Naguib, president van Egypte, legt al zijn functies neer Engeland wenst nauwe banden met Europees leger Kolonel Nasser thans premier Eden acht het Berlijnse gesprek teleurstellend en tragisch Irak kiest voor het Westen Hi. Ms. Balder in zijn element De Tweede Kamer accepteerde nieuwe zilveren guldens Binnenkort voortzetting van besprekingen te Parijs Donderdag 25 Febr. 1954 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 151e Jaargang No. 47 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Conflict met Revolutionnaire Raad Opschudding in Londen Voorstel in Djakarta Atjeh zij autonoom Opstand duurt nog voort Watertransport Bergen-Den Helder Spanningen in de wereld niet vergroot Accoord met Engeland inzake luchtmacht Vreemd resultaat Franco Viering 5e Mei Dankdiensten in alle kerken? Hammerskjöld Staakt het vuren in Indo-China gewenst Instellingsbesluit van een Landbouwschap WEERBERICHT Directie: J. bijlsma en C. KRAK Hoofdredacteur: H. m. koemans Redactie: Achterdam 18, XeL 5541 advertenties en abonnementen: Voordam 11 TeL 3320 Postgiro 187294 ALKMAABSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties 16 ct p. mm Vraag en aanbod (alleen 2e hands goederen) tot 15 woorden 1.— elk woord meer 5 cent. Uitsluitend contant Abonnementsprijs: bij vooruitbetaling per maand 2.15 per kwartaal 6.45 plus incassokosten. Weekabonnementen f 0.52 GENERAAL NAGUIB, president en eerste minister van Egypte, die na de verbanning van koning Faroek op 23 Juli 1952 aan de macht kwam, is afgetreden. Na een dramatische vergadering van de dertien hoge officieren, die samen de Revolutionnaire Raad vormen, en die meer dan vijf uur lang bijeen waren, heeft de Raad hedenmorgen vroeg een „verzoek" van Naguib om uit al zijn regeringsfuncties te worden ontheven, „ingewilligd". De zes en dertig-jarige luitenant kolonel Gamal abdel Nasser is benoemd tot premier. Andere bevoegd heden van Naguib zijn overgenomen door .de Revolutionnaire Raad. De post van president zal open blijven tot de terugkeer van het parle mentaire leven in Egypte. Generaal Naguib zelf was op de vergade ring van de Raad niet aanwezig. In Cairo was het rustig. Desalniette min heeft kolonel Nasser voor geheel het land de noodtoestand afge- kondigd. Een eerste aanwijzing tot dit gebeuren was een order aan alle kranten, die in voorbereiding waren, geen foto's van generaal Naguib af te drukken. JN de bekendmaking na de bijeen komst, die ook door enkele ijlings opgeroepen ministers werd bijge woond, werd uitgegeven, wordt gezegd, dat generaal Naguib na zijn installatie steeds meer bevoegdheden ging eisen en dat de kwestie in de laatste dagen ernstiger was geworden, toen Naguib veto-recht over de besluiten van de Raad en bevoegdheid' om officieren en functionarissen te benoemen en te be vorderen eiste. De Raad trachtte ver geefs de president deze eisen te late.n vallen. In de bekendmaking werd tevens een verslag gegeven van de geschiede nis der revolutionnaire beweging. Ge zegd werd, dat generaal Naguib niet van het begin af aan deel heeft uitge maakt van de geheime beweging, doch dat hij later door de officieren tot lei der was gekozen „wegens zijn reputa tie" en omdat de jonge officieren een leider nodig achten gezien hun leeftijd en rang. Na de staatsgreep kreeg de thans drie en vijftig jarige Naguib te- samen met de Revolutionnaire Raad op 10 Februari 1953 de volledige macht voor de tijd van drie jaar in handen gelegd. Kolonel Nasser, de nieuwe premier, verwierf zich tijdens de Palestijnse oorlog wegens zijn houding in de slag van Faloega de bijnaam „tijger van Faloega". Hij stamt uit een eenvoudig boerengezin in Boven-Egypte. Nasser wordt beschouwd als de „sterke man" van het huidige Egyptische regiem. Hij spreekt vloeiend Engels en was tijdens GENERAAL NAGUIB dictator-aj de tweede wereldoorlog verbonden aan de Britse strijdkrachten in het woes tijngebied van Westelijk Egypte. In Londen hebben de eerste berichten van Naguibs aftreden die in het holst van de nacht werden ontvangen, op schudding verwekt. In de eerste com mentaren werd gezegd, dat de onder handelingen over Brits-Egyptische ge schilpunten waarschijnlijk niet gemak kelijker zullen worden. Uit de wijze van Naguibs aftreden zou voorts kun nen worden opgemaakt, dat de generaal minder vrij was en minder macht be zat, dan men meende en dat hij gevan gene van de Revolutionnaire Raad was, zo werd hieraan toegevoegd. KOLONEL NASSER Tijger vaiy Faloega" In het Indonesische parlement is een motie ingediend, waarin aan de rege ring wordt verzocht, Atjeh autonomie te verlenen, en op deze wijze een eind te maken aan de steeds voortdurende opstand. De motie werd ingediend, nadat er een debat was gevoerd over het rapport van de parlementaire mis sie naar Atjeh. Verschillende sprekers laakten het optreden van de regering in Atjeh als willekeurig en wreed, en zeiden, dat zij de schuld voor de opstand op an deren poogt af te wentelen, zonder eigen fouten te willen erkennen. De veiligheid is nog slechts in de steden teruggekeerd. Op Maandag 1 Maart wordt een be gin gemaakt met het aanleggen van de nieuwe watertransportleiding van Bergen via De Stolpen naar Den Hel der. Voor dit werk, dat van groot be lang is voor de watervoorziening van de sterk groeiende Marinestad, stelde de gemeenteraad van Den Helder in 1953 een crediet van 2.500.000 be- - schikbaar. De aanleg moet namelijk geschieden voor rekening van de ge meente Den Helder. SABOTAGE OP BRITS FREGAT Aan boord van het Britse fregat „Loch Lomond" van de reservevloot, dat voor herstellingswerkzaamheden in de haven van Bristol ligt, is sabota ge gepleegd. Onbekenden hebben elec- trische kabels doorgesneden en loden buizen weggenomen. Verschéidene ar beiders van de werf zijn over deze kwestie ondervraagd. De Berlijnse conferentie is te leurstellend en soms bijna tragisch geweest, zo heeft de britse minis ter van Buitenlandse Zaken, An thony Eden, gisteren in het Lager huis verklaard. Hij beschouwde de beslissing, om een conferentie over het Verre Uoslen in Genéve te houden, als een kleine winst. De internationale spanning was naar zijn mening niet vergroot, al was er geen enkele mogelijkheid, om met succes over Duitsland en Oos tenrijk te onderhandelen. Eden wees er op, dat het plan, om Duitsland te neutraliseren, onwe zenlijk en gevaarlijk was; op den duur zou dit land Oost en West tegen elkaar gaan uitspelen. De Russen wilden met hun plan Duitsland van het Westen isoleren, om het geheel onder hun invloed te kunnen brengen. Het voorstel van Molotov, om een Europees veiligheidsverdrag te sluiten, zou uiteindelijk alleen de Sovjet-Unie veiligheid verschaften. De andere landen zouden in de positie van Tsjechoslowakije en Hongarije bo men te verkeren, en de band tus sen Europa en Amerika zou wor den verbroken. Voorts merkte Eden op, dat het niet mogelijk was gebleken, een vredesver drag voor Oostenrijk te sluiten, hoe wel alle Russische eisen waren inge willigd. Thans zijn alle concessies ver- |RAh zal aan de zijde van het Westen staan en om Westelijke wapenen en uitrusting vragen ter versterking van 2i)n defensie, zo heeft de premier van dit land, di Fadil Jamali, te Bagdad verklaard. Reeds is er een overeen komst met Groot-Brittannië gesloten, °P grond waarvan vliegtuigen en per soneel van de Britse luchtmacht op Iraakse vliegvelden zijn gestation- neerd. Jamali verklaarde voorts, dat Irak niet is uitgenodigd om toe te treden tot het TurksPakistaanse verdrag. Wanneer dit geschiedt, zal het eigen belang van Irak de doorslag geven bij een beslissing aangaande de houding van het land. De Arabische landen, waartoe ook Irak behooi i, hebben tot dusverre zeer koel gestaan tegenover de Ame rikaanse voorstellen voor een defen sie-verdrag voor het Midden-Oosten. Zij zijn door een collectief veiligheids verdrag verbonden. Maar wat geven al dergelijke verdragen, aldus Jamali, wanneer er geen wapenen zijn? In Londen acht men de verklaring van Jamali zeer belangrijk, omdat zij de mogelijkheid vergroot om op grond slag van het TurksPakistaanse ver drag een gezond veiligheidsstelsel voor het Midden-Oosten op te zetten. vallen, al blijven de Westelijke rege ringen te allen tijde bereid, haar am bassadeurs in Wenen opdracht te geven het verdrag te tekenen; Moskou moet dan echter een datum vaststellen voor de terugtrekking van zijn troepen. Foster Dulles, Edens Amerikaanse ambtgenoot, heeft in een uiteenzetting voor een Congrescommissie betoogd, dat de Berlijnse conferentie de bedoe ling der Russen, hun militaire greep óp Duitsland en Oostenrijk te behouden en de Westelijke mogendheden tegen elkaar uit te spelen, duidelijk heeft doen blijken. Hij meende, dat de Russische leiders een grote vrees voor vrijheid koesteren. Op de Rijkswerf in Den Helder is gisteren Hr. Ms. patrouillevaar tuig Balderte water gelaten. y an onze parlementaire redacteur WE KRIJGEN binnenkort nieu we zilveren guldens en nieuwe rijksdaalders, behalve de rijks daalders.... Unzin deze mede deling? Het lijkt er inderdaad op. En toch! Sinds 2 Juni van het vo rig jaar is bij de Tweede Kamer een wetsontwerp aanhangig tot inwoning van de genoemde mun ten, ter vervanging van de papie ren guldens en rijksdaalders. Bij de schriftelijke voorbereiding van dit ontwerp bleek, dat de meeste afge vaardigden wel voor de maatregel voel den, maar dat men toch ook wel een beetje terugschrok voor de kosten, aan de invoering' van de nieuwe (kleinere) guldens en rijksdaalders verbonden en dat men het wel jammer vond, dat men de gemakkelijk mee te dragen papier tjes kwijt zou raken. Daarover is binnenskamers door de commissie van rapporteurs over het wetsontwerp heel wat met de minister van Financiën gedelibereerd met het gevolg, dat de bewindsman zich dezer dagen bereid verklaarde om in afwij king van zijn oorspronkelijke bedoeling de muntbiljetten nog niet geheel te doen verdwijnen. De briefjes van een gulden zullen in de loop van 1954 en 1955 geleidelijk door de nieuwe zilveren munten worden vervangen. De biljetjes van een rijksdaalder zal hij gedurende die jaren nog niet door zilveren mun ten vervangen. Daarna, nadat de ge volgen van de invoering van de zilve ren guldens en de intrekking van de muntbiljetten van een gulden kunnen worden beoordeeld, zal een beslissing omtrent het in circulatie brengen van zilveren munten ter waarde van een rijksdaalder worden opgenomen. Deze toezegging bevredigde de Twee de Kamer zozeer, dat zij het wetsont werp tot invoering van de nieuwe zil veren guldens in haar Woensdagmiddag gehouden vergadering zonder discussie en zonder hoofdelijke stemming aan nam. Maar de zilveren rijksdaalders komen niet, althans voorlopig niet HET IS NIET de vraag, of Duitsland zal worden herbewapend, maar hoe dit zal gebeuren, heeft de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Eden, gisteren in het Lagerhuis verklaard. Hij zei, dat naar zijn overtuiging de Europese Verdedigingsgemeenschap in het ka der van de NAVO de zekerste weg biedt voor de veiligheid van West- Duitsland, van Europa en misschien zelfs van de Sovjet-Unie. In dit verband gaf hij te verstaan, dat Engeland zich in politiek en militair opzicht zo nauw mogelijk bij de EVG zal aansluiten. Over de vorm van deze aansluiting zijn reeds besprekingen gevoerd, en deze zullen bin nenkort worden voortgezet. Volgens de New York Times zijn zij reeds vrijwel voltooid, maar luidens een Reuterbericht uit Darijs zijn Enge land en Frankrijk overeengekomen, dat bijzonderheden pas zullen worden hekend gemaakt vlak vóór de eindstemming over de EVG in het Franse parlement. Dit om te voorkomen, dat tegenstanders uit de mededelingen venijn zouden kunnen puren. Men verwacht in Parijs overigens weinig nieuws uit de onthullingen. JNDERDAAD zijn de tegenstanders van de EVG in het Franse parlement zeer actief. Een groep van parlements leden heeft tegen 20 en 21 Maart een bijeenkomst belegd, waar collega's en andere vertegenwoordigers uit de zes landen van „klein Europa" zullen spre ken over het verdrag, dat naar hun mening „het gevaar inhoudt, dat Euro pese strijdkrachten in dienst zullen worden gesteld van het Duitse militai risme". Zo sterk is het verzet, dat men in Parijs rekening houdt met uitstel van de behandeling tot na de conferen tie te Genève dit ondanks het feit. dat minister Bidault het verdrag gaar ne spoedig bekrachtigd zou zien. Hij wordt hierin gesteund door Foster Dul les, zijn Amerikaanse ambtgenoot, die reeds zijn bezorgdheid over het drei gende uitstel moet hebben doen blij ken. Naar verluidt heeft hij doen we ten, dat hij nimmer met een conferen tie in Genève zou hebben ingestemd, indien hij had kunnen voorzien, dat deze zou worden gebruikt als argument voor uitstel der ratificatie. Weinig minder groot is op het ogen blik de spanning in Britse politieke kringen. De Britse Labourfractie blijkt ten scherpste verdeeld over de wense lijkheid der Duitse herbewapening. Een voorstel om deze goed te keuren werd Dinsdagavond aangenomen met 113 te gen 104 stemmen, hetgeen Bevan, de leider der linkervleugel, aanleiding gaf om te zeggen, dat de partijleiders zich niet meer uit naam der partij over de herbewapening kunnen uitlaten. Het partijbestuur bleek al evenzeer ver deeld; een veel straffere uitspraak over deze kwestie dan de fractie had gedaan werd met veertien tegen tien stemmen aanvaard. De Bevanisten zullen voort aan in het openbaar een scherpe actie tegen de Duitse herbewapening voeren, zo is aangekondigd. Bovendien is bekend geworden ,dat ook veie con servatieven gekant zijn tegen inscha keling van Duitsland in de Westeuro- pese verdediging. Men heeft in Londen het gevoel, dat het geschil In Labour niet slechts een botsing tussen de lin kervleugel en de rest van de partij is. doch van veel verdere strekking moet worden geacht. Men voorziet, dat Bevan de leiding der partij zal veroveren. Zoals reeds viel te verwachten zijn in West-Duitsland de besprekingen tussen de Bondskanselier, dr Adenauer, en de socialistenleider Ollenhauer over de te volgen Europese politiek op niets uitgelopen. Adenauer wenst Uit de Ber lijnse conferentie de conclusie te trek ken, dat de EVG dient te worden aan vaard om de positie van het Westen zo sterk mogelijk te maken. De socia listen zijn van mening, dat dit neer komt op aanvaarding van de splitsing van Duitsland, hetgeen volkomen on aanvaardbaar is. Echter zijn zij fel go- kant tegen de Russische voorstellen voor een Europees veiligheidspact. J^nige weken geleden heeft de Tweede Kamer een beslissing genomen in zake de viering van de nationale feest dag. De volksvertegenwoordigers ga ven toen blijk niet gezwicht te zijn voor de argumenten diergenen, die pleitten voor een afzonderlijk feest op de vijfde Mei. Zij besloten de „ge dachte" op Koninginnedag te koppelen aan die van de bevrijding. Naar wij al vóór de behandeling in het par lement uiteenzetten, lijkt dit besluit om méér dan een reden niet gelukkig. De verjaardag van de Koningin heeft nu eenmaal niets te maken met de bevrijding van de Duitse Overheer sing en wij zullen het zelfs beleven, dat „5 Mei" na verloop van tijd voor slechts weinigen werkelijk een begrip is. Nu doet onder deze omstandig heden het vreemde feit zich voor, dat tal van gemeentebesturen hebben aan gekondigd hun ambtenaren op 5 Mei de hele dan wel een deel van de dag vrij te geven. Hoewel wij ons deze reactie op het Kamerbesluit kunnen voorstellen, moeten wij er van de an dere kant op wijzen, dat hierdoor op nieuw een verwarring ontstaat. Wat moeten de particuliere bedrijven doen? Zij kunnen zich houden aan de uit spraak van de Kamer, maar zij weten op dat moment tegelijkertijd, dat an deren wél bereid zijn het economische offer, zonder twijfel verbonden aan een werkpauze op 5 Mei, te brengen. Het ware te wensen geweest, dat hier één lijn was getrokken. Feest dagen als Koninginnedag en 5 Mei verdragen geen verschil f7~| van mening. UzJ gr is in ons land enige opwinding ontstaan over het besluit van de Nederlandse regering haar gezant schap bij de regering van Franco in Spanje tot een ambassade te verhef fen. Wij kunnen ons wel voorstellen, dat dit besluit weerzin wekt en tegen stand ontmoet, maar wie niet blind is voor de politieke verhoudingen in de wereld politiek is geen fantoom, maar werkelijkheid zal moeten er kennen, dat de wijziging in de diploma tieke status van de Nederlandse ver tegenwoordiging in Spanje niet be tekent een soort erkenning van Fran co's dictatuur, maar alleen de conse quentie is van de politieke verhoudin gen in de wereld. Wij hebben niets met Franco op; wij verfoeien zijn methoden. Niettemin begrijpen wij de stap van onze rege ring. Trouwens, indien wij zo „fijn in de leer" waren, wat zouden wij dan moe ten zeggen van de herbewapening van West-Duitsland en van de positie van dat land in de moderne Europese or ganisatie? Nee, wij moeten vandaag de dag vooral niet langs te strikte lijnen denken. Daar komt om redenen van opportuniteit geen [Tl zier van terecht. Het hoofdbestuur van de Nationale Federatieve Raad van het voormalig verzet Nederland deelt mede, dat het een schrijven heeft gezonden naar alle kerkgenootschappen in Nederland met het verzoek op de vijfde Mei in alle kerken openbare dankdiensten te hou den ter herdenking van de bevrijding. De secretaris-generaal der VN, Ham- marskjöld, heeft verklaard, dat het wenselijk is, dat in Indo-China het vu ren wordt gestaakt. Hij voegde hier echter aan toe, dat hij voorshands niet van plan is de oproep van premier Neh- roe van India te steunen. Voorts deelde nij mede, dat de VN technische hulp bij de conferentie te Genève hebben aangeboden, hoewel de besprekingen aldaar niet door haar worden georganiseerd. De organisatie zal worden vertegenwoordigd door het hoofd van de Europese afdeling, de heer Adriaan Pelt. In het Staatsblad is opgenomen het Koninklijk Besluit van 16 Februari, houdende instelling van een bedrijf schap voor de landbouw. Dit instel lingsbesluit landbouwschap treedt in werking op een bij Koninklijk Besluit bepalen tijdstip. Verwachting tot morgenavond WISSELEND BEWOLKT Wisselende bewolking met enke le verspreide buien. Matige tot krachtige Zuidwestelijke wind. Dezelfde of iets lagere temperatu ren. Vrijdag: Zon op 7.34, onder 18.13 Maan op 3.12, onder 10.25

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1954 | | pagina 1