Drogisterij Fa. FRANS POSTHUMA
ROOS
HEE-TAX
De Ruïne,
PESIE'S NATUURBAD
I
J. H. ROGGEVEEN:
Wij leveren diverse soorten
KLOKKEN uit voorraad.
ïiuyieA
IJSSALON
.Duinvermaak"
Grote
HERENKLEDING EENTONIG?
£),e Tlee Yluïnelaari 7 ReAqen
VTD
A.B.C.-schotel
V&D
gezien door schildersogen
Als wij het woord „Ruïne" horen
uitspreken, dan weten wij Bergena-
ren, dat daarmede iets anders dan 'n
aanduiding van plaats bedoeld is. Wij
weten, dat er een kerkruïne is, de
resten van een eertijds groots kerk
gebouw en een gebouw vroeger die
nende tot koor bij deze kerk, welke
thans „koorkerk" genoemd, gelukkig
nog in vrij goed bruikbare staat als
kerkgebouw in stand is gebleven.
Wel behoeft dit laatste .de nodige
voorzieningen ter beteugeling van
verder verval, doch de plannen daar
toe zijn reeds in een vergevorderd
stadium, waarbij het zeker is, dat de
„Ruïnekerk" zal blijven wat het is:
het' aantrekkelijke, mooie „dorps
centrum".
Dit dorpscentrum omvat niet alleen
de prachtige brokken architectuur,
oudtijds in gloedrijke materialen uit
gevoerd. Neen, daarbij behoren ook
de eeuwenoude bomen op kerkplateau
en wegkruisingen daaromheen. En
niet te vergeten „het oude muurtje"
met zijn ezelrugafdekking en eenvou
dige ingangspoorten. Maar daarbij be
horen óók de huisjes die daaromheen
staan gereid, in allerlei vormen en
kleuren.
Als wij het dorp naderen, van wel
ke kant ook, zien we het schilder
achtige torentje reeds aan de gren
zen van ,het dorp boven de huizen
daken en het geboomte te voorschijn
komen.
En bij het binnenkomen twijfelt
niemand meer: „dit is het dorpscen
trum"! Wat een sfeer! Zie, hoe de
schaarse zonnestralen, die door het
groene loverdak breken, een zeld
zaam kleurenspel spelen op de oude
kerkmuren, en deze in rood en
oranje doen ontbranden. Hoe fijn
worden de contouren van de hoge
boogramen en de doorgangen der
muren met prachtig verweerde stuk
ken natuurschoon geaccentueerd. En
elk uur van de dag is door de zonne
stand het effect weer anders.
Hoort! De gierzwaluwen, rondom
het speelse torentje dat zich zo fijn
tegen de hemel aftekent, In hun stoei
ende vlucht maken zij dat eigenaar
dige, gierende geluid, dat mij aan
schoolspelen herinnert: „buut, buut".
Wanneer de herfst de bladeren der
linden en kastanjes gaat kleuren is
het op de kerkbrink een orgie van
kleuren.
Dan wordt bij al dat rood tot oran
je, het groen en fijn grijs, nog wat
goud getoetst. En achter dit alles de
donkere vlakken der onder de boom
kronen verscholen huisjes met de
melkblauw gewitte muurtjes.
Zo is het bij zomer en mooi herfst
weer. Maar ook in andere jaargetij
den is de Ruïnekerk een wonder. Als
de bladloze boomkruinen zich achter
het silhouet van de kerkruïne afteke
nen, de kraaien om de torengaten
wieken, dan is het dorp in rust. Dan
woidt het beeld niet gestoord door
zoveel vreemdelingen-geluiden. Dan
is het dorp weer „van ons".
Hoe indrukwekkend kan dan soms
de sfeer zijn bij het vallen van de
avond, wanneer melancholieke tinten
in paars en omber tegen donkere
achtergronden zich op de Ruïnebrink
gaan mengen. De donkere oude
boomstammen met lange takken, die
heel de zomer de zware blarenpracht
moesten torsen, hangen laag neer.
De oude huisjes zijn in een duister
grijs gehuld, en geven hier en daar
een verstrooid accent van een veeg
„blauwgroen" der zonneblinden.
Onze Ruïnekerk geeft wèl een
wisselend beeld. Want mooi is deze
ook in de winter, vooral bij sneeuw.
Dan worden de muurbrokken, de open
open raambogen, plinten, kraagste
nen en afdekking nog meer geaccen
tueerd.
En ook het muurtje met zijn rug,
die hier en daar door ouderdom ge
bogen is, krijgt dan zijn witte vacht.
Het kerkplateau, dat uit de aard der
zaak niet anders wordt betreden dan
door het gebaande weggetje naar de
kerkingang, ligt als een smetteloze
deken op het eerbiedwaardig erf ge
spreid. Als dan de avond dit alles te
gen een donker purperen hemel af
tekent, is er een ongekend feëriek
stemmingsbeeld geschapen. Is het no
dig te zeggen, wat er uit kan gaan
van de stemming, wanneer tijdens de
avonddienst de hoge boogramen in
de koorkerk een warm licht uitstra
len? Zo kan, wanneer de gedragen
orgeltonen zacht over U uitgolven,
ook buiten de kerk een hoge, verhe
ven stemming 't mensenhart binnen
sluipen.
Deze en vele andere stemmingen
kunnen ontstaan in en om de Ruïne
kerk.
Is het wonder, dat de Ruïnekerk
en zijn omgeving hun stempel druk
ken op heel het dorpsleven? Aan de
Ruïnebrink zijn de dorpsvergaderin
gen en bijeenkomsten in Raadhuis,
Dorpshuis, in herberg en verenigings
gebouwen. Ook buiten, tegen het
muurtje, wprden het nieuws van de
dag beschouwd en plannen overwo
gen.
Onder zoveel aspecten is er tel
kens weer ander belang en nieuwe
aspecten.
Toen hier in 1910 en de jaren daar
na de jonge schilders hun intrek na
men, zullen ook zij, meer bewust dan
anderen door de bijzondere schoon
heid van het dorp, dat zo sterk be
ïnvloed wordt door de sfeer van de
kerkbrink, aangetrokken zijn gewor
den.
Wel hebben in de loop der jaren
vele schendingen aan de Ruïnekerk
plaats gevonden, zowel door veran
deringen en wegbreken van karakte
ristieke gebouwen als door vermin
ken van boomgewas. Evenwel, met
een oordeelkundige kijk kan in de toe
komst veel vermeden en verbeterd
worden. Dat lijkt mij een plicht te
genover de schone resten van het
kerkgebouw, maar het is zeker nood
zaak ten aanzien van het vreemde
lingenverkeer. De vreemdeling, die
hier zo graag komt, zullen wij daarin
niet mogen teleurstellen. Zo gezien
is het dus niet alleen een ideëel be
lang, maar is ook de commerciële
kant er mee gemoeid, dat ons dorp en
vooral de kerkbrink met de Ruïne
zijn eigen karakter zal behouden.
DE „VLIEQENDE" TOL.
„Nee, jongens", sprak constabel
Meslier, die belast was met het toe
zicht in de verblijven der Javanen
van de Stoomvaart Maatschappij „Ne-
deiland", tot een deputatie Javaanse
bedienden, „jullie weten heel goed,
dat de Directie verboden heeft te
tollen. Dus daar zullen jullie je bij
moeten neerleggen, hoor! Daar is
verder niets aan te doen."
,,'t Spijt me wel voor de jongens",
mompelde Meslier enige ogenblikken
later, toen hij vanuit zijn kantoortje,
waar hij een overzicht had op de gro
te slaap- en ontspanningszaal der Ja
vanen deze landerig op en tegen hun
ledikanten zag hangen, terwijl weer
anderen in een kring bij elkaar ge
hurkt stil voor zich uit staarden,
maar dat is zeker", vervolgde hij, die
eeuwige vechtpartijen zijn nu eens
eindelijk uit. Ik had waarachtig werk,
dat ik die knapen een verband om
legde. Dan was het een krissteek,
dan een blauw oog, dan
„Hé, wat is dat
„Saleh", schreeuwde hij tot een
kleinen Javaan, die voorbij zijn kan
toortje liep met een paarsgekleurd
en sterk opgezwollen rechteroog,
„kom eens hier, mannetje? Hoe kom
je aan zo'n oog, hè?"
„Gestoten, toewan", grijnsde de
Javaan.
„Waar gestoten", vroeg wantrou
wend de constabel.
„Deur toewan", antwoordde Saleh
laconiek.
„Ja, ja, dat kennen we! Zeker on
der het tollen tegen een vuist opge
lopen, hè? Pas maar op, dat ik jullie
niet snap bij dat verdraaide dobbel
spel! Dan zwaait er wat!"
Als enig antwoord liet Saleh het
parel-blank van zijn tanden zien.
„Kom hier", sprak de constabel
vaderlijk, „ik zal er een klein water
verbandje omleggen". En de daad bij
het woord voegende waste Meslier
het oog van Saleh uit en verbond het.
Geen tien minuten, nadat Saleh
met een verband om zijn hoofd uit
het kantoortje van den constabel
verdwenen was en deze kalm zijn
pijpje zat te roken, zag hij vanuit het
troepje Javanen, dat in een kring ge
hurkt bij elkaar zat, plotseling twee
jongens snel oprijzen en elkaar woe
dend te lijf gaan.
Snel rende hij uit zijn kantoor op
de vechtenden toe.
„Wat is hier te doen", brulde Mes
lier, terwijl hij met fikse klappen de
vechtende Javanen uit elkaar joeg.
„Aaah, er wordt hier gedobbeld, hè?
Hier die tol", commandeerde hij, en
vlug een beetje!"
„Ik zeg je, geef hiér die tol",
schreeuwde de constabel buiten zich
zelf van drift. „Bliksemse jongens,
heb ik jullie daar altijd zo goed voor
behandeld?"
Nog steeds kwam geen antwoord
uit het troepje Javanen, die met
Oosterse onverschilligheid naar do
woedende constabel keken.
„Goed", sprak Meslier, nu enigs
zins kalmer, „wanneer binnen tien
minuten zich niemand met het tol
letje heeft aangemeld, maak ik van
jullie allemaal rapport! En dan is het
uit met het goede leventje, begre
pen?" En bij deze woorden keerde
de constabel zich om en verdween
met nijdige passen in zijn kantoortje.
Vijf minuten later vond constabel
Meslier onder zijn deur een klein on
ooglijk stukje papier, waar in gebro
ken Hollands het volgende op ge
schreven stond:
Wij niet gokke met tol. Wij inzette
een dubbeltje. Wij allemaal hoopje
suiker voor ons. Op het hoopje suiker
waar lalar (vlieg) het eerst op kom,
die gewönne heef.
P. Hofman.
Het mooiste en meest hygiënische Bad van Nederland
UITSLUITEND BRONWATER (100.000 L. per uur)
RATVRIJ
Zonnebad - Sportterrein - Turntoestellen
Aan de Hoofdweg Bergen-Alkmaar
Telefoon K 2200-2890 Alkmaar
PROSPECTI OP AANVRAAG EN BIJ DE V.V.V. TE BERGEN
GEDIPLOMEERD DROGIST
VOORKOMEN is beter dan genezen, een mooi bruin gezonde teint en toch
niet verbrand! dank zij het gebruik van de door ons aan U
geleverde antizonnebrand, oliën, crèmes en zalven.
Verder leverbaar en voorradig, binnen en buitenlandse Specialité's,
Drogerijen, Verbandstoffen, Chemicaliën, Toiletartikelen.
GEBRUIKT bij warm weer de door ons gevoerde Eau de Cologne SUPRA
Oldenburglaan 15 Telefoon 2716
vragen
Uw reis zal slagen
Tel. 2429
JAAP VOLKERS
Guurtjeslaan 3, Bergen
IK. M. GERRITSEN
Kerkstraat 6 BERGEN N.H.
TEL. 2465
KOKKES
Het oudste adres voor Uw aard., groenten en fruit
Dagelijks verse aanvoer. Alles wordt bezorgd
Onze zaak is aan de Noordkant, dus geen zon
Geen oude groenten en fruit. Tel. 2326
Steeds tot Uw dienst. J. KOKKES
Onze Kunsthandel annex Pottenbakkerij
is HET ADRES voor smaakvolle
BIJOUTERIE en SOUVENIR-ARTIKELEN
Wij brengen een keurige collectie
BLAUW AARDEWERK
Aanbevelend,
Hoek Hoflaan
BANKETBAKKERIJ
DORPSSTRAAT 1, BERGEN N.H.
TEL. 2473
Café-Restaurant
Kinderspeeltuin
Onze speciale dassen-etalages bewijzen U het tegendeel
Alle dassen verkrijgbaar in speciale geschenk-verpakking
Het ALKMAAR-BER6EN-C0MF0RT
is in de eerste plaats onze zo
zeer geroemde
Wanneer U naar Alkmaar komt, mag U
beslist niet vergeten bij ons zo'n schotel te
bestellen.
Het is dan ook iets speciaals
Onze lunchroom, die de geheje dag
geopend is, heeft aan de Laat-zijde een
aparte opgang.
In de tweede plaats heeft U via onze
lunchroom één directe verbinding met de
winkel.
U zult versteld staan wat er ondanks alle
schaarste aan goederen nog geboden wordt.
Wij zijn gereed om U te ontvangen.
s ALKMAAR