Electriciteitsvoorziening
windmolens
doo
Lipsslot bleek zelfs bestand tegen
befaamde Houdini
Franse mannequins demonstreren
Nederlandse confectiekleding
De krant gratis!
Minimum van 25.000 kWh per jaar
W. van Zeeland finishte voor de
Lycurgus athleet van der Kley
Na initiatief van „De
Hollandsche Molen"
Egmond-binnen
Egmond a.d. Hoef
Stompetoren
Directeur Eras bracht een unieke
verzameling sloten bijeen
Op huishoudbeurs
in RAI-gebouw
I
MAANDAG 23 MAART 1953
EEN PRIMEUR iN WERVERSHOOF
actie verbonden acht. Bovendien schuilt
er een bezwaar in de omstandigheid,
dat, bij een zwakke wind, zodanig dat
een te laag toerental voor de motor zou
worden bereikt als tevens maalwerk-
zaamheden zouden worden verricht, de
Korenmolen „De Hoop"
IN DE GEHELE WERELD worden bij het spreken over ons land meestal
visioenen van molens, tulpenvelden, klompen, klederdrachten en enkele beziens
waardigheden meer, opgeroepen, want velen, die Nederland nog nimmer bezoch
ten vermoeden, dat wij allemaal op klompen lopen, een kleurig costuum dragen,
in de buurt van molens wonen en een tulpenveldje tot ons domein behoort. Die
genen hebben dan bij het aanschouwen van de realiteit een lichte verbazing te
overwinnen, wat meestal niet lang duurt, daar er in onze provincies schilder
achtige plekjes te over zijn, die hen aantrekken. Wij, Nederlanders, zoeken in het
bijzonder in onze vacantie ook gaarne die plekjes op, waarbij men dan tot de
ontdekking komt, dat er langzamerhand van die stillevens zijn verdwenen, vooral
op de plaatsen, waar het landschap door een molen werd gestoffeerd.
INE moderne techniek heeft helaas
uit toeristisch oogpunt bezien het
beroep van molenbouwer tot uitsterven
gedoemd, alsmede dat van molenaar
daar enorme meelfabrieken door haar
economische inrichting dikwijls zo con
currerend kunnen werken, dat een mo
lenaar daar niet tegen op kan, tenge
volge waarvan vele molens tot onder
gang gedoemd zijn, daar het noodzake
lijke onderhoud onbetaalbaar is.
Om nu te voorkomen, dat een derge
lijk monument aan slopershanden ten
offer valt. springt de vereniging tot be
houd van molens in Nederland „De
Hollandsche Molen" telkenmale op de
bres, waar dat nodig mocht blijken.
Mede door haar bemoeienis kunnen we
thans nog uit volle borst „Daar bij die
molenen „Daar waar de molens
staanzingen. Op initiatief van ge
noemde vereniging is de „Stichting
Electriciteitsopwekking door windmo
lens" in het leven geroepen, die sinds
haar oprichting vorig jaar niet
heeft stilgezeten. Het is nu de bedoe
ling, dat de door de bestaande Hol
landse molens op te wekken stroom
tegen een zekere vergoeding in de di
verse electriciteitsnetten wordt opgeno
men. Deze zou gebaseerd zijn op een
bepaalde kolenbasis, hetgeen bij de
huidige kolenprijs neerkomt op eer
grondtarief van circa drie cent pei
kWh. Door het college van Gedeputeer
de Staten van Noord-Holland is reeds
toegezegd, dat ten behoeve van de
daarvoor in aanmerking komende mo
lens in deze provincie een extra toe
slag van twee cent per kWh zal wor
den verleend voor de electriciteit, wel
ke gedurende tien jaar wordt afgele
verd. Vooropstellende, dat de stroom
opwekking in combinatie met hetmaal-
bedrijf wordt uitgeoefend, acht de
stichting de rentabiliteit gedurende de
periode van credietaflossing voldoende
gewaarborgd. Daarna zal vermoedelijk
met het grondtarief van drie cent per
kWh kunnen worden volstaan. Degene,
die hiertoe overgaat, kan namelijk een
renteloos voorschot van f 4000 ver
krijgen.
INE vooruitstrevende eigenaar van de
korenmolen „De Hoop" te Wervers-
hoof, de heer J. A. de Moei, die over
deze plannen reeds het één en ander
in het vakblad voor molenaars had ge
lezen, heeft zich terstond voor dez
zaak geïnteresseerd en inlichtingen bij
deze stichting ingewonnen. Naar aan
leiding daarvan hebben de secretaris
penningmeester van de stichting, ir F.
D. Pigeaud en de heer A. J. de Koning
Van „De Hollandsche Molen" „De Hoop'
bezocht en gekeurd, waarbij zij conclu
deerden, dat deze molen bij uitstek
voor dit doel geschikt is, temeer daar
het maken van een aansluiting op het
electriciteitsnet geen hoofdbrekens kost,
want de kabels liggen er.
Van de heer De Moei vernamen wij,
dat hij eventueel vanwege de renta
biliteit een contract zal moeten slui
ten voor het leveren van minstens 25000
kWh per jaar, hetgeen is gebaseerd op
800 werkuren, zodat er nog ongeveer
1600 werkuren voor de eigenlijke maal-
Werkzaamheden overblijven.
Naar het oordeel van de heer De
Moei zal zijn molen dit minimum met
gemak overschrijden, aangezien „De
Hoop" gemiddeld per minuut een snel
heid van 60 a 70 enden loopt, hetgeen
wil zeggen, dat de wieken in genoemd
tijdsbestek 15 maal of iets meer om
hun as draaien. De voor de opwekking
electro-motor van 45 pk, welke vier a
vijf mille kost, zal bij een snelheid van
50 enden reeds 1050 toeren draaien, ter
wijl de motor bij een toerental van 965
reeds stroom afgeeft. Aan deze motor
ral een inhaalkoppeling worden beves
tigd, welke weer is verbonden met een
tehijfloop, welke in beweging wordt
gebracht door het spoorwiel. Doordat
de wieken niet steeds in hetzelfde tem
po draaien, zorgt een regulator ervoor,
dat de motor automatisch wordt in- en
uitgeschakeld, waardoor wordt voor
komen, dat bij een laag toerental stroom
aan het net zou worden onttrokken.
Om te voorkomen, dat de molen zo nu
van de electriciteit aan te schaffen
en dan bij de automatische inschake
ling van de electro-motor krachtige
schokken te verduren zou krijgen, blijft
de motor stationnair draaien. Boven
dien zou het nodig zijn de wieken van
remkleppen te voorzien of het systeem
van zelfzwichting toe te passen, waar-
Van de uitvoering respectievelijk onge
veer f 500 en f 2500 zal vergen. Dit ls
echter van later zorg.
Ofschoon de heer De Moei alleszins
voor deze plannen voelt en hij de eer
ste molenaar in Nederland is, die hier
toe zou overgaan, hangt de beslissing
geheel en al van de toeschietelijkheid
van de PE.N. af. De vergoeding komt
namelijk practisch op 4 'A cent per
kWh neer, wat bij een aflevering van
25000 kWh per jaar even f 1100 beloopt
welk bedrag in het niet zinkt als men
Weet, dat betrokkene voor ongeveei
f 250 per maand aan electriciteit be-
Smmoet namelijk 18 cent per
kWh betalen, welke prijs bij het aan
gaan van het contract gehandhaafd zou
blijven, mede waardoor deze molenaar
t« weinig voordelen aan deze trans-
bedrijf zou
25 pk hulpmotor dan in
moeten worden gesteld.
Het liefst zou de heer De Moei de
opgewekte stroom gebruiken om zijn
eigen motoren met electriciteit te voe
den, waarboven hij voor niemendal de
25000 kWh aan het P.E.N. zou willen
leveren.
Van de uitslag van de door de stich
ting en dit clectriciteitsbedrijf te voe
ren onderhandelingen inzake de finan
ciële zijde van deze zaak hangt het ai
of de stoere molen „De Hoop" op de
hoek van Wervershoof nieuwe kracht
zal gaan malen.
HERIJK MATEN EN GEWICHTEN
De herijk van maten en gewichten is
voor deze gemeente vastgesteld od 11 Juni
a.s. Zoals gewoonlijk wordt deze herijk
gehouden in een nader aan ce wijzen ge
bouw te Egmond aan Zee.
GESLAAGD
Dezer dagen slaagde mej. M. C. Apel
doorn Gzn. voor he diploma stenografie,
uitgaande van de Nederlandse Unie van
Practijkexamens.
Zij, die zich met ingang van
heden opgeven als abonné, oiit-
vangen de tot 1 April a.s. ver-
schijnende nummers gratis.
DE DIRECTIE.
Voorwaarts gaf jaarlijkse
gymriastiek-uitvoering
De gymnastiekvereniging „Voorwaarts"
te Stompetoren gaf Zaterdagavond haar
jaarlijkse uitvoering in café Zwart. Het
programma werd geopend met de Vaan-
delgroet en daarna brachten de kleuters,
jongens en meisjes, de aanwezigen in ver
voering met hun spelletjes en oefeningen.
Toestellen, vrije oefeningen, grondgym-
nastiek, alle soorten oefeningen werden
in al haar verscheidenheid gedemon
streerd.
Een geslaagde uitvoering, die besloten
werd met een gezellig dansje. De voor
zitter deelde nog mede, dat de vereniging
thans ruim honderd werkende leden telt
en dat er deze zomer een dorpsfilm zal
worden opgenomen.
Noordhol'andse Ve'dloookamoioer schappen
Verenigingsprijs was voor
DEM (Beverwijk)
De A.A.C.-cr W. van Zeeland heeft
Zondag in het Heilooërbos beslag gelegd
op de titel van veldloopkampioen van
Noord-Holland. De Amsterdammer leg
de de afstand van vjjf kilometer af in
de tijd van 17 min. 18.8 sec. In ti-taal
namen aan deze door DOVES voortref
felijk georganiseerde wedstrijden onge
veer honderd athleten deel.
Voor de vijf kilometerloop waren 26
deelnemers. A-, B-, C- en D-klassers,
aan de start verschenen. Na enige tijd
maakte zich een vijftal athleten van
de grote groep los cn spoedig werd het
duidelijk dat zich in dit leidende pelo
ton de aanstaande kampioen bevond.
Met de finish in zich spurtte Van Zee
land bij zijn vier rivalen vandaan en
werd onbedreigd winnaar.
De overge uitslagen luiden:
2. Van der Kley (Lycurgus) 17.23.6:
3. N. Mak (D.E.M.) 17.25; 4. D. Mors
(Zaanland) 17.34; 5. H. Adrichem
(D.E.M.). De geblesseerde A. Spek
(Suomi) werd niettegenstaande deze
handicap eervolle zesde.
De 3500 meter voor B-klassers werd
een overwinning voor J. Borst van
Olympus. Met een voorsprong van vijf
tien seconden op M. Zijp (Vitesse) ging
hij als eerste door de finish. Zijn tijd
was 12.55.9. J. van Bergen (Volewijc-
kers) werd derde in 13.11.6. Altink
(Lycurgus) ging weliswaar als eerste
over de eindstreep, maar hij liep buiten
mededinging mee.
De Doves-athleet S. Hopman finishte
als eerste op de 3500 meter voor de C-
klasse. De uitslag luidde hier als volgt:
Hopman 12.45.8- C. Fransen (Olympus)
12.46.3; P. Kroon (DOVES) 13.05; H.
Hoek (Alw. Forward) 13.08.7; VV. Kok
(Suomi) 13.10.4 sec.
De DOVES-junior Bosman versloeg
zijn Amsterdamse rivaal Jansen op de
3500 meter in de snelle tijd van 12.30.2
sec. Het verschil was echter zeer ge
ring. De A.A.C.-er had slechts jl.2 sec.
meer nodig.
De 2000 meter voor B-junioren was
een aangelegenheid voor DOVES-'eden,
waarvan K. van der Pol met 7.56.8 de
snelste bleek. R. Konijn cn C. Wijker
.eindigden resp. op de tweede en derde
plaats. De verenigingsprijs ging naar
het Beverwijkse D.E.M. Lycurgus ein
digde op de tweede plaats.
(Van onze speciale verslaggever)
\IELE JAREN GELEDEN verbaasde een heer, die zich Houdini noemde, het
zeer geierde uitgaande publiek van de wereldsteden met zijn inbrckerskwali-
teiten. Geen slot was er veilig voor hem. Hij zei het en demonstreerde het, en
kraakte intussen de gerenommeerde slotenmakers van de hele wereld af als
waardeloze vaklui. Dat is goed gegaan, tot op een avond in Rotterdam de heer
Vincent J. Al. Eras zo'n voorstelling bijwoonde. Die wist zo het een en ander
van sloten af, omdat hij toevalligerwijs al sinds zijn twintigste jaar een bij
zondere belangstelling voor die dingen aan de dag had gelegd cn op grond van
aie liefhebberij in 1899 compagnon geworden was van de brandkasten- en
kluizen)'abrikant Lips in Dordrecht. Sinds 1902 had hij tot zijn levensdoel ge
maakt sloten te fabriceren, die waarlijk veiligheidssloten mochten heten. De
bewering van Houdini, dat zelfs zijn slot niet veilig was onder diens handen,
trok hij in twijfel. En zo heeft hij deze „meester van bet inbrekersvak" na
afloop van de voorstelling gevraagd zijn bewering even waar te maken. Houdini
faalde en heeft nadien nooit meer beweerd, dat ook een Lipsslot kinderwerk
voor hem was. Alaar bovendien, uit deze toevallige ontmoeting is een blijvende
vriendschap gegroeid tussen deze artist cn de directeur van de Lips Fabrieken,
ae heer Eras. En Houdini, die ongetwijfeld- een knap slotenkenner was, heeft
de heer Eras vele aanwijzingen kunnen geven en goede relaties met Ameri
kaanse experts in het vak bezorgd.
£)E NEDERLANDSE confectionairs
spannen zich de laatste jaren tot het
uiterste in om hun product op een in
ternationaal peil te brengen. Een be
wijs hiervan zagen wij Zondag in de
collectie van de firma Voss en Zn. te
Amsterdam. Deze show zult U a.s.
week op de huishoudbeurs in het RAI-
gebouw kunnen zien, waar verschil
lende malen per dag deze aardige col
lectie getoond zal worden. E is iets
bijzonders aan deze modeshow; door
samenwerking n.l. met vijf bekende
Parijse huizen op het gebied van
Haute-Couture-accessoires kregen we
de indruk, dat men gekleed kan gaan
als een Parisienne met de confectie
kleding van Voss en Zn! Het geheim
hiervan ligt in hoofdzaak in de goed
gekozen hoeden, handschoenen, bijoux
en parapluies, die door de Franse man
nequins met veel gratie en allure bij
de toiletten werden gedragen.
TNEZE MANNEQUINS werken bij be-
roemde huizen zoals Fath, Carven,
Lanvin en Balmain. Speciaal voor deze
shows zijn ze een paar weken naar
Nederland gekomen. In mooie, zachte
oasteltinten werden de mantels ge
toond, die alle perfect zaten, dit is dan
ook het ste-ke punt der Nederlandse
confectie. De keuze van de zomerjur
ken was wel erg eenvoudig gehouden
wij hadden graag wat mean variatie i"1
het betere genre gezien. Maar let u
voo' al op de aardige katoenen zomer
ilirken. deze hebben biizonder triC'
nele zakken en het everglaze ujrkjV
van wit met rode bloemen heeft eer
originele en smaakvolle oplossing voo
die zakken, die n.l. in een pelerir
kraag eindigen.
De sportkleding was ook magertjes
vertegenwoordigd in een enkel wit ten-
nisbroekje met vlotte plooien voor en
achter, waaron een flatteuze wit(p trui
met hoge hoed werd gedragen (warm!)
De wijde korte manteltjes zijn wel de
moeite waard, zo ook de prijs, die
meestal tussen de dertig en veertig
gulden ligt.
Amerikaans aandoend waren de
zwarte wijde rokken van taftzijde en
kant, die een strak gebaleineerd taille
stuk hadden, wat heel flatteus stond.
Hierop werden blousjes van nylon,
kant, geborduurd Iers linnen en bro
derie gedragen. Deze doorschijnende
blousjes vereisen wel strapless onder
goed.
Voor de a.s. zomerfeestjes was er een
goede keuze gedaan uit soepele luchtige
coctailjurken en halflange avond
jurken.
Als materiaal was hiervoor Organza
geborduurd nylon en tulle genomen.
Wit doet het voor deze zomeravond-
toiletjes altijd het beste; de lijfjes, strak
aansluitend en laag gedécolleteerd
deden de mooie bijoux goed uitkomen.
De directie van de Voss' modemaga
zijnen, die er naar streeft de critische
zin van het publiek op het gebied van
de mode te verfijnen, zal door deze
shows in samenwerking met de Franse
ontwerpers der accessoires, zeker suc
ces hebben.
HENDRINE
£EN ZEER GEESTIG AIODEL UIT PARIJS dit „costume paysanne", be
staande uit een witte batist blouse, zwarte corsage en een veelkleurige rok
van stevige mattingzijde. Het model is afkomstig uil de nieuwe collectie van
„Voss" en wordt hier gedragen door de beroemde Paulette, ster-mannequin
van het Parijse huis Balmain.
Iri principe is er niei
veel veranderd
(MEN DENKE DAAR niet te gering
over. Per week melden zich steeds
enige uitvinders bij de directie van de
Lips Fabrieken in Dordt, Brussel of
Milaan met een lumineus idee. Meestal
zijn het zelfs revolutionnaire ideeën. De
ervaring heeft geleerd, dat het enthou
siasme van de „uitvinders" omgekeerd
evenredig is met de practische waarde
van hun vinding. Dat wil zeggen bijna
altijd waardeloos. „Zeker waardeloos",
zegt de thans 75-jarige heer Eras, „wan
neer zo'n idee als revolutionnair wordt
aangekondigd. Dat bestaat niet in dit
vak".
Wanneer deze nog altijd actieve di
recteur van het 1016 personeelsleden
tellende Dordtse bedrijf dit beweert,
kan men er waarde aan hechten. Wanl
hij zegt niet alleen, dat het modernste
slot berust op principes, die al vier,
vijfduizend jaar oud zijn, hij kan het
laten zien ook.
Daartoe heeft hij zich maar uit zijn
bureaustoel op te richten en naar een
van de vitrines te stappen, die de wan
den van zijn intieme privékantoor be
kleden. In die vitrines vindt men hon
derden sloten, die het menselijk ver
nuft in de loop der eeuwen heeft uit
gedachtmet uitzondering dan van
de „krokodillenpoel", het bijzonder na
tuurlijke safe-loket, waarin de keizer
"an Annam in Achter-Indië zijn kost
bare sieraden en andere bezittingen
naar overoud gebruik nog altijd net
veiligst denkt.
MEE, DIE krokodillenpoel kan men ln
het fijnzinnige slotenmuseum in de
Lips-directiekamer niet vinden, maar
wel het primitieve, maar toch gelijk
tijdig ook weer zo ingenieuze hardhou
ten deurslot van een oude Egyptenaar,
waarin de moderne slotenmaker duide
lijk de zes sluitstiften terugvindt, die
zonder bijpassende sleutel niet uit de
corresponderende gaten te lichten zijn,
en dus de schoot of schotel, zoals de
volksmond gemeenlijk zegt in een
vaste positie houden.
Diezelfde zes pinnen vindt men terug
in het meest verfijnde Lips-slot van
deze dagen. Dat (laar dan snufjes aan
zijn toegevoegd als ondoorboorbare
hardsta.'en stiften, kogeltjes, tuimelende
sluiistiften en meer van dat soort din
gen, en dat de opstelling van die pin
nen wat anders geworden is in een
koperen cylinder in plaats van in een
vierkant blok van hardhout het doet
aan het principe niets toe of af. En
dat principe kan men over de hele we
reld weer terugvinden. Of men nu te
recht komt in het oude Egypte of in
Marokko, by de Bosnegers van Surina
me, of op de Faroër-eilanden, sinds oer
oude tijden en by alle volkeren van de
wereld is het merkwaardig genoeg al-
tyd hetzelfde geweest. Op de koestallen
in Limburg zün sloten gevonden met
houten sleutel, die als twee druppels
water leken op oude Arabische sloten.
IN DE VITRINES van de directiekamer
1 van de heer Eras kan men de ganse
ontwikkelingsgeschiedeas vian het slot
terugvinden. Oude Griekse en Romeinse
sloten en sleutels, die zeer zeldzaam
zijn en waarvoor dus door verzamelaars
kapitalen geboden zijn, sleutels uit de
Middeleeuwen, die veelal meester
stukjes zijn van smeedkunst, de „mooie"
Engelse en Franse sleutels uit 1800 en
de natijd, de iets plompere Duitse;
prachtig beslag en scharnierwerk, bij
stukjes en beetjes heeft de heer Eras
deze collectie in vijftig jaar opgebouwd.
Allerwegen vond hij zijn medewerkers,
die zijn voorliefde voor dit collectione-
St. George met de draak, een prach
tige 16e d 17e eeuwse smeedijzeren
sleutel, die een der mooiste stukken
is uit de grote Lips-museumcollectie,
ren aanwakkerden en hem zeldzame
specimen stuurden. Maar ook zelf
zocht en vond hij vele merkwaardige
stukken op zijn reizen door Europa en
daarbuiten. Nimmer ging hij eertijds op
reis zonder wat ruilobjecten in zijn
koffer. Hieraan dankt hij menig op
merkelijk stuk uit zijn collectie.
NATUURLIJK zou deze verzameling
niet compleet zijn, wanneer er het
moderne hang- cn sluitwerk in zou ont
breken. Men vindt er cijfersloten met
vier schijven, die honderdmillioen com-
bianties bieden, maar ook het eerste
Lips' slot, dat de heer Eras zelf een-
maal vervaardigde en nog steeds zijn
trot is. „Wij hebben geen gecompli-
ceer vak", zegt deze 75-jarige. „Alleen
een vak, waaraan je attentie moet be
steden, want anders maak je ontevre
den klanten. Ik heb er mijn hele leven
een sport van gemaakt sloten open te
steken, zonder ze te bederven.
Wie de oude sloten niet door en door
kent, zal nooit een nieuw slot kunnen
maken. Het is vrywel onmogeiyk nog
iets nieuws op dit gebied te vinden.
Hoofdzaak voor ons is ons program te
verbeteren. Betere productiemethoden
te vinden, efficiënter te werken, en zo
nu en dan aan de hand van de oude
principes weer eens een nieuw slot
samen te stellen. Dat heb ik in mün
onderduik nog gedaan. Het is een slot
voor kleine safe-loketten. Een verstel
baar slot, dat zeer geraffineerd werk en
alleen open gemaakt kan worden met
de sleutel, die het gesloten heeft. Bij
de grote bankinstellingen heeft het een
byzonder goede ontvangst gehad....
MARKTBERICHTEN
WARMENHUIZEN, 23 Maart. 129,700
kg rode kool 710,30; 7300 kg gele kool
8,1012,30; 81.100 kg witte kool 611.
BROEK OP LANGENDIJK, 23 Maart.
80.000 kg rode kool I 7—11,70; 7000
kg gele kool I 6,50—8,70; 140 000 kg Deen
se witte kool 6—11,30.
AVENHORN, 21 Maart. 4000 kg rode
kool 7—12; 4600 kg gele kool 6,50—11,20;
34 000 kg ronde bieten: I 5,506,60, II
6,507,50 en III 4; 2800 kg witlof: I
50—57, II 45—52 en III 41—45; 45.000 kg
peen: II 13—18,80, III 5,50—10,20 en IV
4—4.80.
OPPERDOES, 21 Maart. Ronde ble
ten: A 7—8,10, B 6,20—7 en C 4; rode
kool 7; peen: B 15,30—16,30, C 7,70—
8,70 en D 3; witte kool 6.
