VAREN OP ATOOMKRACHT
De intei
Kernsplitsing nog te veel in
de militaire sfeer
NERVA NOVA
Stichting „De Schatkist
cadeaustelsel bestrijden
wil
Plan tunnel-hrugverbinding
Denemarken-Zweden
J. H. Hildebrand nam Churchilï
gevangen.
ssistente
In kort bes
Atoomduikboot een
voorloper voor de
schepen der toekomst
Nationale bev
m
TOT RUST
Spaarsysteem ontworpen
Ponten kunnen verkeer
niet meer aan
r
Pints Pam Pom en de graafmachine
Tachtig-jarige bewoner
van Apeldoorn haalt
herinneringen op
PUROL
DOKTERS
ADELAIDE HUMPHRIES
Veerkaartjes tweemaal
verkocht
Luister eens naar:
Radioprogramma
li
„Om het leven
completer en r
te maken
Minister Manshol
intelligent...
MAANDAG 11 JANUARI 1954
(T an een bijzondere medewerker)
GEDUREXDE de laatste weken van het oude jaar zijn verschillende
berichten in de pers verschenen die de aandacht moeten hebben ge
trokken van ieder die belangstelling heeft voor de ontwikkeling van
de atoomenergie. Zo was er de rede van president Eisenhower, waarin
deze aanspoorde tot internationale samenwerking op dit gebied en
verder reeds gedurende enige maanden proefvaarten heeft gemaakt.
En men kan moeilijk ontkomen aan de indruk dat er een zekere span
ning bestaat tussen deze twee gebeurtenissen. Voor de zoveelste maal
wórden wij geconfronteerd met de onverkwikkelijke situatie waarin
het atoomonderzoek zich bevindt: het wordt bijna geheel beheerst
door het militair belang en de internationale politiek. We willen ons
thans niet bezig houden met de vraag op welke wijze wij de atoom
energie uit deze impasse kunnen helpen; hierover lopen de meningen
zeer uiteen. Doch velen zullen het er over eens zijn dat de predikers
van de vredelievendheid in eigen land niet altijd blijk geven van de
wens zich tot vredelievendheid zonder meer te beperken wanneer het
gaat om de vraag op welke wijze het atoomonderzoek gericht zal
worden.
WAANNEER wij ten volle profijt wil
len trekken van de mogelijkheden
welke de atoomenergie als potentiële
bron van welvaart biedt, is het nood
zakelijk, dat men ook in die landen,
waar thans geheimhouding om mili
taire redenen de vrije ontwikkeling
der wetenschap in de weg staat, de
politiek op dit terrein herziet. Eerst
wanneer we zover zijn dat dit moge
lijk is, is er een kans dat de weten
schap een oplossing geeft voor die
problemen, waarvoor de wereld met
haar zich steeds uitbreidende bevol
king zich geplaatst ziet met betrek
king tot haar energievoorziening. Ten
overvloede moge er nogmaals op ge
wezen worden dat een dergelijke ont
wikkeling slechts mogelijk is wanneer
alle belemmeringen welke voortkomen
uit politieke argumenten en gebrek
aan eerlijke wil tot samenwerking, uit
de weg geruimd zijn. En het is jam
mer dat zovele jaren voorbij moesten
gaan voor de eerste krachtige tenden-
zen in deze richting duidelijk werden.
Boot
^yANNEER wij het bericht betreffen
de de onderzeeboot, gedreven door
atoomenergie, nader beschouwen, geeft
ons dit een duidelijke indruk van de
richting, waarin men in de Verenigde
Staten het atoomonderzoek hoofdzake
lijk leidt. Ter gelegenheid van het ge
reedkomen van de machinerieën voor
deze boot, de „Nautilus", verklaarde
de toenmalige president der V.S., Tru
man, dat deze boot een voorloper zou
zijn voor de handelsschepen van de
toekomst. De experimentele vaarten
van het schip zouden gegevens opleve
ren welke van groot belang zouden zijn
voor de bouw van handelsschepen,
vliegtuigen en electrische centrales,
gedreven met behulp van een atoom
reactor.
Nu ligt er ongetwijfeld een kern van
waarheid in deze mededeling van Tru
man. De atoomenergie is immers het
eerste theoretische stadium reeds te
boven: naast het werk van de physicus
is thans dat van de chemicus en de
technicus een dominerende rol gaan
spelen. Zij moeten de eigenschappen
van de brandstof en van de voor de
constructie van atoomreactoren in aan
merking komende materialen aan een
onderzoek onderwerpen. In verband
hiermee is het uiteraard van belang
dat men kan beschikken over de re
sultaten waartoe proefnemingen met
een experimentele reactor hebben ge
leid. Men overschatte echter niet de
vredelievendheid van de argumenten,
welke tot de bouw van de „Nautulus"
geleid hebben.
Wanneer we ons namelijk afvragen
of er op een gegeven ogenblik het in
voeren van een nieuwe wijze van
energiewinning verantwoord is, dan
zijn de factoren die voor het antwoord
op deze vraag beslissend zijn geheel
verschillend, al naar gelang het een
economisch dan wel een militair ob
ject betreft. Weegt men de voordelen
van een atoomreactor voor een schip
af tegen de nadelen, dan zullen in het
eerste geval economische factoren een
rol spelen, terwijl in het tweede geval
gelet zal worden op de strategische
voordelen, waartoe het gebruik van
atoomenergie kan leiden.
Energie
J7N hierin ligt nu de grond van de
belangstelling welke men speciaal
van militaire zijde steeds gehad heeft
voor de atoomenergie als middel tot
voortdrijving van schepen en vliegtui
gen. En dit wordt duidelijk wanneer wij
de „ouderwetse" wijze van energie
winning met de nieuwe vergelijken.
Wanneer wij een brandstof als steen
kool of benzine omzetten in energie
dan treedt daarbij een chemische reac
tie op. Dat wil zeggen, dat de kleinste
deeltjes waaruit de stof is opgebouwd,
de atomen zich op een andere wijze
groeperen. Verbranding wil dan niets
anders zeggen dan dat de zuurstof uit
de lucht zich met de brandstof ver
bindt onder de vorming van nieuwe
groeperingen van atomen, nieuwe mo
leculen. Met andere woorden: de brand
stof als zodanig verdwijnt, de zuurstof
eveneens en daarvoor in de plaats
treedt een aantal nieuwe verbindingen.
Bij een dergelijke chemische reactie
nu komt een hoeveelheid energie vrij,
ons bekend in de vorm van bijvoor
beeld de warmte van de kachel.
Geheel anders is het bij een kern-
cnui un
KWJW J ïfSA'H-
(Advertentie, Ing. Med.)
reactie, zoals die zich afspeelt in een
atoomreactor. Daar is het niet de groe
pering van de atomen, die een veran
dering ondergaat, doch hier zijn het de
atomen zelf die bij de reactie in klei
nere delen uiteenvallen. En hier ma
ken we kennis met de door Einstein
gevonden relatie tussen materie en
energie: de delen, waarin het atoom
uiteenvalt hebben samen een geringere
massa dan het oorspronkelijke atoom,
en wat zo aan materie verloren gaat
wordt gewonnen in de vorm van
energie.
Het grote verschil tussen de energie,
die vrijkomt bij een chemische reactie
en die, welke bij een kernsplitsing ge
wonnen wordt, ligt in de hoeveelheid.
Voor een bepaald gewicht „atoom
brandstof" is de vrijkomende energie
millioenen malen groter dan voor een
gelijk gewicht „klassieke" brandstof.
Gewicht
\\/E kunnen uit dit verhaal direct een
tweetal conclusies trekken dat van
belang is voor onze beschouwing. In
de eerste plaats komt de zuurstof in
het betoog over de kernsplitsing niet
meer voor. En in de tweede plaats
blijkt uit de opmerking over het ver
schil in gewicht dat men voor het ver
krijgen van een bepaalde hoeveelheid
energie bij een atoomreactor een vele
malen kleiner gewicht aan brandstof
nodig heeft dan bij een van de thans
gebruikelijke vormen van energie
winning.
En deze twee eigenschappen zijn
juist van belang voor de onderzeeboot.
Immers, de machinerieën die het schip
voortdrijven zijn niet langer afhanke
lijk van de zuurstoftoevoer. Hierdoor
is een belangrijke beperkende factor
voor de periode, gedurende welke de
boot onder de oppervlakte van de zee
verblijven weggenomen.
Ook het verschil in gewicht tussen
de hoeveelheden brandstof welke in
beide gevallen nodig zijn om een schip
in staat te stellen een bepaalde afstand
af te leggen, is van groot belang. Het
eigen gewicht van een reactor is wel
iswaar buitengewoon groot, in de eer
ste plaats door het gewicht van de
materialen welke de bemanning be
veiligen tegen de gevaarlijke straling,
maar is men er eenmaal in geslaagd
een schip met een atoomreactor te
construeren, dan speelt het verschil in
gewicht tussen de twee typen „brand'
stof" een grote rol. Het gewicht van
splijtbaar materiaal voor een reactor
is immers zo gering, dat het niets uit
maakt of men brandstof voor een
maand of een jaar meeneemt. Dit is
ook van groot belang voor vliegtuigen,
welke door atoomenergie gedreven
worden. Hier is het juist het gewicht
van de extra brandstof welke een on
beperkte uitbreiding van de actieradius
in de weg staat. Wanneer dit extra
gewicht zo gering is, dat het tegen het
totale gewicht te verwaarlozen valt,
zal men de actieradius bijna onbeperkt
kunnen uitbreiden. Het behoeft geen
betoog dat dit voor militaire vliegtui
gen van groot belang is: tanken in de
lucht wordt een historische curiositeit.
Uitwisseling
J^EN kan er zeker van zijn, dat deze
strategische voordelen welke het
militaire vervoermiddel van morgen
heeft ten opzichte van dat van van
daag zeker niet gepaard gaan met ge
ringe kosten. Niettemin zal het onder
zoek voortgaan; verbeteringen zullen
worden aangebracht, de snelheid ver
hoogd en de strategische mogelijkhe
den zullen ten volle benut worden.
Doch de handelsvloot vraagt om een
atoomreactor die economische voorde
len met zich kan brengen in vergelij
king met de huidige scheepsmotor. En
ongetwijfeld zullen de proefvaarten
met de „Nautulus" gegevens opleveren
welke hiervoor van belang zijn. Doch
het is sterk de vraag of de militaire
autoriteiten het raadzaam achten deze
gegevens voor kennisneming door bij
voorbeeld buitenlandse deskundigen
vrij te geven.
Het verleden geeft ons in dit op
zicht weinig hoop en we moeten dus
naar alle waarschijnlijkheid dit expe
riment als een interne militaire aange
legenheid beschouwen.
Dit is te betreuren, omdat de Ame
rikaanse laboratoria met hun uitge
breide wetenschappelijke staven en
hun kapitaalkrachtige positie onge
twijfeld goede partners zouden zijn
voor West-Europa in een onderlinge
samenwerking. Thans is het enige wat
wij kunnen doen zelf die onderzoekin
gen op het gebied der vredelievende
toepassingen der atoomenergie te ver
richten. Doch het is te hopen, dat een
internationale ontspanning het spoedig
mogelijk maakt voor Europa en de
Verenigde Staten door uitwisseling van
gegevens en nauwe samenwerking bij
het onderzoekingswerk gezamenlijk tot
resultaten te komen welke voor de
toekomst van de wereld van zo groot
belang kunnen zijn.
Het eerste embleem voor de ge
allieerde strijdkrachten in Cen
traal Europa zal spoedig door
alle militairen van de aangeslo
ten naties op de mouw gedragen
worden. Het embleem bestaat
uit een wapenschildje, waarop
een zilveren toren staat afge
beeld, die de vesting „Europa"
symboliseert.
.99
De onlangs opgerichte stichting
„Huisvrouwenfonds de Schatkist" wel
ker zetel té Rotterdam is gevestigd,
heeft een spaarsysteem ontworpen,
waarmede zij het cadeaustelsel, dat,
naar zij meent, veel schade en zelfs een
chaos in de middenstand kan veroor-
Zes Deense en Zweedse aannemers
firma's hebben bij de regeringen van
Denemarken en Zweden een plan in
gediend om deze twee landen via een
tunnel en een brug te verbinden. Het
project (het grootste van zijn soort in
de wereld) zal in tien jaar kunnen
worden voltooid. Het zal naar schat
ting f250 millioen kosten.
Het plan voorziet in een tunnel van
het eiland Amager, ten Zuiden van Ko
penhagen, naar het Deense eiland Salt-
holm, dat halverwege de Sont ligt.
Vandaar wil men een brug bouwen
naar een punt ten Zuiden van - Lim-
hamm, bij Malmö in Zweden. De leng
te van tunnel en brug tezamen zal on
geveer veertig km zijn. De weg zal
twee banen hebben van elk zeven
meter breedte.
De indieners van het plan zijn van
mening, dat men per auto in 40 tot 50
minuten van Kopenhagen naar Malmö
zal kunnen rijden.
Vooraanstaande Zweedse en Deense
banken hebben steun toegezegd voor
het project. De zes aannemersfirma's,
die het werk gezamenlijk willen uit
voeren, willen een concessie van zestig
jaar om tunnel- en bruggeld te vragen
van het passerende verkeer.
In de afgelopen zes jaar is het ver
keer over de Sont verzesvoudigd, waar
door de bestaande veerdiensten volko
men ontoereikend zijn geworden. Van
de nieuwe route zullen tien tot vijf
tien millioen voertuigen per jaar ge
bruik kunnen maken, met een maxi
mum van twee- tot drieduizend per
uur.
zaken, afdoende wil bestrijden door
het bedrijfsleven zelve en zonder in
grijpen van de centrale overheid.
De stichting meent een oplossing te
hebben gevonden. Aan de uitvoering
van het systeem kunnen alle branches
deelnemen. Het spaarsysteem houdt in
dat de deelnemende winkelier coupures
verstrekt, die recht geven op een saldo
bij een spaarbank. Dit spaarsysteem
zal de middenstanders van verscheidene
branches weer tot elkaar kunnen bren
gen. In plaats van elkander de klanten
af te vangen' zal men de klanten naar
elkaar gaan toesturen, zo zegt de stich
ting. Het argument: „Mevrouw, wan
neer u bij mij koopt, behoeft u geen
laken meer bij de manufacturier te ko
pen," kan worden vervangen door het
argument: „Mevrouw, de waardebon
nen, die u bij mij ontvangt, krijgt u
ook bij de manufacturiers". De huis
vrouw zal door dit spaarsysteem nipt
meer worden beperkt in de wijze,
waarop zij haar korting wenst te beste
den. De huisvrouw, die eertijds van de
sociale functie van het cadeaustelsel
wenste te profiteren, kan dit in het
nieuwe spaarsysteem even goed. Zij
kan haar geld net zo lang op het spaar
bankboekje laten staan als zij wenst.
De stichting „De Schatkist" is er van
overtuigd dat een dergelijk spaar
systeem het cadeaustelsel overbodig zal
maken en voorts een gunstige invloed
zal hebben op de welvaart van een
groot gedeelte van ons volk. De stichting
is landelijk opgezet. Plaatselijke bij
kantoren zullen zo nodig streeksgewijze
kunnen werken. Een bijkantoor zal
overal worden opgezet, waar men er
behoefte aan heeft.
11. Professor Splitser keek naden
kend naar het gat, dat door de twee
gevangenen was gemaakt. „Inderdaad".
mompelde hij „De grond is hard
erg hard". Hij had een paar stukken
gruis van de grond opgeraapt en be
keek deze met saamgeknepen ogen van
achter zijn brilletje. „Maar er bestaan
toch luchtdrukhamers en pneumatische
boren", zei hij peinzend, terwijl hij de
stukken steen weer op de grond liet
vallen. „Van die dingen, die zo'n la
waai maken als het asfalt opgebroken
wordt. Ik zal de burgemeester eens
vertellen, dat hij zo'n ding moet laten
komen. Dan schiet het werk tenminste
op". In gedachten verzonken, wandel
de de professor naar huis terug. „Maar
wat een lawaai zal dat allemaal geven",
zei diij plotseling tot zichzelf, terwijl
hij geschrokken bleef stilstaan. „Wat
een hels lawaainee, dat moet ik
niet hebben. Dan kan ik geen ogenblik
rustig meer werken. Ik moet er niet
aan denken. De hele dag dat geratel
van die pneumatische boren aan je
hoofd. Neeals ik verstandig ben,
zeg ik niets". Hij knikte enige malen
met zijn hoofd, zette zijn brilletje wat
steviger op zijn neus en stapte toen
vastberaden verder. Maar toch zou i)
graag die put gauw klaar hebben", ws
zijn volgende gedachte. „Ik moet e
nog eens over nadenken/.
(Van onze correspondent)
De heer J. H. Hildebrand, een vete
raan uit de Boerenoorlog in Zuid-
Afrika, die deel uitmaakte van het
boerencommando, dat in die dagen
Churchill arresteerde, is deze week 80
jaar geworden.
„Ondanks zijn protest, waarbij hij zei
geen militair te zijn, maar een verslag
gever van „The Star" sloten we hem
toch maar op in de Staatsmodelschool,
omdat we wapens op hem aantroffen
en hij daarom als vijand werd aange
merkt. Churchill was echter niet lang
onze gevangene, want de volgende dag
bleek hij te zijn ontvlucht. Enkele da
gen later kregen we een bericht over
zijn behouden aankomst in Natal met
de groeten voor alle leden van ons
commando". Dit is een van de vele
avonturen, die de heer Hildebrand,
thans woonachtig in Apeldoorn, tijdens
zijn zeven Afrikaanse jaren heeft be
leefd.
Hij was, toen hij een betrekking aan
vaardde bij de Ned. Zuid-Afrikaanse
Spoorwegmaatschappij, 23 jaar oud.
Eenmaal in Pretoria werd hij al gauw
ingelijfd bij een boerencommando. Er
moest in die dagen een actie worden
ondernomen tegen de Zoeloekoning Bu-
nu van Swazieland, die de blanken het
leven zuur maakte. Na drie maanden
slaagde het commando erin de kaffer
koning gevangen te nemen, juist toen
hij op het punt stond te vluchten naar
Portugees gebied. Maar op zijn vlucht
sleepte hij ook zijn 70 vrouwen met
zich mee, waardoor hij zich niet snel
genoeg uit de voeten kon maken
Kort nadat de heer Hildebrand in Pre
toria zijn werk bij de Spoorwegmaat
schappij had hervat, brak de bekende
Boerenoorlog tegen Engeland uit en
weer werd hij opgenomen in een boe
rencommando. In deze periode raakte
de heer Hildebrand bevriend met de
grote Paul Kruger die hem aan de
vooravond van de slag bij Ladysmith
toevertrouwde: „Tenslotte zal Zuid-
Afrika zijn onafhankelijkheid verove
ren. .Misschien niet door middel van
geweren on kanonnen, dan toch in
ieder geval door de wapenen van de
geest". De geschiedenis heeft geleerd,
dat „Ome Paul" een profetische blik
had. De heer Hildebrand geraakte in
krijgsgevangenschap en kwam in Lon-
I),vermaak geefï ruwe huid
vtntcbt-geoeeit
(Advertentie, Ing. Med.)
DOOR:
33
„Moet je je ook even melden bij de
dokter?" vroeg Ben, nadat ze afscheid
hadden genomen van mevrouw Mc. Rae
en haar dochtertje dat in slaap was ge
vallen in haar moeders armen.
„Nu de dokter het zolang zonder je
heeft moeten doen", grinnikte Ben spot
tend, „kan hij, dunkt me, de rest van
de dag nog wel alleen door-modderen
Ik vind dat we allebei een vrije dag
verdienen. Misschien kunnen we de
goede afloop ergens feestelijk vieren.
Ook dat verdienen we. En ik heb de
laatste tijd niet veel van üwe konink
lijke hoogheid gemerkt". Er blonk zo
wel overreding als verwijt in zijn blau
we ogen.
Hij was zo geweldig geweest, ze was
het Ben verplicht om er een feestje van
te maken, als hij dat graag wilde. Het
had geen zin om nu nog naar haar
werk te gaan. Ze zouden zich wel zon
der haar redden en over een uur was
het toch sluitingstijd. Eigenlijk vond ze.
dat ze wel even moest opbellen, maar
om de een of andere onverklaarbare
reden deed ze dat toch niet. Eric mocht
zich gerust eens afvragen waarom ze
niet opbelde, het zou hem goed doen.
„Ik vind ook, dat we een feestje ver
dienen", stemde ze toe. „Zeg maar hoe
je je dat had gedacht en dan doen we
het."
„Nou, overwoog hij, „eerst gaan we
eten. Ik heb trek in een malse, dikke
biefstuk. Daarna gaan we eens wat fris
se lucht happen. Daaraan heb ik ook
■behoefte als ik bedenk hoe een gemene
streek die kerel zo'n aardige vrouw als
Eileen Mc. Rae heeft geleverd. We zou
den een rijtuigje kunnen nemen en door
het Park rijden".
„Die biefstuk klinkt goed", onderbrak
Janice hem, „maar dat ritje in een rij
tuig weet ik nog niet. Ik bedoel, ik zou
een tochtje boven op een bus door Fifth
Avenue net zo leuk vinden. Ik zou het
enig vinden om op een bus helemaal tot
aan Riverside te rijden en dan weer
terug tot Washington Square".
Het Park niet, daar was ze met Eric
in een rijtuig doorheen gereden. Ze
hoopte dat Ben niet verbaasd was ger
weest over het feit dat ze hem zo plot
seling in de rede was gevallen. Ze
hoopte maar dat hij een busritje als
surrogaat niet al 'te min zou vinden.
Het scheen van niet. Hij was uiter
mate opgewekt, vooral na de verorbe
ring van zijn biefstuk. Hij had er op
gestaan dat Janice er ook één zou be
stellen, want hij beweerde, dat ze er
bloed-arm uitzag en een stevige bief
stuk, juist 't dieet zou zijn, dat de dokter
wangen heet worden.
Janice had zich een ogenblik afge
vraagd of hij Dokter Holbrook bedoel
de. Maar Ben wist niet dat ze in een
persoonlijke betrekking tot Eric stond.
Vol verontwaardiging vertelde ze hem,
dat ze er zo bloed-arm uitzag, omdat
ze nog steeds zonder lippenstift was.
Ze deed er wat op en wilde weten
of ze er nu niet. veel beter uitzag
Ben schudde zijn hoofd.
„Je ziet er nog steeds helemaal
slecht uit", zei hij. Ze vroeg zich af
of Ben ook al zag dat ze zo ongeluk
kig was, een feit dat zelfs make-up
niet kon verbergen. Maar ze kwam
tot de conclusie dat ze overgevoelig
was. Bovendien voelde ze zich niet
meer zo ellendig nu ze hier met Ben-
gy zat. Ze wist wel, dat dat gedeel
telijk kwam door de va^ugde die ze
samen Eileen hadden bereid. Maar
gedeeltelijk kwam het toch ook door
Ben zelf. Het gaf haar zo'n rust om
bij hem te zijn. Ze was nu niet op
gewonden zoals wanneer ze met Eric
uit was. Het kon haar b.v. weinig
schelen hoe ze er uitzag als ze bij Ben
was, of wat hij van haar uiterlijk vond.
Ze deed alsof ze het zich aantrok en
zei: „Jij bent ook een galante ridder!
Je kunt wel eens wat complimenteu
zer zijn."
„Is die vriend van je, die dokter,
dat?" Ben's toon was schertsend, maar
zijn blauwe ogen, die recht in de hare
keken, schertsten niet.
Janice zei dat ze niet begreep wat
hij. bedoelde.
„O, jawel, dat doe je wel."
„Als je soms dokter Holbrook be
doelt" begon ze en wenste toen
dat ze had gezwegen. Ze voelde haar
wangen hete worden.
„Er kunnen er geen twee zijn, wel?"
„Twee wat?"
„Twee dokters, met wie je zo in
tiem bent."
„Ik weet er niet eens één". Hoe was
dit begonnen? Ben dacht, dat er iets
was tussen haar en Eric. Zijn vaste
blik vertelde haar dat.
„Er kunnen er geen twee zijn", zei
Ben, „die je zo'n kleur doen krijgen.
En toevallig vertelde Albie me die
avond, toen je me in de steek liet
voor je vriend de dokter, dat je ver
liefd was op iemand".
„Wat aardig van Albie!" Maar Ja
nice was vooral boos op zichzelf, om
dat ze haar blos nog steeds voelde
stijgen. Maar het hielp niets om boos
op iemand te zijn. „Vertelde ze je ook
op wie?"
Dan had haar stralend uiterlijk haar I
die avond verraden. Het hielp haar
niets om de waarheid tegenover Ben
te verbloemen.
„Ik geloof niet dat Albie dat wist,"
zei hij. Het was niet zijn bedoeling
geweest dit onderwerp nu aan te snij
den. Het zou beter zijn geweest er
mee te wachten tot ze op de bus za
ten. Maar aangezien het nu eenmaal
zover was, had het geen zin er om
heen te draaien.
„Maar ik weet het wel."
„Je bent een betere detective dan je
vriend Ed". Ze trachtte haar stem
dezelfde spottende klank te geven die
Ben soms gebruikte. Hij scheen het
idee dat ze verliefd was op iemand
anders, nogal rustig op te nemen.
„Dat vereist niet veel speurders
kwaliteiten". Ben had tot het laatste
ogenblik weerstand geboden aan zijn
twijfel en argwaan, in de hoop dat hij
zich tóch nog vergiste. Maar Janice
ontkende niet. Haar hele gezicht ver
ried haar; niet alleen haar blos, maar
ook haar ogen. Janice's ogen zouden
haar altijd verraden. Hetgeen Ben
daarin las, stond hem helemaal niet
aan, maar dat wilde hij haar, indien
mogelijk, niet laten merken.
Hij moest doen alsof deze klap hem
niet zo hard trof als inderdaad het
geval was.
„Eerlijk gezegd, Janice, vind ik hem
een vent van niets. Een getrouwd
man. En dan bovendien nog zoveel
ouder dan jij". Iemand moest deze
dingen aan Janice zeggen; Ben wenste
wel, dat hem deze rol bespaard was
gebleven. Ze verdedigde zich niet zo
fel als wel mogelijk was geweest. Ze
had in een sterk gespannen toestand
verkeerd. Ze was nog steeds moe en
haar liefde voor Eric leek eensklaps
niet meer zo belangrijk als een dag
geleden.
Het was natuurlijk nog wel belang
rijk en ze mocht Ben niet zo lelijk
over Eric laten praten.
(Wordt vervolgd.)
den terecht. Hier werd hij spoedig vrij
gelaten op zijn erewoord, dat hij de
eerstvolgende drie jaar geen voet op
door Engeland beheerst grondgebied
zou zetten. De heer Hildebrand keerde
daarna naar Nederland terug. In Hat-
tem heeft hij jaren later Paul Kruger
weer gezien
De Gorinchemse politie heeft aan het
licht gebracht, dat door een drietal le
den van het veerbedrijf Gorinchem
Sleeuwijk veerkaartjes voor de tweede
maal werden verkocht. Zij hadden tot
taak deze kaartjes bij controle af te
scheuren. Zij deden dit echter niet,
maar namen ze ongeschonden in en
verkochten ze wederom. Door de poli
tie is nu proces-verbaal opgemaakt te
gen H. van D., W. van 't S en J. v. P.
CANONS VAN MOZART, te zin
gen door een vocaal kwartet. Mo
zart heeft verscheidene canons ge
schreven, vrolijke zowel als ern
stige, vaak op zeer fraaie melo
dieën. Meestal waren ze bestemd
voor „huiselijk gebruik". Het zin
gen van canons was in Mozarts
tijd een zeer veel verbreide vorm
van huismuziek. Maar ook heeft
Mozart deze werkjes wel geschre
ven om zich in de techniek ervan
te oefenen met het oog op groter
werk dat hij onderhanden had.
Zowel het een als het ander is in
dit programma vertegenwoordigd.
(Dinsdag 19.30 over Hilversum I,
402 meter).
HET SCHOENMAKERSFEEST, of
een vrolijk spel van het edel am
bacht. Het spel is geschreven door
Thomas Dekker en uit het Engels
vertaald door drs Chr. Meertens
en Willem Tollenaar. Dinsdag
20.30 over Hilversum II, 298 m).
DINSDAG 12 JANUARI
HILVERSUM I, 402 m.: 7.00 AVRO,
7.50 VPRO, 8.00—24.00 AVRO. 7.00
Nieuws. 7.10 Gram. 7.50 Dagopening. 8.00
Nieuws. 8.15 Gram. 9.00 Morgenwijding.
9.15 Gram. 9.25 Waterstanden. 9.30 Voor
de huisvrouw. 9.35 Gram. 10.50 Voor de
kinderen. 11.00 Voor de zieken. 11.30
Fiano-recital. 12.00 Musette-Orkest. 12.30
Land- en Tuinbouwmededelingen. 12.33
Voor het platteland. 12.40 Orgelspel. 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen en gram.
13.30 Lichte muziek. 14.00 Amerikaanse
muziek-kaleidoscoop. 14-30 Gram. 14.40
Schoolradio. 15.00 Gram. 15.15 Voor de
vrouw. 15.45 Gram. 16.30 Voor de jeugd.
17.30 Lichte muziek. 17.45 Reportage ot
gram. 18.00 Nieuws. 18.15 Pianospel. 18.30
Militaire causerie. 18.40 Gram. 18.55 „Paris
vcus parle". 19.00 Voor de kleuters. 19.05
Fanfare-orkest. 19.30 Vocaal kwartet. 20.00
Nieuws. 20-05 Gevar. programma. 21.35
Lichte muziek. 21.55 Mededelingen. 22.00
Lichte muziek. 22.05 Dansmuziek. 22.45
„De woelige wereld", causerie. 23-00
Nieuws. 23.15 New York calling. 23.20—
24.00 Gram.muziek.
HILVERSUM II, 298 m.: 7.00—24.00
KRO. 700 Nieuws. 7.10 Gram. 7.15
Gym. 7.30 Gram. 7.45 Morgengebed en
Liturgische kalender. 8.00 Nieuws en
weerbericht. 8.15 Gram. 9.00 Voor de
vrouw. 9 40 „Lichtbaken", causerie. 10.00
Voor de kinderen. 10.15 Schoolradio. 10.45
Gevar. muziek. 11.00 Voor de vrouw.
11.30 Schoolradio. 11.50 Als de ziele luis
tert. 12.00 Angelus. 12.03 Lunchconcert.
12.30 Land- en Tuinbouwmededelingen.
12.33 Gram. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws en Kath. nieuws. 13.20 Amus.-
Orkest en soliste. 13-50 Gevar. program
ma. 14.40 Kamerorkest. 15.30 Ben je zes
tig? 16.00 Voor de zieken. 16.30 Zieken-
lof. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Felici
taties v. d. jeugd. 17.45 Regeringsuitzen
ding: J. W. Gravenhorst. „Rijksdelen Over
Zee": „Het werk van Sticusa in de Ne
derlandse Antillen". 18.00 Amus.-muziek.
18.20 Sportpraatje. 18.30 „Dit is leven",
causerie. 18.45 Gram. 18.52 Actualiteiten.
19.00 Nieuws. 19.10 Gram. 19.15 Uit het
Boek der Boeken. 19.30 Gram. 20.25 De
gewone man. 20-30 „Het schoenmakers-
feest" of „Een vrolijk spel van het edel
ambacht", hoorspel. (In de pauze: Gram.)
22.45 Avondgebed en Liturgische kalen
der. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Radio Phil-
harmonisch Orkest.
Televisie-programma. VARA. 2015:
Actualiteiten, o.a. weerbericht. 20.30 „Een
hoedje van papier". 20.35 Drie probeersels
van Willy van Hemert. 21.05 Film. 21.20
Twintig vragen.
DAT de spanning tuss
agrarische producten
hijvoorbeeld geïllustreert
Amerika de laatste jaren
de dichtst bevolkte gebie:
(ten gevolge van de lage
conclusies waartoe minis
agTarisch congres van d<
gehouden. Sterker nog di
het accent op de problem
die wel zo veelomvattem
veel onberekenbare facto
manente bedreiging van
He sociale en economisch/
gen, die door het massa
probleem in de wereld bli
sen en die gevoed worder
vrees van de ene natie,
weet wat de andere van pl
gen dan niet overal in de t
ke angstige afmetingen hebl
nomen, geconcludeerd kan ii
val worden, en hiertoe k
op het congres dan ook, dat
ningen overal en ook in Eu
sen. De contrasten tussen
ductie en geringe koopkrach
voor internationaal m-n-ktbf
het lozen van opgespaarde
op de wereldmarkt (met als
ses), de nationale autonomie
landen zich voorbehouden en
te landbouwintegratie steeds
doet schijnen, alle zijn het
sen, die de ijveraars voor
pese éénwording de moed in
Het serieuze agrarische
van de P.v.d.A. had op s
momenten toch ook weer
paald vrolijk karakter.
beeld toen dr ir A. Vondel
in, zijn spontaniteit tijdens
hem uitgesproken rede l
vallen dat hij het niet all
wenselijk achtte dat Nede.
veel agrarische massapr
op de markt bracht, maar
bovendien de Nederlandse
intelligent achtte om ma,
kelen te produceren. Op i
ment ging er een ware
door de zaal en hoorde
lerwege lachende en get
protesten.
Ook minister Manshc
achter de congrestafel z
zich niet inhouden. Hij i
peerde vrolijk ironisch of
Vondeling hiermeer ook
niet-intelligente melkve
bedoelde.
De heer Vondeling lii
hierdoor echter niet uit 1
slaan en antwoordde drooc
minister hoeft op dit punt
aan te slaan, want op zijn
(De minister bezit in de
germeer een eigen bedrijf
immers meer verbouwd-da
alleen
Grote vrolijkheid i
eveneens toen de voorzit
het congres, iemand m
pracht van een witte baai
zaal ontdekkend deze ven
de als ome Jan van Zutpl
De man met de baard u
ter prof. dr E. van Slogte
In drie kantoorgebouwen
■werd ingebroken. De diever
nen met duizend gulden in d
nis van de nacht. Elf Japa
caten willen de Amerikaanse
aanspreken voor tienduizem
schadevergoeding voor elke
die bij de atoombombardem
Japan aan het eind van de
omgekomen. Op enkele b
stations zullen 's avonds na
de controle kranten te koop z:
peil van de Amazone en haa
ren stijgt thans tien centimete
De bevolking in het betrokker
Brazilië vertoont een zekere
maakt zich gereed om weg ti
Toon Hermans is, toen hij
programma Ballot in zijn
plaats Sittard optrad, door d
valsclub benoemd tot ridder i
der Papegaaien. 3? De politie
heeft een man gearresteerd,
villa bewoonde, maar van
leefde. Hij maakte particu:
winkeliers in totaal vijftien-
tigduizend gulden armer.
sische marine zal in 1956 b
over driehonderd duikboten.
dertig schepen van de Arr
zesde vloot brengen op het og<
bezoek van zes dagen aan Sp
vens. Zo is de bevelhebber.
raai Cassedy, met, een smaldei
schepen naar Barcelona gest
Een groep van dertig vroege
krijgsgevangenen, onder wie
raals Klippstein en Flugbeil,
Sovjet-Unie in West-Duitslan
gekeerd. In een Haags aard
huis wierp een knecht zijn ei
aantal aardappelzakken op t
De collega trok zijn mes en
euveldader in de lies. Hij zi
vangen. De hoeveelheid b
in 1953 bij Vaals Duitsland i
gesmokkeld wordt geschat O]
van die in 1952. (fc De Arr
marine krijgt een nieuwe na
jager, de Demon, die kan opsi
vliegdekschepen. Het toestel
snelheid van meer dan 965 kr
en wordt beter dan de Russii
18 genoemd.