Deze zee: „La grande triste"
NAALD1
Moskou's macht aan het tanen
Kaap Vaarwel blijft verborgen
Juryleden concerteerden op het
Haarlems orgelfestival
Russen zetten hun politiek van
toenadering voort
De wekelijkse
wereldschouw
Vakm
Onder Groenlanders en Eskimo's (5)
Heel de Zuidpunt
zit in het ijs
door
Anth, Van Kampen
Regering
Marine niet in gedrang
door EDG
Thunder jet verbrand na
noodlanding
Reeks belangwekkende, onbekende werken
Muzikale interpretaties
Europese bestrijding van
mond- en klauwzeer
Het Westen vaart de
juiste koers
Lof voor de Nederlandse
televisie-omroepster
Om wereldkampioenschap
ploegen
Oostelijk W.-Friesland
onder sociale loupe
B. v. d. Sigtenhorst Meyer
overleden
Borduurkunst
vijf eeuwen
7.4Ti"r?"»,\G 18 JIJLl 1953
ZICH INSTELLEN op mist en regen, en er dan ook prompt 6 dagen
inzitten, zijn natuurlijk twee totaal verschillende zaken, van welks
juistheid ik me zo langzamerhand ten volle ga overtuigen. Een paar
dagen geleden hebben we, waarschijnlijk door een vergissing der weer-
goden, een scheut of wat zonlicht gehad en een zowaar blauwe zee.
Vrijwel op het zelfde ogenblik verscheen wat volk aan dek. Een
jongen begon weemoedige Bornholmse zeemansliedjes te zingen, zich
zelf begeleidend op een harmonica en een ander kwam er even later
bij met 'n zingende zaag. Het was erg aardig en het klonk leuk. Maar
dat blauw en die aalmoes zon lieten binnen een uur verstek gaan, en
ve zaten weer in de grauwe leegheid van deze barre waterwereld.
11 i de zegswijze der Fransen begrijpen, van de Bretonse vissers, die
hel soms hebben over „la grande triste" als ze de zee bedoelen. Tref
fend beeld, ontleend aan de realiteit.
«<fO KOJANGEN WE uur na uur en
dag na dag verder op de lange dei
ning van de Noordatlantische. Grijze da
gen en grijze nachten. Die nachten zijn
al niet meer donker. Ze zijn ook grijs;
een schemering, zoals in Holland om
streeks 9 uur 's avonds. Donkerder
wordt het niet. Een kil, naargeestig, on
genoeglijk licht.
Gisteren, toen weJJsland reeds een
flink stuk voorbij waren, wees onze
vriend, oorlogskapitein Johannes Balie,
ons op een stuk zee in de verte, waar
de brekers bedenkelijk hoog overheen
sloegen. Kent U dat daar? vroeg
hij. We ontkenden het. Wel, dat is
toch 't Verzonken Eiland van Bos! Zo
genoemd door de Hollandse Walvis
vaarders, die er zo ver mogelijk van
afbleven, omdat het er voor schepen
levensgevaarlijk is. Die naam heeft het
nog... is dat niet wonderlijkIk heb
heel vrat Deense zeelui gesproken, die
beweren dat je er soms. als het mooi
weer is, kerkklokken kunt horen spe
len. Vroeger was het een eiland met
veel mensen er op. De zee heeft het
genomen
Dat is een legende, natuurlijk
Johannes Balie, neef van Knud Ras
mussen, 67 jaar oud, vergrijsd in de
dienst van „la grande triste", ziet me
peinzend aan en zegt dan: Misschien
je weet dat met die dingen nooit
precies; het waren bevaren mensen die
het me vertelden
mnmii
Er komt meer zee te staan en aan de
kim wemelt het van „white horses".
Tuimelend en wankelend vervolgt de
Dronning Alexandrine haar koers. Er
zijn nog steeds twee meeuwen over
gebleven van de groep, die ons in de
Sont begon te volgen. Het zal wei een
paar zijn. Waarom blijven ze bij elkaar?
Uit liefde, uit instinct, uit wederzijdse
trouw, of alleen maar vanwege de min
of meer regelmatige surprises uit de
kombuis van dit schip? Of hebben ze
óók een boodschap te doen op Groen
land?
Van der Zee en ik zoeken 's avonds
al vrcreg onze hut op. Het is er klein
en ietwat aan de benauwde kant. En
er hangt een weeïge geur van diesel
olie. En alles deint er mee en slingert
langs de wanden, wat niet muurvast
gezet is. En er is veel geluid. En door
de patrijspoorten zien we de zee te
keer gaan, totdat een dikke doorschij
nende groene laag het uitzicht plotse
ling beneemt. Dan pikt de Dronning
Alexandrine een zeetje. Tussen haakjes:
de marconist noemt haar anders: „Rol
ling" Alexandrine. Ik moet U eerlijk
zeggen dat ik die humor maar nauwe
lijks waarderen kan. Maar inderdaad
ze rolt er behoorlijk door.
TN DIE HUT is echter de koffie goed
en de sigaretten die we hier krij
gen zijn zelfs best. En goedkoop! Om
de een of andere reden missen we de
moed om te klagen, ons realiserend
dat we waarschijnlijk binnenkort zul
len terugverlangen naar dit besloten
paradijsje, dat alleen maar -.vat (erg)
beweeglijk is.
Vannacht was het mistsein weer
urenlang. Maar waarom blazen ze
eigenlijk iedere dertig seconden in
deze lege zee? Schepen zijn hier niet.
En behalve dat er geen schepen zijn,
er is geen maan, geen ster, geen kim
niets. Ik slaap deze nacht rlecht,
en dat komt door dat nooit-ophouden-
de blazen. Ik rta op en druk mijn ge
zicht tegen het natte glas van de pa
trijspoort. Wat ik zie is niet opbeu
rend: nog geen 25 meter zicht. Een
gemeen grijsgroen licht. Het moet dit
soort zee zijn, die Pytheas, de reizende
reporter der Grieken in de pen gaf:
„na de Schotse kust gevolgd te heb
ben voer ik verder, totdat ik een
plaats bemerkte, waar aarde, lucht
noch water was, maar een mengeling
van alle drie".
Ik houd van de zee, en wat mij be
treft behoeft het geen oliezeetie te
zijn. Maar dit soort water 'ïeeft iets
uitgesproken antipathieks. Ik kruip
weer in de s.nalle kooi en probeer in
slaap te vallen. Maar aldoor loeit die
vervloekte sirene en hij blijft loeien,
zonder einde. Ik besluit dan maar
naar het dek te gaan. Het dek is
verlaten. Op de brug gloort wat licht
en tegen één der dekhuizen staat en
wachtsman. De mist wervelt voorbij
in sluiers, windselen, bandelieren. Ze
stuiven lang het zwoegende schip als
de nooit rustende geesten uit de Noor
se mythenwereld. Het is werkelijk
geheimzinnig, dat voorbijvliegende wa
ter, het zingen van de wind, die flad
derende geesten. En ver het kleine
bantje kielzog dat zichtbaar is, komt
dat meeuwenpaar weer aanzwieren.
Het is haast morgen. Kent u dat boek
van Poe, „Het verhaal van Gordon
Arthur Pymm"? Dat verhaal zonder
einde, waarin de weinig oveigebleve-
nen van een verschikkelijk avontuur
naar het verste Zuiden afdrijven. Al
les wordt mist en damp, grijze as
daalt uit de hemel.... onzichtbare vo
gels schreeuwen rond het kleine vaar
tuig.... Aan dat boek, aan die sfeer,
moest ik denken, toen vandaag de
ochtend traag, aarzelend geboren
werd. Het was niet opwekkend.
JJE KAPITEIN van de Dronning
Alexandrine vertelt twee uur later,
dat we vandaag land zullen zien. Ten
minste als er niet onverwacht ijs
komt opletten en er niet te veel mist
zal zijn. Tegen acht uur in de avond
verwacht hij dat Kap Farvel in zich
zal komen, de uiterste Zuidpunt van
Groenland. Kaap Vaarwel... die, een
maal een andere naam droeg, een Ne
derlandse: Statenhoek. Statenhoek
was het eerste wat de Nederlandse
walvisvaarders zagen opdoemen, als
ze dit land bereikten, in de lente. Het
was Statenhoek, dat ze als laatste
stuk van dit „zesde contingent" zagen
als ze huiswaarts voeren. Een begin
en een einde. Voor ons: het begin.
De marconist komt met een ijs-be
richt. Radio-Umanak heeft 'm zojuist
doorgepraaid, dat er veel ijsgang is,
zowel in Straat Davis, die we morgen
zullen invaren, als Zuidelijk van Kap
Farvel. Het is echter nog niet nood
zakelijk een Zuidelijker koers te gaan
voorleggen.
Of het door de nabijheid van 't ijs
komt of niet, ik weet het niet, maar
het wordt merkbaar kouder. We mo
gen hier dan nog profiteren van een
uitloper van de Warme Golfstroom,
die als een soort pomp, een straalpijp,
warmer water naar het Noorden
pompt, de invloed van de twee koude
zeestromen, de Oost Groenlandstroom
en de ijskoude Labradorstroom, zijn
duidelijk merkbaar.
Over zeestromen weet kapitein Bal
ie ons die dag van allés te vertellen.
Hij is een pracht-kerel en het is maar
jammer dat hij het die morgen alleen
aan Van der Zee en mij vertelt. Hij
vertelt het als een.... ja, als een kun
stenaar. Omdat hij de zee zichtbaar
en tastbaar lief heeft, deze zelfde grij
ze, trieste zee, die hij een mensen
leeftijd bevoer. Weet u hoe hij die
warme stroom noemt, die Zuid en
Zuidwest Groenland althans nog enige
warmte schenkt? The River of Life.
De rivier des levens. Als hij dit zegt,
is Orlogskaptajn Johannes Balie haast
een dichter.'
Twee uur later ontvangt de marco
nist opnieuw een telegram. Het laat
aan duidelijkheid niets te wensen
over: de hele Zuidpunt van Groen
land is, tot ver in zee, met dik pakijs
bedekt. Als de kapitein ons vertelt,
dat we ver Zuid van Kaap Vaarwel
zullen blijven en geen land zullen
zien, de eerste anderhalve dag, blijkt
uit niets, dat het bericht hem op de
een of andere manier interesseert.
Maar hij heeft dan ook een half
leven op deze wateren gevaren. En
hij kent ze, zoals hij het ijs kent.
Tijdens een mondeling overleg tus
sen de regering en de commissie van
voorbereiding uit de Tweede Kamer,
welke de memorie van antwoord inza
ke het ontwerp tot goedkeuring van het
EDG-verdrag heeft bestudeerd, werd
uit de commissie gevraagd, waarop de
opvattingvan de regering, dat de an
dere landen onze Marine-taak zullen
willen respecteren, toerust. Naar aan
leiding hiervan wees de ro.gering er op,
dat door de EDG onze Marine-taak niet
zal worden beinvlodd. De regering zag,
doordat de behoefte-bepaling door de
NAVO geschiedt, geen aanduiding, dat
moet worden gevreesd, dat lagere Ma
rine-verplichtingen van Nederland zul
len worden gevraagd. De nationale
taak van de Marine zal dus na de tot
standkoming van de EDG evenmin in
het gedrang komen als thans het geval
is.
Een Thunderjet-straaljager van de
militaire vliegbasis Volkel heeft gister
middag wegens motorstoornis een nood
landing moeten maken op de heide in
de gemeente Heesch bij Oss. Direct na
de landing vloog het toestel in brand.
De piloot, de 22-jarige sergeant A. L. M.
Snijders uit Kerkrade. had nog juist
de zwaargehavende machine kunnen
verlaten. Hii bleef ongedeerd. De ma
chine brandde geheel uit.
De nieuwbenoemde commandant van
het Nederlands detachement Verenigde
Naties, de luitenant-kolonel C. Knuist uit
Den Haag. zal op Maandag 20 Juli om
20.45 per vliegtuig van Schiphol naar
Korea vertrekken.
Restanten van maaltijden van
Eskimo's, complete heuvels
vormend van meer dan een
eeuw oud in de granieten
..aarde".
IN HET KADER van het Haarlemse Orgel-festival, ter gelegenheid
van het Improvisatie concours 1953, is gisteravond op liet orgel in
de Grote of St. Bavokerk, een concert gegeven door de jury van de
improvisatie-wedstrijd. Achtereenvolgens hoorden we Lady Susi Jeans
uit Dorking, Alf Einder uit Stockholm en de Nederlandse meester
organist Albert de Klerk uit Haarlem. De belangstelling voor dit
concert was minder dan voor het improvisatieconcert. Zou het zijn
omdat aan deze avond het wedstrijd-element ontbrak en er dus voor
sommigen geen muzikale sensatie viel te beleven?
Hoe dan ook: de muzikale fijnproe
vers hebben van meesterlijk orgel
spel kunnen genieten. Iedere kunste
naar speelde werken uit eigen land
De organiste Susi Jeans had een keu
ze gemaakt uit Engelse orgelwerken
tut de achttiende eeuw. Het waren
fijnzinnige stukken van John James.
George Berg e.a., die nogal eens aan
de geest van Handel herinnerden.
Een Gavotte uit een orgel-concert van
Matthias Hawdon, bleek een spraii-
kelend stuk te zijn, een Chaconne van
Walter Pach, was wel wat breedspra
kig. De organiste speelde deze wer
ken zeer artistiek en met een zeer
kleurrijke en bewonderenswaardige
registratie.
Alf Linder presenteerde Zweedse
werken. Imposant was de Sinfonia di
Chiesa van Poman, een voornaam ver
tegenwoordiger van de 17e eeuwse
muziek, met een sterke melodische
vindingskracht. Van de wel enigszins
onder vreemde invloed staande Hil-
ding Rosenberg uit Zuid-Zweden,
hoorden we een boeiende en door
Einder meesterlijk gespeelde Tocca
ta. De improvisatie van Linder zelf
waarin een kort motief vele malen
herhaald v.erd, had in haar geheel een
wat monotoon karakter. We hadden
van Linder een sterkere inventie
verwacht. De betrekkelijk wat één-
kleurige sfeer van het tot dusver ge
speelde programma werd gebroken
door onze landgenoot Alb. de Klerk,
die werken uit de 16e en 17e eeuw
ter reproductie had gekozen.
Onder voorzitterschap van minister
S. L. Mansholt zijn deze week te Rome
afgevaardigden van Europese landen
bijeengeweest om de grondslag te leg
gen voor de vorming van een Europese
commissie voor de bestrijding van
mond- en klauwzeer. De afgevaardig
den hebben hiervoor een „constitutie"
opgesteld, die reeds door negen landen
aanvaardbaar is genoemd.
Een interim-commissie, waarin o.m.
Nederland zitting heeft, zal een uitge
breid werkprogramma voor een Euro
pese commissie opstellen, zodat deze
onmiddellijk met haar werk kan be
ginnen wanneer de Europese landen
■de definitieve tekst van de constitutie
hebben goedgekeurd. Men verwacht
dat dit zal kunnen geschieden, onmid
dellijk nadat deze door de Voedsel-
en Landbouworganisatie der VN zal
zijn aanvaard, d.i. tegen het eind van
het jaar.
Op Dinsdag 28 Juli des morgens om
elf uur zal de burgemeester van Amster
dam, mr. Arn. J. d'Ailly, in het R.A.I.-
gebouw de vijfde Nederlandse lederwa-
renbeurs openen, georganiseerd door de
coöperatieve vereniging „Koffer- en Le
derwaren belangen".
HET BESLUIT van de ministers
van Buitenlandse Zaken van de
Westelijke Grote Drie te Washing-
Ion genomen om een uitnodiging
te zenden aan het Kremlin voor
een bespreking met minister Mo-
lotov in het begin van de herfst, is
in de Russische pers met de andere
Washingtonse afspraken wèl ver
meld, doch niet voorzien van enig
commentaar, üok de radiosprekers
van de Sovjet-Unie hebben het be
richt gelaten voor wat het is. Zelfs
geen enkele suggestie pro of contra
de geprojecteerde bijeenkomst van
de hoofden van Buitenlandse Za
ken der Grote Vier geeft enige
aanwijzing van de wijze, waarop
de Sovjets binnenskamers kennis
namen van het communiqué uit
Washington. Het is gezien de ge
beurtenissen binnen het Oostelijk
blok van de laatste twee weken
uiterst moeilijk met enige zeker
heid een voorspelling te doen ten
aanzien van de vraag of Moskon
gunstig of wel afwijzend ten op
zichte van een dergelijke bijeen
komst zal beslissen. Vorige week
uilten wij in onze beschouwing
n.a.v. de val van Beria de hoop,
dat Washington niet zou aflaten
bij vernieuwing de noodzaak van
eenheid in het Westen te onder
strepen. Wij achten het derhalve
jilermale verheugend, dat de drie
ministers met nadruk hebben be
sloten het tot nu toe gevoerde be
leid binnen het kader van de
Noordatlantische Verdedigings Or-
gainsatie voort te zetten, daarbij
inbegrepen de verdere opbouw van
de Europese gemeenschappen.
IUIST het voortdurende streven van
de Westelijke landen naar verster
king van hun nationale en internatio
nale economische en militaire machten,
verhaast en gestimuleerd toen na de
ineenstorting van het democratische
systeem in Tsjechoslowakije het storm-
sein een wel zeer harde waarschuwing
gaf, kan ongetwijfeld worden gezien
als een der oorzaken van het feit, dat
een nog" grotere machtsuitbreiding van
de Sovjets een halt is toegeroepen.
Hoewel de toekomst van landen als
Italië, Duitsland en Frankrijk, kern
landen van West-Europa, nog onzeker
is, kan worden aangenomen, dat het
critieke punt voorbii is en de harde
strijd om deze staten voor het Westen
te behouden, resultaat gaat afwerpen.
De enorme problemen waarvoor de
Sovjet-Unie zich binnen eigen grenzen
én in de „Volksdemocratieën" ge
plaatst ziet. betekenen mede winst
voor het Westen. De voor de arbeiders
zo uiterst slechte toestanden in de
satellietstaten in Centraal Europa vor
men met name een meer dan duideiiik
bewijs, dat het beloofde economische
paradijs in deze gebieden een utopie is
gebleken. De wens van linksgezinden
in West-Eurors? om ook in een derge
lijk „paradijs" te worden opgenomen,
zal daardoor aanzienlijk woiden ver
minderd. De Westduitse communisten
besloten om niet als afzonderlijke par
tij deel te nemen aan de komende ver
kiezingen in de Bondsrepubliek. Nü
hebben ze nog veertien vertegenwoor
digers in de Bondsdag, doch zij vrezen
straks voor een algehele wegvaging.
Reden waarom zij aansluiting zoeken
met een andere linkse groep, die onder
een wat neutraler etiket mogelijk nog
enige kans maakt op enkele zetels.
De mogelijkheid om met succes een
gewapende overval op het Westen te
ondernemen is niet alleen verminderd
door de groeiende militaire kracht van
de NAVO en de samenwerking op mi
litair gebied tussen Turkije, Grieken
land en Yoegoslavië, doch ook door de
onzekere toestanden in het Oostelijk
blok zelf. Het handhaven van de staat
van beleg in Oost-Berlijn eist drie di
visies van het Rode Leger. Een kleine
tien Sovjetdivisies dienen wegens on
betrouwbaarheid van het politieappa
raat in diverse Midden-Europese sta
ten te worden gereserveerd. De on
tevredenheid van de bevolking in deze
gebieden moet als even ongunstige fac
tor worden opgeteld bij het feit. dat de
situatie thans zó is, dat het onstabiele
en explosieve achterland een maar
weinig betrouwbare basis vormt voor
een aanvallend Sovjetleger.
WflJ kunnen dus als zeker aannemen,
w dat het gezag van het Kremlin en
het Sovjetcommunisme in de wereld
aan het tanen is en sinds de dood van
Stalin aan kracht heeft ingeboet. Na
de val van Beria werd door velen
verondersteld, dat het met de toe
naderingspolitiek van de Sovjet-Unie
tot het Westen gedaan zou zijn en Ma-
lenkov terug zou vallen op de straffe
buitenlandse politiek van Stalin c.s.
Wij hebben onze verwachtingen in wat
voorzichtiger termen opgetekend en
schijnen in zoverre gelijk te krijgen,
dat van een wijziging in de toenade-
ringskoers nog niet veel te bespeuren
valt. Wel wees Moskou het zenden
van Amerikaans voedsel naar honge
rend Oost-Duitsland af, doch van meer
betekenis is het feit, dat Woensdag
Rusland en gisteren ook Polen beloof
den te zullen bijdragen aan het pro
gram van de Ver. Naties van techni
sche hulp aan onvoldoende ontwikkel
de landen. Waar het Oostelijke blok
zich op bevel van Moskou van mede
werking aan bepaalde organisaties van
de Ver. Naties continu onthield, be
tekent dit toch winst, voor d levens
vatbaarheid van deze wereldorganisa
tie van groot belang. De Sovjets zijn
hun voelhorens naar contacten met
het Westen blijven uitsteken.
Er is dus wel enige reden om aan
te nemen, dat Molotov zijn collega's
van de Ver. Staten, Frankrijk en
Engeland zou willen ontmoeten mede
als uitvloeisel van deze toenaderings
politiek. Of er kans op enige overeen
stemming zal zijn met name b.v. wat
de toekomst van Duitsland betreft, is
een andere vraag en daarop valt in
nog veel minder sterke termen een
voorspelling te geven. Het is nl. nog
geen herfst en voordien kan er nog
ontzaglijk veel gebeur Wij denken
aan het resultaat van de verkiezingen
in West-Duitsland, de problemen van
het wankele kabinet-De Gasperi in
Italië, de financiële worsteling in
Frankrijk en de situatie in Korea als
mede aan het doorzetten van de be
handeling van het E.V.G.-verdrag in
Nederland en België.
WA DE conferentie van Washington
en de daargenomen besluiten, als
mede de vele veranderingen in Oost-
Europa, is het wel heel twijfelachtig
of de oorspronkelijke „Bermuda"-con-
ferentie van Eisenhower, de gelukkig
weer herstellende Churchill en een
Frans staatsman nog zal doorgaan. De
motieven, die Churchill aanvankelijk
aanleiding gaven tot zijn initiatief voor
een gesprek op hoog niveau van de
Grote Vier en van het daarna geko
men voorstel van Eisenhower tot een
bijeenkomst van de Grote Drie, heb
ben door de latere gebeurtenissen veel
van hun eigen waarde ingeboet. Van
Churchill's voorstel is dan op het ogen
blik toch overgebleven, dat men van
de wijzigingen in de Russische politiek
profijt denkt te trekken wat betreft
een oplossing van verschillende voor
name vraagstukken door het gehoopte
gesprek met Molotov. In het algemeen
is de huidige gang van zaken niet on
gunstig voor het Westelijke blok en
dat stemt tot een zeker optimisme.
De brillante variaties over Puer
nobis nascitur van Sweelinck, wer
den gevolgd door werken van Kerck-
hoven, Carolus Luyten, C. van Meert
e.a. De Klerk speelde deze werken
in voortreffelijke stijl en te- -sch
opvallend gaaf. Hij besloot met een
interessante improvisatie over een
thema van Hendrik Andriessen. Di;
rustige en beheerste orgel-recital had
de grote verdienste, geen werken van
het gangbare concert-repertoire te
bevatten. Er bestaan zeer veel min
der bekende, maar zeer waardevolle
muziekwerken in de orgelliteratuur;
daarop hebben de concerterende ju
ryleden kennelijk de aandacht willen
vestigen. De toehoorders met hun
kunstzinnige inslag zullen hier zeker
erkentelijk voor zijn.
W. Schreurs.
De Amerikaanse televisie-criticus Jack
Gould, die een reis door Europa maakt,
schrijft in de „New York Times", dat de
Nederlandse televisie-omroepster, in ver
gelijking met die van de BBC, op het
scherm „aanzienlijk meer persoonlijkheid
heeft en ongedwongener optreedt". Dë
grootste charme van alle Europese tele-
visie-omroepsters heeft volgens Gould
mademoiselle Vioco van Parijs, wier ge
moduleerde spraak, betoverende glimlach
en vrouwelijk, hoofdgebaar hij uitzonder
lijk prijst.
Van 69 October 1953 zal te Coboury
in Canada voor het eerst een wereld
kampioenschap in het ploegen worden
gehouden. Ook Nederland is uitgeno
digd hierheen een team van 3 perso
nen af te vaardigen, nl. 1 teamleider
en 2 ploegers. Om tot een zo goed mo-
gelijke Nederlandse afvaardiging te ko
men, wordt op Dinsdag 28 Juli van 1—
5 uur op kavel H 27 bij Espel in do
Noord-Oost-Polder een selectiewed
strijd georganiseerd. Hieraan zullen 16
ploegers uit alle delen van Nederland
deelnemen. Geploegd zal worden met
2-scharige rondgaande ploegen, achter
tractoren.
Deze wedstrijd wordt gehouden on-l
der auspiciën van de volgende organi-I
Eaties, die ook de deelnemers aanwii-1
zen: Koninklijk Nederlandsch Land-1
bouw Comité; Christelijke Boeren- enl
Tuindersbond: Algemene Nederlandse |ij
Agrarische Bedrijfsbond: Nederlandse
Christelijke LandarbeidersbondNeder
landse Christelijke Landarbeidersbond;
Nederlands Katholieke Landarbeiders
bond „St. Deusdedit"; Christelijke
Jonge Boeren- en Tuindersbond; Plat.
telands Jongere Gemeenschap Neder
land-
De regering heeft een opdracht ver«|
strekt aan drie onderzoekingsinstitutenïj
om een sociaal onderzoek in te stellen inj[
enige gebieden, die met het oog op
maatschappelijke en culturele ontwikke-j
ling bijzondere aandacht behoeven.
Deze instituten zijn het Instituut voorl
Sociaal Onderzoek van het Nederlandse
Volk, het Katholiek Sociaal Kerkelijk In- f
stituut en het Sociologisch Instituut vaa|
de Ned. Herv. Kerk. Voorts zal het Land-|
bouw-economisch Instituut door een be
geleidend onderzoek enige specifieke pro
blemen in de agrarische sector nader be- f
zien. In de volgende volgorde zullen deze m
gebieden aan een onderzoek worden on-1
derworpen: Zuid-Oost Drente, Zuid-West
Brabant, Noord-Oost Overijselt Noord-1
Oost Noord-Brabant, Noordelijk Limburg, f]
Oostelijk Groningen, Zuid-West Gronin
gen, Oostelijk West-Friesland en Ooste-1
lijk Friesland.
Op 65-jarige leeftijd is in Den HaafI
overleden de componist Bernhard var
den Sigtenhorst Meyer. De crematie if
bepaald op Woensdag.
Bernhard van den Sigtenhorst Met:
er weid op 17 Juni 1888 te Amsterds:
geboren. Hij ontving zijn opleiding vol
theorie van Anton Tierie en voor piaj
van J. B. de Pauw. Aan het consern
torium te Amsterdam ontving hij voor!
lessen in compositie van Dan.
Lange en Bernard Zweers. en ensemBtj
van Julius Röntgen- Hij voltooide zi'
studies in Parijs, München en Wenen.
Sedert 1919 was hij te 's-GravenW
gevestigd als componist en leraar voor
theorie, compositie en piano. Hij w!ll
voorts o.m. penningmeester van de Ver,
eniging voor Nederlandse MuzieW'j
schiedenis. Van ziin hand verschenen
twee delen over „Jan P. Sweelinck er
ziin instrumentale muziek".
PTT-besteller verduisterde
brieven
Conform de eis heeft de AmsterdaB'l
se rechtbank gisteren de 51-jarige F™'I
besteller-expediteur R. F. uit Amsten
dam wegens verduistering van (jjj I
groot aantal brieven veroordeeld t0'|
een jaar gevangenisstraf met ^,7,1
van drie maanden voorarrest en met
bepaling, dat van het resterende f®' f
deelte drie maanden voorwaarden I
zullen zijn met een proeftijd van dri I
jaar. I
Verdachte had jarenlang enkele
brieven, die hij in zijn handen kreW' j
achtergehouden. Hij speurde stee t
naar brieven, waarin zich geld 1
Over hem was evenwel een zeer ga I
stig rapport uitgebracht. Hii had K
zelf steeds alles ontzegd teneinde J I
kinderen een behoorlijke opleraing
geven. Bovendien stond ziin zwa
vrouw voortdurend onder dok'ter
handeling, hetgeen hem op veel
ten kwam te staan.
Prof. W. v. d. Berg ridder
Nederlandse Leeuw
Prof. W. van den Berg, de schcldC>d!.
hoogleraar-directeur van de Rijks- i
mie voor Beeldende Kunsten, is ben
tot ridder in de Orde van de
Nederla»d'
se Leeuw. Dit heeft de minister van
K. en*W„ mr J. M. L. Th. Cals'I
medegedeeld tijdens een afscheidsp
tigheid in de aula der academie.
HET IS ALTIJD EEN
huizen aan de oude Amste
de sfeer te ondergaan, we
hebben hun stempel op h
dat soms door de vele pa:
werk van warmkleurige lé
zorg, waarmee zo'n huis -
meer ondergaan wij deze
patriciërshuis aan de Hei
Gemeentemusea, het must
voor het binnengaan is h(
niet voor niets was, dat
gracht" had, in tegenstelli
genoemd werd en ook nu
losplaats en niet te vergete
De sfeer in dit huis past
borduurwerk uit vele delen
die wij in zo vele van de gi
wij om ons heen wanneer
de mooie trap bestijgen.
Kunst van twee jaar gel
werken wonderen", op, d«
voor het tentoonstellen vai
cultuuruitingen, geschikter
van moderner allure zou 2
prijzen met het bezit van
het mogelijk wordt de tentc
tot hun recht komen.
DE TENTOONSTELLING
1 Werken wonderen" is gewijd
kunst van het borduren, 1
naald en draad versieren va
seis. Misschien wel de meest
de. misschien ook wel de ouc
vorm van kunstnijverheid. M<
er voorbeelden van bij de C
en Indianen, bij de oude b
van Mexico en bij de Babylon
\i? Indiërs en bij bewoners
Westen. Helaas is het mate
vergankelijk om ons de ot
van deze kunst te bewijzen, c
beeldingen op steviger ondi
b.v. vazen en wandschilderin
niet te vergeten, de beschri
verkondigen ons veel over i
duurkunst van vroegere bi
der aarde. Het is dan ook niet
wonderen, dat een particulie
zameling, als die waaruit de
toonstelling is opgebouwd, v
grootste deel bestaat uit stuk
de laatste vijf eeuwen, toch
respectabele leeftijd voor b(
werk. Enkele uitzonderingen i
zeldzaam stuk brocaat uit Sien
he), uit de veertiende eeuw
fragment van tapisserie in
techniek uit Mexico, dat oir
de tiende eeuw gemaakt moet
De stukken zijn naar chron
volgorde in de verschillende zal
dceld, waardoor een vergelijking
ts tussen de motieven,, die in dezt
tn verschillende landen in zwan,
'J zien dan na het verval in het
Van de 14de eeuw een opkomst
borduurwerk in Engeland lijden
germg van Elizabeth I, die zelf
dood meer dan 3000 japonnen, r,
borduurd achterliet. Tot deze
hebben ook de invoer van zijde
Levant en de fabricage van stalen
bijgedragen.
Toen in de 17de eeuw de kled
berder werd en het bordu
daarop minder overdadig, kw;
petit point borduurwerk weei
naar voren, toegepast op tasse
senovertrekken, doosjes en p
waarvoor dikwijls Bijbelse vc
ungen gebruikt werden. De vc
voor het Oude Testament bov
Nieuwe vinden wij overal, w
Kerkhervorming bestendigd we
andere techniek uit het begin
17de eeuw is het z.g. „stump
Waarbij door opvullingen relie
aangebracht, speciaal ook wi
Panelen, banden van Bijbels er
les. Handigheid en geduld pre
den hier boven goede smaak
dikwijls vrij onbeholpen uitbeel
worden in onze ogen nog vr<
door de kaalhoofdige personagi
gezichten van een lapje satij
menselijk haar, dat oorspronke'
hoofdbedekking was aangebra
kt l0°p der tüd®11 af gevalle
Na deze periode kwam het
18de eeuw in zwang om comb
van schilder- en borduurwerk
ken. Hierbij werden dan Licha;
len, lucht en landschap in wa
uitgevoerd en het overige der