Westduitse Bondsdag aanvaardt het Europees legerverdrag Regering onthult plannen inzake huurverhoging Aardschokken teisterden Turkije zwaar Felle beiogen in Tweede Kamer over ontwerp-Zondagswet Ook Conventies van Bonn bekrachtigd De communisten demonstreerden Complex van belastingmaatregelen Herstelwerk in Nederland zal nog wel een jaar duren Engels-Russische conferentie Vrijdag 20 Maart 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 15°e Jaargang No. 67 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN DE Westduitse Bondsdag heeft gisteren in het witte en zwaar bewaakte parlementsgebouw te Bonn het Europese Legerverdrag en de z.g. Conventies van Bonn, die het Westelijke bezettingsstatuut zullen vervangen, bekrachtigd. Het debat in deze laatste behandeling werd vnl. gevoerd door Bondskanselier dr Konrad Adenauer, leider van de CDU, en Ollenhauer, de leider der Socialisten, die afwijzend bleven staan ten aanzien der verdragen. De regeringspartijen boekten tenslotte de door Adenauer c.s. zo vurig gewenste, overwinning. De stemverhouding was als volgt: Legerverdrag 224 voor, 165 tegen, 2 onthoudingen. Conventie van Bonn: 226 voor, 164 tegen en weer 2 onthoudingen. Zege voor Adenauer Katoenkoningin der VS op Schiphol Britten en Tito zijn het eens Over vrede in Europa bchoolgeldverlaging voor middengroepen Prins Bernhard te New York Prins logeert bij zijn broer Aschwin Honderden doden en gewonden Bodem van ons land trilde enkele uren S.G.P.: „In strijd met Gods wil", C.P.N.„Aanslag op de democratie" Ds Zandt maakte tal van tongen los Over de veiligheid in de lucht NARRIMAN NAAR CAIRO Eisenhower bespeurde in woorden van Ma'enkov streven naar vrede WttHticKiC.H I Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: H. M. KOEMANS Redactie: Achterdam 18, Tel. 5541 ADVERTENTIES en ABONNEMENTEN; Voordam 11, Tel. 3320 Postgiro 187294 ALKMAAfiSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties 16 ct per mm Vraag en Aanbod (alleen 2e hands goederen) tot 15 woorden f 1.-, elk woord meer 5 cent. Uitsluitend contant. Abonnementsprijs bij voor uitbetaling 2.02 per mnd. f 6.05 per kwartaal plus incassokosten Weekabonnementen t U.49 De Bondsdag is het eerste parlement, dat het EVG-verdrag ratificeert. Het verdrag is in Mei 1952 te Parijs getekend namens Frankrijk, West-Duitsland, Italië, België, Nederland en Luxemburg. De Conventies van Bonn waren even eens in Mei van het vorige jaar getekend door de Ver. Staten, Engeland en Frankrijk als bezettende mogendheden en door West-Duitsland. De stemming tijdens de debatten in de Bondsdag was mat. In de omgeving van het parlementsgebouw ging het warmer toe. Enkele honderden communis tische demonstranten, die zich bij het door prikkeldraadversperringen en een sterke politiemacht omgeven gebouw ophielden, werden met waterstralen en gummiknuppels verdrongen. Dertig deelnemers aan de demonstratie, gericht tegen de verdragen, werden gearresteerd. IJET slotdebat werd door Adenauer ge- 1 opend. Hij schetste het Europese leger als een poging om het denken in rationale staten op te geven en als een uiting van het groeiend besef, dat Euro pa slechts door het samengaan van zijn naties kan worden gered. Adenauer zette deze eindspurt in, nadat een so cialistische poging om het debat uit te stellen door de regeringsmeerderheid was afgewezen. TjtchencL en met een bouquet in de armen, stapte gistermiddag Alice Corr, katoenkoningin der Ver. Staten, uit het vliegtuig dat haar van Parijs naar Schiphol bracht. 7-ij bezoekt o.a. de Utrechtse Jaarbeurs. Het dispuut tussen Adenauer en Ol- lenauer werd kalm en zakelijk gevoerd. KONRAD ADENAUER .„Hard blijven, kanselier!" De Bondskanselier stelde, dat de dood van Stalin het gevaar van de zijde van de Sovjet-Unie zeker niet had vermin derd, al beleven wij nu wellicht een adempauze in de koude oorlog totdat de verhoudingen in Rusland zich hebben gestabiliseerd. Ollenhauer meende ech ter nu, na Stalms dood, te moeten af wachten hoe de ontwikkeling zou gaan. Volgens hem hangt een nieuw beraad tussen Oost en West in de lucht. Dit beraad zou de kwestie der Duitse een heid in het centrum plaatsen. Adenauer bracht naar voren, dat de eenheid van Duitsland slechts is te verkrijgen wan neer het Westen zich zo sterk mogelijk zou maken. Vluchtelingen uit de Sov- jetzonc hadden hem, Adenauer, in Ber lijn toegeroepen: „Hard blijven, kanse lier." Zie verder elders in dit blad) Volgens het officiële Joegoslavische persbureau heeft Tito gisteren te Lon den medegedeeld, dat hij en de Engel se regeringsleiders het eens zijn gewor den over de wijze, waarop de vrede in Europa bewaard kan blijven. Churchill besprak gisteren met Tito de verdediging van de Balkan tegen een mogelijke communistische aanval. In een door de Zuidslavische minis ter van Buitenlandse Zaken, Popovitsj, in het Britse Lagerhuis gehouden rede, zei deze, dat Russische sggressie op de Verenigde weerstand van de gehele wereld zal stuiten. Wij zullen, hoewel geen lid van de Navo, zeker deel ne men aan een strijd ter verdediging van andere volkeren. PI AFWACHTING van de in voorbeiding zijnde wetsontwerpen inzake de huurverhoging en de daaraan gekoppelde verlaging van de belastingen, heeft de regering de hoofdpunten van haar voornemens vandaag reeds aan de beide Kamers bekend gemaakt. Tevens is het advies van de Sociaal-Economische Raad inzake het lmrenvraagstuk voor pubticatie vrijgegeven. De belastingver laging, zo deelt de regering mede, zal in verband met de watersnoodramp" be perkter worden gehouden, dan anders wellicht het geval zou zijn geweest. De voorgenomen huurverhoging, waarvan het de bedoeling is, dat zij op uiterlijk 1 Januari 1954 zal ingaan, zal de huren voor woningen in gemeenten in de le klasse brengen op 135 pet. van het huurpeil van 1940, in de 2e klasse op 138 pet., in de derde klasse op 141 pet., in de vierde klasse op 145 pet. cn in de vijfde klasse op 148 pet. Met klassen zijn hier bedoeld de klassen, die de noodwet Ouderdomsvoorziening kent. Voor de huren van bedrijfspanden zal een enigs zins andere regeling worden voorgesteld. Cl I IJ I nieuwbouw reeds een huurpeil kent HE stijging van de kosten voor levens- onderhoud, uit de huurverhoging voorvloeiend, zal gedeeltelijk wor den opgevangen door verlaging van de personele belasting, af schaffing van de omzetbelasting op huisbrand en schoeisel en een vermin dering van de suikeraccijns. Daarnaast zullen afschaffing of verlaging van schoolgelden voor grote groepen leer lingen en enkele verlichtingen van de loon- en inkomstenbelasting worden voorgesteld. Voor de werknemers waaronder het overheidspersoneel dient de compensatie te worden aange vuld met een loonsverhoging, die op hun beurt voor de werkgevers niet door belastingverlaging kan worden ge compenseerd. De beoogde compensatie maatregelen zullen eveneens op 1 Ja nuari 1954 ingaan. Huisbrand en schoeisel zullen door de afschaffing der omzetbelasting circa 5% goedkoper worden. De suikeraccijns wordt van f 27.tot f 19.per 100 kg verlaagd. SER-advies De Sociaal-Economische Raad kan zich, met uitzondering van één lid, ver enigen met het denkbeeld, het basis- huurpeil te stellen op 145 a 150 van het huurpeil van 1940, hetgeen neerkomt op 125 a 150% van het huurpeil op 1 Ja nuari 1951. Een minderheid van de Raad verbindt aan deze verhoging de voorwaarde, dat een deel ervan ten gunste van het huur-egalisatiefondi komt. Een volledig, uniform huurpeil wordt op deze wijze nog niet bereikt, zo wordt gezegd, daar de meest recente pRINS BERNHARD is gistermiddag in New York aangekomen. Hij zal ei de dank voor de hulp van het Ame rikaanse volk aan de slachtoffers van de overstromingsramp overbre. jen. Op hem gestelde vragen hoe het met het herstel loopt, zei de Prins: „H-el goed, dank 'T ofschoon ik twijfel aan de opvatting van een aanial desknmli gen, dat zegt, dat het land tegen het einde van het jaar drooggelegd zal zijn. Het herstellen van een deel van de schade, aldus de Prins, zal tenmin- huurpeil tot 160 a 170% van het huurniveau 1940. De meerderheid van de Raad acht het niet gewenst de huren, voorzover deze liggen boven het peil 145 a 150% van 1940 tot dit peil terug te brengen. Wel acht zij het gewenst, in afwachting van een verdere huurverhoging, maatrege len te treffen, dat het huurpeil van de r.ieuw te bouwen woningen, voorzover deze worden gesubsidieerd, niet stijgt boven het in recente gevallen bereikte niveau van 160 a 170% van 1940. Een minderheid van de Raad wil in deze voege nog verder gaan. De interdepar tementale commissie voor loon- en prijs politiek geeft de voorkeur aan een ge differentieerde huurverhoging, voorna melijk gegrond op het hiermede samen hangende effect van een eventuele lotra- compcnsatict Over het te volgen beleid inzake compensatiemaatregelen zijn de rege ring en de S.E.R. het in grote trekken eens. De Raad is verder van mening, dat, indien de huren volgens zijn ad vies worden verhoogd, er geen aanlei ding bestaat bijzondere maatregelen voor te stellen, ten aanzien van de huis eigenaren, noch in de vorm van een verplichte besteding van de toegestane afschrijvingen, noch in de vorm van het wegnemen van een gedeelte van de huurverhoging via een belastingmaat regel. [)E aardbeving, waarvan wij gisteren reeds melding maakten, heeft Turkije zwaar getroffen. Er zijn vele honderden doden. Alleen in het district Bali- kesir reeds vijfhonderd. Ook het aantal gewonden loopt volgens een eerste schatting in de honderden. De 'ardschokken hielden het grootste gedeelte van de nacht van Woensdag op Donderdag aan. De uitwerking van de bevingen deed zich het hevigst gevoelen in Thracië en in West- en Midden-Anatolië en rondom de Dardanelles Het stadje Conen, ten Zuiden van de Zee van Marmora, schijnt voor de helft te zijn verwoest. In Istanbul is weinig schade aangericht, maar hier heerste wel een paniekstemming, waardoor twee mensen om het leven kwamen. Zeker zijn zeshonderd huizen met de grond gelijk gemaakt en een veel groter aantal beschadigd. Er braken ook branden uit. President Celal Bayar heeft zich naar het getroffen gebied begeven. Drie militaire vliegtuigen en vrachtauto's met kleding, medicamenten en tenten zijn naar de zwaarst geteisterde streken gezonden. AP 'het eiland Lesbos werden 106 wo- ningen verwoest. De schokken wer den ook waargenomen op het eiland Chios in de Aegeische Zee en aan de Griekse kust. De naalden van de seis- mografen in Athene braken tengevolge van de kracht der schokken. Turkije ste nog een jaar vorderen. Maar we gen? En hoe dan? De A.R -afgevaardig- de was van oordeel, dat het de overheid zullen het klaarspelen". ZKH werd te New-York begroet door de Nederlandse ambassadeur, dr J. H. van Roijen. Hij zal te New-York logeren ten huize van zijn broer, prinr Aschwin. Zeer waarschijnlijk zal de Prins gedurende zijn verblijf te Was hington van 2427 Maart een bezoek brengen aan president Eisenhower. Zaterdagmiddag zal Prins Bernharr in besloten gezelschap een rede hou ten voor de Council of Foreign Rela ions 6de Raad voor Buitenlandse Bï trekkingen). (Van onze parlementaire redacteur) £)E GROOTSTE TEGENSTELLING bij de voortzetting van de discussies in de Tweede Kamer over het ontwerp Zondagswet werd gistermiddag onge twijfeld gevormd door de uiteenzettingen van ds Zandt (S.G.P.) en de heer Haken (C.P.N.). Laatstgenoemde zag grote gevaren voor de persoonlijke vrijheid, in het bijzonder van „progressieve mensen". Het ontwerp beoogt zijns inziens een aanslag op de democratie; het is onwaarachtig en onwaardig. Ds Zandt daarentegen achtte het ontwerp niet met Gods wil in overeenstemming. Zijn revolutionair karakter maakt het voor de S.G.P. verwerpelijk. „Arm Nederland, waarin zulk een Zondagswet wellicht ingevoerd zal worden". die christelijker zijn dan de consciëntie van het volk zelf. De heer Stufkens (PvdA) beschouwde persoonlijk de Zondag als een geschenk Gods. De christelijke Zondag is echter volstrekt niet gelijk aan de Joodse Sab bath. De laatste moet men niet binnen smokkelen in de christelijke Zondags viering, die haar middelpunt vindt in de godsdienstoefening. Bescherming de- godsdienstoefening is dan ook taak van de overheid; ton aanzien van de Zon dagsviering past haar overigens grote soberheid en reserve. Geestelijke dwang is volstrekt uit de boze; de viering van de Zendag als de dag des Heren'moet echter mogelijk zijn. ook al legt dit zekere beperkingen overigens tot het minimaal noodzakelijke te beperken aan andersdenkenden op. De PvdA-afgevaardigde achtte het omstreden artikel 4 van het ontwerp aanvaardbaar, al had hij het geven van algemene maatregelen van bestuur lie ver dwingend voorgeschreven gezien. Hij meende, dat de in het ontwerp ge legen beperking der'gemeentelijke be voegdheden juist een grote winst be tekent. Van de mogelijkheid tot afwij king der wettelijke bepalingen zal zijns inziens een zo spaarzaam mogelijk gebruik door de gemeentebesturen moe ten worden gemaakt. Dr Bruins Slot daarentegen betoonde zich uitgesproken voorstander van gro tere bevoegdheden der gemeentebe sturen: „onder de huidige wet van 1815 kunnen deze tenminste nog wat doen". De heer Stufkens vreesde [NE kern van het bezwaar van ds Zandt tegen dit zijns inziens „hemeltergende ontwerp" was, dat op grond van het vierde gebod de overheid tot Zondags heiliging gehouden zou zijn en het volk daartoe zou moeten verplichten door wettelijke maatregelen. Met dit ont werp bekent de regering zijns inziens eigenlijk haar onmacht, hoewel zij ver antwoordelijk blijft voor haar jammer lijke plichtverzaking. Uiteraard bleef dit betoog niet onbe streden. Dr Bruins Slot (AR) meende, dat het betoog van ds Zandt eigenlijk een slag in de lucht was. Al de in Zon* dag 38 van de Heidelbergse Calachis- mus aan de orde gestelde zaken zijn toch ongeschikt voor overheidsingrij pen. Zou ds Zandt werkelijk de over heid de kerkgang willen laten afdwin- in beginsel niet raakt hoe deze of gene burger zijn Zondag wil doorbrengen. Anders zou men een schrede in de richting van de totalitaire staat ooen! De publieke rust zij norm voor de over- heidsverboden: men heeft recht op Zon dagsrust. Ook mr Schmal (CH) kwam tegen het retoog van ds Zandt in het geweer. Hij vaarschuwde om niet de eigen uitleg .•an Gods Woord met dit woord te ver- enzelvigen. Zijns inziens brengt het beginsel der actualiteiten met zich, dat de staat geen wetten behoort te maken, kende discussies in de gemeenteraden, die via een kerkelijk imperialisme tot schade der kerken zouden leiden. Ook ds Zandt had grote bezwaren te gen de beknotting der gemeenteraads bevoegdheden. Aldus wordt zijns in ziens de deur voor grootscheepse ont heiliging van de Zondag wagenwijd opengezet. Bij de discussie over het begrip „open bare vermakelijkheid" kwam de sport beoefening op Zondag opnieuw uitvoe rig ter sprake. Eigenlijk, zo betoogde dr Bruins Slot. is de hele Zondagsrust opgehangen aan de uitleg van dit on duidelijke begrip. Hoewel zijns inziens het ideaal, gaf hij toe. dat thans stellig niet algemeen de sport van de Zondag kan worden geweerd. De heer Stufkens was al evenmin gelukkig met het vage begrip der openbare vermakelijkheid. Het ontnam hem wel enigszins de mo gelijkheid het effect van de wet te be oordelen. Hij erkende de grote waarde van de sport als ontspanning en wenste geen terugkeren naar de rampzalige toestanden, vóórdat de sportbekering over onze jeugd en ons volk was ge komen. Het begrip „openbaar" wilde hij bepaald niet afhankelijk maken van het heffen van entree. Men zou kunnen be palen, dat het niet uit winstmotieven heffen van entree een gebeurtenis niet openbaar maakt. (Zie verder elders in dit blad) is in de afgelopen jaren door verschil lende aardbevingen getroffen. In 1939 vonden in een periode van twee maan den tienduizenden mensen de dood en werd een groot deel van Anatolië ver woest. In 1949 waren in hetzelfde ge bied 437 mensenlevens te betreuren. In 1951_ in Noord-Turkije 74. Gisteravond is een gebied in het Dar- danellendistrict opnieuw door een zware aardschok getroffen. Ook elders hielden de schokken aan. De aardbeving in Turkije is ook door de K.N.M.I. in De Bilt geregistreerd. Een der seismografen raakte onklaar. De bodembeweging in ons land hield enkele uren aan en bereikte maximum uitslagen van enkele milimeters. OOK IN Z.-AMERIKA HE seismograaf van de Columbia- universiteit te New York registreer de gistei-morgen een „krachtige aard beving" in Midden-Amerika, op 3000 km afstand. In Paramaribo (Suriname) waar aardbevingen nagenoeg onbe kend zijn, werd gistermorgen gedu rende tien seconden een beving ge voeld. Ook op het Franse Martinique en op St. Maarten, alsmede op Trini dad en Barbados werden aardschokken gevoeld. Er is geen melding gemaakt van slachtoffers. Tsioeikov stelt voor: Sovjet-autoriteiten in Duitsland heb ben de Britten voorgesteld een Brits- Sovjetrussische conferentie over proble men aangaande de veiligheid in de lucht te houden, aldus meldt het Oost- duitse persbureau ADN. Het voorstel was veryat in een brief van generaal Tsjoeikov, hoofd van de Sovjet-contrólecorumissie in Duitsland, aan Sir Ivone Kirkpatrick, de Britse Hoge Commissaris. Hierin wijst Tsjoei kov het Britse protest over het neer schieten van een Britse Lincoln-bom- menwerper de vorige week aan de Oost-Westduitse grens als onjuist van de hand. Op 12 Maart schond niet alleen de Lincoln de Oostduitse grens, aldus het schrijven van Tsjoeikov, maar verlie ten ook twee andere Britse vliegtuigen de Luchtcorridor naar Berlijn. Zij vlo gen echter terug na de gebruikelijke waarschuwingstekens. Een van deze toestellen, een Viking, kwam zelfs 150 km. buiten de corridor. De generaal verzocht de Britse autoriteiten Britse vliegtuigen te instrueren zich strikt aan de vliegvoorschriften te houden. Hij zeide te betreuren, dat bemanningsle den van de Britse bommenwerper het leven hebben verloren. Afschriften van de nota werden ge zonden aan de Amerikaanse en de Franse Hoge Commissaris. In Londen acht men de toon van de Sovjet-nota „redelijk". Men ziet er een werkelijke wens van de Sovjet-Unie in om in de toekomst incidenten te voor komen. Naar te Genève wordt vernomen, ver trekt ex-koningin Narriman vandaag met haar moeder per vliegtuig uit deze stad via Parijs naar Cairo. Zij zou aan vankelijk gisteren vertrekken, doch de reis werd uitgesteld om een route te vinden, die niet via Rome loopt, waar Faroek en de jonge koning Foead de Tweede vertoeven. IN een gisteren gehouden persconferen tie heeft president Eisenhower com mentaar geleverd op de onlangs dooi de Sovjet-premier Maienkov afgelegde verklaringen, volgens welke de ver schillen tussen Oost en West kunnen worden opgelost door vreedzame rege lingen. Hij zei, dat hij in de redevoe ringen van Maienkov tekenen had be speurd, waaruit blijkt dat hjj naar vre de streeft. De Ver. Staten, aldus Eisen hower, zijn altijd bereid minstens hal verwege aan een Russisch vredesaanbod tegemoet te komen. Onze regering zal steeds de vrede met elk eervol en fat soenlijk middel nastreven. Aan het neerschieten van de Ameri- kaanse straaljager en de Britse Lincoln- hiervan rampzalig en verwoestend wer- bommenwerper moest volgens Eisenho wer' geen bepaalde politieke betekenis worden gehecht. Over een bezoek van maarschalk Tito aan de Ver. Staten is, volgens de president, niet gesproken. Verwachting tot moreenavond: RUSTIG WEER Vannacht en morgenochtend op nieuw op vele plaatsen mist en nachtvorst. Morgen later op de dag over het algemeen zonnig weer maai- hier en daa. ook over drijvende wolkenvelden. Overwe gend zwakke wind uit Noordelijke richtingen. Weinig verandering in temperatuur.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1953 | | pagina 1