VRIJDAG 16 JUNI 1911
TWEEDE JAARGANG. No. 3
Een Oud-Hollandsche tuin
in de duinen.
REDACTEUR-UITGEVER: G. NANNE8 GORTER
ADRES: BUREAU „DE NIEUWE COURANT", ALKMAAR
Wanneer men bij aankomst aan het station te
Bergen aan Zeé de Julianastraat volgt, tot waar
deze den Zeeweg kruist, ziet men een bord staan
met het opschrift: „Naar het Parnassiapark en de
Tennisbanen."
Een kalkzandsteenpad voert naar den rand
van eene z.g. duinpan, een lage plek, van6-7H.A.
oppervlakte, omgeven door hooge duinen en van
het strand gescheiden door een circa 100 meter
breeden duinrug.
Eeuwenlang heeft die pan daar gelegen.
In den loop der tijden heeft zich op haren bodem
eene humuslaag gevormd. De vogels brachten
zaadjes, met den wind kwamen plantenkieinen van
allerlei aard en de natuur, de eeuwig voortbren
gende, ging aan het werk.
Kleurige bloemen staken hare hoofdjes boven
den grondorchideën, witte en roode, slanke
pirola's, fijne blauwe kruisbloemen, witte parnas-
sia's en op de laagste plekken tiert de knopbies.
Maar allen bleven heel laag bij den grond, uit
vrees voor hun vijand, den zeewind. Slechts de
ridderlijke duindoorns waagden het, hem te trot-
seeren en hooger op te komen, om de teere
eglantiers isweet briar) te beschermen, die een
schuilplaats bij hun gezocht hadden.
Het is een dapper en trouw geslacht, dat der
duindoorns. Velen hunner hebben het leven moe
ten laten in den strijd tegen den zeewind, maar
telkens neemt een jongere de plaats in van hem,
die gesneuveld is op dit veld van eer en met
hunne doornige takken vormen zij een ringmuur,
waarbinnen de geurige eglantier veilig kan groeien
en bloeien.
Ook andere planten hebben bescherming bij hun
gezocht.de els.de meidoorn, de wilg. Aan hun voet
rijpt de bosch-aardbezie en de braam slingert
dankbaar hare ranken 0111 hun heen.
Zoo hebben ze getrouw op hun post gestaan,
geslacht op geslacht, daar beneden in de duinpan,
altijd strijdende, maar nooit overwonnen.
Zoo staan ze daar nog heden.
Het is een machtige vijand, die zeewind!
Eeuwenlang was hij de alleenheerscher der
duinen. Hij had ze opgeworpen uit de zee, zij
waren zijn eigendom. Hij joeg ze waarheen hij
wilde. Zonder mededoogen bedekte hij het groene
bosch en de bloemrijke weide met hun zand.
Maar toen kwam de mensch en nam den strijd
met hem op!
Met oneindig veel geduld, met de taaie volhar
ding, die den Hollander eigen is, ontnam hij den
wind de macht over de duinen, ze vastleggende
door beplanting.
En de natuur hielp mede, blij zulk een bond
genoot gevonden te hebben.
Duindistel en kruipwilg houden het stuifzand vast
De braam breidt beschermend hare ranken uit
over de duinhellingen en elk onschijnbaar plantje,
dat daar groeit, heeft eene gewichtige taak te
vervullen, evenals de geurige duinroos en het
blauwe viooltje. Zij allen strijden mee in den
strijd tegen den zeewind.
Maar ook hij geeft het niet op.
Telkens kijkt hij over de duintoppen, om te zien
of er niet ergens een kaal plekje is, waarop hij
zijn oude macht zoude kunnen uitoefenen.
En wee! als hij zulk een plekje vindt!
Met alle kracht blaast hij er in! Hij jaagt het
zand op, hij drijft het voorwaarts in woeste vaart!
Hij graaft en woelt en maakt van het plekje een
groote plek. En als de mensch niet bij tijds het
onheil bespeurt, heeft zijn vijand in korten tijd
een stuk duin losgerukt en bloem en struik onder
het zand bedolven.
Maar de Hollander is sterk geworden in den
eeuwenlangen strijd met de elementen, tegen
wie hij eiken voet breed van zijn grond moet ver
dedigen. Hij heeft ze leeren kennen.
Spoedig zal de tijd daar zijn, dat wind en zee
hem dienstbaar zijn en hem licht en kracht ver
schaffen.
Maar wij staan nog altijd aan den bovenrand
der duinpan.
Beneden ziet ge een uitgestrekt terrein met witte
paden en groene grasperken.
Het is heerlijk daar te wandelen, wanneer het
boven koud is en de wind giert. Het is aange
naam te zitten op de gemakkelijke banken aan
den voet der duinruggen en weg van het ge-
druisch der zee te luisteren naar het gezang der
vogels. Het is een goed plekje voor kinderen, voor
ouden en herstellenden, voor wie de lucht aan het
strand nog te sterk is.
Parnassiapark werd de nieuwe aanleg genoemd,
naar de bloem, een witte ster met 5 bloem
blaadjes die daar te huis is.
Een park zonder boomen, zult gij zeggen! ik
zie niets dan helm! - Maar kijk eens beter! Ver
scholen achter elk bosje helm en daardoor tegen
den wind beschermd, staat een dennetje. 50 a 60.000
zijn er tot nu toe daar geplant en veel meer zul
len er nog geplant worden, tegen de hellingen
montana's, in de vlakte laricio's, austriaca's en
en maritima's; daarbij nog berk, els, lijsterbes,
Amerikaansche eik, tamaris, berberis, vlier en brem.
De dennen moeten heel jong geplant worden,
2 a 3 jaar oud, om te samen opgroeiende, elkaar te
beschermen tegen den zeewind. Kom maar eens
kijken over een jaar of vijf!
Tusschen de Elzenlaan, het Russenduin en den
spoordijk is hunne kinderkamer. Daar worden ze
gekweekt en van hun prilste jeugd af aan den zee
wind gewend, om later in het park en op de duin
hellingen uitgeplant te worden.
Ga nu de trap naar beneden en volg het pad,
dat rechts van den hoofdweg op den middenheuvel
leidt. Op het eerste terras kunt gij even gaan zitten
op de banken, die daar staan en naar de spelers
kijken op de twee tennisbanen, die daar beneden
heel beschut liggen aan den duinvoet. Het steenen
tennishuis, dat tegen den westkant der banen ge
bouwd wordt, met kleedkamers, douche, toilet en
bergplaats, is bijna gereed. Het zijn mooie gravel-
banen, die ook door de badgasten van Bergen-
Binnen en van Alkmaar gebruikt kunnen worden
en waarop dezen zomer wedstrijden gehouden
zullen worden.
Nog een paar treden en gij zijt op den midden
heuvel, van waaruit gij het geheele terrein over
zien kunt. Van uit de halfronde banken, die daar
staan, hebt gij een heerlijk uitzicht. Des Zondags
en op mooie werkdagen kunt gij daar ververschin-
gen gebruiken: thee, koffie, limonade en bier op
ijs, gebak, vruchten, etc. Men is daarin tegemoet
gekomen aan den wensch van sommige badgasten.
Be eigenaar van de'lunchrtrom „Jtiliana" exploiteert
de houten tent, die daar boven staat en zorgt voor
uitstekende consumptie. Het terrein beneden links
van de middenlaan is aangelegd tot aan het rozen-
boschje, het terrein aan uw rechterhand moet in
den loop van dezen winter aangelegd worden. De
kom aan de rechterzijde van den duinrug, waarop
gij staat is bestemd voor sportterreintennis, korf-
ball etc.
Later zal het houten tentje vervangen worden
door een grooter steenen gebouw het casino.
Als gij langs de brcede middentrap naar beneden
gaat, komt gij in het eerste rondeel. Op het gras
perk staat eene antieke vaas met voetstuk uit de
XVllde eeuw. Rondom zijn gemakkelijke banken
geplaatst in de bescherming der duinruggen.
Den middenweg volgende komt gij tusschen twee
beplante duinen door in het tweede rondeel. Op
het voetstuk van het middenperk zal een beeld of
een zonnewijzer geplaatst worden. Rondom loopt
een terras. In het midden er van is een inham,
waarin dezer dagen de muziektent geplaatst wordt,
terwijl voor de toehoorders gelegenheid gemaakt
wordt om op het terras te zitten als zij naar de
muziek willen luisteren.
Tusschen de duinopening doorgaande komt gij
aan een groot grasperk, omgeven door 8 kleinere.
Het groote grasperk is bestemd voor eene fontein.
Op het oogenblik is er een straal van de water
leiding, die tot daarheen gebracht is.
Tot zooverre is de aanleg in den afgeloopen
winter gekomen.
Wij volgen nu het pad, dat naar het natuur-
boschje leidt, waar de eglantier juist begiht te
bloeien, beschermd door den duindoorn. Van verre
reeds komt de heerlijke geur u tegemoet.
In de bescherming van het rozenbosciije is een
ander boschje aangelegd. Smalle kronkelpaadjes,
die de kinderen zoo gaarne hebben, doorkruisen
beiden.
Daarvoor is de speelplaats der kinderen: een
croquetveld, waarop jongen en ouderen kunnen
spelen en beschut door een heuveltje een paar
banken benevens een hoop schelpen. Daarnaast
staat een huisje, [bestemd voor het bergen van
speelgoed en tuingereedschap.
