Bepgensche Bad-,
Duin- en Boschbode
TWEEDE BLAD.
J. M. GRAADT VAN ROGGEN.
Gaarne hadden wij bij het bespreken van de
Berger schilders ons eerste artikel gewijd aan den
kunstenaar Graadt van Roggen, die zich met den
artist Jb. Veldheer in 1902 te Bergen vestigde en
voor de schilders de ontdekker van Bergen ge
noemd kan worden. Dat dit niet geschiedde, vond
alleen zijn oorzaak in het feit, dat hij voor eenige
maanden in Kootwijk werkt en wij dus voor een I
onderhoud met hem moesten wachten tot hij zijn I
arbeid aldaar onderbrak met een paar dagen ve^- I
blijf in zijn gezin.
20e Jaargang. No. 9.
van Zaterdag 27 Juli 1929.
Wij herinneren ons nog zeer goed, hoe alhier de
beide landhuizen van Graadt van Roggen en
Veldheer door den architect Van der Steur, aan
den Russenweg gebouwd, zeer de aandacht trok
ken. Beiden begrepen, dat een mooie, landelijke
bebouwing het gewenscht maakt, dat het huis
tamelijk ver van den weg wordt gezet. Dat het
huis van Graadt van Roggen met het er achter in
1915 gebouwde atelier nog als één van de mooiste
behuizingen in Bergen kan gelden, komt niet het
minst door den mooien tuin met het prachtige
laantje van droomerige berken, de boom van de
Russische volksvertelling, door Graadt van Rog
gen geheel zelfstandig aangelegd.
Graadt van Roggen is Bergen trouw gebleven
en zijn mooie etsen van Bergen en het duinland
schap, alsmede zijn schilderijen hebben er, dank
zij het groote aantal exposities, die Graadt van
Roggen in tal van plaatsen in ons land en in het
buitenland met zijn werk organiseerde, niet weinig
toe bijgedragen, Bergen bekend te maken.
Graadt van Roggen heeft zich vooral als etser
naam verworven. Op dit terrein van de kunst
veroverde hij een eerste plaats en er zal wel geen
Nederlander zijn, die belang stelt in de kunst, of
hij zal op één van de vele tentoonstellingen of
door het lezen van de artikelen, die in de kunst
tijdschriften of kunstrubrieken der dagbladen
verschenen, kennis hebben genomen van hetgeen
deze ernstige werker wist te scheppen.
Dat hij reeds tal van jaren schildert, is niet zoo
bekend, waarom wij in dit nummer ook een paar
reproducties plaatsen van door hem vervaardigde
schilderijen, die men op zijn atelier aan den Rus
senweg kan zien en die ervan getuigen, dat Graadt
™n Roggen, al behoort hij niet tot de modernen,
toch in zijn schilderijen gaarne de impressie van
het landschap, dat hij in Iichtblije kleuren schil
dert, vastlegt.
Graadt van Roggen werd in 1867 te Amsterdam
geboren. Zijn jeugd bracht hij in Groningen door,
waar hij kweekelmg was van het instituut voor
doofstommen en tevens de lessen en de academie
Mmerva aldaar volgde. Reeds toen veroverde hij
een tweetal medailles voor door hem vervaardigde
schilderijen.
Met groote voldoening toonde de kunstenaar
nog een door hem in 1880 vervaardigde niet onver
dienstelijke penteekening, aankondigende een
door hem georganiseerde teekeningen-tentoonstel-
lmg, voor 5 cent opengesteld, met het zelfbewuste
onderschrift, dat de teekeningen ook te koop wa
ren.
Op het doofstommeninstituut te Groningen leer
de Graadt van Roggen dermate spreken, dat men
met eenige oplettendheid zijn klanken kan ver
staan. Voor wie daar moeite mee heeft, schrijft
hij zeer vlug op hetgeen hij heeft mee te deelen
en daardoor heeft deze in zichzelf levende artist
KRIJTROTSEN TE RüGEN. Houtsnede. 1922.
DUINLANDSCHAP.
I veel meer contact met zijn medemenschen, dan
hem anders mogelijk zou zijn geweest.
In 1884 werd Graadt van Roggen leerling van de
Rijksacademie voor Beeldende Kunsten te Am
sterdam, waar hij tevens door de firma Boois in de
gelegenheid werd gesteld, zich in de lithografie te
bekwamen, en in 1888 van Prof. Reed Stam les in
het schilderen kreeg.
In 1891 veroverde hij tegenover 53 mededingers
den prijs in den wedstrijd van Arti en Amicitia
van het fonds Willink van Collem met een door
hem geschilderd winterlandschap. In deze schilde
rij had Graadt van Roggen de natuur als meesteres
gekozen en ook zijn tegenwoordige schilderijen,
die van een onopgesmukte kleur en een prettigen
eenvoud zijn, getuigen daarvan.
In 1893 schreef dezelfde Maatschappij een
prijsvraag uit voor een aan de leden uit te reiken
premieplaat en Graadt van Roggen smaakte de
voldoening, dat daarvoor een door hem vervaar
digde ets naar het bekende schilderij van Ruys-
dael, getiteld „Riviergezicht bij Wijk bij Duurste
de", werd gekozen.
De nieuwe ets werd een compleet kunstwerk ge-
oordeeld, dat één van Ruysdael's beste doeken
uitnemend weergaf.
In die dagen had hij zich reeds een goeden naam
verworven, deels door enkele welgeslaagde kleine
re etsen van eigen conseptie, maar in het bizonder
door twee kapitale etsen naar schilderijen van
Jozef Israëls.
Nadien maakte hij zeer goede reproduceerende
etsen naar werken van de meesters der Haagsche
school, J. en W. Maris, J. H. Weissenbruch en
A. Mauve.
Sedert 1908 vervaardigde hij geen reproducee
rende etsen meer en bepaalde hij zich er toe, al
leen origineele etsen te maken, die in kunstkringen
algemeene waardeering vonden en waarin hij
zich, behalve als een uitnemend etser, als een fijn
voelend artist deed kennen.
In 1894 maakte hij een groote ets van de toen
14-jarige Prinses Wilhelmina, die door de firma
Buffa in den handel werd gebracht en een serieus
kunstwerk van publiek belang werd geoordeeld.
Bekendheid verwierf Graadt van Roggen ook
met een ets van het kasteel „Westhoven" bij
Domburg en zijn riviergezichten bij Dordrecht, die
getuigen van een subtielen en bewonderenswaar-
digen kijk, die deze artist op het landschap heeft.
Ook in het buitenland trok zijn werk de aan
dacht en werd hij als een eminent etser geprezen.
Op de in 1905 te St. Louis gehouden tentoon-
VERBRANDE PAN. 1928.
stelling behaalde hij met zijn etsen een gouden
medaille.
Zijn productiviteit als etskunstenaar was bizon
der groot,
In een bespreking over de jubileumstentoonstel-
ling, die in 1927 ter eere van zijn zestigsten ver
jaardag bij Buffa te Amsterdam, bij Kleykamp tp
Den Haag en bij Gerbrands te Utrecht werd gehou
den, schat de kunstcriticus Niehaus het aantal
origineele etsen, door Graadt van Roggen ver
vaardigd, op 200.
Hoe hij daaraan komt, aldus Graadt van Rog
gen, weet ik niet. Het kunnen er ook meer, maar
ook minder geweest zijn.
Niet alleen als etser en schilder, maar ook als
houtsnijder heeft Graadt van Roggen getoond, de
goede raseigenschappen te bezitten. Hiervoor
verwijzen wij naar de in dit nummer geplaatste
1928.
