Bergensche
Bad-, Duin- en Boschbode
Het Russisch Monument
r
Twee-en-dertigste jaargang No. 8
Zaterdag 31 Juli 1948
PRIKKELDRAAD
DE U/ANDELAAR
U/at Bergen betekent.
f 3.25 per seizoen
Abonnementsprijs 2 yoor |eden der y v v
Losse nummers 25 cent
WEEKBLAD
Redacteur: R. J. VALKHOFF,
van der Meystraat14, Alkmaar
UitgaveN.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h Herms. Coster Zn.
Voordam 9, Alkmaar Tel. 3320 Postgiro 37060
Voor advertenties: N. SLUYTER,
Dorpsstraat 23, Bergen, Tel. 2447
LICHTBOEI (8): „Nooit drie aan drie op 't fietspad rijden betekent botsingen vermijden"
(tekening J. C. Veldheer)
Wie het aardige „Sterkenhuis"
(meer bekend als het museum) bin
nentreedt, wordt aanstonds getroffen
door de interessante gravures van
een landing op de Noordhollandse
kust in de Franse tijd en daaruit
voortvloeiende veldslagen in de om
geving van Bergen.
Het betreft hier de landing van
Engelsen en Russen tussen Petten en
Callantsoog op de 27ste Augustus
1799 en de slagen bij Bergen op 19
September en 2 October van dat jaar.
In deze slagen kwam het Engels-
Russische invasieleger te staan tegen
over Franse en „Bataafse" troepen
(ons land heette in die tijd de Ba
taafse Republiek). Vooral de Russen
leden zware verliezen. In de omtrek
van het Russisch Monument zijn er
volgens overlevering meer dan 500
begraven.
Het gedenkteken, bestaande uit
een voetstuk van ruwe granietblok-
ken en een hoog wit marmeren
Grieks kruis, werd in September 1901
onthuld, o. m. in aanwezigheid van
het Russische gezantschap, militaire
attaché's van Frankrijk en Engeland
en anderen. Een aartspriester uit
Parijs verrichtte de wijding.
Tot aan 1914 werd elk jaar op
de gedenkdag van de eerste slag
(19 September) bij het monument een
plechtige lijkdienst gehouden. Het
stukje grond moet nog eigendom zijn
van de Russische regering. Wie
schrijft eens een brief (in 't Russisch
natuurlijk) aan Stalin om inlichtingen?
Het tekeningetje hierboven, van de
hand van de Berger kunstenaar J. C.
Veldheer, werd een 40-tal jaren gele
den gemaakt. Welk een vrij uitzicht
had men toen nog over de Notweide
en 't Musschennest op de duinen.
't Gebouwtje daar op het duin bij het
'zgn. Russengat is de onlangs afgebro
ken watertoren.
Vroeger kon men rondom het Mo
nument wandelen en zo ook de
inscriptie aan de achterzijde bekijken
(jaartal en datum van de onthulling).
Thans wordt deze Russische
enclave beschermd door prikkel
draad. Het gerucht gaat, dat hier
binnenkort een soort gordijn komt,
U weet wel.
P. Beyneveld.
Beste jongens en meisjes.
Jongens en meisjes van Bergen,
maar ook uit Amsterdam, Lutjebroek
of uit welk plaatsje je maar gekomen
bent om in je vacantie van onze
mooie omgeving te genieten.
Jullie kent zeker wel het liedje:
„Waar de blanke top der duinen, Af
gezet met prikkeldraad enz."
Jullie weet zeker ook wel, dat het
oorspronkelijk een beetje anders is
en dat de een of andere grappenma
ker dit er van gemaakt heeft.
Die grappenmaker heeft echter niet
zo groot ongelijk gehad, want wie wel
eens wat verder is geweest dan de
onmiddellijke omgeving van Bergen,
weet, dat vooral in de buurt van de
grote steden bijna elk duinterrein met
prikkeldraad is afgezet. Dat was no-
dig, omdat de mensen de kinderen,
maar ook de grote mensen de dui
nen gingen vernielen!
Gelukkig is dat in Bergen nog niet
het geval.
Maar het kan wel zo ver komen.
Zo nu en dan hoort 'men geruchten,
dat er plannen bestaan om de duin
terreinen. af te rasteren.
Dat zou een ramp zijn voor allen
die van het zwerven en van de na
tuur houden.
Die ramp moeten wij met elkaar
zien te voorkomen. Daaraan kunnen
jullie meehelpen.
Zijn hart verzelt hem op de reis
Door duin en dal, en bos en beemd.
En elke wandeling herneemt,
Herhaalt dit lied zijn eendre wijs.
De wereld vindt hij wonderbaar,
Der mensen doen begrijpt hij niet.
Maar als hij gretig rond zich ziet,
Wordt hij een 'gaaf geluk gewaar:
Een vlinder die te zonnen zit,
Het vinkje dat in 't lommer slaat;
De bloem die stil te bloeien staat,
Scharlakenrood of zuiver wit.
En als hij luistert naar de wind,
Die fluistert iri het oeverriet,
Of als hij naar de wolken ziet,
Dan weet hij zich een argloos kind.
Zijn hart verzelt hem op de reis
Door duin en dal, en bos en beemd,
En elke wandeling herneemt,
Herhaalt dit lied zijn blijde wijs.
Uit „Fluitekruid" door de
Alkmaarse dichter Jan Visser.
(Uitg. Schoonderbeek, Laren).
In de eerste plaats door zelf niets
te vernielen en niet te lopen op
plaatsen, waar je niet lopen mag.
Jongens, die echt van de natuur
houden, trekken geen jonge boompjes
om en rukken geen takken af. En je
weet ook wel, dat het niet goed is
om over de duintoppen te lopen en
de geplante helm te vertrappen.
Ga eens met Jan Ivangh op excur
sie. Dat is de beste manier om een
bondgenoot te worden in de strijd
tegen alles, wat de natuur bedreigt.
Dan pluk je geen duinplanten meer.
Het is niet voldoende, dat je zegt:
Ik kom nergens aan, dus ik heb geen
schuld. Neen, je moet zélf ook mee
werken. Je kunt dat, door je vrien
den en vriendinnen er van af te hou
den verkeerde dingen te doen.
En zie je het van een vreemdeling
wel, weest dan niet bang en breng
hem dat op een beleefde manier on
der 't oog.
Op een beleefde manier, dat
vooral. Wijs hem erop, wat de gevol
gen zijn ,als men doorgaat met pluk
ken en vernielen. Deze gevolgen
kunnen we samenvatten in het ene
woord, waarmee ik begonnen ben en
waarmee ik ook eindig: Prikkel
draad!
Meester Nijdam.
Geachte Redacteur,
Ge vraagt mij mijn stem ook weer
eens te laten horen. Natuurlijk, met
buitengewoon veel genoegen wil ik
dat doen. Ik heb veel rond gezwor
ven, in vele plaatsen verblijf gehou
den en ook enige jaren in Bergen ge
woond als in zovele andere plaatsen.
Men houdt dan aan vele plekjes
mooie herinneringen, maar het eigen
aardige is, dat er slechts enkele
plekjes blijven bestaan, waar men
iets achterlaat en waar men steeds
weer terug moet komen omdat ge
daar iets gevonden hebt, wat van U
zelf is, en het daar steeds weder te
rug vindt. Nu zou dat op zichzelf niet
zo iets bijzonders wezen, maar het
bijzondere is, dat ge op Uw reizen
steeds medereizigers ontmoet, die de
zelfde plekjes in hun hart dragen.
Uiteraard is een kunstenaar voor in
drukken vatbaar en zo zal de aan
trekking van deze bepaalde plaatsen
tot hen het sterkst spreken. Als vo
gels, die op het licht afkomen, ont
moeten zij elkaar dan ook steeds
weer op deze plaatsen, die hen aan
trekken. Zo is ook Bergen steeds een
verzamelplaats geweest van verschil
lende kunstenaars en bloeit de kunst
daar steeds weer nieuw op. Bergen is
een bijzonder dorpje.
Albert Sluyter, te Huizen (N.H.)
Algem. Secr. Stichting Instituut
ter bevord. v. Kunstbegrip bij
Jongeren).
