Deviezenoverschot een gevolg
van tijdelijke factoren
Spoorwegen krijgen fraai
nieuw materieel
Parlementaire missie naar
N.-Guinea samengesteld
Handel in piasters werd
een grof schandaal
Piaster gedevalueerd
Ho moderniseerde zijn
bewapening
„Het beste in Europa
Lijn Dordrech t-Tiel
krijgt de primeur
Beginselprogramma
van de V.D.B.
Grote vorstschade in de
omgeving van Beuningen
Twintig jaar wegens
vergiftiging
Pijprokersclub wil
tabak op de bon
Koningin Juliana ontving
Begum Liaquat Ali Khan
Korte vergadering van
de Eerste Kamer
Cassatieberoep in zaak-
Schreurs afgewezen
Orgel St. Jan grootste
van Nederland
Geen betaling van
achterstallig geld
Rechtbank verwerpt eis
van ex-KNIL-mannen
Conferentie der zes
stelt studie uit
Hoog officier O.-Duitse
zeepolitie uitgeweken
REGERING BETOOGT IN NOTA
Handel wordt verder vrijgemaakt
Toenemende afhankelijk
heid van buitenland
Franse moeilijkheden in Laos
groter door deviezengeknoei
|(|CHMQ||||
vort.
WOENSDAG 13 MEI 1953
Juist toen wij nevenstaand ar
tikel over de Franse moeilijk
heden in Laos van onze corres
pondent in ParijsJan Brusse,
ontvingenkwam het bericht, dat
de Franse regering eieren voor
haar geld heeft gekozen en de
p ster heeft gedevalueerd. In
plaats van 17 Franse francs kan
men er tegenwoordig nog maar 10
voor krijgen.
Het artikel van Jan Brusse, dat
dus net vóór de devaluatie ge
schreven werd, belicht de achter
grond van deze kwestie.
QM IETS van het schandaal der pias-
ters te begrijpen, is het goed te
weten, dal deze door Frankrijk ge
garandeerde munt officieel 1? francs
waard was, maar dat zijn reële waar
de 8,5 francs bedraagt. Dat betekende,
dat men voor een Amerikaanse dollar
in Saigon 50 piasters kreeg. Bracht
men deze 50 piasters op officiële wij
ze naar Frankrijk over, dan kreeg men
er in Parijs 850 francs voor. Voor 850
francs kocht men dan weer 2 dollars,
(Van onze speciale verslaggever)
„Iets beters is er niet te krijgen in Europa, misschien zelfs niet in de V.S.", zei
gisteren ir F. G. den Hollander en daarmede bedoelde de president-directeur
van de Nederlandse Spoorwegen de nieuwste diesel-electrische een- en twee
tij tuigtreinen die op 17 Mei a.s., bij het ingaan van de zomerdienst, reeds op
enkele trajecten zullen gaan rijden. DordrechtTiel zal de primeur hebben.
Vervolgens komen aan de beurt LeeuwardenSneek, ArnhemWinterswijk
en GoudaAlphen aan de Rijn. In de jaren 1953 en '54 zullen in totaal 30
diesel-electrische motorrijtuigen en 46 diesel-electrische tweewagen-treinstellen
in dienst worden gesteld.
De bedoeling is, dat deze nieuwe DE-
treinen geleidelijk aan de verouderde
stoomtreinen zullen vervangen op niet-
geëlectrificeerde trajecten. Daarbij zal
voorlopig worden getracht het nieuwe
materieel zo veel mogelijk bij elkaar
te houden. Zo mogelijk zal allereerst het
Woorden worden geholpen, waarna het
Oosten en Zuiden aan de beurt komen.
Deze DE-treinen zijn uitgevoerd in blau
we kleur en zeer solide van bouw. Bij
een maximum snelheid van 135 km kan
men vrijwel schokvrij reizen, dank zij
de nieuwste draaistellen, „waardoor
alle onrust de grond ingaat". Dank zij
dit grote snelheids-vermogen kunnen
deze DE-treinen in noodgevallen ook op
de grote lijnen worden gebruikt, indien
Ibijvoorbeeid de electrische bovenleiding
zou uitvallen. De nieuwe diesel-electri
sche is laag van bouw, waardoor de
luchtweerstand zeer gering wordt. Het
iinterieur doet prettig en ruim aan. De
coupé-ruimten zijn vrijwel gelijk aan
die in de bestaande. DE-treinen, met dit
Iverschil echter, dat de dwars-bagage-
Snetten boven de zitplaatsen verdwenen
zijn. Tot de „nieuwe snufjes" behoren
rgelijste reproducties inplaats van de
ekende foto's, een neonbuis-verlich-
jting, zitkussens van schuimrubber en
amen met zonwerend glas. Dit alles is
(in licht-blauwe kleur gehouden. „In
-verleg met de Nederlandse verffabri-
Stanten hebben we een goede verfsoort
Bevonden. Na de turquoise treinen is
Op 10 Januari is opnieuw opgericht
de Vrijzinnig-Democratische Bond on
der voorzitterschap van het oud-lid van
de Tweede Kamer, mr K. Bijlsmac In
het thans verschenen beginselprogram
ma van de Bcmd wordt gezegd, dat tot
de heroprichting werd besloten, omdat
de vrijzinnig-democratische gedachte
sterk onder ons volk is blijven leven.
De beginselen, die leidinggevend waren
Voor de in 1945 formeel opgeheven par
tij, gelden blijkens het beginselpro-
yÉrainrna ook voor de thans opnieuw op
gerichte Vrijzinnig-Democratische Bond,
waarbij bij de uitwerking rekening is
gehouden met de wijzigingen, die sinds-
^enin het maatschappelijke bestel zich
Hebben voorgedaan.
In een toelichting op het beginsel
programma heeft gistermiddag de voor
zitter, mr K. Bijlsma, verklaard, dat de
opheffing van de bond in 1945 een ge
volg was van de oorlogsomstandighe
den en niet gerechtvaardigd was. De
Bond is in de Partij van de Arbeid op
gegaan in de toen heersende gedachte
„dat alles één moest worden", doch het
bestuur nam dit besluit zonder de le
den daarin te raadplegen. Als het voor
naamste doel van de Vrij zin nig-Demo-
craitische Bond noemde mr Bijlsma „het
plaats bieden aan hen, die constructieve
arbeid willen verrichten naar eigen in
slag". De Bond heeft in een vijftal ge
meenten candidaten gesteld voor de ko
mende gemeenteraadsverkiezingen.
jg In de afgelopen nachten, maar voor
al in de nacht van Maandag op Dins
dag. is in de omgeving van Beuningen
b;i Nijmegen door nachtvorst grote
schade aan het vroege fruit aangericht.
De nruimen en de kersen hebben het
meeste geleden. Op sommige plaatsen
«preekt men van een totaal mislukt ge-
Was. In sommige boomgaarden heeft
men met vuren en rookontwikkelend
materiaal de schade weten te keren,
maar .-oor de zeer grote complexen
Was dit uiteraard een onmogelijke
taak. Tal van fruittelers uit de omge
ving van Beuningen begrootten hun
schade reeds op tienduizenden guldens.
dit weer eens wat anders. Ik houd van
nuancering. Net als bij de bloemen in
het veld, zucht naar afwisseling", zo
verklaarde ir Den Hollander ,toen hij
gisteren zijn troetelkindje ten doop
hield.
Twee weken geleden heeft zich voor
de Utrechtse rechtbank moeten ver
antwoorden de 26-jarige repetitor mr
W. K. F. uit Belthoven, die zijn vader
had vergiftigd en had gepoogd zijn
broeder hetzelfde lot te doen onder
gaan. Er werd toen twintig jaar ge
vangenisstraf tegen hem geëist. De
rechtbank heeft hem thans conform de
eis veroordeeld.
Enige weken geleden werd in Hilver
sum ter gelegenheid van het bezoek
van Opa Klijzing de pijprokersclub
„Ons Genoegen" opgericht. De, meest
bejaarde leden van deze club, hebben
thans een motie aangenomen, waarin
aan de secretaris voor Nederland van
de Internationale Pijprokers-Organisa
tie de heer Klijzing Jr in Purmerend
wordt verzocht er bij de minister van
Financiën op aan te dringen, dat de
accijns op rooktabak wordt verlaagd.
De Hilversummers zijn van mening, dat
vrijwel alle ouden van dagen, gepen-
sionneerden e.d., meest mensen met een
klein inkomen, hun pijpje tabak roken
als de enige luxe in hun levensavond,
maar dikwijls ook als troost. Indien de
minister dit verzoek zou kunnen inwil
ligen, zouden de Hilversummers graag
bonnen voor goedkopere tabak inge
voerd willen zien, speciaal voor de
oudjes.
Koningin Juliana heeft gistermorgen
Begum Liaquat Ali Khan, die Maandag
in ons land arriveerde, in haar paleis
aan het Voorhout ontvangen en zich
geruime tijd met de Pakistaanse gaste
onderhouden.
Des middags lunchte Begum Liaquat
Ali Khan met het Centrale Vrouwen
comité in één der zalen van Pulchri
Studio.
•Gisteravond dineerde zij met de
leidende figuren van het Internationale
Instituut van Sociale Wetenschappen
in het voormalig koninklijk paleis aan
•het Noordeinde. Na het diner hield zij
in het instituut een lezing onder aus
piciën van de vereniging „Nederland-
India-Pakistan-Ceylon".
(Van onze parlementaire redacteur)
De voorzitter van de Eerste Kamer, mr
Jonkman, deelde gistermiddag bij het be
gin van de vergadering mede, dat de par
lementaire missie, die deze zomer Nieuw-
Guinea zal bezoeken, zal bestaan uit de
Eerste Kamerleden Algra (A.R.), De Dreu
(P.v.d.A.) en Ruys de Beerenbrouck
(K.V.P.) en de Tweede Kamerleden Cor-
nelissen (V.V.D.), De Graaf (K.V.P.), De
Kadt (P.v.d.A.), Lemaire (K.N.P.) en Van
de Wetering (C.H.U.).
De vergadering duurde slechts kort.
Alleen een wetsontwerp tot vereenvoudi
ging en verduidelijking van de wet van
1S92 op het Nederlanderschap werd be
handeld. Het werd na een korte gedach
ten wisseling tussen prof. Molenaar (V.V.D.)
enerzijds en de ministers Donker en
Kernkamp anderzijds zonder hoofdelijke
stemming aangenomen. Volgende week zal
de Eerste Kamer het voorstel tot wijzi
ging van de grondwet inzake de buiten
landse betrekkingen behandelen.
De weduwe G. H. te Zierikzee, die
in 1946 te Bergen op Zoom de bejaarde
boer Keesje Schreurs vermoordde en
deswege door het Gerechtshof in Den
Bosch tot twaalf jaar gevangenisstraf
en terbeschikkingstelling van de rege
ring werd veroordeeld, kwam van dit
arrest in cassatie. De Hoge Raad heeft
het beroep thans verworpen.
Na de restauratie van het grote or
gel in de Bossche St. Janskerk, welke
restauratie eerdaags haar beslag zal
hebben gekregen, zal dit orgel het
grootste kerkorgel in Nederland zijn.
Mgr. W. Mutsaerts zal Zaterdag 6
Juni dit orgel inzegenen. Na de inzege
ning zal Piet Hörmann een orgelcon
cert geven.
Koningin Juliana heeft op paleis
Soestdijk gistermiddag de groep
Zuidafrikaanse volksdansers ont
vangen. Door de dansers werd aan
prinses Marijke een pop aangebo
den, welk geschenk hier door de
Koningin en de prinsessen Beatrix
en Marijke wordt bekeken.
In September van dit jaar verwacht
men de opening van het viaduct bij
Vinkeveen, op de snelweg Amster
damUtrecht. Men heeft hier een
overzicht van de werkzaamheden
met de duizenden meters vlechtijzer
en met aan het einde een batterij
betonmolens.
Kortelings heeft de OM1NK een daar
toe gevormde stichting een proces aan
hangig gemaakt tegen de Staat der Ne
derlanden. Uitbetaling werden geëist
van de militaire tractementen aan ex-
militairen. die tijdens de Japanse be
zetting van Indonesië in kriigsgevan
genschap zijn geraakt. De Haagse recht
bank heeft deze eis thans afgewezen
en zich onbevoegd verklaard ten aan
zien van de eis dezer stichting met
betrekking tot de republiek Indonesië.
Deze had reeds doen weten, dat zij
zich niet zou onderwerpen aan een
uitspraak van een buitenlandse recht
bank.
De ministers van Buitenlandse Zaken
van Frankrijk, West-Duitsland, Italië
en de drie Beneluxlanden hebben gis
teren op hun tweede bijeenkomst te
Parijs besloten de bestudering der
Europese politieke gemeenschap uit te
stellen tot de intergouvernementele
conferentie te Rome van 12 Juni tot 1
Juli.
Op de vergadering kwam een sterk
verschil van mening tot uiting tussen
Frankrijk en de Beneluxlanden ener
zijds en Duitsland en Italië anderzijds,
toen kanselier Adenauer aandrong op
spoedige aanvaarding van een pian tot
oprichting van een politiek gezagsor
gaan voor de zes landen. De vier eerst
genoemde landen maakten het duide
lijk, dat zij niet van plan zijn zonder
diepgaande bestudering inderhaast een
plan goed te keuren.
De intergouvernementele conferentie
te Rome zal worden gevolgd door een
conferentie d®r zes ministers van Bui
teniandse Zaken te Den Haag op 10
Juli.
Kolonel Siegfried Gerber, bevelheb
ber van de kustwachtpolitie, te Kueh-
lungsborn aan de Oostzee, is, naar
thans wordt gemeld, twee weken gele
den samen met twee artsen naar West-
Duitsland gevlucht. Hij deed dit een
dag, voordat hij tot generaal-majoor
zou worden bevorderd. Gerber zeide,
dat hij de „Gestapo-methoden" niet
meer kon verdragen.
WELISWAAR HEEFT DE BETALINGSBALANS over 1952 een voordelig
saldo vertoond van 1882 millioen gulden en steeg de deviezenreserve van de
Nederlandsche Bank over dezelfde periode van 2 milliard tot ruim 3.6 milliard
gulden, maar de regering is blijkens de gisteren gepubliceerde deviezennota van
mening, dat factoren van min of meer tijdelijke aard tot dit gunstige resultaat
hebben bijgedragen. De ontwikkeling is dan ook anders gebleken dan men bij
een land als Nederland met een belangrijke export van landbouwproducten zou
mogen verwachten.
INE TIJDELIJKE factoren, die invloed
hebben gehad op de ontwikkeling
van de betalingsbalans, kunnen aldus
worden samengevat: Er was een inte
ring op de voorraden bij het bedrijfs
leven merkbaar, waaraan uiteraard te-
zijner tijd een eind moet komen. Ook
deed zich in de gezinsverhoudingen nog
de invloed gelden van de teruggang in
het verbruik van duurzame consumptie
goederen, waarvoor hetzelfde geldt.
Voorts zijn de militaire uitgaven tot
dusverre aanzienlijk lager gebleven dan
het hiervoor vastgestelde bedrag, ter
wijl de ontvangsten aan belastingen door
het inhalen van de achterstand en de
versnelde inning van andere posten
bijzonder hoog waren.
Door al deze factoren daalde de in
voer met twaalf procent: daarentegen
nam de export opnieuw toe, nl. met zes
procent. Ook de productie steeg, zodat
de intering op de voorraden gepaard is
gegaan met verminderde aankopen in
het buitenland.
.De regering merkt nog op, dat een
herhaling van het gunstige resultaat
van 1952 onwaarschijnlijk is, zolang het
niet mogelijk is, andere muntsoorten
dan guldens in ruimere mate dan thans
;n dollars om te wisselen. Aan het ge
hele vraagstuk aangaande de omwisscl-
baarheid der verschillende geldsoorten
ligt echter het werelddollartekott ten
grondslag.
Verbetering
VOOR ONS LAND werd in dit opzicht
een aanmerkelijke verbetering be
reikt. Het tekort aan dollars daalde van
653 millioen gulden tot 171 millioen. Ook
voor de wereld als geheel blijkt in 1952
een verbetering te zijn ingetreden, maar
het is nog allerminst zeker, dat deze
zal doorzetten.
Veel hangt immers af van de moge
lijkheid van export naar de Verenigde
Staten. Deze wordt bepaald door de
handelspolitiek van dit land. Hoe wei
nig geruststellend de huidige situatie
nog is, kan blüken uit h-t verbod van
invoer van melkpoeder, dat op 1 April
van kracht is geworden. Hierdoor
wordt niet alleen rechtstreeks een ex
port ter waarde van vyftien millioen
-ulden getroffen, maar wordt tevens in
direct aan de gehele dollarexnort van
ons land psychologische schade toege
bracht.
De bewapeningsinspanning is even
eens een onzekere factor. Off-shore-aan-
kopen en andere bijzondere defensie
uitgaven der Amerikaanse regering vor
men op het ogenblik een belangrijke
bijdrage tot vermindering van het we
reldtekort aan dollars. Een duurzame
verbetering kan hiervan uiteraard niet
afhankelijk worden gesteld.
In het verloop van een beschouwing
over de Europese Betalingsunie deelt
de regering mede, te overwegen, het fei
telijke liberaiisaticperccntage van onze
handel, dat reeds 82 bedraagt, op korte
termijn nog belangrijk te verhogen.
Afhankelijkheid
IN EEN slotbeschouwing wijst de rege
ring op de sterke afhankelijkheid
van onze volkshuishouding van facto
ren buiten onze grenzen. Hoe sterker
onze bevolking toeneemt, hoe meer wij
voor onze grondstoffen afhankelijk
worden van het buitenland. De nood
zaak van een relatief stijgende invoer
zal zich doen gelden. Deze invoer zal
echter slechts mogelijk zijn bij stijging
van de export.
Geld, waarvoor men een bestedings- of
beleggingsmogeli.ikheid zoekt, kan 'n ge
vaar vormen voor de betalingsbalans, dat
te groter is, omdat de overheidsfinan
ciën zich hieraan niet snel genoeg kun
nen aanpassen. Er zal dus op moeten
worden gelet, dat de overheid ie be
schikbare geldhoeveclhcid door haar
politiek niet in ontoelaatbare mate ver
groot.
Weliswaar is er nog geen kentering
ingetreden in de ontwikkeling van hel
overschot op de betalingsbalans, maar
er zijn stellig factoren op grond waar
van men een meer evenwichtige ont
wikkeling mag verwachten. De binnen
landse bestedingen zullen namelijk
toenemen, eensdeels door de stijgende
militaire uitgaven, welke boven de
1500 millioen zuilen komen, ander
deels door de uitgaven voor het herstel
van de watersnood. Versterkte voor-
raadvorming in het particuliere be
drijfsleven is weinig waarschijnlijk.
Advertentie. Ing Med.)
(Van onze Parijse correspondent)
MADAT DE 300.000 GOED GEWAPENDE SOLDATEN van Ho Tsji Minh liun
offensief in Laos ingezet hadden cn een belangrijk deel van dit gedeelte
van Indo-China in korte tijd hadden bezet, werd de schijnwerper der wereld
belangstelling, die tot nu toe op Korea gericht was, naar dit land van de
Franse Unie overgezwaaid. Men ging namelijk plotseling overal inzien, dat
de Viet Minh de toestand daar practiscli in handen heeft en dat ieder offen
sief van de communistische leider He Tsji Minh onmiddellijk bekroond zou
worden, ondanks het feit, dat de Fransen hier met een strijdmacht van
400.000 man de wacht houden. De slechte berichten, die de laatste weken
uit Laos in Parijs binnenstroomden, hebben wat men noemt het schandaal der
piasters opnieuw doen opleven. Wil men enkele vooraanstaande Parijse bla
den geloven, dan kost dit schandaal Frankrijk dagelijks vijf millioen guldens.
Wat echter veel ernstiger is, is het feit, dat de Vict Minh, via deze ellendige
geschiedenis in staat geweest is om heel zijn communistische leger met
modern Amerikaans materiaal uit te rusten. In 1946 beschikte Ho in totaal
over 15.000 verouderde Franse geweren cn een dozijn 75 mm kanonnen. Thans
beschikt hij over dc modernste wapens. Men heeft eerut gedacht, dat deze»
wapens door China cn Rusland geleverd waren. Dit is voor een deel ook wel
zo, maar Ho heeft een gedeelte ervan in dollars moeten betalen.
die men terugstuurde naar Saigon,
waar men er 100 piasters voor ont
ving. Zo werd op iedere operatie
100% gewonnen. Aangezien er bij het
Indochinese deviezeninstituut vaak
een zekere medeplichtigheid bestond,
was het transfereren van piasters vol
gens de officiële koers in franken,
vooral voor enkele grote firma's, niet
erg moeilijk. Het gevolg was, dat het
belangrijkste werk van deze firma's
bestond uit deze misdadige geldhan
del en dat de Franse staat enorme be
dragen aan dollars verloor.
Hoe heeft de Vietminh van deze
situatie kunnen profiteren? Heel een
voudig. De gangbare munt in heel
Indo-China is de piasier, die door de
Franse staat gegarandeerd wordt. In
de gebieden, die Ho Tsji Minh bezet,
zijn deze piasters ook in omloop. Nu
heeft de Vietminh, niet alleen in zijn
eigen gebied, maar vaak zelfs in het
door de Fransen gecontroleerde land,
een zware belasting in piasters. Met
deze piasters koopt Ho dollars voor
50 piasters per stuk, waarvoor hij het
Amerikaanse geld bij geldhandelaren,
die vinden, dat geld nooit stinkt, he
gemakkelijk krijgt. Met deze dollars
kopen de Indochinese communisten in
Hongkong of in Manilla modern oor
logsmateriaal. Aangezien Frankrijk voor
iedere, zich bij een buitenlandse bank
bevindende, piaster 17 francs moest
betalen, verloor Frankrijk ook op deze
operaties weer 8.50 francs per piasier.
|\/[EN VRAAGT zich natuui-lijk af, hoe
het mogelijk is, dat dit schandaal
zo lang heeft kunnen bestaan en nog
altijd doorgaat. Volgens het socialis
tisch Parijse blad Franc Tireur komt
dit, omdat er in Indo-China, maar ook
in Frankrijk, erg veel invloedrijke
personen bij betrokken zijn. De Fran
se minister van de overzeese gebieds
delen, Letourneau, heeft wel gezegd,
dat het schandaal sterk overdreven
wordt, maar in Frankrijk heeft men
toch wel algemeen de indruk, dat men
hier met een bijzonder vieze geschie
denis te maken heeft. Is het onder
deze omstandigheden niet te begrijpen,
dat heel wat Indochinezen in Ho Tsji
Minh niet in de eerste plaats de ver
tegenwoordiger van het communisme
iii het land zien? In de door Frankrijk
beschermde regering van keizer Bao
Dai hebben maar bitter weinig Indo
chinezen vertrouwen.
ELKE
schenkt U 36x rookgenot
Want....
in iedere RICHMOND
rijn verwerkt de edele
"SL0W-SM0KE"VIRGINIA
tabakken, afkomstig
van de«beroemde
WINSTON-SALEM FIELDS USA
dut
