„Bergensche Bad-, Duin- en Bosrtibode"
TWEEDE BLAD.
BERGEN-LEEUWARDEN.
24e Jaargang. No. 3,
van ZATERDAG 17 JUNI 1933.
N.V. BOUW-EXPLOIT.-MAATSCHAPPIJ
„BERGEN AAN ZEE".
ZONNEBAD.
De N, V. stelt voor de badgasten en villabewo
ners de gelegenheid open zich ten kantore van de
Vennootschap te Bergen aan Zee aan te melden
voor het lidmaatschap van het Zonnebad.
De naam lidmaatschap is gekozen, omdat de j
Vennootschap voor de badgasten en villabewoners j
een badgelegenheid wil scheppen, waarbij het in- I
tieme karakter van de badplaats zooveel mogelijk
blijft behouden.
Het lidmaatschap is strikt persoonlijk.
Contributie.
Ie. Gezinskaarten voor één en het zelfde gezin:
a. voor een gezinshoofd (vader of moeder)
6.00 voor vier weken of korter;
b. voor het tweede gezinshoofd 4.00 voor 4
weken of korter;
c. voor het tweede gezinshoofd indien dit
slechts over den Zondag te Bergen aan Zee
is 1.50 voor 4 weken of korter;
d. voor een kinderjuffrouw of verzorgster
3.voor 4 weken of korter;
e. voor kinderen van 1216 jaar 2.50 voor
4 weken of korter;
f. kinderen beneden 12 jaar van dit gezin zijn
vrij mits in begeleiding van één der beide
gezinshoofden, de kinderjuffrouw of ver
zorgster van dit gezin, die een diploma moet
hebben;
g. één logé van dit gezin 1.50 per week of
korter.
2e. Afzonderlijke kaarten worden slechts aan vol
wassen personen afgegeven ad 6.00 voor vier
weken of korter.
Ieder lid neemt zijn eigen badcostuum en hand
doek mee.
Voor de leden is gereserveerd een mooi gedeelte
duinterrein bij de badkoetsen.
Hierop mogen de leden tenten of vierkante
doekomheiningen plaatsen, waarin zij zich kunnen
ontkleeden, om zich vandaar-uit in badmantel
langs de daarvoor bestemde trap naar het bad bij
de badkoetsen te begeven om aldaar in den tijd
dat het bad geopend is, onder toezicht te baden.
De badmantels, waarop het diploma zichtbaar
gedragen moet worden, worden aan den daarvoor
bestemden kapstok op het strand gehangen.
Het aan- en uitkleeden in een tent of in een ge
heel door doek afgesloten vierkant is verplichtend
gesteld.
Op het Zonnebadterrein mag men niet zonder
badcostuum vertoeven.
De leden mogen baden zoo dikwijls zij verkie
zen, zonder verdere betaling.
De tenten mogen blijven staan, echter geheel
voor risico van de eigenaars. De Maatschappij en
hare aangestelden kunnen zich niet daarmede be
moeien.
Indien gewenscht, wordt voor de damesleden
een afzonderlijk deel van het terrein afgezet.
De leden zijn gehouden de instructies van het
toezichthoudend personeel op te volgen en zich na
het baden direct naar het gereserveerde duinter
rein te begeven. Zij mogen in badcostuum niet op
het strand blijven vertoeven.
Gerekend wordt op de medewerking van de le
den ten aanzien van de naleving van dit reglement,
het gebruik van het terrein (b.v. niet op de helling
van den zeekant loopen) en hetgeen verder voor
den goeden gang van zaken noodig is.
De Vennootschap zal gerechtigd zijn het lid
maatschap vóór dezen bestemden tijd te doen
eindigen tegen eene evenredige restitutie van
betaalde contributie.
Buiten den door de Directie vastgestelden bad
tijd mag niemand op het terrein vertoeven, vooral
'niét des nachts.
Er zijn linnen strandtenten te huur a 3.50 en
4.00 per week.
DE BADDIRECTIE.
Door de totstandkoming van den afsluitdijk
WieringenZürich, zijn N.-Holland en Friesland
met elkander verbonden en is er een druk ver
keer tusschen de beide provincies ontstaan. De
bewoners van N.-Holland en Friesland, die vroe
ger vrijwel zonder contact naast elkander leefden,
leeren elkaar nu beter kennen en vooral de West-
Friezen en de Friezen kunnen het als loten van
één stam goed met elkander vinden.
Vóór het ontstaan van de Zuiderzee (deze zee
ontstond door geweldige stormen, waardoor groote
stukken land werden weggeslagen en het oude
meer Flevo met de Noordzee werd verbonden)
waren de Friezen en de West-Friezen vaak in
denzelfden strijd gewikkeld.
In ons vorig nummer wezen wij er in ons over
zicht over de Pinksterdrukte reeds op, dat zeer
veel Friezen onze badplaats bezochten.
Uit de Friesche bladen konden wij vernemen,
dat zij verrukt zijn over het natuurschoon in Ber
gen en het grootsche strand te Bergen aan Zee.
De toekomst van onze badplaats heeft dan ook
door het totstandkomen van den afsluitdijk meer
perspectief verkregen.
Vele Noord-Hollanders maken echter omge
keerd gebruik om Friesland te bezoeken en veilig
kan worden aangenomen, dat beide provincies
baat zullen vinden door hun nauwere verbinding.
In dit artikel willen wij dan ook onze gasten
tot gids zijn voor een tocht van Bergen naar
Leeuwarden. Vanuit Alkmaar kan men thans da
gelijks zeven maal met de autobus van de A. T. O.
naar Leeuwarden vertrekken en in omgekeerde
richting is dit eveneens een gelijk aantal malen
mogelijk. Reeds om 6.55 uur vertrekt des mor
gens vanaf het station Alkmaar een bus; aan
komst Leeuwarden 10.30 uur. Voor velen zal het
echter moeilijk zijn, om reeds zoo vroeg uit Alk
maar te vertrekken. Om 8.55 uur gaat er echter
weer een bus, die om 12.30 uur in Leeuwarden
arriveert. Wanneer men met deze bus reist, heeft
men nog behoorlijk tijd om in Leeuwarden de
lunch te gebruiken en een kijkje te nemen in deze
Friesche hoofdstad met zijn aardige grachten, zijn
mooi stadhuis, zijn fraai Friesch museum, waar
tal van kunstwerken uit vroeger eeuwen bijeen
gebracht zijn, zijn kanselarij, een fraai gebouw uit
vroeger tijd, waar meer dan 200 jaren aaneen het
gerechtshof was gezeteld, zijn museum voor Indo
nesische kunst, zijn belangrijke Pier Pander-tempel
met fraaie beelden van den bekenden Frieschen
beelhouwer, naar wien nog een straat in Bergen
aan Zee is vernoemd, en zijn oude Oldehove.
Om 14.55 uui kan men weer uit Leeuwarden
vertrekken. Men arriveert dan om 18.30 in Alk
maar en kan dan nog met een beetje goeden wil
van den hotel- en pensionhouder het diner in Ber
gen gebruiken.
Wij kunnen ons voorstellen, dat ieder Neder
lander in zich het verlangen gevoelt, om eens een
keer over den afsluitdijk naar onze Noordelijke
buren te reizen. Een dergelijke tocht spreekt tot
de menschelijke fantasie. Deze tocht schenkt de
gelegenheid de groote sluizen in den afsluitdijk te
kunnen aanschouwen, een indruk te krijgen van
dit groote vaderlandsche werk en een blik te
werpen op het in zee ontstane dorpje Kornwer-
derzand.
Wanneer men voor 6.50 een retour neemt van
Alkmaar naar Leeuwarden, dan is het ook geoor
loofd om van Leeuwarden den terugtocht per
trein tot Stavoren, per boot van Stavoren naar
Enkhuizen en verder per trein van Enkhuizen
naar Alkmaar te reizen. Uit een folkloristisch
oogpunt is deze reis interessanter dan dat men
den terugtocht weder per autobus maakt. Doet
men aldus, dan neme men den trein, die om 17.49
uur uit Leeuwarden vertrekt. De bootreis van
Stavoren naar Enkhuizen duurt ruim één uur en
tijdens dezen tocht kan men aan boord voor een
matigen prijs uitstekend dineeren. Men arriveert
dan om 20.47 uur in Alkmaar, vanwaar men om
20.58 uur naar Bergen en Bergen aan Zee kan
vertrekken.
Wie op werkdagen te Alkmaar de autobus van
8.55 uur wil halen, moet met de tram van 8.20 uit
Bergen vertrekken, doch kan ook om 8.30 de
autobus nemen. Zij, die dit te vroeg vinden, ne
men de A. T. O.-bus, die om 10.55 uit Alkmaar
vertrekt; aankomst Leeuwarden 14.30 uur. Ook
zij hebben dan nog allen tijd om met den trein
van 17.49 uit Leeuwarden te vertrekken en van
Stavoren naar Enkhuizen de bovengenoemde
bootreis te maken.
Het kan niet ontkend worden, dat de A. T. O.-
bus, die VA uur over het traject Alkmaar
Leeuwarden rijdt, er wel wat lang over doet. Men
gelieve hierbij echter te bedenken, dat 10 minu
ten aan De Breezand wordt gestopt om de passa
giers gelegenheid te geven, zich aldaar te verfris-
schen. Zij vinden daartoe gelegenheid in een
restaurant, dat de bekende ondernemer van het
Hotel-Spaander te Volendam in een voormalig
houten gebouw van de Directie der Zuiderzee
werken stichtt. Deze ondernemer durfde het aan,
op deze plek midden in den afsluitdijk een restau
rant in exploitatie te nemen, omdat hij overtuigd
is, dat de daar aanwezige werkhaven als jachtha
ven door de beoefenaars van de watersport op
het IJselmeer benut zal worden en omdat hij
tevens overtuigd is, dat de vele buitenlanders die
Volendam bezoeken, nu zij daar door de electri-
sche tram vanuit Amsterdam in korten tijd kun
nen zijn, den overtolligen tijd zullen benutten om
vanuit Volendam met motorbooten naar De Bree
zand te varen, om op deze wijze kennis te maken
met het grootsche werk, dat de laatste jaren in
de wereldbelangstelling heeft gestaan. Hij heeft
het dan ook aangedurfd om zelfs een gedeelte van
het gebouw als hotel in te richten.
Aan de gelegenheid om aan De Breezand te ba
den, te zwemmen en te visschen, ontbreekt het
niet. Zij, die dus eens een paar dagen op een
eenzaam plekje willen vertoeven, kunnen in dit
hotelletje verblijf bekomen en doen verstandig
om vanuit Alkmaar met de A. T. O.-bus een re
tour naar de Breezand te nemen, die 4,15 kost.
Bij de beoordeeling over den tijdsduur van den
rit mag bovendien niet uit het oog worden verlo
ren, dat de veiligheid vóór alles gaat en dat de
toegangswegen naar den weg over den afsluitdijk
vooral van Zurich naar Harlingen nog niet aan de
eischen van het snelverkeer beantwoorden. De
weg over den afsluitdijk bestaat voor het over-
grootste gedeelte uit een betondek. Enkele ge
deelten zijn nog met klinkers behard. Dit zijn de
stukken, die het laatst gedicht zijn, zoodat de
grond daar nog moet inklinken, alvorens de weg
van een betondek kan worden voorzien^
Van Alkmaar tot het vliegveld De" Kooy bij
Den Helder rijdt men langs den voor het auto
verkeer uitstekenden asfaltweg langs het N.-Hol-
landsch Kanaal om bij De Kooy de door de ge
meente Helder over het Kanaal gelegde tolbrug te
passeeren. Deze brug is zeker nog niet berekend
voor het snelverkeer en zal in de toekomst ver
vangen worden door een grootere, die daar door
het Rijk zal worden gemaakt.
Van De Kooy rijdt men door den Anna-Paulow-
napolder naar Van Ewijcksluis en vandaar naar
Wieringen. Langs het Balgzandkanaal is men
druk bezig met het maken van een betonweg, die
doorloopt naar Den Oever en wélke weg, naar
verluidt, in Juli voor het verkeer in gebruik kan
worden genomen. Wanneer dit het geval is, be
schikt men vanaf Alkmaar tot Zurich over een
eerste klas weg voor het auto-toerisme. Tot zoo
lang zal men echter door het 15 K.M. lange Wie
ringen nog den ouden weg, die vrij goed is, moe
ten gebruiken.
Door Hypolitushoef en Den Oever gaat deze
weg nog door nauwe straatjes en daarvoor is tijd
noodig. Een voordeel van dezen weg is, dat
men langs dien weg dit oude eiland wat nader
kan beschouwen.
De afstand van het station Alkmaar tot het sta
tion Leeuwarden bedraagt, nauwkeurig gemeten,
130 K.M.; ook al geven de borden van den A. N.
W. B. 119 K.M. aan.
Automobilisten, die per eigen gelegenheid van
uit Bergen den tocht naar Leeuwarden willen ma
ken, doen verstandig, over Schoorl naar Schoorl-
dam te rijden en vandaar den weg langs het N.-
Hollandsch kanaal, als boven omschreven, te vol-
gen.
De weg van Zurich naar Harlingen, onder aan
een dijk gelegen, is slechts over een breedte van
3 M. behard met hier en daar verbreede insprin
gingen om het passeeren te vergemakkelijken. Ook
dit geeft echter oponthoud en men late zich dus
niet verleiden, door beweringen van hen, die
zeggen, dat de afstand BergenLeeuwarden in
2 uur kan worden afgelegd. Zelfs hij, die snel
rijdt, moet daarvoor 2}4 uur rekenen. Wie als
toerist rijdt, doet echter verstandig in Harlingen
te stoppen en een kijkje te nemen in deze oude,
voornaamste Friesche havenplaats, die in „De
steenen man" een herinnering aan den Spaan-
schen landvoogd Caspar de Robles een monument
bezit, dat meer door historische dan door aesthe-
tische waarde uitmunt. Op zichzelf is Harlingen,
dat ook thans nog, evenals vóór 200 jaar, een
10.000 zielen telt, zeker een kijkje waard.
De oude academie-stad Franeker, die men
eveneens passeert (van Harlingen naar Leeuwar
den gaat de rijksweg langs een in 1838 aangeleg-
den weg, die in 1927 werd verbreed en geasfal
teerd) mag men, wanneer men per eigen gelegen
heid reist, zeker niet zonder te stoppen, voorbij
gaan. Dit 8000 zielen tellende Friesche stadje
met z'n wondermooi stadhuis, bezat van 1585 tot
1811 een hoogeschool en heette toen het Oog van
Friesland. In de 13de eeuw, tijdens den strijd
tusschen de Schieringers en Vetkoopers, vestigden
zich daar vele edellieden, behoorende tot de partij
van de Vetkoopers. Reeds in 1192 werd Frane
ker een stad. Men vindt er mooie karakteristieke
gebouwtjes, benevens het Planetarium van Eise
Eisinga en een merkwaardig stedelijk museum.
Zoo'n stadje is bij uitstek geschikt om te droomen
van het grootsche Friesche verleden. De kaats-
sport, het edele balspel, dat in de Middeleeuwen
reeds door den adel werd beoefend, wordt er nog
in eere gehouden en de jaarlijksche bondswedstrijd
van den Nederlandschen Kaatsbond vindt in
Franeker plaats, terwijl in de eerste dagen van
Augustus in Franeker de groote kaatspartij ge
speeld wordt, uitgeschreven door de permanente
commissie.
Het fraaie stadhuis dateert uit de 16e eeuw, is
in Renaissance-stijl gebouwd en voorzien van een
uit het hooge leien dak opgaande koepeltoren
met stedeklok. Verschillende wapens versieren
den gevel en in den cordonband onder de ramen
der eerste verdieping ziet men 27 wapenschilden;
de ruimten daartusschen zijn aangevuld met figu
ren van edellieden in de kleeding der 16de eeuw,
voorzien van hellebaarden en schilden. In de jaren
1887 tot 1890 werd het voorste gedeelte van dit
stadhuis met rijkssubsidie, onder leiding van den
bouwmeester Dr. P. J. H. Cuypers, in zijn oor-
spronkelijken stijl gerestaureerd. De Raadszaal is
met goudleer bekleed en aan de wanden hangen
de olieverfportretten van de prinsen Hendrik Ca-
simir II, Jan Willem Friso en Willem Karei Hen
drik Friso, die in de jaren 1671, 1700 en 1726 als
studenten aan de Franeker academie waren inge
schreven. Als schoorsteenstuk bevindt zich daar
een fraai portret van Eise Eisinga, (de vervaardi
ger van het Planetarium) die op 86-jarigen leeftijd
te Franeker overleed. Verschillende kunstverza
melingen zijn in dit stadhuis ondergebracht.
Men verzuime dus niet, dit stadhuis, dat, even
als het Planetarium vreemdelingen uit alle deelen
der wereld trekt, te gaan bezichtigen.
Door de toestandkoming van den afsluitdijk is
het voor Holland ongetwijfeld mogelijk geworden,
Friesland nader te leeren kennen.
