BERGEN AAN ZEE.
Zes-en-twintigste jaargang. No. 9. Zaterdag 27 Juli 1935.
REDACTEUR: D A. KLOMP, NESD1JK 7, TELEFOON 21, - BERGEN (N.-H.)
EERSTE BLAD.
if*, «it#.
Uitgave van de N.V. Boek- eri Handelsdrukkerij v h. Herms Coster Zn., Voordam 9, Alkmaar.
Voorname, rustige Badplaats
met breed, helder wit strand.
Geen stof Geen grondvervuiling.
Verrassende resultaten, vooral bij kinderen.
Uitstekende Tennisbanen. (Gravel, rood).
Schitterende wandeling in c.a. 1500 H.A, der
prachtige duinen en duinbosschen voor badgasten,
op kaarten die tegen betaling van 25 cent worden
verstrekt.
Duinwaterleiding en electrisch licht.
Post- en Telegraafkantoor.
Het bebouwingsplan en de gansche opzet der
badplaats maken haar tot een der lieflijkste plaat
sen om een buitenverblijf te stichten.
Voor bouwgronden en andere inlichtingen wende
men zich tot de
N.V. BOUW-EXPLOITATIE-MAATSCHAPPIJ
BERGEN AAN ZEE.
Huize „Kranenburgh", Bergen (N.H.) of bij den
Heer D. HAASBROEK te Bergen aan Zee.
de productie door gebruikmaking van deze kracht,
wel het meest mogelijk is, niet verwaarloosd mag
worden.
In Duitschland en Rusland overweegt men reeds
om 300 M. hooge molens te bouwen en bestudeert
men de mogelijkheid om de met behulp van die
molens te verkrijgen kracht, te bewaren en te
distribueeren. Wij zijn overtuigd, dat men daar op
den verkeerden weg is en dat het in ons land voor
gestane streven om de bestaande molens te perfec-
tionneeren, de voorkeur verdient. De Hollandsche
molens toch vormen een sieraad in het Holland
sche landschap. Ieder toerist, die oog heeft voor
het landschapsschoon, zal dit met ons beamen.
Het te Schoorl genomen initiatief voor het be
houd van de in 1772 gestichte steenen korenmolen
verdient dan ook de volle belangstelling. Deze
molen toch, staande in de bekende Nollen en
grenzende aan de Dames Jelgersmavan der
Hoop-Stichting (een landschap, dat ten eeuwigen
dage als natuurreservaat behouden zal blijven) is
in dit landschap van een imponeerende schoonheid.
De molen is nog hecht en sterk en zal zeker nog
een paar eeuwen mee kunnen. Slechts het gaande
werk behoeft herstelling.
Den 80-jarigen molenaar ontbreekt hiervoor het
geld, waarom ook deze molen buiten gebruik is
gesteld.
De Schoorische korenmolen.
In het nabije Schoorl heeft zich een Comité ge
vormd, dat zich ten doel stelt, gelden in te zame
len voor het behoud van de Schoorische koren
molen.
Wij achten dit niet alleen een Schoorlsch, doch
ook een streekbelang. De molens, die een sieraad
vormen van ons Hollandsch landschap, verdwijnen
angstwekkend snel. Het langst hebben stand ge
houden de watermolens, omdat de vermechanisee-
ring van den landbouw niet zoo snel is gegaan als
bij de industrie, doch ook de watermolens moeten
het thans ontgelden.
Vrienden van de Hollandsche molen hebben zich
het lot van de molens aangetrokken en in 1923 de
vereeniging „De Hollandsche Molen" opgericht.
Deze vereeniging heeft buitengewoon goed werk
verricht en begrepen, dat de molen alleen dan be
houden kon blijven, wanneer men er in slaagde,
het nuttig effect van den molen te verhoogen. Om
daartoe te geraken, werd een prijsvraag uitge
schreven en in deze prijsvraag werd een ontwerp
van het Ingenieurs-bureau Erikson bekroond. Door
dit ontwerp, dat thans in verschillende molens is
aangebracht, werd een dubbele bemaling mogelijk
gemaakt, waardoor ook bij windstilte met behulp
van een hulpmotor kon worden gemalen.
Sindsdien heeft men niet stilgezeten en door een
uitvinding van stroomlijnwieken bereikt, dat men
ook bij een windsterkte, die anders geen bemaling
toeliet, nog een nuttig effect kon bereiken. Dit
heeft tengevolge gehad, dat reeds uitgeschakelde
molens weer in gebruik zijn gesteld.
De molen is door de kruisvaarders uit Ooster-
sche landen naar ons vaderland gebracht. Een
handvest van Graaf Willem III van 1326 maakt
reeds gewag van een bij het dorpje Oterleek, ten
Zuiden van Alkmaar, gelegen molen. Oorspronke
lijk konden deze molens slechts met één wind
streek werken. De draaibare molenkap, waarvan
thans onze molens zijn voorzien, werd in 1573 uit
gevonden door den Vlaming Lief Andriesz. Men
noemt deze molens bovenkruiers. Zooals gezegd
waren door de uitvinding van de electriciteit, ook
deze molens tert doode gedoemd. Door de stoom
verdwenen de molens reeds, die voor industrieele
doeleinden werden gebruikt.
In tal van landen is men evenwel tot de conclu
sie gekomen, dat de windkracht, die men overal
gedistribueerd vindt, waardoor decentralisatie van
Het Comité, waarvan Mr. P. G. van Tienhoven,
de voorzitter van „De Hollandsche Molen", het
eere-voorzitterschap heeft aanvaard, hoopt nu
door vrijwillige bijdragen de gelden bijeen te bren
gen om den molen tot gemeenschapsbezit te ma
ken en als korenmolen weer in gebruik te stellen.
Ondanks de minder gunstige tijdsomstandighe
den, mocht het Comité ervaren, dat er daadwerke
lijke sympathie voor dit schoone doel bestaat.
Vóór October 1935 moeten de gelden er echter
zijn. Men is reeds over de helft, maar een kleine
10C0 moet nog bijeen worden gebracht.
Aangezien het hier een streekbelang geldt, doen
wij met nadruk een beroep op de lezers, hiervoor
ook hun offertje te brengen door een storting op
het gironummer 212166 van den secretaris-pen
ningmeester van het Comité, den heer Fl. Scher
mer te Schoorl, onder het motto: „Voor den ouden
molen".
Ook kleine bedragen zijn welkom. Aan hen, die
een kwartje of meer willen offeren en het verzen
den van een girobiljetje te lastig vinden, wordt ge
legenheid gegeven hun bijdrage te storten in een
bus, die voor dit doel op het Bureau van de V. V.
V. te Bergen is geplaatst.
Men kan zijn steun ook verleenen, door voor
10 cent prentbriefkaarten te koopen naar ontwer
pen van den kunstschilder P. Wiegman en den
heer Selhorst. Deze kaarten zijn te Bergen ver
krijgbaar bij de boekhandelaren en het bureau
van de V. V. V. Zij worden belangeloos verkocht
en de totale opbrengst komt geheel aan het mooie
doel ten goede.
Bergenaren en zomergasten, geef gehoor aan on
zen oproep en draagt uw steentje bij voor het be
houd van de schoonheid van het landschap in onze
streek!
Nieuwsberichten.
HET SCHILDERMEDIUM.
De advertentie in de Badbode, waarin de heer
J. Baaieman aankondigt, dat hij ook in Bergen als
magnetiseur, schildermedium en psychometrist zit
ting houdt, had onze belangstelling gewekt en dit
te meer, toen wij geluisterd hadden naar de verha
len van den enthousiasten Bergenaar ten wiens
huize Dinsdag en Donderdag zitting wordt gehou
den.
Wij haddenj in den loop der jaren reeds vele
schilders zien werken en wilden wel eens zien,
wat een niet-schilder, wiens astral lichaam tijdelijk
was uitgetreden, om plaats te maken voor dat van
een overgegane intelligentie, in trance tot stand
bracht.
Op den vastgestelden avond maakten wij kennis
met het medium, een ex-electricien van ongeveer
35-jarigen leeftijd, die ons op eenvoudige wijze
eenige mededeelingen deed over de door hem be
reikte resultaten, ook als schrijvend medium. Het
stond ons aan, dat alles in het volle licht gebeurde
en van den voorzitter van het kleine clubje ver
namen wij, dat zij het geluk hadden, dat zich uit
sluitend hoogstaande intelligenties manifesteerden.
Het medium was er zoo op ingesteld, dat laag
staande intelligenties niet konden doordringen.
Slechts in spiritistische kringen, waar geen medium
een behoorlijke controle uitoefende, konden zich
lagere intelligenties manifesteeren.
Wij doen niet aan tafeldans, op onze séances
