Cacao is de belangrijkste cultuur
aan de Goudkust
BUNING EN BOBELDIJK
SCHEEP V A ARTBERICHTEN
Herfstidylle
Met Jhr dr J. C. Mollerus naar West-Afrika (5)
fluim een derde deel van wereldproductie
komt uit deze streek
Van Houten en Quarshie
waren baanbrekers
D
Men VERGETE NIET, dat deze in
MARKTBERICHTEN
Twee schilders van de oude stempel
Twee wereldendroom en
realiteit
BEURS MIDDENMEER
DONDERDAG 19 NOVEMBER 1953
IN EEN VORIG ARTIKEL heb ik reeds in één simpel zinnetje
opgemerkt, dat de Goudkust als export-land van cacaobonen een
uiterst belangrijke plaats inneemt. Ik kom daarop in deze be
schouwing nog eens terug, al was het alleen maar, omdat Neder
land de derde plaats als afnemer bezet van uit de Goudkust af
komstige cacao, na de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. Dat
betekent, dat Nederland ongeveer 10 procent van de Goudkust-
cacao afneemt. Veel om niet te zeggen: bijna alles zweeft
in dit land om dit product. Met tal van interessante personen heb
ik over deze cacao mogen spreken, waaronder figuren van de
Marketing Board en vooraanstaanden op het gebied van de cul
tuur en alles wat daarmede annex is. Wanneer men bedenkt, dat
de Goudkust meer dan 33% procent van de wereldproductie aan
cacao levert, dan is het begrijpelijk, dat de cacao het onderwerp
van de belangstelling in dit land opeist, zoals de vis dit doet op
IJsland.
Onmiddellijk na de tweede wereldoorlog was de vraag naar dit
product buitengewoon groot. De inkomsten, welke de Goudkust
uit dien hoofde verwierf, waren zeer beduidend en waren in 1951
tweemaal zo groot dan alle andere inkomsten van dit land tezamen.
Deze ontwikkeling is enorm, vooral wanneer men bedenkt, dat het
nauwelijks een halve eeuw geleden is, dat de eerste cacaobonen
uit Zuid-Amerika in de Goudkust kwamen.
[E CULTUUR van deze bonen is
handen van Afrikaners, zij
znn de eigenaren van de grond,
waarop de cacaobomen staan. Deze
plantages hebben meestal een op
pervlakte van 1 tot 5 acre. Wat de
wijze van verhandelen betreft, kan
worden opgemerkt, dat daarin na de
tweede wereldoorlog een radicale
wijziging is doorgevoerd. Aanvanke
lijk toen werden de oogsten opge
kocht door grote, in hoofdzaak in
Europa gevestigde, handelshuizen.
Tegen deze methode van handelen
werden bezwaren te berde gebracht.
De planters hadden gaarne recht
streeks aan het buitenland geleverd
en zagen zich daardoor bepaalde
geldelijke voordelen ontglippen, die
nu in handen kwamen van de be
doelde handelshuizen, die op de we
reldmarkt grote winsten maakten.
Gedurende de oorlogsjaren daal
den de afzetmogelijkheden en maak
ten de planters moeilijke tijden
door. Daarin schuilt de kiem van de
nieuwe regeling, nog in de oorlogs
periode gemaakt, toen het Britse
gouvernement er toe overging zelf
de opkoop van het product en de
regeling van de export in handen
te nemen. Na de oorlog hebben de
gemeenschappelijke planters de han
den ineen geslagen, teneinde de
vooroorlogse positie te vermijden
en zij richtten de „Cocoa Marketing
Board" op.
Met de leider van dit concern in
Accra heb ik wel een buitengewoon
interessante bespreking mogen voe
ren. Hij vertelde mij, dat de leden
van deze Board door de Regering
worden benoemd op advies van de
planters en de stamhoofden. De
Board stelt nu de inkoop-prijzen
vast, zorgt voor de export naar
Groot-Brittannië, waar verkocht
wordt op aldaar vastgestelde prijzen.
Door deze methode van werken
werd een steunfonds gevormd, het
welk voor de planters een zekere
stabiliteit waarborgde voor het ge
val de wereldmarktprijs zou dalen.
Deze Board-actie heeft het nadeel,
dat de planter een ietwat lagere
prijs krijgt dan hij anders zou heb
ben kunnen ontvangen en daarnaast
bestaat de vrees, dat op het critieke
ogenblik de gelden uit dit fonds ten
behoeve van de planter wel eens niet
snel genoeg vrij gemaakt zouden
kunnen worden. Dit fonds is circa
50 millioen pond groot.
MAAST HET bovengenoemde euvel,
maakt de planter bezwaar tegen
de belasting, welke van de export
wordt geheven. Deze export-heffing
bedraagt 25%.
De gelden daardoor verkregen,
worden gebruikt voor meer alge
mene ontwikkelingsmogelijkheden in
de Goudkust. Daarbij beperkt men
zich niet tot het verbeteren van al
lerhande communicatiemiddelen
op zichzelf zeker niet overbodig
maar beoogt men ook de vestiging
van nieuwe industrieën te steunen
en tot uitvoering over te gaan van
sociale voorzieningen enz. Tegen het
gebruik van deze gelden voor doel
einden met een algemeen karakter,
wordt door menige planter bezwaar
gemaakt.
Men kan natuurlijk van mening
verschillen over de vraag, wie het
ten aanzien daarvan aan het rechte
einde heeft. Het hangt er tenslotte
van af aan welke zijde men zich
Plaatst. Zeker is, dat de economie
fan de Goudkust een zeer eenzijdig
karakter draagt en weder is hier
een vergelijking te maken met IJs
land, waar ik met eigen ogen een
soortgelijk verschijnsel heb waarge
nomen. Een vooruitziende regering
{jegrijpt dit en dat deze dan uit die
"ronnen put, die rijpelijk vloeien
°m het karakter van deze kwetsbare
economie te wijzigen, zal door menig
een als volkomen juist worden ge
zien.
1,4 vele opzichten wankele positie
log eens weer duidelijk bleek, toen
«en gevreesde ziekte, de „Swollen
onoot de cacaoboom belaagde en
*n de laatste jaren van de tweede
wereldoorlog tot een catastrophe
®c"een te leiden. Bekwame experts
op het gebied van de bestrijding van
Plantenziekten lieten hun Ücht over
oeze affaire schijnen. Op rigoureuze
wiize heeft men duizenden en dui
zenden bomen gekapt. Het in 1944 in
■tafo, ten nborden van Accra, opge-
Een inwoner van de Goudkust be
zig met het vlechten van een
mand zoals die bij de cacao-oogst
gebruikt worden.
richte Cacao Onderzoekingsinstituut
bond de strijd tegen deze gevrees
de infectieziekte aan, maar beperkte
zijn taak daartoe niet uitsluitend.
Het mag zeker als een geluk be
schouwd worden, dat dit hulp-station
ingeschakeld kon worden. Het gaf
advies over de plant-breedte, het
zorgvuldig selecteren van de beste
soorten, over grondbewerking en
alles wat met deze cultuur annex is.
Het bestaande gevaar werd inge
zien en de bestrijding daarvan was
noodzakelijk.
Het zou ons te ver voeren een
overzicht te geven van de wijze,
waarop deze infectieziekte, de „Swol
len Shoot", bestreden werd. Zeker
is, dat aanvankelijk tegen het kap
pen van de besmette bomen veel
bezwaar werd gemaakt.
De Conventions Peoples Party
kortweg de C.P.P. thans rege
ringspartij, heeft zich in de aan
vang hardnekkig tegen dit kappen
verzet, maar nadat zij mede aan het
bewind kwam, werd deze oppositie
spoedig losgelaten.
Indien de voortekenen niet bedrie
gen, is de moeilijkste periode ach
ter de rug. Het onverwijld ingrij-
Een van hogerhand heeft succes ge-
ad.
De zorg voor de cacao-cultuur is
voor de Goudkust een levenseis,
waarbij dit land zich er terdege van
bewust is, dat andere wingehieden
op de wereld op de loer liggen om
een gedeelte van de markt te ver
overen of te heroveren.
Deze zorg blijkt in het bijzonder
nog eens na de vaststelling der defi
nitieve prijzen der cacao voor het
a.s. seizoen, dat van October tot
Januari loopt. Deze bedragen 72
shilling (circa 36 gulden) per lading
van 60 lbs (ongeveer 27 Kg.), be
tekenen een verhoging van 2 shilling.
Maar daarnaast valt het verschil in
enige kwaliteitsgroepen weg, zodat
feitelijk van een eenheidsprijs kan
wordén gesproken. De getroffen re
geling zal de verbouwers waarschijn
lijk 10 millioen gulden meer ople
veren dan het vorige jaar.
ENIGE OPMERKINGEN over de
oude geschiedenis van de cacao
boon zijn in dit verband toch wel op
hun plaats. Reeds in de 16e eeuw,
toen de Spanjaarden Mexico betra
den, vonden zij er de cacaoboon, die
onder de Azteken al lang bekend
was. Van de gemalen bonen werden
toen een soort koeken gemaakt. Toen
via Spanje, deze boon Europa be
reikte, bleek weldra, dat de berei
dingswijze der Azteken in Europese
kringen geen ingang kon vinden.
Dankzij het initiatief van Coenraad
Johannes van Houten in zijn in
1815 begonnen fabriekje aan de Le
liegracht in Amsterdam, werd een
bereidingswijze gevonden, waardoor
de cacao als genotmiddel wijd en zijd
werd verspreid.
De in 1828 op de markt gebrachte
poeder-chocolade ging een grote toe
komst tegemoet. Weldra was er be
hoefte aan nieuwe aanplant-gebie-
den voor de cacaobonen, waarvan de
vraag voortdurend bleef stijgen.
Dankzij de energie van Tëtteh
Quarshie, een neger van de Goud
kust, kwam de cacao naar dit land:
waarvan toen moeilijk verwacht kon
worden van welk een verstrekkende
betekenis dit feit op zichzelf was. In
1883 oogstte Quarshie zijn eerste
vruchten, waarna in 1885 de eerste
cacao van de Goudkust naar Euro
pa werd verzonden. De inmenging
van de regering van de Goudkust
in 1887 leidde er toe, dat kleine
cacaoplantjes aan de bevolking wer
den gedistribueerd.
Zo ziet men, hoe zelfs een cacao-
boontje kan rollen en welke ver
strekkende gevolgen kunnen voort
vloeien uit een op zichzelf onbe
tekenend voorval.
De Goudkust zal Quarshie wel al
tijd dankbaar blijven.
ALKMAAR, 18 Nov. Tomaten 23—70;
witlof 1544; bloemkool I A 2733 en
B 1522; rode kool 5,508,50; savoye
kool 49; groene kool 1013.50; spruit-
kool 2042; boerenkool 612,50; spina
zie III 8; sla 313; andijvie 9,5012;
rode bieten 4,507,50; bospeen 20—26;
winterpeen 56.50; uien 36,50; Chin,
kool 45,50; peterselie 6; soepgroenten
2—4,50; knolsoepgroenten 5,5011,50;
druiven: Alicante II 4582; appels: Bra
bantse Bellefleur H 15, Cox Orange Pip
pin H 1825, Goudreinetten H 15 en HI
27 en Jonathan H 1218; peren: Com-
tesse de Paris HI 21—26, Winterjan HI
1521; Zwijndr. Wijnpeer K 57 en
Hl 16.
LANGEDIJKER GROENTENCENTRALE,
19 Nov. 20.000 kg rode kool A 4
7,30 en B 4; 19.000 kg groene kool A
6,708 en B 5,706,50; 9000 kg Succes
witte kool 44,40; 3000 kg Deense
witte kool 4,30; 12.000 kg uien 6.107,20;
1900 kg andijvie 6,308,30; 6000 kg bie
ten A 5,40—6 en B 4—4,30; 1200 kg wit
lof I B 3036; 800 kg peen 5,406.
WARMENHUIZEN, 19 Nov 2300 kg
aardappelen: Bevelanders 9,90 en Meer-
landers 8; 2200 kg andijvie 77,50; 5600
kg rode kool A 44,10 en B 3,203,60;
3500 kg Deense witte kool 4.
NOORDERMARKTBOND, 19 Nov.
400 kg aardappelen: Noorderlingen 11,20;
11.000 kg uien 6,306,60, grove 4,90
5,20, drielingen 1011 en nep 1625;
4800 kg bieten A 5,20—5,90 en B 4; 2000
kg peen B 5,40—5,90 en C 6,10; 11.000
kg rode kool A 47,10 en B 33,20; 900
kg gele kool 7; 6700 kg groene kool A
66,90 en B 4; 20.000 kg andijvie I 6
8,10 en II 6; 700 stuks bloemkool AII
22 en afw. 8; 66.000 kg Succes witte kool
44,70; 15.000 kg Deense witte kool 4
5,70. Doorgedraaid: 3000 kg rode kool.
BLOKKER, 18 Nov. Uien 4.60—6.30
gare bieten 712, Chin, kool 5.80, groe
ne kool 9.4010.60, rode kool 3.30—
10.10, boerenkool 9, spruitkool 1932,
witlof 1542, tomaten 2251, peen 5
20, gr kool 6.8011, andijvie 10—14,
bloemkool 930, komkommers 8, knol
selderij 14, bosseld. B 35, Alicante 93
144, 'Conville 9—19, Bramley's Seed
ling 38, Cox's Orange Pippin 33—66,
Dekker's Glorie 1734, Glorie v. Hol
land 1429, Goudreinette 1735, Jo
nathan 40, Present v. Engeland 1637,
Present v. Holland 1428, Signe Tillisch
1326, Zoete Ermgaard 27, Comtesse
de Paris 1836, Doyenné du Comice
1581, Emile d' Heyst 24—31, Fertillon
1619, Gieser Wildeman 1527, Gra-
tiool 1419, Sint Rémy 1019, Winter
jan 1625, Winterlauwtje 1520, West-
landse 1418, Zwijndr. wijnpeer 13—25.
OBDAM, 18 Nov. Peen B, C, D 5,
bieten A 5.40, groene kool B 4.30, rode
kool 6.50.
WOGNUM, 18 Nov. Witlof A 29—
48, B 24—44, C 15—33, stek 11—18, uien
4.60—5.50, grof 4.205.30, drielingen 7
11, nep 21.1022, andijvie 9.2010.70,
knolbieten A 55.40, B 44.30, rode
kool 4.104.70, groene kool 10.5011.60,
boerenkool 1012, bloemkool 13—32,
spruiten 1735, bosselderij 36, breek-
peen 5, waspeen 12, prei 1012, Win-
terlouwtje 11—21, Notarisappel 1724,
Winterjan 1218, Comtesse de Paris 12
—32, Cox Orange Pippirr 29^-33, ■getcff-t
A. Lucas 2144.
GROOTEBROEK, 18 Nov. 1200 kg
Koopmansblauwe 11.4012.20, 5000 kg
uien middel 5.906.30, driel. 11.40—
12,10, nep 27.40—27.60, rode uien 8.40—
8.50; 7000 kg bieten A 5—5.30, 1200 kg
andijvie 7.50, 600 kg rode kool 6.60—
7.40, 5500 kg gele kool 3.106.50, groene
kool 6.108.50, 105.000 stuks bloemkool
t.s. B 27.10—41.40. B II 10—28.30, stek
5—12.90, C 21.90—27, z.d. C 12—15.80.
HOOGKARSPEL, 16 Nov. '53.
Aangevoerd 45.000 st. bloemkool, t.s. BI
31.50—42.50, t.s. Bil 18—26.50, z.d. B
z.o. Bil, C 12.50, stek 5; kroten A 5.30—
5.50; groene kool 7.208.60; uien drie
ling 14.50—16, nep 24.80—25.40, groot
5.505.60; slabonen afw. 3740.
(Van onze redacteur beeldende kunsten)
JJET MOGE me vergeven zijn, dat ik af en toe plotseling een sterk
verlangen voel opkomen naar schilders van de oude stempel,
die niet alleen hun metier verstaan, maar die bovendien in een
allerminst overspannen-moderne vormentaal hun gevoelsleven
weten uit te zeggen. Dat verlangen is het sterkst, wanneer ik met
werken van deze soort kunstenaars word geconfronteerd. Daarom
was het me een aangename verrassing, toen ik dezer dagen in het
Stedelijk Museum te Amsterdam kwam te staan voor schilderijen,
die nu eens niets met welk isme ook te maken hadden, doch die
alleen maar met een grondige vakkennis en met grote liefde en
toewijding waren opgezet en uitgewerkt. Bovendien spraken deze
schilders, zonder dat ze zich aan enige vorm van artistieke kun
stenmakerij schuldig maakten, een zeer persoonlijke taal de
taal van een eerlijk mens.
ZE WAREN gemaakt door twee
Amsterdammers, Johan Buning
en Felicien Bobeldijk; laatstgenoem
de is van huis uit een Zaankanter.
Buning is de dichterlijkste van de
twee. In zijn schilderijen is er een
stille melancholie, zowel in de on
derwerpen als in de kleur. Hij heeft
een voorkeur voor een donker palet,
waarmee hij merkwaardige ver
droomde motieven op het doek zet:
een oprijlaan naar een oud huis, een
stukje straat in een zeer merkwaar
dig licht, een vrouw op een sofa,
geheel in eigen gedachten verdiept.
Het is alsof de mens van nu terug
verlangt naar een steeds meer ge
ïdealiseerd verleden. Buning heeft
zijn doeken in een ruige, brede toets
geschilderd met een voorkeur voor
zeer diepe, donkere kleuren. In een
enkel stilleven komt hij tot een
lichter gamma; daar is vaak een
aarzelend zoeken naar een juiste
klank van de kleuren op te mer
ken. Een sterk contrast hiermee vor
men zijn heerlijk-spontane aquarel
len, vaak met uiterst weinig midde
len gedaan en licht en open van
kleur. Ai met al is het een zeer
mooie groep.
Volkomen anders van aard is het
werk van Bobeldijk. Deze heeft
zich in zijn leven op het portret ge
specialiseerd en in zijn lange leven
alle grootheden van Amsterdam, met
name op cultureel gebied, geschil
derd. Zo kan men er een fraai ge
observeerd portret van de cellist
Marix Loevensohn en een welhaast
mystieke verbeelding van de grote
bioloog prof. Hugo de Vries tegen
komen. Kostelijk is ook het mooie
zelfportret in zijn even aan Breitner
herinnerende peinture. Er wordt in
dit met grote zorg opgebouwde werk,
dat bewijst, hoezeer Bobeldijk zich
van de persoonlijkheid van zijn su
jetten rekenschap heeft gegeven,
een vakmanschap ten toon gespreid,
dat in onze dagen welhaast zeld
zaam is geworden. „Zoiets leren de
jongelui thans niet meer", hoorden
we een hoogleraar-schilder van naam
zeggen. Is dat eigenlijk niet heel
erg?
Bobeldijk is in de bezettingsjaren
van olieverf overgegaan op zwart
krijt en sanguine. De knappe portret
jes, die hij toen heeft getekend,"
vormen evenzeer een beeld van zijn
sujetten als van de omstandigheden,
waaronder men vooral in het laat
ste oorlogsjaar in Amsterdam leef
de. Ook waar men zichzelf geeste
lijk wist te handhaven is de ellen
de tastbaar geworden.
VAN W.
Notarishuis" van Johan Buning
Abbekerk, 17-11 te Suez Adinda,
17-11 van Singapore naar Haiphong
Alhena, pass. 17-11 Finisterre naar Rio de
Janeiro Amor, 17-11 van Alexandrië
naar Beyrouth Amstelstad, 17-11 van
Oxelosund naar Mobile Andijk, 17-11
n.m. te Havannah Annenkerk, 17-11 te
Singapore Argos, 18-11 te Leixoes
Arkeldijk, pass. 17-11 Azoren naar New
Orleans Arundo, pass 16-11 Sable
Eil. naar Cristobal Aalsdijk, 17-11 te
Bremen Almdijk, 18-11 voor Hoek van
Jiolland (mist) Alphardt, 17-11 van
Victoria naar Ilheos Aludra, pass. 17-11
Madeira naar Antwerpen Appingedijk,
16-11 van Havanna te Vera Cruz Al-
bireo, 18.-11 van Buenos Aires naar Mon
tevideo Alnati, 17-11 150 mijl noord
van St Pauls Rock naar Las Palmas
Amstelvaart, 17-11 van Bahia Blanca naar
Montevideo Arendsdijk, 17-11 van Tfi-
trdad naar Rio de Janeiro Bonaire,
18-1.1 van Barbados te Trinidad Bosch-
i'ontein, pass. 17-11 Majoroa naar South
ampton Blommersdijk, 17-11 te Bal-
timore Boissevain, 16-11 van Kobe
naar Osaka Bantam, 17-11 te Umm-
said 1 Barendrecht, 17-11 ten westen
van Gaudeloupe naar Lissabon Billi-
ton, 17-11 van Singapore naar Ilo Ilo
Bloemfontein, 17-11 250 mijl zuid van
Teneriffe Caltex Leiden, 17-11 van
Sidon naar R'dam Clavella, pass. 17-11
Straat Soenda naar Melbourne Chama,
18-11 van Curasao naar Maracaibo
Cleociora, 17-11 van New Orleans naar
Curagao Drente, 17-11 v.m. van New
York naar Halifax Eemland, 17-11 te
Las Palmas Ena, pass. 17-11 n.m. Cey
lon naar Balik Papan Enggano, 17-11
van R'dam naar Genua Esso Den Haag,
pass.7 17-11 Kaap St Vincent naar Ant-
^ZINDELIJK zullen wij toch eens iets
over deze Herfst moeten gaan zeg
gen. is het U ook opgevallen dat er dit
jaar weinig te lezen valt over dit getij,
m tegenstelling met andete jaren als
dichters, schrijvers en andere pennen-
voerders m allerlei toonaarden de
herfst bezingen
Misschien hebt U wel eens wantrou
wig gedacht dat het was om door een
bepaalde komkommertijd heen te ko
men. in zo'n lyrische periode trekken
alle journalisten er op uit om padde
stoelen te zoeken, de herfstkleuren
worden en passant bejubeld, enfin zij
bekijken alle merkwaardigheden van
dit wispelturige heerschap door een
rooskleurige bril. Maar gelooft U mij,
dat doen ze uit goedigheid, alleen maar
om de aandacht af te leiden van alle
motregendagen, de gure wmden of een
voortijdig geboren nachtvorst. Dit jaar
lijkt het of zij barig zijn, met een enkel
woord reeds, de goede bui van Heer
Herfst te verstoren.
Ja, ditmaal heeft de Herfst inder
daad een goede beurt gemaakt, dik en
dik voldoende. Het ongelooflijke is
waar geworden.
Er zijn mensen die in deze maanden
naar het Zuiden reizen om de zomer
te verlengen. Ach wat, onnodig getrek
dit jaar! in Holland zitten wij eind
AJgtQpein eeil warm zonnetje,op een
"terrasje!; wij trekken een jasjeuit in-
plaats van een jasje aan. Die. brave
Herfst! Hij heeft met al zijn goede-
werken bereikt dat wij meer van hem
dan van de zomer zijn gaan houden.
Grote verschuivingen hebben er tegen
woordig op allerlei gebied plaatsook
m de waardering van de jaargetijden.
Zo spreken wij nu zelfs van een Herfst,
idylle.
Dat kwam door het aardige jonge
meisje dat door het beukenbos wan
delde. Zij slenterde zo maar wat. Mis
schien spijbelde zij een uurtje van haar
Huishoudschool of hield zich voor haar
Baas een middagje ziek. Wie weet 't?
Af en toe bukte zij zich om een beu-
kenootje op te rapen en dan bengelde
een trosje rode bessen vanaf de kraag
van haar manteltje gezellig heen en
weer. Haar grote ogen zagen alleshet
spel van de zon op de bladeren, het
druipende oranje en rode sap uit de
duindoorn, de mahoniehouten kastan
jes onder de kastanjeboom. Haar mond
stond op een kiertje en het leek of zij
praatte met alles en iedereen. In de
prachtige eekhoorn begroette zij alle
hamsteraars van deze tijd, zij wuifde
tegen het kaboutertje onder de rode
Vliegenzwam en gaf een knipoogje
tegen de „schildertjes" die zij meende
aan het werk te zien bij de Ameri
kaanse eik.
Al slenterend werd het geritsel van
de millioenen bladeren op de grond
voor haar een vrolijke melodie en een
glimlach kwam op haar lippen. Toen
zij uit het bos kwam en door het park
verder liep, hoorde zij haar melodie
gesyncopeerd door bastonen. Zij luis
terde maar zij behoefde niet om te kij
ken om te weten waar die vandaan
kwamen. Jonge oren zijn zo gevoelig
voor bepaalde wijzen.
Een jonge man liep haar voorbij en
in de gleuf van zijn hoed lag een
herfstblad. Het lag daar achteloos,
waarschijnlijk even te bekomen van
haar zwerftocht vanaf de grote beuk
naar hier. Ofschoon kleur en vorm
haar hoge ouderdom verrieden, was zij
nog niet totaal afgeleefd. Iets wekte de
indruk dat zij nog een geheime op
dracht te vervullen had en zij liet het
jonge meisje dat gefascineerd vtoekeek
naar de grappige situatie van de wan
delaar, die onwetend een nieuwe heren
hoedversiering lanceerde, bijna geen
tijd haar volledig plezier daaraan te
beleven.
De jongeman was nauwelijks twee of
drie passen voor haar uit of door een
licht zuchtje bewogen, fladderde het
blad over de rand van de hoed. Zij had
zeker gedurende de zomer de bewegin
gen van de vlinders nauwkeurig be
studeerd, want licht en sierlijk als een
Koolwitje en kleurrijk als een Atalanta,
deed zij haar laatste tocht. Een korte
tocht maar doelbewust. Het ging alles
zo vlug en onverwacht dat het meisje,
dat verwonderd toekeek, geen tijd had
haar maatregelen te treffen en totaal
overrompeld werd. Als een teer ge-
schenkt, romantischer, als een lichte
kus drukte het blad zich tegen haar
lippen en viel toen voldaan op de
grond.
Een zacht gilletje, gevolgd door een
klaterende lach, klonk door de lucht. De
zon, die het. allemaal goed had gezien en
er plezier in had, maakte van haar een
stralend mensenkind De jongeman
keek verwonderd om. Wie wil niet ge
loven dat hier op staande voet de
Herstidylle 1953.
PETRA.
werpen Esso Rotterdam, 17-11 95 mijl
zuid van Pörto Rico naar R'dam Etre-
ma, 15-11 te Saigon Eendracht, 18-11
te Kavalla verwacht Esso Amsterdam,
18-11 van Avonmouth naar Stanlow
fcemdijk, 18-11 van New Orleans naar
Houston Friesland (KRL), 13-11 te
Havanna Friesland (SSM), vertr. 18-11
van Methil naar Odense Farmsum,
L.6-11 n.m. van Balboa naar Honolulu
Felipes, 17-11 van Pulubukom naar
Fladju Gaasterkerk, 17-11 van Bris
bane naar Sydney Gooiland, 17-11 te
Rio Grande do Sul Groote Beer, 17-11
660 mijl oost ten noorden van Belle lsle
naar Quebec Hecuba, 1S-11 van Tam
pa naar Gent Heelsum, pass 17-11 St
Miguel (Azoren) naar Houston He<r-s-
kerk, 17-11 te A'dam - Hos, 17-11 n
Straat Messina naar Catania Jagers
fontein, 17-11 te A'dam -r- Johan van Ol-
denbarnevelt, 17-11 960 mijl zuidoost van
Diego Garcia naar Aden Kedoe, 19-11
te Tandjong Pandang verwacht Kiel-
drecht, 17-11 te Port Said Kota Agocng,
17-11 te Djeddah Kota Baroe, 17-11 ten
zuidwesten van Minikoy naar Port Said
Karimata, 18-11 van Djibouti naar
Djeddah Lawak, 18-11 van Tuticorn te
Colombo Linge, 17-11 18 uur Las Pal
mas gepass naar Le Havre Loosdrecht,
17-11 van R'dam naar Hamburg Lang-
ltoeas, 17-11 van Colombo naar Djeddah
-r Larenberg, 17-11 te A'dam Laurens-
kerk, pass. 17-11 Kreta naar Genua
Lieve Vrouwekerk, 17-11 n.m. te Port
Said Liseta, 17-11 te -kok Lem-
sterkerk, pass. 17-11 A'g ers naar Ant
werpen Maasdam, 17-11 370 mijl noord
oost van Kaap Race naar Hahfax Ma-
riekerk, 17-11 van Genua naar Port Said
Moïenkerk, 17-11 van Zanzibar te Dar
es Salaam Marken, pass 18-11 5 uur
Ouéssant naar R'dam Mataram, 17-11
8 uur te Arsab Merwede, 17-11 van
A'dam naar Hamburg Macuba, 13-11
te Stanlow Marpessa, 17-11 van Balik
Papan naar Tarakan Meliskerk, pass.
18-11 Miri naar Singapore Metula,
20-11 te Curagao verwacht Moïenkerk,
15-11 te Zanzibar Murena, 23-11 van
Mena al Ahmadi te Suez verwacht
Nieuw-Amsterdam, 17-11 390 mijl oost
ten noorden van Kaan Race naar South
ampton Nigerstroom, 17-11 van Free
town naar Monrovia Omala, 18-11 te
R'dam verwacht Oranjefontein, 17-11
van East London naar Durban Oofc-
marsum, 18-11 te Le Havre verwacht
Prins Willem IV, pa se. 17-11 Ouéssant
naar Valencia Prins Willem van Oranje,
18-11 ten anker Schelde (mist) Poelau
Laut, 17-11 van Port Said naar A'dam
Prins Alexander, pass- 17-11 Butt of
Lewis naar Quebec Radja, 16-11 te
Beyrouth Riouw, 17-11 van Port Swet-
tenham naar Balawan Roepat, pass.
18-11 Gibraltar naar Port Said Rijn
dam, 17-11 van New York naar R'dam
Schie, 17-11 van R'dam, 18-11 te A'
dam Sibajak, 18-11 120 mijl zuid van
Ceylon naar'Fremantle Stad Maassluis,
18-11 n.m. te Middlesbro verwacht
Stad Alkmaar, 18-11 te Wabana Stad
Maastricht, pass. 17-11 Ouesrant naar
Sluiskil Sheratan, pass. 17-11 Mona
Eiland naar Philadelphia Sibajak, 17-11
van Colombo naar Fremantle Straat
Malakka, 18-11 van San Francisco te
Montevideo Tara, 18-11 van Rio de
Janeiro te Santos Talisse, 17-11 van
A'dam naar Hamburg Taria^ 17-11 te
Curagao Thalatta, 17-11 te Aden
Themisto, 17-11 te Montreal Tibia,
17-11 van TripöIl..,naar R'darri Tom or I,
17-11 t.e Belawan Trajanus, 17.-11 van
Kingston naar Tela Utrecht, 17-11 te
Liverpool Waterman, pass. 17-11 Dover
naar A'dam Westerdam, 17-11 130 "mijl
zuidoost van Kaap Race naar R'dam-
IJssel, pass. 17-11 Ouéssant naar Ham
burg Zeeland (KRL), 17-11 van Genua
naar Port Said Zuiderkruis, 17-11 80
mijl zuid van Dakar naar Las Palmas.
Op de gisteren in hotel Smit gehou
den graanbeurs noteerden wij de volgen
de prijzen: tarwe 24,50—25,90: wintergerst
2021,25; zomergerst 20,75—22,25; haver
1820,50; rogge 1820,10; duivenbonen
4043; grauwe erwten 42,50—49,50. kar-
wijzaad 5775; blauwmaanzaad 110126.
Op de aardappelveiling noteerden wij
pootaardappelen maat 28-35 20—25, maat
35-45 1422, boven 45 1317, zowel
voor binnenland als voor export. Con
sumptie-aardappelen binnenland 9—12,50,
export 1012,50. De handel in pootaard
appelen voor export was voor méat 28-35
t^aag, voor hogere maten matig. Handel
in consumptie-aardappelen zowel export
als binnenland matig.
Hooi, stro, enz. alles geperst. Wit hooi
75110, rood klavverhooi 80—110, lucerne
85110, haverstro 4044, zomergerststro
5051, tarwestro ^5051, groene erwten
stro 50—60, ander erwtenstro 25—45.
Voederbieten, hoog gehalte 16—19, vers
bietenblad geruimd. Voederaardappelen
2.503.25. De handel in stro was iets
vlotter. Vlas, ongerepeld tot 0,30 per kg,
per ha lage kwaliteit weinig gevraagd.
Verhuur per ha f 1300
ZUIDERKOGGE, HEM, 18 Nov. '53.
BI. eigenheimer 14.80; bloemkool 8—42;
ronde biet 5—5.30; uien 6—9; nep 24—
25; peen 55.30; groene kool 69.30;
andijvie 12.10; rode kool 3.30—9; sprui
ten 2026; knolseld. 9; ramenas 3;
Prinses Noble 12—21; Comtesse de
Paris 11—37; Winterlauw 13—16;
Goudreinette 14—26; Pater v. der El-
sink 919; Winterjan 1120; Lecuré
1523; Giezer Wildeman 1527.
ZWAAG, 18 Nov. '53. Per 100 kg.:
vr. aardappelen 9.70—14; bieten 5—6.20;
uien 3.809.70; gare bieten 312; prei
1014; Chin, kool 1.306.30; gele bew.
kool 36.90; gr. kool 612.50; rode
kool 49.60; boerenkool 712; spruit
kool 1529; snijbonen 1.031.30; wit
lof 1645; tomaten 2053; breekpeeh
5; waspeen 18—23; bospeen (p. 100 bos)
29. Per 100 st.: andijvie 713; sla 3.10—
9.40; bloemkool 842. Per 100 kg.: Ali
cante 581.56; Allington Pippin 1429;
Bramley s Seedling 4—10; Cox's Orange
Pippin 3037; Glorie v. Holland 11
38; Goudreinette 2647; Jonathan 24
32; Laxton's Superbe 2442; Notaris
appel 1016; Present v. Engel. 24—42;
Present v. Holland 1226; Beurré Alex
Lucas 2647; Bonne Louise d'Avran-
ches 3850; Comtesse de Paris 2839;
Doyenné du Comice 8799; Gieser
Wildeman 17—32; Legipont 41—50; St
Rémy 1618; Williaj&i Duchesse 2643;
Winterjan 1224; Winterlauwtje 16
24.
HET ENGELSE BLAD „Daily Sketch"
schrijft, dat de vervaardiging van de
eerste Britse atoommotor voor duik
boten het volgend jaar zal beginnen.
Het blad meent te weten, dat de plan
nen voor deze motor binnenkort aan
het kabinet zullen worden voorgelegd.
