acteurs kunnen
films maken
Nederlandse
ook goede
Werknemer en werkgever
hebben beiden recht
op arbeidsvreugde
Regisseur Walter Smith zal trachten dit
met Rechter Thomas" te bewijzen
Een millioen
beschuiten
per dag
BOEKEN
BULLETIN
On twikkelingslectuur
Menselijke wrijvingen kunnen bedrijf
zeer grote schade berokkenen
Samenwerking van groep
deskundigen nodig
Bedrijfsberading
LEVEN
EROEFINGSWERK
REGISSEUR WALTER SMITH, die de nieu
we Nederlandse film Rechter Thomas heeft
gemaakt, naar de gelijknamige roman van
Francois Pauwels en die op het ogenblik nog
in de Profilti-studio's met zijn helpers werkt
aan de montage en de verdere technische af
werking, heeft ons verteld, dat hij er o.a.
naar heeft gestreefd, aan te tonen, dat het
sprookje als zouden Nederlandse toneelspe
lers geen goede filmspelers zijn, niet meer is
dan een sprookje, met andere woorden dat
het niet met de werkelijkheid overeenstemt.
Het gaat er maar om, zo zegt hij, de goede
acteurs uit te kiezen en hun begrip bij te
brengen voor de eisen van de camera, die nu
eenmaal verschillen van die van het toneel.
Ton van Duinhoven, Piet Bron en de anderen
die in Rechter Thomas optreden, hebben dat
begrip getoond; ik had met hen trouwens al
eerder bijzonder gunstige ervaringen, o.a. in
reclamefilms die ik de laatste jaren maakte.
Walter Smith heeft deze productie heel
nauwkeurig voorbereid en er is uiterst effi
ciënt gewerkt, zodat men de opnamen zelfs
heeft kunnen beëindigen binnen de daarvoor
vastgestelde tijd. Dat is heel belangrijk, omdat
elke draaidag in de studio hoge bedragen
vergt.
UR ZIJN tegenwoordig niet veel on-
derwerpen meer waarover de zoe
kende mens geen hem voorlichtende
litteratuur kan vinden. Daarvoor zijn er
op vrijwel elk gebied te veel studieboe
ken verschenen en daarvoor zijn onze
tegenwoordige encyclopaedieën door
deskundigen op elk gebied samenge
steld te volledig.
Maar toch komt het herhaaldelijk
voor, dat men zich interesseert voor
een bepaald onderwerp waarover men
geen uitegbreid studieboek kan of wil
lezen en waarover een encyclopaedic in
een nuchtere opsomming te veel droge
cijfers geeft.
Wanneer men dan over zo'n onder
werp een kleine populaire verhandeling
kan lezen zal men daarmede het beste
geholpen zijn. Daarbij komt nog, dat
vele onderwerpen zó nieuw of plotse
ling zó actueel zijn, dat men in de be
staande voorlichtingslectuur tevergeefs
naar de gewenste bijzonderheden zal
zoeken. Dan vindt men in de bekende
A.O.-reeks van de Stichting I.V.I.O.
Westeinde 1315 te Amsterdam alles
wat men wenst te weten. Elke week
komt er zo'n A.O.-boekje uit en elke
week behandelt - dat voor een zeer be
scheiden abonnementsprijs een op de
voorgrond tredend onderwerp. Thans
b.v. de plotseling gevaarlijk geworden
infectieziekte der konijnen door Dr.
E. J. Voute, dierenarts te Amersfoort
en kort geleden het vraagstuk der
helicopters, de vliegende autobussen,
het vervoermiddel der toekomst. Wilt
U iets weten over het gevaar voor
kraamvrouwen als zij de zogenaamde
Rode Hond krijgen, van het leven van
Andersen, van de nieuwe bijbelverta
ling, van het verdwijnen der ooievaars)
van Delfzijl als soda-stad, van de sterre-
wachten, van de Bermuda's of de be
reden Canadese politie we doen maar
een greep in de grote voorraad het
wordt in deze geïllustreerde serie alles
prettig en duidelijk verteld en daardoor
werkt zij in hoge mate mee aan het
doel van deze stichting: de volksont
wikkeling Op populaire wijze zo veel
zijdig mogelijk te vergroten.
BARNABAS VON GECZY KOMT
MET ZIJN ORKEST NAAR
NEDERLAND
De wereldberoemde Hongaarse vio
list-dirigent Barnabas von Geczy zal
met zijn solisten-orkest volgende maand
een tournee door ons land maken en
o.a. optreden te Amsterdam. Den Haag,
Rotterdam, Utrecht, Haarlem, Leiden,
Groningen, Leeuwarden. Arnhem, Hen
gelo, Oldenzaal, Eindhoven, Breda, Den
Bosch, Heerlen enz.
(Van onze economische medewerker)
HET NEVENSTAANDE BERICHT over de oprichting van een
organisatie die zich zal bezig houden met de menselijke factor
in het bedrijf, is een nadere beschouwing waard, omdat hier een
aspect van de moderne bedrijfsvoering wordt aangeroerd, gezien
in het gehele verband van het bedrijf. Het belangwekkende boek
van ir. M. Ydo over „Plezier in het werk" heeft maar al te duide
lijk aangetoond, dat de loonhoogte alleen het zo noodzakelijke ge
noegen in het werk niet bepaalt. Het zijn veelal subtiele verhou
dingen, meestal van menselijke aard, die maken dat de geest in
een onderneming goed dan wel slecht is.
DE BIJBEL leert ons reeds dat wij
HET IS, hoe vreemd dit mis
schien ook klinkt, iets heel
bijzonders, dat de tijd van het
productieschema niet naar de
verkeerde kant wordt overschre
den; vrijwel altijd zijn er tegen
vallers en moet men extra-draai
dagen toevoegen. Dat dit bij
Rechter Thomas niet het geval is
geweest en men zelfs op het pro
ductieschema belangrijk kon in
lopen, is te danken aan die mi
nutieuze voorbereiding, ook van
de zijde der diverse technici en
van die der acteurs. Wie „op de
set" kwam voor de opnamen ken
de zijn rol en wist zijn taak, zo
dat men meestal met slechts en
kele repetities kon volstaan en
de opname daarna dikwijls met
een goed werd bevonden. De
praktijk bij de productie van 999
op elke duizend films is dat men
herhaaldelijk moet repeteren,
soms vijftien tot twintig maal en
dat veel meer dan één opname
per camera-instelling nodig is,
omdat er telkens toch nog iets
niet in orde blijkt!
In het verhaal van de film
heeft men willen breken met wat
bij de films in ons land welhaast
een traditie was geworden: dat
er Amsterdamse „gein", een lied-
je-dat-een-schlager - moet-worden
en een liefdeshistorie in voor
moeten komen. Rechter Thomas
behandelt een ernstige stof, die
door de spanning van het verhaal
toch een groot publiek kan boei
en en die tevens zo menselijk is,
dat de toeschouwers er ontroerd
door zullen kunnen worden.
Er is dus naar gestreefd, de stof
vooral filmisch te verwerken,
waarbi,j men echter aan de opzet
van Pauwels' werk trouw is ge
bleven. De auteur toonde zich
dan ook enthousiast zowel voor
het draaiboek, dat uit zijn roman
is getrokken, als voor de filmge
deelten, die hem reeds nu, in
min of meer definitieve vorm kon
den- worden getoond.
De regisseur is uitstekend te
spreken over de medewerking,
die hij van vele zijden heeft on
dervonden. De film lijkt een
„duur werk", omdat zij in heel
veel verschillende milieus speelt,
maar men heeft mogen filmen in
tal van openbare gebouwen en
parken, alsmede op straat, zodat
men in de studio met eenvoudige
décors kon volstaan.
Tal van niet-acteurs traden op
in de kleine rollen: echte politie
agenten, journalisten, vliegers,
boksers e.d. waardoor men vol
gens het Italiaanse systeem van
filmen in een „werkelijkheids
décor" en met „mensen van de
straat", heeft gepoogd, de reali
teit zo dicht mogelijk te benade
ren.
PIET BRON, de zeven kruisjes
reeds gepasseerd maar van
nog ongebroken vitaliteit, speelt
Op de voorgrond: Piet Bron als rechter Thomas, achter hem:
Ton van Duinhoven als verdachte.
de titelrol, waarvoor hij ook naar
het uiterlijk alles mee heeft. De
jonge Ton van Duinhoven, voort
gekomen uit de journalistiek en
in de laatste jaren snel opgeklom
men tot een der corypheeën van
het Nederlandse toneel, boven
dien een uitstekend cabaretartist,
speelt de rol van Joop de Vlieger,
de jongeman die een motor steelt
en daardoor met Rechter Tho-
mas in aanraking komt. Bob de
niet moet laten horen, de dialoog Lange is officier van Justitie,
beperkt gehouden. Natuurlijk r.nr Dromer n
WALTER SMITH heeft, in het
besef dat een film in de eer
ste plaats moet laten zien en
wordt er in de film gesprokén,
maar wat er gezegd wordt is ter
zake, „to the point", al wat
niet strikt noodzakelijk was is
gecoupeerd. Daardoor en ook door
de verdere werkwijze bij de
montage, zal de film een hoog
tempo krijgen: men zal bij het
zien van Rechter Thomas geen
ogenblik het gevoel hebben:
„Schoten ze nu maar wat op".
Ton van Duinhoven rechts
Johan Valk.
Cor Cremer en Henk van Buuren
stellen de ouders van Joop voor,
Rini van Slingelandt zijn zuster.
Max Croiset is de bewaker, die
de vlucht van Joop mogelijk
maakt; Johan Valk de misdadi
ger, die Joop na z'n ontvluchting
onderdak verleent, in de hoop,
dat hij de jongen bij een beraam
de inbraak zal kunnen gebruiken.
Henri Eerens, Lou Cremer,
Marie Meunier-Nagtegaal en nog
vele anderen treden voorts op
in deze film. waarvoor het came
rawerk is verzorgd door Piet
Buis. één van Nederlands beste
cameramensen.
Walter Smith en zijn mensen
werken nu nog aan de definitieve
montage, het aanbrengen van
diverse geluidseffecten, de toe
voeging van de door Nico van der
Linden voor bepaalde scènes ge
componeerde illustrerende mu
ziek en aan de verdere tech
nische afwerking. De muziek is
gecomponeerd op symbolische ba
sis, voor orgel, houtinstrumenten,
piano en slagwerk, waarbij ieder
karakter in de film zijn eigen
thema heeft gekregen. Pierre
Palla zal het orgel bespelen;
andere musici van grote naam
bespelen de overige instrumen
ten.
Van links naar rechts: Rini van Slingelandt, Henk van Buuren,
Cor Cremer en Lou Cremer.
Werkfoto tijdens de opnamen. Links: regisseur Walter Smith,
in het midden: productieleider Jacques Apon.
in het zweet ons aanschijns ons
brood moeten verdienen. Arbeid
vereist dus een harde inspanning,
hetgeen nog niet betekent dat wij
haar daarom uitsluitend als een on
lust moeten zien. Wij moeten in
zekere zin van de nood een deugd
maken en ons werk, ook al is net
het eenvoudigste routl?lewer,k;q
een nuttige taak zien, die wel dege
lijk haar prettige kanten, heeft. Dat
de vulling van de arbeidsdag ook
economisch gezien een doel op zich
zelf kan zijn, daarvan kunnen zij,
die wel eens werkloos zijn geweest,
het best getuigen.
Wat de mens uiteindelijk in net
leven zoekt, is in wezen niets anders
dan geluk. Dat geluk moet de wer
kende mens niet alleen in het ge
zinsleven zoeken; daarnaast vervult
zijn beroepsleven een niet te onder
schatten functie.
De moderne onderneming is hoe
langer hoe meer een gecompliceerd
organisme geworden. Zij kent ver
schillende functies, die stuk voor
stuk nauw met elkander samenhan
gen Er zijn maar heel weinig men
sen die de samenhang van deze
functies en daardoor het gehele or
ganisme vermogen te zien. Dit geldt
zowel voor de arbeider als voor de
ondernemer. Een van de belangrijk
ste functies in de onderneming is
de menselijke factor, die dikwijls
door zijn geringe handelbaarheid de
grootste moeilijkheden oplevert. Hoe
komt het bv. dat na de oorlog het
ziekteverzuim zo is toegenomen.
Artsen vertellen ons dat de zuiver
lichamelijke oorzaken van deze
ziekteverschijnselen in de minder
heid zijn. Meestal wordt het verzuim
veroorzaakt door nervositeit, erger
nis, woede, onvoldoende aanpas
singsvermogen, in het algemeen
door geestelijke factoren. De uitin
gen daarvan zijn hoofdpijn, eczeem,
maagkwalen enz.
Dat de arbeider door dergelijke
ziekten zelf veel schade lijdt in zijn
streven naar geluk, isbegrijpelijk.
Doch ook de onderneming waar hij
werkzaam is zal de wrange vruch
ten van deze ziekteverschijnselen
plukken.
MEN SPREEKT tegenwoordig graag
van knelpunten in de onderne
ming; heeft men zich wel eens een
goede voorstelling gemaakt van de
schade die in een team van werkers
kan worden veroorzaakt, omdat de
geest van één werker niet deugt en
omdat hij de anderen wellicht zelfs
onbewust aansteekt?
Indien men een onderneming ge-
smeerd wil laten lopen, moeten
menselijke wrijvingen zoveel moge
lijk worden vermeden; deze mense
lijke wrijvingen zijn in het alge
nieen ernstiger voor de goede gang
van zaken dan de techmsche wrij
vingen.
Dan is er nog een ander aspect
aan de menselijke zijde van de mo
derne bedrijfsvoering en dat is het
leiderschap met zijn aldoor toene
mende eisen. „Der Meister muss
sich immer plagen" schreef Schiller
reeds meer dan een eeuw geleden
terecht.
Het levensgeluk van de onderne
mer of van de met grote verant
woordelijkheid helaste manager
wordt in deze tijd ernstig bedreigd
door wat men in het Nederlands
het best de bewindvoerdersziekte
kan noemen. De veelheid van pro
blemen, waarmede de ondernemer
vandaag de dag te kampen heeft,
nemen hem zodanig in beslag, dat
hij er maar al te dikwijls lichamelijk
aan ten onder gaat.
Hoe dikwijls ziet men niet dat za
kenlieden iri de kracht van hun le
ven worden weggenomen door vaat
ziekten. die een plotselinge dood ten
gevolge hebben?
ER WORDT tegenwoordig heel wat
gedaan ten behoeve van de men
selijke factor in de onderneming. Het
personeel wordt dikwijls psycho
technisch getest en medisch ge
keurd, sociale werksters onderzoe
ken klachten, ondernemingsraden
geven ondergeschikten een advise
rende stem in de gang van zaken in
het bedrijf. De ondernemer laat zich
bovendien adviseren door deskun
digen als accountants, economen,
technici, organisatie-deskundigen en
psvchologen en toch heeft al dit
werk en hebben al deze adviezen
maar betrekkelijke waarde, omdat
zij niet in bezield verband zijn ge
geven. De organisatorische samen
hang van alle functies in de onder
neming maakt het noodzakelijk, dat
de problemen worden opgelost door
een groep van samenwerkende des
kundigen, die de dieper liggende
oorzaak van een kwaal kunnen aan
geven en een harmonisch advies
kunnen uitbrengen over de te vol
gen weg.
Dit wordt beoogd door de Stich
ting voor Moderne Bedrijfsberading,
van welks oprichting wij hiernevens
melding maakten. Het geluk van de
werkers in de onderneming kan van
hoog tot laag worden bevorderd. De
werkgenegenheid zal ook economisch
gezien tot gunstiger bedrijfsresulta-1
Te Rotterdam werd dezer dagen
opgericht de „Stichting voor Mo
derne Bedrijfsberading: Neder
lands Raadgevend College". Deze
stichting heeft ten doel het be
vorderen van de juiste maatschap
pelijke en psychologische verhou
dingen van de werkers in een be
drijf ten opzichte van elkander,
hun taak en de gemeenschapHet
bestuur van de stichting is samen
gesteld uit de heren: ir T. G. Bij-
lenga, bedrijfspsycholoog, drs W.
F. Koen, econoom, dr F. J. Krop.
bedrijfsjurist, J. V. Meininger,
arts en H. van der Sluys, organi
satie-adviseur.
ten leiden, waardoor de consumen
ten worden gediend en de werkge
legenheid wordt bevorderd.
Wij staan met betrekking tot de
aanpak van de menselijke factor in
het bedrijfsleven nog in de kinder
schoenen. Dat een harmonische be-
drijfsberading in onze zo gecompli
ceerde maatschappij een grote toe
komst tegemoet gaat, is buiten kijf.
(Van onze speciale verslaggever).
BESCHUIT het brosse, goudkleu
rige baksel, dat wij onze echt-
vriendin dik beboterd en wel besui
kerd 's morgens vroeg met het verse
kopje thee op bedbehoren te
brengen is een typisch Nederlands
product. In omringende landen en in
Amerika kent men wel een artikel,
dat er uiterlijk wat op lijkt. Maar
dat is niet populair. De smaak stemt
namelijk geheel niet overeen met die
van liet Nederlandse bakproducL
Deze omstandigheid maakt het moei
lijk voor Nederlandse beschuitfabrie
ken een exportmarkt te vinden.
Slechts heel moeizaam kan zodanige
markt worden opgebouwd.
Wanneer nu een beschuitfabriek
in Barendrecht ons laat weten, dat
zij reeds 15% van haar productie ex
porteert. trekken we daaruit tweeër
lei conclusie. Ten eerste, dat hier
een behoorlijke ondernemingsgeest
achter moet schuilen, en ten tweede
dat hier een excellent product ge
maakt moet worden om alle kwaad
gerucht rondom haar reputatie zo
maar te kunnen overwinnen.
„Er is een nog voortdurend groei
ende belangstelling voor dit oud-
vaderlandse tweegebak", zeggen de
directeuren van deze Barendrechtse
fabriek, de gebroeders Hooimeyer
ter gelegenheid van de ingebruik
stelling van een in de wereld unieke
nieuwe bakoven in hun bedrijf.
„Thans exporteren we al naar Bel
gië, Canada, Zweden, Denemarken,
West-Duitsland en Zwitserland. We
konden nauwelijks aan de vraag
voldoen. Met de nieuwe bakoven, die
de dagproductie in ons bedrijf op
een millioen beschuiten brengt, zal
ons dit eindelijk mogelijk zijn".
DE NIEUWE MACHINE is ge
plaatst in een fabriekshal van
95 meter lengte. Tal van eigen vin
dingen zijn er in verwerkt. Opmer
kelijk is 'natuurlijk wel, dat ze met
haar respectabele 22 meter lengte
transportabel is.
Oorspronkelijk zou de nieuwe fa-
brieksruimte met nieuwe bakoven
al in Februari in gebruik worden ge
nomen. Ook Hooimeyers fabrieken
kwamen echter met de stormramp
onder water te staan. Er werd een
schade geleden van anderhalf mil
lioen gulden in de drie weken, dat
het zilte nat een halve meter hoog
in de fabriekshallen stond.
De gevolgen van deze ramp is het
bedrijf thans weer te boven. Het per
soneel en collega-bedrijven hielpen
op voorbeeldige wijze het kwaad te
keren en te verzachten. Met de inge
bruikneming van deze waarschijnlijk
grootste beschuitoven ter wereld is
een definitieve streep gezet onder de
achterstand, die er uit voortsproot.
Die gelegenheid greep de directie
tevens aan om twee klachten we
reldkundig te maken. Ten eerste de
klacht, dat de schade door de ramp
in en om Barendrecht, aanzienlijk
minder had kunnen zijn, indien het
polderbestuur actiever was geweest
en doortastender was opgetreden.
Men zag de gebeurtenissen als het
ware op zich afkomen enbleef
werkloos of nagenoeg werkloos toe
zien.
Tweede klacht was, dat er op het
artikel beschuit geen enkele con
trole is, ingevolge de Warenwet.
Daardoor kan ook inferieure kwali
teit zich handhaven. Waar het een
door dokters dikwijls voorgeschreven
voedsel is voor maagpatiënten en
babies, zou het zeer wenselijk zijn,
als hierin van overheidswege ver
andering werd gebracht.
recht, 30-9 van Marseille naar
Karimun, 30-9 van Makas-
Singapore Larenberg, 30-9 te
Lawak, 30-9 van Colombo naar
Macoma, pass. 30-9 Straat
Adelaide Mariekerk, 30-9
Elizabeth te Kaapstad Mar-
-9 van Yokohama naar Miri
30-9 van Narativas naar Sun-
Meliskerk, 30-9 van Singa-
- Ho Ilo Maasdam, 30-9 te Le
Madoera, pass. 30-9 Flores naar
Mitra (t), pass. 30-9 Gibraltar
:a Nestor, 30-9 560 mijl zuid-
Lands End naar A'dam Ni-
30-9 van Takoradi naar Abid-
itmarsum, pass. 30-9 Flores (Azo-
r Houston Oranje, 30-9 230
ten zuiden van Kaap Guarda-
Colombo Overijsel, 30-9 rede
Phrontis, 1-10 van Semarang
Prins Alexander, 1-10 van
s te R'dam Prins Frederik
1-10 te Cherbourg Rijndam»
mijl west van Valentia naar
k Rijnland, pass. 30-9 Oues-
r A'dam Riouw, pass. 30-9
laar Belawan Rondo, pass.
raltar naar Le Havre Silin-
)-9 van Zanzibar naar Singapore
1-10 van Port Sudan te Suez
Dordrecht, 30-9 n.m. van Ant-
;e Cagliari Stad Leiden, 1-10
couver te Yokohama Stad
i, 30-9 van Narvik naar Im-
Stad Schiedam, pass. 30-9
p naar Kirkenaes Stad Maai-
van Huelva naar Sluiskil
30-9 80 mijl oost ten noorden
Fartak naar Ummsaid Tjl-
van Duinban naar Beira
29-9 van Swansea naar Port
fan Linschoten, 30-9 te Takoradi
and, 30-39 van A'dam te Buenos
Waterman, 30-9 410 mijl oost
van Chatam Eil. naar Balboa
Ruys, pass 30-9 Straat Mes-
Napels Zeeland (KRL), 1-10
nesië te R'dam Zuiderkruis»
Startpoint naar Halifax Zij-
2-10 v.m. van A'dam te Nar-
acht.
Kerk.
te Dubbeldam: B. Alberda
te Ede (vacature J. H. Cirkel)
te Ridderkerk,
naar Rotterdam-C. a3»
t voor bijzondere werkzaam»
C. van Dongen te Zutphen.
ien te Wilhelminadorp: J. W.
vicaris te Wieringerwerf. Be-
oor Bleskensgraaf: J. G. Ab
ie Oosterwolde (Gld.).
voor Den Helder: D. Bender
um.
voor Oldebroek (tweed»
aats) H. Harkema te Zeist,
voor bijstand in het pasto»
J. Keiler emeritus-predikant
r-Nijkerk (Fr.).
al te Voorthuizen: J. T. Bak»
Oude en Nieuwe Bildtzijl en
«riffioen te Willemsstad.
nomen nraar Bennebroek: C.
c cand. te 's-Gravenhage, die
voor Hij Haard, Molenaars-
andwijk, Valkenswaard en
iteringen.
