Bergensche
Bad-, Duin- en Boschbode
EERSTE JAARGANG. No. 2.
VRIJDAG 10 JUNI 1910.
REDACTEUR'UITGEVERC. NANNES GORTER.
BUREAU: „DE NIEUWE COURANT", ALKMAAR.
Aan de Adverteerders.
Het lichten der Zee.
De inwoners van Bergen en Bergen aan
Zee worden vriendelijk verzocht hun adver
tenties, die zij niet direct aan ons adres
(bureau „de Nieuwe Courant" te Alkmaar)
zenden, te willen bezorgen bij den heer
D. BEELDMAN, Hoflaan 227, die zich bereid
verklaard heeft deze in ontvangst te nemen.
De prijs der advertenties is 10 ct. per regel.
Zij, die in alle nummers van de „Ber
gensche Bad-, Duin- en Boschbode" adver-
teeren, krijgen 10 korting, en zij, die in
zes nummers hun advertenties plaatsen,
5 korting.
De courant wordt op ruime schaal gratis
verspreid door geheel Nederland en komt
dus onder de oogen van duizenden.
Ad verteeren in de „Bergensche Bad-,
Duin- en Boschbode" geeft voordeelen aan
allen, die bij het vreemdelingenverkeer be
lang hebben
Zegt het voort!!!
Op een der laatste zomeravonden zaten
wij in gezelschap van eenige bekenden bij
Zeiler en zochten verfrissching aan het
Bergensche strand, waar witgekuifde golfjes
tegen aan spoelden en bijkans geruischloos
uiteenvloeiden. Het was een dier heerlijke
zomeravonden waarop men niet van het
strand kan scheiden, omdat de prettige
koelte, die van zee uit u tegemoet komt
van een ongewone bekoring is, terwijl een
strak gewelfde blauwe lucht, waarin hon
derden sterretjes fijntjes schitteren en een
maantje zacht glanst u blijft boeien door
de zeldzame pracht van dit natuurtafereel.
Terwijl wij onder deze omstandigheden
heerlijk genoten en een prettig discours over
de dingen van den dag nog lang niet ge
ëindigd was, riep plotseling een der dames:
maar kijk de zee eens mooi lichten!
Wij stonden direct allen op en traden
dichter bij de zee, die glansde en fonkelde
tot aan den verren horizon zonder dat wij
er door het aangename gekout aanvankelijk
erg in hadden gekregen. Wij kwamen allen
min af meer onder den indruk van deze
zeldzame kleurenpracht, die van een ver
rukkelijke schoonheid was. Plotseling werd
de stilte door onze nieuwsgierigheid ver
broken.
Wat is nu eigenlijk dit glansen der
zee? vroegen wij aan de Bergensche be
kenden.
Ja, het zijn phosforiseerende beestjes
méér weten wij er ook niet vanwas het
antwoord.
Hiermede waren wij niet voldaan en zeker
zouden onze lezers dit ook niet geweest
zijn. Toevallig vonden wij een en ander
omtrent het lichten van de zee vermeld in
een reisbrief, dien de heer Ch. Boissevain,
toen hij op reis was. naar Indië, aan het
„Handelsblad" zond en met groote belang
stelling lazen wij wat ook hij weer op zijn
beurt van anderen had vernomen.
Daar ongetwijfeld velen hierin belang
stellen, omdat zij het lichten der zee dezen
zomer meermalen zullen kunnen zien deelen
wij uit dien reisbrief mede, dat de voor
naamste lichtgevers de dieren van het
„plankton" zijn. Het was de geleerde Johan
nes Muller, die het eerste de kleine en de
kleinst levende organismen van de groote
zee onderzocht door met een gazen net het
water van de lichtende oppervlakte te zeven.
De diertjes, die hij bij die gelegenheid ont
dekte, noemde hij „plankton", een naam, die
spoedig in alle talen burgerrecht verkreeg.
Het grootste gedeelte van dit „plankton"
bestaat uit larven en dieren, die in volwassen
toestand tot den „Benthos" de op den
zeegrond vastzittende of op den bodem
kruipende dieren behooren, doch voor
dien tijd frank en vrij in het water rond
zwemmen. Zij zijn meestal glashelder en
doorzichtig, zoodat de lichtstralen ongehin
derd door hun lichamen gaan.
Vaak hebben zij daarbij een blauwe kleur
en het blauw van de „Physalia" en „Vellela"
b.v. wedijvert met het azuur van hetzeewater.
En bij vele Plankton-dieren zijn de oogen en de
de uitmonding van den darm met een zilver
wit overtrek voorzien, die als zacht sterren
licht glinstert in het water.
In verband met de doorzichtigheid van
de meeste Plankton-dieren staat de teer
heid en de waterrijkdom van hun weefsel.
Een „Cestus veneras" van 100 gram krimpt
op het droge, tot een lichaampje van 3 gram
samen. Al het andere was water. Daardoor
bezitten de Plankton-dieren ongeveer het
zelfde soortgelijk gewicht als het zeewater
waarin zij zich bewegen en door hun lucht
en zwemblaasjes kunnen zij zich op elke
diepte van den Oceaan ophouden. Een
kleine samentrekking van de luchtblaas is
voldoende om het dier dadelijk zwaarder
te maken en het langzaam in dieper water
te doen zinken, zoodra het te heet of te
stormachtig wordt aan de oppervlakte.
Doch rust in den nacht de zee, dan komen
de kinderen der diepte weer boven en elk
hunner brengt zijn zacht licht mede; waar
door de zee in duizenden glansen gaat
fonkelen.
De ware tooverdiertjes der lichtende zee
zijn dus de kleine wezens, die bij dag in
de diepte verdwijnen en eerst des avonds
boven komen om door hun eigenaardig
lichten den glans der zee te verhoogen:de
„Pteropode" die met sierlijke vleugeltjes
door het water schijnen te vliegen, de
„Pyrosoma", die men bij nacht in ieder
gazen net bij houderden kan vangen, terwijl
ze des daags niet te krijgen zijn. Zóó hebbën
de geleerden verklaard hoe het prachtige
phosphoriseeren van de zee ontstaat. Maar
men moet als wij op dien mooien
avond gezien hebben welk een indruk
dit lichten maakt in den helderen nacht,
hoe de kleuren afwisselen, van zacht wit
tot geel, blauwig en smaragd groen, steeds
glinsterend en schitterend, lichtend vooruit
schietend, om te kunnen beseffen welk een
verrukkelijk, nooit te vergeten beeld zulk
een lichtende zee oplevert. Op dien Ber-
genschen avond zwommen starren en gleden
manen door een zee van paarlemoer!
Waarheen dezen zomer?
Juni is in 't land. Milde adem strijkt over de
vlakten, door bosch en tuin, langs duin en strand.
Wijd worden alle ramen opengezet; met zomer
lucht verzadigen zich de longen.
Naar buitenDat is de drang' van duizenden
stedelingen, die onrustig beginnen te worden
tusschen hun steenklompen. Naar het bosch!
om te genieten van den eersten vollen tooi. Naar
het wijde veldom zich te verlustigen aan het
groen, dat zich uitstrekt naar verren horizon. Naar
het strand.! om den frisschen adem der zee,
gedragen door zoelen zuidenwind, om de slapen
te voelen.
