SYDNEY -&• een beminnelijke stad
Dilemma in Tweede Kamer over
Indonesische Nederlanders
DE WONDERE WAERELT
phin Shave
Echtpaar ontvreemdde verloren
portefeuille met f 1000
Tegen verboden organisaties
wordt streng opgetreden
POPENT"OP"
„Zij moeten tegen zichzelf
worden beschermd"
Het vijfde werelddeel op het eerste gezicht
Parel aan de Stille Zuidzee roept herinneringen wakker
aan St. Germain des Prés en de Kalverstraat
AUSTRALIË EN FRANKRIJK METEN
ECHTER MET ANDERE MATEN
Milkshakes op den duur
zeer flauw van smaak
GRIEP EN
VERKOUDHEID
■■emm
Gezellig uit" in Den Helder
Landbouwer door vrienden benadeeld
Het geld verstopt in
hoofdkussen
Geen verslapping van activiteit
Weigering rechtsherstel
mogelijk
Hier halen of daar laten
Dinsdag behandeling van
twee tegengestelde moties
Juwelendieven gegrepen
De Vestigingswet-
bedrijven aanvaard
De Politiewet is gereed
Het personeel wordt
uitgebreid
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1953
CYDNEY New South Wa-
les), 27 Oct. - De baaien,
waaraan Sydney ligt heb ik
niet kunnen tellen. Op de
folders van de toeristen
bureaus: staat, dat er meer
dan driehonderd zijn. Je
ziet het op de plattegrond.
Sydney ligt aan en om liet
blauwe water van de Stille
Zuidzee. Ik kan me dat niet
realiseren. Ik heb het me
zelfs niet kunnen indenken,
toen we op een onzer bij
zonder spaarzame vrije
middagen naar Bondi Beach
Zijn getogen, om te proberen
een zonnebad te nemen en
een duik in zee. Je rijdt dan
langs Rose Bay naar het
Oosten toe. Rose Bay is de
basis van de vliegboten der
T.E.A., die de dienst op
Nieuw Zeeland onderhou
den. Ze liggen als lelijke
bromvliegen op het land.
van de bekende pantoffel
parade langs een boulevara,
(welke internationaal is);
afgezien van de Ameri
kaanse hemden in de ge
meenste kleuren, waarin ook
de Australische jeugd zich
Bondi Beach heeft de naam
het gezelligste strand van
Sydney te zijn. Het kan ge
legen hebben aan het weer
- het was winderig en zeker
niet warm maar afgezien
met opvallend welbehagen
hult, was er niet zo héél veel
te beleven. Of het moest zijn
het feit, dat een zeer eer*
zaam collega uit Den Haag
bijna wegens onwelvoeglijke
JJR LIEPEN op het strand geweldig
stoere jongens rond. die tot de red
dingsbrigade behoren. U kent dat slag:
twee-persoons knapen, die je uit het
water halen en dan enige grepen op je
toepassen, waarvan je flauw valt, zelfs
als je je helemaal in conditie voelt.
Er zijn ook haaien, heb ik horen zeg
gen. Gezien heb ik ze niet, hoewel wij
s'len gespitst waren op het bericht, dat
een der Nederlandse journalisten naar
de haaien zou gaan. Omdat het spreek
woord zegt, dat je beter doet een goe
de verstaander altijd meer te geven
dan een half woord, zij hierbij vast
gesteld. dat Australië echt geen moge-
1 i kheid biedt om op andere wijze naar
de haaien te gaan. Zelfs niet, indien
men mij meer tijd zou laten.
Toch heeft Sydney iets, dat andere
Australische steden missen. Men heeft
de goede gedachte gehad voor mij een
hotel uit te kiezen, dat gelegen is vlak
bii King's Cross. Nu begint iedereen
in dit land, die de naam King's Cross
hoort een beetje vergoelijkend en be
grijpend te lachen:
King's Cross is namelijk echt een
buitenbeentje. Het is iets, dat Australië
verder niet heeft. Je zou dat het beste
kunnen betitelen met de naam van het
Australische Saint Germain des Prés
De vrouwen lopen er in lange spijker
broeken, de mannen soms met lange
haren. Ze staan op de hoeken van de
straten tot diep in de nacht te kletsen
op het leven af.
Je hoort er alle talen van de wereld.
De eethuisjes zijn klein, knus en goed
koop, Je kunt er tomaten kopen bij een
Griek, brood bij een Duitser, sigaretten
bij een Tsjech, zout bij een Braziliaan
en je films laten ontwikkelen bij een
Joego-Slaaf. Een Pool is een voortref
felijk kapper en de gramofoon in een
buzonder vriendelijk restaurant, waar
do tafeltjes buiten staan mijn eerste
terrasje, o onvolprezen Amsterdam!
speelt uitsluitend Hongaarse melodieën.
DOEN hier niet openlijk aan exis
tentialisme, maar de late jongens
en meisjes lopen wel met boeken on
der hun arm. Ze studeren ook en zijn
verder taxichauffeur en nachtportier
ol ze verkopen milkshakes bij Janopou-
jes op de hoek van de Daijinghurst
Road en Victoria street.
boft drinks en milkshakes zijn een
geloof in Australië. Lopend door de
6'ud pik jC er nu en dan één om de
tnoed erin te houden. Die gewoonte
heb je in een oogwenk te pakken, hoe
wel je op de duur een ontzaglijk flau
we smaak in je mond krijgt.
Maar King's Cross drinkt milkshakes,
maakt tussen de middag op de ka
mertjes zelf de lunch klaar en ik heb
werkelijk niet kunnen onttrekken
aan een ietwat Frans genoegen van zo-
niaar te lopen om maar iets te hebben
te doen. Ik geloof bovendien, dat je
Australië beter leert kennen door zelf
Je gang te gaan en de ingeving van je
nart te volgen dan door domweg en
nauwgezet alle programmapunten, wel
ke ons voor iedere staat precies met
dag- en uurindeling worden opgedist,
ha te hollen. In de eerste plaats raak
Je er buiten adem van. voorts krijg je
te weinig slaap, vervolgens voel je je
Met Aspirin tabletten (alléén
echt met het Bayerktuis) be
strijdt U snel en zeket
kledij in hechtenis werd
genomen; hij had zijn
zwembroek je in Zuid-Frank
rijk gekocht. Daar meten ze
met andere maten! De
Beachinspectorwas een
zeer imponerende figuur,
letterlijk en figuurlijk. Hij
voelde zich toch niet hele
maal zeker van zichzelf,
toen wij in lachen uitbarst
ten. Maar het broekje moest
door een decenter worden
vervangen. En de akelige,
glimmende J antzen-dingen
kosten hier toch altijd een
pond of vijfToen ben ik
maar niet gaan zwemmen.
Eén van de driehonderd baaien
in ernstige mate lijdend voorwerp en
wordt een bepaald soort heimwee ster
ker naarmate je minder gelegenheid
krijgt gewoon jezelf te zijn.
Ben ik van Tasmanië gaan houden
om de natuur zelf. Sydney bemin ik
om de stad.
Omdat de reis, die ik maak, de be
doeling heeft het leven van de emi
grant te bestuderen, wil ik wel vast
stellen, dat ik op dat King's Cross heel
wat onvervalst Nederlands heb horen
spreken door jongelui, die verregaand
Australisch deden en die vanwege de
blonde kleur hunner haren succes bij
de meisjes hadden. Zondagmiddag leek
Williamstreet iets op de Kalverstraat
en in het theehuisje met muziek wa
ren de „zazoutjes"! plus vriendinnetjes
sterk vertegenwoordigd. Ik beb hun
maar niet gevraagd of ze zich geslaag
de dan wel mislukte emigranten voel
den. In de eerste plaats was de om
geving daarvoor minder geschikt en
bovendien wisten de knaapjes zich aar
dig te troosten, naar het mij voor
kwam.
£EN STATISTICUS heeft uitgerekend,
dat Sydney hemelsbreed 3200 km
van Perth, in West-Australië waar mijn
ommegang is begonnen, verwijderd is.
Maar er ligt een wereld verschil tussen
beide steden. Er wordt een verhaal
verteld, dat, toen de eerste kolonisten
in de buurt van Sydney aan land
gingen, zij zo dronken werden, dat het
land er van weerklonk. Iets van die
dronkenschap moet zijn blijven hangen;
van de smalle straat van anderhalve
kilometer breed, waar Port Jackson be
gint, langs de driehonderd kilometer
strand, de baaien, de beboste heuvels,
die de stad zulk een wonderlijk aan
zien geven. De warme zon van het Zui
den staat er meestal op te branden.
Boven de eigenlijke haven van Syd
ney hangt dan de brug: een wonder
van techniek in één boog. De treinen,
auto's, trams en bussen stuiven tussen
Noord en Zuid heen en weer. Over het
water spoeden zich de ferryboten, die
op Zondag eivol zijn, vooral die naar
de Taronga-dierentuin, waar ik wel
(en eindelijk) koala's heb gezien, maar
waar ik na een uur mijn verwoede po
gingen om de suffende schertsbeertjes
wakker te krijgen hebt gestaakt. Wat
een geluk, dat de dierentuinen ten
minste de Australische fauna bewaren.
Ik kan tenminste zeggen, dat ik me
min of meer heb laten likken door een
kangeroo.
Dan zijn er de geweldige gebouwen
van elf en meer Verdiepingen en daar
naast de stokoude, donkere, vreugdelo
ze huizen van de eerste kolonisten, die
aan de voorkant lijken op de achter
kant van de huizen dicht onder Am
sterdam langs de spoorbaan. Mag Syd
ney mij dan niet dronken hebben ge
maakt als Parijs dat altijd doet, deze
stad komt de eer toe. dat ik haar een
parel heb genoemd: aan de Stille
Zuidzee. Zover was ik onze gehele reis
nog niet gekomen.
H. M. KOEMANS.
ELECTRlSCH droogscheerapparaat
(Advertentie Ing. Med.)
(Van één onzer verslaggevers)
De ongehuwde landarbeider J. uit Anna Paulowna ging dezer dagen met een
hem bevriend echtpaar 's avonds een hapje eten in de cafetaria „De Instuif"
aan de Spoorstraat in Den Helder. Na het gezellig samenzijn haalde hij zijn
portefeuille voor de dag, rekende af met een briefje van twintig gulden, be
zocht nog even het toilet en reisde toen met de laatste bus naar de Polder.
Thuisgekomen miste h(j zijn portefeuille, welke nog een bedrag van om en na
bij duizend gulden moest bevatten
Ijlings reisde hij terug naar Den
Helder en stelde zich in verbinding
met het echtpaar, waarna men gedrie
ën andermaal naar de cafetaria toog
om navraag naar de portefeuille te
doen. Ook de politie werd in de ver
missing gekend, zodat alle mogelijkhe
den terdege onder de loupe werden ge
nomen.
Al spoedig kwam verdenking te rus
ten op het echtpaar B., dat zich grotere
uitgaven getroostte dan normaal. En
kele aankopen waren niet in overeen
stemmig met de gezinsinkomsten, wel
ke door een werkloosheidsuitkering
Yyelke verdere maatregelen genomen
zullen worden ter bestrijding van
het neo-fascisme zal in de eerste plaats
afhangen van het uiteindelijke resul
taat van de tegen enkele leiders van
de „Nationaal Europese Sociale Bewe
ging" ingestelde strafvervolging. In
dien de rechterlijke beslissing volgens
welke op deze beweging het besluit
ontbinding landverradelijke organisa
ties van toepassing is, in hoogste in
stantie mooht worden bevestigd, zal
aan de hand van genoemd besluit
uiteraard strafrechtelijk worden opge
treden tegen hen, die niettemin zouden
voortgaan met deelneming aan derge
lijke organisaties. Zou daarentegen het
besluit van de ingestelde strafvervol
ging tenslotte negatief zijn, dan zal de
minister niet nalaten de totstandko
ming van nodige wijziging e.g. aanvul
ling van de bestaande wettelijke voor
schriften te bevorderen, teneinde te
voorkomen, dat dergelijke organisaties
zich ongestoord zouden kunnen ont
wikkelen.
^ldus deelt minister Donker mede in
zijn memorie van antwoord de
rijksbegroting van Justitie betreffende.
Dat er bij de minister sprake zou zijn
van een verslapping van de activiteit
ten opzichte van het nog altijd van
nationaal-socialistische zijde dreigen
de gevaar, meent hij met de meeste
stelligheid te kunnen tegenspreken
Van enig verband met de onlangs
getroffen wettelijke voorzieningen ter
wegneming van staatloosheid is de
minister niets gebleken. Of thans
reeds een voldoende basis aanwezig is
voor het instellen van strafvervolgin
gen tegen andere personen, terzake
van deelneming aan een verboden or
ganisatie, wordt zorgvuldig onder
zocht. Oud-politieke delinquenten, die
blijk geven van een onveranderde ac
tiviteit, zullen geen medewerking vin
den in eventuele pogingen om te wor
den hersteld in de rechten, waaruit zij
eens zijn ontzet. Het aantal werkelijke
in de strafgestichten verblijvende po
litieke gedetineerden bedraagt thans
(516 personen. Het zijn nagenoeg alle
langgestraften.
Voor al dan niet voorwaardelijke in-
vrijheidssteiln g zouden in het vo.geud
jaar M8.,van deze gedetineerden in
aanmerking kunnên komen.
(Advertentie, Ing. Med.)
(van onze parlementaire redacteur)
VOOR DE TWEEDE KEER in enkele dagen is er politieke spanning
gerezen bij de behandeling van een begroting, waarbij men dit wel
allerminst verwachten zou, namelijk die van Maatschappelijk Werk
van minister Van Thiel. Dinsdagavond omstreeks het middernachtelijk
uur diende prof. Lemaire van de KVP een motie in betreffende in
Indonesië verblijvende Nederlanders, waarvan de strekking was, dat
hun verhuizing naar Nederland vergemakkelijkt dient te worden.
Minister Van Thiel wenste toen tijd om deze motie en de conse
quenties ervan te bestuderen en hij vroeg en verkreeg enig uitstel van
de verdere behandeling van zijn begroting.
(Advertentie, Ing. Med.)
QISTERMIDDAG bleek hij zich een
gefundeerd oordeel gevormd te heb
ben. Hij bestreed de motie beslist en
verklaarde, dat-hij haar niet zou uit
voeren, als de Kamer haar zou aan
nemen.
Hij was er van overtuigd, dat het
belang van de Indonesische Nederlan
ders dat zijn voor het merendeel in
Indonesië geborenen, van wie er dui
zenden de Nederlandse taal niet eens
machtig zijn in Indonesië en niet in
Nederland ligt. Aan hun inschakeling in
het productieproces worden in Indone
sië geen beletselen in de weg gelegd.
Maar wat is het geval: blijkens een
rapport va" het Hoae CnrrwicQariaat
kan van de op Java onderst onde In
donesische Nederlanders slechts een
klein aantal als volwaardige arbeids
krachten worden aangemerkt. De ove
rigen zijn ouden van dagen en invali
den.
De betrokkenen zouden hier niet of
moeilijk kunnen aarden. Zij moeten
daarom tegen zichzelf beschermd wor
den. Als de regering de motie, indien
zij werd aangenomen, zou uitvoeren,
dan zou waarschijnlijk een massale uit
tocht uit Indonesië volgen en hier zou
den de mensen nimmer aan de slag
komen. Wegens armlastigheid zullen zij
uit Indonesië niet worden uitgewezen.
Zoals gezegd, ontried mr Van Thiel
aanneming van de motie met klem.
Dit was wel verwacht, doch aange
zien zij mede-ondertekend was door
leden van de A R.-fractie, de V.V.D.-
en de C.H.-fractie .verwekte deze wen
ding toch enige spanning. Deze werd
nog versterkt, toen de heer De Graaf
van dP k V P meedeelde, dat het over
grote deel van zijn fractie tegen de
motie, waarvan volgens hem nu al een
verkeerde invloed op de Indonesische
Nederlanders uitgaat en die hij. des
tructief noemde, zou stemmen.
Aangezien hij een positieve uitspraak
van de Kamer wenste, diende hij op
zijn beurt een motie in, waarin erop
wordt aangedrongen zo spoedig moge
lijk een niet ambtelijke organisatie
van de Nederlanders in Indonesië tot
stand te brengen en organen in het Ie
ven te roepen, die nauwgezet zullen
moeten onderzoeken of de belangen
van Indonesische Nederlanders bij door
hen gewenste verhuizing naar Neder
land gebaat zijn.
Deze motie was als het ware de te
genhanger van die van prof. Lemaire.
Opvallend was .dat ook zij behalve
door vertegenwoordigers van de R.K.
en de socialistische fractfès door
een afgevaardigde van de C.H.U. was
ondertekend
Twee vrijwel tegengestelde moties:
dat was van dr Schouten (A.R.) wat
te veel. Hij vroeg afhandeling van de
begroting en gelegenheid om met zijn
politieke vrienden nog eens precies de
betekenis van de moties na te gaan.
Dat wenste prof. Oud (V.V.D.) even
eens en toen ook prof. Lemaire met
dit denkbeeld bleek in te stemmen, be
sloot de Kamer Dinsdag a.s. nog eens
op de beide moties terug te komen.
Nadat prof. Lemaire had verklaard,
dat hij vóór de begroting zou stemmen,
doch zich distancieerde van het beleid,
dat ten aanzien van de Indonesische
Nederlanders in de begroting is neer
gelegd, verenigde de Kamer zich zon
der hoofdelijke stemming, doch met
aantekening, dat de C.P.N. tegen was.
met de begroting van Maatschappelijk
Werk.
Het Internationaal Gerechtshof zal
Dinsdag 17 November uit-praak doen in
de zaak tussen Frank nik en Enen „d
betreffende de souverwn'teit over de
kanaalei an-tengroepen de Minquiers en
de Ecrehoui.
De Utrechtse recherche heeft in
nauwe samenwerking met de Haagse
recherche de hand weten te leggen op
de daders van de brutale inbraak in de
nacht van 14 op 15 September gepleegd
bij de Utrechtse juwelier S. In die nacht
toen door een gat in de ruit een hoek
van de etalage van de juwelierszaak
werd leeggeroofd, was in de omgeving
een autobestuurder uit Den Haag aan
gehouden, aan wie echter na controle
van zijn papieren niets ten laste kon
worden gelegd. Na de diefstal is de
Haagse automobilist nader aan de tand
gevoeld en ontmaskerd als de hoofd
dader van de inbraak. Intussen zijn ook
twee medeplichtigen, resp. uit Amster
dam en Rotterdam gearresteerd.
werden gevormd. Het echtpaar werd
aangehouden en door hoofdinspecteur
mr J. Blanken en rechercheur Beers
aah de tand gevoeld. Tenslotte béken
de de vrouw, de portefeuille tijdens
de afwezigheid van J. te hebben opge
raapt, toen zij haar tasje wilde pak
ken. Vermoedelijk was de portefeuille
bij het afrekenen op de grond geval
len.
B. en zijn vrouw stelden hun vriend
niet van de vondst in kennis, maar
eigenden zich de portefeuille met in
houd toe. De volgende dag werd voor
omstreeks honderd gulden besteed. Een
bedrag van f 795 werd in de slaapka
mer van het echtpaar, in een kussen
genaaid, teruggevonden. Volgens B. be
vatte de portefeuille ,die hij zeg( te
hebben weggeworpen, een kleine ne
genhonderd gulden. Volgens de ver
klaring van zijn vróuw is de porte
feuille verbrand.
Het echtpaar is in arrest gehouden
op het hoofdbureau van Politie en
wordt vandaag voor de Officier van
Justitie te Alkmaar geleid.
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Zijlstra van Economische
Zaken en zijn Staatssecretaris, dr Veld
kamp, konden elkaar Donderdagmid
dag in de Tweede 'Kamer tevreden
aankijken. Zonder noemenswaardige
wijziging werd namelijk hun wetsont
werp „Vestiging bedrijven" aangeno
men. Daarvoor was niet eens een stem
ming nodig. De gehele Kamer was er
vóór. Ook de socialistische afgevaar
digde, Schilthuis, die met zoveel vuur
de opneming in de wet van het be
hoefte-element niet meer zaken ver
gunning tot vestiging verlenen dan
strikt nodig zijn had verdedigd. Hij
diende zelfs geen amendement in om
alsnog zijn verlangen vervuld te krij
gen. Het zou toch niet zijn aangeno
men.
Minister Zijlstra gaf wel als zijn me
ning te kennen, dat de behoefte nooit
gemeten kan worden en dat, als nu het
behoefte-element werd ingevolgd, op
lange termijn een groot kwaad zou
worden gesticht, doch deze ontboeze
ming was eigenlijk oveVbodig.
Voor de eindstemming bracht de Ka
mer door de aanneming van enkele
amendementen nog'deze wijziging in
de wet, dat de minister van Economi
sche Zaken zeer nadrukkelijk als eer
ste wordt genoemd, die de wet heeft
ui( te voeren.
In zijn memorie van antwoord aan
de Tweede Kamer, de rijksbegroting
van Justitie betreffende, zegt minister
Donker, dat de besprekingen tussen de
minister van Binnenlandse Zaken en
hem omtrent de regeling van de ten
aanzien van de politie bestaande
vraagstukken inmiddels zijn geëindigd
en dat als resultaat van bedoeld over
leg een ontwerp van een politiewet
gereed is gekomen. Naar het zich laat
aanzien, zal het ontwerp binnenkort
in elk geval nog in het zittingsjaar
bij de Staten-Generaal worden inge
diend. De minister is evenals de leden
van oordeel, dat gezien het verkeer
steeds toeneemt, het toezicht op de
intercommunale wegen geïntensiveerd
behoort te worden, speciaal wat ber
treft het rijdende verkeer. Voor een
meer frequentere controle, waarvoor
maatregelen worden voorbereid, is het
niet slechts voldoende, dat het motor-
materieel wordt uitgebreid, maar dat
tevens verhoging van de personeels
sterkte noodzakelijk is. Vanwege een
gedegen opleiding zal dit laatste
slechts geleidelijk kunnen geschieden.
(Advertentie Ing. Med.)
£)E SPANJAARD Pedro
Olastequi in Tarrago
na berijdt een zeer merk
waardig stokpaardje. Hij
verzamelt namelijk siga-
renpeuken van beroemd-
de mannen (cn vrouwen,
want die roken ook si
garen, o.a. de Deense).
Zijn kostbaarste bezit tot
dusver is een in Rome
„gebukte" peuk van ex-
koning Farock. Hij heeft
tal van relaties, die voor
hem de asbakken in
vooraanstaande hotels en
clubs plunderen. Senor
Olastequi wil zich nu
door een Spaanse kennis
in Londen een peuk van
de grote Winston laten
bezorgen. Een bijzonder
oude peuk, die iemand
hem aanbood als zijnde
van Nebukadnezar, wordi
door hem van weinig
historische waarde be
schouwd.
het aantal gevallen
van bankroof in de
Verenigde Staten blijkt
hand over hand toe te
nemen. De laatste negen
jaren is de totale buit
van de rovers van 186.000
dollar gestegen tot meer
dan een millioen. Dit is
echter nog maar kinder
spel vergeleken met de
gouden tijd van de bank-
roverij in de dertiger
fare. Zo bedroeg in het
jaar 1932 de totale buit
van 54 bankovervallen
meer dan drie millioen
dollar.
HERMAN ROSENBER-
GEN, een 44-jarige
smid uit Koblenz, die
onlangs in een voetbal
pool meer dan een half
millioen gulden won,
heeft al zevenduizend
bedelbrieven ontvangen,
waarvan drieduizend aan-
getek nd. Er was er ook
een bij van een Deense
geestelijke, die geld vroeg
voor de herbouw van
zijn kerk.
SCHIJNT met een
schrijfmachine toch
nog meer te kunnen doen
dan het tikken van slap
pe stukjes voor een Won
dere Waerelt. De Ameri
kaanse bandleider en
componist Roy Anderson
heeft plotseling een bril
lont idee gekregen en
een nieuw liedje gecom
poneerd, dat „The type
writer" heet en in de
Verenigde Staten grote
opgang maakt. Enkele
orkestleden gebruiken
hierbij een schrijfmachi
ne als muziekinstrument.
In een fascinerend rhyth-
me tikken de toetsen van
de machines, lopen de
warfens en klinken de
belletjes. Het effect is zo
danig, dat men dit nieu
we meesterwerk, dat
reeds door de grammo
foonplaatfabrikanten tl
buitgemaakt, een grote
toekomst voorspelt.
t