DE VERMISTE
Maar hei vuur brandt voort
Pam, Pom in hrl nieuwe huis
De Kraaien beslisten het eerste treffen met
Eechtrop in hun voordeel
Bij de dood van dr Henriëtte
Roland-Holst
JEUK
D.D.D.
£uiitel
Het Radioprogramma
Van de hockeyvelden
De illusies van de Sirawberries
werden wreed versioord
A M H C - teams leden
nederlagen; succes
voor Hermes
DOOR.
PATRICIA WENT WORTH
De dameswedstrijden
MAANDAG 24 NOVEMBER 1952
i
„Nemende heb ik geschonken,
Schenkende heb ik gevoed..."
MEGENTIEN OF TWINTIG JAAR
moet ik geweest zijn, toen ik Hen-
riette Roland Holst voor het eerst
hoorde spreken. Ik kende haar bundel
„Sonnetten en Verzen in terzinen", die
in 1895 was verschenen en „De Nieuwe
Geboort" van 1903. It: wist, dat Albert
Verwcy van de eerste had geschreven:
„Het hoofd doet zijn verstandelijke ver
heldering, het hart is er vreemd aan",
maar ik had er de regel in gevonden:
„Liefde is de wet des levens" en meende
onder de strakke structuur, de ideologie
van de Stoa en de aan Dante ontleende
dogmatiek de mystieke bewogenheid te
bespeuren, die uit ,,'s herten grondt"
was geweld. En voor geen enkele lezer
van de tweede bundel kon het feit
verborgen blijven, dat hier een stem
sprak, waarvan de smart en de ver
rukking alleen door strenge tucht kon
den worden beheerst, moésten wor
den bedwongen om objectivering in de
vorm van het vers mogelijk te maken.
Zo was voor mij het beeld ontstaan
Van een verstilde, dromerige figuur,
door een diepe liefde bewogen en zich
voortdurend bewust van innige ver
bondenheid met allen, die zij broeders
of kameraden noemde.
De werkelijkheid bleek anders: op
het podium verscheen een hoekige ge
stalte, die met scherpe stem een ietwat
revolutionnaire rede uitsprak, waarin
wèl de „eenheid met het proletariaat"
domineerde, maar de theorie van de
klassenstrijd in onverbiddelijke streng
heid werd gehandhaafd en aanwending
van geweld als vanzelfsprekend werd
aanvaard. Een ontgoocheling, die voort
kwam uit mijn tekort aan inzicht en
psychologisch begrip. Er was maar één
kwaliteit in deze felle voordracht, die
ik kon waarderen: de absolute eerlijk
heid, waarmee een zeer persoonlijk ge
loof in de juistheid van fundament,
methode en middelen werd beleden.
Toch zij bleef mij intrigeren. Ik
las alles wat zij publiceerde, volgde
haar ontwikkeling, kwam door bijzon
dere omstandigheden nu en dan met
haar in aanraking en meen nu te kun
nen doorgronden en synthetiseren, wat
mij vroeger raadselachtig en tegenstrij
dig in haar wezen scheen.
TJENRIETTE van der Schalk is geboren
m een notarisgezin te Noordwiik: de
vader was een conservatief-liberaal
aristocraat, een man van brede eruditie
en verfijnde beschaving, de moeder een
overtuigd feministe met grote maat
schappelijke belangstelling. Henriette
bleek geen gemakkelijk kind te zijn en
noch de kostschool in Arnhem, noch die
DIE JAHRESZEITEN, oratorium
van Joseph Haydn. Kostelijker
muziek dan dit door en door
frisse en gezonde werk laat zich
nauwelijks denken. In de tekst
worden achtereenvolgens de vier
seizoenen besproken en uitge
beeld, de vreugden meer dan de
verdrietelijkheden overigens,
en Haydn ondersteunt deze tekst
met een muziek, die met een mi
nimum aan middelen een maxi
mum aan schildering en uitdruk
king bereikt. Hij zou niet de
vrome mens zijn, die hij ge
weest is, wanneer het werk niet
met een lofzang eindigde. (Dins
dag 20.00 over Third Programm.
464 m.)
DINSDAG 25 NOVEMBER,
HILVERSUM I, 402 m.: 7.00—2400
KRO. 7.00 Nieuws. 7.10 Gram.muziek. 7.45
Morgengebed en Liturgische kalender. 8.00
Nieuws en weerberichten. 8.15 Sympho-
nette-Orkest en solist. (Intermezzo: gra-
mofoonmuziek.) 9.00 Voor de huisvrouw.
9.35 Waterstanden. 9 40 „Lichtbaken", cau
serie. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Gram.
muziek. 11.00 Voor de vrouw. 11.30
Schoolradio. 12.00 Angelus. 12.03 Prome
nade-Orkest, (12.30—12.33 Land- en Tuin-
bouwmededelingen.) 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.20
Actualiteiten. 13.25 Amusementsmuziek.
14.00 Gevarieerd programma. 14.50 Gra-
mofoonmuziek. 15.00 „Hier Vrij Europa".
15.30 „Ben je zestig?". 16.00 Voor de zie
ken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de jeugd.
17.15 Felicitaties voor de jeugd. 17.45
Regeringsuitzending: Dr. L. G. M. Jac
quet: „Japan als producent voor en af
nemer van Zuid-Oost-Azië. 18.00 Lichte
muziek. 18.15 Gram.muziek. 18.20 Sport-
praatje. 18.30 R.V.U.: Dr. J. J. Smith:
„Het leven in zee". 19.00 Nieuws. 19.10
Actualiteiten. 19.15 „Uit het Boek der
Boeken". 19.30 Gram.muziek. 20.20 „Plu-
tus of eerlijke rijkdom", hoorspel. 22.10
Orkestconcert. 22 40 Reis Z.K.H. Prins
Bernhard naar Midden- en Zuid-Amerika.
22.45 Avondgebed en Liturgische kalen
der. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gramo-
foonmuziek.
'HILVERSUM II, 298 m.: 7.00 AVRO,
7.50 VPRO, 8.00—24.00 AVRO. 7.00
Nieuws. 7.10 Gram.muziek. 7.15 Ochtend
gymnastiek. 7.30 Gram.muziek. 7.50 Dag
opening. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram.muziek.
8.45 Idem. 9.00 Morgenwijding. 9.15 Gra-
mofoonmuziek. 9.25 De Groenteman. 9.30
Gram.muziek. 10.20 Revue-Orkest. 10.50
Voor de kleuters. 11.00 Voor de zieken.
11.30 Pianomuziek. 12.00 Zang en Ham
mondorgel. 12.30 Land- en Tuinbouw-
mededelingen. 12.33 Voor het platteland.
12.40 Lichte muziek 13.00 Nieuws. 13.15
Mededelingen of gram.muziek. 13.20 Amu
sementsmuziek. 14.00 „Zeg eens, Amerika"
14.30 Gram.muziek. 14.40 Schoolradio
15.00 Gram.muziek. 15.15 Voor de vrouw
15.45 Gram.muziek. 16.30 Voor de jeugd.
17.30 Metropole-Orkest. 18 00 Nieuws
18.15 Pianospel. 18.30 Gram.muziek
18.50 „Paris vous parle". 18.55 Koorzang
19.20 Verzoekprogramma. 20.00 Nieuws
20.05 Gevarieerd programma. 21.15 Amu
sementsmuziek. 21.35 „Ik weet, ik weet.
wat U niet weet". 21 50 Rhytmische mu
Ziek. 22.30 Buitenlands overzicht. 22.45
Surinaame volksmuziek. 23.00 Nieuws
23.15 „New York calling". 23.20 Wereld
kampioenschap Dammen. 23.25 24.00
Gramofoonmuziek.
Experimenteel Televisieprogramma var
de AVRO. 20 15—21.45: 1. „Vaart naai
de toekomst": 2. Weerpraatje; 3. Lichte
muziek. - Pauze. - 4. „Op de plaats rust",
televisie-spel.
in Luik konden haar geven, wat haar
artistieke natuur aan bevrediging
vroeg. Die vond zij, eenmaal terug in
Noordwijk, in het huis van Verwey en
Kitty van Vloten: Villa Nova was het
verzamelpunt van kunstenaars en intel
lectuelen zij kwam er in contact met
Van Eeden, die een zwager was van
Verwey, met R. N. Roland Holst, die in
1896 haar man werd en hiet Herman
Gorter, wiens „Mei", „een schatkamer
van schoonheid, onuitputtelijk als de
natuur" en wiens sènsitivistische verzen
zij hartstochtelijk bewonderde. Zijn ge-
passionneerde geest boeide haar: onder
zijn invloed las zij Dante, Plato, Spinoza
en tenslotte het werk van William
Morris, die voor haar de weg naar het
socialisme effende. Karl Marx werd
haar profeet èn die van Gorter, „das
Kapital" hun beider evangelie. In 1896
richtten zij met Hevermans en Van der
Goes „De nieuwe Tijd" op, in 1897 tra
den zij op het congres in Arnhem toe
tot de S.D.A.P. Zij bleken strijdbare
socialisten te zijn: beiden niet alleen
overtuigd door de bespiegelingen van
Marx en Engels, maar ook, zoals van
emotionele kunstenaars was te ver
wachten, gegrepen door de taaie strijd
om gerechtigheid en gedreven door een
grimmige liefde voor de armen en ver
drukten, voor de mensheid in haar ge
heel, die zij in hun eschatologische vi-
zioenen aanschouwden in een duizend
jarig rijk van vrede en geluk.
De bittere werkelijkheid was anders:
niet alleen riep de prediking van de
ongeremde klassenstrijd weerstand op
bij de verfoeide „bourgeoisie" ook in de
eigen kring was van broederschap wei
nig te bespeuren.
Het waren niet de enige moeilijkhe
den waaronder zij leed.
Zij was kunstenares en wist dat in
de stilte de afgeslotenheid, de concen
tratie alleen de artistieke schepping
mogelijk is, terwijl hart en overtuiging
haar dwongen naar de maatschappelijke
strijd: zij beleed het „droom en daad
kunnen niet samen wonen." Zij was ook
vróuw en kende het heimwee naar de
rust, de veiligheid, de verbondenheid,
die de huiskamer en het gezin kunnen
geven, het verlangen naar 't kind, dat
de diepste krachten in de moeder vrij
maakt:
„Eens zag ik een vrouw op den drempel
van een hut in avondzon staan
zij speelde met haar kindje
en moedigde 't lachend aan
want het probeerde te loopen
en riep het, en lachte weer,
toen deed zij haar armen open
en knielde, het opvangend, neer.
En ja, ik zag den band
en zag het hart, open en zacht
als een bloem als een roos ontloken,
geurigEn in den nacht
voelde ik een handje op mijn borst
en een mondje dat dronk uit mij
en bezat u in droom, mijn kind,
maar met morgenrood dreeft ge
voorbij
ik hoorde de merels zingen
in het koele grijze licht
en verwónderde mij hoé te tillen
den dag in zijn gewicht.
Vreemd, dat de rook van een droom
hangt over den dag zoo zwaar
Zie mijn dagen langs mij gaan:
hun eerbare koele gezichten
zijn schoon en zedelijk schoon
hun hoofden trots opgerichte..
maar ach, hun ontbreekt een kroon.
Zoo is het teerste bezweken
iets zeer zachts mij toch ontgaan:
heet druppen de tranen tussen mijn
vingers
om die lk zoo dor zie staan....
O het schijnt wel schoon te leven
als de grenzen worden verwijd
maar het is geen geluk te komen
op de kentering van den tijd
en een vrouw te zijn geboren:
zij komt te vroeg of te laat
want een geur van 't verleden leeft
in haar hart die niet vergaat.
Zij voelt ongetelde krachten
om licht en vrijheid vragen
en ziet beloften schittren
aan de kimmen komen der dagen;
juichend vliegt ze daarheen
naar de nieuwe wereld waarin
ze zal staan als een bloem in het licht
met heel gezonden zin
maar onverwacht staat ze stil
't is als trekt daar terug een band
als smeekt een inwendige wil:
„keer weerom mijn kind naar uw land"
dan zou ze alles willen geven
om veilig te voelen en warm
en is haar geen begeerte gebleven
dan naar een beschuttende arm
UN ERGER dan dit alles: in de partij
zelf spitsten zich de tegenstellingen
toe. De bundel „Opwaartse Wegen" van
1907 mocht dan nog vol optimisme zijn,
de lezers van „De Nieuwe Tijd" wisten,
dat een scheuring dreigde. Klein, maar
militant was de groep van intellectuelen
die streng vasthielden aan de principes
van het Kommunistiseh Manifest, dat
Marx en Engels in 1848 hadden opge
steld en waarin de richtlijnen voor de
socialistische ontwikkeling waren aan
gegeven. En gestadig wies de invloed
van Bernstein en zijn aanhangers, die
een „revisie" van dit Manifest eisten,
samenwerking met andere politieke
groepen bepleitten en neigden naar op
portunisme en reformisme. De oprich
ting van ..De Tribune" onder redactie
van Wijnkoop, Van Ravesteyn en Ce-
ton in 1907 betekende een uitdaging var,
de „zuivere Marxisten" aan de revisio
nisten op het beruchte „Deventer
Congres" van 1909 werd het voorste'l
aangenomen, een „Weekblad' toe te
voegen aan „Het Volk" onder marxisti
sche redactie, terwijl „De Tribune" zou
worden opgeheven: toen de „Tribunis-
ten' dit weigerden, werden zij ge
royeerd. Zij stichtten de S.D.P. Gor
ter bleef hun trouw, Henriette Roland
Holst ging voorlopig niet mee met „de
mannen van staal": met Wibaut aan
vaardde zij de redactie van het „Week
blad". Lang duurde die samenwerking
niet: Juli 1910 legde ze haar functie
neer, in 1912 trad ze uit de S.D.A.P. Van
1912 tot 1915 stond ze buiten de partijen;
de verzenbundel „De Vrouw in het
Woud" (1912) weerspiegelt de inner
lijke strijd van die dagen: zij deelt de
ideeën der Tribunisten, maar haar hart
haakt naar de verbondenheid met de
grote massa der arbeiders, die de S.D.
A.P. niet verlieten. Toch ook zij ging
tenslotte: in 1916 was zij redactrice van
de Tribune, in September 1915 nam zij
deel aan de conferefttie in Zimmerwald,
waar zij Trotzky, Lenin en Radek ont
moette toen de S.D.P. tot „Commu
nistische Partij" werd omgevormd, stond
zij naast Gorter in de voorste rijen. In
tens leefde zij mee met de revolution-
nairen uit Rusland; zij is vol vertrou
wen in de zegepraal derBolsjewiki. Wel
verfoeit zij het geweld, wel is zij er
diep van overtuigd, dat „de zachte
krachten zullen winnen in 't end", maar
zij aanvaardt de strijd en de vervol
ging, de haat en het bedrog, mits die
worden aangewend in dienst van de
liefde en de gerechtigheid: zó alleen
is 't mogelijk, de droom en de daad te
verzoenen, zó alleen kan de dood als
offerande aan de idee goed en stralend
zijn. („Verzonken Grenzen" 1918; „Het
Offer" 1921). Maar ook deze „zuivere
rede blijkt op den duur niet bestand
tegen de kracht van het geweten en de
stem van het hart. Gorter is in 1920
illegaal naar Rusland getogen; na een
conflict met Lenin keert hij de Russi
sche vorm van communisme de rug toe:
hij zoekt aansluiting bij de K.A.P., die
het door de Bolsjewiki min of meer
verloochende raden-socialisme accentu
eert. In 1921 woont Henriette Roland
Holst het derde Internationale Commu
nistische Congres in Moskou bij; Trotz-
ky's invloed bewerkt, dat zij stelling
neemt tegen de K.A.P.: de wegen der
oude vrienden gaan scherp uiteen. Maar
ook zij heeft geen vrede het is voor
al het lot der sociaal-revolutionnairen
,n Rusland, dat haar bitter stemt tegen
de „avant-garde van het proletariaat",
die het Russische volk en de oude me
destrijders onderwerpt aan een meedo
genloze dictatuur. In 1924 verlaat zij de
Communistische Partij, in 1925 sluit zij
zich weer aan, in 1927 breekt zij voor
goed met het communisme in de ge
stalte die het in de eerste helft der
twintigste eeuw heeft aangenomen. In
de bundels „Tusschen twee werelden"
(1923), Heldensage (1927), Verworven
heden (1927) en „Vernieuwingen" 1929)
weerspiegelt zich de overgang van het
gewelddadige communisme naar een
religieus socialisme, dat opnieuw „Lief
de als de hoogste wet" stelt, maar in
naam van deze Liefde dwang en licha
melijke kwelling volstrekt verwerpt.
Rust en vervulling ademen de verzen
uit: In de Webbe der Tijden (1946) en
Wordingen (1949): alle twijfel is over
wonnen, alle innerlijke strijd voorbij
het hart heeft zijn haven gevonden.
Ragaz, Tolstoy, Gandhi. Kagawa,
Schweitzer in hen ziet zij de dragers
van de idee, die „droom en daad in de
liefde voor het Andere kan verenigen."
VJIET alleen als schrijfster van verzen
1 was deze „zoekende ziel" van be
tekenis voor ons volk. Zij schreef een
groot aantal essays, literair, politiek,
psychologisch, wijsgerig, enkele drama's
en lekenspelen en belangwekkende bio
grafieën over Rousseau (1912), Gari
baldi (1920), Tolstoy (1930), Guido Ge-
zelle (1931), Hei-man Gorter (1933),
Rosa Luxemburg (1935), Gandhi, Vic
tor Hugo (1946). In 1949 verscheen (na
levensbeschrijvingen over haar van
Proost en Van Praag) de autobiografie
„Het vuur brandde voort." Er is geen
reden, in deze titel de verleden tijd te
gebruiken: het vuur van een groot kun
stenares brandt voort, ook als de fakkel
haar hand ontvallen is.
In „Opwaartse Wegen" komt een vers
voor, dat de naam draagt „Bij Sterven".
Hebben de regels daaruit door haar
hoofd gespeeld gedurende de laatste
uren, waarin zij nog aan de aarde, deze
„lachende bol van genade", gebonden
was? Wij weten het niet. Maar wij we
ten wel, dat zij diepe waarheid be
vatten. En troost voor hen, die de pro
fetische stem van Hollands grootste
dichteres moeilijk kunnen ontberen.
„Leven, dat al mijn dagen
mij hebt gedrenkt en gevoed
met schoonheid en welbehagen
en rijk gemaakt met mijn bloed,
hoe groeide ik van u, van alle
uw schepsels en hun krachten,
van hun oneindge getallen
en diop-reikende geslachten.
Alles heb ik ingezogen
door de zinne' in de ziel gezeefd,
maar gij hebt ook uit mijn vermogen,
gij hebt ook van mij geleefd.
Nemende heb ik geschonken,
schenkende heb ik gevoed,
maar nu ga ik, leeggedronken
en gij blijft, een oneindig goed
O, Leven, gij die vervulde
dit golfje, dat uit u rees
en zich ophief en óm-krulde
schuim-omzoomd van hoop en vrees:
een kort spel van verlangen en
heugen,
zink ik weerom in uw schoot,
Liefste wier diepste teugen
voeren tot uw broeder Dood."
D. L. DAALDER
113. De volgende dag zou weer veel
verrassingen brengen voor Pim, Pam
en Pom. Allereerst kwam Moeder
thuis. Zij was verbaasd het huis zo
keurig in orde te vinden en haar drie
zoontjes zo rustig en bedaard. Voor
al Pim hield zich zo kalm en dat was
Moeder eigenlijk niet van haar oudste
gewend. „Gelukkig kinderen, met Oom
Elmer gaat het heel goed", zei ze op
gewekt, terwijl ze met hun vieren aan
een kopje koffie zaten. „Maar Vertel
len jullie nu eerst eens, hoe jullie het
gemaakt hebben. Hoe is het hier in
huis gegaan? Hebben jullie nog in ons
oude hok geslapen?" „Nee Moeder,
dat konden we niet, dat was allang
weer bewoond, we moesten dus wel
hier blijven". „En nog iets van die
„Kiekeboe" gemerkt?" informeerde
Moeder. „Oh ja, dat herinnert me er
meteen aan, dat ik vandaag nog even
naar de baron stap om eens pools
hoogte te gaan nemen". „Oh, Moeder
dat hebben wij al gedaan", riepen
Pom en Pam tegelijk. „Wat vertel je
me daar? Zijn jullie bij baron van
Pottum geweest en heeft hij jullie te
woord gestaan?"
(Van onze hockey-medewerker)
QNDANKS HET NIET al te beste weer van de laatste dagen viel de oogst in
de hockeycompetitie erg mee. In Noord-Holland ging slechts één wedstrijd
wegens de slechte toestand van het terrein niet door. TOGO behield in de eerste
klasse A de leiding door een zege op Hilversum, doch HHYC bleef op de voet
volgen dank zij een benauwde 2-1 overwinning op Amsterdam. Geheel open
werd de strijd om de eerste plaats in de eerste klasse B, doordat SCHC tegen
't Gooi gelijk speelde en HDM en Kampong wonnen. De ploegen in Noord-Hol-
Iand speeld-en met wisselend succes. Zij kwamen er over het geheel genomen,
op deze druilerige dag, zuinig af. Door met 3-1 van Amsterdam te winnen na
men de Alkmaar-veteranen de leiding in hun afdeling.
TOGO won in IA met 20 van Hil
versum in de laatste vijf minuten
van de wedstrijd door doelpunten van
Esser en Dudok van Heel. HHYC zege
vierde over het sterk defensief spelen
de Amsterdam met 21, een resultaat
dat met de rust reeds bereikt was.
Be Fair en BMHC deelden de pun
ten; met 11 kwam het einde. Laren
zorgde voor een vroege Sint Nicolaas-
verrassing door Groen Geel op eigen
veld met 10 te verslaan; de eerste
overwinning voor de Larinezen. In 1B
maakt SCHC kennelijk een kleine in
zinking door, want uit tegen Gooi
kwam men niet verder dan 11 en
daar HDM van de Delftse Studenten
won en Kampong met 31 van HGC,
is de strijd om de leidersplaats hier
weer geheel open.
STRAWBERRIES heeft het op eigen
terrein niet kunnen bolwerken te
gen de medegegadigde voor de eerste
plaats, HDM; II. De bezoekers wonnen
met 31, waardoor de Aardbeienploeg
voorlopig geen rol meer speelt in de
strijd om de leiding. HHYC II hand
haafde zich aan de kop door een ge
makkelijke 51 overwinning op HGC
III. Alliance won met 40 van BNC,
HBS met 10 van Tempo '34. Alkmaar
heeft het in de uitwedstrijd tegen
Zandvoort niet kunnen bolwerken,
hoewel het verschil uiterst miniem
was, 21 voor de gastheren, waarmee
Alkmaar 'n punt te kort werd gedaan.
Het moge een troost zijn, dat Voordaan
met 31 van Laren II verloor, zodat
de situatie onder aan de ranglijst on
gewijzigd bleef, daar ook Ijsvogels
met 20 klop kreeg van Amsterdam
II. Bij ZuidwijckBHMC II kwam het
einde met 1-1. Met Alkmaar trokken ook
Adelborsten naar Zandvoort om het
tegen het tweede elftal van die naam
op te nemen. Ook in deze ontmoeting
weinig of geen krachtsverschil. De
aanstaande zee-officieren trokken ton
slotte met 32 aan het langste einde.
Strawberries II verloor in Bloemen-
daal met 30 van BMHC IV en bleef
daardoor als sluitpost fungeren in de
tweede klasse D. Alliance II won met
10 van HBS II. Veel spanning was
er in de wedstrijd tussen Eechtrop en
de Kraaien. De Wormervcerse ploeg
kon de terugreis aanvaarden met een
43)
Ze keek hem met 'n eigenaardige
blik aan, opende de lippen, maar
scheen toen van mening te veranderen.
Ze sprak wel, maar hij kreeg zeer sterk
de indruk dat ze iets anders zei dan
wat ze eerst had willen zeggen.
„Meneer Grant, laat mij niet weg
sturen! Ik heb niemand om naar toe te
gaanZe snikteIk weet niet
waarheen ik gaan moet. Ik heb niet
verdiend om zo te worden weggezon
denZe heeft zelfs niet eens ge
zegd, waarom ze het doetAls ik
iets gedaan heb dat u niet bevalt, zal
ik in 't vervolg beter oppassen".
Grant vond al dit gelamenteer heel
onaangenaam, te meer omdat er iets
anders achter scheen te steken. Kortaf
zei hij dan ook: „Hoor eens, Agnes, dit
dient tot niets. Je kunt goede betrek
kingen genoeg krijgen. Ik kan niet in
grijpen in de regelingen van mevrouw
Barton. Ja windt je zelf nodeloos op,
maakt je helemaal overstuur".
Nu wierp ze hem met haar dieplig
gende ogen weer die eigenaardige blik
toe, terwijl ze vinnig uitviel: „O, ik kan
méér overstuur maken dan mezelf".
Grant begon boos te worden.^ In ^het
algemeen hield hij niet van „scènes en
zeker niet van een als deze. Hij kwam
langzamerhand tot de conclusie, dat me
vrouw Barton blijk had gegeven van
veel gezond verstand, toen ze dit over
spannen vrouwmens de dienst had op
gezegd. Zich weer naar de schrijftafel
begevend, schijnbaar pm een asbakje te
halen, zei hij op een toon, die ten doel
had, het gesprek te beëindigen: „Er is
heus niets aan te veranderen. Wil je
alsjeblieft het theeblad meenemen?"
Agens ging hem na op haar eigenaar
dige sluipende manier, die hem zo te
genstond. Bij de schrijftafel gekomen,
legde ze de handen erop en keek Grant
opnieuw strak aan.
Zijn eerste gedachte was: „vrouwen-
geroddel" en toen ze haar opmerking
even maar onheilspellend gewijzigd
herhaalde, verzocht hij haar dringend,
met die nonsens óp te houden en het
blad weg te nemen.
Op de tafel leunende, zei Agnes met
huilerige stem: „Dacht u, dat ik u kwaad
zou doen?" Ik zou geen woord zeggen,
maar u moet me niet wegsturen. Dan
zou ik misschien niet weten, wat ik zou
moeten doen".
Als antwoord liep Grant naar het
haardvuur en strekte zijn hand uit naar
de bel.
Agnes had zich omgedraaid en stond
nu met de rug naar de schrijftafel ge
keerd. In het kleurloze gezicht brand
den twee woedende ogen.
„Als u belt, zult u er spijt van heb
ben! Dan ga ik naar de politie!"
Hij bleef de hand op de belknop hou
den. „Ik weet niet wat je bedoelt", zei
hij.
Haar stem was nu tot een bijnatoon-
loos fluisteren gedaald. ,Ze hebben haar
gevonden.... ze hebben ze allebei ge
vonden".
„Ik weet nog altijd niet wat je be
doelt?"
„Heeft niemand het u dan verteld?
Heeft zij het u niet verteld? 't Staat
nog niet in de krant, maar morgen zal
het erin staan. Ze hebben dat meisje
wier lijk Mary Stokes, naar ze zei, ver
leden week Vrijdag had gezien gister
avond in <3e kelder onder 't Houtves
tershuis gevonden".
Grant zei niets, maar zette zich in
zijn stoel schrap tegen de schok. Hij
zweeg, doch nam zijn hand van de bel
knop. Agnes ging intussen voort: „Ieder
een zei, dat die arme Mary Stokes wat
verzonnen had, maar dat was niet zo:
Hoe jammer, dat ze haar eerst geloof
den toen ze zelf ook vermoord was."
„Mary Stokes vermoord?" kreet
Grant ongelovig.
„Ja. Zaterdagavond, nadat Joe Turn-
berry haar had thuisgebrachtmaar
ze werd pas Zondagmorgen gevonden
en u was vroeg vertrokken. Ik dacht,
dat u misschien niet wist, dat ze haar
hadden gevondenen die andere
ook".
Agnes bleef hem aankijken.
„Ze moesten Mary wel vinden. Maar
wat die andere betreft, dat was pech!
Als ze die niet hadden gevonden, zou
den ze hebben gedacht, dat Joe Turn-
berry de moordenaar van Mary was.
Iedereen geloofde dat tot ze die ontdek
king in 't Houtvestershuis deden
Toen zagen ze meteen, hoe Mary van
kant gemaakt moest zijn. Ze zijn im
mers, in het licht van haar zaklan
taarn de hand van de dader gezien.
Misschien heeft ze iets op die hand ont
dekt, dat ze altijd weer zou herken
nenmisschien heeft de kerel daar
om wel gedacht, dat hij niet veilig zou
zijn vóór zij uit de weg was geruimd"
„Zwijg!" gebood Grant op dreigende
toon en Agnes zweeg inderdaad, met
haar rug tegen de tafel leunende en
hem uit haar holle oogkassen aansta
rend. Ze zag zijn gefronst voorhoofd,
zijn gespannen trekken, zijn ietwat af
wezige blik. Een golf van onbeheerste
trots sloeg in haar omhoog: zij was im
mers de oorzaak van dit alles. Ze had
gemaakt, dat hij de bel loslietze
had hem iets gegeven om over na te
denken. En er zou nog meer komen,
een hele boel meer. Nooit had ze zich
zo actief gevoeld, nooit in haar leven
zo heerszuchtig en begerig.
Zijn norse, vastberaden klinkende
stem ontnuchterde haar.
„Goed, dit is voldoende. Neem nu
liever het theeblad mee".
Aha, hij wilde haar kwijt. Zorgen, dat
die ellendige oude tang haar wegstuur
de. Dat zou niet gaan! De tafel stevig
vastgrijpend, zodat de handpalmen
kneusden, stiet zij een ware stortvloed
van woorden uit.
„Zó kunt u me niet kwijtraken! Ik
weet te veel". Toen hij de hand weer
op de belknop legde, riep ze dreigend:
„Raak die knop niet aan. Bel helemaal
niet. Waarom Iaat u mij ook zulke
dingen zeggen? Ik wil u geen kwaad
doen, maar ik weet dat u haar gespro
ken hebt. Ik weet, dat ze hier is ge
weestik hóórde wat ze zei!"
Hij wendde zich langzaam en moei
lijk om. „Verklaar je nader", bracht hij
er tenslotte uit.
Ietwat hakkelend en nerveus her
haalde ze: „Ik wil alleen niet, dat u
me wegstuurt".
„Begin daar niet weer over, maar
verklaar nader wat je zo juist zei".
„Ik heb haar gezien".
„Noem je dat iets nader verklaren?"
vroeg hij, schamper lachend.
„U luistert niet", riep ze opgewon
den uit, „maar u moet luisteren. Ik
wil geen kwaad met u".
.1 Wordt vervolgd)
10 zege, waardoor Eechtrop en
Kraaien thans de eerste plaats delen
met elk negen punten uit zes wedstrij
den. De Alkmaar reserves leden in de
derde klasse D de zesde achtereenvol
gende nederlaag: nu met 30 tegen
Hurley III. Hermes week niet van het
goede gad, hoewel het heel wat moeite
heeft gekost om van de Eechtrop-re-
serves te winnen. Door een 10 zége
Dieven de punten echter in Den Hel
der en Hermes aan de spits.
In 4D waren de voorhoeden van
Eechtrop III en Zandvoort III volko
men ondergeschikt aan de verdedigin
gen. Het was en het bleef 00, waar
door Zandvoort de leiding behield.
Ferriers had in 4E een productieve bui,
won met 51 van Kraaien II en liet
hierdoor de laatste plaats aan de Wor-
merveerse reserves. DEM handhaafde
zich in de bovenste helft door Hoorn
met 42 te verslaan. Deze strijd was
wat rommelig en niet zo prettig. Van
de zijde van Hoorn deelde men ons
mede dat protest was aangetekend.
Hoorn's kansen op de eerste plaats zijn
er echter uiteraard niet beter op ge
worden. Tegen aller verwachting in
verloor het leidende Hermes II de der
by tegen Adelborsten II.
HE RESULTATEN van de dameswed
strijden overziende, kan vastgesteld
worden, dat het „zwakke" geslacht
over het algemeen betere resultaten
boekten. Strawberries bijvoorbeeld
won in de promotieklasse 3 met duide
lijke cijfers van Leonidas. Kieviten
handhaafde zich hier aan de top door
met 60 van Leiden te winnen. Rood-
Wit boekte het eerste winstpunt in de
wedstrijd tegen Aeolust BDHC II won
in Bloemendaal met 3—2 van het Rot
terdamse Victoria. Alkmaar leed in de
tweede klasse C een gevoelige 51 ne
derlaag tegen Kraaien. Amsterdam II
handhaafde zich hier aan de kop door
met 21 vn Be Fair II te winnen. Hil
versum II won met 3—1 van Laren II
en Kameleon bleef de rode lantaarn
dragen door met 42 van Hurley te
verliezen. Een productieve bui hadden
de dames van DEM. Zij keerden met
een 61 overwinning op Siseo naar
Beverwijk terug en voor DEM is het
nu maar te hopen dat HDS eens strui
kelen zal. Eechtrop won hier met 42
van het na drie wedstrijden nog punt
loze Zuidwijck.
Strawberries en Kraaien II deelden
de buit en Alkmaar II stelde zich wat
veiliger voor de laatste plaats door met
43 van Amsterdam V te winnen.
Hoorn boekte het eerste winstpunt in
een gelijk spel,,tegen Ijsvogels II. Nog
niet voldoende overigens om de laatste
plaats te verlaten. Terriers verloor van
het naar de eerste plaats strevende
Zandvoort II eervol met 1—0. Eechtrop
II liet HIC III de punten, zodat het
voor Eechtrop niet bepaald een roos
kleurige dag was.
Voor de afdeling Noord-Holland
speelde Kraaien III met 1—1 gelijk te
gen Adelborsten III. Goed deden de
jeugdploegen het van Alkmaar. Jon
gens A won met 31, jongens B met
3—0 en meisjes B met 2—1. De meis
jes van Kraaien wonnen met 61 van
de Strawberries jeugd.
Zwitserland blijft buiten elk
bondgenootschap
„Het is Zwitserland onmogelijk, in
welke vorm ook, rechtstreeks of indi
rect deel te nemen aan de een of an
dere vorm van bondgenootschap", aldus
wordt in een Vrijdagavond te Bern uit
gegeven officiële bekendmaking ver
klaard. De verklaring werd afgelegd
naar aanleiding van Amerikaanse be
richten over een toekomstige verbin
ding tussen het Zwitserse leger en de
Noordatlantische Verdedigingsgemeen
schap.
Volgend Benelux-gesprek
niet voor half December
Het Belgische ministerie van Buiten
landse Zaken heeft medegedeeld, dat
de voorgenomen conferentie van mi
nisters der Benelux-landen niet vóór
half December zal kunnen plaatsvin
den, aangezien de werkzaamheden van
de commissies, die kraentens de verkla
ring van Knocke zijn gevormd, niet
vóór 10 December geëindigd zullen
zijn.
Niet krabben. De helder vloei*
bare D.D.D. kalmeert de jeu*
in enkele seconden, doodt dl
ziektekiemen en geneest tof
diep in de huidporiën.
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
(Advertentie, *ng«
TERWIJL DE CON
1 Oost-Indonesië (IV
bericht binnen, dat i
Sumatra, overste Koi
officieren van zijn fi
overste Kretarto, de
woordvoerder van o
rustig verliep en het
sloot zich achter de
de actie aan, dat ove
blüven en de leiding
grijpen tot heil van 1
een duidelijke houdii
het oog op de gebeur
deelde nog mede, dat
oplossen van haar mc
De gebeurtenissen h:
verklaring van het k;
vrijelijk bewegen.
LIOEWEL dus de nie
'in Zuid-Sumatra z
te zijn gekomen als
voor het kabinet te I
Indonesische regering
middag een verkla
waarin zij zegt het ge
ren, omdat dit eigen
de oplossing, zoals b
geringsverklaring (vi
len worden aangekon
leiders, die zich met
bemoeien) nog meer
karta legt er tenslott
dat elk optreden, dat
van de regering beir
worden vermeden en
singen aan de centrale
worden overgelaten.
Vandaag zal de reg
dering beleggen, wa
zullen worden bespro
binet in zijn verkiari:
heeft aangekondigd,
wordt overwogen on
mutaties te doen plaa
leiding van het minis'
sie. De minister van
dien aanzien voorstelh
net doen. Overigens v<
„Merdeka" uit weling
dat het zeer waarschi
minister van Defensie
trekken, hetgeen over
kent dat dan ook het
zou heengaan.
Premier de Ca
Athern
De Italiaanse premier
peri, zal eind Decembe
zoek aan Athene bren
ri van dit jaar brach
Griekse vice-premier,
zelos, een bezoek aan I
Geiger is op ns
wijze gesti
De politie van Saarla:
deeld dat bij schouw
van Geiger is gebleken
niet het gevolg is van
Vandaag zal te Ro
tionale conferentie over
buitenlandse schulden
beginnen.
Zondagmiddag kwam
een einde aan de tijd,
verbetering. Koude h
de rechtstreeks van d,
IJsland en Schotlanc
land. Gistermorgen
Helder sneeuw, hagel
buien. Hierbij vielen
van meer dan een een
te. Ook gisteren oven
er nog tal van snee ut
buien voor, welke vai
langrijk minder zuller
blijft nog vrij koud, v
er naar uit, dat de i
£>orrfe !UCtHt Uit het
™°rden afgesneden d
0^fle' ,dle bij IJslai
beweegt. Nov,
zich dit jaar al flink r
terse zijde laten zien
lopen nacht kwam in
provincies nachtvorst
m het binnenland daa
peratuur al tot drie a
Celsius onder het Vi
Verwachting tot Woen
PLAATSELIJK MAT]
Droog weer met van
uit toenemende bewc
nacht plaatselijk m;
overdag lichte vorst t
turen om het vriespunt
lijk zwakke wind, late
vrij krachtige wind t
Oost en Oost.
16<36'NMDAG: Zon °P
Maan op 13.58,
Med-J