Vrijwel iedere Amerikaan is verzot op knutselen Le Père Souris, de koning der Parijse „Camelots" De hobby van de individu is een belangrijke factor in de economie Iedere vrouw kan voortaan confectie dragen Standwerker met een eminent verkooptalent In een oude broek en versleten trui Hij voelt zich door de film benadeeld Kwaliteit doorslaggevend GEESTELIJK LEVEN Dr W. A. Visser 't Hooft terug uit Hongarije Knoeierij bij de Japanse scheepvaart WOENSDAG 24 FEBRUARI 1954 (Van onze correspondent te New York) £)E AMERIKANEN zijn er in geslaagd heel de we reld ervan te doordringen, dat „efficiency" het toverwoord is, waaromheen het Amerikaanse leven draait. De bezoeker uit het buitenland, die in onze metropolis of in de andere grote steden poolshoogte komt nemen, wordt inderdaad prompt overrompeld door vele bewijzen van mechanische perfectie, maar als diezelfde bezoeker in de gelegenheid zou zijn op één van de beide dagen van het week-end (want nie mand die zichzelf respecteert is hier op Zaterdag op kantoor, tenzij hij er een andere dag vrij voor heeft gekregen) eens thuis te gaan neuzen bij zijn zaken relaties of arbeidersvrienden, dan zou hij tot heel andere conclusies over Amerika komen. Met een variant op de triomphantelijke leuze van een bekend merk stofzuiger zou zijn conclusie dan luiden, dat Amerika een land is van knutselaars en dat de Ame rikaan iemand is, die bouwt, maakt, en leert. Niet lang geleden waren wij gast van een Ameri kaans gezin, dat zo het al niet dik in de million- nairsklasse valt, er toch angstig dichtbij komt. De heer des huizes, in het zakenleven bekend om zijn dure kleding en dito wild gekleurde dassen, ontving ons in een goedkoop, veelkleurig geruit flanellen hemd, waaronder hij een donkerblauwe, ijzersterke, doch overjarige metselaarsbroek droeg, waarop de sporen van verf en motorolie zich grillig afteken den. Zijn wederhelft, die men zich van de pagina's der dure society-bladen alleen maar herinnert door de duiveneieren-van-diamanten, bij de firma Cartier gekocht, en de creaties van Mainbocher en Dior, haar aan het lijf gegoten, voelde zich kennelijk *behage- lijk in een „sweart shirt" (een vormeloos, trui achtig geval dat hooguit 1.87 dollar kost). Ondanks een bescheiden legioen butlers en keukenprinsessen, had zij de Zondagochtend doorgebracht met het bakken van een zeer bijzonder soort cake, terwijl haar echtgenoot zijn technische kennis eerst had gebotvierd op de carburator van zijn auto en daarna, omdat het nog zulk lekker zacht weer was, wat Hol landse bloembollen in de grond had gepoot. Denk niet, dat dit een uitzondering is. De Amerikaan thuis is naar maatstaven van herenmode geme ten ongetwij feld 's werelds slechtst geklede manhetzelfde geldt (zonder on hoffelijk te willen zijn) voor zijn vrouw en kinde ren. Maar hij draagt comfortabe le kleren, waarin hij zich kan uit rekken, gymnas tiek kan doen, de vaat kan wassen, het kippenhok schilderen, zonder zich over een vlek of een scheur zorg te maken. En elk Amerikaans gezin heeft het wel be leefd, dat een goed aangeklede hui zenmakelaar of een aannemer aan de voordeur belde, door een in Weat- shirt gehulde vrou wenfiguur werd opengedaan en vroeg„Zeg zou je mevrouw wil len zeggen, dat mijnheer Pieterse er is", waarop het antwoord dan luid -Houten panelen voor uw huiskamer komen kant en de„Ik ben me-klaar, een hamer, een paar spijkers en een timmermans- vrouw". oog zijn voldoende uitrustingsstukken, waarmee de heer We weten niet, des huizes in een paar uur de huiskamer kan omtoveren. of het met de com fortabele kleren ende knutselzucht van de Amerikaan is als met het verhaal van de kip en het. ei: wat was er eerst? Maar in elk geval, de comfor tabele kleren komen de knutselzucht ten goede. Naar ons oordeel is de practische toepassing van het „aap, noot, mies" voor elk Amerikaans kind een boekje, waarvan de titel begint met „hoe leer ik...." Dit geldt van baseball tot breien en van Indiaanse cultuur tot het inmaken van aardbeien en paddestoelen. Dit „hoe* leer ik", „hoe maak ik", „hoe bouw ik" is ue draad, die door het leven van elke Amerikaan loopt. Iedere week op Zon dag bevatten de kilogrammen-dikke bladen vier a zes pagina's advertenties van kleine werktuigjes en andere „gadgets" met behulp waarvan een Amerikaan iets „zelf kan maken". Vooral ten plattelande worden deze pagina's met aanzienlijk meer aan dacht gespeld dan de laatste uitspraak van Eisenhower in de eerste kolom van pagina 1. De fabricage van deze werktuigjes vormt een milliardenin- dustrie. De makers en verkopers ervan krijgen hun advertentie-duiten royaal terug, dank zij de geweldige omzet. In de huid van een ander J-JET is hier heel normaal, als een zakenman tijdens het week-end boer wordt en een kudde superieur fokvee in stand houdt, met alleen de hulp van een boerenknecht door de week. Het aantal prominente Ameri kanen dat Churchill's metselhobby heeft overgenomen, loopt in de zes cijfers; en zij beperken zich niet tot muurtjes. Het duurt soms twee of drie jaar voor hun project is voltooid. Maar ze bouwen hun eigen huis, zoals u en ik in onze kinderjaren van een schema ons „kristalletje" con strueerden. Hun vrouwen deinzen er niet voor terug met een stokerspet op een hoge ladder te klimmen en het huis te gaan schilderen. Ameri kanen zijn spaarzaam en ze beweren, dat dit de hoge kosten van beroeps schilders onnodig maakt. (Dit is kos telijke theorie, maar in de practijk ziet het er vaak wat amateurig uit en duurt het een half jaar, voordat het huis is afgeverfd, terwijl een beroeps man er niet meer dan een paar dagen voor nodig had gehad). Zelf hebben wij dezer dagen vrien den geholpen bij het leggen van blok je linoleum als vloerbedekking. De gastvrouwe was tegelijkertijd bezig de keuken te behangen. Dank zij een nieu we kleefstof die rechtstreeks op de muur wordt gesmeerd, is Hitler's oude vak kinderspel geworden; niet langer hoeft men eerst sttffael aan de achterkant van het papxer re smeren en zich daar na in bochten te wi "gen om de witte viezigheid niet aan gezicht of kleren te krijgen. Nu plakt men de nieuwe rollen onmiddellijk op de reeds van kleefstof voorziene wand. De plak- pasta droogt traag, wat het voordeel biedt dat het geen doodzonde is, wan- new bij de eerste „druk" het nieuwe papier wat scheef naar beneden loopt, het kan rustig recht worden getrok ken vóór het plaksel hard wordt. Diezelfde dag observeerden wij een vriend-buurman, die kostbare dollars had geïnvesteerd in een zaagmachine, voortgedreven door een put-put-put benzinemotortje. Het duurde twee uur en kostte ettelijke liters benzine vóór hij het apparaat aan de gang h d gekregen en toen hij zijn eerste boom had omgezaagd (na stap voor stap de handleiding in de catalogus gevolgd te hebben) was hij ietwat paars aan gelopen in het zicht en was er een ontzaggelijke hoeveelheid whiskey no dig om hem weer in een enigszins dragelijk humeur te krijgen. Die ene omgehakte boom, kostte bij elkaar js arbeidsuren en kwam op zeker 45 dollar, whiskey en benzine inbegrepen. Conservatieve Hollanders als we zijn, gebruiken wij een bijl. Onze weder helft voegt daaraan toe, dat het veel beter is voor onze spieren en ons humeur. een kwam met haar budget. Wat haar echter verbaasde was het feit, dat een dergelijke stalen bank in Neder land enige keren zo duur was. Toen ze enige tijd later haar familieleden kwam bezoeken, keek ze rond en zag geen schommel. Op haar discrete vraag kreeg z-» te horen, dat de bank nog „in de auto stond". Dat kwam haar vreemd voor. Het leek haar ondenk baar dat een vierpersoonsbank van dit formaat in enig ander voertuig dan een levensgrote vrachtauto paste. Vrezende dat haar geschenk niet in de smaak was gevallen, zeide zij deze bank in de auto te willen zien. In de bagageruimte trof zij inderdaad een aantal smalle in dik karton verpakte pakken aan. „Dat is de bank" zeiden haar familieleden. „Kan niet", zei de Nederlandse, „want wat ik kocht, was wel zó'n (en haar handen beschreven een wijde boog) ding". Hierop volgde een luid gelach. De heer des huizes sneed één der pakketten openeen aantal keurig witgelakte buizen kwam te voorschijn. Uit een ander pakket kwamen de veelkleurige kussens te voorschijn; een derde doos bevatte een partij schroeven en moeren en terwijl de Nederlandse protesteerde dat ze dit niet had gekocht, maar een com plete bank, werd zij zoals dat heet, „met de handspaak voorgelicht" over de economie van het Amerikaanse leven. In de eerste plaats wierp heel het gezin zich op doos nummer 4, waarin met nog meer stalen buiz®- een handlei ding was gesloten, met behulp waar van de familie gedurende de komende twee weken na eindeloos lezen en zwoegen, morren en moeren aan draaien, een bank tevoorschijn tover de, die inderdaad precies vertegen woordigde, wat de goede Nederlandse in de New Yorkse étalage had gezien. ,/pOCH vind ik dit bar", zei de schenkster, „in Nederland zou het publiek dat niet nemen". „Amerika nen nemen het wel", kreeg zij ten antwoord, „de fabriek, die deze ban ken maakt, heeft maar één keer de grote kosten te maken een dergelijke bank in elkaar te zetten. Daarna gaan ze, aan de lopende band, louter onder delen maken. Het resultaat: grote besparingen op arbeidsloon. Boven dien, men is van de verplichting af in zware kisten en tegen alle bescha diging gewaarborgde verpakking, moei lijk hanteerbare zendingen naar de warenhuizen te sturen. In feite gaan er slechts één of twee van die banken kant en klaar in elkaar gezet naar de warenhuizen. Het publiek kan ze daar zien en bestellingen worden onmiddellijk doorgezonden van waren huis tot fabriek. Zodra voldoende or ders zijn binnengekomen, gaat de fa briek een paar dagen banken-onderde- len „draaien" en verzendt, deze recht streeks aan de koper. Dit is efficiency- tot-de-negende-macht. Geen nodeloze stap behoeft te worden gezet en geen ku bieke meter ruimte in de spoorweg wagons wordt verknoeid. Het resul taat is dus, dat de bank voor een deel van de prijs die men er b.v. in Ne derland voor zou betalen verkrijgbaar is". De Néderlandse beaamde dit ten volle. „Maar" zei zij, „wat doet nu een Amerikaan, die verstoken is van deze knutseltalenten?" ,Als er in dit land zulke mensen bestaankreeg ze ten antwoord geen Amerikaan kan zich indenken, dat een dergelijk onding toestemming krijgt «i Amerika geboren te worden) „dan zal hij wel voldoende gezond verstand hebben om niet buiten te wonen, zo'n bank niet te kop en enzijn meisje mee ce nemen naar de bioscoop". (")M AAN de vrouw, die een „buiten- model"-figuur heeft (dus te zwaar, te lang- of te klein) een kans te geven confectie te kunnen dragen, hebben enige Londense confectionnairs model len ontworpen, die volgens buitenland se confectie-experts aan alle eisen vol doen. Die en dit is zeer belangrijk niet duurder in prijs zijn dan de con- fectiemodellen, die in normale maten gefabriceerd worden. Dit systeem is in zekere zin afgekeken van de Amerika nen. In Amerika immers, stapt een dame een confectiemagazijn binnen en vraagt naar het model harer keuze. De verkoopster neemt een centimeter en meet haar taille. Indien de juiste taille- maat niet voorradig is, vertelt de ver koopster de cliënte naar welke firma zij moet gaan om de juiste maat te ver krijgen. Men heeft in dat land der on begrensde mogelijkheden een onbe grensd aantal maten. Elk buitenmodel kan daar terecht. Dat is dan ook een van de redenen, waarom bijna iedere Amerikaanse vrouw confectie koopt. Het loont in Amerika de moeite om van één model enige millioenen exem plaren te maken, terwijl dit in Europa tot de onmogelijkheden behoort. Daar voor zijn de diverse landen (zelfs Frankrijk en Duitsland) niet ver ge noeg! Niettegenstaande de zeer zeker lage re spreiding dan in de U.S.A. heeft de Londense confectie-industrie getracht het achter onmogelijke te verwezenlij ken door confectie te vervaardigen in maten die slechts door vrouwen met min 'of meer „buitenmodel"figuren moeten worden gedragen. Men heeft een serie modellen gemaakt, die zelfs de meest veeleisende vrouw tevreden kan stellen. Wanneer een Amerikaanse inkoper een kijkje komt nemen en eni ge orders opgeeft die onmiddellijk naar de U.S.A. moeten worden verzonden, kan men veilig aannemen, dat deze con fectie beantwoord aan de eisen, die de Amerikaanse vrouw stelt. En deze ei sen zijn hoog. Het is overbekend, dat de Amerikaanse confectie een grote hoogte heeft bereikt. Dereta, Dorothy Walker, Susan Small en Alexander Gordon, Engelse confectionnairs qua prijsklasse en kwaliteit te vergelijken met Blogg, Max Haar, Plaza en Aveco, hebben zeer opvallende collecties mo dellen gebracht, die speciaal aan de eisen voldoen die zware vrouwen aan confectie stellen. D.w.z. dat het kle dingstuk allereerst van de beste stoffen moet zijn vervaardigd, omdat een goe de kwaliteit stof beter in het model blijft en ook omdat een kledingstuk, gedragen door een zwaardere vrouv', meer aan slijtage onderhevig is. De modellen kleden af. Plooi- of klok- rokken worden vermeden. Wel vindt men in de buitenmodel-confectie- groepen plooien aan de voor-, zij- of achterzijde. De ligne princesse is voor dit soort kleding volkomen ongeschikt, daar deze het figuur meer dan nood- De schommelbank.... {^AAT ons u tenslotte het waar relaas doen van een knutselavontuur met een moraal. Een kersvers uit Neder land overgekomen dame wilde haar op het platteland wonende familie ver rassen met een bijdrage tot het tuin- ameublement. In een étalage van één der grote warenhuizen zag zij een van kleurige kussens voorziene schom melbank staan, waarvan de prijs over- (Van onze correspondent) EK BESTAAT in Parijs een vakvereniging van lieden, die de onwaar schijnlijkste zaken op de onwaarschijnlijkste manier trachten te verkopen. Het zijn de „camelots", waarvoor het Nederlandse woord standwerker niet helemaal een goede vertaling is. De camelots leven van hun gladde tong. Zij hebben vaak geen vergunning van de politie om hun wonderlijke zaken aan de man te brengen. Dan werken ze clandestien, verzamelen op de drukke boulevards met erg veel misbaar een groep nieuivsgierigen om zich heen en zij beginnen hun tanden borstel, waarmede je tevens je haar kunt kammen en blikken kunt openen, hun wonderzeep of hun pillen, die zowel uw kiespijn als uw likdoorns doen verdwijnen met een niet te onderbreken woordenstroom aan te prijzen. Verschijnt er een politieagent ten tonele, dan is de ca- melot plotseling in het publiek verdwenen en niemand weet le vertel len, ivaar hij gebleven is. Deze nuttige corporatie van camelots, die in liet gezellige boulevardsleven thuishoren, zoals de krenten in het kren tenbrood zodat ze altijd door hun publiek tegen de verbaliserende agent worden beschermd heeft haar koning. Altijd maar hagelwitte keukenmeubelen is ook niets gedaan. Het van ouds beproefde speelgoed van de overdrukplaatjes brengt kleur en fleur in de keuken. LE ROI DES CAMELOTS, de Koning der standwerkers is heus niet zo maar een grappenmaker, die zichzelf een kroon op het hoofd heeft gezet. Het syndicaat der camelots heeft op een goede dag een uit keurige heren bestaande jury benoemd, die de beste Parijse camelot moest kiezen. Daartoe werd een wedstrijd georganiseerd, waaraan alle standwerkers konden meedoen. De candidaat voor het ko ningschap moest voor het voetlicht verschijnen, een nummertje trekken, dat behoorde bij een bepaald voor werp, waarna hij dit zo getrokken ar tikel gedurende vijf minuten kon gaan aanprijzen. Le Père la Souris, Vadertje Muis zo genoemd omdat hij, terwijl hij werkt, steeds een witte muis over zijn arm laat lopen, hetgeen zeer veel pu bliek doet samenstromen trok een electrische deken, die hij gedurende vijf minuten met een dergelijke rad heid van tong en ook met dergelijke goede argumenten stond aan te pra ten, dat de gehele jury besloot er een te kopen. Le Père Souris werd uit geroepen tot koning van de camelots en hiérmede werd hij in heel Parijs een populaire en géziene figuur. Altijd keurig gekleed, steeds een grijze bolhoed boven zijn schrandere gezicht wist hij, over welk artikel het ook ging, het publiek der boulevards altijd te boeien. Het was een waar plezier om naar hem te luisteren «-n te constateren, hoe hij de onmogelijk ste zaken toch wist te verkopen. Een van de voornaamste nieuwigheden, die de Koning verkoopt, is het oog, dat je op je rug draagt en dat je in staat stelt te zien, wat er achter je gebeurt zonder je om te keren. „Gaat u eens na welke geweldige voordelen dit derde oog biedt voor onderwijzers, voor wantrouwende echtgenoten en voor politieagenten. Wie wil er van dit buitenkansje genieten. Niet alle maal tegelijk. Voor 100 francs bent u een oog rijker". En Vadertje Muis slaagde er altijd in verschillende van die glazen ballen te slijten. Het won derlijke is, dat de goedgelovige lieden, die zich zo laten bedriegen, later nooit terugkomen om hun honderd francs op te eisen. Op de boulevard des Italiens is een bekende camelot, die nooit iets zegt. Hij verkoopt mysterieuze cartonnen poppetjes, die hij op straat laat dan sen. Zijn bedriegerssysteem is zo goed, dat je werkelijk lange tijd moet kij ken voor je ziet, dat deze poppetjes bewogen worden door een vrijwel onzichtbare draad, die loopt van het been van de camelot naar dat van één der omstanders, die in het spel betrokken is. De eerste keer zag ik die draad niet, kocht zo'n cartonnen mannetje en merkte thuis natuurlijk dat het helemaal niet dansen wilde. DE EENS zo opgewekte Koning der Camelots is plotseling in grote „moeilijkheden geraakt". Ze hebben me mijn persoonlijkheid en mijn naam gestolen", vertelt hij aan iedereen die het horen wil. Wat is er namelijk ge beurd. De Franse filmproducent Berthomieu heeft een film gemaakt over het leven der Parijse standwer kers. Deze rolprent kreeg de titel „le Roi des camelots". Maar aangezien Vadertje Muis wel een goede verko per, maar geen goede acteur is, werd de hoofdrol in deze film niet door de echte Koning gespeeld. Waarop Père Souris de filmproducent onmiddellijk een 'proces heeft aangedaan wegens het stelen ^van zijn naam. Het procesis voor gekomen en de Koning der Standwerkers heeft het verloren. De rechtbank besloot dat er niets gestolen was en veroordeelde Père Souris tot de kosten. Waarom, zo hebben we de nu troost loze koning, die in een hotel vlak bij de Folies-Bergères woont, gevraagd waarom heeft die film u toch zoveel kwaad gedaan? Men had gedacht, dat ze juist een mooie reclame voor u zou zijn. Het antwoord luidde: „Ieder een zegt, dat ik aan deze film zoveel geld verdiend heb, dat ik werkelijk niet meer behoef te standwerken. En de firma's, die een nieuw product heb ben aan te bieden, vragen me iet meer, denkend dat ik te duur ben ge worden. Niet alleen dat de politie me in 1951 mijn verkoopvergunning heeft afgenomen, zodat ik nu steeds clandes tien moet optreden, maar nu heeft die zakelijk accentueert. Opvallend is dat bijna alle modellen van dunne wollen stoffen worden vervaardigd en wel voor al van jersey, hopsack, laken, zeer dun ne tweed en wollen crêpe. Het zijn al lemaal materialen, die onkreukbaar zijn en practisch nooit behoeven te worden gestreken of geperst. De draag ster kan volstaan met haar japon of costuum na het dragen enige uren op een vochtige plaats uit te hangen, waarna de stof en de coupe zich volle dig herstellen. Bijgaande tekening geeft een beeld van een der modellen, die voor dit gen re confectie in aanmerking komt. De reta laat een mantel zien van donker grijs laken. Het is een model, bedoeld voor de vrouw, die de 1.50 meter niet haalt. De ingebouwde revers verlengen haar bovenlichaam en accentueren de taille. De secretaris-generaal van de We reldraad van Kerken, dr W. A. Visser 't Hooft heeft, in gezelschap van de Anglicaanse bisschop van Chichester een bezoek gebracht aan Hongarije. Zij zijn dezer dagen teruggekeerd. Zij heb ben bezoeken gebracht aan de Lutherse en de „Reformierte" kerken van Hon garije en besprekingen bijgewoond met het oog op de Assemblée van de We reldraad te Evanston (V.S.). Tijdens een studie-conferentie over het thema van de Assemblée, „Christus de hoop der wereld" heeft dr Visser 't Hooft een voordracht gehouden over de beteke nis van Evanston. Professor Hromadka uit Praag, die eveneens aanwezig was, bracht het thema van de Assemblée in 'verband met de huidige wereldsituatie. De bezoekers spraken hun waarde ring uit voor de grondige voorberei ding, die de kerken in Hongarije maken voor de bijeenkomst van de Wereld raad. In Japan zijn reeds zes en twintig employé's van scheepvaartmaatschap pijen en regeringsambtenaren gearres teerd, omdat zij misbruik zouden heb ben gemaakt van regeringssubsidies. Er is namelijk een grootscheeps corrup tie-complot ontdekt, waarbij zelfs de secretaris-generaal van de liberale par tij, Jiro Akita, betrokken is. Als gevolg hiervan is er een diepe kloof ontstaan tussen de liberale (regerings-) partij en de progressieve partij. De premier, Josjida. heeft zich genoodzaakt gezien, zijn plan voor een reis naar Europa, die hij in Mei zou maken, op te geven. film me ook nog mijn titel, mijn per soonlijkheid en mijn inkomsten ont stolen. Ik ben niemand meer". Père Souris is in ieder geval een heel wonderlijke figuur. Hij heet Geor ges Curriez, werd in het dertiende Parijse arrondissement geboren als zoon van een welgestelde begrafenis ondernemer. Hij was eerst ongelukjes redacteur aan een grote krant, waar hij op straat werd gezet, toen bleek, dat hij de mooiste ongelukjes maar zelf verzon. Daarna ging hij de medi cijnen bestuderen en zou stellig een slimme dokter zijn geworden, wanneer hij niet een praktijk was begonnen nog lang voordat hij arts was. Dus werd hij ook uit de universiteit gezet. Zo stond hij dus weer op straat, waar hij handelsreiziger in juwelen, in Röntgenapparaten en in wonderpillen werd. Intussen stierf zijn vader, de begrafenisondernemer en Curriez erf de genoeg francs om een reis rond de werèld te gaan maken. Terug in het moederland besloot hij camelot te wor den. Hij verdiende goed geld met zijn derde oog, zijn onzichtbare kousen die zo onzichtbaar waren dat ze in derdaad ook niet bestonden en met de automatische tandenstoker. Een maal tot koning gekroond begon hij zichzelf ook au serieux te nemen. Bij de laatste presidentsverkiezingen stel de hij zich candidaat maar werd tot zijn oprechte verwondering t- niet gekozen. Of dat proces tegen die film nu weer een reclamestunt is, wij weten het niet. Maar wij denken, dat het glazen oog op de rug langzamerhand te bekend is geworden, zodat er nodig eens wat nieuws moest worden ver zonnen. Le Père Souris zegt zelf, dat hij genoeg heeft van zijn vak. Hij wil een school voor standwerkers gaan oprichten, verplicht te stellen voor alle toekomstige ministers.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1954 | | pagina 5