Ontploffing in de kruitfabriek te Ouderkerk Franse luchtvaartsalon weer veelbelovend Vier ministers moeten Rhee's daad verantwoorden Grotewohl verklaart zichzelf nogmaals schuldig Internationaal tribunaal wil de zaak-Rosenberg behandelen Nieuwste typen boven Parijs Een dode, een zwaar gewonde De Rosenbergs Donderdag 25 Juni 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 150e Jaargang No. 147 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN IMinister van O. K. en W. Rijkssubsidie voor Nationaal Ballet Posttarieven gaan omhoog Met ingang van 1 Julia.s. Zestienjarig meisje omgebracht Enorme ravage Prof. Kernkamp Zondag naar Australië Zondag in Nationale Vergadering Churchill antwoordt Adenauer Franse kabinetscrisis Laniel aanvaardt opdracht In het belang van de mensheid Ook Fokker present WEERBERICHT Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: H. M. KOEMANS Redactie: Achterdam 18, Tel. 5541 advertenties en ABONNEMENTEN: Voordam 11 - Tel. 3320 Postgiro 187294 ALKMAABSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties 16 ct p. m.m. Vraag en Aanbod (alleen 2e hands goederen) tot 15 woorden 1. elk woord meer 5 cent. Uitsluitend contant. Abonnementsprijs: bij vooruitbetaling 2.02 per mnd; 6.05 per kwar taal, plus incassokosten. Weekabonnementen 0.49 kinderwagen Oudorp 43. 30 x 45 x 110 in 1P. Krugerstraat 2 aanschaf auto pri- Puch '49 tegen elk k bod. Moet weg. 2, Heerhugowaard. its of ruilen voor ,s. Schuiling, van a 28, Heiloo. kano. D. Bus, Wes- canapé toelen, ronde tafel- mag be- ijn. Ook andere an- belen. Brieven ond. v.an dit blad. id voor zakenlied®® gedrukte regelt kop Inbegrepen ce rep meer OJO pjEEL OUDERKERK DREUNDE op zijn grondvesten en talloze ruiten van woningen uit de omgeving sprongen aan scherven, toen gister middag enkele minuten vóór vijf uur met een ontzaglijke knal twee grote ketels explodeerden op het uitgebreide fabrieksterrein van de Koninklijke Nederlandse Springstoffenfabriek nabij Ouderkerk aan de Amstel. De explosie kostte de 34-jarige werkbaas Willem Kruyswijk, [gehuwd en vader van twee kinderen, het leven, terwijl de 36-jarige JA- Hendrikse, eveneens een lid van het ongeveer honderd man tellende [personeel, levensgevaarlijk gewond naar het Onze Lieve Vrouwe gasthuis I te Amsterdam werd vervoerd. Ook Hendrikse is gehuwd en heeft twee kinderen. De ketels spatten met enorme kracht uit elkaar en brok stukken vlogen naar alle kanten weg. Een zwaar uiteinde van een der ketels schoot op geringe hoogte een aangrenzend weiland over, dwars tussen de bomen langs een weg door en belandde op de wallekant van de daarnaast lopende sloot, op ruim tweehonderd meter van de fabriek. De minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen heeft zich na een grondige bestudering van de verschillende voorstellen, die hem dienaangaande zijn ge daan, bereid verklaard een in de gemeente Amsterdam te vormen Nationaal Ballet van Rijkswege te subsidiëren. Op korte termijn zal in overleg met de betrokkenen een commissie worden aangewezen, die te-stond de uitwerking der plannen zal ter hand nemen en daarin lei ding zal geven, totdat het Nationale Ballet een definitief bestuur zal hebben. MU DE BESCHIKKINGEN dienaan gaande ook door de Koningin zijn goedgekeurd, staat het vast, dat met ingang van 1 Juli a.s. de reeds in Januari aangekondigde verhoging van een aantal posttarieven van kracht zal worden. Deze komen er dan aldus uit te zien: Brieven locaal verkeer t.m. 20 gram 7 cent (was 6 cent), briefkaarten locaal 6 ct (5 ct), briefkaarten interlocaal 7 ct (6 ct). Voor gewone en girokwitan- r ties wordt het vastrecht verhoogd van 15 tot 25 cent per stuk. Het pdrt voor brieven naar het buitenland stijgt i van 20 tot 25 cent: het blijft echter on gewijzigd in het verkeer met De West, 1 Nederlands Nieuw-Guinea, Indonesië (zeepost) en met België en Luxem burg. Briefkaarten voor deze gebie den gaan zeven cent kosten-, het port voor briefkaarten naar andere landen wordt verhoogd van 12 tot 15 cent. De prijs van gedrukte stukken, ak ten en monsters stijgt van vier tot vijf cent per vijftig gram, voor kranten, boeken en tijdschriften van twee tot drie cent. Het port voor brailledrukwerken daalt daarentegen van twee tot een cent per duizend gram. Ook de tarieven voor het inklarings- recht ondergaan wijzigingen. Voor briefpostzendingen wordt het twee kwartjes (ƒ0.35), voor postpakketten zelfs een gulden (ƒ0.40). Het aanteken- recht wordt verhoogd van vijftien tot twintig cent, evenals het vastrecht Ivoor postpakketten met aangegeven I vaarde. In verband met deze tariefswijzigin- gengen zullen nieuwe postzegels van zeven cent in gebruik worden geno- I men. Deze zullen het cijfer 7 dragen. De zegelafdruk op de briefkaarten be- toudt de beeltenis van de Koningin. In de toekomst zullen alle frankeer- i zegels in waai den beneden tien cent in het z.g. cijfertype worden uitgege- l Ven. In het riet van een polder nabij Groe nendijk (gemeente Hontenisse, Zeeuws- Vlaanderen)* is Dinsdag het lijk van een zestienjarig meisje gevonden, dat reeds Binds Zondagavond werd vermist. In ver band hiermee is thans de achttienjarige bakkerszoon Van M. te Hontenisse ge arresteerd. Deze heeft bekend het meisje T. D., waarmee hij een verhouding had en dat in verwachting was. te hebben ge slagen. Zij zou bewusteloos zijn neerge vallen. waarna hij haar in het water had geduwd en met riet overdekt. Van M. is gisteren voorgeleid aan de officier van Justitie te Middelburg. SPANJE GAAT LANDMIJNEN VOOR DE V.S. MAKEN Spanje zal landmijnen voor de Ver. j Staten gaan produceren krachtens een cvereenkomst vallend onder het pro gram voor aankopen in het buiten land. De overeenkomst waarbij een be- drag van drie millioen dollar zal zijn gemoeid, zou binnen enkele dagen worden getekend. ONMIDDELLIJK na de explosie wer den brandweer, politie en GGD gealar meerd. Zij troffen op het terrein een grote ravage aan. Overal lagen stukken van de ontplofte ketels, glasscherven en uit elkaar geslagen stenen potten, waar uit zuur wegstroomde. Uit een derde ketel, die door de luchtdruk lek geslagen was, ontsnapten giftige bruine dampen, die zich in dikke wolken over de omgeving verspreidden en een ernstige handicap vormden voor de eerste reddingspogingen. Met vijf tien stralen was de brandweer van Nieuwer Amstel, alsmede die van de fabriek zelf, een kwartier lang bezig deze dampen weg te spuiten. Op het terrein vopd men het stoffe lijk overschot van de werkbaas Willem Kruyswijk. Het noodlot heeft kort voor vijf uur aan zijn leven een einde ge maakt. De ontploffing geschiedde bijna onmiddellijk, nadat om twee minuten voor vijf de fabrieksfluit het voorsig naal voor het neerleggen van het werk had gegeven. De arbeiders maakten zich gereed om naar huis te gaan en Kruyswijk liep juist langs de ketels, op weg naar het kleedlokaal, toen deze explodeerden. Op geringe afstand van Kruyswijk trof men voorts de zwaar gewonde Hendrikse aan, die ijlings naar het On ze Lieve Vrouwe gasthuis in Amster dam werd vervoerd, waar hii onmid dellijk na aankomst werd geopereerd. Reeds meerdere malen hebben zich in deze kruitfabriek te Ouderkerk, be kend onder de naam „De Oude Molen" ernstige ontploffingen voorgedaan. In 1945 kwamen twee arbeiders bij een explosie om het leven en enkele jaren geleden werd een arbeider bii een soortgelijke ontploffing gedood. Dat er ditmaal niet meer dan twee slachtof fers zijn is voor een deel aan een ge lukkig toeval te danken. Een minuut voor de ontploffing was een hele ploeg arbeiders langs de ketels gelopen. Naar wij vernemen vertrekt de mi nister van Overzeese Rijksdelen, prof. dr W. J. Kernkamp, Zondagavond van Schiphol met een lijntoestel der KLM naar Australië. Minister Kernkamp zal Donderdag 2 Juli in Sydney aankomen. De Nationale Vergadering van Zuid-Korea heeft gisteren met 78 tegen 22 stemmen (de rest ont hield zich) besloten eerste minis ter Paik Toe Tsjin en de minis ters van Buitenlandse Zaken, De fensie en Landbouw te verzoeken Zondag voor de vergadering te ver schijnen teneinde te verklaren, waarom president Rhee het gezag van de Ver. Naties heeft genegeerd bij het vrijlaten van de niet-com- munistische gevangenen. Een aanhanger van Rhee, Pae Un Hue, die ook zitting heeft in de speciale commissie van de Ver gadering voor de wapenstilstand, sprak zijn verbazing uit over Rhee's „drastische stap". Deze was wel in overeenstemming met een resolutie van de Vergadering „doch wij moeten weten onder welke om standigheden de gevangenen zijn vrijgelaten, indien dit voorbijgaan van het gezag der Ver. Naties be tekende". Ook de Australische minister van Buitenlandse Zaken, Casey en de mi- Zowel in de Oostberlijnse transfor- matorenfabriek „Karl Liebknecht" als voor de mijnwerkers van een kolenmijn in Bohlen (Neder-Saksen) heeft eerste minister Grotewohl een rede gehouden. Hij zei: Niet alleen de Westelijke pro vocateurs, doch ook wij (de regering) zijn schuldig aan de ongeregeldheden Het aftreden van de regering zou echter geen oplossing betekenen. Wij moeten het volk tonen, dat wij de gemaakte fouten herstellen. Grotewohl gaf toe, dat de „vlucht van honderdduizenden boeren naar het Westen" een ernstige voedselcrisis heeft veroorzaakt. Een be slissende fout noemde h:i de bovenma tige uitbreiding van de zware industrie. Deze is in Oost-Duitsland niet nodig als men zich meer moeite had gegeven voor het herstel van de Duitse eenheid. Grotewohl zei, dat een groot deel der arrestanten binnenkort in vrijheid zal worden gesteld. Ook Ulbricht heeft tot de arbeiders gesproken. Er komen nog steeds berichten over terechtstellingen in Oost-Duitsland binnen. De burgemeester van Dober- nitz, Hartmann, is gefusilleerd, na standrechtelijk vonnis. In Maagdeburg werd een arbeider, die een lid van de Volkspolitie zou hebben gedood, te rechtgesteld. Bij Jena werd een ar beider, die met een gestolen auto wil de vluchten, tot levenslang veroor deeld. De voedseltoestand is nijpend. In Saksen zouden demonstraties worden gehouden omdat de staatswinkels geen voedselbonnen kunnen honore ren. De Britse autoriteiten hebben giste ren bij de Russen geprotesteerd tegen het doodschieten van de vijftienjarige Westberlijnse jongen. Honderden Westberlijners, die in de Sovjetsector waren gestrand, hebben weer mogen terugkeren. Sir Winston Churchill heeft geant woord op een telegram van Adenauer, waarin deze de Westelijken verzocht alles te doen om op vreedzame wijze Duitsland te herenigen. De Britse pre mier zeide zich van de dringende noodzaak der hereniging bewust te zijn en herinnerde aan de Westelijke voorstellen van September 1952 dien aangaande aan de Sovjet-Unie. Deze vormen (Vrije verkiezingen, regering voor heel Duitsland, vredesverdrag). Een opname van het terrein van de ontploffing bij Ouderkerk. In het gebouw links had de nood lottige explosie plaats. Het dak werd totaal vernield. Kapitein C. Knuist nieuwe commandant N.D.V.N. Tot opvolger van de huidige comman dant van het Nederlands detachement Verenigde Naties in Korea, de luitenant- kolonel C. M. Schilperoord, is benoemd de kapitein C. Knuist uit Den Haag. Ka pitein Knuist zal in verband met deze benoeming tijdelijk worden bevorderd tot luitenant-kolonel. nister van Defensie van de Philippij- nen hebben een protestschrijven om trent het loslaten der gevangenen aan Rhee gericht. President Eisenhow et- heeft gisteren met leiders van het Congres de Koreaanse toestand be sproken. Er zijn geen bijzonderheden over deze conferentie beltend gemaakt. De Zuidkoreaanse politie heeft 140 Chinese gevangenen aangehouden, die uit een kamp waren gevlucht. Onge veer 8000 Noordkoreanen. die in Tokio wonen, willen vandaag demonstreren voor de Amerikaanse ambassade en voor het. gebouw van de Zuidkoreaan se missie. De politie vreest botsingen. Op niet-officiële wijze is in kringen te Washington gesproken over een voorstel om de Algemene Vergadering der Ver. Naties bijeen te roepen ter behandeling van de houding van pre sident Rhee. Officiële Amerikaanse kringen zijn op dit moment echter tegen een dergelijk voorstel. Het 50.000 ton metende Amerikaanse slagschip „New Yersey" is gisteren, al vurend, de haven van Wonsan (N. Korea) binnengevaren en heeft er ge- schutsstellingen vernield. Superforten vielen Noordelijke vliegvelden aan. Laniel (gematigd conservatief) heeft gisteravond president Auriol mede gedeeld, dat hij de opdracht om een nieuwe Franse regering te vormen, aanvaardt. Hij verklaarde, dat hij Vrijdagoch tend in de Nationale Vergadering wil verschijnen om te trachten de goed keuring van zijn benoeming tot pre mier te verkrijgen. Laniel zal vandaag zijn besprekin gen met politieke leiders voortzetten. Men verwacht, dat hij zal trachten een regering van „nationale unie" te vor men. Laniel is eigenaar van een textielfa briek in Normandië en hij is, naar men zegt het vermogendste lid van het Franse parlement. Hij staat bekend als een vooruitstrevende werkgever. In 1932 werd hij voor het eerst in het parlement gekozen. Tijdens de oorlog was hij .bij het verzet. NJA wat wij de vorige week over de Rosenbergs schreven, heeft de exe cutie van deze mensen plaats gehad. Elders in dit blad drukken wij een in gezonden stuk af, dat werd samenge steld door het Alkmaarse Comité ter verdediging van de Rosenbergs. Wij kunnen de schrijvers van dat stuk vol komen geruststellen. Wij kennen de zaak net zo goed als zij, maar wij me nen niettemin, dat wij haar op grond van deze kennis niet volledig kunnen beoordelen. Dat zij wèl een oordeel geven, vinden wij niet alleen knap, maar bovendien bijzonder vrijpostig. Zij zullen daarbij geleid zijn door de zelfde mate van opgewondenheid als spreekt uit de redactie van hun inge zonden stuk. Wij achten het alleen van belang een speciale alinea te dezer plaatse aan een kort onderzoek te onderwerpen: „Juist daarom", schrijven zij, „omdat het wel zijn van de gehele mensheid, dus ook dat van de Rosenbergs ons ter harte gaat, is door ons getracht dit doodvon nis te voorkomen, enz." Wat wij nu opnieuw zo uitermate be vreemdend achten is, dat acht jaar na 1945 nog honderdduizenden in Russi sche concentratiekampen aan commu nistische „arbeidstherapie" doen; dat om wat dichter bij huis te blijven zéér onlangs een doodgewone chauffeur uit West-Berlijn standrechtelijk werd geëxecuteerd, terwijl in Leipzig drie jongelui werden terechtgesteld. Wij zullen al die andere doden niet uit hun graven oproepen, maar in Alk maar, zoals elders, werd een comité „ter verdediging van de Rosenbergs" opgericht. Voor mensen, die in ieder geval wat men verder over het pro ces moge denken van zware misda den werden beschuldigd en er schuldig aan werden bevonden. Dat heeft met McCarthy helemaal niets te maken, la ten we dat duidelijk vaststellen. Indien deze comité's hun naam wij zigden en thans de „volksopinie" pro beerden te richten op de gebeurtenissen in het Oosten, dan zouden wij wellicht tot de overtuiging komen, dat er bij hen van enige objectiviteit sprake was. Dit is ons positieve standpunt. Na hetgeen wij vroeger schreven, be hoeven wij hieraan niets toe te HO voegen. De Belgische advocaat Henry Bodson heeft gisteren een uiteenzetting gegeven van de motieven, die hebben geleid tot het oprichten van een internationaal tribunaal te Londen met rechtsgeleerden van wereldnaam, dat zich volgens de normen van het internationale recht wil uitspreken over de zaak-Rosenberg, na kennis te hebben genomen van het volledige dossier. Men wil de schuld van het echtpaar vaststellen of wel een rehabilitatie aanbevelen. Het tribunaal wordt door geen enkele politieke overweging geleid en zal zich niet het instrument laten maken van een weerwraak. Het zal slechts in het belang van de mensheid het recht in zijn hoogste betekenis dienen. Dit mag ook niet worden beschouwd als een onvriendelijke daad tegenover de rechtspraak in de Ver. Staten, aldus de gewezen leider van de Belgische balie. De bekende Belgische rechtsgeleer de betoogde, dat de Amerikaanse justi tie een juridische fout kan hebben ge maakt. Bovendien is de publieke opi nie ernstig geschokt, dit door het feit, dat het echtpaar Rosenberg is veroordeeld op de getuigenis van iemand, die medebeschuldigde was in hetzelfde proces. In internationale rechtskringen wordt een aanklacht van een medebeschuldigde immers fJOEWEL DE „Salon" van Parijs, de enige internationale lucht- vaarttentoonstelling van geheel Europa na de tweede wereldoorlog enigszins aan betekenis heeft inge boet door de shows van de Britse luchtvaartindustrie bij Farnbo- rough, belooft de komende expo sitie en bovenal het vliegfeest, dat 1 en 6 Juli op het vliegveld Le EourgPt" zal worden gehouden, op luchtvaartgebied veel interessants te brengen. Honderdduizenden Fransen en duizenden buitenlan ders zullen aanwezig zijn, niet alleen om de resultaten van de wedergeboorte van de Franse in dustrie te zien, maar ook om in drukken op te doen over de voor hen) nieuwe vliegtuigen, die zijn uitgekozen om de thans in gebruik zijnde toestellen in de luchtmach ten van hun landen le vervangen. HET IS wel zo goed als zeker dat Neville Duke, chef-invlieger van de Hawker vliegtuigfabriek met het eerste productiemodel van de Hawker „Hun- ter" hoven Parijs de geluidsbarrière zal aoorbreken en de daarmee gepaard gaande scherpe knallen zal laten ho ren. (Zo men weet komt Duke met dit toestel ook op 18 Juli naar het vlieg feest op Soesterberg)Ook zal een vier motorig AVRO „Shakleton"-vliegtuig van de Engelse kustbewaking laag over de Champs Elvsees vliegen en daarna laten zien hoe fantastisch steil dit gro te toestel de lucht in kan worden ge stuurd. Voor het eerst za) boven het vaste land van Europa, boven Parijs, te zien zijn 'n straalvliegtuig met driehoeksvleu gel nl. een der beide kleine AVRO-drie- hoeken 707 A, een der voorlopers van de AVRO ..Vulcan" viermotcivestraal bommenwerper met driehoeksvleugel. Op de eigenlijke „Salon" zal o.a. een model te zien zijn van de ontworpen „Atlantic", het AVRO-passagiersvlieg- tuig met driehoeksvleugel,1 dat in vijf uur zal moeten* kunnen vliegen van Londen naar New York. Ook van de Hawker „Sea Hawk"-straaljager voor de marine zal een schaalmodel worden opgesteld. Wat de Franse toestellen betreft, zullen twee als zeer bijzonder aange duide ontwerpen worden geëxposeerd, nl. de „Vatour SO-4050" en de ,SO- 9000 Trident' De „Vautour" (Gier) heeft zeer weinig ruimte nodig om op l te stijgen en geen lange betonnen lan- dingsbanen. De ontwerpster vertrouwt dat dit toestel zich zal kunnen meten met de onderschepjagers. die thans als de beste ter wereld gelden- De „Tri dent" (Drietand) moet in horizontale vlucht gedurende verscheidene minu ten sneller kunnen vliegen dan de ge luidssnelheid en circa 1500 km. per uur halen. Men zou drie dezer toestel len kunnen aanschaffen voor dezelfde prijs als thans een Amerikaanse „Sa- bre" of een Franse „Mystere"-straal- iager Traditiegetrouw komt de Nederland se Fokker Vliegtuigenfabriek op de Salon ook met iets nieuws uit nl. een groot model van de tweemotorige ver- keersmachine F-27. de „Friendship". Ook presenteert Fokker o.a. een mo del van de „Trainer" S.-14, Bezoekers uit heel de wereld zullen met neven producten van Fokker ook kennis kun nen maken, als o.a. modellen van radar- ïnslallaties. een pantry, bestemd voor de nieuwe „Super Constellations" van de KLM. steeds als onbetrouwbaar beschouwd en baseert men zich op een dergelijke aan klacht nimmer als op een bewijs. Wat ook algemene beroering heeft ge wekt in deze zaak is, dat men de Ro senbergs verscheidene keren heeft aangeboden hun het leven te laten, in dien zij bereid waren te verklaren met wie zij hadden samengewerkt of wie de spionnage in de Ver. Staten organiseerde. Deze omstandigheid doet bij inter nationale juristen twijfel ontstaan over de graad van schuld van het echtpaar Rosenberg. De gevolgde me thode betekent een terugkeer tot de inquisitie, waarbij bekentenissen wer den afgedwongen door middel van morele martelingen. Ook het feit, dat men twee jaar lang het echtpaar Fosenberg in het onze kere heeft laten leven over zijn lot en geen rekening heeft willen houden met het in beschaafde landen gelden de principe, dat de tijd, die verlopen is tussen de gepleegde feiten en de veroordeling een verzachtende invloed uitoefent op de strafmaat, heeft een pijnlijke indruk gemaakt. Het is ge wenst, dat licht wordt gebracht in de omstandigheden, waaronder het echt paar Rosenberg de daden, waarvan het wordt beschuldigd, begaan zou hebben. Behalve kennis nemen van het ge hele dossier, wil het tribunaal ook diegenen horen, die de veroordeling hebbengeëist en hen, die hebben ge ijverd voor de executie, alsmede een uiteenzetting van de verdediging be luisteren. De heer Bodson verheelde intussen niet, dat de instelling van dit internationale tribuaa] problemen met betrekking tot rechtspraak en souve- reiniteit met zich brengt. Verwachting tot hedenavond: WEINIG WIND Veranderlijke bewolking met in de nacht en vroege ochtend hier en daar mist. Overwegend zwakke wind UIt Noordelijke richtingen. Weinig verandering in tempera tuur. VRIJDAG: Zon op 4.21, onder 21.04. Maan op 21.04, onder 3.02.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1953 | | pagina 1