Nederlanders in den vreemde rond de Kerstboom
Alom OV
In de
eenzaamheid van Patagonië
Reveillonneren in Parijs
Onder de warme zon van Zuid-Afrika
Feestviering
IN AUSTRALIË NADERT KERSTMIS
IN FELLE KLEUREN
In de rij voor
Notre Dame
Kerstkind krijgt
geen visum
Midden in
de smoorhete Argentijnse woestijn wordt een
denneboompje neergezet
Kaarslicht tegen het
donkere groen
IN DE KERSENTIJD
Nergens is het zo gezellig als „thuis"
in Nederland
Father Christmas
kan ons niet
bekoren
In Engeland
HET EIGEN BLOED
VERLOOCHENT
ZICH NIET
L-j.
Als presidei
Half millioen gehe
landgenoten har
Gemeenschapsgevoel op
de voorgrond
„Vadertje Vorst" in Praag
kerstnummer
donderdag 24 december 1953
kerstnummer
TIJDENS het Kerstfeest, het huiselijk feest bij uitnemendheid,
vertoeven gedachten en harten vaak bij familieleden of vrienden X
in den vreemde, die daar, ver verwijderd van hun geboorteland, X
ook Kerstmis vieren. Elke Nederlander kent er wel een paar:
a een zoon of dochter, die naar een nieuw vaderland is geëmi-
greerd; vrienden, die een werkkring in het buitenland hebben
gevondenfamilieleden, die zich, hetzij tijdelijk of voorgoed,
buiten de grenzen van het kleine Holland hebben gevestigd. En X
X ook de Nederlanders in den vreemde zullen zich tijdens de Kerst- X
dagen even in de gezellige, huiselijke sfeer trachten te verplaat-
O sen, welke hun uit vroegere dagen bijstaat. Gedachten dwalen X
sprongsgewijs over de hele wereld. Ze kruisen elkaar. Ze roepen X
vragen op, die dikwijls niet beantwoord kunnen worden. Het is
daarom, dat wij onze buitenlandse correspondenten hebben ver- X
zocht een artikel te schrijven over de wijze, waarop Nederlanders X
in den vreemde de Kerstdagen doorbrengen. Na t lezen van neven-
staande bijdragen verdwijnen er misschien enkele vraagtekens. X
(Van een bijzondere correspondent)
BUNA 2000 kilometer ten zuiden van Buenos Aires,
midden in de Argentijnse woestijn, in Patagonië,
ligt het plaatsje „Kilometer 27". Daar woont een
kleine internationale kolonie van Argentijnen, Polen,
Engelsen, Tsjechen, maar voornamelijk Nederlanders.
Wat zij daar doen, wordt duidelijk als men door de
omgeving van dat plaatsje rijdt, waar tientallen boor
torens olie pompen, 's werelds belangrijkste vloeistof,
na bloed en water.
Daar olie nu eenmaal de hebbelijkheid heeft voor
te komen in streken, waar behalve wat cactussen,
niets meer gedijt, hebben de bewoners van KM 27 er
alles aan gelegen laten liggen om in bet onherberg
zame Patagonië zo goed en zo kwaad als het ging een
tehuis te maken. Dat is ook wel gelukt, beeft móeten
lukken, want zonder het huiselijk gerief zou het
wonen in dit dorre deel van Argentinië niet uit te
houden zijn geweest. Nochtans noemen enkele be
woners KM 27 een „gerieflijk concentratie-"kamp",
wat zij oorzaak heeft in het feit, dat de streek Como-
doro Rivadavia 's zomers door veel zand en stof en
's winters door veel sneeuw van de buitenwereld is
afgesloten.
Weliswaar ligt op 27 kilometer afstand vandaar
de naam de hoofdstad van het militaire district,
eveneens Comodoro Rivadavia genaamd, maar de
nauwelijks geplaveide stad heeft nu eenmaal geen
Kalverstraat noch een Broadway. Er staat, wat nodig
is: een paar grote warenhuizen, een aantal winkels,
een paar kerken en twee of drie bioscopen. Het lijkt
op een stad in het westen van Noord Amerika, in de
tijd van de grote trek, op Boom-town, want sinds
hier de olie naar de oppervlakte kwam, heeft de
geldkoorts de massa bevangen. Kleine ondernemer
tjes hebben aarzelend een winkeltje geopend en na
enkele jaren is zo'n bedrijfje uitgegroeid tot een
zaak en nog later tot een warenjiuis, een groot
handelsbedrijf.
(Van onze Australische correspondent)
^TANNEER lk over het dikke tapijt van de afgevallen paarse Jacaranda en
rode Vlammenboom-bloemen loop, dat de wind in mijn straat gespreid
heeft, wanneer ik tegen de helblauwe lucht de felrode kaarsen van de Vlam-
bomen en het zacht rose van de Kaapse kastanje zie afsteken tegen de blauw
paarse bouquetten van de uit Brazilië gekomen Jacaranda, dan valt het mij
moeilijk mij te verplaatsen onder de lage, grauwe luchten, waarmee mijn
vrienden op het Noordelijk halfrond het Kerstfeest tegemoet gaan. Waar ginds
de kale boomtakken en de natte straten de mensen opjagen naar de warme
huiskamer, waar rode bessenhulst en kerstklokken wat kleur brengen in de
grauwe omgeving, daar jubelt bet hier in Australië in felle kleuren het Kerst
feest tegemoet.
jyjOEILIJK, om te midden van deze
overdaad van de natuur het nade
rend Kerstfeest te beleven? Nauwelijks.
Want de mensen hier hebben zich won
derwel aangepast aan deze geheel an
dere stemming van de natuur bij het
naderen van het Kerstfeest. Althans
degenen, voor wie het Kerstfeest iets
meer is dan de Kerstman met cadeau
tjes, de gezellige Kerstboom met zijn
lichtjes of een lekker etentje met veel
drank.
Want 's avonds, wanneer de felle
zomerkleuren uitgewist worden, en het
gedrang in de winkels van Kerstca
deautjes kopende mensen voorbij is,
dan daalt hier over de aarde dezelfde
mysterieuze stemming van afwachten
de spanning, welke overal op de we
reld, waar christenen tezamen zijn, de
atmosfeer in de dagen vóór Kerstmis
vervult.
Dan daalt hier dezelfde blijde span
ning, welke de geboorte van het Chris
tuskind op aarde ieder jaar weer aan
kondigt. Alleen uit hét zich bij de men
sen hier anders, omdat alles op deze
andere helft der aarde nu eenmaal an
ders is.
Dan trekken de gelovigen zich niet
terug in de huiskamer achter geslo
ten gordijnen, de winter buitensluitend,
om in kleine kring het oude Kerstver
haal te lezen en de bekende Kerstlie
deren te zingen, doch dan trekt men
naar parken en velden om gezamenlijk
onder de sterren te zingen van Hem,
die nederdaalt uit den hoge.
Dit zich hier steeds meer uitbreiden
de gezamenlijk zingen van Kerstliede
ren bij kaarslicht in de open lucht is
iets dat men moet hebben meegemaakt
om ei de diepe ontroering van te kun
nen begrijpen. De kring van de famiiie
en zelfs die van het kerkgenootschap
wordt doorbroken duizenden en dui
zenden van allerlei gezindte, rang, klas
en kleur zetten zich met hun kaarsen
neer op het gras onder de bloeiende
bomen en de klare sterren om geza
menlijk de blijde spanning van de na
derende Kerstnacht te beleven.
Zij komen uit hun bescheiden huis
jes en uit hun villa's zij komen met
auto's, trams en te voet zij karnen
van verre en van nabij met als enig
doel om gezamenlijk de komst van
Chrislus op aarde te vieren met het
zingen van het Kerstlied.
Hier in Sydney, de stad met haar
twee millioen inwoners die zo groot
is als de gehele provincie Utrecht, gaat
het in de weken vóór Kerstmis wel
haast iedere avond zo door. Nu in dit
en dan in dat park stromen de mensen
tezamen om dit wonder van de Kerst
nacht mee te maken. Het is iets wat
aangrijpt en niet meer loslaat. Iets wat
in het bloed gaat zitten en waar men
niet meer buiten kan.
J-JET is in Comodore zoals iedereen
Kortweg zegt alles olie, wat de
klok slaat en er gaat geen dag voorbij
of op de rede kan men moderne tan
kers zien, die gretig tonnen vloeistol
opslurpen door de pijpleidingen. Be
halve de Shell, in Argentinië de Dia-
dema gedoopt, wint dan ook nog een
Argentijnse maatschappij olie, de YPF
en de stuivertjes, die de beide maat
schappijen laten rollen, geven Como
doro fleur en vertier.
Km 27 is als een klein Nederlands
dorp, met slechts enkele straten, ge
groepeerd om de spoorlijn, waar en
kele malen per dag een zilverachtig
Dieseltreintje als een rups, af en aan
rijdt.
Beneden de spoorlijn liggen de pro
pere huisjes van de arbeiders, maar
aan de andere kant, achter de tanks,
naast de werkplaatsen liggen die der
employees. Daar is het Europa in het
klein.
Het centrum van die wijk vormt de
club met tennisbanen ervoor. Die club
is wel heel belangrijk in deze samen
leving, want niet alleen dat de vrijge
zellen er hun pied-a-terre hebben,
kunnen schaken, tafeltennissen en bil
jarten, maar er is een drukbezochte
leesbibliotheek en wat meer is
een bioscoopzaaltje, waar enkele ma
len per week Noord-Amerika en Enge
land hun visitekaartje afgeven. Dan is
iedereen present. Soms zijn er artistie
ke uitvoeringen en soms is het zaaltje
het centrum 'van natibhale of kerke
lijke feesten.
Alles bijeen is en blijft het „kamp"
een kamp, maar de mannen en vrou
wen, die om der wille van de olie en
hun boterham in de woestijn moeten
leven, zitten niet bij de pakken neer.
Voor de mannen is het eigenlijk het
minst bezwaarlijk; zij hebben hun
werk, hun afwisseling, hun voldoening.
Voor de vrouwen is het anders. Zij
hebben alleen het huis. Kinderen ge
ven uiteraard enig leven in de brou
werij, maar als die wat groter worden,
gaan ze bijna allen naar de kostschool
in Buenos Aires, om alleen in de va-
canties naar het „kamp" terug te ke
ren. Voor de vrouwen blijft dan niets
over dan de kale woestijn met de snij
dende pampawind, de loop naar de
enkele winkeltjes, de buurpraatjes en
de kleine partijtjes. Soms ook het
heimwee. Want met al het huiselijk
gerief mist men op den duur de stad,
de wereld en het grote leven, dat aan
Patagonië zo vaak voorbij schijnt te
gaan.
JS het een wonder dat Kerstmis in
KM 27 een bijzonder feest is. Im
mers, waar in heel Argentinië bijna
nergens enige huiselijke sfeer heerst,
is deze in de Nederlandse kamers aan
wezig. Men mist misschien het vader
land, het land, dat de meesten om de
vier jaar eens terugzien maar men
tracht het gemis zoveel mogelijk te
vergoeden. Kerstmis in KM^27 wordt
dan een feest van grote huiselijkheid
en grote gemeenschapszin, met Argen
tijnse gewoonten, en gebruiken daarbij.
Het is met December zomer in Pa
tagonië. De lange winter is verdreven
en de ton is met de dag warmer ge
worden. Wanneer dan niet de Zuiden
wind de Poolkou terug brengt en de
lucht niet verduisterd wordt door het
stof, is het behaaglijk in KM 27. De
kersen hangen rijp aan de bomen en
in de moestuintjes kruipen bloemkool
en andijvie boven het glas der kassen.
Want met veel ijver en energie, veel
mest en veel water, hebben de Neder
landers iets van hun kamp gemaakt, dat
herinnert aan „thuis". Er zijn gras
gazons om de huizen, er staan bomen,
er fleuren heggen en KM 27 met Kerst
mis lijkt op Holland in de lente.
In de huizen zelf staan Kerstbomen,
keurig opgetuigd en de avond vóór
Kerstmis naar Argentijnse en Ame
rikaanse trant is het geschenken
avond. De Kerstdag er is er maar
één is een dag van lekker eten, van
bakgeuren tussen de huizen als in een
Hollands dorp op Sinterklaasavond.
Alles wordt namelijk door de vrouwen
zelf gebakken en bereid.
De behaaglijkheid van het moment
overstemt de weemoed van het gemis
van het vaderland. De kinderen op
grote vacantie van twee maanden zijn
thuis en men is met elkaar, onder el
kaar. Alleen de eeuwig werkende pom
pen en de kale rotsen herinneren er
aan, dat het toch nog Argentinië is.
Oud en Nieuw is een feest van
samenzijn. In het beste pak en in de
mooiste japon stappen jong en oud
naar de versierde club. Daar is een
orkestje aangeland en alles wat benen
heeft, danst. Men doet uitgelaten en
blij en bij allen schijnt de eenzaam
heid van de verlaten woestijn een
ogenblik niet te tellen.
Dan tegen twaalven, zoent iedereen
iedereen men is tenslotte één grote
familie „in de olie" en pas om vier
uur verstomt de pret. Door de heldere
Argentijnse sterrennacht met hoog in
de lucht het Zuiderkruis, gaat men
terug.
Terug, in het nieuwe jaar, naar de
oude eentonigheid, de onbarmhartige
woestijn, de eenzaamheid van een
kleine gemeenschap.
Van onze Parijse
correspondent)
JftEN moet de ongeveer
elfduizend Nederlan
ders, die permanent in
Frankrijk leven, verdelen
in twee totaal verschil
lende groepen. Daar is in
de eerste plaats de grote
groep van landgenoten,
die ergens in Frankrijk
wonen maar die hun Ne
derlandse gewoonten
trouw zijn gebleven. Zij
gaan bij voorkeur met
Nederlanders om, luiste
ren als het kan nog naar
de radio in Hilversum,
zijn geabonneerd op Ne
derlandse kranten en zij
leren nooit werkelijk
goed Frans spreken. Zij
drinken melk in hun
koffie, eten flinke hoe-
veelheden aardappelen
met vette jus. Alleen heb
ben ze geleerd wijn te
drinken, want daar ont
komt geen enkele buiten
lander aan in Frankrijk.
De andere groep Ne
derlanders is langzamer
hand helemaal in het
Franse leven opgenomen.
Zij zijn net gaan leven
als het volk dat hun gast
vrijheid verleent, zweren
bij knoflook, slakken en
zwarte koffie, winden zich
op over de politiek, lezen
met graagte de smakelijk
opgediende moorden in
de boulevardbladen en na
jaren kunnen zij hun
moedertaal werkelijk niet
meer zonder een licht
accent spreken.
\)JAT de grootste groep is valt moei
lijk te zeggen, maar het is een al
gemeen bekend feit, dat wij Nederlan
ders in het buitenland heel moeilijk
assimileren. Wij z'jn zulke autoriteiten,
dat wij ons niet bij onze omgeving aan
passen maar willen, dat onze omgeving
zich bij ons aanpast.
En zo zijn er in de buurt van Sens,
ruim honderd kilometers ten Zuiden
van Parijs, bijna Nederlandse dorpen
te vinden. Daar hebben zich zovele
boeren uit ons land gevestigd dat heel
het dorp vernederlandst is; met een
Nederlandse school, een Nederlandse
dominee en Nederlandse werktijden.
Hiermede verschillen wij b.v. zeer
sterk van de honderdduizenden Italia
nen en Spanjaarden, die Frankrijk tot
(Van onze correspondent in Kaapstad)
J7V Zuid-Afrika vallen de Kerstdagen in het hartje
van de zomer. In December (de vacantiemaand bij
uitnemendheid) kan het hier gloeiend warm zijn.
En dus kan hier van de Kerstsfeer, die aan de laat
ste week van het stervende jaar in Nederland zulk
een eigenaardige bekoring geeft, reeds uit dien
hoofde geen sprake zijn. Dientengevolge voelen de
dertigduizend Nederlanders zich hier in deze dagen
eigenlijk een beetje onwennig. Ook zij, die zich reeds
volkomen hebben aangepast, weten met de Kerst
dagen maar moeilijk raad. Men wil juist in deze
dagen de tradities van „thuis" handhaven, maar men
weet niet goed, hoe men ze in zal passen in de zo
totaal andere omstandigheden.
KERSTMIS in Zuid-Afrikc
heeft, om te beginnen,
het grote nadeel dat het
veel te vroeg begint. Want
's morgens om drie of vier
uur trekken er reeds kleine
zangkoren van huis tot huis
en om zes of zeven uur
worden zij gevolgd door de
"schetteiende hoempa-orkes
ten der kleurlingen. Koek
en wijn zullen ook dit jaar
weer het loon voor hun
muzikale inspanning zijn
en naarmate de koperbla
zers meer tractaties ver
werkt hebben zal de kwa-
'iteit van hun concert gaan
dalen
Zo vreemd als het begin
zo ongewoon verloopt voor
de Nederlander ook de rest.
Wie ter kerk gaat, zal het
zelfde Kerstevangelie ho
ren, zij het dan in het Afri
kaans of in het Engels, maai
voor het overige is alles
anders dan in „die ou land-
jie". En dat schept( waar
om zouden we het niet er
kennen?) een ondefineer-
baar gemis, dat op zulse
dagen noch door de prach
tige natuur, noch door ma
teriële welstand vergoed
wordt.
De Zuidafrikaners heb
ben hun Father Christmas,
een voor onze begrippen
ietwat achterlijke Sinter
klaas, die het patentrecht
van de Spaanse kinder
vriend met voeten treedt.
Wij kunnen niet in hem ge
loven, we negeren hem. We
hebben immers al twintig
dagen geleden thuis, of in
de Nederlandse Vereniging,
met de kinderen de ver
jaardag van de enige echte
Sinterklaas gevierd? Father
Christmas blijft ons vreemd
ook al proberen de kinde
ren (kleine, slimme diplo
maten die ze zijn!) voordeel
te trekken uit de dubbele
kansen op speelgoed, die
ze met de vasthoudendheid
van schatgravers onophou
delijk onder onze aandacf
brengen.
De Afrikaners van „Boe
ren"-stam zullen op de Eer
ste Kerstdag overal hur
grote familie-reünies hou
den; zij komen met plezier
een reisje van duizend mijl
maken om tezamen met de
ooms en tantes, de neefs en
niggies het kolossale Kerst
maal van speenvarken en
schapenbouten te eten.
De Engelssprekenden, zul
len tezamen en in vereni
ging een groot gat slaan in
de pluimveestapel, waarbij
de hardste klap zal vallen
in het geslacht der kalkoe
nen. En wat zou hun Kerst
maal zijn als de plumpud
ding ontbrak?
Als het avond wordt zul
len Afrikaners en Engelsen
elkaar vinden in het sport
stadion, waar zij, gewapend
met brandende kaarsen,
gaan luisteren naar de zang
van duizenden kinderen, die
getuigen zullen van Vrede
op Aarde en van het Wel
behagen in mensen, die van
goeden wille zijn.
Tienduizenden stukken
speelgoed zullen gebracht
worden naar de huizen der
kleurlingen, waar kroes-
koppige kinderen met ver
baasde grote ogen het won
der van onbaatzuchtige lief
de zullen' ondergaan, dat
eenmaal per jaar tot hen
komt.
Dit alles is mooi, o zeker
Maar de Kerstfeestviering
in Zuid-Afrika blijft voor
de Nederlander, ook al er
kent hij de universaliteit
van de Kerstgedachte,
vreemd. Want: een Kerst
feest aan het strand of op
een picnic-plek in het bos?
nee, er gaat niets boven
de intieme, huiseliike ge
zelligheid. die in Nederland
juist in deze dagen haar
hoogtepunt bereikt.
Oor 'n afstand van ses-
duisend myl wens ons jullie
alma] 'n baie geseënde
Kersfees en vir 1954 alles
van die beste!
hun tweede vaderland gekozen hebben
en die binnen enkele jaren totaal ver
fransen. Hun kinderen, die in Frank
rijk geboren worden leren zelfs geen
Italiaans of Spaans meer.
Een aantal van de Nederalnders in
Frankrijk is ondergebracht in niet min
der dan zes verschillende bonden of
clubs. De Katholieken hebben hun
eigen vereniging. De Protestanten heb
ben zich verdeeld in drie verschiillende
kerken en verenigingen. Dan is er nog
de Boerenbond en de Nederlandse Ver
eniging' in Frankrijk. Deze laatste is
verreweg de grootste en zij is de enige
die vogels van diverse pluimages her
bergt.
De Nederlandse vereniging heeft 1000
leden, geeft 'n maandorgaan uit „On
der Ons' geheten en organiseert met
Sinterklaas en op de verjaardag van
onze Koningin drukbezochte feesten.
Bovendien heeft de Vereniging een
flinke Nederlandse bibliotheek, een
zaaltje waar men eens in de maand
bij elkaar komt en een centraal adres
op ons consulaat. De Boerenbond is
meer een soort vakvereniging voor
Nederlandse landbouwers in Frank
rijk; de andere gemeenschappen zijn
vooral rondom een religieus ideaal
gevormd.
Hoe de Nederlanders hier hun Kerst
feest zullen vieren hangt van hun in
stelling ten opzichte van het Franse
leven af. De verschillende eigen ker
ken organiseren natuurlijk speciale
diensten. Vele landgenoten gaan naar
Nederland om het Kerstfeest bij fa
milie te vieren. Andere gaan naar
de indrukwekkende nachtmis in de
Notre Dame, waarvoor zoveel belang
stelling is, dat gelovigen en ongelo
vigen broederlijk in de rij staan
En natuurlijk gaan velen van ons ook
reveillonneren, dat wil zeggen de Kerst
avond etend en drinkend in een feeste
lijk versierd restaurant doorbrengen.
Wanneer U Kerstmis als een typisch
huiselijk feest beschouwt, zult zich
over die uithuizigheid op de avond van
de vier-en-twintigste December mis
schien verwonderen.
Maar de gewoonte wil dat hier nu
eenmaa'l en ik moet U bekennen, dat
ik ook gewend ben deze gewoonte te
respecteren. Wie in Parijs woont en van
die grote grijze stad houdt, beschouwt
heel die hoofdstal mét zijn straten en
zijn boulevards, zijn kroegjes en zijn
restaurants als zijn thuis. Vandaar, dat
een echte Parijzenaar zich in het restau
rant, waar hij gaat eten om zijn vrouw'
eens een avond keukenvacantie te ge
ven, volkomen thuis voelt.
Reveillonneren is ook dit jaar weer
ëen kostbare geschiedenis. Het kost U
van acht guldens in de buurtrestaurants
tot driehonderd guldens in de cabarets
langs de Champs Elyséss. En toch zal
het overal vol zijn, want Pére Hoe! doe
de frankjes op die ene Kerstdag, wel
ke de Fransen kennen, lustig rollen.
(Van onze Londense correspondent)
Y\ET „Engelse Kerstfeest" is be
roemd over de hele wereld en
begint ook in Nederland zijn na
volgers te vinden. Terecht? Wij
betwijfelen of het werkelijk zo'n
aanwinst betekent, want de wijze
waarop een land zijn Kerstfeest
viert, hangt ten nauwste samen met
de historie en de ontwikkelings
gang van dat land. Reeds eeuwen
lang kent Nederland zijn St. Nico-
laasavond; Engeland daarentegen
heeft zijn „Boxingday", de Tweede
Kerstdag, waarop de mensen
elkaar cadeautjes geven. Dit ge
bruik begint nu ook in Nederland
in zwang te komen, doch er gaat
toch maar niets boven een ouder
wetse St. Nicolaasavond.
Deze voorkeur voor het oud-vader-
landse feest verlaat de Nederlander
ook in het buitenland over het alge
meen niet. Men viert Sinterklaas en
Kerstfeest precies zoals men dat thuis
gewend is; gezellig in de familiekring.
Hoogstens kan men zeggen, dat de
Kerstfeestviering min of meer is aan
gepast aan de manier waarop de Brit
ten dat doen: Er is een cadeautje voor
allemaal en er wordt extra-lekker ge
geten. En als er grote kinderen in het
gezin zijn, die vrienden en vriendin
netjes uitnodigen, dan ontbreekt ook
de mistletoe niet, dat alleraardigste
plantje, dat vrouwen het recht ont
neemt een zoen voor één enkele man
te reserveren. Toegegeven, die mistle
toe is lang geen onprettig onderdeel
van het Engelse Kerstfeest!
Er zijn in Engeland 7 a 8000 Neder
landers, waarvan zeker meer dan de
helft in Londen woont. Velen van hen
zoeken contact met elkaar, en zo zijn
er verschillende Nederlandse vereni
gingen van onderscheidene aard. In
Londen is daar allereerst de vereni
ging „Neerlandia", waarvan ongeveer
600 families lid zijn. „Neerlandia" or
ganiseert voor haar leden op gezette
tijden feestavonden, maar juist tijdens
de Kerstdagen niet, want iedereen
vindt het dan thuis veel te gezellig!
Dan kent men in Londen de Dutch
Club, die een beetje deftiger is dan
„Neerlandia", en waarvan vooral vele
zakenlieden lid zijn. De Dutch Club
organiseert een Kerstdiner, dat even
wel alleen voor mannen toegankelijk
is: het aantal deelnemers zal de 40
waarschijnlijk niet te boven gaan. Een
derde vereniging is de Anglo-Nether
lands Society, die zich meer op cultu
reel terrein beweegt, en ook zij ont
houdt zich tijdens de Kerstdagen van
activiteit.
En dan zijn er uiteraard de beide
kerken:Nde Ned. Herv. kerk en de
Geref. kerk. En precies als in Neder
land doeft deze wel iets voor haar le
den, want Kerstmis is nu eenmaal een
bij uitstek Christelijk feest. Op Zondag
20 December heeft ds Van Apeldoorn,
de voorganger der Ned. Herv. kerk,
reeds een avondwijding gehouden, de
op Kerstmis gericht was. Op Eerste
Kerstdag komt de gemeente 's morgens
om 11 uur bijeen voor een Kerstdienst,
's Middags een dienst houden, zou zo
men dit al zou willen, een onmogelijk
heid zijn; want tussen 3 en 8 uur rijdt
er geen bus en geen ondergrondse
trein, dan is het anders zo levendige
Londen een verlaten s'ad. En op 16
December heeft „Open Huis", de jeugd
club van de Hervormde kerk, in St.
George's Hall, vlakbij de Dutch Cb"rch
in Bourdonstreet, een Kerstavond voor
haar leden en belangstellenden ge
houden.
De Gëref. kerk viert Kerstfeest op
Zondag 27 December, met twee d en
sten in het gebouw van de Y.M.CA.
in Great Russellstreet. De middag-
dienst zal voor het eerst zowel in het
Nederlands als in hét Engels gehouden
worden, waarmee dr Kraan, de voor
ganger der gemeente, een langgekoes
terde wens in vervulling ziet gaan. D'e.
zelfde avond wordt er een Kerstbij
eenkomst gehouden, waar de jeugd een
declamatorium zal opvoeren.
U ziet: ook in den vreemde blijft de
Nederlander verknocht aan zijn Ne
derlands Kerstfeest!
De viering van het Kerstfeest
gaat in vele landen gepaard met
inzameling tie voor liefdadige
doeleinden. De posterijen
Oostenrijk hebben bovenstaande
zegel met opslag in omloop ge
bracht.
kerstnummer
(Van onze correspon
\JOOR de Nederlanders en eerstt
landse afkomst in de V-S. is Kerstm
de huiselijke kring. Het Kerstfeest
zo veel van dat van de Amerikaan
zijn, met de huiselijke kring en de i
draagt, de kardinale punten van de
siert zijn kamers met hulst en mis
krans aan de buitendeur en als er
een boom op, met ouderwetse kaan
trische lichtjes.
vgat hier, in de v.S., een tikje ver-
schilt is het gemeenschapsgevoel,
dat in deze dagen sterk op de voor
grond treedt. Dit wordt wellicht het
duidelijkst gesymboliseerd door de
plechtigheid op het Witte Huis, die
élke Eerste Kerstdag plaats vindt en
waarbij de president van de Verenigd/
Staten welke zijn politieke overtui
ging ook moge zijn aan het slot van
een korte radio-rede de lichtjes van
een „gemeenschaps-kerstboom" doet
ontsteken. Te Washington, op het voor
terrein van het Witte Huis staat zo n
gemeenschapskerstboom opgesteld. Op
het centrale plein van de meeste grote
steden en in de centra van kleinere
steden en dorpen hebben de gemeente-
(Van een bijzondere medewerker)
WEDEROM staat liet Kerstkind
verlegen voor de grenzen van de
communistische wereld, die het de
toegang ontzegt. Zijn plaats wordt
ingenomen door een brave Rus
met een lange witte baard, die een
paar weken vóór Kerstmis met een
zak vol geschenken uit Siberië
komt en die een uitstekende pers
heeft, waarin zijn lange weg naar
Europa uitvoerig wordt beschre
ven; in de Nieuwjaarsnacht be
loont hij de Stachanowarbeiders en
alle harde werkers rijkelijk en
vermaant de luien om hun plicht
aandeel voortaan te vervullen.
Vorig jaar verscheen deze politieke
Kerstman, „Vadertje Vorst" genaamd,
voor het eerst ook in Bohemen en de
tegenwoordige Tsjechische staatspresi
dent Zapotocky, toen nog regerings
chef, poogde in een aandoenlijke rede
zijn radiotoehoorders te overtuigen, dat
de „legende" van de stal te Bethlehem
uit de mode was. In de volksdemocra
tie was alles zó hygiënisch, dat kinde
ren niet eens in een Kolchozenstal ge
boren werden. „Vadertje Vorst" daar
entegen, uit de broederlijke Sovjet-
Unie overigens een figuur uit een
Russisch volkssprookie uit de kapita
listische tijd was veel beter geschikt
om de kinderlijke fantasie te grijpen
en de aandacht van de dorpskoelakken
af te leiden.
Nu heeft men „Vadertje Vorst" on
langs in Siberië volgens de voor
schriften uitgerust en op reis gestuurd.
In Praag hebben 17 staatsfabrieken de
traditionele Kerstmarkt, eens het pa
radijs van de jeugd, in een tentoon
stelling veranderd. Op de taaipoppen
en het pakpapier is alleen de oude man
uit Siberië met zijn lange baard en
een denneboom op zijn rug afgebeeld en
de Kermiskramen met hun licht en la
waai van luidsprekers moeten de ro-
rr-nijsrhe, door sneeuw gedempte
s'"mming van de Advent vervangen.
Bii de opening van de Kerstmarkt van
„Vadertje Vorst" spraken de minister
voor de Binnenlandse Handel F. Kraioir
en de burgemeester van de hoofdstad dr
V Vacek. maar bun woorden klonken
niet ande-s dan wanneer ze op een
partiivereadrr'ng waren gesDroken.
De genodigden begonnen pas belang
stelling te 'onen. toen er waren aange
kondigd worden die tot dusver nergens
te krijgen waren. ..Vadertje Vorst" zou
deze winter de brave, arbeidzame men
sen belonen met sinaasappels, dadels en
v;:»on, be'ere text'elaoederpn en uit
stekende scheermesjes uit Zweden; er
waren ook kaarsen voor de kerstboom,
zilversneeuw en stevig speelgoed te
krijgen. Nauwelijks waren de poorten
geopend of de ongeduldig wachtende
bevolking van Praag stroomde naar
binnen en al spoedig zag men voor de
kraampjes lange rijen staan. De voor
raden waren binnen enkele uren uit
verkocht, hoewel de prijzen onwaar
schijnlijk hoog waren. Om zich niet te
blameren laat de minister voor de Bin
nenlandse Handel dagelijks uit het hele
land nieuwe zendingen aanvoeren, maar
hij kan niet verhinderen, dat reeds
vroeg in de middag de kramen weer
leeg zijn. Zuidvruchten, een stevige
stof of een scheermesje, dat écht snijdt,
zijn dingen, die in Tsjechoslowakije
mag- één keer in het jaar te krijgen
zijn, als „Vadertje Vorst" uit het Verre
Oosten komt.