Loonsverhoging van vijf procent
Brits-Egyptisch accoord
over Suez-Kanaalzone
Voor alle werknemers
hoven 2 jaar
De knoop is
doorgehakt
Congres van de Labourpartij
in Margate geopend
Ontmoedigende
nota
Donderdag begint een nieuwe
stakingsactie in Frankrijk
Dinsdag 29 Sept. 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 150e Jaargang No. 229
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
De regering heeft beslist
Belgrado wijst het
Triëst-voorstel van
Italië af
Pools kardinaal
geschorst
Kans op regen
neemt toe
WEERBERICHT
V akbondenuitenhun
teleurstelling
Semjonov ambassadeur in
Oost-Duitsland
„Vrede kan niet met
zwakheid worden
gekocht"
Staking onder Amsterdams
gemeentepersoneel
IVVV keurt verdrag
Span je-VS af
Moskou antwoordt
Nog één gering
geschilpunt
No. 2
Herinneringsprijsvraag
Churchill en Eden naar
Engeland terug
Postpersoneel nog steeds
ontevreden
Staat van beleg in
Atjeh gewenst
Faroek kocht ringen voor
f 4.500.000
McCarthy wilde „Spaanse
Beria" verhoor afnemen....
Directie:
J. BLTLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Redactie:
Achterdam 18. Xel. 5541
advertenties
en ABONNEMENTEN:
Voordam 11 Tel. 3320
Postgiro 187294
ALKMAABSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mjn
Vraag en Aanbod
(alleen 2e hands goederen»
tot 15 woorden f 1.—
elk woord meer 5 cent
Uitsluitend contant
Abonnementsprijs:
bil vooruitbetaling t 2.02
per mnd: 6 05 per kwar
taal. plus incassokosten
Weekabonnementen 7 0 49
KENNISNEMING van het rapport der drie deskundigen en van de
standpunten der centrale werkgevers- en werknemersorganisaties
Leeft de Ministerraad besloten het College van Rijksbemiddelaars aan
wijzingen te geven bij beschikking met ingang van de eerste loonweek
in Januari a.s. een algemene loonsverhoging van vijf procent voor
werknemers van 23 jaar en ouder bindend vast te stellen, uiteraard
onder voorbehoud dat de thans aanhangige wetsvoorstellen inzake huur
verhoging e.d. zonder belangrijke wijzigingen door de Staten-Generaal
v orden aanvaard.
Voorts zal geen bezwaar worden gemaakt tegen een wijziging van de
richtlijnen voor de loonpolitiek in dier voege, dat de lonen voor ge
schoolden in het bedrijfstakgewijze overleg met 2 cent per uut mogen
worden verhoogd en de afstand tussen de lonen in de hoogste en in de
laagste gemeenteklasse met 2 cent per uur zal mogen worden vermin
derd. Over de verdere bijzonderheden (dispensatie, jeugdlonen enz.)
zal nog nader overleg tussen het college van rijksbemiddelaars en de
Stichting van de Arbeid plaats hebben.
De regering vertrouwt, dat de werkgevers voor werknemers, wier
Ionen niet bij C.A.O. of bindende loonregeling zijn vastgesteld, over
eenkomstig het advies van de centrale werkgeversorganisaties vrijwillig
een gelijke loonsverhoging zullen toepassen, aldus de regeringsver
klaring.
In een te Belgrado aan de Italiaanse
zaakgelastigde overhandigde nota heeft
Zuid-Slavië het op 13 September door
Italië gedane voorstel, om over de toe
komstige status van Triest door een
volksstemming te laten beslissen, ver
worpen. Italië stelde ook voor een in
ternationale conferentie over het ge
hele vraagstuk te houden. Daarop
heeft Belgrado geantwoord, dat een
dergelijke conferentie een oplossing
slechts zou bemoeilijken „tenzij de
standpunten der betrokken regeringen
tevoren, door diplomatieke gedachten-
wisseling, nader tot elkaar zijn ge
bracht.
Kardinaal Wyszynski, primaat van
Polen, is door de Poolse regering ge
schorst. Hij zal zich in een klooster
mogen terugtrekken, aldus heeft radio-
Warschau gisteravond bekendgemaakt.
De aartsbisschop is van zijn functies
ontheven, aldus de bekendmaking, om
dat hij misbruik heeft gemaakt van
zijn autoriteit en de beginselen van de
overeenkomst tussen staat en kerk
heeft geschonden door zich over te ge
ven aan tegen de Staat gerichte activi
teit. Mgr. Wyszynski is 52 jaar. Hij
werd in 1924 tot priester gewijd.
Sedert de bisschop van Kielce, mgr.
Kaczmarek, verleden week wegens
„spionnage" werd veroordeeld tot
twaalf jaar gevangenisstraf werd kar
dinaal Wyszynski door de Poolse radio
en pers beschuldigd van „ontrouw".
De Amerikaanse luchtmacht is van
plan de productie van de „Boeing'B-52
straalbommenwerper en de F 100 super
sonische straaljager te vergroten.
fEDUREN DE het weekeinde
u kregen wij hij zonnig weer en
een temperatuur van 18 tot 20
graden Celsius een staart van de
nazomer mee. Na een voor einde
September vrij warme nacht,
drong gistermorgen met Westelij
ke winden veel koelere lucht bin
nen. Hierbij vielen af en toe
enige buien, die ook gisteravond
in onze kustprovincie nog op
traden. Vandaag trok een uitloper
van het Azoren hogedrukgebieü
over ons land met droog weer.
De wind neemt af en krimpt weer
naar het Zuid-Westen. Inmiddels
heeft een nieuwe depressie de
Britse eilanden bereikt. Het ho-
gedrukgebied over Oost-Europa
heeft hier niet veel meer te ver
tellen, zodat wij weer aan de
depressies zijn overgeleverd. De
kans op regen met tot krachtige
toenemende wind neemt dan ook
snel toe. Voor de eerstkomende
dagen moet op wisselvallig weer
met af en toe enige regen of re
genbuien worden gerekend.
Verwachting tot morgenavond:
MINDER KOUDE NACHT
Aanvankelijk veel bewolking met
voornamelijk in het Noorden en
Westen van het land enige regen.
Later opklaringen en droog weer.
Matige en langs de kust tijdelijk
krachtige wind tussen Zuid-West
en West. Minder koude nacht,
overdag ongeveer dezelfde tempe
raturen als vandaag.
Woensdag: Zon op 6.39. onder 18.2»
Maan op 23.17 onder 15.29
[)E VOORZITTER van het Christelijk
Nationaal Vakverbond, de heer M.
Ruppert, heeft gisteravond verklaard
zeer teleurgesteld te zijn over de ge
nomen beslissing inzake de loonsver
hoging. Hij achtte deze niet anders
dan „een voortzetting van de reeds
vaker gelaakte millimeterpolitiek".
„De regering volgt de voorstellen
van de werkgevers", aldus de heer
Ruppert, die geen goed woord voor de
loonpolitiek van de regering over had.
„D„ vakbeweging en de loon- en sala-
ristrekkenden hadden in deze iets be
ters verdiend".
De voorzitter van het CNV ging
vooral in op het nieuwe prijs-index-
cijfer gezinsverbruik van het CBS, dat
lager bleek te liggen dan het oude. Op
grond van nieuwe onderzoekingen, die
gedurende de laatste dagen en nach
ten bij het CBS geschiedden, zou na
melijk zijn gebleken, dat de boven
grensmarge van het prijs-indexcijfer
te hoog was genomen. Dit zou er bij
nader inzien toe moeten leiden, dat
het prijs-indexcijfer gezinsverbruik niet
120, maar 119 moest bedragen. De be
rekende percentages luidden aanvan
kelijk als volgt:
Werkg. Werkn.
Huurverhoging 1,95 proc. 2,7 proc.
Consumptie
beperking 2,62 proc. 3,9 proc.
Tezamen
Hierop zouden
in mindering
moeten worden
gebracht de
voordelen van
de bel.-verl.
4,57 proc. 6,6 proc.
0,96 proc.
5,75 proc.
6 proc.
Resteert 3,61 proc.
of afgerond 4 proc.
Nadat de indexcijfers door het CBS
waren gewijzigd, luidde de berekening
als volgt:
huurverhoging 2,1 proc.
consumptiebeperking 3,5 proc.
samen
belastingverlaging
resteert
5,6 proc.
0,8 proc.
op
af
4,8 proc., of
afgerond 5 procent.
De voorzitter van de KAB, de heer
J. A. Middelhuis, toonde zich eveneens
zeer teleurgesteld over de genomen
beslissing. Ook hij betreurde het, dat
te elfder ure een lager indexcijfer van
het CBS in het geding was gekom,en,
waarover achter de muren van dit
bureau nog zwaar wordt gediscussieerd.
Was dit nieuwe cijfer niet ter tafel go-
komen, dan was de commissie van des
kundigen waarschijnlijk tot zes procent
gekomen, aldus de heer Middelhuis.
De secretaris van het NVV, de heer
Ad Vermeulen, noemde gisteravond in
een radiocommentaar de wijze, waarop
de loonsverhoging van vijf procent tot
stand was gekomen aan de hand van
het onverwachte, nieuwe indexcijfer
„een hoogst merkwaardige ontwikke
ling". Hij deelde mee, dat de Raad van
Vakcentralen aan de regering heeft
gevraagd een nader onderzoek te laten
instellen naar het nieuwe cijfer van
het CBS.
Het verbondsbestuur van de Katholieke
Arbeiders Jeugd heeft er bij het be
stuur van de KAB op aan gedrongen,
dat ook voor de jonge arbeiders een
bindende loonsverhoging landelijk wordt
voorgeschreven.
De Sovjetrussische hoge commissa
ris in Duitsland, Vladimir Semjonov, is
benoemd tot buitengewoon en gevol
machtigd ambassadeur in Oost-Duits-
land. Semjonov s in Mei jl. benoemd
tot hoge commissaris in Oost-Duits
land, toen de Sovjetrussische controle
commissie werd opgeheven. Hij zal
deze taak blijven waarnemen.
Arthur Greenwood, de 73-jarige
voorzitter van de Britse Labourpartij,
heeft gisteren te Margate de jaarlijk
se afgevaardigden-conferentie geopend.
In zijn openingsrede, die door 1300 af
gevaardigden werd beluisterd, drong
hij met klem aan op het bewaren van
de eenheid in de partij. Hij steunde
Sir Winston Churchill's voorstel voor
besprekingen op hoog niveau met de
Sovjet-Unie. „Wij weten echter ook,
dat de vrede niet door zwakheid kan
worden gekocht en door het verhande
len van de vrijheden van anderen".
De leider van de partij, Clement Att-
lee, verschafte de vergadering stof voor
een gedachtenwisseling over de koude
oorlog. Met grote meerderheid werd
een aantal moties van de linkervleugel
verworpen, waarin critiek werd geuit
op de Amerikaanse politiek in de kou
de oorlog en ten aanzien van de han
del tussen Oost en West. De conferen-
In Amsterdam is een staking uitge
broken onder de transportarbeiders
van de afdeling bestratingen van de
gemeentelijke dienst van Publieke
Werken. Alle, ongeveer 80, (ook de bij
de Uniebonden georganiseerde) vracht
vaarders hebben het werk neergelegd
met het doel inwilliging te bereiken
van hun eis: in een hogere salaris
groep te worden geplaatst, d.w.z. een
weekloonverhoging van f 3.50 te ont
vangen.
De Unie-organisaties stellen zich niet
achter deze staking. Zij handhaven
haar standpunt dat deze kwestie in het
z.g. georganiseerd overleg dient te
worden behandeld. Het C.P N.-raadslid
de heer G. Groot Roessink heeft zich
gisteren met wethouder B. C. Franke
verstaan, echter zonder resultaat.
tie steunde de door het bestuur uitge
stippelde politiek. Het bestuur betreurt
slechts, dat de Westelijke mogendhe
den het initiatief bij het doorbreken
van de impasse tussen Oost en West
niet hebben behouden.
De voormalige Labour-minister van
Buitenlandse Zaken, Morrison, had aan
de vooravond van het congres bekend
gemaakt, dat hij zich niet candidaat
zal stellen voor het penningmeester
schap van de partij. Aanvankelijk had
hij de strijd voor deze candidatuur
aangebonden mét de bejaarde Green
wood, hetgeen leidde tot grote onenig
heid onder de socialisten.
De gedelegeerden, die ruim zes
mülioen leden van de Labourpartij
vertegenwoordigen, begonnen gis
teren hun jaarlijkse congres in
Margate. Herbert Morrison, Morgan
Philips, Arthur Greenwood en
Clement Attlee vonden nog net
voor de lunch gelegenheid enkele
zakenin onderlinge kout af te
doen.
Het Internationaal Verbond van
Vrije Vakverenigingen (I.V.V.V.), heeft
te Brussel een communiqué uitgege
ven, waarin wordt gezegd, dat de
verdedigingsovereenkomst tussen de
Ver. Staten en Spanje „ernstige mo
rele en politieke schade zal toebren
gen aan de wederzijdse achting van
landen, die verenigd zijn in verdedi
ging van vrijheid en democratie".
Het I.V.V.V. vraagt in de verklaring
de aangesloten Amerikaanse vakbon
den die tezamen ruim zestien mil-
lioen arbeiders vertegenwoordigen
bij de Amerikaanse regering, tegen het
verdrag te protesteren.
OUDE TEKENINGEN ONTDEKT
Er zijn onlangs in een grot dicht
bij Pommerol (Dröme) op de grens
van het land van de Diois en Nyon,
zijrivieren van de Rhone, tekenin
gen van vogels ontdekt, die meer
d~n vijftien duizend jaar oud zijn.
Het Russische ministerie van Buiten
landse Zaken heeft geantwoord op de
Westelijke uitnodiging van 2 Septem
ber jl. om op 15 October te Lugano
(Zw.) de ministers van Buitenlandse
Zaken der Grote Vier de kwesties
Duitsland en Oostenrijk te doen be
spreken.
Het antwoord der Sovjets bevat noch
een aanvaarding noch een afwijzing
van deze uitnodiging. Men meent te
weten, dat Rusland weer heeft voorge
steld ook communistisch China aan de
conferentie te laten deelnemen. Dit
voorstel werd reeds eerder door het
Westen verworpen. Verder zou een
uitbreiding van de agenda in overwe
ging zijn gegeven. Het Westen was
steeds van mening, dat de bovenge
noemde punten voorrang hebben en dat
een oplossing van deze kwesties dan
wel de weg zou effenen voor een
vruchtbaar overleg over andere be
langrijke onderwerpen. Gisteravond
laat, drie uur na de ontvangst van de
Russische nota was men op de Britse
ambassade te Moskou nog bezig met
het vertalen ervan. In Franse diplo
matieke kringen is men diep teleurge
steld over de inhoud van het Sovjet-
antwoord.
VAN gezaghebbende zijde uit Cairo
wordt vernomen, dat Egypte de
Britse voorstellen voor een regeling
van het vraagstuk der Suezkanaal-
zone vrijwel geheel heeft aanvaard.
Slechts het Engelse voorstel, dat Britse
technici, die in de bases Voor onder
houd zullen achterblijven, nadat de
Engelse troepen zijn vertrokken, uni
form zullen dragen, is door de Egyp-
tenaren niet aanvaard.
De door Egypte aanvaarde Britse
voorstellen omvatten het volgende:
j l. Het 80.090 man sterke Britse gar
nizoen in de Suezkanaalzone zal
van onze
vindt elders in
dit blad.
Tweehonderd gulden aan
prijzen! Doet U mee?
De Engelse premier, Sir Winston
Churchill, en de minister van buiten
landse zaken, Anthony Eden, zullen
Woensdag a.s. per vliegtuig naar Lon
den terugkeren.
Churchill is op het ogenblik met
vacantie in, Zuid-Frankrijk. Eden ver
toeft thans in Griekenland, om geheel
te herstellen van de operaties, die hij
onlangs heeft ondergaan.
WRAK VAN AMERIKAANS
VLIEGTUIG GEVONDEN
Het wrak van een Amerikaans vlieg
tuig, dat sinds Zaterdag werd ver
mist, is Maandag nabij Prades in
de Franse Pyreneeën gevonden. De
vier inzittenden zijn om het leven ge
komen. Het toestel was op een hoog
te van ongeveer 1.250 meter tegen
een berghelling gevlogen. Het vlieg
tuig was op een oefenvluchl van
Engeland naar Barcaiona.
een tijdsverloop van achttien maanden
worden teruggetrokken.
2. Vier duizend Britse technici zul
len nog gedurende drie jaar in de bases
der Kanaalzone blijven, om de Egyp-
tenaren te helpen met en op te leiden
in het onderhouden er van.
3. Geallieerde strijdkrachten zuilen,
indien een lid-staat van de Arabische
Liga zou worden aangevallen, weer de
beschikking over de bases der Kanaal
zone verkrijgen.
Van dezelfde Egyptische zijde wordt
nog vernomen, dat een Egyptische ge
neraal het bevel over de bases zal
overnemen. Hij zal door een Britse
militaire raadgever terzijde worden
gestaan.
De Egyptenaren hadden gewild dat
de Britse strijdkrachten binnen een
jaar tijds zouden zijn teruggetrokken,
doch zij hebben het Britse voorstel, om
deze periode op anderhalf jaar te
stellen, aanvaard.
£)E REGERING heeft met een forse
sabelhouw de gordiaanse knoop
doorgehakt. Met ingang van 1 Januari
zullen om ons tot het voornaamste
onderdeel van het hierneven gepubli
ceerde regeringsbesluit te bepalen
de Nederlandse werknemers van 23
jaar en ouder in het genot worden
gesteld van een loonsverhoging van
5%. Na de laatste berichten, welke
gisteren over de loononderhandelingen
waren verschenen, mag de beslissing
van de regering nauwelijks een ver
rassing worden genoemd. Weliswaar
handhaafde de Raad van Vakcentralen
tot het voor hem bittere einde zijn eis
van 6%, doch toen de commissie van
deskundigen, bestaande uit prof. S. de
Vries, prof. P. Borst en ir Z. Th. Fet
ter, bijgestaan door prof. Versteeg en
drs Kuiper, adviseerde de verhoging
op 4,8% te stellen en de werkgevers
bereid bleken tot 5% te willen gaan,
was een voorspelling hoe het uiteinde
lijke standpunt van het kabinet zou
zijn, niet moeilijk meer.
In vakbondskrin ;en heerst een be
grijpelijke teleurstelling. Voor de
tweede maal zien de vakbonden hun
looneis afgewezen. Andermaal heeft
de regering de gulden middenweg ge
kozen. Welke onmiddellijke gevolgen
'dit zal hebben, dient natuurlijk te
worden afgewacht. Wij geloven echter
niet te optimistisch te zijn als wij me
nen, dat de onoverbrugbaar gebleken
kloof van 1% geen gevaar zal opleve
ren voor de arbeidsvrede. Niet alleen
voor de Raad van Vakcentralen, maar
ook voor een overheidsinstantie zal
het jongste loonconflict een bittere
nasmaak behouden. Het mag toch op
zijn zachtst uitgedrukt onbegrijpelijk
worden genoemd, dat het Centraal Bu
reau voor de Statistiek in een zo
uitermate belangrijke en ingrijpende
zaak als een algemene loonsverhoging
verkeerde cijfers voorlegt. Dat het
C.B.S. op het allerlaatste ogenblik met
de beschamende mededeling moest ko
men, dat het oorspronkelijk door dit
bureau verstrekte cijfer inzake de .es-
terende consumptiebeperking niet op
de juiste wijze was berekend, is merk
waardig, hoogst merkwaardig!
Hoe het zij, de regering heeft de
verhoging op 5% gesteld. Wij wachten
nu maar weer met nauwverholen
spanning af, of ook deze loonsverho
ging binnen afzienbare tijd door ho
gere prijzen zal worden achterhaald.
W. M.
ÏAE BIJ DE communistische en onaf-
hankelijke vakverenigingen aange
sloten werknemers bij de Franse poste
rijen hebben besloten met ingang van
Donderdag a.s. een „actie-week" van
korte stakingen te beginnen. Dit be
sluit werd door ongeveer duizend afge
vaardigden van de betrokken vakver
enigingen genomen, uit protest tegen
de beslissing van de regering om geen
loon te betalen over de stakingsperiode
van Augustus jl.
Naar aanleiding van deze bekendma
king schrijft het rechtse Franse blad
Figaro, dat de Franse communistische
leiders hebben besloten, dat deze actie
het teken dient te zijn voor een tweede
golf van arbeidsonrust. Volgens het blad
heeft het communstische politbureau
besloten deze stakingen te laten volgen
Luitenant-kolonel Sutikno van de
veiligheidsdienst te Kotaradja heeft
verklaard, dat het gezien de toestand
in Atjeh nooig is, dat er maatregelen
worden genomen in de geest van de
verordening van de staat van corlog
en beleg. Deze mas voor Atjeh opge
heven. - Red.) Sutikno zei, dat de rust
op verschillende plaatsen is weerge
keerd.
Uit een officiële opsomming van de
aanvallen, die op 21 September op ver
schillende p.aatsen in Atjeh zijn uit
gevoerd, blijkt dat op een zeker punt
een menigte van ongeveer vijfduizend
personen een aanval deed, waarvan
vele zijn gedood en zestig gevangen
genomen, na een tegenaanval van
het leger en de mobiele brigade. De
aanval op Langsa geschiedde door vijf
honderd man. In Alur Bili werdin
veertig leden van de politie ontwa
pend. Daar werden drie en twintig
bendeleden gevangen genomen. Ook op
■andere plaatsen werden „onruststokers'
gearresteerd.
Het landgerecht te Semaranc heef'
een leider van de jongste Sabupri-
staking twee weken hechtenis ge"even.
Verschillende andere stakingsleiders
in midden-Java zijn gevangen geno
men.
Het aantal slachtoffers, veroorzaakt
door de wervelstorm, en de overstromin-
ir.ingen, waardoor Japan kortgeleden is
geteisterd, bedraagt 276 doden, 993 ge
wonden en 323 vermisten.
door stakingen in de genationaliseerde
en'particuliere industrieën. De partij
functionarissen hebben, aldus Figaro
opdracht gekregen voorlopig hun zuiver
politieke taak te laten varen, qm zich
op de stakingscampagne te kunnen con
centreren.
Het blad meent te weten, dat Leon
Mauvais, die algemeen een der extre
misten onder de communistische lei
ders wordt genoemd, de leiding van de
campagne heeft gekregen.
QVER de fabelachtige schulden van
ex-koning Faroek zijn weer enige
nieuwe bijzonderheden bekend gewor
den. De Egyptenaar moet onder meer
nog een rekening vereffenen met een
New-Yorkse juwelier, van wie hij in
dertijd twee ringen met diamanten, van
90 karaat ten bedrage van ongeveer
4,5 millioen gulden had gekocht,
De voormalige particuliere secretaris
en vertrouweling van de ex-koning,
Antonio Pul li, is opgeroepen voor een
nadere ondervraging met betrekking tot
het smokkelen van ongemunt goud en
zilver en gelden uit Egypte ter waar
de van 20 millioen gulden.
Uit een vorig verhoor gaf Pulli, een
Italiaan, die Egyptisch staatsburger is
geworden, toe, dat hij op bevel van
Faroek geld uit Egypte met een spe
ciaal vliegtuig naar Italië en Zwitser
land had laten smokkelen om het daar
op enige banken te deponeren. Inmid
dels heeft de Egyptische minister van
Voorlichting medegedeeld, dat alle re
keningen voor aankopen, door Faroek
tijdens zijn bewind gedaan aan de ver
bannen vorst moeten worden doorge
zonden. Ook ex-koningin Narriman
zal zich voor haar eis voor een alli-
mentatie van 52.000 gulden bij haar
gewezen echtgenoot moeten vervoegen.
De Amerikaanse senator McCarthy
heeft gisteren te Washington verklaard,
dat de beweerde vlucht van Beria, de
afgezette minister van Binnenlandse
Zaken, „op een voor de gek houderij
begint te lijken". Hij verwacht binnen
kort een verklaring van de Spaanse
regering over deze kwestie.
„Het ziet er meer en meer naar uit,"
ridus McCarthy, „dat de man in Span-
ie Beria niet is".
Uit goede bron is vernomen, dat
McCarthy aanvankelijk wél geloof
hechtte aan de berichten en dat een
bevel was uiteevardigd om de man als
getuige voor McCarthy's subcommissie
van onderzoek te Lten verschijnen, in
dien hij naar de Ver. Staten zou komen.