Acht-en-twintigste jaargang. No. 5.
Zaterdag 3 Juli 1937.
REDACTEUR: D. A. KLOMP, NESDIJK 7, TELEFOON 21, BERGEN (N.-H.)
HET KASTEEL TE EGMOND AAN DEN HOEF.
Uitgave van de N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. Herms. Coster Zn., Voordam 9, Alkmaar.
Een mooi stuk cultuurwerk gereed
gekomen.
Voor de zomergasten, maar ook voor de inwo
ners van Bergen, kunnen wij een tocht langs den
thans gereed gekomen Heerenweg naar Egmond
aan den Hoef ten zeerste aanbevelen. De rijweg
heeft een vijf meter breed wegdek gekregen, ter
wijl op eenigen afstand voor mooi natuurgebied
een twee meter breed rijwielpad is aangelegd,
waardoor het mogelijk is geworden, dat verschil
lende weggebruikers thans van dezen zeer mooien
weg (één der fraaiste in Kennemerland) ten volle
kunnen genieten.
Nu deze weg tot stand is gekomen, zal zelfs de
grootste conservatief, die het werken aan dezen
weg natuurschending heeft genoemd, moeten er
kennen, dat door de zorgvolle wijze, waarop dit
werk is uitgevoerd, natuurschoon is ontsloten en
de veiligheid is bevorderd.
Deze weg nu voert U per rijwiel in een half
uurtje naar Egmond aan den Hoef. Dit aardige
dorp in Kennemerland behoort wel tot de oudste
in ons land. Men vindt er nog achterweggetjes, die
den kunstenaar in verrukking brengen en vóór een
30-tal jaren was het een geliefd oord voor vele
Engelsche schilders.
Egmond speelt een belangrijke rol in de ge
schiedenis van ons vaderland. Daar toch stond hei
kasteel van de graven van Egmond en daar bevonö
zich ook de beroemde Benedictijner abdij, die ir
1573 werd verwoest, maar met welker herbouw
men thans wederom een aanvang heeft gemaakt.
Het kasteel van de graven van Egmond, dat vele
eeuwen Kennemerland beheerschte, geraakte der
mate in verval, dat er in het einde van de vorige
eeuw niets meer dan een brokje muur overbleef
als stille getuige van een vergane glorie.
In het Museum te Alkmaar is nog een platte
grond van het kasteel aanwezig van Jan Dirkz.
Zoutman uit het jaar 1675. Daaruit blijkt, dat het
kasteel een waterslot is geweest, dat hoog oprees
met zijn ronde hoek- en poorttorens en zijn vier
kanten, metersdikken hoogen burcht- of slottoren.
Het kasteel bevond zich op een eiland, waarop
ook de woningen der bedienden, de paarden- en
koestallen, hooi- en zaadzolders en de smidswerk-
plaatsen zich bevonden. Afgesloten door een
gracht met ophaalbruggen, was het een machtig
bouwwerk.
De geschiedenis verhaalt, dat het in het jaar
1307 door Arnout van Egmond en IJsselstein ge
bouwd werd op de grondvesten van een kasteel
uit de 12de eeuw, dat in 1200 werd verwoest.
Jan van Egmond liet als eerste graaf het kasteel
vergrooten en vernieuwen en wel zóó, dat het als
het fraaiste slot in Kennemerland gold. Als raads
heer van Maria van Bourgondië ontving Jan van
Egmond op het kasteel de afgevaardigden der
Hollandsche steden en den adel.
In den vrijheidsstrijd tegen Filips II speelden de
graven van Egmond een belangrijke rol. Bekend is,
dat in 1563 de graaf van Egmond met den Prins
van Oranje en de graaf van Hoorne reeds in hun
schrijven aan den wettigen koning der Nederlan
den, Filips II, hun beklag deden over kardinaal
de blijven en steeds hoopte, van hem voor de
Nederlanden godsdienstvrijheid te verkrijgen, zag
zich echter in 1567 schandelijk bedrogen, toen hij
in Brussel gevangen werd gezet en 5 Juni 1568
met den graaf van Hoorne op de markt te Brussel
werd onthoofd.
Telkenmale, wanneer wij het marktplein in
Brussel betreden, denken wij aan deze zwarte
bladzijde uit onze geschiedenis en denken wij te
vens aan het kasteel van Egmond, dat in 1574
door brand werd verwoest en waarvan de over
blijfselen vóór ruim 100 jaar voor den sloop wer
den verkocht. De fundamenten werden met aarde
bedekt en de slotgracht groeide steeds dichter.
De opgraving van de fundamenten, die thans zijn opgetrokken.
De Granvelle, die om zijn slecht beheer, groote
ontstemming had gewekt. De graaf van Egmond
was het ook, die in 1565 naar Spanje werd gezon
den om als verdraagzaam Katholiek, den koning te
bewegen tot het intrekken der plakkaten. De
graaf van Egmond, die zijn wettig heer trouw wil-
Het voormalig Kasteel te Egmond aan den Hoef.
Ook het kerkje nabij de ruïne, eens de slotkapel,
geraakte in verval en het is de verdienste van de
familie Van Vliet, dat ze de restauratie van dit
kerkje vóór een tiental jaren, onder architectuur
van den heer Leguit, verzorgde.
De Provincie wordt eigenaar.
Door aankoop van het duingebied onder Egmond
van de familie Van Vliet, ten behoeve van het
Provinciaal Waterleidingbedrijf, door de Provincie
in 1933, werd deze ook eigenaar van het weiland,
waarop eens het machtige kasteel stond.
Het kan zeker een cultureele daad van den
Directeur van het Provinciaal Waterleiding Bedrijf,
den heer J. van Oldenborgh, genoemd worden, dat
hij de Staten wist te bewegen om het historische
terrein in werkverschaffing te laten opknappen.
De grachten werden uitgepompt en allerlei voor
werpen werden gevonden, waarvan de meeste vol
gens Dr. J. H. Holwerda, afkomstig waren uit de
veertiende-vijftiende eeuw.
De steenen fundeeringen kwamen zichtbaar en
onder den bezielenden drang van den heer Van
Oldenborgh en den houtvester, den heer Vogelen
zang, stelden de Staten de gelden beschik
baar om die fundamenten boven de waterlijn op
te metselen.
De gevonden voorwerpen, waaronder gave
