Charles Montaigne koos de middenweg Haar liefde voor Robert Schumann was groter dan de omstandigheden Ik keft mmimdmbbowv Uiöcovfrjp Lingerie voor de kleintjes HET ZAL U GEBEUREN Vader Wieck verzette zich tot het uiterste tegen huwelijk met de componist Bij de tailleurs: sweaters en jumpers met hoge wollen kraag Het veelbewogen leven van Clara Schumann-Wieck (1) Rechtbank moest de beslissing brengen ■i 'm v Van versleten ondergoed WOENSDAG 7 OCTOBER 1953 (Advertentie, Ing. Med.) JJEWANDEL de middenweg heeft de Franse Nederlander Charles Montaigne gedacht, toen hij zijn nieuwste collectie in het Amsterdamse Doelenhotel toon de. Dat bleek uit zijn korte en dan weer lange rokken. Daardoor voelde menige Nederlandse vrouw, die de show zag. zich ge rustgesteld: „Zie je nu wel, alles is gelukkig geoorloofd". Inderdaad streeft Montaigne in die richting en daarom misschien was het wel, dat hij die middag zo popu lair werd. Doch ook door het gebruik van prettige stoffen zoals tweed, dat de boventoon voerde, waar het de dagelijkse kleding betrof. Laken in effen en met ingeweefde patroonuit voering en met het nieuwtje van een apart soort flanel. Flanel Castor zal zeker grote aftrek vinden, vooral ook door de glans, welke het af straalt. Vervolgens toonde Montaig ne modellen in zibeline, bouclé en natuurlijk wollen jersey. Ook de warme serge en fijngeweven cash- mir ontbraken niet op het appèl. VOOR DE ochtend en vroege mid- daguren bracht Montaigne vele tweed tailleurs en flanellen robe- manteaux. Verder waren er vele trois-pièces, bestaande uit een man- telcostuum met bijpassende zeven achtste mantel. Opmerkelijk was de J^OVEMBER 1832Voor het raam van de wo ning van de weduwe Schumann te Zwickau staat een jongmeisje naast haar gastvrouw uit te zien over de straat, waar een jongeman juist op het huis toeloopt. Hem toewuivend, zegt mevrouw Schumann zacht tot het bevallige kind naast haar: „Op een dag moet jij maar met mijn Robert trouwenen vol welgevallen rust haar blik op het wonderkind Clara Wieck, dat zij zo pas heeft leren kennen. Omstreeks 1820 was de beste pianoleraar te Leipzig Ferdinand Wieck, uit wiens huwelijk met zijn leerlinge Marianne Tromlitz op 13 Septem ber 1819 een dochter werd geboren, Clara Jo sephine genaamd. Daar beide ouders muziekles sen geven, groeit de kleine Clara in een zeer muzikale omgeving op en ontplooit reeds als kind een bijzondere begaafdheid. Als zij vijf jaar oud is begint haar vader haar pianoles te geven. Reeds na enkele jaren heeft zij door ijverige studie zich een uitstekende aanslag eigen ge maakt tot grote tevredenheid van haar vader. Diens buitengewonajonderwijsmethode doet Clara reeds na vier jaren studie in het openbaar optre- Pf 1829 vraagt Schumann zijn moe der toestemming zijn rechtenstudie in Heidelberg te mogen voortzetten. Toevallig is daar éen der professo ren een groot liefhebber van mu ziek: ais hij Schumann heeft horen spelen raadt hij hem terstond aan de studie op te geven en musicus te worden. Robert staat op een tweesprong: hij smeekt zijn moeder om Wieefcs raad te vragen, of deze nl. denkt, dat er in hem een groot artist sehuilt. Wieck antwoordt in drie jaar Robert tot een groot pianist te kunnen ma kenNog aarzelt Robert, we tende zijn moeder een groot verdriet te doen door zijn rechten-studie op te geven. Dan stelt hij haar voor, dat hij het een half jaar bij Wieck zal gaan proberen Zo treffen wij Schumann in 1830 opnieuw onder Wiécks hoede aan. Clara heeft haar eerste grote con cert, met succes, in het beroemde Gewandhaus gegeven. Nu maken vader en dochter een concertreis langs de Duitse vorstenhoven. Schumann heeft zich inmiddels met grote hartstocht tot de muziek studie gezet. De gewone methode om vingervlugheid te verkrijgen duurt hem evenwel te lang: hij construeert een mechaniek teneinde de vingers vlugger onafhankelijk van elkaar te maken. Zijn ongeduld wordt hem helaas noodlottig: de oefening met het instrument leidt tot de verlam ming van zijn rechtermiddelvinger. Dit brengt een grote ommekeer in zijn leven: pianist kan hij nu niet meer worden. Ondanks deze zware tegenslag werpt Schumann zich met des te meer toewijding op de muziektheorie en de compositieleer. In 1831 ont staan zijn Papillons, muzikale vlin derachtige gedachten. Daarnaast breekt zijn talent als dichter en schrijver zich baan. Hij onderscheidt zijn diepste wezen ui twee figuren: Eusebius noemt hij de dichter-dromer in zich. Daaren tegen Florestan, die de levendige energie en grote strijdbaarheid ver tegenwoordigt. In 1831 begint zijn werkzaamheid als muziekcriticus: critiek op de bestaande wijze van musiceren komt tot uiting in de op richting van het Neue Zeitschrift für den, terwijl zij, nauwelijks tien jaar oud, reeds zes pianoconcerten kent. In de loop van 1828 meldt zich een nieuwe leer ling bij Wieck aan: het is de 18-jarige Robert Schumann, zoon van een boekhandelaar uit Zwickau. Op het gymnasium is zijn veelzijdige, begaafde persoonlijkheid opgevallen. Uit eigen beweging vertaalt hij de klassieken, dicht en philosopheert, musiceert en componeertHij heeft een dichtersnatuur met een hartstochtelijke liefde voor muziek. Bach is zijn lievelingscompo nist. Vader Schumann wil zijn zoon in de leer doen bij Carl Maria von Weber, doch zijn dood in 1826 belemmert de uitvoering van dit plan. Roberts moeder voelt weinig voor de onzekere loopbaan van musicus en het is dan ook, gehoor- gevend aan haar vurig verlangen, dat Robert zich laat inschrijven als juridisch student aan de Uni versiteit van Leipzig. Bij een ontmoeting met Wieck en Clara voelt Schumann, dat Wieck de man is om hem het piano-onderricht te geven, wat hij nodig heeft. Hij wordt zijn leerling en de grote vriend van Clara, die verrukt is van de prachtige sprookjes, die mijnheer Schumann weet te vertellen. Ze is nog een kind met haar jurkje en de broek met kanten strookjes boven de enkels. muziek een grote rol speelt en spre ken af op een bepaald tijdstip aan elkaar te denken of dezelfde muziek te spelen. Dit geeft hun een gevoel van grote geestelijke verbondenheid. OP ZEKERE DAG in 1834 vertelt vader Wieck aan Clara, dat haar vriendin Ernestine von Fricken bij hem zal komen om les te nemen. Nauwelijks is deze aangekomen, of Clara steekt haar de loftrompet over die aardige mijnheer Schumann, die zo'n groot kunstenaar zal worden. Schumann wordt prompt verliefd op Ernestine en behandelt haar, hoewel CLARA SCHUMANN—WIECK en Liszt op ieders lippen zijn. Boven dien beginnen de soirées meest pas om 10 uur, wat wel laat is voor de kleine Clara. In 1832 geven Robert en Clara een Concert in Roberts geboorteplaats Zwickau, waar het eerste deel van zijn symphonie wordt uitgevoerd.. Zij logeren bij moeder Schumann, die vol trots Clara het huis, waar Robert opgroeide, van de kelder tot de zolder laat zien. Clara heeft direct haar hart gestolen, zelfs in die mate, dat zij haar toefluistert: „Op een dag moet jij maar met mijn Robert trou wen". Ook al is Clara nog heel jong, toch voelen Robert en zij zich sterk tot elkaar aangetrokken. Zij voeren een intense briefwisseling, waarin de zij maar drie jaar ouder is dan Clara, als volwassen en Clara daarbij als een kind. Clara kan dit niet verkrop pen en schreit op haar kamer vele tranen om deze plotselinge verne dering, vooral als zij merkt, dat Schumann Ernestine ook niet on verschillig laat en het zelfs tot. een verloving komtDe eerstvol gende weken kan Clara geen muziek meer van Schumann zien! Zij troost zich met Beethoven, omdat die ook zoveel verdriet kende Gelukkig voor Clara is de verlo ving niet van zeer lange duur: Ro bert weet zich toch meer verbon den met Clara en de correspondentie wordt dan ook weer hervat met des te meer tederheid. Zij weten nu voor elkaar bestemd te zijn. Als Vader Wieck door toe spelingen van anderen verneemt, dat zijn dochter zich als de verloofde van Schumann beschouwt, is hij bui ten zichzelf van woede. Hij wenst met zijn dochter eer te behalen op het concertpodium, wenst voor haar nog geen huwelijk en zeker niet met die Schumann, die geen vast inko men heeft en helemaal niet met geld weet om te gaan. Hij besluit een stokje te steken voor die malle fratsen.: Clara moet Roberts brieven aan hem geven en een verre concertreis gaan maken. Gedurende deze reis, waarop zij veel ROBERT SCHUMANN Musik en in de Davidsbund, waar van de leden als David, tegen de Philistergeest ten strijde trekken. DOBERT WOONT nu niet meer bij Wieck, doch is nog zeer bevriend met Clara. Zij heeft intussen al ge concerteerd in Parijs. Hoewel Vader Wieck zeer tevreden is over haar succes, stelt de materiele vergoeding hem teleur, die bij de adel meer uit geschenken dan uit geld bestaat, wat Wieck zo zeer nodig heeft om zijn onkosten te dekken. In Parijs is het overigens moeilijk een concert te geven, daar de namen van Chopin dat uh SUPER-BON vindt in het U bekende pakje Keg's koffie A. Op elke 100 pakjes bevindt zich een ruim aantal, voor zien van 10 punten. Punten zijn verpakt niet alleen in Keg's koffie, doch ook in Keg's thee, verpakte levens middelen, custard, pudding. Voor slechts 80 punten stelt U zich in het bezit van een zware badhanddoek, 70 pun ten halflinnen theedoek, 50 punten witte handdoek, 20 punten heren- of dameszak doek, 60 punten bedrukt postpapier. In elk pakje koffie A: bon 21/2 puntin thee Boudoir: bon 4 1 pnt. (Advertentie, Ing. Med.) bijval oogst, fleurt Clara op. Haar vader wijt dit aan de sfeer van het vrolijke, muzikale Wenen, denkt dat haar gevoelens voor Robert toch niet erg diep zitten. Het is echter het vaste vertrouwen in de overwinning van hun liefde en hun uiteindelijke vereniging, die Clara doet stralen. Toch hoopt zij, dat dit niet ten koste van haar lief de voor haar vader, aan wie zij zo veel dankt, zal behoeven te gaan. IIADER WIECK vindt, dat zijn doch- ter, nu zij zo beroemd wordt, he lemaal te goed is voor Schumann, die, al heeft hij dan talent, nog geen droog brood verdient. Wieck weet niets van de liefdesbrieven, die zij door bemiddeling van een gedien stige, uitwisselen. Robert heeft overigens al de aan dacht op zich gevestigd door het componeren van vele werken, als bv. de Davidsbündlertanze en de Nove- letten. Wieck bedenkt een listig plan om de gelieven van elkaar te verwij deren: Hij zal toestemming geven tot het huwelijk, zodra Robert 2000 daalders als vast inkomen heeft. Daartoe kan hij het beste naar We nen gaan om daar zijn muziektijd schrift uit te geven. Clara is in de wolken, niet wetend, als Wieck, dat het voor vreemdelin gen in Wenen heel moeilijk is voet aan de grond te krijgen. Als Schu mann werkelijk zijn geluk in Wenen gaat beproeven, is Wieck dagenlang nors en ongenaakbaar, want zoveel durf had hij niet verwacht. Hij besluit Clara in het nauw te brengen en haar van zijn eigen on misbaarheid te overtuigen, door haar alléén een concertreis naar Parijs te laten maken. Clara is zijn trots, met haar wil hij eer behalen haar aan Schumann afstaan? Nóóit! Moedig aanvaardt Clara de reis naar Parijs, waar zij, nu zij onge- chapperonneerd is, zich door vele moeilijkheden moet heenslaan. Schu- manns brieven uit Wenen>zijn helaas niet erg opwekkend: de uitgave van het tijdschrift is niet gelukt, hij geeft nu lessen om aan de kost te komen. Van haar vader ontvangt Clara in Parijs de toezegging van zijn vol ledige steun voor haar carriere, als zij bereid is schriftelijk Schumann op te geven. Het is te laat, want reeds heeft Clara een door Schu mann opgesteld verzoek ondertekend, gericht aan de rechtbank, om zonder vaderlijke toestemming in het hu welijk te mogen treden. AP DE daarop volgende rechtzitting tracht de raadsman van Wieck, die zelf niet is verschenen, tever geefs, een verzoening te bewerk stelligen. Clara houdt voet bij stuk. Verbolgen over de ongehoorzaam heid van zijn dochter stelt Wieck alles in het werk om haar daarvoor te straffen: als Clara in Berlijn con certen gaat geven, tracht Wieck dit onmogelijk té maken door tevoren de critici te bewerken. Zijn pogingen hebben echter een averechtse uit werking: de nieuwsgierigheid is ge prikkeld en zelfs de koning ver schijnt op Clara's concert. Op de tweede rechtzitting ziet Cla ra haar vader terug, oud en over vermoeid ziet hij eruit. Haar hart krimpt ineen, doch zij heeft nu een maal Schumann gekozen. Op deze zitting gaat het er nogal rumoerig toe: Wieck beschuldigt met luider stem Schumann van dronkenschap. Ook nu komt er geen verzoening. Op haar volgende concerten wordt Clara minder enthousiast bij haar binnenkomen toegejuicht: Wieck heeft zijn beschuldigingen tegen Schumann onder de critici in druk laten verspreiden. Clara weet echter haar publiek voor zich te winnen door haar grandioos gevoelig spel en wéér is hei Wieck, die de nederlaag lijdt. Als Schumann het eredoctoraat van de Universiteit van Jena wordt aangeboden, een hoge onderschei ding, is voor Wieck de maat vol: want nu kan hij Schumann niet meer als verreweg de mindere van Clara brandmerken. In het jaar 1840 bfrengt de liefde voor Clara Schumann tot het compo neren van zijn mooiste liederen: In Dichterliebe, Frauenliebe und -Leben zingt hij zijn gevoelens voor haar uit. Eindelijk komt de toestemming van het gerecht af: Op 12 Septem ber 1840, de dag vóór Clara's 21ste verjaardag worden Robert en Clara in de echt verbonden. ALS ER interlock onder goed van één der grote leden van het gezin afge dankt wordt, is dat ge woonlijk slechts op enkele plaatsen versleten, terwijl de rest nog goed is. Hoe dikwijls denkt moeder dan niet: „Daar zou nog best een hemdje of broekje voor de kleintjes uit kun nen, alsEn dan volgt het bezwaar, dat ze geen geschikt patroontje bij de hand heeft, of dat tricot niet zo gemakkelijk met een machine zonder zigzag-apparaat te naaien zou zijn. Tegen het laatste be hoeft u niet op te zien, als u maar als volgt te werk gaat. Gebruik een dunne naald, bv. nr. 9, en ook dun machine garen nr. 60. Draai de spanning los ser en neem een kleine steek, daardoor wordt het stiksel rekbaar. Na het stikken legt u de naad open en stikt beide kan ten zonder inslag op 3 a 4 mm. nog eens door. Zo men doet u het beste met een flanelsteekje. En nu de patroontjes! Het stippellijntje in dat van het hemdje geeft de hals van het voorpand aan. Bij het jongensbroek- ie werkt u de sluitkanten met een beleg je als aan gegeven af. De beennaad jes worden gesloten en eveneens de middenachter en voornaad tot het split. Desgewenst kunt u het kruis versterken door het volgens de stippellijntjes te voeren. Langs de bo venrand wordt een schuif- zoom gemaakt, waardoor u elastiek haalt. Hetzelfde patroon kunt u voor een directoiretje gebruiken. Alleen tekent u dan de A-6 JAA-R. 0 6 /O. middenvoorlijn, zoals hij in het midden van de sluitpat aangegeven staat. De pijpjes krijgen evenals de bovenkant een schuif- zoom met elastiek. Vanzelfsprekend kunt u deze modelletjes ook van katoen of flanel maken. Voor de meisjes is het dan wel leuk het hemdje met een kantje of siersteekje te garneren. verscheidenheid, welke hij lanceerde in de combinatie japontopper. De laatste toonde duidelijk een kleine gedrapeerde shawlkraag van zee hond, de nieuwste Groningse bont soort. Practisch alle tailleurs wer den gedragen met een donkergeelge- kleurde wollen sweater, met een hoog tegen de hals opstaande kraag. Hier en daar dook een garnering van wit piqué op bij een japon. Zijn avondjaponnen hadden grote verscheidenheid in lengte. Lange met een nog juist voetvrije zoom, welke dikwijls geheel aansluitend was en korte even boven de enkel die matig en flink wijd toonden. Tule, satijn, moiré en wollen taffetas ble ken over het algemeen het meest gewilde materiaal. VAN AMSTERDAM naar Parijs is op papier een kleine stap. Jean Desses, de bescheiden Fransman, het tijdens zijn show een alleraar digst wandelcostuum zien, dat ech ter berekend is op smalle heupen. Men ziet ook zijn voorliefde voor de wollen jumpers met hoog aan de hals gesloten kragen. Grote hand moffen van allerlei bontsoort wil hij opnieuw onder de aandacht brengen, Jacques Fath vindt dat men in een wollen moiré japon, welke over een decollete beschikt, uit eten moet gaan. Lange handschoenen zijn vol- ,?,em ecIl'?r een vereiste. Een tikkeltje geraffineerd is zijn model wel, doch wellicht, dat dit door de eventuele tafelheer juist op prijs zal worden gesteld.„.„.J, y Verandering van spijs enzovoort, dacht ik - en kocht een pakje Discovery. Dat was een echte ontdekking, zo heerlijk is die sigaret. Ik ben er gewoon van ondersteboven, zoals U ziet. En als U nu iets van mij wilt aannemendan stapt U resoluut over op Een echte ontdekking!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1953 | | pagina 15