1 m i 11 m m
ZEVENTIENDE JAARGANG No. 6.
ZATERDAG 10 JULI 1926.
Plechtige onthulling van het borstbeeld van wijlen Mevrouw M. van Reenen-Völter.
Hedenmiddag heeft in onze
Badplaats in tegenwoordigheid
van den oucbBurgemeester, den
heer J. van Reenen, zijn kinderen,
b ehu w dk inde ren en familieleden,
benevens een zéér groot aantal
belangstellenden uit Bergen aan
Zee, Bergen»binnen en elders de
plechtige onthulling plaats gehad
van het borstbeeld van wijlen Mes
vrouw M. van ReenenVölter
d'e stichteres van Bergen aan Zee.
De voorzitter van het uitvoe»
rend Comité, dat hiertoe het initi»
atief heeft genomen, Mr. D. Bas»
tert, sprak hierbij als volgt:
Hooggeachte familie van Rees
nen, diames en heeren, allen die
door Uwe tegenwoordigheid te des
■zer plaatse van Uwe belangstels
ling doet blijken!
Het is heden juist een jaar ges
leden dat in de gemeente Bergen
de droeve mare weerklonk „de
Vrouwe van Bergen is overleden"
■en is het U gegaan als mii dan
moet dit bericht groote ontroe»
ring gewekt hebben, overtuigd' als
wij waren, dat een hoogst merk»
waardige vrouw was heengegaan,
die gedurende het grootste deel
van haar leven heeft geijverd en
gearbeid voor den bloei en de wels
vaart van haar geliefd Bergen.
Maria Amalia Dorothea Völter,
geboren te Eslingen in Wurtem»
berg 5 Maart 1854, dochter van
den hoogleeraar Daniël Völter en
Pauline Eitel, verliet op betrekke»
lijk jeugdigen leeftijd haar Vaders
land ten einde ondier vreemden
hare opvoeding te voltooien; zij
kwam daartoe in huis bij de fami»
lie van Reenen te Bergen. Niets is
begrijpelijker dan dat de oudste
zoon zich bijzonder aangetrokken
gevoelde tot het jonge, pittige,
■elegante en bijzonder ontwikkelde
meisje en daaruit is in 1882 een
huwelijksverbintenis ontstaan, die
gedurende 43 jaar 'heeft voortges
duurd en als een model wat de
BORSTBEELD VAN MEVROUW M. A. D. VAN REENEN—VÖLTER.
wederzijdsche verhoudingen bes
treft, mag worden aangemerkt.
De woonplaats werd Bergen,
waar de jeugdige echtgenoot spoes
dig het Burgemeestersambt aans
vaardde, ofschoon ongeveer acht
jaren verblijf is gehouden in de
gemeente Alkmaar, speciaal voor
de opvoeding der kinderen.
Daar was het, dat de jonge
vrouw van haar werkkracht en
haar organisatiesvermogen het
eerst deed blijken door het initias
tièf te nemen tot de oprichting
van een Huishoud» en Industries
school, waarvan zij de ziel en tijs
delijik Directrice is geweest en
waarvoor hare groote verdiensten
zijn erkend geworden door een
Koninklijke Onderscheiding. In
dat zelfde jaar 1900 werd zij door
d'e Nederlandsc'he Regeering tot
vertegenwoordigster benoemd op
het internationale Congres voor
werken en instellingen van vrous
wen te Parijs, terwijl de „Board' of
Education" in Londen haar vras
gen stelde het onderwijs betref»
fende; bovendien werd zij uitges
noodigd om in Amerika te St.
Louis te komen spreken over het
vaksonderwij's voor meisjes, waars
aan zij echter geen gehoor heeft
kunnen geven.
In 1901 heeft zij met haar veels
zijdige kennis een groot aandeel
gehad in de oprichting van een
Monument ter nagedachtenis van
de reeds lang geleden gesneuvelde
Russen te Bergen aan Zee; hier»
voor werd eenig terrein belangloos
ter beschikking gesteld, dat Russ
sisch territoir is gebleven.
In 1902 keerde de familie van
Reenen naar Bergen terug en van
dat oogenblik af aan, gaf Mes
vrouw van Reenen zich geheel aan
deze plaats en zijne bewoners.
In dat jaar werd het Raadhuis
gebouwd en richtte zij aldaar een
zoogenaamde OudsBerger kamer
in, die de grondslag werd van het
Museum.
In 1903 verscheen van haar hand 'het werkje
„De heerlijkheid Bergen in Woord en Beeld", als
product van de historische studie, die zij over de
geschiedenis van het dorp maakte en in dat zelfde
jaar werd zij door de Regeering uitgenoodigd om
zitting te nemen in de technische subcommissie
van de Staatscommissie tot reorganisate van het
onderwijs. In haar rapport gaf zij een beeld van
het vftkonderwijs in andere landen, terwijl toen in
190b de courant „la Gaulois" te Parijs een inters
natipnaal concours uitschreef van Kunstwerk voor
vrouwen, Mevrouw van Reenen zitting had in het
Nederlandsche Comité. Bovendien heeft de Ens
gelsche Regeering zich eens tot haar gewend met
"het verzoek om Hollandsche onderwijzeressen
voor ZuidsAfrika aan te wijzen, aan welk verzoek
tot wederzijdsche tevredenheid is voldaan.
Maar haar rustelooze, werkzame, praotische geest
zon op expansie en in 1906 heeft zij den grondslag
gelegd tot dé stichting van Bergen aan Zee, hets
geen al spoedig haar levenstaak is geworden.
Het stichten van een Badplaats gaat uit den
-aard der zaak met moeilijkheden en groote offers
gepaard, omdat hierbij eerste voorwaarde is dat
ze te bereiken is.
Door het leggen van een straatweg, geheel uit
eigen middelen, waarmede een kapitaal was ges
moeid, van de Fransohman naar Bergen aan Zee
midden door de duinen, werd aan die voorwaarde
voldaan, maar aanvankelijk werd nog zoo weinig
gedacht aan het begrip „badplaats" en wat daar»
mede in verband staat, dat „Prins Maurits", het
eerste gebouw dat te Bergen aan Zee werd ges
sticht, bestemd was voor een soort modelsboers
d'erij, doch deze bestemming nooit heeft verwes
zenlijkt, waarschijnlijk omdat werd ingezien dat
het bekwaam maken van den grond te veel zou
kosten om met vrucht een boerderij te kunnen
exploiteereo.
Op vrij primitieve wijze per lorrie, getrokken
door een paard, werd aanvankelijk de verbinding
tusschen Bergen en Bergen aan Zee mogelijk,
doch vreemdelingen en toeristen hadden den weg
naar Bergen aan Zee nog niet gevonden.
Een huis voor de familie van Reenen, wanneer
zij aan zee wenschte te zijn, moest er komen en
op een hoog duin met een schitterend uitzicht op
zee werd een villa gebouwd, waaraan de naam
werd gegeven van het schip „de Ulyssis" dat te
Bergen aan Zee was gestrand'; spoedig daarna
verrees een café, d'at later tot een groot en voors
naam hotel is uitgebouwd, waarmede de grondslag
was gelegd voor de badplaats Bergen aan Zee, tot
welke wording mijne herinnering teruggaat.
Maar Vrouwe van Reenen bleef niet stilstaan;
Bergen aan Zee moest van zijn isolement bevrijd
worden, waartoe zij alle pogingen heeft aange»
wend, die met succes zijn bekroond, daarbij vele
hinderpalen overwinnend o. m. dat de toen»
malige Hollandsche Spoor de tramrails van Ber»
gen naar Bergen aan Zee heeft doorgetrokken,
nadat het te volgen tracée door den eigenaar van
den grond gratis aan de Spoorwegmaatschappij
was afgestaan.
Van dat tijdstip af begint eigenlijk de gestadige
ontwikkeling en uitbreiding van Bergen aan Zee.
Welk een geestdrift toen de tramverbinding was
tot stand gebracht en werd geopend en d'e Hol»
landsche»Spoor»autoriteiten, gerecipieerd door de
familie van Reenen, in Bérgen aan Zee werdén
ontvangen met den hoogen hoed op per duinslee
in snelle vaart naar het zeestrand afdaalden!
Het moet voor 'haar, wier nagedachtenis wij hier
huldigen, wèl een voldoening zijn geweest dat
speciaal door haar energie en het „frappez, frap»
pez toujours", niet vreemd aan haar landaard, een
harer wenschen, die in dé toekomst zooveel be»
loofden, was bereikt.
Redacteur: C. NANNES GORTER.
Adres te BERGEN: Pension „Russenweg" en te ALKMAAR: Langestraat 55 (Hotel „Toelast").
