Gebruind door zon en...
DE HEERLIJKHEID BERGEN
WOORD EN BEELD
AMSTERDAMSCHE BANK
2e blad 30 Juli 1949
Een hart gaat te gast
Praetvaer van Elsevier's weekblad
heeft een bezoek aan Bergen ge
bracht. Op een Zondag. Toen er in
Bergen een muziekconcours was.
Daar heeft hij zich gemengd onder de
duizenden bezoekers, die toen naar
het dorp togen. Hij is een gewoon
mens, evenals U en ik en niemand, die
hem niet persoonlijk kent, heeft hem
opgemerkt. Maar in Praetvaria heeft
hij getuigd van zijn bezoek. Hij heeft
zijn indrukken aan het papier toever
trouwd en die indrukken mogen wij
U niet onthouden. Want het is goed,
te zien, hoe anderen over ons dorp
denken.
Dit is, wat wij in Praetvaria von
den:
Zondag zijn wij naar Bergen-Binnen
gegaan. Er was een groot muziekcon
cours en het hele dorp rommelde van
de trommen en schalde van het koper
doch daarvoor waren wij niet geko
men. Dat wisten wij (eerlijk gezegd)
niet eens. Wij waren gegaan voor het
landelijke en om er eens helemaal uit
te zijn. Uit het leven in de grote stad
en om onze smart eens uit te wenen
aan de (groene) boezem van de na
tuur, doch wij zijn niet verder geko
men dan een ligstoel in een voortuin
tje met roze, wilde roosjes in hun
laatste bloei. Wij hadden thee met
botersprits en de radio van de buren
vertelde alles van de Tour de France.
Er waren overal, huisjes met tuintjes
en heel Bergen kleurde van bloemen,
wanneer ge buiten de kom kwaamt
met die kerk en die ruïne, de Rusten
de Jager en de Oude Prins en de
Kennemer Lunchroom. Wij hebben
veel rustende jagers achter kopjes
koffie in de zon zien zitten en oude
Kennemer prinsen met chocomel en
appelsap, terwijl de trommen roffel
den door de Zondag en dat oude
trammetje van zee naar Alkmaar bel-
lebelde in het groen. „Altijd nog dat
trammetje", zei een heer achter ons
tegen een dame met een sherry en
een wit-wolljg hondje dat blafte om
een klontje, „altijd nog maar dat
trammetje". „Ja", zei die dame,
„autobussen rijden er niet naar zee.
Ze zeggen dat Jonkheer van Reenen
dat niet wil hebben. Hij houdt niet
van bussen". „Natüürlijk", zei de
heer, „jonkheren hè Een stukje
klassenstrijd op Zondagochtend, dach
ten wij en wij zijn een kleine wande
ling gaan maken, omdat wij Bergen
nog nooit hadden gezien. Wij zijn al
tijd nieuwsgierig naar dingen en men
sen en steden en dorpen die wij nog
nooit hebben gezien, immers. Wel, wij
vinden Bergen een lief dorp. Wij za
gen stille herten met zachte, donkere
ogen. En later, in een bos, twee zwa
nen, doodstil op het water. Zij lagen
omsloten van dik, groen kroos. Er
zong een vogel. Het bos geurde. En
het was er koel en stil. Er liep een
moeder met een kindje in een wagen.
Zij gooide stukjes brood naar de zwa
nen, maar zij verlieten hun beweging
loze stilte niet. Zwanen maken niet
veel misbaar om het dagelijks brood,
dachten wij.
Het was zeer stil om ons heen ge
worden. Wij waren weggedwaald van
de Oude Prins en de Rustende Jager
en de heren in hemdsmouwen-met
elastiekjes-er-om die naar de (groene)
boezem der natuur waren gekomen
om chocomel te drihken. Wij hadden
het bos en de zwanen verlaten en lie
pen door allemaal laantjes met alle
maal huisjes met allemaal tuintjes en
er zullen weinig dorpen op de hele
wereld zijn, dachten wij, met zoveel
bloemen in zoveel kleuren. Ons hart
ging er aan te gast. Er zaten overal
mensen in rieten stoelen om rieten
tafels. Rustige, stille, Zondagse men
sen. Wij hebben zelden op één korte
wandeling zoveel hemdsmouwen ge
zien. Wij geloven dat hemdsmouwen
de witte kentekenen zijn van de Zon
dagse rust in Bergen. Wij liepen over
een smal pad tussen hoog en duister
struikgewas. Wij hoorden flarden ko
peren geluid van het muziekconcours
in het dorp, maar verder was alles
stil onder de blauwe hemel met de
koperen zon en wij dachten dat wij
uren over dat smalle, vochtige pad
zouden kunnen lopen, ver van alles
wat er in de wereld is, behalve zwa
nen en merels en de koelte van het
bos en herten met donkere, vochtige
ogen. Doch het was een kort pad en
het eindigde aan de rand van een licht
korenveld dat goudgeel onder het
blauw van de hemel lag. In de verte
was de witte duinrand. En aan de kla
re einder kondt ge de torens van Alk
maar zien. Het was zo Zondags als
een Hollandse Zondag kan zijn. Wij
zijn toen naar dat tuintje met die
thee gegaan. Langs twintig en dertig
en veertig tuintjes met thee. Stille
mensen en witte hemdsmouwen en
bloemen en dames met brillen over
handwerk gebogen. Wij hebben Ber
gen-Binnen ontdekt en wij dachten
dat het goed is een goed dorp te ont
dekken 's Zondags in dé zon. Ge ziet
dat er rustige mensen zijn. Dat er
stille zwanen zijn. Dat het koren geel
is en dat er nog van die trage trein
tjes door de wereld gaan, tellend en
fluitend van plezier omdat het Zon
dag is in 't land.
Noordwesten wind. Alles wat maar
drijven wil, spoelt op het strand aan.
Glashelder is het water dan, fijn om
er een extra-duik in te nemen. Alleen
jammer, dat er naast het flesje zon
nebrandolie óók wat benzine nodig is
aan het strand vanwege de stook
olie. Maar ja, wij gaan er nog niet aan
ten onder. De zeevogels, die in een
plakkaat stook-olie terecht komen,
zijn echte,r meestal ten dode opge
schreven.
In de herfst, na een storm, zitten
dan ook tientallen vogels zielig op het
strand. De plek, waar stook-olie op
zijn veren kleeft, kan de vogel niet
meer invetten, Het water dringt door
tot op de huid en longontsteking plus
honger doen de vogels jammerlijk
sterven.
De mens denkt vaak niet meer aan
die vogels, doch o wee, als die er niet
meer zouden zijn. Pas als er een in
sectenplaag komt, gaat men de vo
gels missen! Wij dienen héél zuinig
te zijn met onze gevederde vrienden!
Maar niet alleen daarmee is het zo
gesteld. Ook op de planten en vooral
op de wilde, behoren wij goed te let
ten. Daarop kan niet genoeg geha
merd worden. Kijkt U maar eens naar
de duinen. Al die paadjes, die we er
nu in lopen, worden in de komende
herfst door de stormen uitgehold en
wee de mens, die niet zorgt voor goe
de beplanting. De duinen gaan zó
maar aan de wandel!
Maar kom, we gaan, nu het water
van de zee zo mooi helder is, eens op
speurtocht naar alles, wat daarin leeft
en groeit. Meestal zien we eerst de
garnalen, soms ook een heel klein
scharretje in het zand. Probeert U
maar eens met een schepnetje. Prach
tig zijn die schutkleuren. De platte
visjes drukken zich even in het zand,
net als de krabbetjes en geen mens
ziet ze. En heeft U tussen twee haak
jes de kwallen wel eens goed beke
ken? Hebt U er wel eens één door
het water zien zwemmen? Het is een
prachtig gezicht, net een parachute,
die door het water zweeft.
En als we tijd hebben, kunnen we
ook eens een kijkje nemen bij de
dammen. Daar zien we de mossel
soms in gevecht met een zeester. De
mossel probeert met zijn sluitspier de
schelp dicht te knijpen en de zeester
tracht met zijn vangarmen de mossel
te openen. En dan gaat het er maar
oiri, wie het sterkst is.
Gaat U maar eens neuzen tussen
de bazaltblokken aan het eind van de
strekdammen, tien tegen één, dat U
er wel een zee-anemoon vindt tegen
de stenen. En de slakjes, die U er
aantreft zijn alikruiken, die op Texel
wel gebeten worden en die in Zee
land zelfs langs de huizen worden uit
gevent.
Een .paar soorten meeuwen, de zil
vermeeuw en de stormmeeuw en de
mantelmeeuw (met zwarte vleugels)
en verder de scholekster of de bonte
Piet roepen U wel na, als U nadert.
Voldaan gaan we dan na deze stevige
wandeling weer huiswaarts.
Jan Ivangh.
Verschenen
IN
door M. van Reenen Völter
Tweede uitgebreide druk (Prijs f 2.90)
Uitgave: N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. Herms. Coster Zoon, Alkmaar
In de Boekhandel verkrijgbaar
Waargaanwe heen?
Museum Oude Prinsweg, naast Post
kantoor 10-12 en 2-4. Zondags
gesloten.
Bioscoop. Vrijdag-, Zaterdag- en Zon
dagavond 8 uur en Zondagmiddag
2.30 uur:
De Piraat
Toegang 14 jaar.
Maandag-, Dinsdag- en Woens
dagavond 8 uur en Dinsdag- en
Woensdagmiddag 2.30 uur:
Lost in a Harem
(Verdwaald in een harem)
Toegang 14 jaar.
Kunstzaal van De Rustende Jager.
Expositie van schilderijen, beeld
houwwerk, ceramiek, grafiek en
edelsmeedwerk.
Rustende Jager: Dancing: Willy Hens-
bergen; café: Internationaal trio
Paulides.
Amusement:
Duinvermaak, Breelaan 132, Ca
fé-restaurant. Speeltuin, parkeer
terrein, attracties.
Pesie's Natuurbad (Hoofdweg
Bergen-Alkmaar), bronwater.
Speeltuin „De Bedriegertjes",
Bergerweg: Jeugdattracties.
Duinzicht (bij 't Woud), Heren
weg 91.
Amusementshal „Rosita" Prinses-
selaan 20. Diverse attracties.
Expositiezaal Dirk Hubers. Werken
van Jaap Mooy. Ceramique.
Weefwerk.
Hoflaan 2 Expositie landschappen en
portretten van F. Kamstra.
Openluchttheater Vrijdag 5 Augustus,
des avonds 8 uur:
„Circus Knie"
Maandag 8 Augustus, des avonds
8 uur:
„De getemde Feeks"
Tenniswedstrijden:
Donderdag 4 tot en met Zondag 7
Augustus ABC-badgastentour-
nooi op het tennispark „De Mo
lenkrocht" aan de Kruisweg.
Reisbureau De Magneet: elke Vrijdag
naar de Afsluitdijk.
Voorts elke Vrijdag naar het
Zuiderzee-Museum Enkhuizen en
de Wieringermeer.
Bureau V. V. V.:
alle informaties a. h. Secr.: Oude
Prinsweg 25, tel. 2124. Open op
werkdagen: 95. Ook 's Zater
dags. Zondag 10.3012 en 13,30
15 uur.
Maneges:
Manege Schouten, Oosterweg 30.
Manege Akerboom, Buerweg 15,
Bergen. Tel. 2527.
Taxi's Tel.
Zeetax, Guurtjeslaan 3 (stand
plaats naast Rust. Jager) 2429
Garage Kees Koster, Breel. 3 2456
Garage Schouten, Oosterweg 30 2557
Garage Smit, Dorpsstr. 18 2529
Garage Schuddeboom, Witte-
weg 19a, Bergen aan Zee 2675
Garage Roobeek, Emmastr. 1 2601
Politie Brand Bonnen
Politie 2444
2731
post Bergen aan Zee 2105
Brandweer2626
Distributiekantoor, Café Nieu-
wendijk, Dorpstraat 25 2297
Geneesheren:
A. H. van Géldèr,
v. Reenenpark 2 2027
J. M. P. Lugten, Russenweg 1 2700
H. W. J. M. Poot, Dorpsstr. 30 2423
Tandartsen:
J. Elema, v. Reenenpark 11 2059
B. Dijkstra, Breelaan 18.
GEVONDEN EN VERLOREN VOOR
WERPEN TE BERGEN.
Tijdvak van 18 t.e.m. 25 Juli.
Gevonden:
Fototoestel; kinderschoen; regenjas;
katje; kinderkousje; kruiwagentje;
postduif zwembroek en handdoek;
bril in doos; kindermutsje en kinder
schoentje; enkele foto's; bruin porte-
monnaietje; mondstuk blaasinstrument
zakdoek; gebreid vest; bril met ouder
wets montuur; herenhorloge; paar br.
lederen schoenen; br. lederen actetas;
hengel met snoer; portémonnaie; pet;
vulpen.
Verloren:
Lederen portemonnaie; dames arm
bandhorloge; sigarenaansteker; ledé
ren ceintuur; bril met hoornen mon
tuur; armband (kwartjes en dubbel
tjes); kindersokje; gouden Davidsster;
gouden damespolshorloge; wit kinder
schoentje; padvinders-portemonnaie;
rijwieltas met inhoud; gouden horloge;
armband met groene steentjes; kin
derbadpak; twee kindervesten; witte
ceintuur; zilveren armband; zilveren
vulpotlood; plastic ceintuur; bril met
hoornen montuur; hcenportemonnaie;
hpofddoek; blauwe shawl; groen da-
mesvest; portemonnaie; gouden da
mesarmbandhorloge; bruin lederen
tas; uurwerk uit polshorloge; paar br.
kinderschoenties; gouden broche; da
mes armbandhorloge; portefeuille m.
inhoud; autoped; bankbiljet van 10.
Bergen, 25 Juli '49
De Owmr. Groepscommandant
G. Dieckmann.
Breelaan 10
Tel. 2563
Kantoor Bergen
Voor al Uw BANKZAKEN is ons kantoor dagelijks
geopend van 9 tot 12.30 en van 1.3Q tot 4,uur.
VERZILVERING VAN TRAVELLERCHEQUES
't Sluisje te Bergen
