VIJFTIG JAAR GELEDEN OVERLEED
Dr H. J. A. M. SCHAEPMAN
kVjLi n - Jii
Amsterdamse raad beslist
vandaag over de IJ-tunnel
Vragen s
I'll
Sociaal baanbreker en grondlegger van de coaliiie
3ti JteMielfe 'inkt...
Koninklijk diner voor dip!omaten
Jongedame
Een staatsman van grote nationale betekenis
Eerste Kamer begon met algemene
financiële beschouwingen
ZANGERS
paS:t.i l_l.es
Kieswet wordt spoedig
herzien
Trieste terugb'ik in
de historie
Djakarta ziet geen reden voor het
handhaven Ned. militaire missie
0CH die titels. Een lezer vraagt:
Moet ik nu steeds beslist Wel-
edelzeergeieerde Heer en wat dies
meer zei, schrijven? Of kan ik
volstaan met kortweg: de heer
De zagende pijnen
I
aam van ons
„PEN PROGRAM VOOR KATHOLIEKE NEDERLANDERS"
L" hoV
moet teil doel
hebben vereeniging, niet scheiding. Het moet de éénheid mogelijk maken
op vasten, breeden grondslag. In de vaste omlijning der beginselen, in de
■cherpe afsluiting tegen dc Revolutie moet het toch voor de eigen meening
vrijheid en ruimte laten. Het moet geen onderwerping opleggen, maar kracht
versterken. Het boeit geen polsen aan elkander, maar legt de handen ineen."
Zo schreef dr H. J. A. M. Schaepman, wiens vijftigste sterfdag wij vandaag
herdenken, eens in zijn Proeve van een program voor een Katholieke Partij.
Het zijn tevens de hoofdgedachten, die deze staatsman van grote nationale
betekenis bij al zijn arbeid op politiek terrein steeds hebben geleid.
Dr. Schaepman, die in 1844 te Tubbergen werd geboren, was een zeer veelzijdig
begaafd man: priester en hoogleraar in de kerkgeschiedenis en het Oude Testa
ment, historicus, journalist en dichter. Toch geloven wij zijn betekenis niet
te kort te doen als wij stellen, dat hij vooral als staatsman en als sociaal
baanbreker zijn onuitwisbaar stempel op de Nederlandse geschiedenis heeft
gezet. Met inzet van al zijn krachten en gaven ook als zodanig boven alles
nastrevend, gelijk hij eens heeft gezegd: „De ere Gods en de bevordering van
de glorie Zijner kerk."
Deze vergadering was op politiek ter
rein een van de twee grote successen
van dr Schaepman. Reeds voordat hij
Kamerlid werd en met steeds toene
mende klem sindsdien pleitte dr
Schaepman met kracht voor het vor
men van een eigen politieke organisatie,
die dit achtte hij vanzelfsprekend
alle katholieke Nederlanders zou om
vatten.
Encycliek Rerum Novarum
was zijn richtlijn
Fr 1880 WERD dr Schaepman voor het
kiesdistrict Breda tot lid van de
Tweede Kamer gekozen en na enige
gtrubbelingen over zijn priesterschap
als lid toegelaten. Een tijdgenoot, enke
le jaren later schrijvend, beschouwde
deze verkiezing als de meest merkwaar
dige gebeurtenis van het toch allerminst
onbewogen zittingsjaar 1879-1880, „niet
alleen dewijl, wat eenige jaren vroeger
volkomen ongrondwettig zou zijn ge
acht, een katholiek geestelijke daardoor
zitting verkreeg in onze volksvertegen
woordiging, maar bovendien, cmdat
deze talentvolle afgevaardigde weldra
bleek een geheel andere en meer demo-
cratischgezinde richting te zijn toege
daan dan die der oudere katholieke
Kamerleden".
Dr Schaepman was inderdaad wat
men In die dagen een democraat noem
de. Telkenmale kwam hij op voor het
zwakke en verdrukte; diep ontroerd zo
niet gekwetst werd hij door de grote
maatschappelijke ellende, waarin het
overgrote deel onzer arbeiders in .die
dagen verkeerde. Met volle overtuiging
aanvaardde hij de in 1891 uitgegeven
grote sociale encycliek Rerum Nova
rum. Op de bres sprong hij voor een
zo groot mogelijke uitbreiding van het
Kiesrecht.
Dat deze sociale bewogenheid dr
Schaepman er tevens toe bracht het
staatkundige niet absoluut te stellen,
integendeel de nauwe onderlinge samen
hang tussen politiek gebeuren en socia
le strevingen ten volle te erkennen, zal
Wel niemand verbazen.
Met de hulp van de Enschedese kape
laan Alfons Arriën legde de .doctor",
zoals hij in eigen kring bij voorkeur
werd genoemd, de hechte grondslagen
voor wat in onze dagen tot de Katho
lieke Arbeidersbeweging in Nederland
zou uitgroeien. Om aldus niet alleen de
gruwelijke sociale misstanden recht
streeks te kunnen bestrijden, maar ook
en vooral om de ziel van de arbeider
te redden, die door en in het opkomen
de socialisme verloren dreigde te gaan.
Zonder twijfel moet het aan dr
Schaepman worden toegeschreven, dat
Rerum Novarum in Nederland veel
sterker dan elders zulk een domuieren
de invloed op velerlei gebied heeft ge
had.
Een eigen partij
TN 1896 ZOU deze encycliek ook voor
de katholieke leden van de Tweede
Kamer op het stuk der sociale vragen
de grondwet worden. Aldus stelden deze
leden tijdens een op 20 October van dat
jaar te Utrecht gehouden vergadering
vast.
■iHinfflmDiiiiiiHiiiiiifinjitiniiinmniJiiiHtiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiijiiiiifiiiiiniiiinnniiiinii
Zo kwam hij in 1883 met zijn boven
aangehaalde Proeve van een program,
nadrukkelijk niet bedoeld voor een
kerkelijke, maar voor een zuiver staat
kundige partij. Een program, dat de
katholieke Nederlanders, aldus verdui-
delijke dr Schaepman, „niet als room-
schen plaatst tegenover protestanten,
maar als staatsburgers tegenover libe
ralen en conservatieven, die in nevel
achtige woorden het liberale beginsel
belijden, het in halve daden beoefenen;
een program dat anti-revolutionnair is
in merg en been, maar toch zijn eigen
oorsprong verraadt, zijn eigen kleur
toont, zijn eigen karakter toont."
Is het een wonder, dat de schrijver
van deze regelen naast en door eigen
partijvorming tevens een hechte samen
werking met dr Abraham Kuvper en.
de Antirevolutionnaire Partij met alle
kracht voorstond?
Weerstand en succes
JTE DEMOCRATISCHE gezindheid van
dr Schaepman, zijn werkzaamheden
op sociaal terrein, zijn streven naar een
Katholieke Partij en naar samenwer
king met de Aniirevolutionnairen - het
„monsterverbond" - dit alles stuitte op
grote weerstanden in eigen kring. Een
weerstand, die zo ver ging, dat hem
door de bisschop van Haarlem een tijd
lang het spreken binnen zijn eigen
diocees werd verboden, dat zijn geest
verwanten in de Tweede Kamer hem
zelfs enkele jaren buiten hun samen-
sprekingen hielden, dat zijn herverkie
zing tot Kamerlid in 1891 op ernstige
wijze werd tegengewerkt.
Niettegenstaande deze weerstand hield
dr Schaepman vol; en met succes! De
eenheid onder zijn geestverwanten werd
In 1896 hersteld en kort na zijn dood
bekroond met het stichten van de Alge
mene Bond van R.K. Kiesverenigingen,
de voorlopers van de huidige Katho
lieke Volkspartij. En de samenwerking
met de Antirevolutionnairen in de „coa
litie" zou na een volledige zegepraal in
1901 tientallen jaren de Nederlandse
politiek beheersen.
Zijn benoeming tot pauselijke huis
prelaat in 1901 betekende ten slotte de
hoogste goedkeuring op zijn arbeid
voor dr Schaenman, die alreeds een
legendarische figuur voor tienduizenden
op 21 Januari 1903 in zijn geliefde
Rome voor de laatste maal zijn ogen
zou sluiten in volle overtuiging naar
beste kunnen zijn christenplicht in dit
tijdelijke leven te hebben volbracht.
Snel en juist handelen ten aanzien van de
werkgelegenheidspolitiek
(Van onze parlementaire redacteur)
HE WERKGELEGENHEIDSPOLITIEK stond Dinsdag in het middelpunt der
belangstelling, toen de Eerste Kamer een begin maakte met de algemene
beschouwingen over het financieel regeringsbeleid. Van vele kanten drong men
aan op snel handelen in deze. Maar ook op de juiste manier handelen: het
particuliere bedrijfsleven primair, overheidsingrijpen openbare werkenpolitiek
secondair, voegden hier de heren Molenaar (V.V.D.), Hellema (A.R.) en
Teulings (K.V.P.) aan toe. Laatstgenoemde, die volkomen openhartig wilde
spreken, waarschuwde de regering zelfs met klem niet van deze in de Troon
rede neergelegde gedragsregel af te wijken. Anders zal de K.V.P. haar niet
kunnen volgen!
fE zult langzamerhand hebben ont-
dekt, dat wij ons zeer interesseren
voor de uitkomsten van het opinie
onderzoek op alle mogelijke ter
reinen en niveaux. Dat is niet zo
maar, die belangstelling. Deze
opinie-enquêtes openen dikwijls
boeiende, ja zelfs ontstellende en
huiveringwekkende perspectieven
op tal van aspecten van onze
uiterst menselijke samenleving.
TjlKWlJLS vooral ook op het cul-
turele peil van ons eigenste volk.
Ditmaal gaat het over de populari
teit van fameuze zangers en zan
geressen, waarnaar het NIPO on
langs een ernstig opinie-onderzoek
instelde. Men kwam hierbij tot
schokkende resultaten, welke de
ware muziekminnaar stof tot be- I
nauwende meditaties geven.
fllET het feit, dat de radioluisteraar
liever mannen dan vrouwen hoort
zingen, beroerde ons zozeer. Vol
gens velen pleit dit slechts voor de
goede smaak en de muzikaliteit
van de radioluisteraar. Ook het
feit, dat Benjamino Gigli nummer
één stond op de ranglijst der tien
meest geliefde vocalisten, heeft
ons niet rechtstreeks ontsteld.
WIJ ontdekten echter iets anders, dat
onze bangste vermoedens waar
heid deed worden, namelijk dat de
heren Max van Praag en Eddy
Christiani zich onder deze tien
groten bevinden. Als wij het goed
hebben begrepen, dan ging deze
enquête toch over zangers. Wat
deze heren daarmee te maken
hebben is ons niet volkomen dui
delijk. Niettemin blijkt ons dier
baar volk de heer Van Praag te
verkiezen boven o.a. Jo Vincent
Richard Tauber en Richard Crooks
Vera Lynn, die wij zo bijzonder
lief vinden, komt helemaal op de
laatste plaats.
VRIJ pinden dit allemaal erg verwar-
rend, deels een gevolg van het
feit, dat deze enquête veel te breea
is opgezet door zangersr en zange
ressen van kerkelijk lied, opera
operette, straatlied en wat niet al
gelijk te schakelen.
yiJN de mensen, wier oordeel door
het NIPO wordt gevraagd, inder
daad representatief poor ons ganse
volk? Indien dit zo is, zijn de re
suttaten dikwijls werkelijk benau
wend. Want de keuze van ge on
dervraagden is ditmaal o.m gevat
len op enkele lieden die voor ore
een remedie tegen de liefde voo
de „zang" betekenen.
De heer Teulings nodigde de rege
ring uit op korte termijn te komen met
concrete maatregelen ter uitvoering
van de ook door haar inzake de werk
gelegenheid primair gestelde doelein
den. Prof Molenaar betoonde zich onge
rust over het feit, dat de regering er
bij deze conjuctuuromslag zo lang over
doet haar maatregelen bekend te ma
ken. Anders dan in 1951 is zijns inziens
thans verlaging der belasting en op
voering der investeringen geboden.
Zou dit thans niet gebeuren dan zouden
wij steeds verder naar het collectivis
me afdrijven, meende de WD-afgevaar-
digde.
Hij uitte dan ook een protest tegen
het ontbreken van een duidelijk geluid
inzake de komende belastingverlaging.
Deze zijn in ieder geval noodzakelijk,
ook al zou er geen begrotingsoverschot
zijn, stelde prof. Hellema, die er voorts
op aandrong althans de richting der
fiscale tegemoetkomingen bekend te
maken opdat het bedrijfsleven zal we
ten, waar het aan toe is. Hij wees er
voorts op, dat een belastingverlaging
niet automatisch een verlies aan staats
inkomsten behoeft te betekenen.
Prof. Hellema voerde ook nog andere
gronden voor belastingverlaging aan.
Thans is zijns inziens de situatie toch
zo, dat de overheid wat zij met de ene
hand neemt met de andere hand in de
vorm van credieten, studiebeurzen, sub
sidies en dergelijke weer terug moet
geven. Mr. Teulings bracht in dit ver
band opnieuw de positie der midden
groepen. waaronder hij niet alleen het
Neem wn doos echte
- TEGEN
VERKOUDHEID
(Advertentie. Ine Med.)
Kwestie der geneeskundige
verklaringen opgelost
Het ligt in de bedoeling, dat nog vóór
de candidaatstelling voor de gemeente
raadsverkiezingen, a.i. 14 April a.s., een
wijziging van de kieswet in werking
zal kunnen treden. Deze wijziging
houdt o.m. verband, met de moeilijk
heden, welke zich bij de verkiezingen
van het vorige jaar hebben voorgedaan
tui aanzien van de geneeskundige ver
klaringen betreffende zieke en invalide
kiezers, die bij volmacht hun stem doen
uitbrengen. Vele artsen weigerden toen
geneeskundige verklaringen af te ge
ven ten aanzien van hun eigen patiën
ten, terwijl de kieswet zulks eist.
Een probleem van plaatselijk, nationaal en
internationaal belang
(Van onze correspondent in Amsterdam.)
rtE AMSTERDAMSE GEMEENTERAAD staat vandaag voor een beslissing van
méér dan alleen Amsterdams belang; vandaag zal deze gemeenteraad he*
oordeel moeten vellen in een probleem, dat reeds meer dan honderd jaar "e
gemoederen van een belangrijk gedeelte van Nederland bezighoudt: liet pro
bleem van een vaste verbinding tussen de IJ-oevers. De strekking ervan is on
geveer deze: vandaag vragen B. en W. van Amsterdam de raad een voorstel
goed te keuren voor de bouw van een tunnel, volgens een plan, zoals dat twee
jaar geleden door de directeur van Publieke Werken aanbevolen werd.
TN feite is het probleem van de ver-
binding der IJ-oevers een zuiver
Amsterdamse aangelegenheid; als de
raad vandaag een beslissing zou moeten
nemen over de bouw van een brug
over de Kostverlorenkade of de Keizers-
overheidspersoneel wilde verstaan, ter
sprake.
Laatstgenoemde drong er voorts op
aan de begrotingsoverschotten niet ach
ter de hand te houden. Hij achtte mee
vallers op grond van een al te veilige
raming der nog in te vorderen belas
tingen een gevaar voor de volkshuishou
ding, terwijl deze voorts het publiek
een volstrekt onjuiste indruk van de
gang van zaken geven.
Het rentegamma, ook door de beidq
hoogleraren veroordeeld als schadelijk
voor een gezonde leningspolitiek en de
gemeenteleningen besprekend, waar
schuwde mr. Teulings tegen een over
schatting van het Centraal Planbureau.
Hij was van mening, dat thans het
ogenblik is gekomen het rentegamma af
te schaffen: een zucht van verlichting
zou dan opgaan bij de gemeentebestu
ren en het departement van Binnen
landse Zaken. „Laat de bevoogding van
Financiën in deze gerust ophouden".
Prof Hellema besprak uitvoerig de
staatsbedrijven en vroeg zich af of
hier niet met twee maten wordt geme
ten. Hij vreesde bovendien dat de gro
te en aan particulieren niet toegestane
reserveringen van deze bedrijven hen
op de duur aan iedere contrólè door de
volksvertegenwoordiging zouden ont
trekken. Laat de regering door daden
de ondernemers vertrouwen in haar
bedoelingen geven!
Hierbij heeft de minister van Finan
ciën, aldus prof. Molenaar, in onze
gehele sociaal-economische politiek een
uiterst belangrijke taak: hij toch heeft
de sleutel der welvaart in de hand!
Koningin Juliana en Prins Bernhard hebben gisteravond in het paleis op de
Dam in de hoofdstad aan de leden van corps diplomatique het jaarlijkse
nieuwjaarsdiner aangeboden. Hierboven ziet men de Koningin en de Prins
bij het betreden van het paleis.
Het kabinet besprak
de kwestie
Het Indonesische kabinet heeft gis
teravond de kwestie van de Nederland
se militaire missie besproken. De mi
nister van Voorlichting, zei na de ver
gadering, dat de besprekingen zich in
het beginstadium bevinden.
In regeringskringen deelde men me
de, dat er na de debatten in het Indo
nesische parlement over de kwestie
van de Nederlandse militaire missie en
gezien de houding van de partijen dien
aangaande in het algemeen thans voor
de regering geen redenen meer zijn,
deze missie te handhaven. De kwestie
waarvoor de regering thans is geplaatst
is op welke wijze men nieuwe krach
ten moet aantrekken ter vervanging
van de Nederlandse militaire missie.
De besDrekingen met de Nederlandse
regering in Maart zullen in feite een
technisch karakter dragen, zo zeide
men.
MENTOR kan maar één advies
geven: zoek vriendschap. Het is
leeg in onze volle wereld en een
zaam in onze drukke tijd. Veel
warme harten verkwijnen, omdat
ze geen warmte kunnen uitstra
len. Echte vriendschap ondervin
den engeven, maakt het le
ven rijker en zonniger. Je kunt het
leven zo veel beter aan, als je
schouder aan schouder kunt op
trekken. Hoe groot het gemis is,
merk je p?s als je alleen staat, dan
ga je piekeren, of erger. Zoek
daarom vriendschap, er zijn er ve
len in de wereld, die ook alleen
zijn.
Onterving vrouw
VRAGER, die gescheiden is van
tafel en bed, wil weten of dit
grond is om zijn vrouw te ont
erven. Er zijn geen kinderen, hij
was gehuwd in gemeenschap van
goederen. Vrager moet goed be
grijpen dat de helft van de huwe-
Inksgemeenschap van de vrouw is,
zodat hij daar dus niet over be
schikken kan bij het regelen van
zijn nalatenschap. De helft van
^F.a&er zelf kan hij nalaten aan wie
hij wil. Is er geen testament, dan
's dit voor de vrouw. Hij kan het
echter ook geheel aan anderen
vermaken.
Rumoer om Castor
CASTOR was aan het wandelen
gegaan, zo maar, zonder vrouw
en niet aan het lijntje. Dat was hij
niet gewend, wist dus niets van
„recht oversteken'', nog minder
van rechts houden en op de stoep
blijven. Om het leven van Castor
te redden, moest een menslievend
chauffeur plotseling uithalen,
raakte even een andere auto en
toch nog even Castor en veroor
zaakte al met al een oploop. Ge
roerd door Castors ijselijk (overi
gens zeer egoïstisch) gehuil namen
vriendelijke mensen hem op en
lieten een dierenarts komen. De
vraag was evenwel: „wie was de
eigenares van Castor", omdat alle
betrokkenen daar belang bij had
den. De eigenares werd gevonden
en vraagt nu: ben ik werkelijk
verplicht de schade aan de auto's
te betalen en de rekening van de
dierenarts?.... Ja, dat zal door de
vraagster allemaal betaald moeten
worden, daar is niet aan te ontko
men. En Castor zal zich van al dat
rumoer maar niets aantrekken.
Tiiel of niet?
Dr..,.? u kunt met dat laatste
volstaan. Maar om een mening
over de titulatuur te geven, vindt
Mentor: zich begeven op heel glad
ijs. Men kan zeggen dat onder die
titels een gebrek aan gemeen
schapszin schuil gaat. Aan de an
dere kant zal er toch altijd een
zekere afstand nodig blijven. In
onze dagen leven we wel te zeer
m een tijdperk van vervlakkins
van aille grenzen. Waarom zouden
we de traditie niet blijven volgen?
Er is ook hier een gulden midden
weg nodig. Overigens is de kwestie
al eeuwen oud.
Niet aansprakelijk
CR is een lezer, die zich zorgen
maakt over de financiën van
een zwager. Hij vreest, dat ae
schulden straks op hem zullen
worden verhaald, omdat deze zwa
ger reeds vrij oud is. Hiervoor be
hoeft geen vrees te bestaan. Tus
sen broers en zusters en dergelijke
bestaat geen alimentatieplicht. Die
is alleen in de rechte lijn. Af
gaande op de brief, vraagt Mentor
zich af, of betreffende lezer, in het
belang van zijn zuster en haar
kinderen, niet beter kan proberen
de zwager te helpen om zijn fi
nanciën weer in orde te brengen.
Ha'en of brengen
CEN lezer klaagt zijn nood over
de huisheer. Die komt de huur
soms maar eens in de 5 of 6 we
ken halen, terwijl de woning per
week verhuurd werd. En nu wil
hij weten of.... hij die huisheer
gerechtelijk kan dwingen prompt
iedere week te verschijnen. Maar
dat gaat niet. Want huur is een
brengschuld. De huisheer kan dus
de huurder dwingen hem elke
week de huur te komen brengen.
Wij zouden deze huurder dan ook
willen aanraden de huur te bren
gen, per postwissel te sturen of op
de giro te storten, want ook wij
voelen dat 5 of 6 weken bewaren
in deze tijd een gevaarlijk experi
ment is.
ONZE lezers kunnen kos
teloos antwoord krij
gen op vragen en
moeilijkheden, bijvoorbeeld
over: juridische aangelegen
heden woning-kwesties, hu
welijksmoeilijkheden, opvoe
dingszorgen, sociale verzeke
ringswetten, assurantiezaken,
persoonlijke geestelijke moei
lijkheden, enz. U schrijft dan
de redactie en vermeldt links
op de enveloppe: Mentor.
Desgewenst krijgt U persoon
lijk antwoord en wordt Uw
brief niet in de krant behan
deld. Alles wordt strikt ver
trouwelijk afgedaan.
De leesportefeuille
JJet is zo vrager, dat u naar de
mening van Mentor, het jaar
waarvpor u contracteerde zult
moeten uitdienen, ook al tekende
uw vrouw het contract. Wij vre
zen, dat de rechter dit zal achten
tot de huishoudelijke uitgaven te
behoren. Op het feit, dat u en uw
vrouw van de inhoud van het
contract geen kennis namen vóór
het werd getekend, kunt u zich
nooit beroepen. U had er immers
kennis van kunnen nemen? Iets
anders is, dat de firma niet bereid
is u tegen bijbetaling, een betere
portefeuille te geven. Dat lijkt ons
onwil. Maar juridisch kunt u er
niets tegen doen!
gracht, zou niet, zoals nu het geval is,
heel Nederland met belangstelling naar
die beslissing uitkijken. En toch: de
twee zijden van het IJ zijn beide terri
torium van de gemeente Amsterdam.
Amsterdam is echter de hoofdstad van
het land en méér dan dat: het is een
belangrijk knooppunt van verbindingen
tussen Noord- en Zuid-Nederland. En
daarom is het probleem van de IJ-tun
nel een probleem van Amsterdams, van
nationaal en zelfs van internationaal
belang.
In het hijzonder het gedeelte van
Noord-Holland boven het IJ zal met
belangstelling uitzien naar de beslissin
gen. Verenigingen van vreemdeingen-
verkeer, organisaties van vervoerders
en automobilisten hebben herhaaldelijk
op vergaderingen blijk gegeven van
hun belangstelling voor dit probleem.
Het is duidelijk, dat door de lange
wachttijden voor de ponten de Neder
landse economie in belangrijke mate
schade wordt gedaan.
En tenslotte is dit probleem ook een
internationaal probleem. Dit is een
facet, waaraan over het algemeen min
der aandacht is besteed. Maar de
verbinding tussen de IJ-oevers kan het
sluitstuk betekenen van één lang»
autoweg tussen de Atlantische havens,
van Hamburg tot Bordeaux; de Atlan
tische gemeenschap is een feit gewor
den, maar de IJ-tunnel is het nog niet..
Hoe dan, zult ge vragen, is het mo
gelijk, dat een probleem van een der
gelijke importantie zó lang een pro
bleem is kunnen blijven? Natuurlijk,
ook honderd jaar geleden was de ver
binding al urgent, maar niet in die
mate, als het dat thans is. De groei
van onze industrie, het versnelde leven
van de twintigste eeuw hebben lang
zaam maar zeker het vraagstuk urgen
ter gemaakt.
In het jaar 1921 kwam er een rapport
van ir A. W. Bos, die toen directeur
van publieke werken in Amsterdam
was; deze wilde twee bruggen bouwen,
één achter het Centraal Station en een
spoorbrug bij Durgerdam. Dit plan,
waarvan men toentertijd wel dacht, dat
het levensvatbaar was, kwam zelfs niet
aan een behandeling in de raad toe
de raad bleef er echter wel over spre
ken en enkele jaren later vróeg hij aan
Publieke Werken .te onderzoeken of de
bouw van een tunnel geen mogelijkhe
den zou geven. Er werd een halve ton
aan gespendeerd met als resultaat
dat de directeur van publieke werken,
ir De Graaf, tot de conclusie kwam, dat
een tunnel te duur zou worden....
Een droefgeestig verhaal. Wie de pa
gina's van de geschiedenis langs zijn
duim zou laten rollen, begrijpt niet
goed, waarom Amsterdam wel eens
„een ondernemende stad" genoemd is.
Er kwamen nieuwe rapporten, nieu
we plannen, bruggen, tunnelsEr
werd zelfs een „tunnelbureau" opge
richt, maar de oorlog wierp opnieuw
roet in het eten. En na die oorlog duur
de het nog eens vijf jaar, voordat B.
en W. met een nu definitief geacht
plan voor de dag kwam.
Intussen had de Amsterdamse bur
gerij niet stil gezeten. Steeds klemmen
der werd het probleem. In het bijzonder
de Noord-Amsterdammers begonnen
zich te roeren, want de wachttijden
van de ponten werden langer en langer.
Er werden plannen gesmeed om de
ponten „door te zagen", waardoor zij
een grotere capaciteit zouden krijgen.
Maar het „IJ-tunnel Comité", dat in
middels door een groep Amsterdammers
opgericht werd, vreesde terecht, dat
door deze kostbare operatie het nóg
langer zou duren voordat de ponten
zouden verdwijnenDit comité be
gon meer en meer activiteit te versprei
den. En het is misschien mede daaraan
te danken, dat in de herfst van het
vorige jaar tenslotte de voordracht van
B. en W. aan de Raad verscheen, die
vandaag behandeld zal worden.
Dit pian heeft uitsluitend betrekking
op een tunnel voor auto's. Het
„Plan 5" zoals het in de wandeling ge
noemd wordt, voorziet in een tunnel,
die van het Kraaienplein in Amsterdam-
Noord naar de Foeliestraat loopt. De
kosten hiervan zuilen ongeveer zeven
tig millioen zijn. Met de fietsers is
althans enigszins rekening gehouden:
er zijn twee aparte tunnels geprojec
teerd, waaraan eerst begonnen zal wor
den als de eerste tunnel gereed is.
En zo ziet Nederland vandaag uit
naar een historische beslissing. Een be
slissing, die nog niet slaat op de bouw
van de tunnel zelve: het gaat nu
„slechts' om een half millioen, om
daarmee ,.de technische voorbereiding
van de bduw van een autotunnel on
verwijld ter hand te nemen".
Een laatste appèl.
Gisteravond heeft het IJ-tunnelcomi-
te in Krasnapolsky een vergadering ge
houden, welke door de voorzitter, de
heer M E. Versteeg, „een laatste appèl
op de Amsterdamse raad" werd ge
noemd. Verscheidene sprekers twtüc»
het woord, o.a. mr W. Thomassen, our-
gemeester van Zaandam en voorzitter
van de commissie oeververbinding
Noordzeekanaal.
„Willem Ruys" vertraagd
door zware mist
Naar de gezagvoerder van de „Wil
lem Ruys" telegrafisch heeft bericht,
ondervond het schip in het Kanaal ver
traging door zware mist, waardoor het
slechts met matige gang kon doorva
ren. Hierdoor zal de „Willem Ruys" in
ieder geval niet vóór elf uur aan de
Llovdkade te Rotterdam aankomen,
zodat de ontscheping der passagiers
d~n eerst om twaalf uur een aanvang
zal kunnen nemen.
van rheumatiek, spit, ischias, hoofd
en zenuwpijnen worden snel en af
doende verdreven door Togal. Er is
geen beter middel tegen dan Togal.
Toga1 baat waar andere middelen
falen. Togal zuivert de nieren en is
onschadelijk voor hart en maag Bij
aPOth. en drog. f 0.95, f 2.40 en f 848.
J - j 1L
fyjËI
1 éi
(Advertentie, Ing. Med.)
iiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirii