odigdheden
USEVELDT
De opstand in Oost-Berlijn was
I gisteren op hoogtepunt
De Zuidkoreanen lieten 20.000
„loyale" krijgsgevangen los
Marie maakt
goede kans
VERRASSENDE WENDING
IN ZAAK-ROSENBERG
West-Duitsland in spanning
Vice-premier Otto Nuschke in
l i Amerikaanse handen
1 Reactie
Onwelkome daad t.o.v.de V.N.
Verlaging van
belastingen
RUSSISCHE TANKS TEGEN BETOGERS
Stakingen in heel
Oost-Duitsland
ROTTERDAM
DE ADSPIRANTEN
N POLITIE
Foto als reddend bewijs
Accoord over de
bestandslijn
Commentaren op de opstand
Parijs en Londen
terughoudend
Oorlogsmisdadigers
spoedig vrij
DE Franse radicale leider André
Marie, die vandaag voor de Natio
nale Vergadering zal verschijnen om
zijn regeringsprogram uiteen te zet
ten, maakt een goede kans om als
premier te worden aanvaard. De
meeste afgevaardigden zijn van o
deel, dat er een eind moet ':omen
aan de reeds vier weken durende re
geringscrisisde financiële moeilijk
heden moeten worden opgelost en er
moet een afvaardiging naar de Ber
muda-conferentie.
Toch uitstel van executie
Rech ter he twijfelt
juistheid vonnis
WEERBERICHT
Donderdag 18 Juni 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN «Oe Jaargang No. 141
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
ombinatie. 29 ct per rol van 14 stuk
>n bezoek te brengen
rde afdeling
ECESSAIRES
lederen uitvoering,
vullingen 6.90
5HANDTASSEN
neest moderne kleuren
'oeringen 3.70
JDERTASSEN
modellen 3.90
:rtas jes
iortering in alle prijzen
98 ct
boodschapnetxen
om in Uw tas mede
len
\SSEN in de meest mo-
kleuren en modellen,
al model 98 ct
EBRILLEN,
nieuwe modellen98dl
ZONNEBRILLEN 24ctf
SBEURSJES 98 cl
SPORTEMONNAIES
Idportefeuille 3.9'
INHERENTRESORS
collectie WS
EFEUILLES 5.90
straat Telef. 4170
riSTEREN DE GEHELE DAG HEEFT OOST-BERLIJN in een staat
van openlijke opstand verkeerd. Duizenden arbeiders van alle
bedrijven hebben het werk neergelegd en onder overneming van de
leuzen, die Dinsdagavond bij de eerste demonstraties waren aangeheven,
grote 'betogingen gehouden in de omgeving van de grens met de
Westelijke sectoren van de stad. De Russen hebben gisteren volledig
de verantwoordelijkheid voor de handhaving van de orde en voor het
dempen van de opstand aan zich getrokken. Niet alleen werd de staat
van beleg afgekondigd en is een avondklok ingesteld van 's avonds
negen uur tot 's ochtends vijf uur, maar ook hebben Russische militairen
zich met tanks en machinegeweren tegen de demonstranten gekeerd.
Aan de grens met West-Berlijn hebben zij bovendien het vuur gericht
op een menigte, die op een afstand de gebeurtenissen ten Oosten van
de Brandenburger Poort gadesloeg. Het gevolg was dat verscheidene
personen men spreekt van tien tot twintig werden gewond. In
totaal zijn er thans zeven personen gedood en zeker een honderdtal
gewond. Zeer vele gewonden zijn door het Westberlijnse Rode Kruis
naar een ziekenhuis in het Westen der stad overgebracht. Dr Otto
Nuschke, Oostduits vice-premier en voorzitter van de christelijk-
democratische partij in de Oostelijke zone, is door demonstranten naar
West-Berlijn ontvoerd. Hij heeft zijn toevlucht gezocht op een politie
bureau en is later voor een nader verhoor aan de Amerikaanse
autoriteiten overgeleverd. Naar verluidt is de stakingsbeweging
overgeslagen naar andere steden in de Oostelijke zone.
GISTERMORGEN begonnen de beto-
gingen en stakingen in Oost-Berlijn
opnieuw. Massa's arbeiders drongen
op naar de Oostduitse regeringsgebou
wen /met de bedoeling, deze te be
stormen. Barricaden en ruiten van
staatswinkels werden ingeworpen,
rode vlaggen verbrand en een politie-
bar aan de sectorgrens in brand
gestoken.
Steeds groter werd het aantal be
togers. Telkens sloten zich nieuwe
jKLACHTËNI
,tis „ultox"-brochure
gestraat, Alkmaar. Tel. 3414
te Rotterdam bestaat Pe'
tot plaatsing van ee
a 199.— tot f 214— W"
;elijk van de leeftijd. By
t na 1 jaar salaris 249
maximum na 8 jaar
318"
sen: Leeftijd 21 tot 23 j
75 m., behoorlijke alge»
e een bril dragen, komen
zenden aan de Hoofdcomw'5
rlaagseveer, Rotterdam.
LJET is zelfs voor de bevoegde waar-
nemers ter plaatse uitermate moei
lijk zich een nauwkeurige voorstelling
te maken van de wilde gebeurtenissen
van de laatste dagen in Oost-Berlijn en.
in Oost-Duitsland. Want van belang is
beslist niet de vraag waarom de
arbeiders in Oost-Berlijn begonnen te
demonstreren. Het probleem, dat het
Westen zo vlug mogelijk moet trachten
te doorzien, is, wat de Russen kan
hebben bewogen lijdelijk toe te zien
hoe communistische regeerders door een
troep demonstranten in hun chemise
werden gezet! De beruchte Volkspolitie,
bepaald niet bang van hardhandig op
treden, had volgens de berichten kenne
lijk opdacht de handen op de rug te
houden.
De eerste vraag rijst: Was deze
demonstratie de Russen, die sinds enige
tijd bezig zijn Oost-Dui'tsland vrijer te
laten, misschien welkom?
En een tweede: Hebben de Russen
haar wellicht zelfs georganiseerd, om
met te meer kracht op de waardeloos
heid van de Oost-duitse regeerders te
kunnen wijzen?
De derde kwestie: Is het machtsver
toon met tanks en schietpartijen in de
lucht louter spel voor de galerij?
Wy kunnen het nauwelijks geloven.
Een dictatuur kan tenslotte opstandjes
als thans in Berlijn niet tolereren en..
heeft de middelen om ogenblikkelijk en
hard toe te slaan.
Bij de opzienbarende wijziging in de
Russische houding na Stalin's dood
hiebben wij geschreven, dat er twee
mogelijkheden zijn: d»e machthebbers
van het Kremlin handelen uit de over
tuiging, dat de volkeren onder hun
macht recht hebben op de rente van
het (arbeids)kapitaal, dat zij in de staat
investeerden; zij handelen uit noodzaak,
uit hoofde namelijk van een poging ver
loren macht te herwinnen.
De Russen kunnen uiteraard een
voortgfng van de relletjes niet toe
staan. Zij hebben in hun bezette ge
bieden rust nodig. In hoeverre zuiler
zij thans (voortijdig) gedwongen woi-
den hun ware gezicht te laten zien7
Oos'-B»erlijn kan een streep door hun
politieke plannen betekenen, want dat
de concessies van de laatste tijd dc
bedoeling hebben een komende confe
rentie van de Grote Vier de wind ui
de zeilen te nemen, is evident Kunnen
zij met concessies doorgaan, nu ^erlijnse
arbeiders behalve de toegestoken ene
vinger de hiele hand willen nemen?
jHet zal ontzaglijk moeilijk zijn op
deze vragen het juiste antwoord te
vinden. Vandaar, dat de aangekondigde
bipeonkomst op de Bernrvda-eilanden
miet de dag aan belangriikheM r__
Wint. Daar immers zal het [J
Westen zijn koers bepalen.
groepen stakers bij hen aan en allen
drongen op naar het stadsdeel, waar
de onlusten het heftigst waren, de wij
ken rondom het ministerie van Eco
nomische Zaken en Wederopbouw. De
politie uit geheel Oost-Berlijn was
hier samengetrokken. De menigte
wierp met stenen en eiste het aftre
den van de regering. Politie-auto's
reden in volle vaart op de mensen in
en verwondden er verscheidenen.
Ook voor de Russische ambassade
dromden de stakers samen. Zij be
waarden hier echter het stilzwijgen
en pleegden geen enkele gewelddaad.
In de loop van de morgen wierpen
vele leden van de Volkspolitie hun
gummiknuppels weg en namen de
wijk naar West-Berlijn. Een cordon
Russische soldaten over de Potsdam-
merplatz voorkwam, dat betogers dit
voorbeeld volgden. Duizenden West
berlijnse arbeiders en huisvrouwen
moedigden hier de stakers aan, toen
zij affiches met foto's van bekende
communistische persoonlijkheden af
scheurden en vernielden. Steeds fel
ler keerden de arbeiders zich tegen
de Volkspolitie. Bij herhaling werden
manschappen van dit orgaan door
stakers gemolesteerdeen betoger,
die werd gearresteerd, werd onmid
dellijk door zijn kameraden ontzet.
rVEN na elf uur haalden twee jon
ge arbeiders de rode vlag op de
Brandenburger Poort neer, onder de
ogen van bijna honderd Russische
soldaten. Toen zij beneden kwamen,
werden zij luide toegejuicht en van
bloemen en sigaretten voorzien. Twee
andere arbeiders klommen vervol
gens naar boven, sneden de vlag los
en wierpen haar omlaag, waar de be
togers haar in stukken scheurden.
Een poging, om het zwart-rood-goud
van West-Duitsland te hijsen werd
verhinderd. Intussen eiste de menigte
vrijheid en brood en schreeuwde an
ti-Russische leuzen.
(Zie verder pag. 3)
De betogers rukten allerwege
rode vlaggen af9 die dan op
straat werden verbrand.
Mario Panzarini, een voormalig fas
cistisch soldaat, is vrijgesproken van
deelneming aan terechtstelling in oor
logstijd van een partisaanop grond
van een foto waaruit bleek, dat hij zijn
geweer boven het hoofd van de gefu
silleerde gericht had. De foto was door
een onbekende toeschouwer op het mo
ment van het vuren genomen.
QE ZUIDKOREANEN HEBBEN thans,
op het moment, dat de onderteke
ning van een wapenstilstand weer een
stap naderbij is gekomen tengevolge
van het in Panmoendjon eens worden
over de bestandslijn op grondslag van
de huidige frontlijn, voor een wel zeer
eigenzinnige en verwarrende verras
sing gezorgd. In de afgelopen nacht
hebben de Zuidkoreaanse bewakers
van krijgsgevangenkampen met Noor
delijken naar schatting 20.000, volgens
hen ten opzichte van Zuid-Korea
„loyale", gevangenen vrygelaten. Pre
sident Syngman Rhee zei hedenmor
gen, dat hij het besluit om de niet-
UET SPREEKT welhaast vanzelf, dat
de gebeurtenissen in Oost-Duitsland
in de Bondsrepubliek grote spanning
hebben teweeggebracht en tal van
commentaren uitgelokt. Dr Aden
auer heeft in de Bondsdag een verkla
ring afgelegd, die een aanmaning tot
rust en kalmte inhield en in feite duide
lijk maakte, dat men zowel aangaande
de oorzaken als ten aanzien van het
verder»; verloop der gebeurtenissen vol
ledig in het duister tastte. Wel bieft
Adenauer nog eens de punten opge
somd, waarop de politiek ziiner 'egcring
berust, zoals vrijle verkiezingen in ge
heel Duitsland en vorming van een vije
regering, een vredesverdrag door vrijie
onderhandelingen met een verenigd
Duitsland en regeling van alle grens
kwesties bij het vredesverdrag. Overi
gens verwacht men in Bonn, dat de on
lusten het einde van de huidige Oost
duitse regering inhouden en dat de
Russen minder toeschietelijk zullen
worden ten aanzien van de voorberei
dingen van een conferentie van vier.
Tal van Bondsdagleden zijn naar West-
Berlijn gevlogen, om de toestand van
nabij te volgen.
In Parijs blijft men zeer terughou
dend in hei commentaar op de gebeur
tenissen in Oost-Berlijn. Men heeft de
indruk, dat de autoriteiten in Oost
Berlijn op de hoogte zijn geweest van
de voorbereidingen voor massa-demon
straties, maar dat zij de controle over
het gebeurde hebben verloren.
Londen meent, dat de relletjes wel
li"ht de Sovjet-Unie tot nadenken zul
len stemmen, alvorens zij in Oost
Duitsland de aangekondigde nieuwe
koers gaat volgen. Moskou kan er
immers niet meer zeker van zijn, da
de Oostduitse communisten hun land de
wil van het Kremlin kunnen laten
volgen, nog minder, dat deze geheel
Duitsland aan hun wil kunnen onder
werpen, wanneer eens de vereniging
van beide delen tot stand komt.
Russische tanks r'eden door de
straten van Berlijn, om de beto
gende menigten uit elkaar te
drijven.
communistische krijgsgevangenen vrij
te laten had genomen, zonder het
hoofdkwartier van de Ver. Naties of
andere autoriteiten te raadplegen.
Volgens het hoofdkwartier van de
V.N. in Korea zijn de „uitbraakpogin-
gen", die kennelijk gecoördineerd wa
ren „gedeeltelijk succesvol' geweest.
De gevangenen wierpen de omheinin
gen van de kampen omver. De V.N. h«b-
ben in. Zuid-Korea ongeveer 132.000
krijgsgevangenen. Het merendeel de
zer gevangenen wordt coor Zuidkore
aanse troepen bewaakt. Onder deze ge
vangenen bevonden zich ongeveer
50.000 man, die als niet-communistisch
zijn geregistreerd en die dus na het be
stand aan de hoede van de voorgestel
de repatrieëringscommissie der NV.
zouden worden toevertrouwd.
Volgens bepaalde woordvoerders zon
verdere vrijlating door tussenkomst
van de V.N. zijn stopgezet. Het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse Za
ken weigerde commentaar te geven al
vorens men een officieel rapport had
ontvangen. De Zuidkoreaanse generaal
majoor Won Jong Doek heeft voorts
nog verklaard, zijn ondergeschikte com
mandanten bevel te hebben gegeven
alle kampen over te nemen, waarin zich
anti-communistische Koreaanse gevan
genen bevinden.
De opperbevelhebber van de gealli
eerde strijdkrachten in Korea, gene
raal Mark Clark, heeft generaal-ma-
joor Blackshear Bryan benoemd tot
chef van de militaire wapenstilstands-
commissie der Ver. Naties, voor het
geval deze commissie wordt samen
gesteld. Bryan is op het ogenblik
commandant van het zestiende Ame
rikaanse legercorps in Japan.
In zware gevechten zijn de Zuid
koreanen er met steun van geallieer
de bommenwerpers in geslaagd, de
grote aanval van de communisten in
het Oostelijke deel van de centrale
frontsector tot staan te brengen en
de aanvallers zevenhonderd meter te
rug te dringen. Zij heroverden aldus
de Vinger-bergkam, die zij Dinsdag
moesten opgeven.
Volgens een bericht in het Japanse
blad Mainitsji overweegt Nederland,
spoedig honderd van de ruim tweehon
derd door een Nederlands tribunaal
veroordeelde Japanse oorlogsmisdadi
gers vrij te laten. Al deze veroordeelden
zitten in een gevangenis te Tokio op
gesloten.
Uit Den Haag wordt in dit verband
gemeld, dat Japan, krachtens de bij
vredesverdrag van San Francisco ver
leende bevoegdheid, een aantal zaken
van oorlogsmisdadigers ter herziening
aan Nederland heeft voorgedragen.
Automatische vrijlating houdt dit echter
geenszins in.
Marie kan rekenen op de steun van
zijn eigen partij, van de meeste ge
matigd-conservatieven, van de dissi
dente Gaullisten en van meer dan de
helft van de Gaullisten. De Volksre
publikeinen zullen hun standpuntbe
kend maken nadat zij Marie's uiteen
zetting hebben aangehoord.
Tegengesproken is, dat president.
Auriol zou overwegen af te treden
en zelf een nieuwe regering te vor
men.
lyiede ter verkrijging van de middelen,
waarmee de individu de huurverho
ging moet dekken, heeft de regering
voorstellen gedaan, die strekken tot
vermindering van de belastingen. De
belangrijkste verlaging is wel die van
de Personele Belasting. 40 Procent zal
zij naar beneden gaan met dien ver
stande, dat eerst het grondtarief zo
danig is verlaagd, dat uit de huurver
hoging zelf geen verhoging van de P.B.
2:ou voortvloeien. Dat is tenminste een
teëel bedrag, dat iedereen kan bereke
nen. Bovendien hébben we er allemaal
iets aan.
Dat kunnen we niet zeggen van het
\oorstel tot verhoging van de belasting
vrije minima van de Inkomsten- en
Loonbelasting, gepaard aan een ver
zachting van de laagste tarieven. Een
gehuwde met twee kinderen is bij een
zuiver inkomen van f 2490 volgens het
bestaande tarief een belasting van f 18
verschuldigd. De belastingaanslag begint
nu bij f 2790 en men betaalt dan f 24.
De kinderaftrek voor studerende kin
deren van 25 en 26 jaar zal worden
verruimd; en worden verdubbeld voor
schoolgaande en studerende kinderen
tussen 17 en 27 jaar. Voorts wordt voor
gesteld om de grens, waarboven aftrek
wordt verleend voorbuitengewone las
ten, die nu ligt bij 10% procent van het
inkomen te stellen op 6 procent. De
vermindering van het grenspercentage
met 1 voor ieder kind, waarvoor aan
spraak op kinderaftrek bestaat, wordt
thans een half. Als deze voorstellen in
de herfst zijn aangenomen, zal er heel
wat gerekend moeten worden!
Deze gehele belastingverlaging kost
de schatkist f 170 millioen per jaar. Dat
is niet gering maar het dient gezegd,
dat de „vergeten groepen" voor welke
v/ij in het verleden meer dan eens een
pleidooi voerden er wederom slecht
afkomen. Zij krijgen géén loonsverho
ging of zien haar inkomen procentueel
niet evenredig stijgen. Voor de hogere
inkomens is een procentueel-evenredige
stijging allang voorbij! Vergeten zijn
degenen, die van pensioen leven, ouden
lan dagen met wat spaargeld of „van
Drees" en (natuurlijk) de middengroe
pen. Hun situatie gaat opnieuw achter
uit, terwijl hun lasten (procentueel) na
1945 het sterkst zijn gestegen. Op dit
punt, waarover in verschillende krin
gen uitvoerige rapporten zijn versche
nen, komen wij nog terug.
De regering overweegt tenslotte de
collegegelden te verminderen en de
schoolgelden voor tenminste zes jaar
L O. geheel af te schaffen. De betref
fende wetsvoorstellen zijn evenwel nog
niet ingediend.
Al deze compensaties dekken even
wel de huurverhoging niet. In het na
jaar moet derhalve worden uitgemaakt
hoe een nieuwe loonronde zal uitvallen.
Hierover staat niets vast. Terwijl de re
gering met de bedoeling de werkgele
genheid te verruimen en „het klimaat"
voor intensievere industrialisatie te
scheppen de fiscale lasten voor het be
drijfsleven zegt te willen verlichten door
middel van een complex maatregelen,
dat op deze plaats nog zal worden be
sproken, zal dus ongetwijfeld een deel
der in de bedrijven „vrijkomende gel
den" spoorslags door een algemene loons
verhoging worden opgeslurpt.
Wij achten de combinatie van maat
regelen, zoals de regering ze
heeft voorgesteld, niet bijzonder [71
gelukkig. '-r—
pECHTER WILLIAM DOUGLAS, het jongste Jid van het Amerikaanse
hooggerechtshof, heeft in de zaak van de Rosenbergs voor een
verrassing gezorgd, door het verzoek van twee advocaten om uitstel
van executie in te willigen. Hij heeft geweigerd, een nieuw getuigen
verhoor te gelasten, zoals de verdediging had verzocht. De Ameri
kaanse minister van Justitie heeft het hooggerechtshof verzocht, .het
besluit van Douglas te herroepen. De democratische afgevaardigde
Wheeler heeft aangekondigd, dat hij een wetsontwerp zal indienen om
Douglas in staat van beschuldiging te stellen.
DECHTER Douglas heeft in een ge
drukte verklaring van acht pagi
na's lengte verklaard, dat hij uitstel
wil toestaan, totdat is vastgesteld,
dat de strafbepalingen van paragraaf
10 van de wet op de atoomenergie op
dit geval van toepassing zijn. Dit moet
geschieden door de districtsrechtbank
en het hof van beroep te New York.
Daarna kan de kwestie van een ver
der uitstel worden behandeld door
het hof van beroep of door een lid
van het hooggerechtshof, aldus Dou
glas motivering. Hij twijfelt er echter
ernstig aan, of rechter Kaufman in
dertijd wel het recht had, het dood
vonnis uit te spreken. Dit is name
lijk gebaseerd op de spionnagewetten
van 1947 en riet op de wet die spe
ciaal de atoomspionnage betreft Op
grond van laatstgenoemde mag de
doodstraf alleen worden opgelegd op
aanbeveling van de jury en ii ';en de
spionnage is gepleegd teneinde Ame
rika te benadelen. De jury heeft geen
doodstraf aanbevolen en ook vermeld
de de akte van beschuldiging niets
over het andere punt. Als de wet op
de atoomspionnage van toepassing is,
heeft Kaufman ten onrechte een dood
vonnis uitgesproken,' aldus redeneert
Douglas.
De vijf en vijftigjarige rechter nam
zijn beslissing na een langdurige be
studering van stukken, die hem door
twee advocaten waren overhandigd.
Dezen behoren niet tot de verdedi
ging van het echtpaar Rosenberg en
werden dezer dagen door een New-
Yorkse rechter „indringers en beun
hazen" genoemd.
Verwachting tot morgenavond:
MEER WIND
Veranderlijke bewolking met aan
vankelijk enkele plaatselijke bui
en, maar morgen tijdelijke opkla
ringen. Matige, later af en toe vrij
krachtige wind. in hoofdzaak tus
sen Zuid en Zuid-West. Over het
algemeen iets hegere temperaturen.
VRIJDAG: Zon op 4.19, onder
21.03. Maan op 12 53. onder 0.14.
ALKMAABSCHE COURANT
TARIEVEN;
Advertenties 16 ct p. m.m
Vraag en Aanbod
(alleen 2e hands goederen)
tot 15 woorden 1-—.
elk woord meer 5 cent
Uitsluitend contant.
Abonnementsprijs:
bij vooruitbetaling 2.02
per mnd; 6.05 per kwar
taal, plus incassokosten.
Weekabonnementen 0.49
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. m. koemans
Redactie:
Achterdam 18, Tel. 5»41
advertenties
en abonnementen:
Voordam 11 - Tel. 3320
Postgiro 187294
