de
Pompeï geen „dode" stad doch
vol bruisende herinnering
J. W. A. HEUSEVELDT
AAR
Een nieuw procédé van
vlasbewerking
EEN HAARD van HEUSEVELDT
reed
ijzen
f 225.-
haffen
Sorrento, een heerlijke oase tegenover de dreigende Vesuvius
-
Tot slot de melancholie
van de terugreis
Egmsnd aan Zee
TWEE GEWONDEN BIJ
MOTORONGEVAL
Nieuwe Niedorp
Kampioen-piepers
GROOT BELANG VOOR
DE LANDBOUW
BEURS MIDDENMEER
Prijs van karwijzaad
flink omhoog
VERZOENT U MET DE WINTER!
Oliestookhaard
OLIESTOOKHAARDEN EN
OLIESTOOKKACHELS
VRAAGT ONS NADERE INLICHTINGEN EN BROCHURES
DE VERWARMINGSTECHNIEK
STAAT NIET STIL
Bij Heuseveldt kunt U keus maken
uit ruim 100 verschillende modellen
Langestraat 20 - Houttil, Achterstraat, Alkmaar - Telefoon 4170
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 1953
x:
- v.-: -
s-ss
i l&i f.
AjWgWiiJSS::
mmmmi
!TE£G 32
INDIJK, 25 Sept.:
>n 10.20; 1700 kg
9000 kg uien 4
1300 kg slabonen
e kool: A 6.50
DO kg gele kool:
groene kool A
;e kool 3.50; 8300
1—12.50. Doorge-
emkool en 1380ÜU
t. 1953. Grove
100 kg, aanvoer
.503.70 per kg,
e kool 3.70—12.50
kg, gele kool 5
r 1900 kg, groene
kg, aanvoer 1400
per 100 kg, ge
er 100 kg, driel
kg. nep uien 16
er 24000 kg, bie-
:r 100 kg. II rond
odjo 44.60 per
:g. Peen II 5 per
00 kg. IV 5 per
kg, slabonen 35
3600 kg.
:pt. 1953. Dubb.
—48; Uien: ge-
6.20—7.80 en nep
A 5.50 en B 4;
i; Bevelanders
]K VERTELDE U reeds, lezeressen en lezers, dat,
toen we op weg naar Capri, Sorrento slechts voor een
korte stonde aandeden, we onze hunkering ook déze
mooie plaats te gaan zien, moesten onderdrukken. En
toen wisten we nog niet eens, dat daarboven, achter
die rotsen, sinaasappelbomen groeien.
Komt ons daar Peppino, een jonge Italiaan in ons
pension, op de voorlaatste avond van ons verblijf op
Capri, vertellen, dat we in elk geval niet mogen ver
zuimen Pompei te gaan bezoeken. We antwoorden
Peppino met een mistroostig gelaat dat we na deze
nog maar één dag over hebben neen, een reis naar
Pompei behoort tot de onmogelijkheden. En dan.
weet Peppino wel, dat „il signore" geen rijke toerist
is, integendeel zeer krap in zijn geld zit? Nee, Pep
pino, die reis kan, om het geld en om de afstand, niet
doorgaan. Heel, heel jammer overigens, want wie van
ons, gewone burgermensen in Holland, is ooit in staat
een reis te maken naar Pompei?
Maar Peppino, een schijnbaar ondolente, om niet te
zeggen luie knaap, gebaart opeens al mijn bezwaren,
die volgens hem elke grond missen, met zijn beide
lange dunne armen weg. „Lontano? Costa?" „Ver" en
„de kosten.Peppino lacht en zijn ogen schieten
vlammetjes de knaap is plotseling een en al pathos
en hij schijnt ons met alle geweld naar Pompei te wil
len zien gaan. Hij ontzenuwt al onze bezwaren
de hele reis duurt in totaal ruim anderhalf uur- boot
en trein inbegrepen. De kosten zijn per persoon 230
lire retour met de boot naar Sorrento en 460 lire met
de trein, dan nog 50 lire entree in Pompei en een
paar honderd lire voor een verfrissing brood kun
nen we meenemen.
Toen, op die gezellige korte reis naar Sorrento, ter
wijl ik naar het witte kielzog van onze boot tuurde
een opale vore in een groot veld van azuur mij
merde ik, dat het met wat meer geld en vacantiegeld
zelfs heel goed mogelijk zou zijn ook andere histori
sche plaatsen langs de Golf van Napels aan te doen.
Om maar iets te noemen: Zuidelijk van Kaap Miseno,
aan de kleine Golf van Baiae, waar U, bij het tegen
woordige Bacoli, de resten worden getoond van de
villa van Hortensius, waar Nero zijn moeder, Agrip-
pina, door zijn handlangers om het leven liet brengen.
Of wel een nog stoutere droom: aan land te gaan bij
Pozzuoli, destijds genaamd Puteoli, waar de apostel
Paulus, op zijn evangelische propagandareis naar
Rome voor het. toen nog jonge, christendom, zeven
dagen verbleef. En waar de christelijke componist
Pergolese, die zijn hymne Stabat Mater Dolorosa com
poneerde, begraven ligt.
Een der vele straten in de „dode stad". Men lette op de „oversteekplaats"
in de diepe straat.
ALS IK uit mijn historische droom
ontwaak, is onze boot reeds bij de
haven. Daar staan we even later dan
tóch op de kade van Sorrento! Evenals
op Capri is er een fraaie badplaats en
er wordt veel aan moderne watersport
gedaan. Ik heb verzuimd, de treden te
tellen van de enorme trap, die we
moesten bestijgen om de eigenlijke stad
te bereiken, maar ze leek eindeloos.
Vijftig meter boven de zeespiegel, op
de rand der rotsen, zijn de meest luxu-
euse hotels gebouwd met fraaie terras
sen. Daarachter zijn dan de groene
heuvels, gedrapeerd met velerlei kleu
ren. Sorrento is een mooie, zindelijke
en gezellige plaats, waar, buiten de
vele toeristen, ook vele forensen wo
nen. Tegenover de somber en dreigend
aandoende Vesuvius is Sorrento een
heerlijke oase.
Reeds in de oudheid wisten Kejzer
Augustus en ook Marcus Aurelius dit
oord te waarderen - z\j zochten er zoe
te rust. Alexander Dumas, Goethe, By
ron, volgden hun voorbeeld, Nietsche
disputeerde er met Wagner en de
schrijvers van naam vonden er inspira
tie voor hun scheppingen. In 1867 vol
tooide Ibsen in Sorrento (hij was toen
arm en ziek) zijn Peer Gynt.
De schoonheid en lieflijkheid van
Sorrento blijkt eerst goed, als we, na
dat we ons bij een coupéraampje in
de trein hebben genesteld, door het
heerlijke landsschap stomen. Ja, hoe
lieflijk Capri ook is. Sorrento is eigen
lijk nog schoner. Wijd en Zijd ziet men
er prachtige fuinen en bloeiende wijn
gaarden en niet alleei) ziet men hier,
evenals op Capri, de blauwe en goud
groene druiventrossen hangen, maar
ook de sinaasappelen. Vanuit ons coupe-
raam zien we het felle oranje, harmo
nisch afgewisseld met het zilver der
olijven. Verder: vruchtbare akkers en
bloemen in velerlei soort en kleur. En
ver beneden, in dc diepte, het blauwe
water van de Golf van Napels.
De ganse weg van Sorrento naar
Pompei is één verrukking! En, als de
paradoxaal-noodlottige oorzaak van al
die kleuren en vruchtbaarheid, staat
daar de machtige, grimmige Vesuvius,
die op 1100 mcter hoogte zjjn onbe
trouwbaar gelaat als van schaamte ver
bergt achter een voile van ijle wolken.
Maar zjjn flanken koesteren zich hecr-
'Ük in de zon
^LS WE, na een uur, uit de trein
stappen, moeten we ons realiseren
dat we niet uit een forensentreintje ïr.
het Gooi zijn gestapt, doch we weten
dat we plaatsjes hebben aangedaan als
Metra Sorrento en Piano Sorrento ei
we staan nu werkelijk in Pompeï.
Pompei zou bij de eerste, vluchtige i
aanblik, Rotterdam of het Bezuiden-
hout in Den Haag kunnen zijn na het
bombardement, doch allengs komen we
tot de ontdekking, dat de vergelijking
elke redelijke grond mist.
De opgravingen, waarmede pas in
1860 een aanvang werd gemaakt, heb
ben immers vele historische bouwwer
ken bloot gelegd, welke overduidelijke
taal tot ons spreken van vergane glorie,
rijke voornaamheid en verfijnde cul
tuur! Hier toch spreken hijna twee
duizend jaren door wat men, na aan
vankelijke onverschilligheid, voor het
moderne mensdom heeft onthuld.
Want denkt niet, lezeressen en lezers,
dat U in Pompeï enkel maar hier en
daar wat muren van huizen ziet staan.
Ganse, lange 'straten met dwarsstraten
en pleinen zijn reeds van onder de zes
meter dikke lava- 'en aardlaag tevoor
schijn gebracht. Als we langs de Ko-
rintische zuilen van de Basilica lopen,
voorbij de Tempel van Venus van Pom
peï, bemerken we zelfs, dat er na twee
eeuwen nog een gave verdieping in
tact is van het Tribunaal. Of wel het
aan drie zijden met forse zuilen om
sloten machtige Forum, waar de voet
stukken der vele standbeelden nog ste
vig geplant staan.
ALS WE, geleund tegen een kolonade,
een foto nemen van de Tempel, ge
wijd aan Apollo, stromen opeens hele
zwermen toeristen toe. Slechts doordat
we van de verkeeerde kant binnen
kwamen, hadden we het tot dusver
rustig. We bestijgen de hoge trap van
de Tempo de Giove, vanwaar we een
groots panorama op de stad hebben.
Met wat fantasie zie ik later, als we de
villa van Diomedes zijn binnen getre
den, Terentius en diens ega, omhuld
met de chiton, het luchtig, fraaie Griek
se gewaad dat in deze omgeving past,
voortschrijden. Zo zal het ook U kun
nen vergaan, lezers. Ge zult U in ge
zelschap kunnen wanen van Lucretius
Fronto, als ge in diens huis vertoeft.
Ge zult er blijven toeven en - zoals
mij overkwam - de vreemdste gewaar
wording ondergaan van daar niet te
horen en dat aanstonds de oorspronke
lijke bewoners wel eens in hun slechts
tijdelijk verlaten woningen zouden kun
nen terugkeren en U vragen, wat ge in
hün huis doet
Met diezelfde rijke verbeelding ver
toeft ge, mét de vroegere bezoekers, in
de „Casa Vino", het wijnhuis op de
hoek bij de Porta Urbalana. Terwijl de
bekers tot een dronk waren geheven
en vrolijkheid heerste, overviel hen de
verdelgende stroom. Maar in de kelder
van het wijnhuis liggen heden ten dage
nog de wijnkruiken en zijn de afdruk
ken van de bekers op de lavaresten op
de marmeren tafels nog te zien.
J7N DAARNA lezers, als ge dan aan
het eind van Uw excursie bent ge
komen, zult ge tot de verrasssende ont
dekking kommen, dat U eigenlijk toch
g;gen d o d e_ stad bezocht, doch een
stad, waar het bruisende leven in een
lieflijke provincieplaats van twee dui
zend jaar geleden, nog leeft.
Wanneer ge dit alles hebt aan
schouwd, zult ge geen spijt hebben, dat
U, evenals wij dit deden, uren lang
door de ruïnes heb gezworven door
met ruwe keien geplaveide straten, dan
wel sjokkend door rul, heet zand, met
geen enkele boom of schaduwplek.
En verder, lezers? Ik zei U reeds: een
verblijf van vijf dagen op Capri, waar
van men dan nog een hele dag (ach,
neen, men heeft de heerlijke avond dan
toch nog op het eiland), voor Pompeï
afneemt, is zo kort. Met een bezwaard
gemoed nemen we die ochtend van
onze laatste dag afscheid van Peppino,
die we toch veel dank verschuldigd zijn
en dan stappen we, onze koffers nu
keurig gedragen door Michele, de oude
re bediende van Villa Luisa, berg
afwaarts. Voor de laatste maal zweeft
de Runicolare langs de staalkabel mét
ons, langs de oleanders en door de
druivenwijngaarden, naar de Marino
Grande. We zoeken een knus plaatsje
aan de brede zijde van de mooie salon
boot enna een half uurtje is het
wonderlijke eiland weer de nietszeg
gende, grauwe rots, die recht uit zee
opsteekt.
Maar in onze oren klinkt nog de af-
scheidsroep van Michele: „Addio, presto
ritorno!" „Adieu, kom gauw terug!"
Weemoedig denken we beiden: Zullen
we Capri, het Eiland der Gelukkigen,
ooit terug zien?
DEST MIJ nog, te vertellen, dat we,
na de laatste avond en nacht in
Rome, dat we reeds als een bekend
stad terug zien, om één uur in de Con
stellation stappen, welke dit keer tjok
vol is met repatriërenden uit Indonesië.
Afwisselend vliegen we over het wa-
Gisteravond heeft een ernstig motor
ongeval alhier twee gewonden geëist.
Het echtpaar Vermeer uit Haarlem was
per motor voor familiebezoek naar Eg-
mond gekomen. Door de regen verblind,
bemerkte V. in de Voorstraat te laat
een aldaar geparkeerd staande auto.
Hij slipte bij het afremmen, waardoor
beiden kwamen te vallen. De motor
rijder liep een hoofdwonde en een her
senschudding op en zijn vrouw bekwam
een gecompliceerde enkelfractuur. Bei
den werden bij de familie Schimmel
binnengebracht en nadat de eerste
hulp was verleend naar het Centraal
Ziekenhuis te Alkmaar vervoerd.
De heer H. J. Kossen plantte als
proef zes aardappelen van het tamelijk
nieuwe ras Zeeburger, een kruising van
Noordeling en Alpha. De proef slaagde
uitstekend, want de zes poters verme
nigvuldigden zich tot 412 stuks met een
gewicht van 75 pond.
GROOTEBROEK, 24 Sept. 1953 „De
Tuinbouw". 6000 kg Aardappelen
Blauwe Eigenheimers groot 12.50 en
Bintje grof 9.50; 17000 kg Uien: grof
3.80—5, middel 4.40—5.90, driel. 5.50—
7.80, nep 15.40—19.10; 12500 kg Bieten
A 5.90—6.10 en B 4—4.10; 500 kg Sla
bonen II 4959; 11000 kg Rode kool
4.20—9.30; 5000 kg Gele kool 3.20—
7.507500 kg Groene kool 4.508.60
166000 stuks BloemkooltsB 1622.60,
Bil 12.90—16.40 stek 6.40—15.60, zdB
8.70—17.20, Bil 8—8.50 en stek 5.
ter van de Thyrreense Zee en de kust,
totdat we, te beginnen bij Zwitserland,
volkomen van alles, wat op aarde en
leven wijst, zijn gescheiden. Het wol
kendek hangt zeer laag. Volstrekt geen
sensaties deze reis, enkel maar het toch
ook wel machtig gevoel, dat we daar
over een eindeloze zee van dikke wat
ten of schuimend zeepsop, smetteloos
blank, voortglijden met boven ons de
immense blauwe hemelkoepel.
Vóór ons vertrek uit Rome kregen
we ons laatste diner op het vliegveld
en ook onderweg worden we weer
heerlijk verwend. Als we boven de
brug van Moerdijk komen zijn het de
mensen uit Indië, die, voor het aller
eerst zoals blijkt, het kleine Holland
zien. Vóór we er ons van bewust zijn,
(we letten een paar minuten niet goed
op) zien we onder ons in de diepte de
startbanen. Het rode licht gaat aan:
Riemen vastmaken! Een kleine schok,
wat nahuppelen en dan taxiën we tot
voor het stationsgebouw op Schiphol.
ASs we op het vliegveld staan voelen
mijn vrouw en ik dat dezelfde Noord
wester, die ons bij ons vertrek uitge
leide deed, nog steeds (of weer) elke
illusie van een nazomer (het is half
September) doet omslaan tot koude
rillingen. Ik zet mijn kraag van mijn
overjas op, vier uur geleden-zei-ik
tegen mijn vrouw: „Wat een hitte, hé?"
Het welslagen van TNO-Iaberatori-
Umproeven om vlas snel -en weinig
kostbaar om te zetten in vezel en ge
sponnen draad, heeft plannen doen
rijzen om een proeffabriek te bouwen.
In deze fabriek zal het nieuwe pro
cédé worden uitgewerkt en voor fa
bricage op grote schaal geschikt kun
nen worden gemaakt.
Voor bouw en inrichting van deze
fabriek is 1.5 millioen gulden nodig.
Het Nederlandse gepatenteerde Pro
cédé zou bij ontwikkeling op indus
triële schaal grote voordelen voor de
vlastelers kunnen opleveren.
Het is zo, dat groen vlas, voordat
het tot linnen wordt geweven, tame
lijk ingewikkelde bewerkingen moet
ondergaan. Het roten, hekelen en
spinnen, dat thans in twee afzonder
lijke industrieën geschiedt, kan door
de nieuwe werkwijze, die in opdracht
van de Stichting voor Bijzonder
Vlas- en Linnenonderzoek ontwik
keld is, sterk vereenvoudigd worïen
en veel minder vlas snel en goedkoop
tot linnen draden verwerken.
Hierdoor wordt de positie van de
grondstof, het vlas, aanzienlijk ter-
ker in verhouding tot katoen en
kunstvezels. Zulks wordt van zeer
groot belang voor de landbouw ge
acht. Huw geschat wordt in Neder
land thans op 20.0Q0 hectare vlas ge
teeld.
De Stichting voor de Landbouw
acht daarom het deelnemen door de
vlastelers en anderen bij de vlasteelt
belanghebbenden, als verpachters van
vlasland aan de op te richten proeffa
briek van zeer groot belang. Deze fa-
biek kan dan immers het onderzoek
voortzetten en de mogelijkheid openen
om de eigen vlasoogst geheel in eigen
^and te verspinnen. Bij welslagen
zou de fabriek, in de vorm van een
naamloze vennootschap, kunnen over
gaan tot het uitgeven van licenties
op de verleende octrooien.
Door het bestuur van de Stichting
voor de Landbouw worden dan ook
plannen overwogen om tot het vor
men van een nieuwe rechtspersoon
(stichting) te komen, door welke ten
behoeve van alle vlassers een pakket
aandelen van 400.000 gulden in de te
bouwen proeffabriek zou worden be
heerd.
Op die manier zou bij welslagen
van deze proeffabriek de landbouw
aanzienlijke zeggenschap in een nieu
we, belangrijke industrie kunnen krij
gen. Het is duidelijk, dat goedkoper
linnen de concurrentie met andere
textielproducten veel beter zal kun
nen doorstaan, dan thans het geval
is. Daarom moeten de geslaagde labo
ratoriumproeven op practische bruik
baarheid worden getoetst.
De vier ton, die voor deelneming
nodig zijn, zouden middels een bijdra
ge van 20 gulden per hectare geplant
vlas over 1954 b'een gebracht kun
nen worden. Deze bijdrage zou in de
vorm ener heffing kunnen worden
gevormd.
Dit ""'oor het voort te zetten onder
zoek te storten bedrag zou bij wel
slagen later desgewenst terugbetaald
kunnen worden.
Het noodzakelijke intensieve onder-
zoek zal naar mening van het stich
tingsbestuur niet de verwachting mo-
gen wekken, dat binnen enkele jaren
een radicale ommekeer in de vlasin-
dustrie voltrokken zal zijn. Wel wor
den de perspectieven van het nieuwe
procédé zodanig geacht, dat onverkor
te steun noa izakelijk is.
Laten 'we deze week eens beginnen
met een artikel, dat we anders altijd
voor het laatst bewaren. We bedoelen
karwijzaad, dat maanden achtereen een
prijs van circa f 60.opbracht. Eea
viertal weken geleden is er wat meer
animo voor dit artikel gekomen en zie,
in een minimum van tijd is de prijs op
gelopen tot boven de f 70.Waaruit
dan weer blijkt, dat men de markt van
tevoren nimmer kan bekijken. Ook
blauwmaanzaad ligt duur in de markt:
de notering liep aeze Woensdag op tot
circa f 122.50.
De aanvoer van tarwe is de laatste
weken kleiner: verscheidene öorskas-
ten zijn tijdelijk stilgezet en het zal wel
tot na dé bietencampagne duren voor
men weer op volle toeren gaat draaien.
De voedergranen blijven, onder invloed
van de lage buitenlandse noteringen,
flauw gestemd. Zomergerst geniet wei
nig belangstelling, maalgerst bleef goed
gevraagd tegen onveranderde prijzen.
In haver gaat weinig om. De belangstel
ling van koperszijde is voornamelijk ge
richt op partijen, die geschikt zijn te
maken voor kippenhaver; voor maal-
haver is weinig interesse.
Groene erwten zijn de laatste dagen
wat duurder verkocht. Er .blijft goede
vraag bestaan naar partijen, die geschikt
zijn te maken voor 3% export; afwij
kende kwaliteiten worden voor uiteen
lopende prijzen van de hand gedaan.
Capucijners hebben het hoogtepunt
blijkbaar bereikt; de vraag is niet groot
meer, waardoor ook de prijzen deze
week nog iets afbrokkelden.
De handel in zaaizaden begon deze
week wat meer aandacht te krijgen van
landbouwerszijde. De vraag naar zaai-
tarwe begint nu ook te komen, want
over enkele weken zullen de eerste bun
ders moeten worden gezaaid. We heb
ben zo'n idee, dat er heel wat tarwe
zal worden gezaaid. Alleen zal het de
landbouwers bevreemden, dat de minis-
ster nog steeds geen prijs voor de oogst
1954 heeft bekendgemaakt en men kan
diverse verwachtingen horen uitspreken:
de één zegt, dat de tarwe zal vrijko
men, anderen veronderstellen, dat de
richtprijs van de laatste oogst gehand
haafd zal blijven. In ieder geval komt
een prijsvaststelling als mosterd na de
maaltijd.
Interieur (Atrium of tuinkamer) in het Huis van Menander, een patriciër).
Het nieuwste en zeer economische-verwarmings-
systeem, zowel voor grote zalen als voor woon
vertrekken.
WARMTE a LA MINUTE; NAUWKEURIG
REGELBAAR; VOLKOMEN VEILIG
GROOT CIRCULATIEVERMOGEN
Leverbaar in de fabrikaten:
B D; HAAS en SOHN en CODEMAN.
Een haard of kachel koopt U mgar niet zo, daar
voor is goede voorlichting nodig en daarvoor moet
U bij HEUSEVELDT zijn.
Immers
HEUSEVELDT heeft de beschikking over ge
diplomeerde verwarmingsspecialisten en kachel
smeden, die U gratis een warmte-technische
berekening geven, alle deskundige adviezen ver
strekken en een prima afwerking garanderen.
Heteiuchtkachels"
Haardkachels
Grote Haarden
AGA Radiatoren
Electr. Straalkachels
V.a. 98.
v.a. 155
v.a. 250.
v.a. 95.
v.a. 12.50
Salamanderkachels
Gasradiatoren
Gashaarden
Oliestookhaarden
Petroleumkachels
v.a. 35.
V.a. 89.50
v.a. 175.—
V.a. 225.
v.a. 27.40
I
OM
ZUINIG TE
STOKEN
en een aangename
warmte in Uw ver
trek te verkrijgen,
moet U bjj do aan
schaf van een ver
warmingsapparaat
op de volgende
punten letten:
dat het:
de juiste capaciteit
heeft,
van solide
constructie Is
en
vakkundig
geplaatst
wordt.
