Makmoed is bij koninklijk
Het Westduitse Constitutionele Hof
heeft meegedeeld, dat de behandeling
van het verzoek van president Heuss
om een uitspraak over de grondwettig
heid van de verdragen met het Westen
op verzoek van de Bondsregering is
uitgesteld, wegens ziekte van de voor
naamste regeringsvertegenwoordiger,
prof. Hallstein.
Intussen poogt Adenauer te bewerken,
dat de ratificatie van de Conventie van
Bonn en het Europese-legerverdrag op
4 en 5 December in tweede en derde
lezing wordt behandeld. Hiertoe zullen
aanhangers van hem bij de Bondsdag
een motie indienen.
De leider van de sociaal-democrati
sche oppositie, Ollenhauer, heeft ver
klaard, dat de ratificatie tot na de in
de zomer te houden algemene verkie
zingen moet worden uitgesteld en dat
in ieder geval een uitspraak van het
Constitutionele Hof dient te worden
afgewacht.
congres van de Westduitse Libe
rale Partij heeft een resolutie aangeno
men, waarin de ratificatie van de Euro
pese verdragen wordt aanbevolen en
de geallieerden wordt verzocht nog
oor Kerstmis een groot aantal Duitse
oorlogsmisdadigers vrij te laten.
decreet tot premier benoemd. De ge
neraal wordt als een der bekwaam
ste Arabische generaals beschouwd.
Hij is 53 jaar en had in 1948 het
commando van de Arabische en
Iraakse strijdkrachten in de oorlog
met Israël. In Bagdad is hekend ge
maakt, dat over een maand verkie
zingen zullen worden gehouden.
In Amsterlam is gisteren overleden
de heer Albert van Kaalte, dirigent van
het Radio Philbarmonisch Orkest van
de Nederlandse Radio Unie. De over
ledene is 62 jaar geworden.
De heer Van Raalte is in 1911 be
noemd als dirigent van de Stedelijke
Opera in Leipzig. Van 1915 tot 1927 was
hij dirigent van verscheidene Neder
landse opera-instellingen. Van 1927 tot
1933 leidde hij „The Scottish Orches
tra" in Glasgow.
De heer Van Raalte zal hedenavond
door de Nederlandse Omroep worden
herdacht. De crematie zal op verzoek
van de overledene in alle stilte ge
schieden.
In een rusthuis te Amsterdam is Vrij
dagavond op twee en tachtigjarige leef
tijd overleden de dichteres dr Henriet-
te Roland-HolstVan der Schalk. Op
uitdrukkelijk verzoek van de overledene
zal de crematie in alle stilte geschieden.
Elders in dit blad zie men een be
schouwing, gewijd aan de persoon van
deze in zo vele opzichten grootse
vrouw, die tijdens haar leven werd
tot een schier unieke figuur in de Ne
derlandse gemeenschap.
Zaterdagavond is op de provinciale
weg tussen Nieuw-Kuyk en Drunen een
ernstig auto-ongeval gebeurd, waarvan
de groothandelaar J. C. M. uit Waalwijk
en zijn chauffeur J. B., het slachtoffer
zijn geworden. Komende uit de richting
Den Bosch reed de auto in volle vaart
op een onder een lantaarn geparkeerde
auto. Een achteroprijdende autobus kon
een aanrijding niet meer voorkomen en
reed bovenop de luxe wagen. De beide
inzittenden werden zeer ernstig gewond
en zijn, enige uren na aankomst in een
ziekenhuis te Den Bosch overleden.
Vrijdag is te Teheran een vriend
schapsverdrag tussen Spanje en Perzië
getekend.
sc?HnoCOmmunisHsc'le Victminhtroepen
dit ia?- er;_"'les, °P .t.9 zetten om nog
jaar
in Indo-China een militaire
hïi'n' "J""'"» te behalen. Zij voeren
d» aanva' met kracht door en
uLiJ?,lachten va" de Franse Unie
Jderdag in het gebied van de
tooht 7 IIer algeheel in de terug-
dat a an a? kwam het bericht door,
e aevoorradingsbasis Son La, het
Er zal meer en modernere
propaganda worden gemaakt
In de diamantbeurs te Amsterdam
begon Zaterdag het zestiende congres
van de Communistische Partij Neder
land, dat vijf dagen zal duren. De voor
zitter van de paitij, de heer Gerben
Wagenaar, die van een podium af
sprak, dat v-as versierd met meer dan
levensgrote portretten van Lenin, Sta
lin, Paul de Groot en hemzelf, hield
een openingsrede, waarna de algemeen
politiek secretaris Paul de Groot een
toespraak hield, welke het grootste
gedeelte van deze zitting in beslag
nam. De heer De Groot noemde onder
meer de verkiezing van generaal Eisen
hower „een nieuw bewijs van de ag-
gressiviteit der imperialisten".
Gisteren, de tweede zittingsdag, be
handelde de heer Wagenaar een aan
tal vraagstukken betreffende de propa
ganda. Hij kwam hierbij tot de conclu
sie, dat modernere methodes moeten
v/orden toegepast. Bij de komende ge
meenteraadsverkiezingen moet naar
bloklijsten worden gestreefd. De pro-
pagandastaf van de partij zal worden
uitgebreid, aldus de voorzitter.
Dr Hjalmar Schacht, de voormalige
president van de Deutse Reichsbank,
heeft in Hamburg verklaard, dat hij
binnenkort, waarschijnlijk op 8 De
cember, naar Damascus zal vertrekken,
op uitnodiging van de Syrische rege
ring. De Syrische regering had hem
verzocht, van advies te dienen over
een reorganisatie van de Syrische eco
nomie en financiën.
Te Kirawara in het gebied van Fort
Hall in Kenya zijn vijftien Afrikanen
gedood en zevenentwintig gewond,
doordat de politie het vuur opende op
een grote menigte van Kikoejoes.
De politie ging naar Kirawara. toen
zij bericht kreeg, dat een grote menigte
zich daar verzamelde. Toen een man
werd gearresteerd, en in een politiewa
gen werd gezet, marcheerde de menigte
onder gezang op naar de politie. De
politiecommandant liet de man toen vrij
en verzocht de menigte uiteen te gaan.
Deze bleef echter op de politie toelopen.
De commandant gaf toen order het
vuur te openen. 'Er zijn veel arrestaties
verricht.
De politie te Elizabethville (Belgi
sche Congo) heeft Zaterdag medege
deeld, dat zij „enige tientallen" leden
van de verboden „Kitawala-secte, die
in landbouwgebieden, arbeidskampen
en inheemsen-wijken van de steden
anti-blanke agitatie zou voeren, heeft
gearresteerd. In de mededeling wordt
verder gezegd, dat de politie speurt
naar dieven, die onlangs vuurwapenen
uit een winkel in Elizabethville gesto
len hebben.
Een Amerikaans vliegtuig van het
type „Globemaster", het grootste
transportvliegtuig, dat de luchtmacht
der V.S. bezit en dat 200 volledig uit
geruste militairen kan vervoeren,
wordt vermist. Het toestel was Zater
dagavond met een bemanning van elf
koppen en een en veertig passagiers
opgestegen van een basis in Seattle
voor een vlucht naar Achorage in Alas
ka.
Italië's beste zanger, Tito Schipa, is in ons land aangekomen en werd op het
station in Den Haag verwelkomd door Ernst Krauss van de internationale
concertdireclie. Hierboven ziet men Tito Schipa en Roma Zappoli, terwijl
Ernst Krauss hun het programma voor Arnhem, Haarlem, Den Haag en
Utrecht laat zien
In Ver. Naties-verband wordt nog
voortdurend gewerkt om een uitweg te
zoeken voor de impasse, waarin de
wapenstilstandsbesprekingen te Pan-
moendjon (Korea) zijn gekomen ten
gevolge van de verschillende standpun
ten ten aanzien van de repatriëring der
krijgsgevangenen. Vooral de Ver. Sta
ten hadden enkele ernstige bezwaren
tegen de delegatie van India ingediende
ontwerpresolutie. India heeft het voor
stel nu zo gewijzigd, dat tegemoet ge
komen wordt aan de bezwaren van
Washington.
Voorgesteld wordt nu, dat een door de
Alg. Vergadering der VN gekozen
scheidsrechter zal optreden in een re
patriëringscommissie, die moet worden
samengesteld uit twee vertegenwoordi
gers van communistische en twee van
niet-communistische landen. Voorts
zouden krijgsgevangenen, die niet naar
Noord-Korea of China gerepatrieerd
erWachting tot morgenavond:
w. KOUDE NACHT
bui» d bewolkt met plaatselijk
wiM\?verwegend matige N.W.
lichte nnacht °P vele plaatsen
petat VorsL morgen overdag tem-
vriesPuntenkele graden boven het
16^37 Zon op 8.17, onder
Waaa op 13.45, onder 0.32.
grootste Franse bolwerk in Noordwest-
Indo-China in handen van de vijand
was gevallen.
De Franse strijdkrachten hebben op
dracht gekregen zich op Nasam terug
te trekken. Nasam is een versterkt
kamp dat een belangrijk vliegveld, 7
km naar het Zuiden beveiligt.
Men gelooft, dat de Fransen stand
willen houden bij Nasam. In Parijs
wordt het grootste belang gehecht aan
het vliegveld van Nasam, het eindpunt
van een voortdurende luchtbrug waar
door voorraden en versterkingen zijn
aangevoerd, toen wegen onbegaanbaar
waren. Sommige Franse deskundigen
waren van mening, dat het verlies van
Nesam zou leiden tot de ineenstorting
van de gehele Franse verdediging in
Thai.
Brute taal in Warschau
Premier Bierut van Polen heeft in
een rede voor het parlement verklaard,
dat de nieuwe regering een meedogen
loze strijd zal voeren tegen „alle Ame
rikaanse agenten en agenten van het
Vaticaan. illegale Poolse organisaties,
het Trotskïsme, het Titoisme en het
Zionisme".
Bij de ruim een half millioen men
sen, die Zaterdagmiddag de intocht van
Sint Nicoiaas in de hoofdstad hebben
gadegeslagen, bevond zich ook Konin
gin Juliana met de prinsessen Marijke
en Margriet. Geheel Amsterdam was op
de been en nog nooit is de belangstel
ling voor deze feestelijke gebeurtenis
zo groot geweest als dit jaar.
Toen de Sint onder het gebeier der
klokken om 2 uur met zijn stoomboot
uit Spanje aan de Prins Hendrikkade
nabij het Centraal Station meerde, ston
den hier alleen reeds veertigduizend
mensen opgesteld. Onder degenen, die
Sint Nicoiaas verwelkomden, bevond
zich ook de burgemeester van de En
gelse stad Cardiff, de heer W. J. H.
Muston, die speciaal naar Amsterdam
was gekomen om de intocht bij te wo
nen. Hierop trok de Sint op zijn schim
mel met zijn uitgebreide cavalcade de
stad in. Op de Dam werd de Sint voor
gesteld aan de Koningin en de prinses
sen, die zich op een voor het paleis op-
Een Koninklijke moeder was Za
terdag met de prinsessen Marijke
en Margriet op de Dam aanwezig
om de intocht van St. Nicoiaas ga
de te slaan. St. Nicoiaas steeg van
zijn paard om H.M. en de prin
sessen de hand te drukken. Geheel
rechts is Prinses Margriet nog juist
zichtbaar.
gesteld podium bevonden. Hierop trok
de stoet, welke bestond uit veertien
praalwagens, vijf muziekcorpsen, een
groep zwarte Pieten, waarvan een aan
tal op scooters, een burger ere-escorte
en Spaanse edelen te paard, naar het
AMVJ-gebouw, waar een paar honderd
kinderen van diverse instellingen fees
telijk werden onthaald.
willen worden, niet langer dan 150 da
gen mogen worden vastgehouden.
Een Britse woordvoerder heeft ge
zegd, dat de gewijzigde resolutie van
India de beste kans oplevert om een
wapenstilstand op aanvaardbare voor
waarde te verzekeren.
Het nieuwe Indische plan zal worden
ingediend in een bijeenkomst van de
een en twintig landen, die bij de Korea-
kwestie zijn betrokken.
Nieuw Sowjet-voorstel.
Uit welingelichte bron te New York
is Zondagavond vernomen, dat de Sow-
jet-Unie een onmiddellijk staken van
het vuren in Korea zal voorstellen. Lui-
dens het Sowjet-voorstel zou een com
missie van elf leden met een meerder
heid van twee derden zich naderhand
over het lot van de krijgsgevangenen
uitspreken. Een resolutie, die nog niet
is gepubliceerd, bevat het nieuwe
Sowjet-voorstel.
In de nacht van Vrijdag op Zaterdag
heeft zich in een 800 kilometer lange
strook ten Zuiden van San Francisco
een aardbeving voorgedaan, welke 45
minuten aanhield. Een huis stortte in,
van slachtoffers wordt geen melding
gemaakt.
Volgens een functionaris van het seis
mologisch instituut van de Universiteit
van California lag het centrum van de
beving in het verlaten berggebied nabij
Parkfield. Naar zijn mening zouden de
gevolgen van de aardbeving „ongetwij
feld rampzalig" zijn geweest, indien het
epicentrum in een bevolkt gebied had
gelegen.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Landsverdediging
heeft te Washington medegedeeld, dat
de V.S. vijfhonderd Britse „Centurion"-
tanks tegen een bedrag van ruim negen
tig millioen dollar hebben aangekocht.
Dader van roofoverval te
Horst gearresteerd
De politie te Horst heeft de man ge
arresteerd, die in de nacht van Woens
dag op Donderdag gemaskerd en met
een stengun gewapend een roofoverval
heeft gepleegd in het station Horst-Se-
venum, waarbij hij zich enige tientallen
guldens heeft toegeëigend. Het is een
dertigjarige los-werkman H. uit de ge
meente Horst. Hij heeft een bekentenis
afgelegd. H. zou gisteren in het huwe
lijk treden en volgens zijn verklaring
heeft hij de overval gepleegd om aan
trouwgeld te komen.
Bodet uit protest als dir.-
generaal Unesco afgetreden
Dr J^ime Bodet, directeur-generaal
van de Unesco, is Zaterdag afgetreden
als protest tegen de besnoeiing van de
door hem voorgestelde begroting. Bo
det heeft zijn functie sinds 1948 be
kleed. Vrijdag is een begroting voor
twee jaar aangenomen ten bedrage van
van 18 millioen dollar, ongeveer twea
en een half millioen minder dan waar
om Bodet had gevraagd.
Driehonderd duizend dollar
voor. medailles
De financiële commissie van de As
semblee der Ver. Naties heeft een be
drag van 300.000 dollar goedgekeurd op
de begroting van 1953 voor de aankoop
van Koreaanse oorlogsmedailles. Men
heeft nog een half millioen medailles
nodig.
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Redactie:
Achterdam 18, Tel. 5541
ADVERTENTIES en
ABONNEMENTEN:
Voordam 11, Tel. 3320
Postgiro 187294
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 et per m.m.
Familieberichten 20 cip.mm
Vraag en Aanbod (alleen 2e
hands goederen) tot 15 woor
den 1.-, elk woord meer 5 ct
Uitsluitend contant.
Abonnementsprijs, bij voor
uitbetaling. f 2.02 per mnd,
f 6.05 per kwartaal
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
Actie tegen de Mau Mau