VOOR CALLANTSOOG l/j-
T erug.
No. 1.
ZATERDAG 8 JULI 1939.
Seizoen 1939.
Ontstaan van het
Hollands Duinlandschap.
REDACTIE
A. C. BRUSSAARD, Seer. V.V.V.
Abonnement fl. 0,40 per seizoen
bij vooruitbetaling, franco per post.
ADVERTENTIES
per 10 regels per seizoen fl. 3,50
De uitgave heeft plaats onder auspicien der V. V. V. Callantsoog.
Na het succes, in het vorige seizoen met
de uitgave van de „Badbode" geoogst, heeft
het V.V.V. bestuur besloten hiermede dit
seizoen door te gaan. Zelfs gaan we verder
dan 'verleden jaar, toen 6 nummers het licht
zagen. Dit jaar zullen gedurende acht
weken even zoo veel nummers verschijnen.
De abonnementsprijs is eenigszins ver-
hoogd en op fl. 0,40 per seizoen gesteld,
doch dit zal geen beletsel zijn om zich te
abonneeren.
Kunnen we weer, evemals het vorige jaar,
op Uw aller medewerking rekenen
-
(door T. Koerts, h.d.s. te Callantsoog)
I.
Nog wijst de kalender Mei, wanneer met
het schrijven van dit artikeltje voor de Bad-
bode begonnen wordt.
Ja, onze ijverige redacteur is er dit jaar
wel vroeg bij vermoedelijk wil hij met de
uitgave van dit jaar nog meer succes oog-
sten, dan met die van het vorige seizoen.
D'r ingevlogen ben ik, 't is beloofd en
schrijven moet ik, en nog wel over het ont
staan van het Callantsoogse duinlandschap.
Gemakkelijk is dit niet, want vanzelfspre-
kend zou een opsomming saai worden en
artikelen voor de Badbode moeten nu een-
maal een bijzondere geest ademen. Men
heeft vacantie en moet dus niet gekweld
worden met verhalen, die inspanning ver-
eisen. De lezers zouden ze doodeenvoudig
negeren.
Daarom is 't, dat niet begonnen wordt
een miljoen jaren geleden, doch slechts
pl.m. 4000 jaar, toen Engeland nog aan
het vastelanid van Europa vastzat. Onze
lage landen waren toen een grote rivier-
delta met armen van Rijn, Maas en Schelde.
Waar het land precies begon was moeilijk
aan te geven bij vloed was ons land heel
wat kleiner dan bij eb. We kennen dezelfde
verschijnselen van droogvallen en overstro-
men nu nog bij de Wadden van Groningen
en Friesland, echter met dit verschil, dat
daar aan de zeekant van de Wadden een
eilandenrij Rottum, Schiermonnikoog, enz.
de grens aangeeft. Zo'n grens bestond 4000
jaar geleden niet.
Totde landengte, die Engeland
met Frankrijk verbond, door de voortduren-
de vloedstromen uit de Atlantische Oceaan
en onder invloed van de ook toen reeds
heersende Zuidwester istormen die de
badgasten niet, doch de Callantsoger in-
boorlingen wel kennen werd weggesla-
gen. Engeland was dus een eiland geworden
pl.m. 4000 jaren geleden.
Tweemaal daags stuwde nu regelmatig
de vloedstroom de Noordzee binnen en
grote massa's zand van die doorbraak wer-
den meegevoerd. En bij eb misschien mee
teruggenomen, zal men onwillekeurig vra-
gen. Nee, dat niet lezer, tenminste niet in
zo grote hoeveelheid.
Dat zit zo een tak van de Golfstroom
„warme" golfstroom zegt men ter ver-
duidelijking vaak gaat met een snelheid
van pl.m. 5 M. per minuut door de pas ont-
stane doorgang later het Nauw van Calais
genoemd. Deze tak versterkt de vloed
stroom, die een gemiddelde snelheid heeft
van 45 M. per min. De ebstroom heeft
slechts een snelheid van 34 M. per min.
dus een overheersing van stroomsterkte uit
het zuiden. Deze stroming nu deed lang-
zamerhand een langgerekte strandwal ont
staan, ten dele een aanzienlijk eind buiten
de tegenwoordige kustlijn het mag bekend
verondersteld worden, dat men voor Kat-
wijk de resten van een soort vesting in zee
gevonden heeft.
Deze strandwal of schoorwal nu, waarop
zich duinen hadden gevormd, werd door het
zich hierachter ophopende rivierwater en
waarschijnlijk ook door zware stormen,
stukgeslagen, terwijl op de binnen de dui
nen drooggevallen wadden een plantengroei
ontstond, die een dikke laag veen vormde.
Hoge, door de bressen in de schoorwal bin-
nendringende vloeden brengen hier weer
klei op, hoe wel ook grote stukken worden
weggeslagen.
Van de eerste bewoners op deze gebie-
den speciaal in Oost-Friesland geeft
Dr. Jan Romein in zijn boek „De Lage Lan
den bij de Zee", waaraan veel van dit arti-
kel is ontleend, de volgende beschrijving
,,Daar leeft een armzalig volk op hoge heu-
vels of liever op door hen met de handen
opgeworpen hoogten en daarop hebben zij
hutten gebouwd, zeevaarders gelijk, als het
water de omgeving bedekt, maar schip-
breukelingen als de wateren teruggeweken
zijn en zij rondom hun hutjes de vissen
najagen, die met het water trachten weg
te vluchten. Vee hebben ze niet en ze kun
nen zich dus niet met melk voeden, zoals
hun buren. Evenmih gelukt het hun een
stuk wild te vangen, aangezien heinde en
ver de zee elk struikgewas heeft wegge-
spoeld.
Van riet en biezen maken zij een soort
touw, waarvan zij visnetten knopen. Aard-
kluiten, die zij met hun handen uitsteken,
laten zij meer nog in de wind dan in de
zon drogen en branden die om hun eten
te koken en hun door de noordewind ver-
stijfde leden te verwarmen".
't Is wel een geschikt punt om hier dit
gedeelte te beeindigen. Achterover liggende
in onze strandstoelen mogen we ons geluk-
kig prijzen in 1939 in Callantsoog te genie-
ten van de strandgenoegens en geen deel
te moeten nemen aan de arbeid van deze
mensem
(Wordt vervolgd.)
LET OP!!!
Copie wordt zeer gaarne verwacht uiter-
lijk Woensdags vo<Sr de verschijning van de
volgende nummers.
Wijziging van de advertentie-tekst even-
eens voor dien tijd opgeven. Nadien kan
geen wijziging meer worden toegestaam.
Het volgende nummer verschijnt 15 Juli
aanstaande.
UIT HET GASTENBOEK.
Van ons 14-dagig badverblijf,
Aan het Callantsoogsche strand,
Was slechts een dag wat waterachtig,
D'andere waren alle prachtig
Dien eenen dag begaVen w'ons
Naar Alkmaar s wijd vermaarde markt.
Aanschouwden daar de Kaasdraagsnuiters
En om 12 uur de torenruiters.
Met etenstijd, zorgden wij op tijd
Van strand of duin terug te zijn.
Omdat de hospita hier zoo van houdt.
Het heeft ons echter nooit berouwd
Na lustig spel of wandeling,
Na heerlijk Noordzeebad,
Konden wij steeds zeker zijn
Van een heerlijk smulfestijn.
Van groot tot klein, van oud tot jong,
Genoot volop van de pret.
Vaak had het dan ook heel wat in,
Eer ieder lag te bed.
Verschoon dit dichterlijk product,
k Had graag dat 't beter was gelukt.
A1 is het soms ook wat verward,
't Komt regelrecht uit ons aller hart.
Indien gij weer vacantie hebt,
En is uw plan naar zee gericht,
Denk dan vooreerst aan Callantsoog!
(Dergelijke en andere bijdragen, wor
den zeer op prijs gesteld. Red.)
De P.T.T. te CALLANTSOOG.
o
Het Poststation te Callantsoog is voor
postzaken opengesteld
Op Werkdagen
van 9 tot 10,30 u 14 tot 15 u 17 tot
17,30 u. en 18,30 tot 19,30 u.
Afhalen van correspondentie op Zon-
dagmorgen van 8,45 tot 9 u.
Voor telefoon en telegraaf
geopend op Werkdagen van 8 tot 21 u
Na 21 uur tot den volgenden morgen 8 u.
gelegenheid tot telefoneeren bij J. de Waal,
„Duinzicht" tel. no. 4.
Geeft Uw tijdelijk adres te Callants
oog op aan het Postkantoor. U bevordert
daarmede een snellere bestelling en voor-
komt het als onbestelbaar retour zenden
van Uw correspondentie.
BADBODE