tmm
De Vergeten Categorie
over moderne kunst
dit jaar
HYC?
BRYLCREEM
raverijente
hilversum
PODENT"»" "L™;""'*
Mel VELPON zie je er geen barst van! VKAM 9t fUtSTE 8008*1
x i s s 18 a
Om het geluk van Peter
Modern geverf
F "BS 's Gravenhage.
Zonsondergang
Onderbewustzijn
Sfeer is primair
Mens en kunst
£ft tiu de, 28de, kw-edie
Geestelijk beeld
Rijke oogst
Pim, Pom en de Wonderlamp
voor mooi, gezond haarl
door Kitty Lessels
Luister eens naar
Radioprogramma
VRIJDAG 15 MEI 1958
PEN STROOM VAN BRIEVEN bereikte mij deze week.
Ondanks de dreigende eind- en overgangsexamens, on
danks de bollenvelden, de bloeiende Beemster en de stra
lende zon, hebben tientallen jonge mannen hun pen ge
grepen, zich rekenschap gegeven van wat de moderne schil
ders villen en hun mening op papier gezet. En, tot mijn
grote vreugde, bleek ook nu weer, dat men zich van een
ingewikkeld probleem niet met een oppervlakkig en hoog
moedig oordeel afmaakt, maar tracht te doorgronden, wat
het wezen van het fascinerende verschijnsel is. Natuurlijk
zijn er inzenders, die zich hebben geërgerd aan de gede
formeerde figuren of de „onbegrijpelijke" voorstellingen
der moderne kunstuitingen en deze ergernis ontladen in
een vonnis. Zo schrijft Frans van Hilst, leerling van de
Kweekschool voor de détailhandel te Amsterdam (15 jaar):
„Kunst?", aan mijn laars! Ik geloof er niets van. Een
paar schots en scheef getrokken lijnen, twee ogen en een
mond, liefst nog met felle kleuren. Dat kun Je toch niet
mooi vinden? En toch heet het „Kunst". Hoe kan dat? Het
ligt mijns inziens hier aan: al het nieuwe, dat een schil
der brengt, is kunst en je moet het mooi vinden, al is het
nog zo afgrijselijk door de wanstaltige figuren. Vind je
het niet mooi, dan ben Je ouderwets en ga je niet met je
tijd mee". En Bep Bouwmeester uit Zaandam (17 jaar) is
het daar mee eens:
„Ik kan de tegenwoordige schilderkunst niet roemen.
Waarom zijn de schilderijen van Rembrandt, Rubens, Hals
en zo vele anderen zoveel mooier dan de werken van
Picasso en anderen, van wie ik de namen niet weet? Zien
de schilders de schoonheid van God's natuur niet meer, en
waarom schildert men de personen niet zo als ze zijn? Als
men niet schilderen kan, dan moet men het ook niet doen,
dat is ten slotte met alles zo. Ik wil niet zeggen, dat ze
allemaal niets kunnen, want dan zou ik liegen. Er zijn ge
rust vele goede werken onder. Maar ik heb een werk van
Picasso gezien, dat een hoofd moest voorstellen, maar het
leek meer op een sigarenkistje dan op een hoofd; dat is
nu maar een voorbeeld, maar er zijn zo vele dingen, waar
aan men werkelijk niet kan zien, wat het betekent".
En Fred Bijijes uit Alkmaar (18 jaar) meent: „Als kleu
rencombinatie kan het wel aardig zijn, maar als schilderij
vind ik het totaal geen nut hebben. Wat denken die schil
ders nu, dat ze heus zoiets moois in elkaar gewrocht heb
ben, of zijn ze uit verveling een beetje gaan spelen met
verf en penseel? Ik weet het niet, maar als ik toch kiezen
mocht, geef mij dan maar iets van b.v. Rembrandt en laat
dan die moderne, kleurrijke uitspattingen van onze heden
daagse schilders aan die hogere geesten na, die blijkbaar
met zo'n grote fantasie geboren zijn, dat zij het wei mooi
vinden. Maar toch heb ik respect voor die schilders, die,
ondanks alle critlek, die zij op hun werk te Incasseren
krijgen, toch doorgaan met het werk, dat hun bekoort".
'ilton (op de achtergrond
voor Wilton werd.
verker)
:en dat het landskampioenschap
komen. Want, gedwongen om
i HHYC het in de uitwedstrijd
spel en daar de Hagenaars
en zien we dit jaar de titel bij
i fout maakte.
1 door SCHC in een beslissings-
iotie naar de 3 e klasse tot een
2e klasse door de uitwedstrijd
daan. dat in de gewone comps
itkwam in de afdeling van Alk-
en onderaan eindigde, degra.
naar de 2e klasse. Tegen Bi
kon de ploeg het niet verier
n dan 2-2, rust 1-1. Be Fait?
lus promotieklasser en verspeul
1 Zondag een punt tegen Voor
dan promoveert Hilversum
le Promotieklasse,
ir 2 4 2 2 0
sum 3 4 2 1 1
r 3 111
aan 3 0 2 1
;n 4 0 2 2
r de promotie 3e kl./2e kl. deel
es knap werk door de uitwee
tegen Hudito te winnen, terwijl
ieg daarbij nog het voordeel nai
MHC 6 en Strawberries tegen
met 1-1 gelijk speelden en dui
een punt verspeelden.
2 6 2 1 1 0 3 4-'
es 2 1 1 0 3 4-j
'b. 2 2 0 2 0 2 3-
o 2 0 0 2 0 3—5
r de promotie-competitie 4e M
speelde Terriers in Amsterdan
met 2-2 tegen Amsterdam 1.
Amsterdam 7 jl. Zondag V!"
:leon 3 verloren, dan was dit g
spel voor de Alkmaarse plo'
ende om naar de 3e klasse
overen. In het andere gf
te worden afgewacht wat Am;,
am 7 a.s. Zondag te Hilversum i
6 SS
5 6-5
3 4-4
2 3-4
2 3—5
oi won op eigen veld met 4-0 vul
t en werd daardoor landskait'
ie bij de dames.
3 3 0 0 6 12-4
3 2 0 1 4 Hl
uitslagen van de gehouden drave
Hilversum luiden:
ROPA PRIJS (1). 1 Redloff Wb t:
ng) km tijd 1.29.8; 2 Quadruped
tus Spencer. W. f 1.90. P. f 1'1U|
f 1.50. K. f 4.40, C.c. f 4.70.
IIEPRIJS. 1 Peter Scott (T. A. v.
km tiid 1.30; 2 Paul b.; 3 Osem»
W. f 5.20. P. f 1.90, f 1.80, t 3d
12.10. C.c. f 6.50.
IOTE FEESTPRIJS (1): 1 Louis h
Jl. Smit) km tijd 1.24.5; 2 Marry -I
i; 3 P. Louis 2. W. f 5.60. P. f 4
,0, 1 3.60, K. f 15.10. C.c. f 15-lv
IOTE FEESTPRIJS (2): 1 New Sj*«
(N. Oosting) km tijd 1.23.8; 2
Irogor; 3 My Darling. W. f
10, f 1.90, f 1.60. K. f 22.70. C.c
JSTRALIEFRIJS1 Oosting'» lieTve'ïl
A. Borst) km tijd 1.28.3; z N»"®
3 Overste v. Fresena. W. f S'1"'
70, 2.20, f 2.30. K. 7.80. C.c.
ERIKAPRIJS (1): 1 Orkaan O (Jtj,
ger) km tijd 1.29-1; 2 Oscar; 3
icott. W. 2.00. P f 1.30, 2"u'
K. f 10.80. C.c. f 9.40.
JROPA PRIJS (2): 1 Romeo SPe°jl
(W. H. Geersen) km tijd !-3'' f
Vadis Duluth Z; 3 Parrino r-
50. P f 1.20, f 1.30, 1.40. K.
3.30.
FRIKAPRIJS (2): 1 Flaysier
mberg) km tijd 1.28.4; 2 Par® 6q
I C.; 3 Quita Hanover. W. f 2°' 'ct
00, f 1.40, 2.40. K. H2-9U
10. „j
IN ALE GROTE FEESTPRIJS- 1
in (R.' Hamming) km tijd 1-
is Fh.; 3 New Spencer. W. 1
1.40, f 1.80, 1.40. K. f 6.20.
LIET IS DUIDELIJK, dat deze sehrlj-
vers uitsluitend door gevoelsreac-
ties worden beheerst en in het realis-
me blijven steken: een schilderij moet
de werkelijkheid zo nauwkeurig mo
gelijk „eergeven, men dient onmid
dellijk te kunnen zien, wat ze voor
stelt. Wij mogen hen wel even herin
neren aan het woord van Multaculi,
dat de realistische kunstenaar dan be
neden een scheerspiegeltje staat, omdat
het laatste de realiteit veel nauwkeu
riger aangeeft dan een schilder het
ooit kan doen. Zij vergeten bovendien,
dat de kunstenaar zijn visie op de wer
kelijkheid geeft, dus in het kunstwerk
iets van zichzelf legt, dat niet in de
werkelijkheid is terug te vinden. Dat
vergeet gedeeltelijk ook P. B. S. Kat,
van wie we de volledige brief opne
men: ook hij behoort tot degenen, die
de moderne kunst niet kunnen waar
deren en hij formuleert zijn mening
voortreffelijk. Toch komt in zijn in
zending een nieuw element te voor
schijn: hij heeft de mogelijkheid ver-
I onderstelt, dat de schilder „denkbeel-
den" wil uiten en daardoor vormt hij
de brug naar de groep van schrijvers,
die zullen volgen.
ALS ANTWOORD op de 27ste kw^.3-
tie schrijf ik u het volgende;
Ik heb er al vaak naar verlangd om
eens mijn mening over de moderne
„schilderkunst" naar voren te brengen.
Volgens mij is het woord schilderkunst
voor dit moderne „geverf" niet juist,
want schilderkunst is de kunst, waar
bij denkbeelden of op waarneming be
rustende voorstellingen in lijnen en
kleuren op een vlak worden weerge
geven. Nu wordt bij de moderne schil
derkunst ook lets in lijnen en kleuren
>p een vlak weergegeven, maar de
lenkbe^lden of de op waarneming be-
ustende voorstellingen zijn in negen
'an de tien gevallen onbegrijpelijk.
Aeestal bestaan de moderne schilderij
en uit een chaos van lijnen, punten en
Brieuren, waaruit je moeilijk een voor
stelling kan vormen.
I_ Ik vraag mij af, in welke geestestoe
stand de schilder zich wel moet bevin
den. wanneer hij zo'n werk schept.
•Misschien proheren ze juist door die
onbegrijpelijke werken de aandacht
van het publiek te trekken.
De moderne schilderkunst trok voor
het eerst mijn aandacht door het schil-
Ederij „Vader en Zoon" (het had net zo
goed „Moeder en Dochter" kunnen
voorstellen), waarvoor een grote geld
prijs was uitgeloofd. Dan begin je toch
soms wel te twijfelen, of het misschien
een tekort aan inzicht is, dat je zo'n
schilderij niet begrijpt. Want waarom
zou men er dan zoveel geld aan beste
den? Zijn dan misschien degenen, die
de prijs uitloven, ook niet helemaal
normaal? Ze zeggen, dat je een schil
derij moet léren zien, maar dan zal
het toch wel een" hele tijd duren, voor-
oat je een modem schilderij leert zien
(alsje het ooit leert zienl.
Bij het schilderij de Visvrouw ziet
men een vrouwenfiguur met een mis
maakt gezicht, een misvormd lichaam
en verwrongen ledematen. Is dit niet
een belediging van het menselijk li
chaam? Zo zou ik nog meer schilderij
en kunnen opnoemen, maar het komt
allemaal op hetzelfde neer.
Naar mijn mening moet een schllde-
'ets voor de mens betekenen, hij
moet er van kunnen genieten en zo
ï'jn geestelijk peil verhogen. Bij de
moderne schilderkunst ontbreekt dit
geheel. Men begrijpt het niet, maar
'acht er om, kortom de schilderijen
Worden voor het publiek waardeloos,
fik houd erg van schilderijen, maar
Wanneer ze zulke wanstaltige figuren
afbeeldingen voorstellen, dan kan
ik in die schilderijen niets anders zien
aan het „geverf" van een abnormaal
"emand.
P. B. S. KAT,
Iwnl' Soestdijksekade 469,
WIM LUINGE, die, niet helemaal ten
onrechte, ietwat geprikkeld is door de
min of meer aggressieve toon van Hans
Kaper uit het vorige artikel, gaat een
«tap verder:
le. Probeert de schilder z'n indrukken
en gevoelens in mooie kleurcombina
ties en vormen vast te leggen op het
hnnen doek, en lukt hem dat, dan is
ïo n man een kunstenaar. Ik voor mij
vind echter, dat als men onder zo'n
Ischilderij vermeldt, dat het iets uit-
oeeldt, men dit beeld dan ook werke
lijk in het schilderij moet kunnen te
rugvinden.
2e. Als een schilder echter een paar
strepen en stippen in de gekste kleuren
op het doek zet en daaronder dan ver
meldt, dat dit schilderij een zonsonder-
H— gang is, of zoiets, dan kan ik de mo
derne schilderkunst niet waarderen".
Hier gaat het niet meer om uitbeel
ding van de werkelijkheid, en zelfs
niet over de vormgeving van „denk-
beelden", maar over indrukken en ge
voelens, die de kunstenaar „zichtbaar1
tracht te maken in lijnen en kleuren
we verlaten dus het naturalisme en het
realisme en zelfs het symbolisme en
komen tot de aanvaarding van impres
sionisme en expressionisme. Alleen
onder een compositie van lijnen en
kleuren „zonsondergang" zet, heeft hij
niet de pretentie, de zon zelf uit te
beelden noch de kleuren weer te ge
ven, die de hemel bij dalende zon sie
ren: hij geeft alleen de stemmingen
weer, die zo'n zonsondergang in hem
heeft gewekt. En zoals een componist
dat zou doen in muziek, dus in klan
ken, doet hij het in een spel van kleur
en lijn, de middelen, waarvoor hij als
schilder de gevoeligheid bezit en die
hij dus aanwendt om vorm te geven
aan wat vormloos als aandoening in
hem leeft. Dit inzicht breekt, min of
meer duidelijk, door in brieven van
Ellen Bart, Ben Strijbis, Peter Minnes-
ma, Hildo Wesdorp, Simon Zwaan, J.
D. van Wijngaarden, Hans Kaper, Ja
cob Balder, Hans Eeinders, Grietje
Prins, Henk Jellema, Ria Bosch en vele
anderen. Liefst zou ik ze allemaal
plaatsen ik moet mij helaas tot drie
stukken bepalen. Allereerst krijgt El
len Bart het woord:
„HOE DENK JE over de moderne
schilderkunst. Ja, dat is een moeilijke
vraag. Heel veel jongeren en natuur
lijk ook ouderen staan er een beetje
vreemd tegenover. Zo'n doek, bekrast
met felle kleuren en strepen, en hier
en daar een paar fikse verfspatten,
waaronder staat: Compositie, of iets
dergelijks, alsof de kunstschilder denkt:
,Nu, ze zoeken het verder zelf maar
uit".
Daar stond je bij de eerste kennis
making een beetje raar tegenover. Is
dit nu kunst, moet je dit nu mooi vin
den, of heeft de schepper van dit
doek ons een beetje in de maling wil
len nemen, of had hij nog wat restjes
verf, en een paar smerige penselen? Je
weet het niet. Het enige wat je doet is
je schouders ophalen en een beetje im
beciel, grijnzen. En je loopt verder,-zon
der er iets van begrepen te hebben,
zonder er iets van mee te nemen in je
hart, zonder dat het enige ontroering
bij je achter laat. Zo ging het met mij
en zo zal het met heel veel mensen
kinderen gegaan zijn.
Nu ben je met die wanstaltige figu
ren wat vertrouwd geraak;. Je gaat
eens op je gemak het schilderij bekij
ken. Dan krijg je soms een weemoedig,
angstig, beklemmend of vrolijk gevoel
over je.
Wat dat gevoel veroorzaakt? Is dat
een bepaalde kleurschakering, een be
paalde lijn die iets in je wakker schudt?
Of word je herinnerd aan iets uit het
verleden, waar je bang voor was of
blij? Ik geloof, dat dit de bedoeling van
de schilder is geweest, dat het iets te
voorschijn roept uit je onderbewustzijn.
Zo'n schilderij moet je ondergaan,
ieder mens voor zich, ieder mens an
ders, elk op zijn eigen manier. Maar
wat je beslist niet mag doen, is er om
lachen, omdat je het niet begrijpt. Be
denk, dat er honderden mensen zijn,
die er van genieten, en beschouw het
dan niet, als een gemis in het schil
derij, maar in jezelf, in je gigen ver
beeldingskracht, in je eigen fantasie.
De moderne schilders maken het ons
niet gemakkelijk!"
ELLEN BART, 15 jaar, ULO 3A,
B. Bottemannestraat 35, Alkmaar.
Als tweede van deze
H.B.S.-er uit Alkmaar;
groep een
„DE MODERNE schilderkunst staat
tegenwoordig in het middelpunt van de
belangstelling. De meeste mensen ver
oordelen deze kunstvorm. Dit zijn de
mensen, die alleen iets kunnen appre
ciëren, wanneer het In hun dikwijls
zeer kleine wereldje past. Zo gauw iets
buiten dit alledaagse valt, (denk aan
de baard van de vorige keer) begin
nen ze stom te grinniken en trachten
ze het belachelijk te maken.
Deze handelwijze duidt volgens mij
op zwakte. De mensen die de moderne
schilderkunst kunnen waarderen zijn
geestelijk zover ontwikkeld, dat zij in
staat zijn de gedachten en gevoelens
van de kunstenaar uit zijn werk te
kunnen begrijpen en meevoelen.
Bij de moderne schilderkunst ls de
sfeer primair. De kunstenaar is zover
gevorderd, dat h(j deze sfeer kon op
wekben zonder voorwerpen of figuren
uit ons dagelijks leven te gebruiken.
We kunnen ons om de houding van
de tegenstanders wel kwaad maken,
maar het is beter te beseffen dat alle
kunst slechts voor een kleine groep is,
want zo gauw de kunstenaar zich aan
past aan de verlangens van de massa,
kan men niet meer van Kunst spreken.
PETER MINNESMA, 5e R.H.B.S.,
Sint Pancras.
En tenslotte een lyceïste uit Hoorn:
De geschiedenis der Kunst ln het alge
meen begint daar, waar de geschiedenis
der mensheid een aanvang neemt. Ge
durende die duizenden jaren hebben er
in de beeldende-, literaire- en toon
kunst Ingrijpende veranderingen plaats
gevonden. Er kwamen nieuwe vormen,
verbeteringen, en bijna altijd werden
ze door de mensen die toen leefden,
met argwaan en zonder veel waarde
ring ontvangen. Pas jaren later kon
men werkelijk van deze „moderne"
scheppingen genieten.
Ik geloof dat dit het lot ls van Iedere
nieuwe stroming in welke Kunst dan
ook. Men staat er aanvankelijk vreemd
tegenover. Als zodanig beschouw ik
de moderne Kunst. ook. hoewel er na
tuurlijk heel goed sprake kan zijn van
de eerste (en misschien nog minder ge
slaagde) stappen naar een nieuwe
stroming toe.
Ben je van mening, dat kinderen bij overtredingen gestraft moeten
worden? Zo Ja, hoe? Deze vragen te beantwoorden: a. voor kleuters,
b. voor kinderen van de lagere school, e. voor leden van de vergeten
categorie. Brieven uiterlijk Maandag verzenden aan D. L. Daalder,
Komlaan 8, Bergen (N.-H.)
De vraag luidt: „Hoe denk je over
de moderne schilderkunst, dus over
schilderijen met wanstaltige figuren en
afbeeldingen, waarvan je niet weet wat
ze betekenen?"
Wel, ik houd meer van een mooi
schilderij, een schilderij waarvan ik
weet hoe je het op moet hangen en
wat het voorstelt- En als ik langer dan
een uur naar een tentoonstelling ben
geweest van abstracte schilderkunst,
dan heb Ik er schoon genoeg van.
Maar toch.... zoals een muziekstuk
door klanken een blijde verdrietige
stemming bij je op kan roepen, zo kan
een schilderij dit door kleuren en vor
men. Is het dan wel zo noodzakelijk,
dat je kunt zien wat het is? Is het niet
voldoende dat je voelt wat de schilder
ongeveer met zijn werk wilde zeggen?
We zeggen zo verschrikkelijk gauw
dat we iets niet mooi vinden. En waar
om? Omdat het niet is zoals we het
vroeger in ons prentenboek zagen of
als de schilderijen die thuis aan de
muur hangen. Bekijk een modern schil
derij niet met eritische ogen, maar ga
er voor staan en laat het eens rustig
op je Inwerken. Misschien kun je er
dan, naast Rubens en Van Gogh, toch
enige waardering voor vinden.
Hoogachtend Lydia de Bruyn
Westfrlese Lyceum klasse A 4
DE KRANT heeft geen ruimte ge
noeg om deze uitingen aan te vullen
met een groot aantal citaten, hoe sterk
de verleiding ook is. Maar uit 't merk
waardige stuk van Henk Jellema (4e
klas HBS Alkmaar) neem ik toch nog
een deel over:
„Wat ls de (vermoedelijke) norsprong en
opbouw van de abstracte kunstwerken?
De kunstenaar verkeert in een zekere
geestestoestand, die hij kan samenvat
ten - nog steeds geestelijk - tot een
beeld. Ook kan een abstract begrip een
zekere werking op de kunstenaar uit
oefenen en omgezet worden tot een
beeld. Nog een mogelijkheid: de wer
king van 't begrip, past bij, gaat samen
met de geestestoestand.
Het een 'en ander moet geuit worden
ln een vorm die het gedachte geestelij
ke beeld zo dicht mogelijk benadert.
Daarvoor zijn alledaagse figuren te
zwak of te geijkt; een nieuwe weg dus
in, 'n nieuw gebruik van de materialen
lijn en kleur. In de zichtbare uiting
ontstaan, dan kan dit niet anders dan
kunst zijn, die, benaderd moet kunnen
worden. Met moeite, meer dan gewoon,
een vasthouden aan bekende dingen
is niet mogelijk, hoogstens ls er een
uitgangs- of rustpunt in de vorm van
evenwicht, hoewel niet altijd. Even
wicht kan n.l. bewust of onbewust een
steeds groeiend schema voor de te no
teren vormen zijn .wat wel verlaten
wordt. Genoemde dingen weerhouden
me. over deze kunst een afwijzend
vooroordeel te hebben".
VERMELDEN WE nu nog, dat Slem
Sevenhuysen (4e klas HBS Alkmaar)
van mening is, dat „de schilderkunst
zowel het gevoel uitend als realistisch
moet zijn en niet alleen het pogen, de
gevoelens, welke de schilder heeft, te
uiten", dat Hildo Wesdorp (4de Gymna
sium Hoorn) een schilderij goed vindt
als er mooie, harmonische kleuren op
het doek zijn gebracht" en vermoedt,
dat „de moderne schilders over 50 jaar
of 100 jaar geweldige beroemheden
zullen zijn", dat Van Wijngaarden
(constr. bankwerker uit Heemskerk)
16. „Nog een ogenblikje, Ahmed,"
riep Rosanna, de hoofdvrouw van Emir
Pukkel bin Sukkel, „ik ben zo klaar. Ik
moet alleen nog je bureau wrijven."
Buiten klonk een harde roffel op de
deur en Rosanna hoorde de stem van
haar man die woedend riep: „Je weet,
dat ik niet hebben wil, dat je aan
mijn bureau komt. Mijn bureau ruim
ik zelf op! Vooruit, doe open die deur!"
„Direct, lieve Ahmed," antwoordde
Rosanna, terwijl ze in zichzelf mopper
de: „Nou, dat is wel te zien ook, dat hij
zelf altijd zijn bureau opruimt. Nog
nooit heb Ik zo'n rommel gezien, het
werd tijd, dat er eens een vrouwen
hand aan te pas kwam!" Met vlugge
gebaren haalde ze de wrijflap over het
bureau en toen ze in een van de hokjes
kwam, hoorde ze plotseling een klik.
Zonder het te weten had zij op een
knopje gedrukt en een vakje op het
schrijfblad sprong open. „Aha, nu snap
ik het!" riep de hoofdvrouw van da
emir. „Nu snap ik waarom ik niet aan
zijn bureau mag komen. Meneer heeft
een geheim vakje in zijn bureau. En
daar bewaart hij natuurlijk zijn geld.
Aha, ik zal eens kijken Buiten stond
de woedende emir nog steeds op de
deur te trommelen. „Laat me er ln!"
Maar Rosanna nam niet eens de moeite
om te antwoorden. Ze had een vlugge
greep in het geheime vakje gedaan en
tot haar stomme verbazing kwamen er
geen bankbiljetten te voorschijn, maar
hield zij een oud koperen lampje in haar
hand!
(Advertentie, ing. Med.)
OMDAT
BRYLCREEM het haar een
natuurlijke glam geeft voor
heel de dag;
OMDAT
BRYLCREEM Uw hoofdhuid
gezond houdt, droog haar
en roosvorming tegengaat;
OMDAT
de zuivere oliën
geëmulgeerd zijn voor
«metteloze haarverzorging.
BRYLCREEM
beval
geen gom,
geen zeep,
geen
alcohol
Vraag BRYLCREEM de meest verkochte hatrdressing ter wereld
County Perfumery Co. Ltd, Stenmore, England Imp. J acq. Hot Jr. Amsterdam
(Advertentie, Ing. Med.)
verband ziet tussen de abstracte kunst,
de reïncarnatieleer en de aardstralen,
dat Hans Reinders het „buitengewoon
dom vindt om te spreken van wanstal
tige figuren en afbeeldingen, wanneer
m.en het schilderstuk niet begrijpt", dat
Gr Prins uit Bergen de mensen aan
raadt niet zo vlug te beweren, dat het
gek of raar is", waarmee Ria Bosch
(Chr. Ulo, Alkmaar) het roerend eens
is, dat Simon Zwaan (Rijkskweek
school, Alkmaar) een lans breekt voor
bezoek aan tentoonstellingen en doel
matige voorlichting en meent:,, we
moeten niet van eigen standpunt uit
gaan, maar proberen ons voor te stel
len, waarvan de schilder tot zo n
"hilderii is gekonen: welke gemoeds
aandoening heeft hem er toe gebracht?"
dat ook Hans Kaper constateert: „de
schilder wilde de mensen niet aan het
schrikken maken door wanstaltige fi
guren, maar trachtte uiting te geven
aan zijn gevoelens: hierbij voelde hij
zich niet gebonden aan de lijnen^ noch
aan de kleuren van zijn object", dat
de doordachte en geserreerde stukken
van Balder en Ben Strijbis niet,voor
een korte samenvatting geschikt zijn en
helaas, niet meer in hun geheel kun
nen worden opgenomen, dan moeten
wij wel tot de conclusie komen, dat de
oogst van deze week rijk en vrucht
baar was en mijn dank aan alle jonge
medewerkers groot.
Het verbaasde haar bijna toen hij zei:
„Ik twijfel er in 't geheel niet aan". Zij
voelde dat haar verdedigende heftig
heid onnodig geweest was.
Juist op dat ogenblik klonk er een
wonderlijk geluid van de kant van het
openslaande raam; een zacht, gonzend
geluid, niet makkelijk te definiëren.
Zij draaide haar hoofd om en een uit
drukking van ontsteld medelijden kwam
op haar gezicht.
Het geluid was veroorzaakt door de
wielen, met luchtbanden er om van een
rolstoel. De hefbomen van de stoel
werden gehanteerd door een wezen van
een opmerkelijke, doch onbewogen
schoonheid; 't was een meisje, niet
ouder dan vier en twintig jaar met
hele grote, haast doorborende donkere
ogen, die door je heen en nog veel
verder schenen te kijken. Haar gezicht,
dat volmaakt ovaal was, was bleek met
een zachte en koele huid, net als de
buitenkant van een parel. Heur haar,
dat in twee vlechten op haar hoofd
was opgemaakt, had wel uit ebben
hout gesneden kunnen zijn. Haar stille
mond en kalme ogen waren in tegen
stelling met de een weinig zinnelijke
boog van haar neusvleugels; zij had
kleine oren die dicht tegen 't hoofd
stonden. Zij had een amethist-kleurige
linnen jurk aan, een kleur die haar
goed stond; over haar benen lag een
Spaanse shawl van zware ivoor-kleurige
zijde. Zij was net een lijdende madonna,
zoals zij daar in haar rolstoel zat met
haar gezicht als van een heilige.
De uitdrukking op Lynne's gezicht,
die haar schrik niet verbergen kon,
zou Bryce Garron al hebben doen be
merken wie de kamer ingekomen was
vergeet Wim één ding: Als een schilder j zelfs Indien hij de snorrende wielen
niet gehoord had. Iedereen keek zo,
wanneer zij Beatrice Penda voor de
eerste maal zagen.
Hij, stond op, draaide zie om en riep
uit: ,',Zij zijn hier, Beatrice! Aangeko
men zonder drukte of erewacht, wan
delden ze naar binnen alsof zij van Pes-
cado Bay hier vlakbij kwamen". Hij
draaide zich weer naar Lynne, terwijl
hij een wenkbrauw optrok: „Of kan
Peter misschien nog niet lopen?"
„Neen, maar hij kan prachtig wag
gelen". Hun blikken kruisten zich al
lachende en bleven op eikaar rusten
met eerlijke belangstelling.
Lynne merkte toen, dat de rolstoel
vlak naast haar stond, die was geluid
loos over 't kleed gereden,-bijnA steels-
gewijze; 't was een luxueuze stoel,
heel licht en makkelijk hanteerbaar: een
geschenk een van de vele geschenken
aan Beatrice Pearda van de zijde der
Garron's.
Van dichtbij kon Lynne geen gebrek
ontdekken in dat bijna té volmaakte
gezichtje, waarvan de uitdrukking
steeds dezelfde scheen te zijn: een con
stante, onveranderlijke vriendelijkheid.
Bryce stelde hen aan elkar voor en ver
klaarde „Beatrice is bijna een lid van
de familie en logeert in 't Casa Garron
soms weken aaneen,,.
Beatrice glimlachte, en dat maakte,
dat haar gezichtje eerder treuriger, dan
vrolijker werd. Zij stak har hand uit,
de korte aanraking van har vingers
wai koel. Lynne kreeg een gevoel alsof
zij de bloedeloze hand van een stand
beeld had aangeraakt. Zij keek naar en
voorbij Lynne, een vage blik die op de
een of ander e merkwaardige manier
maakte ,dat je je voelde alsof je totaal
onbelangrijk was. Lynne had nooit
eerder zulk een vriendelijk-vernieti-
gende blik meegemaakt. Haar stem,
diep en langzaam, klonk ook als van
ver-weg; zij sprak alsof zij 't tegen een
verschijning had. De opmerking, die
zij maakte was indirect, zonder dat zij
zelfs een groet uitsprak;
„Ik ben nooit in Engeland geweest,
behalve al lezende of in gedachten".
Toen bracht zij haar vorsende blik
over op 't kind en opeens veranderde
haar gezicht geheel en al. Een oplich
tende, gloeiende blik van bewondering
kwam in haar ogen; 't was alsof sterren
plotseling in een donker meer vielen.
Toch wezen haar gelaatsuitdrukking en
zelfs haar handen smart uit. Lynne zag
die smart en was er verwonderd over.
„Michael's zoon", zei zij. En nog
eens: „Michael's zoon". Niets meer;
haar stem scheen te smoren in haar
door emotie toegeknepen keel.
Zij legde een hand op Peter's beide
schouders, onbeweeglijk en aandachtig,
alsof zij een soort vreemde invloed van
hem onderging, want hij was de zoon
Var Michael Garron. Peter zat op een
draad van zijn wollen bal te zuigen
en keek naar haar met toevallige be
langstelling. En al was hij wellicht de
tussenpersoon geweest, door een soort
geheimzinnig contact dat zij had gelegd
met zijn overleden vader, zijn eigen
kleine persoonlijkheid bleef los van
haar.
„Je bent dat hele lange eind van En
geland naar hier gekomen", zei ze, „en
toch ben je hier geweest sedert de dag
dat wij hoorden, dat Michael doodgeval
len was, geheel en al hier".
Met die woorden, geheel vriendelijk
uitgesproken, had zij als 't ware 't kind
uit Lynne Carrick's hoede gerukt, zij
had de schrijn leeggestolen en die ver
nield; zij had alle banden doorgehakt en
de smart als met voeten getreden; zij
had net zo goed kunnen zeggen: „Hij
hoort slechts in één plaats te zijn en
dat is hier".
Het was alsof een stroom koude lucht
door de open ramen binnenkwam, hoe
wel de dag smoorheet was; en de kou
beroerde de pijnlijke plek in Lynne's
hart. Zij was als bevroren en verstild
en dat gevoel van dreigende vijandig
heid was weer om haar heen.
Peter, de enige die ongevoelig was
voor de tegenstroom van verzet, had
Beatrices halsketting ontdekt iets
aparts v-an hele kleine schelpjes, waar
van elk fijntjes met een bloemetje 'be
schilderd was. Zijn handje reikte er
naar. Inschikkelijk reed Beatrice Pen-
da haar rolstoel dichter bij hem; een
van die wielen stootte tegen Lynne's
voet. „Neemt u mij niet kwalijk", zei
zij, „ik ben nog wel eens onhandig met
mijn stoel, hoewel 'k 'm al veel beter
bestuur dan in het begin. Zij keek op
naar Bryce en haar ogen vroegen hem
dit te willen bevestigen. Zijn gezicht
verstrakte een beetje, maar hij zei
meteen: ,,'t Lijkt net alsof je 'm laat
lópen".
„Lopen",, zei zij en 't was te zien dat
't slecht gekozen woord haar pijn deed.
hoewel haar gezicht de uitdrukking van
geduld zonder wrok bleef houden.
(Wordt vervotp.d)
(Advertentie, Ing. Med.)
MINDER BEKENDE MUZIEK.
We doelen hier op een Engelse
uitzending, waarin we behalve
naar de Vijfde Symphonie van
Beethoven ook kunnen luisteren
naar werk dat we zelden of nooit
horen. Van Janacek, een Tsje
chische componist van wie we
hier practisch alleen de opera
Jenufa kennen, wordt een sinfo-
nietta uitgevoerd, die evenzeer
een sterk „volkse" inslag ver
toont. Van Caplet, een moderne
Franse componist met een voor
keur voor religieuze muziek, volgt
een Ephiphanie d'après une le
gende éthiopienne een drie
koning enverhaal naar een legende
uit Ethiopië geschreven voor
cellosolo en orkest.
(Zaterdag 19.50 over Engeland,
Third Programme, 464 m.)
zaterdag 16 mei
HILVERSUM I, 402 m.: 7.00—24.00 KRO.
7.00 Nieuws. 7.10 Gram.muziek. 7.15
Koorzang. 7.45 Morgengebed en Liturgi
sche kalender. 8.00 Nieuws en weer
berichten. 8.15 Gram.muziek. 9-00 Voor de
hufsvrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Gram.
muziek. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Gra-
mofoonmuziek. (Ca. 10.30 Reportage.)
11-00 Voor de zieken. 11.45 Gram.muziek.
12.00 Angelus. 12.03 Gram.muziek. 12.30
Land- en Tuinbouwmededelingen. 12.33
Lichte muziek. 12.50 Ontvangst Kardinaal-
Legaat te Utrecht. 13.00 Nieuws en Kath.
nieuws. 13.20 Amusementsorkest. 13.40
Gram.muziek. 14.00 Boekbespreking. 14.10
Pianorecital. 14.20 Engelse les. 14.40 Ama
teursprogramma. 15.15 Kroniek v. letteren
en kunsten. 15.55 Promenade-Orkest en
soliste. 16.30 De schoonheid van het Gre
goriaans. 17.00 Voor de jeugd. 18.00 Lichte
muziek. 18.15 Journalistiek weekoverzicht.
18.25 Dansorkest. 18.40 Regeringsuitzen
ding: „Zoeklicht op de Westerse Defen-
sie". 19.00 Nieuws. 19.10 Gram.muziek.
19.20 Pari, overzicht. 19.30 Symphonette
Orkest en solist. 19.50 Liturgische ont
vangst v. d. Kardinaal-Legaat in de Ka
thedraal te Utrecht. 20-30 Kamerorkest.
21.00 Plechtigheden in Stadion te Utrecht.
22.30 Gram.muziek. 23.00 Nieuws. 23.15
Nieuws in Esperanto. 23.2224.00 Gram.
HILVERSUM H, 298 m.: 7.00 VARA,
10.00 VPRO, 10.20 VARA, 19.30 VPRO,
20.00—24.00 VARA. 7.00 Nieuws. 7.10
Gram.muziek. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Gra-
mofoonmuziek. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram.
muziek. 8.55 Voor de vrouw. 10.00 „Tij
delijk uitgeschakeld", causerie. 10.05 Mor
genwijding. 10.20 Voor de arbeiders in de
continu-bedrijven. 11.35 Pianorecital.
12.00 Gram.muziek. 12.30 Land- en Tuin
bouwmededelingen. 12.33 Gram.muziek.
13.00 Nieuws en commentaar. 13.20 Orgel
spel. 13.50 Actualiteiten. 14.20 Instrumen
taal kwartet. 14.45 Boekbespreking. 15.00
Gram.muziek. 15.30 „Van de wieg tot het
graf", causerie. 15.45 Gram.muziek. 16.15
Sportpraatje. 16.30 Orkestconcert. 17.15
Voor de jeugd. 18.00 Nieuws. 18.15 Vara-
varia. 18.20 Dansmuziek. 18.50 Reportage.
19.10 Artistieke Staalkaart. 19.30 „Passe
partout", causerie. 19.40 „Het Oude Tes
tament in deze ttfd", causerie. 19.55 „Defce
week", causerie. 20.00 Nieuws. 20.05 Ge
varieerd programma 22.00 Socialistisch
commentaar. 22.15 Lichte muziek. 22.40
Onder de Pannen", hoorspel. 23.00 Nieuws.
23-15—24.00 Verzoekprogramma.
