Broek in Waterland
properste dorp in Nederland
Lichamelijke toestand der schooljeugd
gaat langzaam achteruit
•far ine 4
Op laatste Zaterdag in Mei en November
straten schrobben en zand strooien
Rundveefokkerij organiseerde
zich in Provinciale Bond
Hoofdoorzaken: ondoelmatige
voeding en tekor t aan slaap
mo*
BURGEMEESTER VERWACHT DIT
JAAR 100.000 TOERISTEN
STRENGE SELECTIE VERBETERDE
KWALITEIT VAN DE VEESTAPEL
Gouden jubileum
op 21 Mei
ronderlamp
udige werking..,
tra geneeskracht
der eens naar
[Een persoonlijke controle
door B. en W.
HELDER OP BEVEL
Scheepvaartberich ten
RAPPORT DISTRICTSSCHOOLARTSENDIENST DEN HELDER
Radio in vele gezinnen
een bron van onrust
Adviezen
Calorieën1
Rust noodzakelijk!
WOENSDAG 13 MEI 1953
(Van onze speciale verslaggever)
;ens: kapotte stekkers, rol.
raadWaar bewaart zo'n I
or, zou je zeggen. Hij heeft
snoeg om nieuw te kopen?"
itloden, stukjes vlak volgdea
stekkers en het zakmes naar
duurde niet lang of het
de emir zag er uit alsof er
sprinkhanen op los was
e hoeken en gaten, alle vak-
leeg. Rosanna bekeek het I
et een tevreden gezicht. I
noem ik opruimen. Nu kan I
eau teenminste eens lekker
;og een ogenblikje. Ahmed",
iter de dichte deur. „Ik ben
Chefarine „4" beval
leneeskrachi, dank zij da
ting van 4 wereldbs-
eneesmiddelen. n
NEELTJE PATER HEEFT NIMMER kunnen ver
moeden, dat in het schilderachtige Noordhollandse
dorpje Broek in Waterland nog enkele eeuwen na
ïaar dood een aantal nooddruftigen zou profiteren
van de uitkeringen uit het fonds, dat zij stichtte met
de gelden, die haar man haar naliet. Neeltje Pater
was de vrouw van een rijke koopman, die in Broek
in Waterland woonde. Zij had haar huis kwistig voor
zien van al het nodige tegenwoordig zouden we
spreken van een overdadig rijke inboedel en ze
bleef alles behalve onverzorgd achter, toen haar man
het tijdelijke met het eeuwige verwisselde. Zij was
toen al lang overtuigd van de waarheid, die een
toneelstuk van de eerste helft van de twintigste éeuw
de moderne toeschouwers wil inprenten, namelijk, dat
je het toch niet kunt meenemen. Bij haar leven be
paalde zij, dat een groot deel van haar vermogen
bestemd zou zijn voor steun aan de armen van haar
dorp en bovendien schonk zij de kerk een weeshuis.
Maar armen heeft Broek in Waterland weinig meer
en het weeshuis is niet meer nodig. Het dorp heeft
zich ontwikkeld tot een welvarende plaats, waar voor
namelijk de veeteelt wordt uitgeoefend en wel op 109
grote en kleine bedrijven. Zestig procent van de hui
zen is van hout helaas komen er geen nieuwe
houten huizen meer bij, omdat die niet meer gebouwd
mogen worden en in tegenstelling tot het overige
Waterland is er in Broek zo veel groen van bomen
en struiken, dat het dorp in de groene watten ver
pakt lijkt.
BROEK IN WATERLAND is een pittoreske plaats met tal van intieme schone
plekjes, die jaarlijks duizenden vreemdelingen lokken. In 1952 zijn er tussen de
75.000 en 85.000 geweest, aangevoerd met particuliere auto's en ontelbare touring
cars, met extra boten en extra trams uit Amsterdam. Als de tekenen niet bedriegen,
zullen er dit jaar naar de burgemeester, de heer P. Ph. Paul verwacht wellicht
j tegen de 100.000 komen. „Wat we nog nooit gehad hebben, is, dat het vreemdelin-
genbezoek dit keer de gehele winter door geduurd heeft", zegt de burgemeester ons
j niet kennelijke voldoening. „Vooral zijn er Amerikaanse soldaten uit Duitsland ge-
I veest, die tijdens hun vacantie in Nederland ook een kijkje in Broek kwamen nemen.
Al duurde hun verblijf dan niet lang, gemiddeld misschien maar een uur, het is toch
j prettig, dat zij Broek niet overgeslagen hebben. Op een tweetal modelboerderijen
I nemen de vreemdelingen steeds de kaasbereiding in ogenschouw. Het eigenaardige
I is echter, dat voor de handel geen kaas meer gemaakt wordt op deze boerderijen".
'n 4lje doei wonderen
(Advertentie, Ing. Med.)
<0 Nieuws. 13.15 Mandoline-
;5 Gram.muziek. 14.00 School-
Gram.muziek. 14.50 Piano,
15.15 Boekbespreking. 15.35
k. 16.00 „De beleperone en de
als kamerplanten voor een
ster", causerie. 16.15 Gram.-
40 Gevarieerde muziek. 17.00
Orkest. 17.30 Militaire cause-
Gram.muziek. 17.45 Fries pro-
Gram.muziek. 18.25 „Spec-
Chr. Organisatie- en Verenh
causerie. 18.40 Huismuziek,
en weerberichten. 19.10 Re
siding: „Verklaring en Toelich-
30 Gram.muziek. 20.00 Radio-)
„De Nachtwacht", opera. 22.4!
23.00 Nieuws en SOS|
23.15 „Het Evangelie in Espe-
3024.00 Gram.muziek.
II. 298 m.: 7.00 VARA.B
O, 10.2 O VARA, 12.00 AVR QM
A, 19.30 VPRO. 21.00 VAR.4 ,4
O. 23 00—24.00 VARA. 7*
Gram.muziek. 7.15 Gymnaf|
Gram.muziek. 8.00 Nieuws er,
ten. 8.18 Gram.muziek. 8.50
9.05 Operamuziek. 9.40
euters. 10.00 „Kinderen en Men-
;rie. 10.05 Morgenwijding. 10.20
ek. 10.30 Schoolradio. 10-50
11.15 Voordracht. 11.85 So-
piano. 12.00 Musette-Orkest,
en Tuinbouwmededelingen.
12 48 Gram.muziek. 13,00
L3.15 Mededelingen of gram.
1.20 Metropole-Orkest en solist
de vrouw. 14.20 Brabants trio.
dracht. 15.10 Orgelconcert. 15.30
16-00 Gram.muziek. 16.30
17.00 Mannenkoor. 17.21
18.00 Nieuws. 18.1J|
18.45 Voordracht. 19-00 So«
liederen. 19.15 Orgelspel. 10.30
ileeuwen in Frankrijk", causerie,
20.00 Nieuws. 20.05 Strijk'
0.30 „Benelux". 20.40 „Aanpas-)
21.00 Metropole-Orkest)
Stalins dood", causerie. 21.45
gitaar. 21.55 Reportage. 22.05
ziek. 22.45 Buitenlands week-
22.40 „Vandaag", causerie. 22 b
23 00 Nieuws. 23.15—24.00
KRO. 20.I5-*
Gastenboek; 2. Weerbericht; 3-
klokje thuis tikt"- Pautf.
allet der Lage Landen".
KEE, de jonge, begaajde
st van de Grote Kerk te
ar, is te beluisteren in een
meert op de beide orgels
rkgebouw. Donderdag 9-D
iilversum 11, 298 meter).
'CERT VOOR MOND-
RDEON. Moderne compo-
kunnen elk instrument ge-
n voor het scheppen ven
iheid. Zo schreef in 1951 de
Engelsman Michael Spiva-
I voor de virtuoos Tommy
een concert voor mond-
eon en orkest, dat zowaar
.uziek werd ook. Waarmee
maar gezegd wil zijn dat
liet elk experiment slaagt
erdag 20.05 over Hilversum
KONING KOMT TOT DE
:N, wederom een O«oe»
spel van de Engelse schnir
-orothy Sayers, uit de re?1"
g Incognito. Voor W««
trdag kondigden wij een an-
iel uit deze serie aan, waar'
j de achtergrond schetsten
ogen deze thans als ,be!c®"0
lerstellen en vermelden n u
i, dat dit spel de opstand1 J
'hristus behandelt en de re-
van een aantal geuto
n om hem heen laat zte
erdaa 20.50, zelfde zenden
NACHTWACHT, opera
va»
Badings. Het werk heltfl
»n periode uit het leven v
randt. Het werk is tijdens
ing voor het eerst uL,
in Amsterdam en toen
stekende muziek zeer
i. (Vrijdag 20.20 over
n l. 402 m.)
ge-
Ril-
ER IS GENOEG, dat een bezoek
aan Broek in Waterland waard is.
Het heeft zijn bekendheid echter
vooral te danken aan zijn reputatie
het properste dorp van Nederland
te zijn. Buitenlanders kijken hun
ogen uit, wanneer zij dorpelingen
en zelfs stedelingen het straatje voor
hun huis zien schrobben of als zij
op het platteland de wit geschuurde
klompen netjes op een rij voor de
deur zien staan en de paadjes van
de tuin keurig zijn geharkt.
I Het loont de moeite op de laatste
Zaterdagmiddag van Mei of van No
vember een wandeling door Broek
te maken, want dan moeten alle in
woners het gras tussen de stenen
voor hun huis tot hèt laatste sprietje
gewied hebben; dan dienen die
straatjes helder geschrobd te zijn en
moeten zij bestrooid zijn met wit
zand. Zo eist het nog de oude poli'
tie-verordening. De burgemeester
en een wethouder gaan persoonlijk
kijken, of ieder zijn verplichtingen
is nagekomen en of alles wel helder,
proper en zindelijk is. O wee, de na
latige; hij krijgt des Maandags een
aanmaning om de volgende Zater
dag alsnog gewied, geschrobd en
zand gestrooid te hebben, want an
ders gaat hij onherroepelijk op de
bon.
TRADITIE GEHANDHAAFD
DEZE VERORDENING dateert uit de
lijd, dat de gemeente niet voldoende per
toneel in dienst had, om de straten te
regen en te onderhouden. Tegenwoordig
is de plaatselijke overheid gemakkelijk in
laat die particuliere taak over te nemen.
Twee jaar geleden dienden B. en W. dan
>k een voorstel in, om dc desbetreffende
iepaling in de politieverordening maar af
te schaffen. Doch dit voorstel werd door
de Raad met vier tegen drie stemmen ver
worpen. Het gemeenschappelijk schoon
houden van de straten en het zand strooien
zo vond de meerderheid, die blijkbaar ook
ian traditie hecht bevordert het gemeen
schapsgevoel en het gemeenschapsleven.
En zo kan men dus nog altijd twee keer
Per jaar witbestrooide, schoongemaakte
«traten in Broek in Waterland zien.
„Het is uit de tijd", zegt burgemeester
^aul, maar met duidelijke voldoening
/feoegt hij eraan toe: „Het is toch wel een
Bchoon gezicht".
K De twee andere woonkernen van de
''■690 inwoners tellende gemeente Broek
in Waterland Zuiderwoude en Uitdam
krijgen eveneens hun beurt; ook daar
gaat de burgemeester met zijn wethouder
pvee maal per jaar schouw houden.
BRONZEN KLANKEN.
I HET IS Z.OALS dë meerderheid van
de Raad aanvoerde: de merkwaardige
Broeker gewoonte van het wieden van de
straten en het daarna met wit zand be
strooien bevordert het gcmeenschapsge-
Jvoel. Daaraan hecht men trouwens in
Broek in bijzondere mate. Niet alleen zou
Bnen deze merkwaardige en aantrekkelijke
plaats het properste dorp van Nederland
kunnen noemen, maar ook het dorp, waar
de bewoners het meest met elkaar mee-
jleven. Dat blijkt hieruit: in de oorlog roof
den de Duitsers de luidklok, die nog met
de hand in beweging gebracht werd, uit
de toren. Na de bevrijding begon een
len voor de aanbieding van een nieuwe
luidklok. Maar juist toen men een voldoen
de bedrag bij elkaar had, werd de door
de Duitsers gestolen klok teruggevonden.
De commissie besloot toen een electrische
j lluidinstallatie aan te bieden.
i Daarvan moeten we dan ook maar een
ruim gebruik maken heeft het gemeente
bestuur blijkbaar gedacht. Sinds de bevrij
ding wordt de klok elke middag om twaalf
„ALLE BEWONERS van huizen
en gebruikers van pakhuizen, schu
ren en andere gebouwen, tuinen of
erven, gelegen in een der bebouw
de kommen en in geval die niet
worden bewoond of gebruikt de
eigenaren daarvan, zullen de straat
waaraan hun bovenbedoelde per
celen zijn gelegen, tenminste twee
maal in het jaar moeten uitwieden
en met wit zand invegen en wel in
het laatst der maanden Mei en No
vember, waarover schouw zal wor
den gehouden in Broek op de laat
ste Zaterdag van elk der maanden
Mei en November na 14 uur, in
Zuiderwoude op de laatste Vrijdag
van elk der maanden Mei en No
vember na 14 uur en in Uitdam op
de laatste Vrijdag der maanden Mei
en November na 12 uur."
Aldus luidt de bepaling uit de
politieverordening van de gemeente
Brock in Waterland, waaraan het
dorp zijn reputatie van het helder
ste plaatsje van Nederland te dan
ken heeft.
uur geluid. Doch de bronzen blanken gal
men ook over het dorp als er een kindje
geboren is," als twee Broeker gelieven in
het huwelijk treden en bij begrafenissen.
FONDS TEGEN ZEEROVERIJ.
ALS DE KLOK des morgens om tien
uur begint te beieren, dan heeft men de
vorige dag in een van de huizen een ge
lukkige gezinsvermeerdering gevierd. Stort
de klok des middags om vier uur zijn so
noor geluid over het dorp uit, dan is een
van de Broekenaren de eeuwige rust in
gegaan. Bij huwelijken luidt de klok ge
durende de tocht van het bruidspaar naar
het -gemeentehuis en als het als man en
vrouw naar de feestelijke woning van de
ouders van de bruid terugkeert. En bij
begrafenissen herinneren de klokkeklanken
de bewoners van Broek in Waterland een
uur lang in de morgen aan al het vergan
kelijke hier op aarde.
Er is meer, dat het properste dorp van
Nederland tot een hechte gemeenschap
stempelt. Dan denken we nog niet eens
aan het fonds ,,de zeevarende beurs",
'vroeger gesticht als een soort verzekering
tegen zeeroverij, aan bet Patferfonds en
het Kokerfonds. Uit de laatste twee wor
den tegenwoordig altijd nog enkele armen
onderhouden. Uit het fonds „de zeevaren
de beurs" werd in oude tijden wel geput
voor de verbouwing van de dorpsschool
en voor dé versterking van de gemeente
kas Tegenwoordig B. en W. beheren
het gebruikt men de rente wel voor bij
voorbeeld de aankoop van prijzen voor
tentoonstellingen.
BROEKER GEMEENSCHAP.
VRIJWEL ALLE verenigingen in Broek
en dat zijn er heel wat worden over
koepeld door de „Broeker Gemeenschap",
waarvan de Burgemeester voorzitter is. Zij
geeft een eigen blaadje uit, waarin het
Broeker gemeenschapsleven zich op een
duidelijke wijze weerspiegelt. Zij krijgt
nu bovendien grote zeggenschap over het
dorpshuis, dat de naam „Broeker Huis"
zal dragen en dat naar het zich laat aan
zien nog dit zomerseizoen geopend zal
worden.
De gemeente kocht namelijk het voor
malige weeshuis en liet het grondig res
taureren en inrichten. Er komen int een
badhuis, bestaande in een aantal douche
cellen; een vergadergelcgcnheid; een con
sultatiebureau voor zuigelingen en kleu
ters; de bibliotheek van het Nut; een op-
berggelegenheid voor goederen van' het
Witte Kruis en een Jeugdherberg, die over
64 bedden zal beschikken. Het wordt geen
Jeugdherberg van de Jeugdherbergcen
trale; zij blijft in exploitatie bij de ge
meente, doch wel is er nauwe samenwer
king met de Nederlandse Jeugdherberg
centrale en verwacht mag worden, dat de
opgroeiende jongens en meisjes spoedig
de weg naar het aantrekkelijke dorpje
Broek in Waterland, dat al bij zo veel
toeristen in binnen- en buitenland be
kendheid verworven heeft, zullen vinden.
Agatha (t)12-5 van Pladju te Manggar
verwacht Albireo, 11-5 te Las Palmas
Aldegonda (t), 1-4 van Pladju te Bang
kok Almkerk, 11-4 van Suez naar Aden
Alnati, 11-5 180 mijl zuidwest van St
Paulsrock naar Las Palmas Armilla (t),
11-5 van Haiphong naar Pladju Aar-
dijk, 14-5 te Le Havre verwacht Al-
blasserdijk;, 10-5 te Houston Aldabi,
11-5 te Montevideo Alwaki, 12-5 (in
pl. van 11-5) te Philadelphia Aalsdijk,
11-5 van R'dam naar Bremen Albi-
reao, 12-5 van Las Palmas naar Antwer
pen Algenib, 12-5 te Santos verwacht
Alkaid, 1-5 van R'dam naar Buenos
Aires Alphard, 11-5 van R'dam naar
Hamburg Altair, 11-5 van Bahia naar
Vittoria Appingedijk, 11-5 van Ha
vanna naar Vera Cruz, alwaar 14-5 ver
wacht Boskoop, pass. 11-5 Flores naar
Southampton Blommersdijk, pass. 12-5
Vlissingen naar Antwerpen Borneo,
11-5 van Marseille naar Livorno Con-
gostroom, 11-5 van Pointe Noire te Lagos
verwacht Caltex Utrecht (t), 11-5 van
R'dam naar Sidon Cottica, 11-5 van
Paramaribo Eendracht, 11-5 van Ham
burg te R'dam Esso Den Haag (t), 11-5
van R'dam naar Aruba Elmina, 11-5 van
Abidjan, 12-5 v.m. te Takoradi verwacht
Enggano, pass. 11-5 Finisterre naar
Antwerpen Erinna (t), pass. 11-5 Port
Said Gadila (t), 12-5 van Balik Papan
te Singapore verwacht Gooiland, 11-4
n.m. van Santis naar Rio de Janeiro
Graveland, 11-5 Finisterre gepass. naar
Recife Hector, pass. 11-5 Finisterre
Kota Baroe, 11-5 van Tandjong Priok naar
Cheribon Maasland, 12-5 te Las Pal
mas Manoeran, 11-5 van Port Said
naar Alexandrië Meerkerk, Dass. 11-5
Gibraltar naar Genua Mentor, pass-
11-5 Finisterre naar Oran Nieuw-Am-
sterdam, 11-5 van Napels naar Villefrance
Omala (t), 12-5 van Beyrouth te Spe-
zia verwacht Roebiah, 12-5 te Tand
jong Priok verwacht Sarangan, 11-5 te
Zamboanga Schiedijk, pass. 11-5 Sa-
bang naar Penang Slamat, 11-5 van
Port Said naar Genua Sommelsdijk,
11-5 van Tandjong Priok naar Cheribon
Stad-Amsterdam, 11-5 van Newport Mon
naar Wabana Sibajak, 11-5 320 mijl
noordoost van Sombrero Eil. naar Cura-
gao* Stentor, pass. 11-5 Flore Ta-
wali, 12-5 van New Orleans te Newport
News - Taria, 12-5 van Miri te Singa
pore verwacht Tjibadak, 11-5 van Tand
jong Priok naar Brisbane Veendam,
li-5 270 mijl oost van Kaap Race naar
Halifax Waterland, pass. 11-5 Finisterre
naar Bahia -r- Waterman, 11-5 570 mijl
west ten zuiden van Valentia naar Hali
fax Willemstad, 12-5 van Cristobal naar
Aruba
Het tegenwoordige Hollandse vee-
type, dat minder hoog op de benen
staat. Dit is Pietje 15, eigendom van
de bekende veefokkers gebroeders
Ruyter uit Blokker.
IN het Landbouwhuis te Alkmaar op kamer 7 zetelt de administratieve staf'
van de Provinciale Bond van Rundveefokverenigingen in Noord-Holland,
een organisatie, die in dc vijftig jaar van haar bestaan zeer veel heeft bijge
dragen tot de verbetering van het Fries-Hollandse veeslag en die daarom voor
de veehouderij van grote betekenis is geworden. Niet, dat de veehouders dit
zelf steeds hebben beseft. Oh neen, ze vonden het best wat de bond deed, maar
zij dachten er niet aan zich aan te sluiten. Slechts een kleine categorie deed
dit wel, en legde zich toe op de verbetering van de veestapel. Jarenlang heeft
het ledental van de bond geschommeld rond de vijf-, zeshonderd en eerst in
de oorlogsjaren werden de ledenlijsten langer. Dat was toen verplichte in
houding van vijf cent per 100 kilogram melk werd ingevoerd, ten behoeve van
de melkcontröle.-En omdat ze dus toch moesten betalen, wel, toen wilden de
tot dan afzijdige veehouders ook wel profiteren van het apparaat, dat op 20
Mei 1903 werd gesticht op initiatief van dr L. T. C. Schey, zuivelconsulent in
Hoorn en de heren R. Visser, Berkhout, E. Heunink, Twlsk en W. C. Duyti,
Wogmeer. Op die datum verenigde zich een aantal plaatselijke rundveefok
verenigingen in een provinciale bond. Het is deze bond, die op 21 Mei zijn
vijftigjarig jubileum gaat vieren.
hen koe utt de vorige eeuw. Vroeger gold het gespikkelde type als het
beste wat er te krijgen was. Sindsdien hebben de opvattingen over het
exterieur van het vee zich belangrijk gewijzigd.
UET voornaamste doel, dat de pro-
n vinciale bond zich stelde, was het
melkonderzoek en het vastleggen van
de goede dieren te selecteren en uit
sluitend deze te gebruiken voor de
MEER DAN ZESTIENDUIZEND SCHOOLKINDEREN in elf gemeenten,
gelegen in Noordelijk Noord-Holland, staan wat hun gezondheidstoestand
betreft onder periodieke controle van de Districtsschoolartsendienst Den
Helder. Niet minder dan 119 scholen, zowel van het openbaar als het bijzonder
lager onderwijs, zijn bij de dienst aangesloten. Het lijdt geen twijfel, dat de
artsen van de dienst, door hun arbeid in het belang van zoveel duizenden
kinderen persoonlijk, daarnaast hoogst belangrijke indrukken opdoen met
betrekking tot de algemene gezondheidstoestand in ons gewest. Vandaar dat
wij met bijzondere interesse kennis hebben genomen van het jaarverslag, dat
de Districtsschoolartsendienst Den Helder over 1952 heeft uitgebracht.' Wij
voelen ons geroepen, enkele gegevens daaruit in brede kring bekend te maken,
omdat zij raken aan problemen van paedagogische en maatschappelijke aard.
Wat ons het meest heeft getroffen, is de mededeling, dat de algemene
lichamelijke toestand der leerlingen zich in een licht dalende lijn blijft bewegen.
IN een persoonlijk onderhoud, dat wij
hadden met de directeur van de Dis
trictsschoolartsendienst, de heer E. E.
Walvius te Huisduinen, vestigde deze
er met nadruk de aandacht op, dat de
ze daling geen alarmerend verschijnsel
is.-piaar alleszins reden geeft tot enige
bezorgdheid. Eigenlijk mocht immers
van een daling geen sprake zijn. Onze
moderne maatschappij gaat er prat op.
door een steeds verbeterde gezond
heidszorg en dank zij de resultaten van
de medische wetenschap, een einde te
hebben gemaakt aan de onrustbarende
zuigelingensterfte van voorheen. Ook
de gemiddelde levensduur beweegt
zich in stijgende lijn. Daarom verdient
het alleszins de aandacht, dat juist de
algemene lichamelijke toestand van de
schooljeugd zij het ook zeer geleide
lijk! achteruit loopt.
Een bevestiging hiervan gaven de
cijfers ten aanzien van de voedingstoe
stand. Zo men weet, is er een bepaalde
verhouding tussen de factoren lengte
en gewicht. Deze verhouding kan door
verschillen in aanleg en lichaamsbouw
enigszins uiteenlopen, zonder dat spra
ke is van iets abnormaals, mar. de ge
middelden over grote aantallen verto
nen over het algemeentoch vrij con
stante waarden. Nu blijken deze waar
den ook sedert 1949 zeer geleidelijk
achteruit te lopen. De oorzaak daarvan
kan niet anders zijn, dan dat de kin
deren niet krijgen, wat zij voor een
normale ontwikkeling nodig hebben.
TELKENS weer, zowel tijdens het sys
tematisch onderzoek als op de pe
riodiek belegde ouderavond, geeft de
dienst adviezen aan de ouders. Deson
danks blijken nog vele moeders onbe
kend te zijn met een doelmatige voe
ding en tonen zij onvoldoende begrip
voor de waarde van goede eet- en
slaapgewoonten bij de kinderen.
Het dagelijks menu van vele kinde
ren is veel te eenzijdig. In het alge
meen krijgen zij te weinig eiwitten,
groenten (kalk!) en vitaminen, maar
te veel vet! Vaak bestaat hun ontbijt
uit een paar sneedjes wittebrood met
„zoetigheid" en een kopje thee, soms
zelfs schiet het ontbijt er helemaal bij
in. Nog al te veel blijkt men in de ver
onderstelling te verkeren, dat een flin
ke portie vet voldoende is „om er t--
gen te kunnen". Een organisme als het
menselijk lichaam heeft veel meer no
dig dan alleen maar of hoofdzakelijk
vet. Koolhydraten, eiwitten, vetten en
vitaminen moeten in een zo goed mo
gelijke verhouding in het voedsel voor
komen. Het kan zelfs zijn, dat de toe
gediende eiwitten slechts in zoverre
aan het lichaam ten goede komen als
daarnaast aan koolhydraten en vetten
wordt opgenomen en anderzijds dat het
teveel aan vet onverbruikt bet lichaam
weer verlaat.
QVER het algemeen heeft men wel
eens iets horen verluiden over de
hoeveelheid calorieën (warmte-eenhe-
den, dus de waarde aan „brandstof"),
die verschillende voedingsmiddelen
bevatten. Ten onrechte verkeren velen
in de veronderstelling, dat het voedsel
aan de eisen voldoet, wanneer het to
taal aan caloriën groot genoeg is. Dit
nu is geenszins het geval. Het gaat wel
degelijk om de verhouding.
Om begrijpelijke redenen moeten de
ouders soms afzien van eigenlijk nood
zakelijke, maar kostbare voedingsmid
delen. De portemonnaie staat immers
niet altijd toe, datgene te kopen wat
eigenlijk voor de instandhouding (en
bij kinderen ook voor de groei!) niet
mag ontbreken. Maar waarom kiest
men dan niet een goedkope en toch
waardevolle bijvoeding? Melk bijvoor
beeld heeft een grote voedingswaarde
en bevat stoffen, die het lichaam drin
gend nodig heeft.
De meeste kinderen drinken echter
te weinig melk. „Ze lusten het niet",
misschien wel omdat zij de volwasse
nen maar weinig melk zien drinken en
ook graag „groot" willen zijn. Vast
staat wel, dat heel veel ouders te wei
nig overwicht op hun kinderen hebben
en geen behoefte gevoelen om bepaalde
weerstanden bij bun kinderen met
enig gezag te overwinnen.
QP het platteland komt daar dikwijls
nog bij, dat de kinderen voor of na
schooltijd „een handje helpen" in het
bedrijf van vader, soms zelfs (tegen
betaling) bij anderen. Ook dit komt de
algeuene gezondheidstoestand van de
schooljeugd, niet ten goede. Men moet
er van uitgaan, dat de schooluren voor
de kinderen voldoende inspanning
meebrengen. Daarbuiten moeten zij,
terwille van het natuurlijke evenwicht,
voldoende ontspanning vinden. Ook
hieraan ontbreekt zeer veel. Zelfs niet-
werken houdt niet altijd een voldoen
de ontspanning in. Duizenden huisge
zinnen worden min of meer „getyran-
niseerd" (al heeft men daar geen erg
in of vindt men het zelfs plezierig)
door een radio, die van de vroege och
tend tot de late avond geluid staat te
maken. Tegenwoordig is er bijna
iedere avond een bont programma, dat
ongetwijfeld bij wijze van afwisseling
zijn plaats op het „levensmenu" ver
dient, maar bij consumptie avond-aan-
avond slechts een vervlakkende en af
stompende invloed kan hebben. Wat
komt er terecht van de rust van kin-
de, en, die het liedje van verlangen
zingen, te laat opblijven en dan met
een maar dat leuke programma tot het
bittere einde „moeten" beluisteren?
Graag zouden wij hierover verder
uitweiden, maar dan komen wij al te
ver buiten het bestek van dit artikeltje.
Wij wilden slechts illustreren, dat al
lerlei factoren een nadelige invloed
hebben op de lichamelijke toestand van
talloze kinderen, met als gevolg een
slappe houding, te weinig weerstand
en... een verminderd leervermogen.
Moge hierin verbetering komen, opdat
de volgende jaarverslagen weer van
een stijgende ljjn getuigen. Wij zijn dal
aan het jonge geslacht verplicht!
De aartsbisschop van Cyprus,
Maharios, wil een beroep op de Ver
enigde Naties doen, omdat Engeland
geen volksstemming wil toestaan, over
de vraag, of het eiland bij Grieken
land zal komen.
de gegevens betreffende de melkop-
brengst, het vetgehalte van de melk
en de afstamming van de runderen.
Op die gegvens, een soort bevolkings
register voor het vee, werd voortge
bouwd. Men slaagde erin de veesta
pel langzaam aan te verbeteren door
fokkerij. Zo werkte men jaar in jaar
uit, steeds het oog gericht op de toe
komst, die zou moeten uitwijzen of het
resultaat inderdaad alle moeite waard
was. Zolang daarvan in de eerste tijd
nog niets was gebleken, geloofden de
meeste boeren het wel en speciaal zij
in de consumptiemelkgebieden. Hun
belang lag alleen bij een hoge melk-
opbrengst. De kwaliteit van de melk
deed er minder toe, omdat er destijds
niet naar vetgehalte werd uitbetaald.
Men vond dan ook de minimumeis
van een vetgehalte van 2.70% eenvou
dig belachelijk. Dat kon nooit en
zeker niet bij dieren met een grote
productie, zo meende een groot aan
tal veehouders. Het kan wel. zei het
bestuur van de provinciale bond. Op
het ogenblik is in Noord-Holland het
gemiddelde percentage vet 3.76. Er
zijn zelfs bedrijven, die 4% hebben
behaald.
Deze kwaliteitsverbetering is een
van de belangrijkste resultaten ge
weest van de Provinciale Bond van
Rundveefokverenigingen. Hij heeft in
het verleden veel strijd moeten voe
ren, o.a. tegen het Noordhollandse
stamboek, dat aan het vee heel ande
re eisen stelde. In 1913 verdween dit
stamboek van het toneel. Een groot
aandeel had de bond in de oprichting
van de provinciale gezondheidsdienst
voor dieren. Reeds in 1922 had hij
medegewerkt aan de instelling van
een commissie, die zich belastte met
de gezondheidszorg. Daaruit vloeide
in later jaren de gezondheidsdienst
voort.
Het exterieur.
Behalve aan de kwaliteit van het
vee werd ook aandacht geschonken
aan het exterieur. Wat dit betreft zijn
de opvattingen van 1903 grondig ge
wijzigd. Voorheen was in Noord-Hol
land het gestippelde zwart-bonte vee
in trek, de zogenaamde Blokkerse
bonten, maar naderhand gaf men de
voorkeur aan een witte gordel over
voor- en achterstel en een zwarte gor
del om de ribben. Om dit te bereiken
waren jaren van omfokken nodig. De
beide illustraties tonen aan, welke
verschillen er liggen tussen een koe
uit 1884 en een uit 1952. Niet alleen
dat de tekening geheel anders is ge
worden, ook de bouw en vorm van
het lichaam hebben 'n wijziging order
gaan. Het tegenwoordige type heeft
een veel ruimere uier en staat niet zo
hoog op de benen. Want het gaat bij
de veehouder niet om een parade
beestje maar om een koe, die zo ren
dabel mogelijk is. De rundveefokver
enigingen hebben er veel toe bijge
dragen deze wens van de boeren te
vervullen. Zij zijn het ook, die een
maal per jaar in Hoorn de Fokveedag
organiseren, een gebeurtenis van meer
dan provinciale betekenis. Daar komt
het puikje van het Noordhollandse
vee en het is duidelijk, dat deze
show. met de daaraan verbonden keu
ringen, door geen enkele Noordhol
landse veefokker wordt overgeslagen.
Het is de enige dag per jaar, dat de
provinciale bond ook tot de buiten
staanders spreekt. De andere dagen
werkt hij gestadig verder aan zijn
weinig spectaculaire, maar toch zo be
langrijke taak. Er is dan ook alle
reden em dit 50-jarig jubileum te vie
ren. Het bestuur, bestaande uit de
heren C. N. Laan, Berkhout, voorzit
ter, J. Blauw, Stompetoren, vice-voor-
zitter, N. Kaag, Schoorl, H. C. Kooy,
Barsingerhorn, C. Donker, Twisk, J.
J. Ruyter, Bobeldijk, C. Middelbeek,
Katwoude, W. J. Geysel, Oudekerk
aan de Amstel en P. Koster, Alkmaar,
secretaris, zal dit op 21 Mei doen met
een receptie in het Wapen van Heems
kerk te Alkmaar.
De Assemblée van de Raad van Euro
pa is gisteren begonnen met een bespre
king van de Europese econorrvsche vraag
stukken.
