Bij het horst van een trotse
roofridder
JOHNNY
BELINDA
DANSEN
DE MOTORRACE
VAN FILARSKI
Films van de week
„DERUSTENDE
JAGER" BERGEN (N.tt
Café Nieuwendijk
H.
H.
2e blad 13 Augustus '49
Het is niet goed als een arme
man een kip eet, want of de
man is ziek of de kip..
(Arab, spreekwoord)
Het was nog in de tijd, dat
een motorfiets, zeker voor een
schilder, een kostbaar bezit was.
De schilder Filarski was eigenaar
geworden van zo'n kostelijk ding.
Het was een tweedehands motor,
misschien wel een derde dito en
had dus wel enige interne gebreken.
Het leed aan aderverkalking, niet
goed sluitende hartkleppen en ook de
spijsvertering was niet in orde. Een
grondig inwendig onderzoek was dus
noodzakelijk. De schilder Lubbers,,
één van de Bergense vrienden, in de
wandeling Lub genoemd, was in Ame
rika geweest en had van daar de faam
met zich mee gebracht van behalve
schilder en voortreffelijk cocktail
mixer, ook een expert te wezen van
motoren. Op een grote tafel in het
atelier vond men in een chaos van
verftuben,penselen en kwasten, detec
tive-verhalen, sigarettenpeukjes, kof
fiekoppen en ontelbare flesjes met
lijnolie, terpentijn en schildersvernis-
sen ook de benodigdheden voor de
samenstelling van cocktails. Sommige
vrienden beweerden dat het buiten
gewone aroma van zijn cocktails soms
daarin gevonden werd, omdat hij in 't
vuur van een kunstdebat over Van
Gogh of Cézanne een verkeerde fles
pakte.
Aan Lub werd nu het onderzoek van
de motor opgedragen en .gewapend
met schroevendraaiers, hamers en En
gelse sleutels arriveerde hij bij Filar
ski. Op het grote grasveld werd ge-
experimenteerd en eindelijk, na gron
dig onderzoek, besloten de motor uit
elkaar te nemen. Aldus geschiedde. In
één middag lag de motor geheel uit
elkaar, maar het duurde geruime tijd
eer alles weer in elkaar gezet was.
Niet altijd was het feu sacré aanwezig
om het werk voort te zetten, vooral
niet na fuifavonden met de beroemde
cocktails.
Toen de motor eindelijk weer in el
kaar zat, waren er op het grasveld et
telijke schroeven, moertjes, veertjes
e. d. overgebleven, maar daar het al
tijd beter is over te houden dan te
kort te komen, beweerde Lub, dat de
ze dingen overbodig waren en dat de
motor perfect zou lopen.
Op Zondagmiddag zou op de Meer
weg voor het atelier van Mathieu
Wiegman de proefrit beginnen.
Prompt op tijd waren alle vrienden,
vrouwen en kinderen incluis, present.
Motor en berijder waren netjes opge
poetst, De motor werd aangetrapt,
maar gaf geen kik en week geen
duimbreed van zijn plaats. Na her
haalde pogingen, die uiteraard veel
zweetdroppels kostten, gaf de berij
der het op.
Dirk Klomp, die ook een motor had,
bracht raad en uitkomst: hij haalde
zijn motor uit de garage, bond een
koetouw aan de duozitting en terwijl
Filarski dit in de hand hield, werd er
gestart. Dikke rookwolken uitblazend
en knallend als een machinegeweer
verdwenen beiden de Meerweg op,
richting Alkmaar. Een kwartier later
verscheen Filarski weer op de Meer
weg, nu van het dorp komend. Intus
sen hadden de vrienden een grote
krans van wilgetakken en paarde
bloemen gemaakt, met de bedoeling
hem deze bij zijn behouden terug
komst om de hals te hangen. Heftig
schreeuwend racete hij echter voor
bij en we konden door het geraas al
leen het woord „stoppen" verstaan.
De man met de krans week beteu
terd ter zijde en stak de envelop met
inhoud in zijn zak.
Ditzelfde drama herhaalde zich nog
enige malen en we begrepen eindelijk
dat de motor niet stoppen wilde en
dat Lakkie moest wachten tot de, ge
lukkig weinige, benzine verbruikt
was.
De gezichten werden strak, het ge
lach verstomde, de stemmen zwegen
en deze pijnlijke situatie duurde ruim
een half uur. Men wachtte en wachtte
en verdiepte zich in allerlei gissingen.
De oorzaak van deze lange onzeker
heid bleek te zijn dat Filarski op de'
weg bij Oostdorp plotseling had moe
ten uitwijken, tegen de berm gereden
en toen door 'n ligusterhaag gevlogen
was. Met zijn hoofd vooruit was hij
terechtgekomen in een tuin op een
grasveld met min of meer luchtig ge
klede, zonnebadende dames. Deze
nymfen waren gillend weggestoven,
menend dat een sater tussen haar
was neergeploft. Hevige protesten
klonken op, maar daar Filarski zich
het stof uit mond en ogen moest wrij
ven, meenden zij, dat hij uit preuts
heid de ogen bedekte en zij vonden
die schilder tenslotte toch wel een
echte gentleman.
Bestoft, bezweet en enigszins geha
vend, aanvaardde Filarski lopende de
terugtocht om door de vrienden met
gejuich te worden begroet. Hoewel de
afloop minder zegevierend was dan 't
begin, werd hem de krans toch maar
om de schouders gehangen en de en
veloppe met inhoud plus speech toch
maar aangeboden. Toen deze geopend
werd bleek de inhoud te bestaan uit
de schroeven en moertjes die op het
grasveld waren achtergebleven.
Jan Ponstijn.
BIOSCOOP
DE RUSTENDE JAGER.
Een onvergetelijk filmdrama.
Vanaf Vrijdag tot en met Woensdag
draait in de bioscoop De Rustende
Jager dagelijks om 2.30 uur 's namid
dags en 8 uur 's avonds de Warner
Bros-film „Johnny Belinda".
Dit onvergetelijke filmdrama werd
een der grootste succesen der laatste
jaren, vooral dank zij het prachtige
spel van de actrice Jane Wyman.
Door haar vertolking van het doof
stomme meisje Johnny Belinda, dat
het middelpunt wordt van een schan
daal, viel haar de zeldzame eer te
beurt in Maart '49 te worden uitge
roepen tot de beste actrice van 1948.
Zij ontving de officiële „Academy
Award", de Oscar.
Niemand verzuime deze film te
zien.
Toegang 18 jaar.
Dit voorjaar koos een paar bruine
kiekendieven als broedplaats het
rietmoeras in het Wildemansbosje,
dat ten Noordoosten ligt van de zand
vlakte langs de spoorbaan naar Ber
gen aan Zee. Zo langzamerhand is de
bruine kiekendief in ons duinland
schap een zeldzaamheid geworden
door de verdwijning van het water uit
de duinmeertjes en het is te begrij
pen, dat ik zeer verheugd was althans
dit jaar nog een paartje met serieuze
broedplannen aan te treffen in een
thans droge moerassige plek in het
bos, waar nog een tamelijk groot
rietveld zich uitstrekt. Voor de Ber
gense duinen is deze mooie trotse
roofvogel een zeldzaamheid gewor
den; op Texel, in het natuurmonu
ment „De Mui", komt hij nog veel-
vuldiger voor, evenals op andere voor
hem gunstige broedplaatsen in ons
land.
Dat echter ook Bergen nog een paar
mocht herbergen is wel een unicum,
het is een verheugend feit.
Torenvalken en een enkele buizerd
worden hier nog wel gesignaleerd,
hoewel deze laatste ook schaarser
begint voor te komen. Met leedwezen
zie ik dan ook langzamerhand de
roofvogelstand in onze duinen terug
lopen en ook de berichten, die ik bin
nen krijg over de roofvogelwaarne
mingen worden minder. Ook de an
dere vogelsoorten beginnen langza
merhand schaarser te worden. De
zangvogelstand is in de bossen tame
lijk bedreigd geweest, door de ge
duchte eierrover, de eekhoorn, die
hoewel een bijzonder aardig dier, veel
schade aarr nesten toebrengt. De ko
lonie van de visdieven behoort reeds
sinds enige jaren tot het verleden en
slechts hier en daar broeden nog eni
ge verspreide, paren. Ook de eens zo
mooie reigerkolonie op het Grote
Ganzenveld is ten gevolge van de
oorlog uitgeroeid en thans broedt er
geen reiger meer.
Ook de meeuwenkolonie heeft rake
klappen gehad, doch dit voorjaar leek
het of de meeuwenstand, terugge
trokken in de gebieden van de
P. W, N. zich goed herstelde, doch
dezer dagen moest ik vernemen, dat
deze dieren hun uitwerpselen in de
bassins laten vallen en dat er om dit
euvel aan de kaak te stellen, jagers
op uitgetrokken zijn om de meeuwen
te schieten. Er is een ware slachting
onder deze dieren aangericht. Het is
jammer dat aan het einde van een
BERGENSE KUNSTHANDEL P. HOPMAN
GESCHENKEN EXPOSITIES
VRIJ ENTREE
EXPOSITIE H. HEERTJES
Bioscoop
Vanaf Vrijdag 12 Aug. a.s.
JANE WYMAN in de
meest besproken film
Toegang 18 jaar,
tot en met Woensdag
avond d.a.v. dagelijks te
2.30 uur en te 8 uur.
Vergeet niet Uw plaatsen te be
spreken op de dag der voor
stelling 's morgens v. 11-12 uur
goed broedseizoen op deze wijze alles
vernietigd moest worden. De jongen
waren reeds of bijna vliegklaar. Het
is dus sterk de vraag of de meeuwen
het volgend jaar hun bivak in de dui
nen van Bergen zullen opslaan. Vol
gens mij kunnen ze beter doorvliegen
naar de Wadden, daar kunnen ze rus
tiger broeden.
Hier geldt de waterwinning als
hoofddoel en de natuur wordt daar
door langzamerhand vernietigd, zoals
ik reeds in een vorig artikel op
merkte.
Uiteraard is de zilvermeeuw onbe
schermd, er kan dus niets tot zijn
verdediging aangevoerd worden. Hoe
wel een kleine beschermde meeuwen
kolonie uit natuur-historisch oogpunt
van belang is voor de natuur van
Bergen, er is reeds zoveel verloren
gegaan. Tochten door de meeuwen
kolonie zijn altijd geweerd, wat ik nu
achteraf beschouwd niet zo noodza
kelijk acht.
De duinterreinen zijn verboden ge
bied, alleen de paden mag men met
een speciale vergunning betreden.
Men kan deze gebieden wel voor
het publiek open stellen, want veel
van nat. hist, waarde valt er niet
meer te vernielen. Bovendien voor
het vertreden van duinen behoeft
men zich van de zijde van het publiek
niet bevreesd te maken, want duinen,
die kurkdroog worden, doordat men
het water er aan onttrekt, verstuiven
even goed wel!
Op Texel zijn de duinen openge
steld voor het publiek en ze zien er
daar veel mooier uit, want daar is
meer water aanwezig. Ik wil nu niet
erkennen dat het hier niet mooi is;
zeker, de natuur rond Bergen is
mooi. maar de Sparrelaan, waar men
vrij lopen mag heeft ook door alle
iaren heen zijn schoonheid behouden.
Natuurlijk moet er toezicht blijven
voor nodeloze vernielingen. Maar
voor veldbiologen is er niet zo heel
veel zeldzaams meer te vinden. Vroe
ger was de natuur tussen Bergen en
Bergen aan Zee voor wetenschappe
lijk botanisch- en zoölogisch onder
zoek een uitgezocht terrein, maar dit
is het thans helaas niet meer. Alleen
de paren grielen (zeldzame steppen-
vogels), die in de Verbrande Pan
broeden, bieden nog iets aantrekke
lijks en deze plek moet daarom ook
in bescherming worden genomen!
Hier is echter door hartstochtelijke
eierenverzamelaars menig grielenei
verdwenen, hetgen een grote schande
is! Maar vaak staan de natuurbe
schermers tegenover eierrovers mach
teloos, want in een ondeelbaar mo
ment plegen zij hun daad.
En zo is met het een en ander hel
noodlot over ons Bergense natuurdo-
mein gekomen en heeft de levende
have rake klappen te verduren ge
kregen. Slechts het landschapsschoon
bleef behouden en dit zal wel tot in
de lengte der dagen zijn pracht en
praal voor ons oog blijven bieden.
Wie van een mooi ongerept land
schap houdt, hij zal onze natuur blij
ven waarderen. Juist daarom was ik
zo verheugd het nest van de bruine
kiekendief te mogen ontdekken.
Het was een ruw, slordig afgewerkt
nest, dat midden tussen het riet lag
en waarin al spoedig vier vuilwitte-
blauwachtige ronde eieren prijkten.
Het ouderpaar was een en al zorg en
na enige weken broeden lag eerst één
wit donsjong in' het horst, dat met
verse jachtbuit door de bedrijvige
ouders gevoederd werd. Dit jong
werd gevolgd door een tweede, enige
dagen later door een derde en ver
volgens de vierde, de kleine benjamin
van het roofvogelhuisgezin. De jon
gen waren door het verschil in leef
tijd ook verschillend van grootte. De
eerstgeborene was al een hele heer
met een grote kromgebogen snavel en
fikse klauwen, terwijl de jongste telg
nog maar een klein onschuldig bal
letje witte dons was. Het verschil was
dus wel groot; dit is altijd zo bij roof
vogels, ze volgen in leeftijd en grootte
op elkaar met telkens enige dagen
tussenruimte.
Toen er vier jongen in het nest la
gen hadden de ouders het razend
druk, de hele omgeving werd afge
jaagd naar voedsel en menige jonge
vogel viel ten prooi aan de scherpe
snavels en klauwen van de oude
roofvogels.
Op de rand van het horst werd de
prooi aan stukken gescheurd en on
der de jongen verdeeld. De jongen
zaten druk te bedelen. Het grootste
jong bedelde het meest en werd daar
om het eerst gevoerd, totdat het
verzadigd was, vervolgens nummer
twee, drie en tenslotte kreeg num
mer vier het restje, wat in de regel
niet veel meer was. Het gevolg was
dat het grootste jong voorspoedig op
groeide en het kleinste een armzalig
hoopje dons bleef, dat lijdend in de
nestkom lag en eigenlijk helemaal
vergeten werd. Het is dan ook na een
week geleefd te hebben van ellende
gestorven.
Maar zijn andere drie broertjes en
zusjes groeiden voorspoedig op en
pns drietal zat, dank zij de goede
zorgen van het hardzwoegende ouder
paar, spoedig in de veren.
Als eerste begon nummer één met
de vliegoefeningen onder vakkundige
leiding van vader en moeder, en het
vloog al heel volleerd toen nummer
twee met de training begon. Nummer
drie bleef toen nog alleen in het rui
me horst over, maar een week later
sloeg ook hij de brede flapvleugels
uit en zocht het gezelschap van zijn
andere familieleden op en gezamen
lijk zijn ze toen hun zwerftochten
over de duinen en bossen begonnen.
De ouders bleven nog steeds in hun
omgeving en voederden ze nog van
tiid tot tiid. Ze zün toen Zuideliiker
afgedwaald en ik ben de familie kie
kendief toen uit het oog verloren,
maar het zal ze wel.tfoed gegaan zijn,
ze waren krachtige vliegers geworden.
Zo heeft de stilte der Bergense dui
nen toch nog aan een vogelfamilie
zijn diensten bewezen.
Bob Boersma Jr.
Duindistels plukken is verboden!
Wees zuinig op de natuur
Beschermt het weinige dat gespaard
bleef.
Dorpsstraat 25
IEDERE AVOND PRIMA BAND
